Helmond-Hezelaar
Helmond
Helmond
Stad in Noord-Brabant
algemeen
=in 1826 vormt Helmond één van de zeven plattelandsdistricten. Het district Helmond omvat 24 gemeenten met 40.404 inwoners [Gosselin, blz. XXXI]algemeen
belastingen
algemeenOorspronkelijk aanwijzende tafels der grondeigenaren en der ongebouwde en gebouwde vaste eigendommen, benevens van derzelver inhoudsgrootte, klassering en belastbaar inkomen, volgens het kadaster, 1832 [RHC 10007 Inspectie der registratie en successie Eindhoven, nr. 1-54]Kasboekje van de Firma Sanders-van Thiel, handelaren in koloniale waren te Helmond, 1898-1904; met achterin berekeningen en opgaven van verschillende soorten verschuldigde belastingen over 1898-1925 [RHC 12126 Firma Sanders-van Thiel in Helmond, nr. 1].Correspondentie van Dhr. M.P.W. van Hout gericht aan de Heer Inspecteur der Directe Belastingen te Helmond, 16 juli 1926. Correspondentie van Dhr. M.P.W. van Hout gericht aan den Raad van Beroep voor de Directe Belastingen te 's Hertogenbosch, 21 feb. 1929, 11 apr. 1929.drankenimpostBeschikking van de Raad- en Rekenkamer van 1782 waarbij het aan de stad wordt toegestaan een rekest in te dienen bij de Staten-Generaal om vermindering van het hoofdgeld en impost op dranken naar het voorbeeld van Helmond [RHC 10245 Gemeentebestuur Eindhoven, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, F. Belastingen, 2 Landsbelastingen, d gemene middelen, 1 algemeen, nr. 1264]gemeentefondsbelastingStukken over de jaren 1936-1940 betreffende de jaarlijkse mededelingen aan de Inspecteur der Directe Belastingen te Helmond met betrekking tot de classificatie van de gemeente voor de gemeentefondsbelasting [RHC 12122 Gemeentebestuur Stiphout, 2 Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, 2.3. Taakuitvoering, 2.3.2. Belastingen, Inkomens- en vermogensbelasting, nr. 559]grondbelastingGrondbelasting op ongebouwde eigendommen o.m. in Helmond; registers van aangifte ingediend naar art. 38 van de wet van 26 mei 1870 (Stb.nr. 82); grondbelasting nr. 13, 1870 [[RHC 10007 Inspectie der registratie en successie Eindhoven, nr. 177]Registers uit 1881 van opgebouwde eigendommen o.m. in Helmond aanwijzende de percelen waarvoor: - eerste aangifte naar de wet van 6 juni 1840 (Stb. nr. 17) vermeld onder a, b, c, van art. 63 van de wet van 26 mei 1870 (Stb.nr. 82) of aangiften naar art.38 van laatstgenoemde wet zijn ingediend. - op grond van de 2 laatste alinea's van art.63 of bij uitspraken naar art. 38 of besluiten naar art.41 termijnen naar de bovengenoemde wet van 26 mei 1870 zijn toegekend, doch waarvan de aanvang nog moet worden geregeld termijnen van vrijdom naar vroegere wetten lopende zijn of na 1 januari 1871 termijnen naar de voormelde wet van 26 mei 1870 zullen zijn aangevangen[RHC 10007 Inspectie der registratie en successie Eindhoven, nr. 159]Herziening van de belastbare opbrengst van gebouwde eigendommen; wet van 2-5-1897 (Stb.nr. 124), herziening nr. 6, 1898 [RHC 10007 Inspectie der registratie en successie Eindhoven, nr. 171]Lijsten van percelen o.m. in Helmond bekend staande als woeste grond, geen buitenmoeras- of broekgrond zijnde, resolutie van 17-5-1910 nr; grondbelasting nr. 36, 1910 [RHC 10007 Inspectie der registratie en successie Eindhoven, nr. 173]hoofdgeldBeschikking van de Raad- en Rekenkamer van 1782 waarbij het aan de stad wordt toegestaan een rekest in te dienen bij de Staten-Generaal om vermindering van het hoofdgeld en impost op dranken naar het voorbeeld van Helmond [RHC 10245 Gemeentebestuur Eindhoven, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, F. Belastingen, 2 Landsbelastingen, d gemene middelen, 1 algemeen, nr. 1264]hoorngeldMissive uit 1810 van "de ontvanger der beschrevene middelen" in het arrondissement Helmond, Fr. Guljé, waarin hij laat weten dat de telling der runderbeesten binnen veertien dagen zal plaatsvinden [RHC 10282 Gemeentebestuur Zesgehuchten, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, E Belastingen, 2 Landsbelastingen, c gemene middelen, hoorngeld en bezaaide landen]kanaalrechtStukken over de periode 1867-1874 inzake heffing van kanaalrechten, door de gemeente Eindhoven op het kanaal Eindhoven-Helmond [RHC 10283 Gemeentebestuur Zesgehuchten, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, L. Verkeer en Waterstaat, 3 Verkeer en communicatie, a verkeer, nr. 504]Stukken uit 1840-1932 inzake de aanleg van het Kanaal van Eindhoven naar Helmond. (o.a. aanleg losplaats, heffing kanaalrechten, verbetering en verbreding van het Kanaal, opritten) [RHC 10530 Gemeentebestuur Geldrop, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, M. Verkeer en Waterstaat, 3 Verkeer en communicatie, a verkeer, nr. 803]kwartiertauxAanschrijving van F. van Hoven aan regenten van Helmond, St. Oedenrode en Schijndel, de kwartiertaux 1773-1774 te betalen, tevens een kostenopgave van de gevangenen uit de generale jagt van 1771 [RHC 15342 F. van Hoven, secretaris van het gemeentebestuur van Nunen, A. Griffier van de kwartiertaux 1755-1775, nr. 906]ondernemersbelastingBrieven uit de periode 1943-1952 van de Inspecteur der Directe Belastingen te Helmond waarbij de verdeling van de samengestelde grondbedragen ingevolge art. 22, lid 2 van het Besluit op de Ondernemersbelasting 1942 worden medegedeeld [RHC 12122 Gemeentebestuur Stiphout, 2 Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, 2.3. Taakuitvoering, 2.3.2. Belastingen, Inkomens- en vermogensbelasting, nr. 560].schoolgeldBrief van 5 februari 1917 betreffende het schoolgeld voor leerlingen van de Gemeentelijke Tekenschool te Helmond die buiten Helmond wonen [RHC 12271 Commissie van Toezicht op de Gemeentelijke Tekenschool en den Burgeravondschool, nr. 3]straatbelastingStukken over de jaren 1948-1967 betreffende bezwaarschriften op de aanslagen straatbelasting [RHC 12122 Gemeentebestuur Stiphout, 2 Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, 2.3. Taakuitvoering, 2.3.2. Belastingen, Inkomens- en vermogensbelasting, nr. 518]tolMissive uit 1726 van de stad Helmond betreffende het belasten van de turfkarren naar de Peel met een tolbriefje[RHC 10245 Gemeentebestuur Eindhoven 1437-1810, nr. 2019] Ingekomen circulaire van 1862, houdende de bijzondere voorwaarden der verpachting van de tollen op de provinciale weg Helmond-Deurne [RHC 13130 Gemeentebestuur, B. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, M. Verkeer en waterstaat, 1. Wegen en voetpaden, nr. 466]vermogensbelastingBrief van 1934 aan de Inspecteur der Directe Belastingen te Helmond betreffende de heffing van opcenten op de hoofdsom van de vermogensbelasting [RHC 12122 Gemeentebestuur Stiphout, 2 Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, 2.3. Taakuitvoering, 2.3.2. Belastingen, Inkomens- en vermogensbelasting, nr. 562]verpondingVerzoekschrift van 1685 aan de Raad van State der Verenigde Nederlanden betreffende de betalingsplicht van het Kemenaysch Broek van verponding aan Aarle-Rixtel of Helmond; met beschikking [RHC 13000 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, 12-15 Belastingen, Verponding en koningsbede, nr. 5/13]Ingekomen missive uit 1807 van de "Commissie tot het werk van de verponding" in het arrondissement Helmond, betreffende de onvermogende ingezetenen [RHC 13129 Gemeentebestuur Vlierden, B. Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen. E. Belastingen 2 Afzonderlijke belastingen, c Verpondingen en bede, nr. 196]Missive van 1810 van de "commissaris tot het werk der verponding" in het arrondissement Helmond A. Ramaer, aan de schoutciviel van Heeze, Leende en Zesgehuchten, L. van der Meer, waarin hij verzoekt om toezending van periodieke lijsten, akten en extracten van overdracht van eigendom [RHC 10282 Gemeentebestuur Zesgehuchten, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, E Belastingen 2 Landsbelastingen b verpondingne en bede 3 overige stukken, nr. 313]weggeldStukken uit 1724-1727 betreffende de kwestie van het weggeld en "klotgeld" tussen regenten van Deurne (en die van Bakel, Asten en Someren), en regenten van Helmond en Eindhoven [RHC 13181 Gemeentebestuur Deurne, Stukken en series van bijzondere aard, V Zorg voor wateren en wegen 4 Wegen, c Weggeld, nr. 1411]belastingen
bestuur
"Cueren, Bruecken... aengaende de gemeynte van Baeckel, Helmond ende Arle (1571), renoveert (1627) [RHC 13181 Gemeentebestuur Deurne, Stukken en series van bijzondere aard, I. Algemeen beheer, 2 Reglementen, keuren en breuken, staatsregelingen, nr. 166]Stukken uit 1633 betreffende de grenzen tussen Deurne en Helmond [RHC 13181 Gemeentebestuur Deurne, Stukken en series van bijzondere aard, I Algemeen beheer 4 Grondgebied en eigendommen, Grenzen, nr. 243]Stukken uit 1659-1660 betreffende de handhaving van Dirck van den Heuvel als schout van Helmond [RHC 13070 Collectie archivalia van erfsecretarissen van Peelland en aanverwante familieleden, Lieshout, nr. 120]."Salaris boeck voor Pieter de Kort", register van de verdiensten en voorschotten van Pieter de Cort als gecommitteerde en griffier van Peelland, als notaris en procureur, en als president van Helmond, 1719-1737 [RHC 15450 Pieter de Cort Helmond, nr. 4940]Stukken uit 1793 betreffende limietscheidingen met Stiphout en met Helmond, z.d. [RHC Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, 1 Grondgebied, nr. 109]Fabrikant Julianus Albertus Pistorius (17 november 1841 - 28 januari 1917) is lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant en wethouder van Helmond [RHC 10463 Collectie van Poppel 1728-1967, nr. 1767].Stukken uit 1923 en 1928-1930 betreffende de voorgenomen annexatie van gedeelten van het grondgebied van Aarle-Rixtel door de gemeente Helmond, c.q. samenvoeging van Aarle-Rixtel, Stiphout en Beek en Donk [RHC 13022 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, Stukken en seriën betreffende bijzondere onderwerpen, A Gemeentehuishouding, 1 Wapen en grondgebied, nr. 113]Stukken uit 1929-1930 betreffend opheffing van de gemeente Stiphout door overdracht van gedeelten aan de gemeenten Helmond en Aarle-Rixtel [RHC Gemeentebestuur Stiphout, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, A Instelling, opheffing en grondgebied, nr. 740]bestuur
domeinen
Missive van de rentmeester der domeinen te Helmond in 1816 met bekendmaking van de data van de komende betaling van pachten, renten en cijnzen door de inwoners[RHC 15293 Gemeentebestuur Leende II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, F. Belastingen 15 Oude rechten, nr. 1659]Onderhandse akte van 20 juli 1861, waarbij de ontvanger der registratie en domeinen te Helmond overdraagt aan Bartholomeus Leonardus en Johanna Maria van Rekum een stukje grond behorende tot de Rijksweg, kadastraal niet genummerd, tussen sectie A 997 en 1001, groot 24 vierkante ellen, voor 2 gulden [RHC 10474 Huize de Burgh, nr. 49]domeinen
economie
Uit een rekening van 18 juni 1594 blijkt dat Dan. van der Meulen "raw Helmonts lijwaet" liet kopen in Helmond en Eindhoven [1]BRONNEN[1] Sneller, Z.W., Brieven van Emanuel van Meteren en van Pieter Bor, in: BMHG 1935, blz. 262economie
heerlijkheid
Stukken uit 1661-1670 betreffende een geschil tussen de heer van Helmond (baron van Cortenbach) en de Staten-Generaal (als opvolgers van de hertogen van Brabant) inzake de inlossing van het pand, uitgegeven door Johanna van Brabant en bestaande in de hoge heerlijkheid van Helmond, met daar binnen twee hoeven [RHC 13070 Collectie archivalia van erfsecretarissen van Peelland en aanverwante familieleden, Lieshout, nr. 121]Aelbert Joseph, graaf van Arberg en Vallangin, heer van Helmond, contra Magdalena van Bladel, weduwe van Johan Smits, rentmeester van het kwartier Kempenland en president-schepen van Eindhoven, procedeert voor de schepenbank Eindhoventer zake van de teruggave van een incasso-opdracht van 2000 zilveren dukaten [RHC 10201 Schepenbank Eindhoven 1509-1810, nr. 982]. Magdalena van Bladel, weduwe van Johan Smits, koopman, contra Aelbert Joseph, graaf van Arenbergh, heer van Helmond, echtgenoot van de baronesse van Cortenbach, vrouwe van Helmond, erfgename van de baron van Cortenbach, staat in 1700 voor de schepenbank Eindhoven ter zake van een schuldvordering [RHC 10201 Schepenbank Eindhoven 1509-1810, nr. 1038]. Stukken uit 1714-1721 inzake een proces voor de Raad van Brabant te 's-Gravenhage tussen Barbara van Scherpenzeel en Albert Joseph, graaf van Arberg, heer van Helmond, betreffende de kwestie of twee percelen behorend bij de hoeve Varlaar onder het leenhof van Mierlo ressorteren, met retroacta vanaf 1429 [RHC 13153 Collectie van Scherpenzeel Heusch, documentatie inzake Mierlo, A. Heerlijkheid Mierlo 2 Afzonderlijke heerlijke rechten c Rechten als leenheer, nr. 779]Stukken uit 1716 van een proces voor de Raad van Brabant tussen de heer van Helmond en de vrouwe van Mierlo [RHC 13141 Schepenbank Mierlo, I Taken, A Contentieuze rechtspraak 3 Ordinarisprocedure of civile procedure, nr. 153]J.B. Jadouille, rentmeester van de heer van Helmond, procedeert in 1773 voor de schepenbank van Aarle-Rixtel tegen Dirk Jan Dirk Jansen [RHC 13020 Schepenbank Aarle-Rixtel 1580-1811, nr. 34.9]Pamflet uit 1784 van J.W. Kanneman aan het dorpsbestuur van Aarle-Rixtel, inzake een conflict tussen de heer van Helmond en Jacobus Berkers uit Aarle-Rixtel over het visrecht; met een aantekening over het vervolg van de zaak [RHC 13000 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel. 6 Rechten van heren e.a. Jacht- en visrecht, nr 8/8]Stukken uit 1783-1785 betreffende een geschil tussen Carel Frederik Wesselman, heer van Helmond, en Jacobus Berkers over het visrecht [RHC 13000 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, 6 Rechten van heren e.a., Jacht- en visrecht, nr. 6/3]In 1841 is mr. Carel Frederik Wesselman heer van Helmond [Adel1925, blz. 238]heerlijkheid
onroerend goed
Keuren (en breuken) van 1499 op 't gebruik van de Peel van die van Bakel, Aarle en Helmond [RHC 13181 Gemeentebestuur Deurne, Stukken en series van bijzondere aard, 1 Algemeen beheer, 2 Reglementen, keuren en breuken, staattsregelingen, nr. 165]Register van den titel van vercrijgh van de Peel en gemeente toebehorende de ingezetenen van Bakel, Helmond, Aarle-Rixtel en van de heerlijkheid Beek, 2e helft 17e eeuw [RHC 13045 Gemeentebestuur Beek en Donk, Privileges, octrooien, rechten en vrijheden, nr. 1/15]Register van in Den Bosch, Eindhoven, Helmond en Sint Oedenrode in de periode 1716-1805 gepasseerde akten van overdracht [RHC 10220 Schepenbank Tongelre 1550-1810, nr. 101-102].Stukken uit 1770 betreffende de uitgifte van Peelvelden in gemeenschappelijk bezit van Aarle, Bakel, Beek en Helmond [RHC 13000 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel 8-11 Eigendommen, nr. 9/2]Akte van verdeling van de Peel, waarin participeren de gemeenten Aarle-Rixtel voor 1/8, Bakel voor 4/8, Beek en Donk voor 1/8 en Helmond voor 2/8 gedeelte [RHC 13022 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, Stukken en seriën betreffende bijzondere onderwerpen, A. Gmeentehuishouding, 5 Eigendom, nr. 207]Ingekomen besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant inzake goedkeuring tot verkoop van Peelgronden uit het gezamenlijk bezit van de gemeenten Aarle-Rixtel, Bakel, Beek en Donk en Helmond [RHC 13022 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, Stukken en seriën betreffende bijzondere onderwerpen, A. Gemeentehuishouding, 5 Eigendom b Verkrijging en verlies van gronden, nr. 213]Stukken uit 1861-1884 betreffende de verkoop van gronden behorende tot het (voormalige) gemeenschappelijk bezit der gemeenten Aarle-Rixtel, Bakel, Beek en Donk en Helmond, gelegen onder Bakel [RHC 13022 Gemeentebestuur Aarle-Rixtel, Stukken en seriën betreffende bijzondere onderwerpen, A. Gemeentehuishouding, 5 Eigendom b Verkrijging en verlies van gronden, nr. 216]onroerend goed
oorlog
=in 1548 probeert Maarten van Rossum tevergeefs de stad in te nemen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 295]=in 1579 ingenomen door de prins van Parma [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 295]=Begin januari 1583 wordt Helmond door de Staatsen ingenomen.=in 1588 door de graaf van Hohenlohe veroverd op de Spanjaarden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 295]Akte van dagvaarding, uitgevaardigd in 1592 door Philips II als hertog van Brabant, ten behoeve van de ingezetenen en regeerders van Lierop tegen de wethouders van Helmond, teneinde vroegere ingezetenen van Lierop en hun nazaten hun aandeel in de lasten, ontstaan door leningen ter dekking van oorlogslasten, te doen bijdragen [RHC 13072 Gemeentebestuur Lierop, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, D Financiën 2 Geldleningen nr. 265].=in 1597 ingenomen door muitende Ieren in Spaanse dienst [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 295]=prins Maurits verovert het kasteel in 1602 [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 295]Op 7 november 1603 komt de aartshertog met zijn leger in Helmond aan. in: Pinkhof, M., Plaatsbeschrijving van Oisterwijk met kroniek van de jaren 1566-1609, in: BMHG 1919, blz. 157Missive van de bevelhebber van de Spaanse troepen uit 1603 aan de schout van Kempenland met verbod leveranties te doen aan het garnizoen van Helmond [RHC 15024 Kwartier Kempenland. 3 Oorlogslasten en leveranties aan derden, nr. 2815]Lastgeving uit 1675 van het dorpsbestuur van Tongelre aan diverse inwoners van Tongelre tot het leveren van karren ten behoeve van het Franse leger te Helmond [RHC 10251 Gemeentebestuur Tongelre, II Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, L. Militaire aangelegenheden, nr 555]Stukken uit 1746 betreffende leveringen door Helmond, Uden, St. Oedenrode, Schijndel, Veghel, Erp, Bakel, Deurne, Vlierden, Asten, Stiphout, Someren, Mierlo, Lierop, Beek en Donk, Aarle-Rixtel, Lieshout, Geldrop, Nuenen-Gerwen, Nederwetten, Maarheeze, Son, Breugel, Tongelre, Budel, Leende, Heeze en Zesgehuchten [RHC 15341 Commissaris bij de legerkarren van Peelland, secretaris Draeck, nr. 902](tot RHC blz.. 38)oorlog
BRONNENliteratuurANF 1889, p. 97 (1658-67)Becht, Statistische, pp. 141 (1652), 187 (1665)Coopmans, Meierij, p. 90 (1533)Doorman, Brouwerij, pp. 20 (1490; 1498), 83 (1418) Frenken, A.M., Helmond in het verleden, deel 1, 1928Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXIHeeren, Jac. J.M., Geschiedenis van het kasteel, raadhuis en de heren van HelmondHeeren, Uit, pp. 145 e.v. (16e-18e e) Kron, C.C.N./Sassen, Aug., Oorkonden betreffende Helmond, Den Bosch 1884Navorscher XIV, p. 310 (15e e) Nijenhuis, Bibliographie (Toevoegsel), p. 20 Uytven, Vorst, p. 109 (1500) W.D.B.I.U.A. 1874, 17 januari, p. 3 Wijnpersse, Statistiek (1854)
Helvoirt
Helvoirt
Plaats in Noord-Brabant
Wijnpersse, Statistiek (1854)
Helwert
Helwert
Bergh, Handboek, blz. 130 (m.e.)
Hem
Hem
Plaats in Frankrijk
Braure, Etude, p. 105 (1449)
Hem
Hem
Plaats in Noord-Holland
Fruin, Informacie, pp. 119-120 (1514)
Goede, Swannotsrecht I, p. 306 (m.e.)
Hemecekyrike
Hemecekyrike
Zie Heemskerk
"In Hemecekyrike 22 uncias" [1]
BRONNEN[1] Muller Fzn,. S., De oudste goederenlijsten der abdij van Egmond, in: BMHG 1914, blz. 17Hemelum
Hemelum
Er is een klooster. De bewoners beklagen zich in 1337 over een beroving door de graaf van Gelre [1]
BRONNEN[1] Muller Fzn, S., Rekeningen van den drost van Twenthe over 1336-1339, in: BMHG 1897, blz.39Bergh, Handboek, blz. 57
Hemelumer- Oldephaert
Hemelumer- Oldephaert
Plaats in Friesland.
bestuur
grietmanIn 1688 wordt Jacobus van der Waayen grietman [Bussemaker170]bestuur
gemeente
In 1839 is mr. G.A. van Avenhorn van Nauta grietman [Aa, Aard1, blz. XXVII]gemeente
BRONNENliteratuurAa, A.J. van der, Aardrijkskundig woordenboek, deel 1, blz. XXVIIBussemaker, Th., Een memorie over de Republiek uit 1728, in: BMHG 1909, blz. 170W.D.B.I.U.A. 1872, 26 oktober, p. 2
HemertPlaats in Brabant.
bestuur
schout=in 1673-1674 is Gerard van Dieden schout in Hemert [Stasse, Meeuwen, blz. 187]bestuur
heerlijkheid=Johan van Hemert behoort in 1549 tot degenen die Utrecht vertegenwoordigen bij een generale dagvaart [Stukken]=in een brief van 1 mei 1629 is sprake van een heer van Hemert, die het commando zal voeren over acht compagnieën in Bommel [Veen, B.rieven]BRONNENliteratuurStasse, Arie Jan, Het familiegeld van Meeuwen, Onsenoort en Oudheusden en Elshout, in: Ons Voorgeslacht , jrg 79, april 2024, blz. 184-187Stukken rakende de H.H. Edelen en Ridderschappen 's Lands van Utrecht, die beschreven plachten te worden van den jare 1375 tot 1630 in: BMHG 1882, blz. 34Veen, J.S. van, Brieven over het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629, in: BMHG 1915, blz. 5Verhofstad, Regering, p. 79 (16e e)
Hemiksem
Hemiksem
Kruisheer, Oorkonden, pp. 318 (1271), 336 (1278), 409 (1298)
Hemmen
Hemmen
Dorp in Gelderland.
godsdienst
godsdienst
In 1779 wordt J.B. Noordink (1756-1840) predikant in Hemmen; in 1788 wordt Lucas Egeling (1774-1835) predikant in Hemmen [1]
BRONNEN[1] Kluit, M. Elisabeth, Uit de briefwisseling van C.M.van der Kemp (1799-1861) en H.J.Koenen (1809-1874, van 1844 tot 1845, blz. 36, 180heerlijkheid
heerlijkheid
In 1504 is Jasper van Lynden de vijfde baron van Hemmen en heer van Boedelham, Blitterswijk, Rozendaal, etc [1]
In 1624-1628 is Diederick van Lienden heer van Hemmen en Blitterswijk, tevens ambtman, richter en [over]dijkgraaf in Overbetuwe [2]. Ook Dirck van Lyenden, Lynden en Linden.
In november 1655 verzoekt Fr. van Lynden aan de keizer om beleend te worden met de heerlijkheid Hemmen [3]
BRONNENliteratuur[1] Baron van Lynden van Hemmen, Fr. Gevangenschap van J. van Lynden, in: BMHG 1882, blz. 424; BMHG 1883, blz. 25[2] Baron van Lijnden van Hemmen, F., Origineele brieven betreffende de onderhandelingen van Geldersche heeren over sauvegarde te Brussel. Berichten omtrent den inval van Graaf Hendrik van den Berg in Gelderland, in: BMHG 1882, blz. 353-380[3] Baron van Lynden van Hemmen, Fr., Verzoek van Fr. van Lynden in 1655 aan den Keizer om beleend te worden met de heerlijkheid Hemmen, in: BMHG 1883, blz. 34onroerend goed
onroerend goed
In 1188 komt in de "Güterverzeichnis" van Graf Heinrichs von Dale voor "item mansus Hemmen" met daarbij de aantekening van Philippi/Bannier dat daarmee is bedoeld Hemmen in Gelderland [1]
BRONNENliteratuurPhilippi, F/Bannier, W.A.F., Das Güterverzeichniss Graf Heinrichs von Dale, in: BMHG 1904, blz. 415Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)
Hemmen
Hemmen
Plaats in Groningen tussen Helpman en Haren.
oorlog
oorlog
Up sunte Lucas dach toech de greve van Eemden myt rutheren ende knechten na Drenthe om rogghe to halen ; twelck de swarte hoep vernemende, qwamen den greven toe moete ende dreven hem weder na Groenynghen, waerom hie brande Onnen, Haren, Hemmen, Glymmen, alle die huesen to Essen buethen dat beschot , opdat die Sassen daer gheen legher solders maken [1]
BRONNENZuidema, W.,, Kroniekje van Groningen, uit de 19e eeuw, in: BMHG 1889, blz. 167Hempensermeer
Hempensermeer
Meer is Friesland
algemeen
in 1535 laat Maarten Schenk 35 Doopsgezinde vrouwen en meisjes verdrinken in dit meer [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 296].in 1787 drooggemaakt [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 296].algemeen
Hemricourt
Hemricourt
burgemeester
burgemeester
Jacques de Hemricourt [1433-1504] is burgemeester en secretaris van H. [WP8.258]BRONNENWinkler Prins, A. Geïllustreerde Encyclopedie (H-IYNX), deel 8, Amsterdam 1876, blz. 258
Hemstede
Hemstede
godsdienst
godsdienst
In de goederenlijst van de abdij van Egmond (ca. 1125-ca 1129) staat "in Hemstede mansam unam"
BRONNENMuller Fzn, S., De oudste goederenlijsten der abdij van Egmond, in: BMHG 1914, blz 11Chijs, Munten, blz. 45 (m.e.)
Hendrik Ido Ambacht
Hendrik Ido Ambacht
Dorp in Zuid-Holland.
BRONNENlieratuurFruin, Informacie, pp. 591-592 (1515)
W.D.B.I.U.A. 1874, 15 augustus, p. 3
Henegouwen
Henegouwen
Provincie in België. Ook Hainaut.
algemeen
=in 1826 is Bergen de hoofdplaats van de provincie Henegouwen. De provincie is verdeeld in 21 steden en 6 plattelandsdistricten. De 21 steden zijn Doornik, Bergen, Ath, Peruwelz, Soignies, Leuze, Binche, Charleroij, Gosselies, Lessines, Braine le Comte, Enghien, Thuin, Chièvres, Fontaine l' Evèque, Roeulx, Chatelet, Chimaij, Antoing, Schoonenberg en Saint Ghislain. Er wonen in totaal 112.550 mensen. De zes districten zijn Bergen (75), Soignies (46), Doornik (83), Ath (62), Charleroij (62), Thuin (75). Achter de districten zijn de aantallen gemeenten vermeld binnenhet district. Er wonen in in de 403 gemeenten totaal 402.630 mensen [Gosselin, blz. XXXIX]algemeen
belastingen
bedeIn het voorstel van 21 januari 1558 voor een negenjarige bede staat voor Henegouwen een bedrag van 66.666 gld 13 s 4 d [Meilink, P.A., Notulen en Generaal Advies van de Staten-Generaal van 1557/1558, in: BMHG 1934, blz. 274]belastingen
bestuur
gouverneur=Maximilien Henri Ghislain baron de Beeckman de Libersart [1781-1834] is gouverneur in de jaren 1826-1829 [NNBW 1911, blz. 271]graafAleid gravin van Henegouwen, weduwe van Jan van Avesnes schenkt in februari 1266 aan klooster Koningsveld bij Delft 8 morgen land, genaamd Terra Martini (Sint Maartensrecht ?) [1]Van 1280-1304 is Jan I van Avennes, graaf van Henegouwen [2]In 1303 onderhandelt Philippine gravin van Henegouwen bij afwezigheid van haar gemaal [3]Willem I is graaf van Henegouwen van 1304-1337. Op 12 juni 1311 ratificeert Willem, graaf van Henegouwen, het bestand tussen hem en Robert, graaf van Vlaanderen, neergelegd in een oorkonde van Philips, koning van Frankrijk. In die oorkonde wordt het bestand verlengd tot 31 augustus 1311. Bij oorkonde van 19 juli 1312 is het bestand verlengd tot Allerheiligen 1313 [4]. =Beloften, gedaan te Dordrecht op 23 februari 1357 en 26 februari 1358, op welke Hertog Albert van Beijeren, de Landen van Henegouwen, van Holland, van Zeeland en Friesland, voor zijn zieke broeder, Graaf Willem, zal regeren [Leeuwen, Alphabetisch, blz. 18]Op 8 juni 1375 bepaalt hertog Albrecht van Beieren [1336-1404] dat na zijn dood zijn zoon Willem van Beieren [1365-1417] hem zal opvolgen. Hij krijgt de helft van het graafschap Henegouwen als hij de huwbare leeftijd bereikt heeft. Hij zal dan Willem VI, graaf van Oostervant, heten [5]. Op 13 september 1391 doet Willem leenhulde aan koning Karel voor Oostervant [6].Tussen 1417 en 1433 is Jacoba van Beieren gravin van Henegouwen.bestuur
BRONNEN[1] Feith, W.G./Drossaers, S.W.A., Tot dusverre ongedrukte Hollandsche oorkonden van vóór 1300, in: BMHG 1927, blz. 56[2] Obreen, Henri, Itinerarium van Jan van Avesnes, graaf van Henegouwen, van Holland en van Zeeland, en heer van Friesland, in: BMHG 1926, blz. 226; Kobus, J.C./jkhr W, de Rivecourt, Biographisch Handwoordenboek van Nederland, Zutphen 1870, deel 1 [A t/m H], blz. 67[3] Hulshof, A., Oorkonden in de Archives Nationales teParij aangaande de betrekkingen der Hollandsche graven uit het Henegouwsche en het Beiersche huis tot Frankrijk, in: BMHG 1911, blz. 279[4] idem, blz. 283, 298 [5] idem, blz. 335[6] idem, blz. 347
stadhouderEmmanuel van Lalaing, baron van Montigny, wordt in 1582 stadhouder en grootbaljuw van Henegouwen [1]BRONNENliteratuurBannier, W.A.F., De inventaris van het archief van Filips van Marnix benevens eenige brieven uit dit archief, in: BMHG 1905, blz. 246
seneschalkSimon van Lalaing is seneschalk [1]BRONNENHulshof, A., Oorkonden in de Archivs Nationales teParij aangaande de betrekkingen der Hollandsche graven uit het Henegouwsche en het Beiersche huis tot Frankrijk, in: BMHG 1911, blz. 402
financiën
ontvangerIn 1391 is Colart Hagnet ontvanger van Henegouwen [1]. Ook "Nycholao Hangnet, receptore Hannonie" en Nicolaus Hangnet.BRONNEN[1] Hulshof, A., Oorkonden in de Archives Nationales te Parijs aangaande de betrekkingen der Hollandsche graven uit het Henegouwsche en het Beiersche huis tot Frankrijk, in: BMHG 1911, blz. 346, 348, 393financiën
rente u/gOp 24 augustus 1391 verzoekt hertog Albrecht koning Karel van Frankrijk om de rente van de 4000 pond Tournoois die hem toekomen uit de ontvangsten van het baljuwschap Vermandois uit te betalen aan zijn zoon Willem aan wie hij eerder het bestuur over Henegouwen heeft overgedragen [1].BRONNENliteratuur[1] Hulshof, A., Oorkonden in de Archivs Nationales teParij aangaande de betrekkingen der Hollandsche graven uit het Henegouwsche en het Beiersche huis tot Frankrijk, in: BMHG 1911, blz. 346
BRONNENliteratuurAltmeyer, Marguérite, p. 122 (16e e) Arnould, Acquits (1496-1540) Arnould, Dénombrements (14e- 16e e) Arnould, Rentes (16e-17e e)Baelde, Domeingoederen, pp. 35 (16e e), 47-52 (id), 63 (id), 235-268 (1551)Baelde, Financiële, pp. 21-22 (1531-51), 27 (1534), 30 (1559)Blockmans/Prevenier, Armoede, pp. 508 (15e-16ee),516(14e-16ee)Coppens, Oud, p. 599 (1604)Craeybeckx, Moeizame, pp. 75 (1571-72), 80 (1572), 90 (id)Delecourt, J., Bibliographie de l'histoire du Hainaut, Mons 1864. Devillers, L., Description analytique de cartulaires et de chartiers du Hainaut , 8 delen, Bergen 1865-1878Devillers, L., Monuments anciens pour servir à l'histoire des provinces de Hainaut, Namur et Luxembourg, deel 3, Brussel 1874Fruin, Zeventien, pp. 11 (1569), 21 (1558)Gachard, L.P., Notice sur les archives de Hainaut, in: Anal. 139Gachard, L.P., Lettres, pp. 280-283 (1480), 305-306 (1483), 319 (1485), 338 e.v. (1487), 360-361(1488)Gachet, Rapport, p. 55 (19e e)Gelder, Nederlandse, p. 5 (16e e)Goes, Register I, p. 56 (1526); II, p. 624 (1549)Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXVIIIHenne, Histoire I, pp. 20 (m.e.), 33 (1502), 49 (1504), 214 (1509), 294 (1512); II, pp. 9 (1513), 60 (1514), 125 (1515), 158 (1516), 183 (1517), 216 (1518), 238 (1519), 250 (id), 320 (1520), 326 (id), 366 (1521); III, pp. 14 (1522), 269-270 (id), 288 (id), 290 (1523), 294 (id), 298-299 (id), 302 (id), 306 (id), 313 (id), 317 (id), 319 (id); IV, pp. 6-7 (1524), 18 (id), 26 (id), 28 (id), 44 e.v. (1525), 55 (id), 111-112(1526), 135(1527), 202 (1528), 229 (1529), 268 (id); V, pp. 134 (1520-30), 137 (1531), 150 (id); VI, pp. 102 (1536), 112 (id), 167 (id); VII, pp. 121 (1540), 130 (1521), 131 (16e e), 134 (1536), 326 (1542), 328 (id); VIII, pp. 139 (1543), 200 (1544); IX, pp. 125-126 (1551-52); X, pp. 18 (1553), 92-93 (1554), 152 (id), 195 (1555), 280 (id)Jansen, Middeleeuwse, p. 247 (16e e)Janssens,Joachim, p. 423 (1570-72)KerckhofFs-de Hey, Grote (Bio), p. 150 (1502)Kobus/de Rivecourt, Biographische A-H, blz. 67Jan van Avennes is graaf van Henegouwen en vanaf 1299 graaf van Holland en ZeelandSmidt/Strubbe, Chronologische I, p. 229 (1490) Kooperberg, Margaretha, pp. 191 (1506), 316(1508)Lanz, Correspondenz I, p. 279 (1528)Meerkamp van Embden, Goudsche, p. 218 (1536)Neve, Rijkskamergerecht, p. 140(1422; 1491)Reiffenberg, Monuments anciens pour servir à l'histoire des provinces de Hainaut, Namur et Luxembourg, deel 1, Brussel 1844Sloet, Testamenten, p. 261 (1555)Smidt/Strubbe, Chronologische I, pp. 81 (1474), 229 (1490), 409 (1473), 429 (1488)Trenard, Histoire, pp. 200-201 (15e- 16e e) Verhofstad, Regering, pp. 63 (1543), 142 (1558)
Hengel
Hengel
Hoefer, Uittreksel, p. 275 (1476)
Hengelo
Hengelo
Stad in Gelderland
gemeente
-burgemeesters van 1894-1950 EGC Achterhoek en Liemers BRONNENarchievenEGC Achterhoek en Liemers 0153 Gemeentebestuur Hengelo, 1811-1933gemeente
Hengelo Stad in Overijssel
algemeen=er is een slot Hengelo
belastingengrondbelasting=Jan van Alphen [1829] is van 1882-1889 voorzitter van de districtscommissie voor de herziening van de grondbelasting [Wie is dat, blz. 18]
gemeentewethouder=Jan van Alphen [1829] is van 1869-1881 wethouder in Hengelo [Wie is dat, blz. 18]
heerlijkheid=in 1790 in bezit van J.H. Mahony, kolonel bij de Schotse brigade van de Staatse troepen [Buesching, Nieuwe, deel VI, blz. 102]=in....is Coenraad Johan van Mulert, heer van Hengelo [Formsma, Archivalia, blz. 33, 39]
BRONNENliteratuurFormsma, W.J. , De Archivalia van de Oldenzaalsche Oudheidskamer, 1e aanvulling door B.H. Hommen, Oldenzaal 1943Slicher van Bath, Landbouw, pp. 161 (1675), 162(1758) W.D.B.I.U.A. 1873, 31 mei, p. 3; 2 augustus, p.3 Wie is dat, blz. 18Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)
Hengestschoten
Hengestschoten
Ook Heischoten. Zie Henschoten
Hengstdijk
Hengstdijk
algemeen
algemeen
belastingen
ontvangerin 1839 is S.W.J. van Franckenberg en Proschlitz Rijksontvangerbelastingen
BRONNENliteratuurSmidt/Strubbe, Chronologische I, p. 457 (1498-99)
Hennaarderadeel
Hennaarderadeel
algemeen
algemeen
bestuur
grietmanBinnert Philip Aebinga van Humalda [1709-1791] is grietman van 1767-1791 [Repertorium; Kok14, blz. 605]jkhr mr. Idzerd Aebinga van Humalda [1754-1834] is grietman van 1792-1795gedeputeerde statenBinnert Philip Aebinga van Humalda [1709-1791] is van 12 februari 1773 t/m 11 februari 1776 lid van GS namens Hennaarderadeel [Repertorium]bestuur
Hennin
Hennin
Kobus/de Rivecourt, Biographisch, blz. 235
Odoard de Bourno(n)ville (...- 1585) was graaf van Hennin
Hensbroek
Hensbroek
heerlijkheid
-Gijsbert van Duvenvoorde (1540-1580) is heer van Obdam en Hensbroek [Kok13, blz. 53]-Jacob van Wassenaar [1665-1714 is heer van Obdam, Hensbroek, Wogmeer, Spierdijk en Zuidwijk [Leeuw1883, blz. 59]-Op 20 januari 1785 wordt Anthony van Maurik vrijheer van Hensbroek en heer van Rijnsaterwoude [Chalmot1, blz. VI; Leeuw1883, blz. 45]BRONNENliteratuurFruin, Informacie, pp. 117-119 (1514)Kobus/de Rivecourt, Biographisch, blz. 470heerlijkheid
Henschoten
Henschoten
Bergh, Handboek, blz. 91
Henxel
Henxel
Boerschap in Gelderland.
algemeen
algemeen
financiën
financiën
Verpondingsboek 1753-1800 [ARA, Verslagen 1888, blz. 86]
Herdingfelde
Herdingfelde
Zie Hardinxveld
Herding, de
Herding, de
algemeen
algemeen
heerlijkheid
In 1743 is Johannes Franciscus Dommer heer van Poldersveldt, Langenhaghen en de Herdingh [Adel1925, blz. 54]heerlijkheid
BRONNENliteratuur
Herentals
Herentals
Baelde, Domeingoederen, pp. 86-87 (1551), 89-90 (id)
Goris, Stadsfinanciën (17e- 18e e)
Herk-de-StadalgemeenbestuurLaurent van Arnhem is van 1588-1611 schout van Herk en eind 16e eeuw heer van Landwijk [Enckels, Landwijk, blz. 84]BRONNENliteratuurEnckels, Raymond, Bijdrage tot de geschiedenis van Landwijk van de 14de tot de 18de eeuw, in: Het Oude Land van Loon, Jaarboek van de Federatie der Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg, jaargang XI-1956, blz. 79-90Silveryser, F.L., Bijdrage tot de Geschiedenis der stad Herk
Herkenbosch
Dingemans, Inventaris, p. 36 (1689; 1767)
Venner, Inventaris, pp. 148 (17e e), 149 (1618)
Herkenraad
Herkenraad
Eversen, Bijdragen, p. 154 (Rep)
HerkenrodePlaats bij Hasselt
BRONNENliteratuurWillems, Eugene, La correspondance de Herkenrode, in: Het Oude Land van Loon, Jaarboek van de Federatie der Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg, jaargang XI-1956, blz. 283-304
Herkingen
Herkingen
ANF 1889, p. 98 (1696-1806)
W.D.B.I.U.A. 1873, 22 februari, p. 2; 1874, 26 september, p. 3
Hermalle sous Argenteau
Hermalle sous Argenteau
Hardenberg, Maastrichtse, p. 46 (1206)
Hermelgem
Hermelgem
Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, p.387 (1526)
Hernenheerlijkheid=in de 16e eeuw is Anna Pieck kasteelvrouwe van Hernen
Herpen
Herpen
algemeen
algemeen
heerlijkheid
=Hendrik van Cuyk is getrouwd met Sophia van Herpen, een nicht van Godfried van Renen, bisschop van Utrecht. De familie van Renen bezit het land van Herpen [ANF1888, blz. 123]=de hh is allodiaal bezit, maar in 1191 stelt Hendrik de hh in handen van de hertog van Brabant. Hij krijgt de hh, vermeerderd met de tienden van Heeze, als Brabants leen [ANF1888, blz. 123]=Hendrik van Cuyk's zoon Albertus van Cuyk [...-1233] volgt hem op als heer van Cuyk en Herpen [ANF1888, blz. 123]=zoon Hendrik volgt hem op in Cuyk; zoon Reinier of Regnerus in Herpen [ANF1888, blz. 123]=Reinier's zoon Albertus nam deel aan de slag bij Woeringen in 1288 [ANF1888, blz. 123]=Albertus' dochter Maria erft de heerlijkheid Herpen. Ze trouwt met Johannes van Valckenburg Walravenszoon [ANF1888, blz. 124]=Hun zoon Walraven [...-1378] is de stichter van Ravesteyn. De naam Herpen wordt vanaf dan vervangen door Ravesteyn [ANF1888, blz. 124]=In 1354 verdedigt Walraven zijn bezit tegen aanvallen van Wenceslaus, hertog van Brabant [ANF1888, blz. 124]=Broer Reinaud verkrijgt van Walraven de hh Ravesteyn en als deze kinderloos overlijdt komt R. in bezit van zus Philippina, getrouwd met Johannes, graaf van Salm [[ANF1888, blz. 124]=In 1387 aangevallen en belegerd door Arnoldus van Horne, bisschop van Luik [ANF1888, blz. 124]-Hun zoon Simon wordt graaf van Salm en Ravesteyn [ANF1888, blz. 124]=Na Simon's kinderloos overlijden volgt broer Johannes [...-1431] op [ANF1888, blz. 124]-In 1397 wordt Johannes gevangen genomen door Adolf I, hertog van Kleef. Johannes moet Ravesteyn afgeven als losprijs [ANF1888, blz. 124]=zoon Simon spant tegen oudoom Adolf I [....-1448], de hertog van Kleef, een proces aan waarin hij teruggave eist. Hij verliest in 1431 [ANF1888, blz. 124]=Adolf's zoon Johannes [1419-...] volgt in 1448 op [ANF1888, blz. 124]=In 1463 doet hij afstand ten behoeve van zijn broer Adolf [1425-1492] [ANF1888, blz. 124]=Adolf is getrouwd met Anna, dochter van Philips de Goede. Hun zoon Philips overlijdt kinderloos in 1528. De heerlijkheid Ravesteyn gaat over naar achterneef Johannes III, hertog van Kleef [ANF1888, blz. 124]heerlijkheid
BRONNENliteratuurStallaert, Glossarium I, p. 300 (1548)
Herpt
Herpt
Fruin, Informacie, pp. 440-442 (1514
Herries, Le
Herries, Le
Hugues Schier of Hugo Schierus is heer van le Herries, Berelges, Serain en Malincourt. Aldus akten uit 1065, 1071, 1080, 1097, 1111 en 1153
.............................................BRONNENliteratuurLeeuw 1883, blz .18Herstal
Herstal
Neve, Rijkskamergerecht, p. 332 (1526)
Herten
Herten
Dorp in Limburg
BRONNENliteratuurDingemans, Inventaris, pp. 45 (18e e), 63 (1723), 89(1770) W.D.B.I.U.A. 1872, 3 augustus, p. 3
's-HertogenboschStad in Noord-Brabant. Ook Orten.algemeenIn 1625 zijn de brandstoffen schaars en dus duur. Er wordt overwogen om de Aa van haar oorsprong af bevaarbaar te maken zodat de Peelturf en het brandhout uit de Meierij gemakkelijk en goedkoop naar Den Bosch kon worden getransporteerd. Er kwam weinig van. In 1798 is het plan weer opgevat (Aa, Aard 1, blz. 2-3).belastingenIn 1839 is J.F. d'Harvant linie-inspecteur in Den Bosch (Aa. Aard1, blz. XXIII)controleurA. Martini is controleur der Directe Belastingen, te 's Hertogenbosch [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XX]bestuurcommandeurIn 1669 is Tuil van Bulkenstein commandeur [Aa. Aard1, blz. 2]gouverneurAntonie Schets van Grobbendonk is gouverneur [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 256; Kok1, blz. 147]hoogschout=Hendrik de Bergaigne [1588-1666] is van 1630-1666 hoogschout in ‘s Hertogenbosch [NNBW 1911, blz. 313]pensionarisIn 1629 is mr. Johan Gans pensionaris. In 1654 wordt hij bij het Hof van Holland ontboden om zich te verantwoorden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 219]In 1706 is Victor van Breugel pensionaris [ANF1888, blz. 130]Jan van Heurn of Heurm was pensionaris [Navorscher 1852 blz. 165]In 1786 is mr. A. Martini pensionaris [Chalmot1, blz. VI]raad =Arnoldus ter Croye is raad van de stad [Roelants, Gulden, blz. 115]=Cornelis Gans is raad en president-schepen in Den Bosch [Navorscher 1852, blz. 132; NNBW 1911, blz. 313]mr. Cornelis Ridder Baronet Speelman [1684-1746] is heer van Nieuwland en raad in Den Bosch [Roelants, Gulden, blz. 336]=mr. Willem van Ackersdijck is van 1727 tot 1756 raad in de vroedschap en schepen [ANF deel 1, 1883-1884, Proefblad, blz. 5; NNBW 1911, blz. 16]schepen=in 1435 en 1440 is Henricus die Hoes of Die Hoesch schepen [Adel1925, blz 95]=Dirk van Cattenburch [....-1653] is schepen in 1640 en 1643 [Nav1870.467]=mr. Otto van Cattenburch is schepen [Nav1870.468] =Cornelis Gans is raad en president-schepen in Den Bosch [Navorscher 1852, blz. 132]=mr. Cornelis Ridder Baronet Speelman [1684-1746] is heer van Nieuwland en schepen van Den Bosch [Roelants, Gulden, blz. 336]=Jan van Heurn of Heurm was schepen [Navorscher 1852 blz. 165]=Hendrik de Kempenaer [1709-1788] is schepen [ANF1888, blz. 31]=mr. Willem Cornelis van Ackersdijck is van 1727 tot 1756 raad in de vroedschap en schepen [ANF deel 1, 1883-1884, Proefblad, blz. 5; NNBW 1911, blz. 16]=C.L. van Ackersdijck is raad in de vroedschap en schepen [ANF deel 1, 1883-1884, Proefblad, blz. 5]=Dirk van Cattenburch [...-1653] is in 1646 president-schepenschoutWalraven baron van Heeckeren is hoofdschout van de stad en de meierij [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 287]secretarisVan 1782 tot 1795 is Willem Cornelis Ackersdijck secretaris [Winkler Prins, Geïllustreerde 1884, blz. 83; NNBW 1911, blz. 16]gemeenteraadslidIn 1820 is P.R. den Doop raad van de stad 's-Hertogenbosch [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XII]In 1820 is F.C. Gordon lid van de raad van de stad 's Hertogenbosch [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XIV] In 1820 is J.F. Mollerus raad van de stad 's Hertogenbosch [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XXI]heerlijkheidAnthony van Duivenvoorde is heer van Den Bosch [Kok13, blz. 33]oorlog=in 1202 werd de stad door Dirk VII graaf van Holland [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1478-1479 is er oorlog met Maria van Bourgondië [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1479 overvalt Karel van Gelre de stad [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1504 vallen de Geldersen de Meijerij binnen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1507 worden dorpen in Meierij geplunderd en gebrandschat [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1572 verklaart de stad zich Staats [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1579 weer in Spaanse handen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =op 13 september 1629 komt de stad in handen van Frederik Hendrik, prins van Oranje [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =in 1787 plunderen muitende soldaten en beschadigden 872 huizen in de stad [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =op 9 oktober 1794 werd de stad door Pichegru bezet [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. =de stad wordt begin 1814 door de Fransen verlaten [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 303]. rechtspraakgerechtshof mr. Jan van Brakel Schimmel is in 1883 raadsheer [Leeuw1883, blz. 24]hoge vierschaarin 1808 werd Anton Joseph Lambert Borret lid van de Hooge Vierschaar over Stad en Meierij van den Bosch [NNBW 1911, blz. 421]rechtbankAnton Joseph Lambert Borret wordt in 1812 plaatsvervangend kantonrechter en in 1813 rechter-plaatsvervanger [NNBW 1911, blz.421]
BRONNENliteratuurANF 1883, 26 juli, p. 3 (18e e); 1884, 10 januari, p. 2 (17e e), 3 april, p. 2 (18e e); 1 mei, p. 1 (18e e); 27 mei, p. 2 (18e e); 1889, pp. 63 (1744), 142(1561)Alberts/Jansen, Welvaart, pp. 198 (1399), 272 (14e e) Altmeyer, Marguérite, pp. 125 (1523), 225 (1526) Andreae/Downer, Plakkatenlijst, p. 47 (1566) Baelde, Domeingoederen, pp. 90-93 (1551) Becht, Statistische, pp. 51 (Rep), 140 (1635), 142(1635-44), 187(1665) Blécourt, Bewijsstukken, pp. 438-439 (1747) Blockmans, Vroegste, p. 162 (1358) Blockmans/Prevenier, Armoede, p. 517 (15e-16e e) Camps, Twee, p. 464 (1185) Coopmans, Meierij, pp. 78 (1196), 90 (1533) Craeybeckx, Moeizame, p. 85 (1572) Dobbelaar, Statistiek, p. 211 (1753) Doorman, Brouwerij, pp. 24 (1464), 77 (1329), 81 (1379), 83 (1418), 85 (15e e), 86 (1643) Enklaar, Stukken, p. 308 (16e e) Hall, Stedelijke, p. 567 (1213) Henne, Histoire I, pp. 165 (1507), 249 (1510), 305 (1512); II, pp. 60 (1513-14), 197 (1517); III, pp. 273 (1522), 274 (1528), 296 (1523), 305 (id), 307 e.v. (id), 312 (id), 316 (id); IV, pp. 27 (1524), 52 e.v. (1525), 57 e.v. (id), 67 (id), 183 (1528), 205 e.v. (id), 264 (1529); VI, p. 182 (1537); VIII, p. 339 (1546) Hollestelle, Belasting, pp. 186 (17e-18e e) Kerckhoffs-de Hey, Grote (Bio), p. 52 (15e e)Kok, Volgelingen (13e- 18e e)Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 148Korteweg, Stadrecht, pp. 59 (m.e.), 60 (1419)Lanz, Correspondenz I, p. 279 (1528)Meerkamp van Embden, Goudsche, pp. 119 (1526), 141(1528), 142 (id)Navorscher 1870, blz. 467,468Navorscher, Bijbl. III, pp. LIX (1579), CXI (1568; 1587); X, p. 264 (17e e); XII, pp. 42-43 (1804-08), 111 (19e e); XIX, p. 329 (1496); 1870, blz. 467; XXI, p. 551 (1277); XXII, pp. 350 (1641),369(18ee)Nieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820. blz. XII, XIV, XX, XXINijenhuis, Bibliographie (Toevoegsel), pp. 16-18Pirenne, Histoire, p. 117 (1525)Smidt/Strubbe, Chronologische I, p. 133 (1476)Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, pp. 42 (1506), 360 (1525)Spierings, Brabants (1568-1648)Stallaert, Glossarium I, p. 264 (1440)T.S. Zeeland I,p. 217 (16e e)Taxandria II, p. 32 (1525); III, p. 285 (1525); V, pp. 252 (1657), 262 (1542-44), 268 (18e e), 293 (id); VI, pp. 24 (1496-97), 31 (1494), 34 (1580-82), 39 e.v. (1629), 105 (1518-19), 109 (1629), 137 (1636), 161-163 (1530), 164 e.v. (1626), 192 (1577-95), 231 e.v. (17e e); VII, pp. 4 (1479), 34 (1525), 35 (1548), 206 (1549-52); VIII, p. 14 (1585); IX, p. 48 (1560-76); X, pp. 25 e.v. (16e e), 100 (18e e); XI, p. 96 (1526-29); XII, p. 108 (1530-33)Venner, Inventaris, p. 195 (1197)Verhofstad, Regering, pp. 74 (16e e), 79 (16e e)Versfeldt, Omtrent (15e e)Vries, Economische (Graf.), p. 11 (1698-1795)Wijnpersse, Statistiek, pp. 380 (1854), 395 (1853)Xanten/Woude, Hoofdgeld (1700)
Hertogenrade
bestuurdrossaard=Charles John Bentinck [1708-1779], heer van Nijenhuis was van 1752-1779 drossaard van Daalhem en ‘s Hertogenrade [NNBW 1911, blz. 298]Hertogenrade
BRONNENliteratuurBaelde, Domeingoederen, pp. 123-124 (1551)Eversen, Bijdragen, pp. 155 (Rep), 175 (id) Maasgouw 1879-1881, p. 342 (1598-1602)
Herwaarden
Herwaarden
Plaats in Gelderland
algemeen
=in 1519 volgt Christoffel, graaf van Meurs en Herwaarden, Maarten van Rossum op als stadhouder in Friesland, Groningen en de Ommelanden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 124]algemeen
BRONNENliteratuurNavorscher XLVI, p. 355 (1359) Venner, Inventaris, p. 145 (1619-20)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. Zuylen, Inventaris I, pp. 86, 102
Herwen
Herwen
Blink, Geschiedenis I, p. 132 (1340)
W.D.B.I.U.A. 1872, 6 juli, p. 3; 1874, 17 ok.tober, p. 3
Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)
Herwijnen
Herwijnen
algemeen
=er zijn twee kastelen, Engelenburg en Wadesteijn. De laatste gebouwd door Maarten van Rossem. Het behoort in 1852 aan de heer van den Steen. De Engelenburg was lange tijd bezit van de familie van Herwijnen. De laatste eigenaar was Bierman. Het kasteel is gesloopt rond 1850 [Navorscher 1852, blz. 327].algemeen
gemeente
burgemeesterin 1840 is D. Boelaard burgemeester [Aa, Aard2, blz. V]gemeente
heerlijkheid
=jonkheer Johan Eberhard Paul Ernst Gericke is heer van Herwijnen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 230] heerlijkheid
BRONNENliteratuurW.D.B.I.U.A. 1873, 21 juni, p. 2 Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)
Hesdin
Hesdin
Een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais en he arrondissement Montreuil. Ook Heusdin of Heusden.
BRONNEN
literatuur
Lyon/Verhulst, Medieval, p. 21 (12e e)
Hesingen
Hesingen
algemeen
algemeen
Oodhelm, zoon van Oodwerc, draagt op 9 juni 799 aan de relieken van den Verlosser te Wichmond op eene hoeve te Oeken in de IJselgouw, en twee hoeven te Mander en te Hesingen in Noord-Twente, onder voorbehoud van levenslang vruchtgebruik voor zich en zijne vrouw Theodlinda [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 52, blz. 50]
Heslem
Heslem
Chijs, Munten, blz. 44 (m.e.)
Heslemaholte
Heslemaholte
Zie Haarlemmerhout
Heten
Heten
Andreae, Recht, p. 274 (1607)
T.S. Overijssel IV, p. 44 (Rep)
Heteren
bestuurburgemeesterJ. Glover te Driel is in 1820 oud-burgemeester van Heteren [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XIV]BRONNENliteratuurNieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820. blz. XIVW.D.B.I.U.A. 1874, 1 augustus, p. 3 Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)Heukelom
Heukelom
algemeen
algemeen
belastingen
belastingen
gemeente
schout=in 1826 is W. Willemsteijn schout van Heukelom [Gosselin, blz. XXIII]gemeente
heerlijkheid
=Walrave trouwt in 1480 met Otto van Arkel, heer van Heukelom en in 1507 met Herman van Wachtendonk [Navorscher 1852, blz. 92]=Arckell, de 3e zoon van Otto, is heer van Heukelom, Waardenburg, Ammerride en Leijenburg [Navorscher 1852, blz. 92]heerlijkheid
BRONNENliteratuurEngels, Geschiedenis, p. 65 (1547)Fruin, Informacie, pp. XXVIII (1515), 601-602 (id) Goes, Register I, p. 705 (1543); IV, pp. 32 (1555), 75 (id), 78 (id), 87 (id), 102 (id), 199 (id); V, pp. 94 (1557), 135 (id), 144 (id), 184 e.v. (id) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXIIIMeyroos, Onze, p. 8 (1515)
HeukelumEen stad in Gelderland in de West-Betuwe, gelegen aan de Linge
algemeenheerlijkheid=vanaf 13 april 1691 tot 24 juli 1719 is Louis Thomas de Thienes, graaf van Rumbeke, baron van Heukelum, Leijenburg en Ere, heer van Castre, ‘t hof t’ Isegem, Passchendale, Hulste, St. Maure, Teriminil, Curenbrugge en den Lande van den Haselt [Bakker, Nieu, blz. 170, 175]=van 24 juli 1719 tot 12 juli 1723 is Renatus Carolus de Thienes heer van Heukelum [Bakker, Nieu, blz. 170]=van 12 juli 1723 tot 13 maart 1734 is Philips Renee Hijacinte de Thienes, graaf van Rumbeke, baron van Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]=op 13 maart 1734 koopt Jan van der Stel ,de heerlijkheid en wordt daarmee heer en baron van Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]=op ……. wordt mr Simon van der Stel heer en baron van Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]=vanaf 18 november 1786 tot 24 december 1786 is zijn weduwe Maria Anthonia van Rouveroij, vrouwe van de baronie Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]=vanaf 24 december 1786 is Francois Theodorus van der Stel heer van Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]=op 5 juli 1791 koopt justinus van Gennep de heerlijkheid en wordt daarmee heer van Heukelum en Leijenburgh [Bakker, Nieu, blz. 170]BRONNENliteratuurBakker, Kees, Nieu Leenregister van Heuckelum, beginnende met den 13den Appril 1691, in : Ons Voorgeslacht, nr. 79, april 2024, blz. 169-175
Heule
Heule
Smidt/Rompaey, Chronologische III, pp. 110-111 (1534)
Heumen
Heumen
Dorp met kasteel in Noord-Brabant
algemeen
algemeen
heerlijkheid
In 1350 is Johan van Groesbeek heer van Heumen [Aa. Aard2, blz. 209]heerlijkheid
oorlog
=in 1585 in de macht van de Spanjaarden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306]. oorlog
BRONNENliteratuurAlberts, Geschiedenis, p. 154 (12e e) Blécourt, Heerlijkheden, p. 178 (1402) Nijhoff, Oud, p. 140 (1770-87; 1810) Schevichaven, Organisatie, p. 3 (1547) Schevichaven, Rijk, p. 73 (1769) W.D.B.I.U.A. 1873, 29 maart, p. 3; 1874, 1 augustus, p. 3
Heurne
Heurne
Plaats in Gelderland
W.D.B.I.U.A. 1874, 17 januari, p. 3
HeusdenStad in Noord-Brabantalgemeenop 14 juli 1680 is het kasteel opgeblazen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].belastingenconvoyen en licentenJan Esdré [1748-1823] is ontvanger der convoyen en licenten te Heusden. Deze functie is hem in 1795 ontnomen [Verwoert, Handwoordenboek I. blz. 192]tol=In 1252 treedt bij de uitspraak van Floris den Voogd in het geschil tussen de heer van Heusden en de stad Dordrecht over de Heusdense tollen onder de getuigen, ,,qui huic condicioni personaliter interfuerunt", één, de baljuw van geheel Holland Hugo van Cralingen, naar voren als de man, ,,cujus consilio ista omnia sunt ordinata" [Enklaar, D.Th., De opkomst van den grafelijken raad in Holland, in: BGN 1946, deel 1, blz. 20]=Menigvuldige tollen gaven ook dikwijls aanleiding tot verschil; zoo leest men van eene uitspraak van Floris van Holland, broeder van den Roomschen Koning Willem, in 1252 over de verschillen van den tol tusschen den Heer van Heusden en die van Dordrecht [Engels, Geschiedenis, blz. 21]verponding=van 1616-1618 is Claes Claesz van der Steeghen (den Jonge) collecteur van de verponding [Heuvel, Oudste, blz. 165]
bestuuralgemeenEen nieuw regeringsreglement voor Heusden werd in 1787 door Gecommitteerde Raden in naam van de Staten [Rijpperda, Politie38]gouverneurin 1623 is Willem Adriaan van Hoorne gouverneur [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].schepen=in ….is Isac van Burderen schepen van Heusden [Heuvel, Oudste, blz. 165]
economie
geestelijkheidHohowart geeft op 25 augustus 772 een hoeve land en een horige in de villa „Hunsetti" (Heusden) en in de villa Buren in de gouw Teisterbant, aan het klooster te Lorsch [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 46, blz. 39].heerlijkheid=in de 9e eeuw wordt het kasteel te Brakel gesticht door Boudewijn II, heer van Heusden [Navorscher 1851, blz. 316]Jan, heer van Heusden, is heer van Heusden in de 12e eeuw. Hij is de zoon van Jan van Arkel (Aa, Bio I, blz. 354)In 1295 is er een brief van de heer van Heusden [Regt, blz. 23].Jan de 7e, heer van Heusden [....-1303] is betrokken bij de moord op Floris V [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].=de familie Heusden van Elshout stamt af van de heren van Heusden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].markiezaatBij KB 8 juli 1815, nr. 14 wordt Richard Trench le Poer, second earl of Clancarty, verheven tot markies van Heusden met recht van overgsang bij eerstgeboorte [Adel1925, blz. 222oorlogin 839 door Noormannen en Denen verwoest [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1184 bevochten de Heusdenaren de Bossenaren [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305]. in 1314 wordt het kasteel door Willem III belegerd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].in 1359 overmeestert Gijsbrecht van Nijenrode met de Kabeljauwsen het kasteel [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306]. in 1497 weerstaan ze de Geldersen en verslaan deze bij Hedikhuizen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1542 geven ze toe aan Maarten van Rossum om brandstichting te voorkomen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1569 worden de Spanjaarden verslagen maar die keren vrij spoedig weer terug [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1577 komt Heusden onder de bescherming van de Staten-Generaal [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1579 mislukte een Spaanse aanval door de bevelhebber Baldeus [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1589 tracht tevergeefs de graaf van Mansfeld de stad te veroveren [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1623 proberen de Spanjaarden door omkoping de stand te winnen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 305].in 1672 worden de Fransen buiten de stad gehouden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].op 5 januari 1794 vallen de Fransen binnen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].in 1813 is Heusden het hoofdkwartier van de Pruissische generaal [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].waterstaat=in 1309 geeft Graaf Willem III aan die van Heusden een handvest over het waterpeil [Regt, blz. 24]=in 1627-1639 is Dirck Willemsz Kuijst Poorter hoogheemraad van stad en land van Heusden [Heuvel, Oudste, blz. 164]=in 1614, 1676, 1740, 1795, 1799 en 1809 zijn er watervloeden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 306].
BRONNENliteratuurAa, A.J. van der, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, deel I, Haarlem 1852, blz. 354ANF 1884, 8 april, p. 6 (18e e); 27 mei, p. 2 (id) Baelde, Domeingoederen, pp. 292-294 (1551)Becht, Statistische, p. 140 (1587) Blécourt, Heerlijkheden, p. 500 (1795) Boer, Rekeningen, p. XXIII (1392) Donker, Iets, p. 6 (1272) Engels, Geschiedenis, pp. 21 (1252), 25 (1414), 51 (1553) Enklaar, Opkomst, p. 20 Fruin, Informacie, pp. 427-433 (1514) Goes, Register IV, pp. 20 (1555), 30 (id), 34 (id), 74 (id); V, pp. 93 (1557), 126 (id) Gosses, Welgeborenen, p. 55 (m.e.) Groot, Zweder, p. 47 (14e e) Heuvel, Remco van den, De oudste generaties van de Wijkse familie de Poorter herzien, in: Ons Voorgeslacht, jrg 79, april 2024, blz. 153-168Kruisheer, Oorkonden, pp. 289 (1252), 374 (1290) Meyroos,Onze,pp. 11(1515), 13 (id), 14 (id) Navorscher VI, pp. 204 (1334), 390 (id); XIV, p.3 (1574); XL, p.668 (16e e) Nijenhuis, Bibliographie (Toevoegsel), p. 21 Nijhoff, Oud,p. 25 (14e e) Rees, Geschiedenis I, p. 48 (1357) Siccama, Over, p. 2 U399) Smidt/Strubbe, Chronologische I, pp. 129 (1476), 191(1481) Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, p.360 (1525) T.S. Zeeland I, p. 150 (1407); II, p. 54 (1413) Taxandria XI, p. 192(1765) Voorthuysen, Mercantilisme, p. 34 Wijnpersse, Statistiek, p. 380 (1854)Zuylen, Inventaris I, p. 698
Hevelham
Hevelham
Rudolf van Hoevel is heer van Nijenhuis en Hevelham
BRONNENliteratuurChalmot, Biographisch, deel 2, blz. 304 [Rudolf]Hevenland
Hevenland
Moll, Rechten, p. 105(1451)
Heverlee
Heverlee
Uytven, Vorst, pp. 104 (1394), 109 (1507), 110 (1446)
Heveskes
Heveskes
Dorp in Groningen bij Delfzijl
oorlog
op 8-9 april 1505 wordt het dorp in de as gelegd om de roofzuchtige Saksers te verdrijven [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 307].oorlog
Heyst
Heyst
Baelde, Domeingoederen, pp. 195-197 (1551)
David, Geschiedenis, p. 72 (1300)
Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, pp. 83 (1509), 218 (1519)
Hezelaar
Hezelaar
Buurt bij Liempde in Noord-Brabant
De monnik Ansbald, zoon van Wigibald, schenkt in 717/718 aan bisschop Willibrord goederen te Hezelaar aan de Dommel in de gouw Taxandrië [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 26, blz. 19].