- ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΔΟΘΗ ΤΕΤΟΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΙ

Τοῦ Σωκράτη Ἀριστοτέλους

Ο μεγάλος Γερμανὸς συγγραφέας Ἔρχαρτ Κέστνερ ἔκανε τὴν ἑξῆς ἐξομολόγησι.

«Στὰ 1952 πῆγα, γιὰ πρώτη φορὰ μετὰ τὸ πόλεμο, στὴν Ἀθήνα. Ἡ γερμανικὴ πρεσβεία, ὅταν ἄκουσε πὼς εἶχα πρόθεσι νὰ πάω στὴ Κρήτη, μοῦ συνέστησε, ἐπειδὴ ἦταν πολὺ νωρὶς ἀκόμα καὶ οἱ πληγὲς ἀπὸ τὴ γερμανικὴ κατοχὴ ἀνεπούλωτες, νὰ λέω πὼς εἶμαι Ἑλβετός. Ἀλλὰ ἐγὼ τοὺς ἤξερα τοὺς Κρῆτες. Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ εἶπα πὼς ἤμουν Γερμανός· καὶ ὄχι μόνο δὲν κακόπαθα, ἀλλὰ ξανάζησα παντοῦ ὅπου πέρασα τὴ θρυλικὴ κρητικὴ φιλοξενία.

Ἕνα σούρουπο, καθὼς ὁ ἥλιος βασίλευε, πλησίασα τὸ γερμανικὸ νεκροταφεῖο, ἔρημο μὲ μόνο σύντροφο τὶς τελευταῖες ἡλιαχτίδες. Ἔκανα ὅμως λάθος. Ὑπῆρχε ἐκεῖ καὶ μία ζωντανὴ ψυχή· ἦταν μία μαυροφορεμένη γυναίκα. Μὲ μεγάλη μου ἔκπληξι τὴν εἶδα ν᾽ ἀνάβη κεριὰ στοὺς τάφους τῶν Γερμανῶν νεκρῶν του πολέμου καὶ νὰ πηγαίνη μεθοδικὰ ἀπὸ μνῆμα σὲ μνῆμα. Τὴν πλησίασα καὶ τὴ ρώτησα. –Εἶστε ἀπὸ ἐδῶ; –Μάλιστα. –Καὶ τότε γιατί τὸ κάνετε αὐτό; Οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ σκότωσαν τοὺς Κρητικούς». Καὶ γράφει ὁ Κέστνερ·

«Ἡ ἀπάντησι, μόνο στὴν Ἑλλάδα θὰ μποροῦσε νὰ δοθῆ».

Ἀπαντᾶ ἡ γυναίκα·

«–Παιδί μου, ἀπὸ τὴ προφορά σου φαίνεσαι ξένος καὶ δὲν θὰ γνωρίζης τί συνέβη ἐδῶ στὰ ᾽41 μὲ ᾽44. Ὁ ἄντρας μου σκοτώθηκε στὴ μάχη τῆς Κρήτης κ᾽ ἔμεινα μὲ τὸ μονάκριβο γυιό μου. Μοῦ τὸν πῆραν οἱ Γερμανοὶ ὅμηρο στὰ 1943 καὶ πέθανε σὲ στρατόπεδο συγκεντρώσεως, στὸ Σαξενχάουζεν. Δὲν ξέρω ποῦ εἶναι θαμμένο τὸ παιδί μου. Ξέρω ὅμως πὼς ὅλα τοῦτα ἦταν τὰ παιδιὰ μιᾶς κάποιας μάνας, σὰν κ᾽ ἐμένα. Καὶ ἀνάβω στὴ μνήμη τους, ἐπειδὴ οἱ μάνες τους δὲν μποροῦν νὰ ᾽ρθοῦν ἐδῶ κάτω. Σίγουρα μία ἄλλη μάνα θὰ ἀνάβη τὸ καντήλι στὴ μνήμη τοῦ γυιοῦ μου»...

Σωστὰ ἔγραψε ὁ Γερμανός, ὅτι «Μόνο στὴν Ἑλλάδα θὰ μποροῦσε νὰ δοθῆ ἡ ἀπάντησι αὐτή». Λέμε ἐμεῖς· Ναί, στὴν Ἑλλάδα τὴν ταλαιπωρημένη καὶ ἀπ᾽ ὅλους ἀδικημένη.