บะดาล

บะดาล

บะดาล คือการแทนของคำหนึ่ง กับคำอื่น เพื่อต้องการแสดงจุดประสงค์ของคำที่ถูกแทนนั้น ( ยกเว้นบะดาล غلط ซึ่งเป็นการแทนเพื่อต้องการบอกถึงสิ่งที่ถูกต้อง ของคำที่ผิดพลาด )

บะดาล อาจเป็น اسم แทน اسم หรือ فعل แทน فعل ซึ่งการแทนกันนั้นคำที่มาแทน بدل จะตามการเอียะรอบของคำที่ถูกแทน مبدل منه

บะดาล แบ่งเป็น 4 ชนิด ได้แก่

1. بدل الشيء من الشيء

คือการแทนของสิ่งหนึ่ง จากอีกสิ่งหนึ่ง

2. بدل البعض من الكل

คือ การแทนของส่วนหนึ่ง จากทั้งหมด

3. بدل الاشتمال

4.بدل الغلط

คือการแทน สิ่งที่ผิดพลาด

กออิดะห์ บะดาล

1.ฮุกมของ بدل จะตามการเอียะรอบ ของ مبدل منه (ยกเว้น بدل الشيء من الشيء จะมีสิ่งที่ต้องตามนอกเหนือจาก بدل ชนิดอื่น จะกล่าวต่อไป )

2. บะดาล จะสามารถ ทำได้ทั้ง اسم หรือ فعل หรือ حرف

3. สำหรับ بدل الشيء من الشيء นั้น เมื่อมี 2 ชื่อให้กับสิ่งๆหนึ่ง ชื่อแรกจะเป็น مبدل منه และชื่อหลังจะถือเป็น بدل الشيء من الشيء เช่น

اللهم صل على نبينا محمد

คำว่า نبينا เป็น مبدل منه และ محمد เป็น بدل الشيء من الشيء

4.เงื่อนไขของ بدل الشيء من الشيء

มีการ موافقة ระหว่าง بدل และ مبدل منه แบบเดียวกับการ موافقة ระหว่าง مبتدا กับ خبر คือ ต้อง موافقة ในเรื่อง

مفرد. مثنى خمع

مذكر موءنث

ถ้าไม่ موافقة ถือว่าไม่ถูกต้อง

5. สถานที่เอียะรอบของ بدل الشيء من الشيء

- โดยปกติแล้ว اسم ซึ่งมี ال ซึ่งอยู่หลังจาก اسم اشارة จะเอียรอบเป็น بدل الشيء من الشي

เช่น

قال هذا الرجل

- อิเสม ظاهر ซึ่งمرفوع อยู่หลังจาก فعل ที่มีการติดต่อด้วย ضمير مرفوع และ اسم طاهر กับ ضمير مرفوع นั้น موافقة กันตามเงื่อนไขของ بدل ถือว่า اسم ظاهر เป็น بدل จาก ضمير مرفوع นั้น. เช่น

قاموا الزيدون

الزيدون

นั้น بدل มาจาก واو خمع ใน คำว่า قاموا

- คำซึ่งไม่เซาะห์ ในการเป็น نعت ด้วยสาเหตว่า ไม่ موافقة กับ منعوت ในด้าน معرفة، نكرة หรือ คำนั้นไม่ได้เป็น وصف จะถือว่าคำนั้นเป็น بدل เช่น

فتح الباب رجل القويّ

คำว่า القوي ไม่สามารถ เป็น نعت ให้กับ رجل ได้ เพราะ ไม่ موافقة ในเรื่อง معرفة، نكرة มันจึงเป็น بدل ของ رجل

فتح الباب رجل زيد

คำว่า زيد เป็น نعت ไม่ได้เพราะ ไม่ได้เป็น وصف จึงเป็น بدل

6.บะดาล بدل البعض من الكل

คือ เมื่อมีการพูดถึงสิ่งหนึ่ง ต่อมาก็ได้พูดถึงส่วนหนึ่งจากสิ่งนั้น สิ่งที่ถูกกล่าวถึงในตอนแรก คือ مبدل منه และส่วนหนึ่งที่ถูกกล่าวถึงในตอนหลัง คือ بدل

ตัวอย่าง

قراءت القرآنَ سورةَ يس

คำว่า سورة เป็น بدل البعض من الكل จาก القرآن

เงือนไขของบะดาล ชนิดนี้ คือ

- ที่ส่วนท้ายของ بدل จะต้อง เชื่องต่อกับ ضمير ซึ่ง رجع กลับไปยัง مبدل منه ดังนั้นถ้า مبدل منه เป็น مفرد ดังนั้น بدل ก็ต้องเป็น مفرد ถ้าหากไม่มี ضمير ก็ต้องสมมติขึ้นมา

เข่น

قراءت القرآنَ سورةَ يس اي منه

7. สถานที่สำหรับเอียะรอบ ของ بدل البعض من الكل

- เมื่อมี اسم عدد ซึ่งจำนวนน้อย ซึ่งมันอยู่หลังจาก اسم عدد ที่มีจำนวนมากกว่า โดยไม่มี واو

เช่น

اولاد النبي سبعة ثلاثة من الذكور واربع من الاناث

- เมื่อมี اسم ซึ่งจำนวนน้อย ซึ่งมันอยู่หลังจาก اسم ที่มีจำนวนมากกว่า โดยไม่มี واو

เช่น

اولادٌ القاسمُ وعبدُالله

8. บะดาล بدل الاشتمال

คือ สิ่งหนึ่งซึ่งเกี่ยวข้อง ที่อยู่ใน مبدل منه เช่น صفة ต่างๆ

علمو ،شكور ، صبر

เงื่อนไขของบะดาลชนิดนี้คือ

- ที่ส่วนท้ายของ بدل จะต้อง เชื่องต่อกับ ضمير ซึ่ง رجع กลับไปยัง مبدل منه ดังนั้นถ้า مبدل منه เป็น مفرد ดังนั้น بدل ก็ต้องเป็น مفرد ถ้าหากไม่มี ضمير ก็ต้องสมมติขึ้นมา