กิตาบมิศบาหุ้ลมุนีร ตอนที่ 9 หน้าที่ 9
ฮุก่มอารีฎีย์
ฟาอิดะฮ์ (สิ่งที่มีคุณประโยชน์ที่สำคัญประการหนึ่ง)
นี่เป็นคุณประโยชน์ที่สำคัญซึ่งเราควรจะรู้ มันมีคุณค่าและมีความสำคัญ ซึ่งคนส่วนใหญ่ไม่รู้ไม่เข้าใจและแยกแยะไม่ได้ เขานั้นไม่รู้ด้วยซ้ำว่าเขานั้นไม่รู้สิ่งนั้น
สิ่งที่กล่าวมานั่นคือสิ่งที่อัลลอฮ์ ฮุก่ม ทั้งจากอัลลอฮ์และจากร่อซู้ล แต่ก็ไม่ได้มีการสัญญาเอาไว้ว่าสิ่งนั้นจะได้รับผลบุญหรือการลงโทษ แต่มันเป็นสิ่งที่มั่นคงและเป็นไปตามนั้น ดังนั้นสิ่งเหล่านั้นไม่ได้เรียกว่าเป็นสิ่งที่เรียกว่าวายิบในทางชาเราะฮ์ (ฮุก่มตักลีฟี่หรือฮุก่มที่ตกหนัก)
เช่น วายิบการตายของทุกๆชีวิต (ไม่ใช่ฮุกุ่มชาเราะอ์/ตักลีฟี่) ทุกสิ่งต้องตาย (ไม่ได้หมายความว่า ทุกสิ่งต้องตาย ถ้าไม่ตายแล้วบาป (แบบฮุก่มชาเราะอ์) การตายนั้นเป็นวายิบอาริฎีย์ (วายิบที่เพิ่งมีมาใหม่) ซึ่งเดิม (อาศอล) คือฮารุสอากาล (จะตายก็ได้ไม่ตายก็ได้ แล้วแต่ความประสงค์ของอัลลอฮ์ จากรากฐานเดิมอัลลอฮ์มีความสามารถ จะให้ตายก็ได้ไม่ตายก็ได้ แต่อัลลอฮ์ได้ทรงสัญญาไว้ ว่าทุกๆชีวิตจะต้องตาย ซึ่งนั่นเป็นมุสตาฮีล (เป็นไปไม่ได้เด็ดขาด) ที่จะเป็นเรื่องโกหก ดังนั้นมันจึงเป็นเรื่องจริงเท่านั้นที่ทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องตาย (วายิบต้องตาย) ) การตายจึงต้องประสบแก่ทุกอย่างที่มีชีวิต จึงเป็นวายิบอารีฎีย์ รวมทั้งการฟื้นคืนชีพขึ้นมา ก็ด้วยเช่นกัน ที่เป็นวายิบอารีฎีย์ อีกเช่นกัน
นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างอีกคือ การมาถึงของวันกียามัต และสิ่งต่างๆที่จะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอน
ดังนั้นเราเรียกว่า ฮุก่มอาร๊อฎ(อารีดี้ย์) หมายถึง ฮุ่ก่มที่มีมาทีหลังตามการสัญญาของอัลลอฮ์ คือฮุ่ก่มที่มาจากการที่อัลลอฮ์ได้สัญญาไว้ ( พระองค์ทรงแจ้งไว้ในอัลกุรอ่าน ว่าทุกๆชีวิตจะต้องตาย และทรงแจ้งถึงการมาถึงของวันกิยามะฮ์ ซึ่งสิ่งที่พระองค์ทรงแจ้งไว้ จำต้องจริงอย่างแน่นอน ) ไม่ใช่ฮุก่มที่มาจากการตัดสินของเราต่อสิ่งนั้น
ฮุก่มอารีดี้/อะร๊อต แบ่งออกเป็นออกเป็น 3 ประการ
– วายิบอะร๊อฎ/วายิบอะรีฎีย์
– มุสตาฮีลยิบอะร๊อฎ/วายิบอะรีฎีย์
– ฮารุสยิบอะร๊อฎ/วายิบอะรีฎีย์
ความหมายของวายิบอะร๊อฎ คือ สิ่งที่มันจะต้องเกิดขึ้นตามฮุก่มที่อัลลอฮ์ สัญญาเอาไว้ เช่น การตายนั้นจำเป็นต้องประสบกับสิ่งที่มีชีวิต ซึ่งจะเกิดขึ้นตามฮุก่มที่วางไว้ ตามหลักฐานดังนี้…
كُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَةُ الْمَوْتِ : الآية
ความหมาย คือ ทุกๆชีวิตจะได้ลิ้มรสความตาย
(ทุกชีวิตอยู่ด้วยการมีวิญญาณ/โระห์ อัลลอฮ์ ไม่ได้มีชีวิตด้วยวิญญาณแม้จะเป็นวิญญาณที่กอดีม(วิญญาณที่ไม่มีจุดเริ่มต้น)ก็ตาม ถ้าอัลลอฮ์มีวิญญาณอัลลอฮ์ก็ต้องตายตามการสัญญาของพระองค์)
ตัวอย่างที่กล่าวมาคือทุกอย่างจะต้องตาย และทุกอย่างก็ต้องฟื้นคืนชีพขึ้นมาตามการสัญญาของอัลลอฮ์ หลักฐานคืออายะฮ์อัลกุรอ่านซูเราะฮ์อัลมุอ์มินูน อายะฮ์ที่ 16
﴿ ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ ﴾
ความว่า “หลังจากนั้น แท้จริงพวกท่านทั้งหลายจะต้องฟื้นคืนชีพอีกครั้งหลังจากที่ท่านตายไปแล้ว”
(เป็นวายิบอารีฎีย์ ตามการสัญญาของอัลลอฮ์)
ดังนั้นเราได้เรียกทั้งหมดที่กล่าวมาข้างต้นว่า วายิบอะร๊อต และถ้าหากมันไม่ได้ดำเนินไปตามที่กล่าวมาข้างต้น เช่น. มีบางคนไม่ตาย หรือบางคนตายแล้วแต่ไม่ฟื้นคืนชีพ และถ้าเป็นเช่นนั้นเราเรียกว่า. มุสตาฮีลอะร๊อต ซึ่งเป็นประเภทที่ 2 จาก 3ประเภทที่กล่าวไว้ข้างต้น
และถ้าหากว่าล่าช้าหรือรวดเร็ว ในการที่ชีวิตใด ชีวิตหนึ่งจะตาย เช่นนี้เราเรียกว่า ฮารุสอะรีฎีย์/ฮารุสอะร๊อฎ เช่น บางคนตายเร็วตั้งแต่อายุยังน้อย หรือบางคนตายช้า เมื่ออายุมากแล้ว(วายิบคือการที่ทุกอย่างต้องตาย ส่วนการตายเร็วหรือตายช้า เรียกว่าฮารุสอารีฎีย์ และการที่บางอย่างไม่ตายหรือไม่ฟื้นขึ้นหลังความตาย เราเรียกว่า มุสตาฮีลอะรีฎีย์)
จงทำความเข้าใจศึกษาเรียนรู้(ฮุกุ่มอากาล/ชาเราะอ์/อารีฎีย์)อย่างสมบูรณ์เพื่อให้เรารอดพ้นจากความโง่เขลา
วัลลอฮุอะลัม