- Εὐαγγέλιο καὶ «εὐαγγέλια»

«Γνωρίζω ὑμῖν, ἀδελφοί, τὸ εὐαγγέλιον…» (Γαλ. 1,11)

Τὴν Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν, ὁ ἀπόστολος ὁμιλεῖ περὶ «τοῦ εὐαγγελίου» (Γαλ. 1,11). Ὁ ἀπόστολος Παῦλος θέλει νὰ προφυλάξῃ τοὺς Χριστιανοὺς ἀπὸ τὴν διαστρέβλωσι τοῦ ἱεροῦ εὐαγγελίου• καὶ προηγουμένως ἔκανε λόγο περὶ «ἄλλων εὐαγγελίων» («ἕτερον εὐαγγέλιον» ἔ.ἀ. 1,6), ποὺ ἀποτελοῦν πλαστογράφησι τοῦ πραγματικοῦ εὐαγγελίου. Γι᾽ αὐτὸ θὰ μιλήσουμε περὶ τοῦ μοναδικοῦ εὐαγγελίου, ἐν ἀντιθέσει καὶ ἀντιπαραβολῇ πρὸς τὰ «ἕτερα εὐαγγέλια» ποὺ κηρύττει ὁ κόσμος.

* * *

Τί σημαίνει «εὐαγγέλιον»; Καὶ ἡ λέξι αὐτὴ εἶνε τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσης, ποὺ μπορεῖ καὶ ἐκφράζει καὶ τὶς λεπτότερες ἀποχρώσεις τῆς ἀνθρωπίνης διανοίας. Εὐαγγέλιον εἶνε ἡ καλὴ - εὐχάριστη εἴδησι. Ὑπάρχουν στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μερικὲς λέξεις ποὺ δὲν μποροῦν νὰ μεταφραστοῦν• μένουν ἔτσι ἀμετάφραστες, στὸ κάλλος τοῦ ἀρχαίου λόγου.

Ἡ λέξι «εὐαγγέλιον» ὑπῆρχε καὶ πρὸ Χριστοῦ, καὶ ὑπάρχει πάντοτε, ὡς καλὴ - εὐχάριστη εἴδησι. Οἱ καλὲς - εὐχάριστες εἰδήσεις εἶνε ἀνάλογα μὲ τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς ἐπιθυμίες. Ὅσοι ἄνθρωποι, τόσες καὶ ἐπιθυμίες, τόσες ἄρα καὶ οἱ καλὲς εἰδήσεις. Θέλετε παραδείγματα;

Ἡ εὐχάριστη λοιπὸν εἴδησι εἶνε• γιὰ τὸ ναυαγὸ ὅτι ἔρχεται ναυαγοσωστικό, γιὰ τὸν χρεωμένο ὅτι βρέθηκε φιλάνθρωπος ἐξοφλητής, γιὰ τὸν ἀσθενῆ ὅτι ἀνακαλύφθηκε τὸ φάρμακό του, γιὰ τὸν μελλοθάνατο ὅτι ὑπεγράφη διάταγμα χάριτος. Καταλάβατε; Θέλησα μὲ παραδείγματα νὰ σᾶς δώσω μία σκιὰ τοῦ μεγαλείου τῶν ἡμερῶν ποὺ διανύουμε. Διότι, ἀδελφοί μου, ἀπ᾽ ὅλες αὐτὲς τὶς εἰδήσεις ἡ ἀνώτερη ποὺ μπορεῖ ν᾽ ἀκούσῃ ἀνθρώπου αὐτί –γιὰ ἐκείνους ἐννοεῖται ποὺ πιστεύουν– εἶνε αὐτὴ ποὺ ἀκούσαμε τὴ νύχτα τῶν Χριστουγέννων• ἡ εἴδησι ποὺ μετέδωσε ὁ ἄγγελος ὄχι σὲ φιλοσόφους τῆς Ἀκαδημίας οὔτε σὲ συγκλητικοὺς τῆς ῾Ρώμης, ἀλλὰ –ἐδῶ εἶνε τὸ μεγαλεῖο– σὲ βοσκοὺς τῆς Βηθλεέμ. Ἡ εἴδησι αὐτὴ λέει• «Ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστι Χριστὸς Κύριος…» (Λουκ. 2,10-11). Νά γιατί αὐτὸ εἶνε ὄντως «εὐαγγέλιον»• μᾶς φέρνει τὴ μεγάλη εἴδησι, ὅτι γεννήθηκε ὁ Σωτήρας μας.

Ἀλλὰ γιὰ νὰ δοκιμάσῃ κανεὶς αὐτὴ τὴ χαρά, ὅτι γεννήθηκε ὁ Σωτήρας του καὶ Σωτήρας ὅλου τοῦ κόσμου, εἶνε ἀνάγκη – τί; νὰ συναισθανθῇ τὴν ἀθλία του κατάστασι• νὰ νιώσῃ καὶ νὰ παραδεχθῇ, ὅτι αὐτὸς εἶνε σὲ χειρότερη μοῖρα ἀπὸ τὸ ναυαγό, ἀπὸ τὸν χρεωμένο, ἀπὸ τὸν καρκινοπαθῆ, ἀπὸ τὸν μελλοθάνατο. Ὅπως ὁ ναυαγὸς χαίρεται γιατὶ ἔφθασε ὁ ναυαγοσώστης, ὅπως ὁ χρεωμένος χαίρεται γιατὶ βρέθηκε ἕνας φιλάνθρωπος εὐεργέτης, ὅπως ὁ ἄρρωστος χαίρεται γιατὶ ἀνακαλύφθηκε τὸ φάρμακό του, ὅπως ὁ μελλοθάνατος χαίρεται γιατὶ ὑπεγράφη διάταγμα χάριτος, ἔτσι ἀδελφοί μου –ἂν πιστεύουμε ὅτι ἐκτὸς ἀπὸ τὸ σῶμα, τὸ φθαρτὸ τοῦτο περίβλημά μας, ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο ἄυλο καὶ ἀθάνατο καὶ συναισθανώμεθα ὅτι τοῦτο κινδυνεύει–, ἔτσι μύριες φορὲς περισσότερο θὰ χαροῦμε καὶ θὰ δοξάσουμε καὶ θὰ προσκυνήσουμε τὸ Χριστό, ποὺ μᾶς ἔσωσε ἀπὸ τὸ μέγα κακό, τὴν ἁμαρτία.

Αὐτὴ λοιπὸν εἶνε ἡ ἔννοια τοῦ «εὐαγγελίου»• «ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ».

* * *

Σήμερα, ἀγαπητοί μου, οἱ πολλοὶ δὲν ἀκοῦνε δυστυχῶς τὴν εὐχάριστη αὐτὴ εἴδησι• τ᾽ αὐτιά τους εἶνε φραγμένα, τά ᾿χει φράξει ὁ διάβολος μὲ βουλοκέρι. Ἀλλοῦ στρέφονται. Ἔχουν τὰ αὐτάκια τους τεντωμένα ν᾿ ἀκούσουν «ἕτερα εὐαγγέλια» (Γαλ. 1,6). Διότι, ἐκτὸς τοῦ αἰωνίου καὶ ἀθανάτου εὐαγγελίου, κυκλοφοροῦν ἄλλα «εὐαγγέλια», ποὺ τάζουν ὑποσχέσεις στὴν κουρασμένη ἀνθρωπότητα, στὸν ἄνθρωπο τὸν πιεσμένο ἀπὸ τὰ ἄγχη καὶ τὰ προβλήματά του (τὰ ἀτομικά, οἰκογενειακά, ἐθνικά, παγκόσμια), τὸν ἄνθρωπο ποὺ κουράστηκε μέσα ἀπὸ δύο φρικτοὺς παγκοσμίους πολέμους. Ἔρχονται τώρα κάποιοι ἄλλοι καὶ κηρύττουν «ἄλλα εὐαγγέλια». Δὲν εἶνε τοῦ παρόντος νὰ τὰ παρουσιάσω• θὰ χρειαζόταν ἕνα εἰδικὸ κήρυγμα ἐπάνω στὰ «ἕτερα εὐαγγέλια» ποὺ προσφέρει ὁ κόσμος. Ἡ Ἐκκλησία λέει «Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Μᾶρκον», ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην ἁγίου Εὐαγγελίου…»• ὁ διάβολος ἀνοίγει τὰ δικά του «εὐαγγέλια» καὶ λέει «Ἐκ τοῦ κατὰ Νῦ…» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Φῖ…» ἢ «Ἐκ τοῦ κατὰ Μῦ…» – δὲν θέλω ν᾽ ἀναφέρω τὰ ὀνόματα. Καὶ αὐτὴ τὴν ὥρα τὰ αὐτάκια ὅλων εἶνε ἐκεῖ• στήνουν τὸ αὐτί τους ν᾽ ἀκούσουν τὸν ἄλφα ἢ τὸν βῆτα, ποὺ ὑπόσχονται μὲ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο τρόπο νὰ τοὺς δώσουν τὴ χαρὰ καὶ εὐτυχία.

Εἶνε γεγονὸς –γιὰ νὰ εἴμαστε τίμιοι–, ὅτι μέσα στὰ «εὐαγγέλια» αὐτὰ τοῦ κόσμου ὑπάρχουν καὶ μερικὲς σταγόνες ἀλήθειας, ἀλήθειας ποὺ εἶνε κλεμμένη ἀπὸ τὸ αἰώνιο Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ οἱ λίγες αὐτὲς σταγόνες δὲν φτάνουν γιὰ νὰ ξεδιψάσουν τὸν ἄνθρωπο, δὲν μποροῦν νὰ ἱκανοποιήσουν τοὺς βαθύτερους - ἐνδόμυχους πόθους του. Εἶνε ἀνεπαρκῆ τὰ «εὐαγγέλια» αὐτά• ὁ χρόνος θ᾽ ἀποδείξῃ, ὅτι περιέχουν σκουριὰ καὶ γι᾽ αὐτὸ θὰ χαθοῦν. Ἐνῷ πάνω στὸν οὐρανὸ καὶ κάτω στὴ γῆ καὶ παντοῦ δὲν ὑπάρχει τίποτε ἄλλο, ὁ κόσμος θὰ πεισθῇ ὅτι ἕνα καὶ μόνο εὐαγγέλιο ὑπάρχει, τὸ Εὐαγγέλιο ποὺ κήρυξε ὁ Χριστὸς καὶ ἑρμήνευσαν οἱ ἀπόστολοι καὶ ὁ Παῦλος, καὶ διέδωσαν στὸν κόσμο οἱ πατέρες καὶ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας.

Λένε μερικοὶ εἰρωνικά• Αὐτὰ «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ»… Ὄχι, κύριε• ὑπάρχουν μερικὰ πράγματα, ὅπως τὸ ὀξυγόνο ἢ τὸ νερὸ ἢ ὁ ἥλιος, ποὺ δὲν παλιώνουν. Ἔτσι καὶ πολὺ περισσότερο τὸ Εὐαγγέλιο. Ποιός μπορεῖ νὰ πῇ ὅτι αὐτὰ πάλιωσαν; Ὁ ἥλιος δὲν παλιώνει• πάντοτε ὅλοι θὰ ἔχουμε τὴν ἀνάγκη του. Παραπάνω ὅμως ἀπὸ τὸν ἥλιο αὐτὸν εἶνε ὁ ἄλλος ἥλιος, ὁ «Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης». Ὁ ἥλιος τοῦτος θὰ σβήσῃ καὶ τὰ ἄστρα θὰ πέσουν σὰν τὰ φύλλα• ὁ ἄλλος Ἥλιος δὲν θὰ σβήσῃ ποτέ, εἶνε αἰώνιος. Ἥλιος εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ τὸ ἅγιο Εὐαγγέλιό του.

* * *

Τὰ λόγια αὐτά, ἀδελφοί μου, σᾶς τὰ εἶπα ἀπὸ πίστι στὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ στὸ αἰώνιο Εὐαγγέλιό του. Αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιο κρατῆστε το. Κάψτε ἐφημερίδες περιοδικὰ βιβλία τοῦ κόσμου. Βυθισθῆτε - κολυμπῆστε στὸ Εὐαγγέλιο, καὶ θὰ βγῆτε ἀετοί. Δὲν εἶνε λόγια αὐτά, πρέπει νὰ δοκιμάσῃς, γιὰ νὰ πιστέψῃς ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο εἶνε τὸ μοναδικὸ φάρμακο, ὁ βασιλιᾶς τῶν βιβλίων, ἡ πιὸ εὐχάριστη εἴδησι. Κι ἀφοῦ πιστέψῃς, νὰ ζήσῃς τὸ Εὐαγγέλιο, νὰ γίνῃ ὁ κανόνας τοῦ βίου σου. Προχωρῶ• τὸ Εὐαγγέλιο δὲν εἶνε μόνο γιὰ τὴν ἁγία τράπεζα• τὸ Εὐαγγέλιο νὰ μπῇ παντοῦ, καὶ στὰ σπίτια καὶ στὰ σχολεῖα καὶ στὰ πανεπιστήμια καὶ στὴ βουλὴ καὶ στὰ παλάτια καὶ στὸ στρατὸ καὶ στὰ δικαστήρια• ὄχι ἁπλῶς στὴν ἕδρα ἀλλὰ στὶς καρδιὲς τῶν δικαστῶν.

Νὰ γίνουμε λαὸς τῆς Βίβλου, λαὸς τοῦ Εὐαγγελίου. Ἂς ἔχουν οἱ ἄλλοι τὰ «ἕτερα εὐαγγέλια»• ἐμεῖς νὰ κρατήσουμε αἰωνίως τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ καθένας μας νὰ τὸ ἐφαρμόζῃ, ὥστε ἡ ζωή του, ἡ ἀτομικὴ καὶ ἡ οἰκογενειακή, νὰ γίνῃ ἕνα εἰκονογραφημένο Εὐαγγέλιο, ποὺ μὲ ὅλες τὶς σελίδες του θὰ διδάσκῃ, ὅτι ὁ Ἰησοῦς δὲν ἦταν μόνο «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ», ἀλλὰ καὶ σήμερα ζῇ καὶ θριαμβεύει• ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

(ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν

ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀθανασίου Ἄνω Κυψέλης - Ἀθηνῶν τὴν 29-12-1963)