- ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Συνέντευξις τοῦ καθηγουμένου τῆς ἱ. μονῆς Λογγοβάρδας ἀρχιμ. Χρυσοστόμου

στὸ «ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΒΗΜΑ» (διαδύκτιο)

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. «Ἅγιο Δωδεκαήμερο». Πόσο τελικὰ ἀπέχει ὁ τρόπος ποὺ βιώνουμε τὶς γιορτὲς ἀπὸ τὸ πραγματικὸ νόημά τους;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Εἶναι ἀλήθεια, ὅτι τρόπος ποὺ γιορτάζουμε τὰ Χριστούγεννα καὶ γενικώτερα ὅλες τὶς γιορτὲς τῆς χριστιανοσύνης ἀπέχει πολὺ ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ θέλει ὁ Χριστὸς νὰ τὶς γιορτάζουμε. Ἄλλοι γιορτάζουν ἰουδαϊκά, δηλαδὴ τυπολατρικά, καὶ ἄλλοι γιορτάζουν εἰδωλολατρικά, δηλαδὴ αἰσθησιακά. Ἡ πνευματικὴ διάστασις τῶν ἑορτῶν αὐτῶν, τῆς μέχρι ταπεινώσεως ἀγάπης, ἔχει ὑποχωρήσει μπροστὰ στὸ ἐμπορικὸ καὶ γαστρονομικὸ κομμάτι τῆς ἑορτῆς. Ἡ κατάλληλη προετοιμασία διὰ τῆς νηστείας, τῆς καθάρσεως τῆς ψυχῆς διὰ τῆς ἐξομολογήσεως, τῆς ἀλληλοσυγχωρήσεως, τῆς συνειδητῆς θείας Κοινωνίας καὶ τῆς ἐλεημοσύνης μέχρι τινὸς ἀνῆκε στὸ παρελθόν. Τώρα ἡ οἰκονομικὴ κρίσις ζωντάνευσε μέσα μας παλιὲς ἀναμνήσεις καὶ λίγο - λίγο οἱ καλοπροαίρετοι ἐπανέρχονται σ᾽ αὐτές. Δὲν παύει ὅμως οἱ περισσότεροι χριστιανοὶ νὰ ζοῦν μακριὰ ἀπὸ αὐτὸ ποὺ θέλει ὁ Κύριος. Ἔτσι ἔρχονται ἀθέλητα στὸ νοῦ μας τὰ λόγια τοῦ προφήτου· «Τὰς ἑορτὰς ὑμῶν μισεῖ ἡ ψυχή μου» (Ἠσ. α΄ 14), λέγει Κύριος ὁ Θεός. ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Διανύουμε μιὰ πολὺ δύσκολη περίοδο. Οἰκονομικὴ κρίση, αὐτοκτονίες συνανθρώπων μας καθημερινά, λουκέτα σὲ μαγαζιά, ἀνέχεια καὶ κυρίως ἀπελπισία. Πιστεύετε ὅτι ὑπάρχει διέξοδος ἀπὸ αὐτὴ τὴν κατάστασι καὶ ποιός ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Αὐτὸ ποὺ ὀνομάζουμε σήμερα οἰκονομικὴ κρίσι εἶνε ἀποτέλεσμα μιᾶς ἄλλης κρίσεως, πνευματικῆς καὶ ἠθικῆς. Πέσαμε στὴν παγίδα ποὺ μᾶς ἔστησε τὸ διεθνὲς κεφάλαιο καὶ νομίσαμε ὅτι μὲ τὰ χρήματα ποὺ μᾶς χορηγοῦσαν θὰ δημιουργήσουμε ἕνα ἐπίγειο Παράδεισο. Ἀπατηθήκαμε οἰκτρῶς. Λησμονήσαμε ὅλες τὶς εὐαγγελικὲς ἀρετές, καὶ τώρα ποὺ μᾶς τὰ ζητᾶνε ζοῦμε ἔντονα τὴν κόλασι ποὺ μόνοι μας δημιουργήσαμε. Εὐτυχεῖς ὅσοι δὲν ἔχουν μπλεχτῆ σὲ παιχνίδια δανεισμοῦ.

Προκαλεῖ βαθυτάτη λύπη τὸ φαινόμενο τῶν αὐτοκτονιῶν, διότι στοὺς ἀδελφούς μας αὐτοὺς εἶχε πεθάνει ἡ ἐλπίδα καὶ ἀντὶ νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ τὰ δεινὰ αὐτῆς τῆς ζωῆς, ἀντιμετωπίζουν τώρα ἄλλα φοβερώτερα, τὰ δεινὰ τῆς κολάσεως τὰ ὁποῖα δὲν ἔχουν τέλος.

Ὑπάρχει βεβαίως διέξοδος ἀπὸ τὴν κρίσι αὐτή. Εἶνε ἡ διέξοδος τῆς μετανοίας. Καὶ ὡς λαός, καὶ ὡς ἄρχοντες ἀλλὰ καὶ προσωπικὰ ὁ καθένας ἂν μετανοήσουμε, ὁ Θεός, ποὺ εἶνε ἡ δύναμίς μας, θὰ συντομεύσῃ τὸ χρόνο τῆς δοκιμασίας μας.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Τὸν τελευταῖο καιρὸ ἐπικρατεῖ μιὰ ὁλοένα καὶ ἐντονότερη στροφὴ πίσω στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ κόσμος χάνοντας τὰ ὑλικά, ἀναζητεῖ καὶ πάλι τὰ πνευματικά;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Εἶνε ἀλήθεια ὅτι ὁ κόσμος μὲ τὴν κρίσι αὐτὴ ξαναβρίσκει τὸν χαμένο δρόμο του. Πιστεύω ὅτι, ἐὰν ὁ λόγος τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἦταν ἀφ᾽ ὑψηλοῦ, ἀλλὰ ἦταν πιὸ σαφής, ἡ ἐπιστροφὴ τῶν Ἑλλήνων θὰ ἦταν πιὸ οὐσιαστική. Οἱ Ἕλληνες ἔχουν πνευματικὲς εὐαισθησίες. Ἀπουσιάζει ὅμως τὸ προφητικὸ κήρυγμα. Καὶ στὶς μέρες μας, ποὺ βιώνουμε τόση σύγχυσι, χρειάζεται περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη ἐποχὴ νὰ ἀκουσθῇ κήρυγμα Νινευϊτικῆς μετανοίας.

Ἕνα ἐρώτημα ποὺ ἀπασχολεῖ πολλοὺς εἶνε τὸ ἂν καὶ κατὰ πόσο ἡ παρατηρουμένη στροφὴ στὴν Ἐκκλησία ἔχει σχέσι μὲ τὴν ὑλικὴ τροφὴ ποὺ ἡ διοίκησί της παρέχει. Ὁ φόβος εἶνε μήπως, ὅταν κοποῦν οἱ ἐπιχορηγήσεις στὴν Ἐκκλησία καὶ δὲν θὰ μπορῇ πιὰ νὰ θρέψῃ τόσους ἐνδεεῖς, μήπως λέγω τότε ὅλοι οἱ πεινῶντες στραφοῦν ἐναντίον της; Τότε θὰ φανοῦν οἱ εἰλικρινῶς ἐπιστρέφοντες σ᾽ αὐτήν.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Ἤδη μὲ τὰ χαράτσια ἔχουν ξεκινήσει οἱ πρῶτες κατασχέσεις ἀκινήτων τῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Θεωρεῖτε ὅτι θὰ ἔπρεπε νὰ ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις γιὰ τοὺς ἁγιορεῖτες;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Νομίζω ὅτι τὸ κέντρο αὐτὸ τῆς Ὀρθοδοξίας θὰ ἔπρεπε νὰ ἀντιμετωπισθῇ διαφορετικά. Λησμόνησαν οἱ κρατοῦντες τὴν διαχρονικὴ προσφορά του στὴν Ὀρθοδοξία καὶ σ᾽ ὁλόκληρο τὸν κόσμο, προσφορὰ ποὺ συνεχίζεται μέχρι καὶ σήμερα μὲ τὶς χιλιάδες τῶν προσκυνητῶν ποὺ κάθε χρόνο κατακλύζουν τὸ Ἅγιον Ὄρος. Οἱ ἁγιορεῖτες ὅμως εἶνε «σκληρὰ καρύδια» καὶ ὅσοι τολμήσουν νὰ τὰ βάλουν μαζί τους θὰ σπάσουν τὰ δόντια τους.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιὰ τὸ σύγχρονο φαινόμενο τῆς Χρυσῆς Αὐγῆς;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Δὲν εἶμαι πολιτικὸς ἀναλυτὴς γιὰ νὰ δώσω ἀπάντησι σ᾽ αὐτὸ τὸ ἐρώτημα. Στὴν ἁγία Γραφὴ ἀναφέρεται ὅτι ὁ Θεὸς δίνει τοὺς ἄρχοντας κατὰ τὴν καρδίαν τοῦ λαοῦ. Σεβαστὴ ἡ ἐτυμηγορία τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Ὅμως ἐπ᾽ εὐκαιρίᾳ ἐπιτρέψατέ μου δύο ἀπορίες· α΄) Γιατί δὲν καταργεῖται ὁ νόμος περὶ εὐθύνης τῶν ὑπουργῶν καὶ ἡ ἀσυλία τῶν βουλευτῶν; καὶ β΄) γιατί ἰσχύει στὴν Πατρίδα μας ἡ ἔμμεση δημοκρατία καὶ δὲν θεσπίζεται ἡ ἄμεση δημοκρατία, ὅπως συμβαίνει λ.χ. στὴν Ἑλβετία κατὰ τὸ ἰσχύον σύνταγμά της, ποὺ συνετάγη ὑπὸ τοῦ μεγάλου Ἰωάννου Καποδιστρίου; Τῆς ἔμμεσης δημοκρατίας τὰ χάλια τὰ γευόμεθα σήμερα σὲ ὅλη τὴν «δόξα» τους.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Πῶς θὰ σχολιάζατε τοὺς δύο μητροπολίτες Ἀττικῆς ποὺ φέρονται νὰ ἔχουν σὲ τραπεζικοὺς λογαριασμούς τους πάνω ἀπὸ πέντε ἑκατ. εὐρώ;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Αὐτὸ δὲν ἔχει ἐπιβεβαιωθῆ ἐπίσημα. Ἐὰν ὅμως αὐτὸ ἀληθεύῃ καὶ ἐὰν τὰ χρήματα αὐτὰ δὲν προορίζωνται γιὰ ἐκκλησιαστικὰ ἔργα (ὅπως ἦταν π.χ. τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος) ἀλλὰ γιὰ τὰ γηρατειά τους, τότε ὑπάρχει πρόβλημα πλουτισμοῦ ἐν ὀνόματι τοῦ πτωχοῦ Ναζωραίου.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιὰ τὴ διάλυσι τῆς ἱερᾶς Μονῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Ναυπάκτου;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Ἐὰν ὑπῆρχε ὁ ὀφειλόμενος σεβασμὸς τῶν μοναστῶν τῆς ἐν λόγῳ Μονῆς πρὸς τὸν οἰκεῖο Μητροπολίτη καὶ ἡ πάντα στέγουσα καὶ ὑπομένουσα ἀγάπη ἐκ μέρους τοῦ ποιμαίνοντος σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου, δὲν θὰ ἔφθαναν τὰ πράγματα στὸ λυπηρὸ σημεῖο τῆς διαλύσεως μίας πολυαρίθμου Μονῆς. Ὑπάρχει, πιστεύομεν ἀκόμη, περιθώριο διορθώσεως τῶν δεινῶν.

ΕΡΩΤΗΣΙΣ. Πῶς κρίνετε τὴν ἐπιχειρουμένη κατάργησι τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καὶ τῆς ἀργίας τῆς Κυριακῆς;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ. Καὶ τὰ δύο παρουσιάζονται ἀπὸ τοὺς κρατοῦντες ὡς ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη τῶν ἡμερῶν. Ἀγνοοῦν ὅμως ἢ θέλουν νὰ ἀγνοοῦν ὅτι ὅπου ἐφαρμόσθηκε ἡ κατάργησις τόσον τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν ὅσον καὶ τῆς ἀργίας τῆς Κυριακῆς ἀπέτυχε παταγωδῶς μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὰ ἐπαναφέρουν ἀμφότερα στὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι. Δὲν θὰ πετύχουν ὅμως τὸν σκοπό τους ἐὰν δραστηριοποιηθοῦν ὅσοι ἀπὸ μᾶς πονοῦν καὶ ἀγαποῦν τὴν εὐλογημένη αὐτὴ γωνιὰ τῆς Εὐρώπης ποὺ λέγεται Ἑλλάδα. Ὁ Θεὸς περιμένει καὶ ἀπὸ μᾶς κάτι· «ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ’ ὑμῶν» (Ἰακ. δ΄ 7). Ἡμεῖς δὲ «ἐν τῷ Θεῷ ποιήσομεν δύναμιν, καὶ αὐτὸς ἐξουδενώσει τοὺς θλίβοντας ἡμᾶς» (Ψαλμ. νθ΄ 14).