หน้าที่ 17
ดังนั้นระยะของอาสัลมุตลัก ก็คือระยะระหว่างมูรีทั้งสองกบมัรกัส
หลังจากนั้นให้ย้ายด้ายจากญัยบุตตามาม พร้อมกับตั้งมูรีล่าง ไว้ตรงอาสัลมุตลัก เข้าไปในระยะบุอฺดุลกูตุร ก็ให้ดูสิ่งที่เห็นอยู่ระหว่างด้ายกับเอาวัลเกาส์ หรือ ต้นเกาส์ นั้นแหละคือระยะ นีสฟุลัดละฮ์
ด้วยกับนีสฟุลัดละฮ์ตรงนี้ เราสามารถรู้ระยะความยาวของกลางวันหรือกลางคืน กล่าวคือหากว่าเป็นฤดูอิตตีฟาก ดังนั้นให้ให้เพิ่มนีสฟุลัดละฮ์เป็นสองเท่า นั้นคือระะที่กลางวันยาวนานกว่ากลางคืน
และระยะนี้เช่นกันคือส่วนที่กลางคืนยาวนานกว่ากลางวัน ในฤดูอิคตีลาฟ
***** จบบทที่ 2 *****
...........ต่อหน้าที่ 18
หน้าที่ 18
*** วิธีการรู้ค่าอิรตีฟะอฺ(ارتفاع) คือ ความสูงของดวงอาทิตย์ และญัยบฺของมัน(جيب الإرتفاع) ***
ให้ท่านจับไม้รุบุอฺ ที่มีอุปกรณ์ครบสมบูรณ์ และให้ด้ายแตะกับไม้รูบุอพอดีฺ โดยอย่าให้เข้าหรือออก แล้วให้หันรูบุอฺฝั่งที่ไม่มีฮาดาฟะฮ์(هدفة) เข้าหาดวงอาทิตย์ และให้เงาของฮาดาฟะฮ์ส่วนบน บังฮาดาฟะฮ์ส่วนล่าง จากนั้นให้ตั้งด้าย ดังนั้นสิ่ง(ระยะ)ที่อยู่ระหว่าง ด้ายกับต้นเกาส์นั้น คือ ระยะ(องศา)ความสูงของดวงอาทิตย์จากขอบโลก
หล้งจากนั้น เมื่อท่านต้องการทราบญัยบอิรติฟะอฺนั้น ก็ให้เลื่อนด้ายให้ตรงกับมูรีล่าง ที่ได้ตั้งไว้ตรงอาสัลมุตลักก่อนหน้านี้ โดยการที่ด้ายอยู่ตรงเกาส์ก่อนที่จะเลื่อน ด้วยการ
......ต่อหน้าที่ 19
หน้าที่ 19
เลื่อนเข้าไปในส่วนของญัยบุสสิตตีนีย์ ดังนั้นสิ่ง(ระยะ)ที่อยู่ระหว่าง การเข้าในส่วนสุดท้ายกับมัรกัสนั้นแหละ คือ ระยะญัยบุลอิรตีฟะอฺ.
เป้าหมายตรงนี้เพื่อต้องการจะตั้งมูรีล่างให้ตรงกับทางเข้าเท่านั้น.ดังนั้นเวลานั้นให้เราตั้งมูรีไว้ตรงนั้นแหละ
** แนวทางการตั้นาฬิกาฆูรูบียะฮ์(جم غروبية) ที่เวลามัฆริบนั้นตรงกับ 6 โมงเย็นยาวีตลอดกาล **
เมื่อท่านได้ค่าอิรติฟะอฺดวงอาทิตย์มาแล้ว จากนั้นก็ให้เอาญัยบฺของมันมา พร้อมทั้งตั้งด้ายและมูรี ดังนั้นให้ท่านลดตามค่าบุอฺดุลกูตุร(بعد القطـر) ด้วยใช้มูรีอันล่าง และให้ลดอีกทีตามค่านิสฟุลฟัดละฮ์(نصف الفضلة) ด้วยด้ายที่อยู่ตรงเกาส์ หากว่าท่านตั้งนาฬิกาในตอนเช้าฤดูอิตติฟาก
และให้ดู
.......ต่อหน้าที่ 20