15 กิตาบ มิศบาหุ้ลมุนีร ตอนที่ 15

✅กีตาบมิศบาฮุลมุนีร ตอนที่15

ตัมบีฮุล; สิ่งที่ต้องระวัง/ข้อพึงระวัง

✏️(ความเดิมตอนที่แล้ว ฮุก่มอาดัต) ข้อพึงระวัง นั่นคือ ฮุก่มอาดัตนั้นเป็นสิ่งที่ดี(บาฆุส) นั่นก็เพราะว่า ใครก้อตามที่เขาไม่รุ้จักฮุ่ก่มอาดัต เขานั้นอาจเป็นคนฟาสิก(คนที่ทำความชั่วเป็นที่เปิดเผย) เช่น. คนไม่ละหมาด ดื่มสุรา นั่นคือเขาไม่รุ้จักแยะแยะอะไรดีอะไรชั่วทำให้เขาเป็นคนชั่ว/คนฟาสิกได้ เช่นการที่เขากล่าวถึงสิ่งสิ่งหนึ่งว่าเป็นวายิบในทางฮุก่มอากาล แต่สิ่งนั้นเป็นวายิบในทางอาดัต เช่น มีดคม >ตัดเชือก >แล้วขาด เป็นฮุก่มวายิบในทางอาดัต แต่เขาไปตัดสินว่าสิ่งนั้นเป็นวายิบในทางอากาล (ซึ่งแท้ที่จริงแล้วก็คือ สิ่งวายิบในทางอาดัตทั้งหมด นั้นเป็นฮารุสในทางอากาลทั้งสิ้น) และตัวอย่าง1 "คนหนึ่งตัดเชือกด้วยมีดที่มีความคม บางครั้งเชือกนั้นก็ไม่ขาด" คนคนนั้นกล่าวว่า โอ้สติปัญญาไม่ยอมรับการที่ตัดเชือกไม่ขาด. แต่แท้ที่จริงแล้ว มีดและเชือกเป็นมั้คโล้ก และ"การขาด"เป็นผลสำเร็จ ดังนั้นมั้คโลกไม่สามารถให้ผลสำเร็จได้ แต่การให้ผลสำเร็จ(การขาดของเชือก) นั้นมาจากประสงค์ของอัลลอตาอาลา ดังนั้นการตัดสินว่าการไม่ขาดของเชือกว่าสติปัญญาไม่ยอมรับนั้นไม่ถูกต้อง เพราะแท้จริงแล้วสิ่งนั้นมาจากอัลลอเป็นฮุก่มฮารุสในทางอากาล จะขาดก็ได้ไม่ขาดก็ได้ ขึ้นกับความประสงค์ของอัลลอตาอาลา(ฮุก่มอาดัตนั้นเพื่อความง่ายดายของการดำเนินไปของชีวิตมนุษย์ แต่กระนั้นความสำเร็จมาจากอัลลอทั้งสิ้น) และตัวอย่าง2 มีคนเผาไม้แห้ง บางครั้งไม้นั้นไม่ได้ไหม้(จากที่เผาไม้ทุกๆครั้ง ดังนั้นเขากล่าวว่า มันเป็นไปไม่ได้ที่ไม้นั้นจะไม่ติดไฟ จากทั้งสองตัวอย่างที่กล่าวมาว่าสติปัญญาเขาไม่ยอมรับที่เชือกไม่ขาดและไม้ไม่ไหม้ไฟ แสดงว่าเขาเป็นคนญาฮีล ไม่รุ้จักแยกแยะฮุก่ม บางทีคนที่ญาฮีลฮุก่มอาดัตนี้อาจตกเป็นกาเฟรได้ เช่น หากเขาปฏิเสธมัวะญิซัร(สิ่งมหัศจรรย์)ของท่านนาบี (เพราะมุสตาฮีลในทางอาดัต แต่ฮารุสในทางอากาล) อาทิเช่น การที่ไม้เท้านาบีมุสากลายเป็นงู นาบีอิบรอฮีมถุกเผาในไฟแต่ไฟไม่ไหม้ท่านนาบีอิบรอฮีม และการมีดคมไม่สามารถเชือดคอนาบีอิสมาแอลได้ และการที่น้ำออกมาจากระหว่างนิ้วท่านนาบีมูฮัมหมัด(ซล.) ดังนั้นจากมัวะญิซัรทั้งหมดที่กล่าวมา เป็นไปไม่ได้ในทางอาดัตก็จริงแต่เป็นฮารุสในทางอากาล และก็ไม่ใช่สิ่งที่วายิบในทางอากาล

✏️บรรยายเรื่อง ฮุก่มอากาล(วายิบ มุสตาฮีล ญาอิซ>>สิ่งที่ถูกฮุก่ม/สิ่งที่ถุกตัดสิน ส่วนการตัดสิน(ฮุก่ม)เรียก วุยุบ อิสติฮาละ ยาวาซ, ผุ้ตัดสินเรียก ฮาเก่ม) อนึ่งความหมายของฮุก่มอากาลนั่นคือ "การตัดสิน" ซึ่งได้ทำการตัดสินโดยคนคนนึง โดยการตัดสินนั้นๆใช้สติปัญญาในการตัดสิน ซึ่งตรงต้องกับความเป็นจริงที่เขาได้ทำการพินิจพิเคราะห์

ฮุ่ก่มอากาล มี 3 ประการ

- วายิบในทางอากาล

- มุสตาฮีลในทางอากาล

- ฮารุสในทางอากาล(ญาอิซ)

นิยาม(คำจำกัดความ/คำอธิบาย) ของฮุ่ก่มอากาล

1. วายิบในทางอากาล คือ สิ่งซึ่งถูกพินิจพิเคราะห์ด้วยสติปัญญา แล้วได้คำตอบว่า ต้องจริงเท่านั้น/จำต้องจริง เพราะสิ่งนั้นมันจริงด้วยตัวมันเอง (ไม่มีทางที่จะไม่จริง/หรือน่าจะไม่จริง)เช่น การมีของอัลลอตาอาลา ดังนั้นเมื่อเราพินิจพิเคราะห์แล้วใช้สติปัญญาของเราตัดสิน เราจะพบว่าการมีของอัลลอนั้นจริง เพราะอัลลอนั้นมีจริง/ไม่มีทางที่จะไม่จริงเด็ดขาด และเช่นเดียวกันจากสิ่งหนึ่งที่วายิบในทางอากาล.....

วัลลอฮุอะลัม