รุกุุนละหมาด ตอน 1

รุกุุนละหมาด 13 ประการ ( สรุปความจากหนังสือ มัฏละอุลบัดรัยน์ และมัฏละอุลนูรัยน์ ) ตอนที่ 1

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم

اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ اَلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ

รุก่นละหมาดข้อ1 เนียต

การเนียตนั้นเป็นการนึกในใจ ส่วนการกล่าวด้วยปาก "อุซอลลี....." นั้นเป็นสุนัต เพื่อให้ช่วยในการนึกของใจ

ถ้าละหมาดนั้นเป็นฟัรดู เนียต ต้องประกอบด้วย 3 ประการ

กอซอด = ข้าพเจ้าละหมาด

ตะร็อด. = ฟัรดู

ตะเยน. = ดรุริ เวลาที่ละหมาดนั้น

เนียตว่า " ข้าพเจ้าละหมาดฟัรดูดรุริ" เท่านี้ถือว่าใช้ได้แล้ว

ถ้าละหมาดนั้นเป็นละหมาดสุนัต เป็นละหมาดที่มีเวลาแน่นอน เช่น ละหมาดสุนัตรอวาติบ( สุนัตก่อนและหลังละหมาดฟัรดู ) หรือละหมาดสุนัตที่มีสาเหตเฉพาะ เช่น ละหมาดขอฝน วายิบต้องประกอบด้วย 2 ประการ

กอซ็อด = ข้าพเจ้าละหมาด

ตะเยน = เช่น ก่อน หรือ หลัง

ไม่วายิบต้องเนียตว่าสุนัต

ถ้าละหมาดสุนัตนั้นไม่ได้เเฉพาะเจาะจง จำเป็นในการเนียตนั้นเฉพาะ กอซ็อด เพียงอย่างเดียว

ถ้าเขาละหมาดในเวลา โดยที่เนียตว่า กอฎอ หรือ ละหมาดกอฎอ โดยที่เขาเนียตในเวลาซึ่งมีสาเหตจำเป็น เช่นเขามีความสงสัย ว่าหมดเวลาละหมาดหรือยัง และเขาคิดว่าเวลาได้หมดลงแล้ว ( เช่น ฟ้ามืด ฝนกำลังจะตก ทำให้ไม่เห็นแสงอาทิตย์ ) เขาจึงเนียตละหมาดกอฎอ ต่อมาปรากฎว่าเวลายังไม่หมด หรือ เขาคิดว่าเวลายังมี เขาเลยเนียตทำในเวลา ต่อมาปรากฎว่า เวลาละหมาดได้หมดไปแล้ว ทั้งสองกรณีนี้ถือว่าละหมาดของเขาใช้ได้. แต่ถ้าเขาเนียตผิดพลาดดังกล่าวโดยไม่มีเหตสุดวิสัยใดๆ การละหมาดของเขาก็ใช้ไม่ได้ เพราะถือว่าเป็นกานทำเล่นๆกับอิบาดัต

รุก่นละหมาดข้อที่ 2 ยืนตรง

ให้ยืนตรงสำหรับผู้ที่สามรถยืนตรงได้ โดยให้ยืนหลังตรง ถึงแม้การการยืนตรงนั้นจะด้วยการพิงก็ตาม ถ้าหากผู้ละหมาดนั้นยืนในลักษณะที่หลังของเขานั้นก้มลง จนใกล่เคียงกับการรูกัวะแล้ว ถ้าพิจารณาดูแล้วว่าการยืนนั้น ไม่เรียกว่าการยืนแล้ว โดยที่เขามีความสามรถที่จะยืนให้หลังตรงได้ แบบนั้นถือว่าการละหมาดของเขาใช้ไม่ได้ แต่ถ้าหากเขาไม่มีความสามารถที่จะยืนให้ตรงได้ ด้วยกับสาเหตใดสาเหตหนึ่ง เช่น อายุมาก หลังของเขางุ้มลง เป็นต้น ก็วายิบยืนในลักษณะแบบนั้น เพราะถือเป็นการใกล้เคียงที่สุดแล้วกับการยืนตรงสำหรับเขา และวายิบให้ก้มลงต่ำกว่าเดิม เมื่อเขารูกัวะ

- ถ้าหากเขาไม่สามรถที่จะยืนได้ ด้วยกับสาเหตจากความอ่อนแอของเขา ก็ให้เขานั่งละหมาด โดยการนั่งอิฟติรอด ( นั่งบนตาตุ่มเท้าซ้าย และท้องนิ้วเท้าขวายันพื้น )นั้นดีกว่าการนั่งตะวัรรุก ( นั่งบนก้นซีกซ้าย เท้าซ้ายสอดใต้แข้งขวา )

- ถ้าไม่สามารถนั่งละหมาดได้ก็ให้นอนตะแคงละหมาด ถ้านอนตะแคงไม่ได้ก็ให้นอนหงาย โดยให้ศรีษะสูงกว่าลำตัว เพื่อให้ใบหน้าหันไปสู่กิบลัต และใช้การขยับของศรีษะ บ่งชี้ถึงการรูกัวะ และสุหยูด โดยการสุหยูดนั้นให้ศรีษะก้มต่ำกว่าตอนรูกัวะ ถ้าเขาไม่สามรถที่จะขยับศรีษะได้ ก็ให้ขยับเปลือกตาแทน โดยไม่วายิบว่าตอนสุหยูดจะต้องให้ต่ำกว่าตอนรูกัวะ

- ถ้าไม่สามา รถทำได้ดังที่กล่าวมา ก็ให้เขาดำเนินการละหมาดทั้งหมด พร้อมทั้งการอ่านในละหมาด ภายในใจ โดยเปรียบเสมือนว่าเขากำลัง ยืน รูกัวะ และสุหยูด และอ่าน

โดยที่คนที่ละหมาดในลักษณะดังกล่าวนั้น ไม่วายิบต้องกอฎอละหมาดนั้น อย่างไรก็ตามถ้าบุคคลนั้นยังมีสติสัมปชัญญะอยู่ การละหมาดนั้นยังคงวายิบสำหรับเขา

มัสอะละห์ กรณีนั่งละหมาดบนเก้าอี้

อยากทราบเกี่ยวกับรูปแบบการละหมาดสำรับคนแก่ ว่ามีหลักการอย่างไร พอดีได้เห็นที่มัสยิดจังหวัดหนึ่ง คือจะมีเก้าอี้ไว้สำหรับนั่ง และมีโต๊ะไว้สำหรับซูยุด ซึ่งตำแหน่งของโต๊ะมีระดับสูงกว่าเก้าอี้ (ไม่รู้มองภาพออกป่ะ)

ซึ่งอยากทราบว่ารูปแบบนี้ ใช้ในการละหมาดถือว่าได้ไหม เนื่องจากเคยเห็นแต่การละหมาดในท่านั่งกับพื้น

ผู้รู้ช่วยตอบด้วยน่ะค่ะ ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ

ตอบโดย อ อารีฟีน แสงวิมาน จากเวปไซต์ sunnastudent.com

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْم

اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ وَ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَليَ اَلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِيْنَ

ผู้ที่ป่วยหรือไม่มีความสามารถจะยืนได้ หรือยืนแล้วทำให้เกิดการวิงเวียนศีรษะ หรือเพิ่มอาการวิงเวียนศีรษะ ก็อนุญาตให้นั่งละหมาดได้ ซึ่งการนั่งนั้นจะนั่งอย่างไรก็ได้ แต่ที่ดีที่สุดให้นั่งแบบอิฟติร็อช (นั่งอ่านตะชะฮุดครั้งแรก) หรือถ้านั่งแบบอิฟติร็อชไม่ได้ ก็ให้นั่งเก้าอี้ ก็ถือว่าไม่เป็นไรครับ

ท่านอิมรอน บิน ฮุศ็อยน์ ร่อฏิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า

كَانَتْ بِي بَوَاسِيرُ فَسَأَلْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ الصَّلَاةِ فَقَالَ صَلِّ قَائِمًا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَقَاعِدًا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَعَلَى جَنْبٍ

"ฉันนั้นเป็นริดสีดวง ฉันจึงถามท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จากเรื่องละหมาด ดังนั้นท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม จึงตอบว่า ท่านจงละหมาดยืนเถิด หากท่านไม่มีความสามารถ ก็จงนั่ง หากไม่มีความสามารถอีก ก็จงนอนตะแคง" รายงานโดยบุคอรีย์ (1050)

ท่านอิมามญะลาลุดดีน อัลมุฮัลลีย์ กล่าวว่า "เมื่อเขาได้ทำการละหมาดบนลักษณะหนึ่งจากบรรดาคุณลักษณะเหล่านี้และมีความสามารถร่อกั๊วะและสุยูดได้ ก็ให้เขานำมาซึ่งการกระทำด้วยกับทั้งสอง และหากไม่มีความสามารถ ก็ให้เขาทำสัญญาณบ่งถึงการรุกั๊วะและสุยูด และให้หน้าผากใกล้พื้นมากที่สุดเท่าที่ทำได้ และการสุยูดนั้นก้มให้ต่ำกว่าการรุกั๊วะ" หนังสือก็อลยูบี วะ อุมัยเราะฮ์ : 1/166

ดังนั้นคนชราที่นั่งละหมาดบนเก้าอี้และมีโต๊ะสำหรับการสุยูดนั้น เมื่อเวลาก้มศีรษะรุกั๊วะ ก็อย่าให้หน้าผากถึงโต๊ะ และเมื่อทำการสุยูด ก็ให้ก้มหน้าผากสุยูดลงบนโต๊ะที่วางไว้สำหรับสุยูดครับ