ต่วนฆูรู บาบออิสมาแอล สปันญัง อัลฟาฏอนี

-ประวัติบาบออิสมาแอล สปันญัง อัลฟาฏอนี-

ชื่อเดิมของท่านคือ อิสมาแอล บิน อุมัร หรือชื่อตามทะเบียนบ้านคือ นายอิสมาแอ ดะอาละ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในนาม บาบออิสมาแอล สปันญัง อัลฟาฏอนี บ้านเกิดของท่านคือ หมู่บ้าน ดุซงสปันญัง ในอำเภอปะนาเระ จังหวัดปัตตานี ห่างจากตัวเมืองปัตตานีประมาณ 26 กิโลเมตร ท่านเป็นบุตรชายคนเดียวจากพี่น้องทั้งหมดสามคน

"ได้รับการศึกษาชั้นประถมจากโรงเรียนสุวรรณไพบูรณ์ ท่านเป็นคนเรียนดีมากและสามารถเรียนรู้ได้เร็วจนเป็นที่รู้กันในหมู่มิตรสหาย เเต่เเล้วเมื่ออายุ 14 ปี ในขณะที่กำลังจะเลื่อนชั้นขึ้น ป. 7 ท่านพบว่า ท่านไม่อยากไปโรงเรียน คุณครูเเละเพื่อนๆต่าง งงงวยกับการตัดสินใจของเด็กชายอิสมาแอล ท่านเคยเล่าว่า ด้วยความที่คุณครูรักท่านมาก จึงได้พาเพื่อนๆในห้องมาหาท่านที่บ้านเพื่อขอร้องให้กลับไเรียนที่โรงเรียนอีกครั้งหนึ่ง

เเต่ทว่า กลับไม่พบท่านที่บ้าน เพราะท่านได้ถีบจักรยานหนีเพื่อนๆไปหลบอยู่ที่ทุ่งนาอย่างเงียบๆ เเละท่านก็ได้ตัดสินใจเข้าเรียนในปอเนาะใกล้บ้าน ระยะทางประมาณ 200 เมตร ซึ่งผู้สอนก็เป็นคุณลุงของท่านเอง ท่านใช้เวลาเรียนรู้ไม่นานมากนัก ท่านเรียนรู้ไวมากจนใช้เวลาไม่กี่เดือนในการเเซงรุ่นพี่ที่เรียนก่อนหน้าท่านหนึ่งปีหรือสองปี

ท่านใช้เวลาเรียนกีตาบที่ปอเนาะเเห่งนี้เพียงสี่ปี เมื่อท่านอายุ 18 ปี ชาวบ้านก็เชิญให้ท่านสอนที่มัสยิด เเต่ท่านปฏิเสธมาตลอด ถ้าจะให้สอน ท่านขอเพียงลานบ้านหรือบาลายเล็กๆ เเต่ไม่ใช่มัสยิด ท่านสอนอยู่อย่างนี้เป็นระยะเวลาสี่ปี่ด้วยกัน หลังจากนั้นครอบครัวของท่านก็ได้ส่งให้ท่านร่ำเรียนกับอัลมัรฮูม ตวนกูรู ฮัจญี อับดุลลาฏีฟ และอัลมัรฮูม ตวนกูรู อับดุลเราะห์มาน วิชาที่ท่านได้ร่ำเรียนได้แก่ ตัฟซีร ฮาดิษ ฟิกฮฺ ไวยกรณ์อาหรับ และวิชาอื่นๆ เมื่อช่วงปิดวันหยุดยาว ท่านก็ไม่ได้หยุดเล่าเรียนแต่อย่างใดเพราะท่านได้ไปตระเวนตามปอเนาะอื่นๆเพื่อแสวงหาความรู้เพิ่มเติมอีกด้วย กระทั่งอายุ 21 ปี ท่านจึงย้ายไปเรียนกับฮัจญี อับดุลกอฎีร ซือกัม (อาเยาะห์เดซือแก) อันเป็นที่เลื่องลือในวิชาเตาฮีด

ท่านร่ำเรียนสถานที่แห่งนี้จนอายุล่วงเลยเข้าเลขสามท่านจึงเริ่มไปสอนที่มัสยิดใหญ่ทั้งสองจังหวัด คือมัสยิดกลางปัตตานีและมัสยิดกลางยะลา โดยก่อนหน้านั้นท่านก็ได้ตระเวนสอนตามมัสยิดเล็กๆอยู่หลายปี ท่านเป็นที่รู้จักในเรื่องการสอนที่อธิบายให้ชาวบ้านเข้าใจอย่างแจ่มแจ้งไม่ซับซ้อน ฟังเข้าใจง่ายและใช้คำพูดที่ชัดถ้อยชัดคำ อีกทั้งด้วยความแม่นยำในไวยกรณ์อาหรับซึ่งถือเป็นเครื่องมือชิ้นสำคัญต่อการเป็นนักวิชาการศาสนา ชื่อเสียงของท่านจึงเป็นที่รู้จักของประชาชน ภายในเวลาไม่นาน

ท่านสมรสเมื่ออายุ 29 ปี กับฮัจญะห์ ซอบารียะห์ บินตี ตวนกูรูฮัจญีอับดุลอาซีซ(ผู้ประพันธ์หนังสือมิซบาฮุลมูนีร) ซึ่งกำเนิดบุตรให้ท่าน 5 คนด้วยกัน โดยเป็นบุตรชาย 2 คนและบุตรสาว 3 คน ในขณะที่ท่านอายุ 31 ปี ท่านได้ไปอาศัยอยู่ในนครมักกะห์เป็นเวลา 7 เดือน

ในปี พ.ศ. 2536 หลังจากที่ท่านกลับจากนครมักกะห์ท่านก็ได้ทำการเปิดปอเนาะของท่านเอง ชื่อปอเนาะคือมะฮัดดารุลมูฮาญีรีน(ปอเนาะกูแบอีแก) จังหวัดนราธิวาส ห้าปีถัดมาท่านได้ย้ายปปอเนาะจากนราธิวาสสู่บ้านเกิดของท่าน ในสถานที่ที่ท่านเติบโต ซึ่งก็คือบ้านดูสงสปันญังจังหวัดปัตตานีจนกระทั่งทุกวันนี้ ลูกศิษย์ที่ปอเนาะของท่านมาจากทั่วทุกสารทิศ ทั้งจากในและนอกประเทศอันได้แก่ชาวกัมพูชา มาเลย์เซียและเมียนมาร์โดยที่ท่านก็ไม่ได้เก็บค่าเล่าเรียนแต่อย่างใด ปอเนาะของท่านเปิดสอนตลอดทั้งปี ยกเว้นช่วง 15 ชะอฺบาน ถึง 15 เชาวาล (2 เดือน) ช่วงวันอิฎิลอัฎฮา ( 1สัปดาห์ ) และช่วงเดือนรอบีอุลเอาวัล(1เดือน)

ท่านได้เสียสละเวลาของท่านเพื่อส่วนรวมโดยทุกวันเสาร์ท่านจะสอนที่มัสยิดกลางปัตตานีและทุกวันอาทิตย์ท่านจะสอนที่มัสยิดกลางยะลา เวลาว่างของท่านส่วนใหญ่จะหมดไปกับการอ่านและการเขียนตำหรับตำรา ผลงานของท่านอันเป็นที่รู้จักได้แก่หนังสือแปล มิซาน อัดดูรารี,ฮีกัม ญาวี,มาวาอิส อัล อีหม่าน,และได้ประพันธ์หนังสือเกี่ยวกับตัฟซีร,ฮาดิษรวมทั้งหลักไวยกรณ์ นอกจากนั้นท่านยังเป็นสมาชิกของสภาอุลามาอฺฟาฏอนีอีกด้วย

-เรียงเรียงโดย แอดมิน ต่วนกูรู บาบอ อิสมาแอล สปันญัง