มัตตันอุมมุลบารอฮีน ตอนที่ 11
وَالْوَحْدَانِيَّةُ:أَيْ لاَ ثَانِيَ لَهُ فِي ذَاتِهِ، وَلاَ فِي صِفَاتِهِ، وَلاَ فِي أَفْعَالِهِ.
และพระองค์อัลลอฮ์นั้นทรง เอกกะ
หมายความว่าพระองค์นั้นทรงไม่มีสอง สำหรับซาตของพระองค์ และสำหรับคุณลักษณะของพระองค์ และสำหรับการกระทำของพระองค์
คำถาม
1. อะไรคือความหมายของการที่พระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซาต
2. อะไรคือความหมายของการที่พระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัต
3. อะไรคือความหมายของการทรงหนึ่งเดียวในการกระทำของอัลลอฮ์
4.การกระทำของมัคโลก เช่นสร้างบ้าน เป็นการกระทำของอัลลอฮ์ หมายความว่าอย่างไร
5.ผลสำเร็จของการกระทำ หมายถึงอะไร
6. ซีฟัตวายิบของอัลลอฮ์ มีมากมายไม่มีใครรู้จำนวน ทำไมถึงได้กล่าวว่าพระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัต
7.อัลลอฮ์มีซีฟัต อัลวะห์ดานียะห์ ได้มากกว่า 1 ได้หรือไม
คำตอบ
1. อะไรคือความหมายของการที่พระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซาต
ตอบข้อ1
ซาตของอัลลอทรงหนึ่งเดียว ไม่ได้เกิดจากการมารวมกัน ของส่วนประกอบหลายส่วนกลายเป็นหนึ่งซาต นั่นก็คือ ซาตของพระองค์ ไม่อาจแบ่งแยกเป็นส่วนๆได้
ซึ่ง การรวมกันของหลายๆส่วนกลายเป็นหนึ่ง เรียกว่า
كم متصل فد ذات
คือ
หลายๆส่วนมารวมกันเป็นซาต
ซึ่งเป็นสิ่งที่สติปัญญาปฏิเสธ
เพราะสิ่งที่มารวมกันได้ แบ่งแยกได้ แสดงว่าสิ่งนั้นต้องมีขนาด มีความหนา มีปริมาตร ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นลักษณะของมัคโลก
อีกความหมายหนึ่งก็คือ
ซาตของอัลลอฮ์ ไม่ได้แบ่งออกเป็น 2 ซึ่งไม่ติดกัน เช่น ซาตหนึ่งอยู่บนฟ้า อีกซาตหนึ่งอยู่บนดิน ซึ่งเรียกว่า
كم منفصل فد ذات
คือ หลายๆส่วนซึ่งแยกจากกันของซาต
ซึ่งเป็นสิ่งที่สติปัญญาปฏิเสธ เพราะจะทำให้พระองค์ขาดคุณสมบัติความเป็นพระเจ้า
2. อะไรคือความหมายของการที่พระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัต
ตอบ
พระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัตนั้นหมายความว่า ทุกๆซีฟัตประเภทมี(ซีฟัตมะอานีย์) ของพระองค์นั้น จะมีเพียงหนึ่งเดียวเท่านั้นที่ซาตของพระองค์
หมายความว่า จะไม่มีจำนวนมากกว่าหนึ่งในแต่ละซีฟัตประเภทมี ซึ่ง ถ้าหากจำนวนที่มากกว่าหนึ่งนั้นอยู่ที่ซาตทั้งหมดจะเรียกว่า
كم متصل فد. صفة
คือ หลายซีฟัต(ของซีฟัตประเภทมี. ซีฟัตใดซีฟัตหนึ่ง ) รวมกันอยู่ที่ซาต
เช่น มีซีฟัตกุดรัตจำนวน2ซีฟัต ที่ซาตอัลลอฮ์
ซึ่งลักษณะนี้สติปัญญาปฏิเสธ
หรือ หลายๆซีฟัต(ของซีฟัตประเภทมี. ซีฟัตใดซีฟัตหนึ่ง ) อยู่แยกจากกัน เช่น กุดรัตหนึ่งอยู่ที่อัลลอฮ์ อีกกุดรัตหนึ่งซึ่งเหมือนกับกุดรัตของอัลลอฮ์อยู่ที่มนุษย์
เรียกว่า
كم منفصل فد صفة
ซึ่งลักษณะนี้สติปัญญาปฏิเสธเช่นกัน
3. อะไรคือความหมายของการทรงหนึ่งเดียวในการกระทำของอัลลอฮ์
ตอบ
ความหมายที่บอกว่าการกระทำของพระองค์นั้นมีเพียงหนึ่งเดียวนั้นหมายถึงการกระทำทั้งหลายทั้งหมดทั้งมวลนั้นมาจากองค์อัลลอฮ์ตาอาลาทั้งสิ้น หมายถึงว่าบรรดาสิ่งที่เกิดขึ้น ทุกสิ่งทุกอย่าง การมีขึ้นของมัคโลก การทำให้หายไปของมัคโลก( จากมีทำให้ไม่มี ) ทั้งหมดนั้นมาจากอัลลอฮ์ ตาอาลาทั้งสิ้น
ถ้าหากมีคนพูดว่า เรา(มนุษย์)เป็นผู้กระทำ เช่นเราสร้างบ้าน ทำนั้นทำนี่ ถามว่าเราเป็นผู้กระทำ ไหนกันเล่าที่บอกว่าอัลลอฮ์เป็นผู้กระทำ การที่จะเรียกว่าเราเป็นผู้กระทำนั้นเรียกได้ว่าเราเป็นผู้กระทำ เพราะการที่เราทำสิ่งหนึ่งสิ่งใดขึ้นมาหรือเราปฏิบัติอะไรลงไปซักอย่างหนึ่งนั้น เราทำด้วยอิคติยาร(การเลือกเฟ้นของเรา)และอุซฮอร(การที่เราลงมือกระทำ) อิคติยารและอุซฮอรนั้นมาจากเรา เรามีสิทธิในการเลือกเฟ้นและเราเป็นผู้ปฏิบัติหรือผู้กระทำ แต่ผลสำเร็จของการกระทำมาจากอัลลอฮ์ ไม่ได้มาจากเรา ผลสำเร็จทั้งหมดทั้งมวลที่บรรดามัคโลกทำขึ้น ไม่ว่าจะเป็นจากการงานที่เรากระทำจากอิคติยารและอุซฮอรของเรานั้น ผลสำเร็จเป็นขององค์อัลลอฮ์ตาอาอาลาเพียงองค์เดียว เพราะอิคติยารและอุซฮอรของเรานั้นไม่ได้ให้ผลสำเร็จ ผลสำเร็จมาจากพระองค์อัลลอฮ์ทั้งสิ้น ( การที่เราทำสิ่งหนึ่งสิ่งใดนั้น สมมติเราเอาก้อนหินก้อนหนึ่งขว้างไปที่เสา การที่เราตั้งใจจะเอาหินไปขว้าง เราเป็นผู้ตั้งใจ อัลลอฮ์เป็นผู้ให้เราตั้งใจ(เจตนา)
การที่เราเอาหินมาขว้าง เราเป็นผู้ขว้าง แต่องค์อัลลอฮ์เป็นผู้ให้เราขว้าง ส่วนหินที่ออกจากมือเราไปโดนเสา อันนั้นเป็นผลงาน ผลงานอันนั้นมาจากพระองค์เพียงองค์เดียว ไม่ได้มาจากเรา สรุปในการกระทำของเรา เราเป็นผู้เจตนา อัลลอฮ์เป็นผู้ให้เราเจตนา เราเป็นผู้กระทำ อัลลอฮ์เป็นผู้ให้เรากระทำ ส่วนผลงานที่ออกมานั้นเป็นของพระองค์ทั้งสิ้น เพราะฉะนั้นจึงบอกว่าการกระทำทั้งหมดนั้นมาจากองค์อัลลอฮ์ตาอาลาเพียงองค์เดียว แต่ที่เรียกว่าเราเป็นผู้กระทำ เพราะเรามีอิคติยารและอุซฮอในการกระทำ)
การที่ทำให้มัคโลกมีขึ้นมา หรือการทำให้มัคโลกไม่มี (คือจากมีก็ทำให้ไม่มี) ถึงแม้ว่าบรรดามัคโลกทั้งหลายจะมีมากสักทีก็ตาม การกระทำทั้งหมดอันนั้นมาจากองค์อัลลอฮ์ตาอาลาทั้งสิ้น จึงเรียกว่าพระองค์ทรงหนึ่งเดียวในเรื่องการกระทำนั่นเอง
4.การกระทำของมัคโลก เช่นสร้างบ้าน เป็นการกระทำของอัลลอฮ์ หมายความว่าอย่างไร
คำตอบอยู่ในข้อ 3 แล้ว
5.ผลสำเร็จของการกระทำ หมายถึงอะไร
หมายถึงผลจากการกระทำ
เช่น การอิ่ม เกิดจากการกิน
การใหม้ เกิดจากการเผา
การหายจากโรค เกิดจากการกินยา
ผลสำเร็จ หรือผลงาน หรือ بكس
ทั้งหมดมาจากอัลลอฮ์
นั่นก็คือ
การอิ่ม การเผาใหม้ การหายจากโรค คือผลงาน ซึ่งทั้งหมดนี้มาจากอัลลอฮ์
ส่วน การกิน การเผา การกินยา เป็นเพียงสาเหต ไม่ได้ให้ผลสำเร็จใดๆ ดังที่กล่าวมา
6. ซีฟัตวายิบของอัลลอฮ์ มีมากมายไม่มีใครรู้จำนวน ทำไมถึงได้กล่าวว่าพระองค์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัต
ที่เรากล่าวอัลลอฮ์ทรงหนึ่งเดียวในซีฟัตนั้น หมายความว่า ซีฟัตมะอานีย์ ( ซีฟัตประเภทมี ) แต่ละซีฟัตนั้น มีเพียงหนึ่งซีฟัตเท่านั้น
7.อัลลอฮ์มีซีฟัต อัลวะห์ดานียะห์ ได้มากกว่า 1 ได้หรือไม่
ซีฟัตวะห์ดานียะห์ เป็นซีฟัตประเภทจริง แต่ไม่มี จะมีจำนวนเท่าไรก็ไม่เสียหาย เพราะเป็นซีฟัตที่ไม่มีที่ซาต เช่นเดียวกับซีฟัตซัลบียะห์อื่นๆ