มัตตันอุมมุลบารอฮีน ตอนที่ 10
وَقِيَامُةُ تَعَالَى بِنَفْسِهِ: أَيْ لاَ يَفْتَقِرُ إِلَى مَحَلَّ، وَلاَ مُخصِّصٍ
และพระองค์อัลลอฮ์นั้น ทรงดำรงคด้วยพระองค์เอง
หมายความว่า พระองค์ไม่ทรงต้องการไปยังสิ่งอื่นเพื่อไปดำรงค์อยู่
และไม่ต้องการไปยังผู้สร้างพระองค์ขึ้นมา
คำถาม
1.ความหมายของการไม่ต้องการสิ่งอื่นเพื่อดำรงคอยู่ คืออะไร?
2. สิ่งที่มีจะไปอาศัยอยู่ที่สิ่งที่มีด้วยกันได้หรือไม่? อย่างไร?
3.ถ้าซาตของอัลลอฮ์ต้องไปอาศัยที่สิ่งอื่น เป็นไปไม่ได้ เพราะอะไร?
ตอบ
1. ความหมายของการไม่ต้องการสิ่งอื่นเพื่อดำรงค์อยู่ คือ
พระองค์ มีซาต ซึ่งดำรงค์อยู่ได้ โดยไม่ต้องไปอาศัยที่ซาตอื่น
ตัวอย่าง
กล้วยมีเปลือกสีเหลือง
ผลกล้วย=ซาต ของกล้วย
สีเหลือง = ซีฟัต หรือ อะรอฎ ซึ่งอาศัยอยู่ที่เปลือกกล้วย สีเหลืองนี้ไม่สามารถดำรงค์อยู่ได้เพียงลำพัง ด้วยตัวมันเอง มันต้องไปอาศัยอยู่ที่เปลือกกล้วย
การไม่สามารถ อยู่ได้เพียงลำพังด้วยตัวเอง จำต้องไปอาศัยที่สิ่งอื่น ลักษณะนี้เรียกว่า "ดำรงค์อยู่ โดยการไปอาศัยที่สิ่งอื่น "
ซึ่ง เป็นสิ่งที่ถูกปฏิเสธสำหรับอัลลอฮ์ เพราะพระองค์มีซาตอยู่แล้ว
2. สิ่งที่มีจะไปอาศัยสิ่งที่มีด้วยกัน
เป็นไปได้ ในรูปแบบคือ
- อะร็อฎ ไปอาศัยที่ญิเร็ม
ตัวอย่าง เค็มอาศัยที่เกลือ
เค็ม = อะร็อฎ
เกลือ=ญิเรม
- หรือซีฟัตประเภทมี ไปอาศัยอยู่ซาต
เช่น
ซีฟัตกุดรัต อยู่ซาตของอัลลอ์
3.ถ้าซาตของอัลลอฮ์ ต้องไปอาศัยที่สิ่งอื่น แสดงว่า พระองค์ ไม่สามารถดำรงค์ด้วยพระองค์เองได้ (ต้องไปอาศัยที่ซาตอื่น ก็เท่ากับพระองค์เป็นซีฟัตนั่นเอง)
และบรรดาซีฟัตประเภทมีทั้งหลายก็จะไม่สามารถไปอยู่ที่ซาตของพระองค์ได้ เพราะสิ่งที่ไม่สามารถดำรงค์อยู่ได้ด้วยตัวเอง จะให้สิ่งอื่นมาอาศัยอีกไม่ได้
ตัวอย่าง
สิ่งที่เป็นซีฟัต หรืออะร็อฎ เมื่อพิจารณาที่มัคโลก เช่น เค็มที่อยู่ที่เกลือ ตัวเกลือนั้นเป็นที่อาศัยของความเค็ม ดังนั้น ความเค็มนั้น ก็จะเป็นที่อาศัยของสิ่งอื่นอีก เช่น ความหวาน ไม่ได้แล้ว เพราะความเค็มยังต้องไปอาศัยบนเกลือ แล้วจะเป็นที่อาศัยให้สิ่งอื่นอีก ได้อย่างไร
สำหรับอัลลอฮ์ ถ้าพระองค์ ต้องอาศัยที่สิ่งอื่น แล้วสิ่งอื่นๆ ที่มี จะมาอาศัยที่พระองค์ได้อีกอย่างไร เพราะ แม้แต่พระองค์ยังต้องไปอาศัยที่สิ่งอื่นอยู่เลย แล้วจะให้สิ่งอื่นมาอยู่ที่พระองค์ได้อย่างไรกัน
นั่นคือ ถ้าเช่นนั้นแล้ว บรรดาซีฟัตมะอานีย ซึ่งเป็นซีฟัตประเภทมี ทั้งหลาย จะอยู่ซาตของพระองค์ได้อย่างไร ในเมื่อซาตของพระองค์ยังต้องไปอาศัยที่สิ่งอื่น