Aalst-Aardekerveen
AalstStad in de provincie Oost-Vlaanderen aan de Dender. Ook Alost (866; 995, 1070, 1088, 1096, 1114-1183), Alhusta (868), Alosta (868-869), Alst (1088; 1144; 1162; 1163, 1282, 1287), Alisti, Aelst, Alostum, Hlost (870).algemeen=De stad wordt beweerdelijk gesticht door de Gothen rond 489 [Smet, Description, blz. 8-9, die dit ontleent aan Marchantii, Flandriae descriptio, 1596]. =Op een eiland in de Dender, genaamd "Chipka", ingeklemd tussen de natuurlijke en de gekanaliseerde loop van de rivier wordt een kasteel, de Burgt, gebouwd. Burggraven komen uit de familie van Gerdeghem en van Liedekerke, later zijn het de prinsen van Salm-Salm. =Tussen 750 en 800 wordt het Zelhof gesticht [Wikipedia]=In 868 genoemd als een domein, villa Alost, eigendom van de abdij van Lobbes in Henegouwen. Oorspronkelijk leen van het Heilige Roomse Rijk. =In 998 erft Adelbert, de oudste zoon van Aarnout het graafschap Aalst. Aarnout is slotgraaf van Gend, heer van Aalst, van de vier Ambachten (Assenede, Bouchout, Axel en Hulst) en graaf van Holland, Zeeland, Kennemerland enz. en de graafschappen Staveren, Oostergoo, Westergoo en Islegoo [Aa,Bio1, blz. 59].=Rond 1160 verleent graaf Diederik van de Elzas aan Aalst vanwege bewezen diensten hun eerste vrijheden en verheft de plaats tot stad. =In 1200 wordt het stadhuis gebouwd. =In 1225 wordt het schepenhuis gebouwd [Vijver, Wandelingen, blz. 131]. =in 1594 het boek Civitates orbis terrarum met Alostum [DDB]belastingenbieraccijns =Aalst heeft in 1773 een impositie van 85 st. op het buitenbier gesteld. Hiertegen beroept Leuven zich op het economisch verdrag tussen Vlaanderen en Brabant ten tijde van Jakob van Artevelde en op de Blijde Inkomsten die sinds de Bourgondiërs de handel tussen de gewesten waarborgden. Brussel en Antwerpen gaan in op het Leuvens verzoek om gemeen front te maken tegen het Vlaamse protectionisme en de Brabantse Staten weten van de regering een ordonnantie te bekomen waarbij eens en voor goed wordt diets gemaakt dat vreemde bieren slechts zijn "celles brassées hors de notre domination" [BGN 1962, blz. 217].naturaheffing =Op 15 november 1577 wordt Aalst toegestaan voor de versterking van de stad uit ieder dorp "et enclavemens" drie personen met hun werktuigen te recruteren. De pensionaris van Ieperen moet daarvoor de benodigde brieven maken [Res. S-G, deel 1 (1576-1577), GS 26) OR, blz 409]. recognitie=de magistraat van Aalst betaalt jaarlijks een recognitie [Recueil IV]bestuuralgemeen=het bestuur bestaat in 1785 uit een hoogbaljuw en vijf anders baljuws, twee burgemeesters [die van Aalst en Geertsbergen] en twee ontvangers over de kwartieren van Aalst en Geertsbergen [Kok1, blz. 21]griffier=mr. Pieter Gundeele is griffier van de stad [Kok1, blz. 23]buitenpoorterij=op 8 juni 1592 wordt Henric van Alderwerelt buitenpoorter van Aalst. =in 1601 worden Heynrick van Alderweerelt en Mayken Verpoort die in Marienhoorenbeke wonen buitenpoorter van Aalst. =in 1602 worden ... en Janne Delcourt wonend in Berchem buitenpoorters van Aalst.economie =De drapeniers van Aalst en Dendermonde schijnen vanwege de verlangde courtage in Brugge kort vóór 1465 de Brugse halle voor de Antwerpse foor te hebben verlaten [BGN 1950, blz. 193]. =In de 18e eeuw ontwikkelt Aalst zich tot een belangrijk brouwerijcentrum. =in 1785 verbouw granen, vlas en hop [Kok1, blz. 20]=in 1826 beschikt Aalst over blekerijen van garens en linnen, productie van werktuigen voor fabrieken, hoedenfabriek, kantfabriek, katoen-linnendrukkerij, productie zijden kousen, leerbereiding, leerlooierij, lijnbaan, pottenbakkerij, raap-en lijnolieslagerij, productie spelden, vlasspinnerij, zadel-en tuigmakerij, zoutkeet. =in 1833 handelaars in granen, hop en linnen. Er zijn oliemolens en bierbrouwerijen =in 1835 kunnen schepen via de Dender in de stad komen. Daar zijn een katoendrukkerij, hoeden-, kousen-en tabaksfabrieken, pijpen- en pottenbakkerijen, looierijen, leertouwerijen, blekerijen en hopteelt. =in 1869 fabrieken van wollen stoffen, linnen, staalwerken, olie, tabak, hophandel, blekerijeneconomie=er is hopteelt [Wikipedia]=in 1878 zijn er olieslagerijen, tricotage, een linnenfabriek en katoenfabriek [Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6]financiënlosgeld =op 26 oktober 1579 wordt een brief van de monster-commissaris Laurens de Blioul ontvangen om geld voor zijn bevrijding uit zijn gevangenschap in Aalst; S-G delen mee aan Mattlhias, Oranje en den Raad van State, om er in te voorzien [Res. S-G, deel 2 (1578-1579), GS 33) OR, blz 553]. =in de 17e eeuw wordt een landdijk opgeworpen in Asper en Zingem. De kosten belopen f 1249. 4 st. 6 d. voor de helft betaald door het land van Aalst.geestelijkheid=in 1498 wordt de Stiftkerk van St. Martin gesticht. gemeentealgemeen=vanaf 1836 zijn de kranten gedigitaliseerd http://aalst.courant.nu/ =foto's van het Raadhuis en de Belfried in DDBinwonersdistrict Aalst=in 1826 is Aalst behalve een stad ook een plattelandsdistrict met die naam. Het district bestaat uit 79 plattelandsgemeenten met 94.135 inwoners [Gosselin, blz. XXXVII]. =in 2006 leven in het district Aalst 77.372 inwoners =in 2006 wonen in Groot Aalst, dat is inclusief Baardegem, Erembodegem, Gijzegem, Herdersem, Hofstade, Meldert, Moorsel, Nieuwerkerken 80.035 inwoners. =op 1 januari 2014 is het aantal inwoners van de stad 83.347 op 78,12 km2 [Wikipedia].=in 2023 telt A. 90.068 inwoners [Wikipedia]deelgemeente Aalst1806 12.151. 1816 12.221 1826 12.476 1831 14.844 1835 14.791 1846 17.226 1866 18.580 1878 21.400 1880 20.6791890 25.5441900 29.2031910 35.1251920 34.5811930 38.4291947 41.9601961 45.0921970 46.6591976 44.6772002 39.5242006 40.250 2010 42.204 2020 46.821[de cijfers zijn ontleend aan Gosselin, Wikipedia, Winkler Prins 1884] omvang=het district omvat in 1826 7811 hectare en Aalst zelf 1896 hectare [Gosselin, blz. XXXVII]. graafschap=rond 998 komt het graafschap na het overlijden van Aarnout, graaf van Holland, in het bezit van zijn zoon Adelbert [AaBio1, blz. 59]=Boudewijn I van Gent (1030-1084) werd de eerste graaf van Aalst en peer van de graaf van Vlaanderen [Wikipedia]. =vanaf 1050 deel van het graafschap Vlaanderen. =in 1122 schenkt Karel, graaf van Vlaanderen, enige eigendommen onder Aalst aan de St-Pietersabdij. =Iwein van Aalst (ca. 1105, + 1145) volgde in 1127 zijn overleden broer Boudewijn III op als heer van Aalst, Waas en Drongen [Wikipedia]=Galbert van Brugge, secretaris van de in 1127 vermoorde graaf van Vlaanderen Karel de Goede, vermeldt in 1128 Aalst als plaats liggend buiten Vlaanderen. =Galbert wil de schuld van de Vlamingen aan de dood bij het beleg van Aalst op 28 juli 1128 van Willem Clito, sinds een jaar hun graaf, verminderen door dit beleg voor te stellen als een onderneming, niet van Willem, maar van de hertog van Brabant, in een gebied (Rijksvlaanderen), dat niet het eigenlijke Vlaanderen was, waar daarentegen de hertog van Brabant toen nog als hertog van Neder-Lotharingen kon optreden [BGN 1952, blz. 251]. =in 1174 overlijdt graaf Dirk van Aalst. =Graaf Willem II verklaart 11 juli 1252 het leen vervallen omdat het leen niet binnen een jaar en een dag is verheven. Hij geeft Zeeland, Aalst, Waas en de Vier Ambachten aan Jan van Avennes, allemaal lenen die van het Duitse Rijk gehouden worden. Jan van Henegouwen krijgt bij brief van de keizer van 5 augustus 1281 uit Neurenberg in bezit de landen van Aalst en Waas met de Vier Ambachten, het land van Geraardsbergen en Bewestenschelde (Wagenaar, Vaderlandsche, deel 3, 1256-1442, blz. 28).=er is een lijst van 87 uitnodigingen uit naam van Rooms-koning Hendrik VII gericht tot de Lombarden van Brabant, Henegouwen, het Kamerijkse, Namen, het Land van Aalst en Loon, om uiterlijk op Kerstmis 1309 te Keulen voor hem te verschijnen (blijkbaar om hem een lening toe te staan) [BGN 1953, blz. 94]. =in 1323 sluit Willem de Goede een verdrag met de graaf van Vlaanderen, Lodewijk I van Nevers. Willem belooft dat hij geen aanspraak meer zal maken op het land van Aalst, Geertsbergen, Waas en de Vier Ambachten . Lodewijk ziet af van de leenhulde wegens Zeeland bewester Schelde [Aa,Bio20, blz. 225-226]. Oorlogen en de pestepidemieën brengen Aalst in 1400 op een dieptepunt. =in 1433 behoort de heerlijkheid Baudriesch (Boudry) aan Elisabeth Sloofs of Sloven, echtgenote van ridder Jan Tollin, burchtgraaf van Aalst. Joanna Tollin is burggravin van Aalst. Ze is de echtgenote van Jan van Liere, heer van Immerzeel, Wommelgem en Utegem, raadsheer en kamerling van Philips de Schone. Josina Tollinck is burggravin van Aalst [Aa,Bio17-2, blz. 883] =het grootste deel van Vlaanderen hangt leenrechtelijk af van de Franse kroon (Kroonvlaanderen), doch een kleiner deel, inzonderheid het Land van Aalst, is een leen van het keizerrijk (Rijksvlaanderen). =in de 16e eeuw schenkt Anjou aan de prins van Oranje het graafschap Aalst.=op 1 juni 1581 wordt de heerlijkheid van Rode uit het rechtsgebied van Aalst gehaald en gebracht onder het rechtsgebied van Gent. =akte 7 september 1582 betreffende de schenking door de hertog van Anjou aan prins Willem I van de stad en het graafschap Aalst [NA]=in 1740 overlijdt Carel van Immerseel. Hij is graaf van Borchhoven en burggraaf van Aalst [Aa,Bio11, blz. 424].=in 1769 behoort Aalst tot Oostenrijks Vlaanderen. We denken hierbij aan het feit dat in een bepaalde streek van het graafschap Vlaanderen (dat nochtans op sociaal gebied behoorde tot de meest "vooruitstrevende" vorstendommen van West-Europa), en met name in het land van Aalst, de lijfeigenschap haar bestaan heeft weten te rekken tot aan de Franse Omwenteling [BGN 1957, blz 52]. =het land van Aalst omvat 3 steden [Aalst, Nineve en Geertsbergen] en 272 dorpen [Kok1, blz. 20]=in 1808 is Ludwig Carel Otto aftergrave van Alost. heerlijkheid=in 998 erft Adelbert, de oudste zoon van Aarnout het graafschap Aalst. Aarnout is slotgraaf van Gend, heer van Aalst, van de vier Ambachten (Assenede, Bouchout, Axel en Hulst) en graaf van Holland, Zeeland, Kennemerland enz. en de graafschappen Staveren, Oostergoo, Westergoo en Islegoo [Aa,Bio11, blz. 708]. =Ludolf, graaf van Brunswijk, wordt heer van Aalst door zijn huwelijk in 1003 met Geertruida, dochter van Aarnoud [Aa,Bio11, blz. 708]. =Ludolf sterft op 23 april 1038 en wordt door zijnen zoon Bruno III als graaf van Brunswijk enz. opgevolgd [Aa,Bio 8, blz. 218; Aa,Bio11, blz. 708] =Boudewijn I (1046-1082) is heer van Aalst, geboren rond 1030. Hij is een zoon van Rudolf van Gent en Gisela, dochter van Frederik van Luxemburg. Boudewijn is voogd van de Gentse sint Pietersabdij, heer van Waas, Drongen en Ruiselede. Hij verkrijgt Waas en de Vier Ambachten van Robbert de Fries [Kok1, blz. 21]=Boudewijn wordt opgevolgd door zijn zoon Boudewijn II. Die overlijdt in 1097 in Nicea tijdens een kruistocht. =Boudewijn II wordt opgevolgd door Boudewijn III (1097-1127). Deze overlijdt in 1127 [Kok1, blz. 21] =dochter Beatrix van Boudewijn III wordt in 1127 vrouwe van Aalst. Ze overlijdt in 1155 [Kok1, blz. 21]. =in 1165 verwerft Filip van der Elzas, graaf van Vlaanderen, de heerlijkheid Aalst [Kok1, blz. 21]. -Filip sterft kinderloos; zijn zus Margareet volgt op. Ze is de echtgenote van Boudewijn, graaf van Henegouwen [=in die tijd is Vlaanderen in de macht van de hertog van Brabant, Hendrik. Boudewijn moet hulde doen. Hij doet dat niet, maar stelt zijn zoon Filips, markgraaf van Namen, in het bezit van Aalst. Na de dood van Filips vervalt Aals aan zijn nicht Johanna, gravin van Vlaanderen, en haar man Ferdinand van Portugal [Kok1, blz. 21]=een erfgenaam van Beatrix, Boudewijn, graaf van Guines, meent recht te hebben op het land van Aalst. Het geschil dat daarover ontstaat wordt in 1231 bij verdrag bijgelegd. Ferdinand behield het bezit =in 1282 gebiedt keizer Rudolf graaf Floris van Holland om zijn Johan van Avennes, graaf van Henegouwen, het bezit van Aalst te verschaffen [Kok1, blz. 21]oorlog=Aalst werd in de periode 1380-1385 belegerd en verwoest door de Gentenaars [Wikipedia]. =op 26 juli 1576 vallen muitende Spanjaarden Aalst binnen en stellen 170 dorpen in de buurt onder brandschatting [Brugmans, Kroniek, blz. 254; Kok1, blz. 23]. Jacques de Hennin-Lietard is bevelhebber van de stad [Aa,Bio8.1, blz. 609]=in september 1576 zitten de Spanjaarden nog in Aalst. De Staten zenden op 27 en 28 september 1576 brieven aan Everstein, aan de Spaanse soldaten te Aalst en aan de magistraat van de stad. De brief aan Everstein geeft kennis van het doel, waarmee de Staten zijn samengekomen en verzoekt zijn hulp tegen de Spaansche muiters; al de gages en achterstallen "tant du passé que à venir" zullen aan zijn regiment betaald worden, "ayant prins la monstre et faict les descomptes soit d'argent comptant, atterminations asseurées et autrement, comme sera trouvé le plus convenable" [Res. S-G, Deel 1 (1576-1577, GS 26) OR p. 49.] =op 19 maart 1577 wordt gereageerd op een verzoek om vermindering van lasten door het garnizoen te verkleinen. De staten zullen er op letten [Res. S-G, deel 1 (1576-1577), GS 26) OR, blz. 475]. =op 4 oktober 1577 wordt geadviseerd de compagnie van La Motte in Dendermonde en Aalst te houden [Res. S-G, deel 1 (1576-1577), GS 26) OR, blz 390]. =op 15 september 1578 confirmeren de S-G zich aan het advies van de Kamer der Beden dat de bewoners van Aalst aan alle daar in garnizoen zijnde kapiteins van de compagnieën 16 st., aan de vendrigs 16 st., aan de luitenants 12 st., aan de sergeanten 10 st. aan de gentilhommes 10 st per week zullen betalen via de waard of de stad. De betalingen zullen verrekend worden met de quote [Res. S-G, deel 2 (1578-1579), GS 33) OR, blz .222]. =Jacob de Hennin was bevelhebber van de stad Aalst [AaBio8-1, blz. 609]=in de nacht van 23 april 1582 wordt Aalst door de Staatsen [de Merode en van den Tempel] veroverd met verlies van maar 25 man. Aan de zijde van de vijand worden 200 man gedood en 100 gevangen genomen. Bevelhebber van Aalst is A. Mukron [AaBio1, blz. 167; AaBio12-2, blz. 860]. In 1582 was Frederik van Dorp bij de verovering van Aalst [AaBio4, blz. 283]. De la Garde, in dienst van de Staten, hielp in 1582 de stad Aalst te veroveren [AaBio7, blz. 41]=in 1584 gaf de Engelse bezetting, na wegens gebrek aan betaling opstand te hebben verwekt, de stad over aan Parma tegen betaling van 30.000 dukaten [AaBio1, blz. 169; Kok1, blz. 25; Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6]=Robbrecht van Merode werd bevelhebber van de stad [AaBio12-1, blz. 664] =in 1667 nemen de Fransen onder Turenne de stad in en verwoesten de vestingwerken [Swildens, Handboek, onder Aalst; Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6] =in 1676 lijdt de stad onder de oorlog met Lodewijk XIV [Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6]=in 1734 door de Fransen bezet [Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6]=In de slag bij Fontenoi, die op 11 mei 1745 met de Fransen geleverd werd, was Matthias Hayko Appius bevelvoerend kolonel over een regiment ruiterij van de Prins van Hessen-Homburg. Toen hij zag, dat zijn volk begon te wijken, rende hij ze achterna, onder het roepen van: sta die van Homburg! sta! en bracht ze dus een en andermaal tot stilstand. Doch, toen zij voor de derde keer aan het vluchten geslagen waren, volgde hij ze eindelijk zelf en kwam er tegen de avond mee te Aalst [AaBio1, blz. 339] =op 14 december 1813 verdrijven de Pruisers de Fransen [Winkler Prins, Geïllustreerde, 1884, blz. 6]tienden =begin 18e eeuw behoort de Vrekhemsche tiende aan David-Frans van den Abeele in Aalst.BRONNENgeraadpleegde bronnenAaBioalle; BMHGalle; DDB; GenVer; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911; Wikipediainternethttp://www.madeinaalst.be/ http://www.hetlandvanaalst.be/ literatuurAa, A.J. van der, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, delen 1-19, J.J. van Brederode, Haarlem 1852-1876Arnouts, Lieve, Waar is de tijd: 1000 jaar Aalst, Waanders 2004Baelde, Domeingoederen, blz. 50 (1556), 155 (1551), 157 (id)Bonenfant, P., La dépendance du château d'Alost au XIIe siècle, in: Album Dr Jan Lindemans, 1951 [BGN 1952, blz. 251]Broeckaert, Geschiedenis der stad Aalst Brouwer, J. de, Pachthoven in het Land van Aalst volgens de penningkohieren, 1954Brouwer, J. de, Demografische evolutie van het Land van Aalst, 1570-1800, Gemeentekrediet van België 1968Brugmans, H., Utrechtsche Kroniek over 1566-1576, in: BMHG 1904, blz. 1-259Chijs, Munten, blz. 14 (m.e.)Civitates orbis terrarum [DDB]Costumen van de twee steden ende lande van Aelst by huerlieder Duerluchtichste Hoocheden, Ghedecreteert den Xii en May XV1c Achtiene, Gendt 1618Dauwe, Jozef Maria, Heireman, K., Baert, Karel, Aalst in kaart, beeld prent; vijf eeuwen iconografie en cartografie van Aalst. Catalogus van de tentoonstelling in het Stedelijk Museum-Oud Hospitaal te Aalst, 23 oktober 1976 - 28 november 1976, Dirk Martenscomité 1976Deschamps, J.B., Reise durch Flandern und Brabant, in Absicht auf die Malerey, Alost 1852 [DDB]Ghysens, Jos, Aalst tussen de beide wereldoorlogen 1920-1940, 1972Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXVII; blz. 2;Henne, Histoire II, blz. 127 (1517); VI, blz. 240 (1537); VII, blz. 162 (1526).......Dissertation Historique sur le comté d'Alost, jusqu'à l'époque de sa réunion au comté de Flandre.Nouveaux mémoires de l'Académie Royale des Sciences et Belles-Lettres de Bruxelles / Zeitschriftenband (1820) / Zeitschriftenteil / Artikel / 323 - 240Heuverswyn, A. van, Een Gouden Blad uit de geschiedenis van Aalst 1879-1884, Aalst 1906. Houtman, Erik, Inventaris van het oud archief van de stad Aalst, Archief- en Bilbiotheekwezen in België 1974Isterdaal, H. van, Belastingen en belastingdruk: het Land van Aalst (17de-18de eeuw), VU Brussel 1983Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 22-25Limburg Stirum, Th. de, Coutumes des deux villes et Pays d'Alost,, Brussel 1878Lyon/Verhulst, Medieval, blz. 31 (1187), 33 (id)Nuffel, Petrus van, De geschiedenis van het Begijnhof van Sinte Katharina op den Zavel te Aalst, De Volksstam 1916Potter, Frans de/Broeckaert, Jan, Geschiedenis der stad Aalst voorgegaan van eene historische schets van 't voormalige Land van Aalst, 6 delen, 1873-1876Prevenier, Maatregel, blz. 400 (12e-13e e)Prevenier, W., De repartitie der beden van 1394 en 1396 in het Land van Aalst; een kartografische bronPrevenier, W., De beden in het graafschap Vlaanderen onder Filips de Stoute 1384-1404Recueil des ordonnances des Pays-Bas autrichiens, Tome IV, Brussel 1877Ryck, L. de, Kenmerken van de industriële ontwikkeling te Aalst 1795-1875Smet, Francois Joseph de, Description de la ville et du comté d'Alost depuis son origine jusqu'à l'entrée des armées francaises en Belgique, 1794, Alost 1852, 165 blz. [zie DDB]Smet, J.J. de, Mémoire historique et critique sur la seigneurie ou comté d'Alost, in: Mémoires de l'Academie Royale des Sciences, des lettres et des beaux arts de Belgique nr. 34Smidt/Rompaey, Chronologische III, blz. 234 (1536), 314 (1537), 382 (1539)Smidt/Strubbe, Chronologische I, blz. 298 (1496), 347 (1500)Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, blz. 99 (1511), 266 (1522)Verheyden, A.L.E., La Réforme à Alost pendant le XVIe siècle [BGN 1953, blz. XVII]Vijver, Cornelis van der, Wandelingen in en om Brussel benevens een uitstapje maar Gent en Brugge in den jare 1823, Amsterdam 1823overige bronnenDDB; Google boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; BMHG; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF; archieven.nl; Delpher Boeken; Gosselin; KB Catalogus; SG Digitaal; metatopos; Gahetna; Gijsseling; de Bouge; Goes1; de Vries
Aalst, Sint PietersBuurtschap bij en thans wijk van Gent. Ook Alost (995; 1038; 1089); Alst 1163algemeen=Op de Ferrariskaart uit de jaren 1770 staat het gehucht weergegeven als "St. Peetersaelst". [Wikipedia]=A. behoorde tot rond 1789 tot Sint-Pietersdorp [Wikipedia]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911; Wikipediaoverige bronnen BGN; Navorscher 1851; Gijsseling; Goes1;
Aalst Dorp in de Bommelerwaard bij Poederoyen aan de Drielse en Welse Wetering. Ook Haeslaos (711), Halosta (815-816, 850), Aloste (983), Alisti (10e eeuw), Alaste (11e eeuw), Aelst (1133)algemeen=Er zijn resten van een Romeinse nederzetting aanwezig en vondsten uit de Karolingische tijd. Rond 870 wordt door Boudewijn II heer van Heusden in Aalst een slot gebouwd (Aa, Aard 2, blz. 670). =Er zijn resten over van een kasteel gebouwd door Boudewijn de tweede, heer van Heusden. Er is aardewerk gevonden uit de 12e-14e eeuw. belastingen=Overeenkomst van 5 september 1380 tussen Wenceslas van Bohemen, hertog van Lothrijk, Luxemburg, Brabant en Limburg en Willem van Gulik, hertog van Gelre en graaf van Zutphen betreffende: 1. de tolrechten van Aalst, Lit, Gennep, Megen en Batenburch; 2. de weduwgift van Maria van Brabant, hertogin van Gelre, weduwe van Reinald [Quicke, Oorkonden, blz. 353 e.v.]=Toen in het jaar 1547 eene schatting 75.000 gls op geheel Gelderlandt was gelegt wierd het quartier van Niewmeegen (een der quartieren van t Geldersch Hertogdom) daar in geschat op f 24.342 gls. Tot deze som most de Bommeler waerdt (eene der zes verdelingen des Niewmeegschen Quartiers) geeven 3400 gls die over de stadt Bommel en de 15 of 16 Dorpen dezes deels omgeslagen zynde quam t dorp Aalst te staan op 239 gls 12 stuivers 7,5 penningen even en gelyk met Zuilichem [Talma, Tooneel, blz. 2]. bestuurschout=In 1826 valt Aalst onder het schoutambt Poederoijen, hoofdschoutambt Bommelerwaard, provincie Gelderland [Gosselin, blz. 2]. economie =In 1851 is er een watermolen en een schuitenveer op Veen [Aa, Aard13, blz. 502]=In Aalst worden aan het eind van de negentiende eeuw de steenfabrieken "De Rietschoof" en "De Rijswaard" gesticht. Een groot gedeelte van de bevolking is op deze fabrieken werkzaam, niet alleen rond 90 mannen maar ook ruim 10 vrouwen en ongeveer 20 kinderen. In de herfst en de winter ligt de fabriek stil. Men probeert dan geld te verdienen met het vangen van mollen, bunzingjacht of met het kappen van dood hout uit de grienden. Men leeft in die periode ook van het vetgemeste varken.geestelijkheid=Volgens een akte uit het jaar 814-815 schenkt een zekere Baldericus, een Frank, enige stukken grond uit Halosta aan het Benedictijner klooster Laurisheim bij Mainz. =Tot in het begin van de twaalfde eeuw gaan de bewoners van Aalst in Wijk, aan de andere kant van de Maas, over de rietstoppels naar de kerk. Aalst behoort tot de parochiekerk aldaar. =Bisschop Andreas van Utrecht besluit in 1133 dat de inwoners van Aalst een eigen kapel mogen stichten. gemeentealgemeen=in 1798 zijn er 337 inwoners (Besluiten 1798, blz. 99). =in 1811 toegevoegd aan Zuilichem=Aalst is van 1812 tot en met 1817 een zelfstandige gemeente. =het dorp behoort vanaf 1 januari 1818 tot de gemeente Poederoyen. =in 1825 telt Aalt 386 inwoners. =in 1839 en 1841 telt Aalst 400 inwoners (Aa, Aard1, blz. 15)=in 1859 vormt Aalst deel van de gemeente Poederoijen. =in 1867 valt A. onder de gemeente Poederoijen [van Hiele]. =in 1913 valt Aalst onder de gemeente Poederoijen [IJzerman]. =vanaf 1955 maken Aalst, Poederoijen, Zuilichem en Brakel deel uit van de gemeente Brakel. =op 1 januari 1999 gaat de gemeente Brakel op in de gemeente Zaltbommel. =in 1968 heeft het dorp 5000 inwoners [Baert, Goor, blz. 10]=in 2014 deel van Zaltbommel, postcode 5308 [metatopos]=in 2023 heeft het dorp 2470 inwoners [heerlijkheid=gedurende de vijftiende eeuw en het grootste deel van de zestiende eeuw is Aalst in het bezit van de familie van Aalst. =als Johanna van Aalst het kasteel in 1545 erft komen door haar huwelijk met een lid van de familie Torck het kasteel en alle overige bezittingen in die familie terecht. Eén van de heren van Aalst is jonker Jasper Torck of Turck, drossaart van Gorinchem en Asperen, Heer van Aalst, getrouwd met Joanna van Lijnden. Hun zoon is Alexander Torck of Turck, Geldersch edelman. Alexander was een van de verbonden edelen en hopman in dienst van Willem I [Aa, Bio18, blz. 192]=Alexander hielp in 1568 de stad Grave bij verrassing innemen en werd door de prins naar Den Haag gezonden om de burgers tot onderwerping te brengen. Om deze reden en omdat hij een glas aan de kerk der onroomsen gegeven had, werd hij, evenals andere voortvluchtigen, uit die stad verbannen en werd zijn goed verbeurd verklaard. In gevolge van dit vonnis, werd zijn woning onder Altena dadelijk aangeslagen (Aa,Bio 11, blz. 58).=in 1571 is Caspar Torck heer van Aalst. =in 1580 nemen Lubbert Torck, heer van Heesbeen, en Lubert Torck, heer van Nederhemert, de voogdij op zich van de kinderen van Johan Torck [Gelders Archief 0124-828, Brieven van en aan het Kartier van Nijmegen, nr. 8348]. =missive van B. S. en R. van Tiel van 14 maart 1596 aan het Hof, houdende mededeling van het voornemen van Willem Torck, heer van Aalst, om op de bandijk tusschen Wamel en Dreumel een windmolen te bouwen en de bezwaren der schrijvers daartegen [Gelders Archief 0124-836, Brieven van en aan het Kartier van Nijmegen, nr. 10699]. =kapitein Willem Torck, heer van Aalst in 1596 trouwt met Juliana Maria de Viry, geboren 9 september 1637. Hun enig kind is Bernard Willem, de latere vaandrig. Van de familie Torck gaat alles over in het bezit van het geslacht van Lynden. Aalst is één van de Vier Heerlijkheden naast Poederoyen, Brakel en Zuilichem. =in 1722 is Egbert Klop "Hoogdijck Heemraet, Borgemeester en President Scheepen der Heerleyckheyt Aalst".=Josina Johanna Wilhelmina Vijgh is vrouwe van Aalst. Ze is in 1729 gehuwd met Willem Hofman van Somer van Vrijenesse.BRONNENarchievenEr is een doopboek van Aalst over de periode 1772-1811 [http://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?id=1563]geraadpleegde bronnenAaBioalle; Baert, Goor; BMHGalle; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 15Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Baert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk, Den Haag/Brussel 1968, blz. 10Besluiten der Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam des Bataafschen volks 1798, Den Haag 1798, blz. 99Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Quicke, Fr., Oorkonden aangaan de de betrekkingen tusschen de Guliksche en Luxemburgsche vorstenhuizen op het einde der XIVe eeuw, in: BMHG 1923, blz. 341-363WDBIUA 25 december 1872, p. 3overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; Histopo; IJzerman; Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Hiele, van; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; Archieven.nl; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aalst Gemeente in Belgisch Limburg. Ook Alost (1107; 1136; 1161), Alst (1153), Alste (1107)
algemeen -In 1825 zijn er 263 inwoners. -In 1826 wonen in de gemeente Aalst, arrondissement Hasselt, 250 mensen [Gosselin. blz. 2]. -In 1831 zijn er 242 inwoners [de Bouge]. -In 1838 behoort onder het ressort van het kantoor der registratie en domeinen in St. Truijen: een stuk land van 1 bunder 56 roeden 94 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 1 van de domeinlegger, pachter Eggen;een stuk land van 32 roeden 69 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 2 van de domeinlegger, pachter Gossen;een stuk land, groot 4 bunders 1 roede 79 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 17 van de domeinlegger, pachter Hesbeins; een stuk land, groot 1 bunder 4 roeden 63 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 18 van de domeinlegger, pachter Vranken; een stuk land, groot 52 roeden 13 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 19 van de domeinlegger, pachter Goessens; een stuk land, groot 87 roeden 19 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 92 van de domeinlegger, pachter Clereux; een stuk land, groot 2 bunders 81 roeden 72 ellen, gelegen in de gemeenten Engelmanshoven, Aalst en Jamine nr. 137 van de domeinlegger, pachter MedBRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; archieven.nl; BGN; Delpher Boeken; Gosselin; van der Aa; Gijsseling; Goes1
algemeen -In 1825 zijn er 263 inwoners. -In 1826 wonen in de gemeente Aalst, arrondissement Hasselt, 250 mensen [Gosselin. blz. 2]. -In 1831 zijn er 242 inwoners [de Bouge]. -In 1838 behoort onder het ressort van het kantoor der registratie en domeinen in St. Truijen: een stuk land van 1 bunder 56 roeden 94 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 1 van de domeinlegger, pachter Eggen;een stuk land van 32 roeden 69 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 2 van de domeinlegger, pachter Gossen;een stuk land, groot 4 bunders 1 roede 79 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 17 van de domeinlegger, pachter Hesbeins; een stuk land, groot 1 bunder 4 roeden 63 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 18 van de domeinlegger, pachter Vranken; een stuk land, groot 52 roeden 13 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 19 van de domeinlegger, pachter Goessens; een stuk land, groot 87 roeden 19 ellen, gelegen in de gemeente Aalst, nr. 92 van de domeinlegger, pachter Clereux; een stuk land, groot 2 bunders 81 roeden 72 ellen, gelegen in de gemeenten Engelmanshoven, Aalst en Jamine nr. 137 van de domeinlegger, pachter MedBRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; archieven.nl; BGN; Delpher Boeken; Gosselin; van der Aa; Gijsseling; Goes1
Aalst Gemeente in Noord-Brabant bij Eindhoven aan de Tongelreep. Was eertijds een zelfstandige gemeente. Ook Haeslaos (711), Halosta (814), Aalst-Waalrealgemeen=er is een kaart van het Land van Aalst uit 1596, de Horenbaultkaart. =memorie van 2 juli 1701 van de schepenen en regenten van Waalre en Aalst met een bericht hoeveel hun ingezetenen werkelijk nodig hebben [BHIC 178.196 Resoluties Raad van State, nr. 114]. =in 1867 bestaat de Molenpolder uit 278,7516 bunder. A. valt onder de gemeente Aalst [van Hiele]. =tot 1923 een zelfstandige gemeente=vanaf 1923 deel van de gemeente Waalrebelastingenafschrijving =zaterdag 4 februari 1634 is door commies Verhaer verslag uitgebracht over diverse requesten van de dorpen uit de Meierij waarin zij verzoeken om kwijtschelding van contributies 'die sij fonderen op groote geledene schaden deur onsen legher' en dat zij wagens en karren daarvoor hebben moeten opbrengen, waarover werd gedelibereerd en besloten ieder request afzonderlijk te bekijken : Drunen afgeslagen, Oirschot afgeslagen, maar niettemin toegestaan dat ze een pertinente lijst van wagens en karren opstellen en aanleveren; het voorbeeld van Oirschot mochten ook volgen de dorpen Moergestel, Diessen, Westelbeers, Hilvarenbeek, Riel, Tilburch, Goirle, Hogemierde, Lagemierde en Hulsel. Veldhoven, Aalst en Riethoven krijgen een vermindering van 6 maanden en mogen ook een pertinente lijst aanleveren; Oostelbeers, Middelbeers, Bladel en Reusel elk 2 maanden vermindering en ook een pertinente lijst; Oisterwijk, Heukelom, Haren, Berkel en Enschot 4 maanden vermindering en een pertinente staat van wagens en karren; Waalre en Valkenswaard 8 maanden en een lijst en Udenhout 4 maanden en een lijst [BHIC 178.175 Resoluties Raad van State, nr. 11]. =gepubliceerde lijst van 16 juli 1675 van de remissiebedragen horende bij de verpondingen, gemene middelen etc. over de vier kwartieren van de Meierij van ’s-Hertogenbosch nl. na de geleden schade vanwege de invasie van vijandelijke legers: verpondingen: .....Aalst 500-0-0, 1000-0-0 [BHIC 178.219 Resoluties Raad van State, nr. 191]. =rekest van 18 december 1690 van schepenen en regenten van Waalre, Valkenswaard en Aalst palende aan het land van Luik en het Spaanse hertogdom Gelre die een verzoek indienen vrijgesteld te worden van de extraordinaire verponding, zodat de ingezetenen hun goederen niet hoeven te verlaten en ledig achter te laten maar ze door dit middel in staat te stellen hun landerijen weer te bewerken [BHIC 178.234 Resoluties Raad van State, nr. 176]. =rekest van 16 oktober 1699 van Willem Thomas, Jan Bartels, Jan Otten, Hendrik Wouters, Cornelis Jansse, Wouter Rutten en Anneke Pieters inwoners van Aalst in kwartier Kempenland wier huizen schuren en stallen op 18 mei 1697 door zwaar weer door brand zijn verwoest en verzoeken nu om remissie op hun verpondingen [BHIC 178.247 Resoluties Raad van State, nr. 203]. =rapport van 25 februari 1705 op een rekest van de regenten van het dorp Aalst met een verzoek om remissie over 1702, gevolgd door een identiek verzoek van de regenten van Stiphout in het kwartier Peelland; idem van de regenten van Lieshout [BHIC 178.259 Resoluties Raad van State, nr. 81]. =missive van 26 mei 1705 van ontvanger Van Huffel op een rekest van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland die verzoeken om aan dit kleine en bedroefde gemeintje van Aalst surceance van executie te verlenen over de jaren 1703, 1704 en 1705 totdat finaal op het rekest van het kwartier Kempenland zal zijn gedisponeerd en remissie wordt verleend zoals dat voor veel dorpen in Kempenland is gebeurd. =missive van 12 oktober 1718 van ontvanger Van Huffel op een rekest van de regenten van Bergeijk, Waalre en Aalst gezonden aan de Raad om advies, waarop ze vermindering krijgen op diverse imposten over 1716 [BHIC 178.290 Resoluties Raad van State, nr. 312, 332]. =rekest van 5 maart 1727 van de regenten van Valkenswaard en Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun lasten en middelen [BHIC 178.307 Resoluties Raad van State, nr. 5]. =rekest van 16 april 1727 van de regenten van Lommel, Waalre, Aalst en Blaarthem in kwartier Kempenland met een verzoek om remissie op hun achterstallige gemene middelen over 1724 waarvoor zij enige tijd in gijzeling hebben gezeten [BHIC 178.307 Resoluties Raad van State, nr. 67, 97]. =rekest van 9 oktober 1724 van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland met een verzoek om remissie [BHIC 178.302 Resoluties Raad van State, nr. 132]. =bericht van 11 november 1727 van ontvanger Van Huffel op een rekest van de regenten van Wintelre, Knegsel, Steensel, Oost- en Middelbeers, Borkel & Schaft als ook Lommel, Waalre, Aalst en Blaarthem in kwartier Kempenland met een verzoek om remissie op hun achterstallige gemene middelen [BHIC 178.308 Resoluties Raad van State, nr. 177]. =een generaal bericht van 10 januari 1787 over de concrete toestand in de meierij en het verlenen van remissies over allerhande vormen van belasting aan afzonderlijke dorpen. Eerst wordt een algemene beschouwing gegeven en daarna besteedt men uitgebreid aandacht aan de status en beschrijving der belastingen en economische toestand van de afzonderlijke plaatsen uit de vier kwartieren... Aan het einde wordt een lijst gegeven van ondertekenaars nl. de raad en rentmeester generaal de domeinen Wilh. Gerrit Joan van Rhemen tot Rhemenshuijsen, ontvanger der beden J.C.G. van Lynden tot de Parck, ontvangers der verponding Jacop Kien voor Peelland, Will: Eelzing voor Kempenland, J.M.Deutz voor Oisterwijk en C.A.lomier voor Maasland, de ontvangers der gemene middelen T.M. Lyklama à Nijholt voor Peelland, N. van Goens voor Kempenland en C. van Breugel voor Oisterwijk en Maasland [BHIC 9.38 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 34].bede =nader bericht uit juli 1761 over de grote schade door noodweer aangericht met veel detailgegevens m.b.t. de dorpen in Peelland en Kempenland met allerlei staten van bede, verponding etc. van ....., Aalst, ... belasting op het gemaal =lijsten van het gemaal uitgebracht op 6 november 1687 van de dorpen Veldhoven, Zeelst, Blaarthem, Vessem, Wintelre, Knegsel, Oost- en Middelbeers, Aalst, Waalre, Valkenswaard, Oerle, Lommel, Hoogeloon, Hapert, Casteren, Bladel, Reusel en Netersel [BHIC 178.230 Resoluties Raad van State, nr. 197]. =rekest van 7 juli 1724 van de pachters en medestanders van de impost van het gemaal te ’s-Hertogenbosch te kennen gevende dat zij een aanzienlijke fraude hebben ontdekt die is begaan in de nacht van 4 op 5 maart 1724 door Antoni Verburg bakker en Jan van Kerk [dubieus] molenaar binnen genoemde stad; dat zij supplianten oordelen tot meerder verificatie van die fraude nog van node te hebben verklaring van Hendrik van Aalst dragonder onder de compagnie van de gewezen kapitein Crul in het regiment van de kolonel Baron van Wassenaar die op die tijd op schildwacht heeft gestaan, maar dat die persoon zal weigeren om een getuigenis af te leggen als enigszins schuldig zijnde aan genoemde fraude, tenzij hij alvorens had bekomen een akte van impuniteit, met een verzoek een degelijke akte te verlenen aan Hendrik van Aalst [BHIC 178.302 Resoluties Raad van State, nr. 9].bieraccijns =rekest van 19 maart 1696 van Hendrik Jans en Lambert Alberts medestanders van Dirk van der Heiden pachter der bieren wijnen en brandewijnen te Woensel, Maarheeze, Soerendonk, Aalst en Stratum, aangevende dat de pachter in gebreke blijft en over wie men klachten uit dat hij dagelijks met de ingezetenen composeert en daardoor zowel het land als de supplianten benadeelt [BHIC 178.243 Resoluties Raad van State, nr. 98].boete =gelezen is een schriftelijk vertoog van hoogschout Bergaigne inhoudende dat Jor Jan Van der Clusen de Heer van Waalre Valkenswaard en Aalst hem een proces aandoet voor de Raad van Brabant betreffende het innen en betalen van boeten waartoe verschillende brouwers en tappers zijn veroordeeld, omdat ze het plakkaat van 26 februari 1655 zouden hebben overtreden [BHIC 178.198 Resoluties Raad van State, nr. 147].brandewijnaccijns =rekest van 19 maart 1696 van Hendrik Jans en Lambert Alberts medestanders van Dirk van der Heiden pachter der bieren wijnen en brandewijnen te Woensel, Maarheeze, Soerendonk, Aalst en Stratum, aangevende dat de pachter in gebreke blijft en over wie men klachten uit dat hij dagelijks met de ingezetenen composeert en daardoor zowel het land als de supplianten benadeelt [BHIC 178.243 Resoluties Raad van State, nr. 98].contingent =reactie van 7 oktober 1699 op een rekest van de regenten van Lommel, Bergeijk, Riethoven, Westerhoven, Waalre, Valkenswaard, Aalst, Bladel, Reusel, Netersel en Dommelen in kwartier Kempenland over hun contingent van de 4000 gl. door de kwartierschout Maarten Christiaan Sweerts de Landas verstrekt aan het dorp Casteren in het jaar 1679 dat via een resolutie van 30 juni 1695 ten laste is gebracht van het hele kwartier.contributie =rekest van 13 maart 1708 van de regenten van Eersel, Duizel, Steensel, Dommelen, Waalre, Valkenswaard, Aalst, Veldhoven, Vessem, Wintelre, Knegsel, Zeelst, Blaarthem en Meerveldhoven zijnde van de armste en minst vermogende dorpen van het kwartier Kempenland met een verzoek aan de Ed: Mo: om zich over hun verarmde onderdanen te ontfermen tot voorkoming van hun onherstelbare totale ruïne o.a. vanwege de Franse contributies en de verpondingen. domein [BHIC 178.293 Resoluties Raad van State, nr. 197; BHIC, 9.21. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 77]. drankenaccijns =rekest van 23 december 1717 van schepenen en regenten van de heerlijkheid Waalre, Aalst en Valkenswaard in kwartier Kempenland betreffende de impost op de dranken [BHIC 178.289 Resoluties Raad van State, nr. 154]. gijzeling =rekest van 4 oktober 1704 van de regenten van ... Aalst ... als dorpen onder het kwartier Kempenland te kennen gevende dat de Staten Generaal een aanzienlijke remissie hebben verleend; ze worden bedreigd met executie door ontvanger van de gemene middelen en inmiddels zijn al een talrijke menigte borgemeesters en regenten op de gevangenpoort en herbergen binnen ’s-Hertogenbosch door deurwaarders in gijzeling genomen en dagelijks meer en meer wegens ontvanger Huffel in gijzeling worden meegenomen; ze verzoeken nu de Ed: Mo: dat ze gelieven te ordonneren aan genoemde ontvanger Huffel van de gemene middelen over kwartier Kempenland als ook de erfgenamen van ontvanger Booij dat ze alle gegijzelden uit hun gijzeling moeten ontslaan en dat ze geen verdere executies ondernemen [BHIC 178.258 Resoluties Raad van State, nr. 158].hoofdgeld=in 1723 geheven.=missive van 13 maart 1727 van ontvanger Van Huffel inhoudende dat Ivo Gielens collecteur van het hoofdgeld van Aalst in gebreke is gebleven een restant van 88:5:0 te voldoen over het jaar 1723 en dat hij daarom genoodzaakt is geweest diens goederen bij executie te verkopen gemijnd door Peter Ivens van de Vorsten voor 84 gl. [BHIC 178.307 Resoluties Raad van State, nr. 67]. invordering =bericht van 11 juni 1720 van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland op een rekest van Hendrik Marcelis van Santvoirt die verzoekt ontslagen te mogen worden van de collecte van ’s lands imposten over dat dorp omdat hij er niet zou wonen. De regenten van Aalst in Kempenland hebben het request gelezen van Hendrik Marcelis van Santvoort betreffende de collecte van ‘slands imposten en de aanstelling van een collecteur. In het stuk worden de volgende collecteurs genoemd: Johan van de Laek, Aert Ansums te Someren. =missive van 13 maart 1727 van ontvanger Van Huffel inhoudende dat Ivo Gielens collecteur van het hoofdgeld van Aalst in gebreke is gebleven een restant van 88:5:0 te voldoen over het jaar 1723 en dat hij daarom genoodzaakt is geweest diens goederen bij executie te verkopen gemijnd door Peter Ivens van de Vorsten voor 84 gl. [BHIC 178.307 Resoluties Raad van State, nr. 67]. =rekest van 3 juli 1727 van de dorpen Wintelre Knegsel Steensel Oost- en Middelbeers Borkel & Schaft en met hen Lommel Waalre Aalst en Blaarthem in kwartier Kempenland i.v.m. hun achterstallige gemene middelen zoals verwoord in een missive van ontvanger Van Huffel [BHIC 178.308 Resoluties Raad van State, nr. 7]. =bericht van 3 juni 1739 van rentmeester De Bak op een rekest van Jan van Gerwen wonende te Aalst in kwartier Kempenland verzoekende dat de rentmeester gelast mag worden om te stoppen met de ongefundeerde ondernomen executie van de goederen van de suppliant en het gedane arrest te laten varen [BHIC 178331 Resoluties Raad van State, nr. 146].=missive van dinsdag 3 mei 1740 van rentmeester De Back op een rekest van Jan Swannen cum suo collecteur der verpondingen en beden te Aalst in kwartier Kempenland aangevende dat hij op speciaal verzoek van de regenten van Aalst en deurwaarder De Witt heeft laten verkopen de goederen op naam van Anna Bogaars voor een som van 282 gl [BHIC 178337 Resoluties Raad van State, nr. 184]. =rekest van maandag 9 april 1742 van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland te kennen gevende dat Jan Swaanen cum suis collecteur der verpondingen en beden aldaar via deurwaarder de With verbeurd verklaard heeft een bouwvallig huis en aanhorige landerijen op naam staande van Anna Borger [BHIC 178337 Resoluties Raad van State, nr. 84]. landsimposten=geheven in 1720naturaheffing =rekest van 7 februari 1691 van Heeze en Leende met Zesgehuchten, Geldrop, Oirschot, Waalre en Aalst in kwartier Kempenland gelegen op de uiterste frontieren van de Meierij behalve Oirschot over hun gedane oorlogsleveranties o.a. van karren in de jaren 1689 en 1690 welke zaak ze graag willen afsluiten [BHIC 178.235 Resoluties Raad van State, nr. 27].omslag =rekest van 27 mei 1715 van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun middelen en lasten [BHIC 178.284 Resoluties Raad van State, nr. 133]. =rekest van 8 juni 1716 van de regenten Aalst over het omslaan van hun middelen en lasten [BHIC 178.286 Resoluties Raad van State, nr. 170]. =rekest van 15 maart 1720 van de regenten van Dommelen over het omslaan van hun verpondingen, gevolgd door een rekest van de regenten van Aalst met verzoek om remissie [BHIC 178.293 Resoluties Raad van State, nr. 92]. =rekest van 27 januari 1721 van de regenten en geërfden van Aalst in het kwartier Kempenland over het omslaan van hun lasten en middelen [BHIC 178.295 Resoluties Raad van State, nr. 26]. =rekest van 10 december 1721 van de regenten van Valkenswaard, Waalre en Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun lasten en middelen [BHIC 178.296 Resoluties Raad van State, nr. 207]. =missive van woensdag 13 januari 1734 van de raad en rentmeester generaal der domeinen van Brabant Van Borssele van der Hooghe geschreven in Den Haag op een rekest van de regenten van Valkenswaard en Aalst met het verzoek om een reële omslag te mogen doen [BHIC, 9.21. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 77]. =rekest van 19 januari 1734 van de regenten van Valkenswaard en Aalst in kwartier Kempenland met verzoek om een reële omslag te mogen doen [BHIC 178.321 Resoluties Raad van State, nr. 17]. =bericht van 12 februari 1734 op een rekest van de regenten van Valkenswaard en Aalst onder Kempenland i.v.m. hun reële omslag in de verpondingen [BHIC, 9.29. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 68].oorlog =de heren Schragen en tresaurier generaal Beerninck hebben een lijst samengesteld t.b.v. die van Eindhoven en omliggende dorpen inzake vergoedingen m.b.t. het logeren van de troepen van veldmaarschalk Van Brederode, zowel ruiters als voetsoldaten, in het jaar 1653 wat men graag wil en wat men krijgt ...Aalst wil 1087-0-0 en krijgt 218-0-0 ‘hetwelck op heure respective requeste sal werden geappostilleert ordonnerende den ontfanger ende dient aengaen mach sich daerna te reguleren’ [BHIC 178.199 Resoluties Raad van State, nr. 27 en 288]. =bericht van 1 juli 1748 op een rekest van de regenten van Aalst die verzoeken geld te mogen opnemen om daarmee de personen te kunnen uitbetalen die leveringen hebben gedaan aan de geallieerde legers in de vorm van karrendiensten en andere corporele diensten, vacaties en verteringen over 1746, 1747 tot juni 1748 [BHIC, 9.31. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 183]. =brief van 9 februari 1786 aan de regenten van Tilburg i.v.m. de aflossing der gelden verband houdende met resterende legerlasten wat in termijnen gebeurt. Tilburg zou al 4 jaar in gebreke gebleven zijn en ze worden gemaand binnen 14 dagen aan dit verzoek te voldoen. Een identiek schrijven is gericht aan de dorpen die ook in gebreke waren gebleven te weten: ... Aalst [4] [BHIC 9.46 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 22].remissie Zie afschrijving schatting =toen geheel Brabant voortijdts most opbrengen eene jaarlyksche schatting van f 140.000 was de geheele Meyery van den Bosch in deze somme op 19.379 gls 16 stuiv 3 penn. Waar toe het quartier van Kempenlandt (een der vier quartieren van de Meyerye) opbragt f 1074 gls 1 stuiv 9 penning. Die nu omgeslagen over de 32 Dorpen dezes quartiers stont het dorp Aalst op 75 gls 11 stuivers [Halma, Tooneel, blz. 2; Kok1, blz. 26]. =rekest van 3 februari 1662 van de regeerders van het dorp Aalst in Kempenland die verzoeken om gescheiden van Gestel de verpachtingen te mogen collecteren [BHIC 178.203 Resoluties Raad van State, nr. 50]. =in 1785 draagt Aalst 826 gulden en 12 stuivers bij in de verponding [Kok1, bltienden =akte van 6 september 1698 m.b.t. Willem Hendrik Bartels pachter van de tienden binnen het dorp Aalst die wordt verboden de tienden te heffen van groen graan dat slechts gebruikt kan worden als veevoeder [BHIC 8.46 Leen- en Tolkamer, nr. 141]. =nader bericht uit juni 1761 over de grote schade door noodweer aangericht met veel detailgegevens m.b.t. de dorpen in Peelland en Kempenland met allerlei staten van bede, verponding etc. van Deurne, Asten, Vlierden, gestel, Stratum, Hoogeloon, Hapert, Waalre, Aalst, Blaarthem, Veldhoven en Knegsel. Er volgt ook informatie over de tiendklampen in die dorpen o.a. van de landcommandeur van Gemert te Deurne, de Genniper tiende te Gestel bij Eindhoven, de Heuvelsen clamp te Waalre, de Berewinkelse tiend te Aalst, de Heersche clamp te Veldhoven [BHIC 9.36 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 130].verpachting =rekest van 19 maart 1696 van Hendrik Jans en Lambert Alberts medestanders van Dirk van der Heiden pachter der bieren wijnen en brandewijnen te Woensel, Maarheeze, Soerendonk, Aalst en Stratum, aangevende dat de pachter in gebreke blijft en over wie men klachten uit dat hij dagelijks met de ingezetenen composeert en daardoor zowel het land als de supplianten benadeelt [BHIC 178.243 Resoluties Raad van State, nr. 98].=rekest van 10 juni 1697 van Dirk van der Heiden pachter van het gemaal en de boeten op de verzwegen personen in de hoofdgeldlijsten over Woensel, Gestel, Stratum, Valkenswaard, Waalre en Aalst, waarvan de regenten veel ingezetenen hebben opgegeven als vallende onder de armen, terwijl ze een eigen huis hof en landerijen bezitten en zelfs zo dat bv. de regenten van Woensel ten tijde van het formeren van hun lijst velen der ingezetenen toen hebben gevraagd of zijn op de armenlijst wilden staan en sommigen daar ook op in weerwil geplaatst zijn, maar die fraude werd ontdekt [BHIC 178.244 Resoluties Raad van State, nr. 210].verponding =rekest van 15 april 1676 van regenten en ingezetenen van Oerle Wintelre Blaartem Aalst Meerveldhoven Knegsel en Vessem die verlof krijgen om ten laste van de eigenaars van molens en tienden een dubbele verponding te mogen heffen [BHIC 178.220 Resoluties Raad van State, nr. 99]. =rekest van 23 december 1678 van de regenten van Aalst, Dommelen en Gestel bij Eindhoven met een verzoek om ten laste van de eigenaars van tienden en molens een dubbele verponding te mogen heffen [BHIC 178.222 Resoluties Raad van State, nr. 338]. =rekest van 18 december 1690 van schepenen en regenten van Waalre, Valkenswaard en Aalst palende aan het land van Luik en het Spaanse hertogdom Gelre die een verzoek indienen vrijgesteld te worden van de extraordinaire verponding, zodat de ingezetenen hun goederen niet hoeven te verlaten en ledig achter te laten maar ze door dit middel in staat te stellen hun landerijen weer te bewerken [BHIC 178.234 Resoluties Raad van State, nr. 176]. =rekest van 16 oktober 1699 van Willem Thomas, Jan Bartels, Jan Otten, Hendrik Wouters, Cornelis Jansse, Wouter Rutten en Anneke Pieters inwoners van Aalst in kwartier Kempenland wier huizen schuren en stallen op 18 mei 1697 door zwaar weer door brand zijn verwoest en verzoeken nu om remissie op hun verpondingen [BHIC 178.247 Resoluties Raad van State, nr. 203]. =rekest van 13 maart 1708 van de regenten van Eersel, Duizel, Steensel, Dommelen, Waalre, Valkenswaard, Aalst, Veldhoven, Vessem, Wintelre, Knegsel, Zeelst, Blaarthem en Meerveldhoven zijnde van de armste en minst vermogende dorpen van het kwartier Kempenland met een verzoek aan de Ed: Mo: om zich over hun verarmde onderdanen te ontfermen tot voorkoming van hun onherstelbare totale ruïne o.a. vanwege de Franse contributies en de verpondingen. =rekest van 8 juni 1716 van de regenten van Aalst en Waalre met een verzoek om remissie op hun verpondingen en de 5e verhoging daarop [BHIC 178.286 Resoluties Raad van State, nr. 169]. =rekest van 3 november 1716 van de regenten van Waalre en Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun verpondingen [BHIC 178.287 Resoluties Raad van State, nr. 186]. =rekest van 1 maart 1718 van de regenten van Bergeijk, Riethoven, Westerhoven, Waalre en Aalst in kwartier Kempenland te kennen gevende ‘dat op 28 meij 1716 over de voors: dorpen was gevallen een swaar onweer van donder en blixem vermengt met een schrikkelijken hagel dat alle het graan en veldgewasch van rogge boekweijd en alles wat boven de aarde stond int geheel was verplettert en bedorven soo dat de ingesetenen daarvan niets hadden geprofiteert, dat ook daardoor alle ooft en fruijtboomen en aartvrugten waaren verdestueert en het gras in de beemden en wijlanden door de koude van den hagel mede sodanig bedorven dat het zelve voor geen voedsel voor de beesten konde dienen, dat mede veel schade aan de daaken en huijsen daardoor was geschiedt, breder door de eerste, tweede en derder supplianten kort na het vallen van het voors: onweder aan haar Ho: Mo: bij drij distincte requesten geremonstreert , dat de eerste en tweede supplianten daar bij hadden versogt om drij jaaren remissie van de verpondingen [BHIC 178.290 Resoluties Raad van State, nr. 50]. =missive van 11 mei 1718 van ontvanger Van Pallandt op een rekest van de regenten van Bergeijk, Riethoven en Westerhoven en Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun verpondingen [BHIC 178.290 Resoluties Raad van State, nr. 122]. =missive van 7 november 1724 van ontvanger de la Calmette op een rekest van de regenten van Aalst in kwartier Kempenland met een verzoek om remissie op hun verpondingen [BHIC 178.302 Resoluties Raad van State, nr. 181]. =rekest van 15 februari 1725 van de regenten van het verarmde dorpke Aalst in kwartier Kempenland met een verzoek om remissie op hun verpondingen en beden [BHIC 178.303 Resoluties Raad van State, nr. 59]. =missive van 2 maart 1725 van ontvanger de la Calmette van de verpondingen in het kwartier van Kempenland en van J. van Heurn op een rekest van de regenten van Aalst die verzoeken om remissie van hun achterstallige verpondingen en koningsbeden [BHIC 178.303 Resoluties Raad van State, nr. 80, 134]vrijstelling =rekest van 18 september 1702 van de regenten en de ongelukkige ingezetenen van Eersel, Duizel, Steensel, Oerle, Hapert, Veldhoven, Hoogeloon, Zeelst, Vessem, Wintelre, Waalre, Aalst, Meerveldhoven, Blaarthem, Oirschot, Oostelbeers, Middelbeers en Casteren in het kwartier van Kempenland met verzoek aan de Ho: Mo: om de ongelukkige en ellendige staat van de ingezetenen te overwegen in de hoop dat ze de ontvangers van de contributies willen aanschrijven, om aan de vijand in het betalen van de contributies te laten compenseren zodanige som als over de dorpen door de vijand uitgeschreven zijn en nog verder gedurende deze oorlog uitgeschreven zullen worden en ten respecte van de grote geleden schade, vooral te Eersel, Duizel en Steensel die ‘ganschelijck geruïneert sijn’ juist die dorpen voor de komende 10 jaren vrijstelling te geven van de betaling der reële en personele lasten, de andere dorpen voor 6 jaren en Oirschot, dat het minste heeft geleden, voor een periode van 3 jaren; het rekest wordt doorgestuurd naar de Raad van State ter examinatie en advisering en later wordt het toegestuurd aan thesaurier generaal Hop ter examinatie en een concept-advies [BHIC 178.254 Resoluties Raad van State, nr. 126]. =bericht van 20 september 1727 op een rekest van de regenten van Valkenswaard en Aalst onder het kwartier Kempenland i.v.m. hun reële omslag in de verpondingen [BHIC, 9.27. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 98]. =missive van 24 september 1727 van P.J. van Borssele raad en rentmeester-generaal der domeinen van Brabant in het kwartier van ’s-Hertogenbosch op een rekest van Valkenswaard en Aalst in kwartier Kempenland over het omslaan van hun verpondingen [BHIC 178.308 Resoluties Raad van State, nr. 128]. =bericht van 15 oktober 1763 op een specifieke memorie van de ontvangers van Lijnden, Lillie, Verspijk, van Wullen en Calmette n.a.v. een rekest van de regenten van de dorpen Gestel, Stratum, Waalre, Aalst, Blaarthem, Veldhoven, Knegsel, Hoogeloon, Hapert, Deurne, Liessel, Asten en Vlierden die in 1761 getroffen zijn door zware hagelslag en om remissie in de verpondingen hebben verzocht [BHIC, 9.37. Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen, nr. 72]. =brief van 26 maart 1779 aan officier en regenten van Aalst n.a.v. de controle van de rekening der verponding en bede over 1775, gevolgd door een boete van 12-12-0 omdat men niet heeft voldaan aan de door de domeinen gestelde opmerkingen. los briefje met de volgende tekst: ‘zegge dat het zand van de gemeente van Haren [lees: Haaren] niet af is geweest maar gebruijk[t] is tot goedmaking van de wegen onder Haaren waar langs zij geërfft zijn’ [BHIC 9.44 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 121].wijnaccijns =rekest van 19 maart 1696 van Hendrik Jans en Lambert Alberts medestanders van Dirk van der Heiden pachter der bieren wijnen en brandewijnen te Woensel, Maarheeze, Soerendonk, Aalst en Stratum, aangevende dat de pachter in gebreke blijft en over wie men klachten uit dat hij dagelijks met de ingezetenen composeert en daardoor zowel het land als de supplianten benadeelt [BHIC 178.243 Resoluties Raad van State, nr. 98].bewoning=in 1736 100 huizen. =in 1791 groot 243 morgen bouw- en weiland en 93 huizen; =in 1798 zijn er 550 inwoners (Publicatie 1798, blz. 67). =in 1826 zijn er in Aalst c.a., district Oirschot, 531 inwoners [Gosselin, blz. 2]. =in 1832 wonen in het dorp Aalst 180 inwoners. De gemeente omvat behalve Aalst de buurtschappen Achtereind, Ekenrooi en Laareind, Waalre en Valkenswaard. Bij elkaar 551 inwoners. =in 1839 wonen in de gemeente ruim 500 inwoners [Aa, Aard 1, blz. 16]. =in 1841 telt de gemeente Aalst 565 inwoners. =in 1851 zijn er 89 huizen, 106 gezinnen en 570 inwoners. Eigenaar is Jonkheer mr. M.A.J. van der Beke Pasteels uit Eindhoven (Aa, Aard13, blz. 502). =in 1913 zijn er 814 inwoners op een oppervlakte van 922 hectare [IJzerman]. =in 1968 zijn er 10.000 inwoners [Baert, Goor, blz. 10]=op 1 januari 2006 telt Aalst 10.420 inwonerseconomie =in 1839 zijn er linnenweverijen en veel veeteelt. De voerlieden ("de pracht van Aalst") vormen economisch een belangrijke groep [Aa, Aard 1, blz. 16]=in 1859 bezit twee pellen- en linnenweverijen met 66 arbeiders, een wasblekerij met twee arbeiders, een touwslagerij met twee arbeiders, een messenmakerij en een klompenmakerij.financiënleningen =stukken over de periode 1816-1922 betreffende geldleningen, afgesloten door en ten behoeve van de gemeente Aalst [RHCE, 15333 Gemeentebestuur Aalst, Stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen, Financiën, nr. 658].geestelijkheid=in de 15e eeuw wordt de houten kerk vervangen door een stenengemeente=missive van 8 augustus 1754 van de kwartierschout van Kempenland Van Itsma op het rekest van Abraham de Jongh secretaris van Aalst die heeft verzocht om zijn ‘geringe secretarije’ bij een substituut te laten waarnemen [HIC 8.62 Leen- en Tolkamer: resoluties en plakkaten van Staten-Generaal en Raad van State, nr. 87]. =een verordening van 25 juni 1857 is onderwerp van een cassatieprocedure over de wijze van openbare afkondiging. [Honert, Verzameling 1866, blz. 286]. =stukken betreffende branden, plaatsgevonden hebbend te Aalst in de periode 1859-1922 [RHCE, 15333 Gemeentebestuur Aalst, Openare orde Zedelijkheid en Veiligheid, Brandveiligheid, nr. 1160] =in 1708 is Simon van Leeuwen drost van Waalre, Valkenswaard en Aalst. =in 2014 deel van de gemeente Waalre, postcodes 5582-5583 [metatopos]. heerlijkheid=in 1326 heerlijkheid van het geslacht Hornes (Aa, Aard1, blz. 16). =in 1551 is de heerlijkheid in handen van de familie van Rotselaer (Aa, Aard1, blz. 16). =de heerlijkheid komt daarna in handen van de familie van der Cluzen (Aa, Aard 1, blz. 16). =in 1592 is Huijbrecht van der Cluijsen, heer te Weert (=Valkenswaard), Waelre en Aalst en schout van het kwartier van Kempenland. =stukken uit 1644-1648 betreffende de geestelijke goederen en de kerkelijke rekeningen van de heerlijkheid Aalst, in 1648 overgeleverd aan de Staten-Generaal [NA] =in 1656 is Jan van der Clusen, heer van Aalst. =rekest van 18 juli 1670 van Cornelia van de Poll weduwe van wijlen Johan van der Cluijsen heer van Aalst, Waalre en Valkenswaard betreffende de verkiezing van de borgemeesters volgens een resolutie van de Raad [BHIC 178.214 Resoluties Raad van State, nr. 103]. =Johan van der Clouse of Cluse trouwt met Cornelia van de Pol, Johan is heer tot Waelre, Valkenswaard en Aalst. Hij overlijdt in 1672. =rekest van 13 augustus 1676 van Cornelia van de Pol, vrouwe van Waalre en Aalst cum suis ingelanden van Gansoijen op en jegens Rudolphus van Aacken drossaard van de heerlijkheid Gansoijen inzake de contributies van de genoemde heerlijkheid en de rekening daarvan [BHIC 178.220 Resoluties Raad van State, nr. 261]. =van 1694-1707 is Hubert Gerard van der Kluse, Heer van Waalre, Valkenswaard en Aalst. Ook Cluse. =in 1710 is Johan de Jongh, stadhouder van het kwartier Kempenland en secretaris van Valkenswaard, Waalre en Aalst wiens bekwaamheid en waakzaamheid bekend is [BHIC 9.25 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 10]. =in 1721 in bezit van Hubert van der Clusen, zoon van Gerrit, tevens heer van Isendoorn. =van 1724-1728 is Johannus Ignatius van den Eckart heer van Aalst. =van 1730-1753 is Jan ook Johan Vorstenbosch heer van Aalst en Zegenwerp, echtgenoot van Adriana Mechtildis van den Eckart. Johan de Jongh is drossaard. =in 1736 is Johan de Jong drossaard van de heerlijkheid Waalre, Valkenswaard en Aalst. =in 1772 verkoopt Van der Cluzen de heerlijkheid Aalst. Waalre en Valkenswaard worden dan van de heerlijkheid gescheiden (Aa, Aard1, blz. 16). =in 1774 koopt Joh. van der Sleyden de heerlijkheid. =in 1775 is C.W. van der Sleijden, heer van de heerlijkheid in Aalst. =rekest van 22 augustus 1776 van Kornelis Wilhelmus van der Sleijden, heer van de heerlijkheid Aalst die een octrooi aanvraagt voor de oprichting van een korenwindmolen [BHIC 8.72 Leen- en Tolkamer, nr. 120]. =in 1791 is Cornelis Wilhelmus van der Sleyden grondheer van de heerlijkheid Aalst. =in 1793 is Wilhelmus van der Sleijden heer van Aalst. Secretaris wordt, na het overlijden van Johan Manuel Brocx, Jan Willem Daniel de Jongh [BHIC 8.78 Leen- en Tolkamer, nr. 190] =drossaart is J.W.D. de Jongh uit Valkenswaard ('s Hertogenbossche 1793, blz. 134). =memorie uit 1800 met een verklaring dat onder de heerlijkheden in de meierij er enige zijn waarvan de heren tevens grondheren zijn en dientengevolge eigenaren van de grond. Genoemd worden ... in het slot van de akte de heerlijkheden Asten, Geldrop en Aalst [BHIC 9.297 Raad en Rentmeester-Generaal Domeinen nr. 11]. =in 1839 een heerlijkheid bestaande uit het dorp Aalst en de buurtschappen Achtereind, Ekenrooy en Laareind. Er wonen 500 mensen [Aa, Aard 1, blz. 16]. =de heerlijkheid behoort in 1839 aan jkh mr. M.A.J. van der Beke Pasteels uit Eindhoven [Aa, Aard 1, blz. 15, 408]=eigenaar in 1851 is Jonkheer mr. M.A.J. van der Beke Pasteels uit Eindhoven (Aa, Aard13, blz. 502). maatschappelijke hulpverlening=correspondentie uit de periode 1828-1878 betreffende behoeftigen, in Aalst domicilie van onderstand, hebbend, elders verblijvend [RHCE, 15333 Gemeentebestuur Aalst, Sociale Voorzieningen, nrs. 1278-1311onderwijs=bericht van rentmeester Tempelair van 4 mei 1654 op het rekest van Jan Dirck Tol schoolmeester te Aalst en het appointement daarop gesteld op 24 mei 1651 waarbij wordt goedgekeurd de regenten van Aalst nogmaals te ordonneren op basis van de appointementen van 9 augustus 1650 en 20 mei 1651 hem een geschikte woning aan te bieden om er school in te kunnen houden [BHIC 178.250 Resoluties Raad van State, nr. 104]. varia=rond 1730 verruilt Margaretha Schrauwen uit Aalst haar vriend Filip Reffels uit Meerveldhoven voor Charles, zoon van een rijke boer uit Meerveldhoven. Filip, verteerd door verdriet, vermoordt Margaretha, kort voordat de nieuwe geliefde met haar zal trouwen. Vijftien jaar later, in 1747, als de Fransen ons land aanvallen bevindt zich onder de Staatse troepen onderofficier Filip Reffels. Hij verdedigt de vesting Bergen op Zoom. Hij raakt in opspraak wegens vermeend onvaderlands gedrag en komt in gevangenschap. Men vergunt hem onder geleide naar Meerveldhoven te gaan. Daar bekent hij op de plek van de moord. Hij wordt voor de rechter gebracht, ter dood veroordeeld en ter dood gebracht [W. van Boekeren, Nieuwe verhalen, ontleend uit de geschiedenis van belangrijke misdaden, 1832, blz. 3-74].BRONNENgeraadpleegde bronnenGenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Baelde, Domeingoederen, p. 50 (1556) Baert, A.G.C. Van Goor’s Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk, Van Goor Zonen 1968, Den Haag Brussel, blz. 10Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;'s Hertogenbossche Comptoir en Schryfalmanach voor 't jaar MDCCXCIII, blz. 134Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 26-27Panken, P.N./Juten, W.F.J., Drie Kempische dorpen (Waalre, Valkenswaard en Aalst), in: Taxandria 1903, blz. 28-32, 50-56, 65-73, 94-101, 154-161, 207-222, 267-273, 290-298 Sanders, J.G.M., Noord-Brabant tijdens de Republiek der Verenigde Nederlanden, 1572-1795, blz. 236 (1795)Zoetmulder, S.H.A.M., Waalre en Aalst in het verleden, Waalre 1983overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; archieven.nl; BGN; Gosselin; KB Catalogus; SG Digitaal; van der Aa; Gijsseling; Goes1
AalstZie Andelst
belastingen=missive van 19 november 1549 van Berndt Hackfort aan het hof in antwoord op die van 18 september No. 1539. Afgevaardigden van Nijmegen, Arnhem en van de ridderschap van Overbetuwe zullen donderdag a.s. te Aalst (Andelst) bijeenkomen ter zake van de uitzetting van den tweeden termijn van 's Keizers penningen in Overbetuwe [Gelders Archief 0124-808, Brieven van en aan het Kartier van Nijmegen, nr. 1623].
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
belastingen=missive van 19 november 1549 van Berndt Hackfort aan het hof in antwoord op die van 18 september No. 1539. Afgevaardigden van Nijmegen, Arnhem en van de ridderschap van Overbetuwe zullen donderdag a.s. te Aalst (Andelst) bijeenkomen ter zake van de uitzetting van den tweeden termijn van 's Keizers penningen in Overbetuwe [Gelders Archief 0124-808, Brieven van en aan het Kartier van Nijmegen, nr. 1623].
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aalst Plaats in België bij HoegaardenalgemeenIn 1826 deel van de gemeente Hoegaarden, arrondissement Leuven, provincie Zuid-Brabant [Gosselin, blz.2]belastingenBRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenBGN; van der Aa; Gysseling; Goes1;
AalstBuurtschap onder Lienden in Gelderland. Ook Halosta (814).algemeen=in 1527 wordt Gerrit Gerritsz Noest beleend met de Beershof in Aalst. Vernieuwd in 1538, 1544 en 1548. belastingenmolengeld=rekeningen uit de periode 1774-1837 van de molengelden van de Mars en de kerspelen Kesteren, Heusden, Meerten en Aalst, voor zover gelegen tussen de Bandijk, De Mars en de Oudewaardse dijk [Gelders Archief, 1044 Dorps- en buitenpolders Neder-Betuwe, 1525-1971 nrs 1498-1499]. =kohier van de molengelden over De Mars, Lede en Oudewaard, Lienden, Kesteren, Heusden, Meerten en Aalst, voor zover gelegen tussen de Bandijk, De Mars en de Oudewaardse dijk [Gelders Archief, 1044 Dorps- en buitenpolders Neder-Betuwe, 1525-1971, nr. 1500]onraadsgelden =kohier van de omslag van de onraadsgelden over de jaren 1798-1838 over Lede en Oudewaard [Gelders Archief, 1044 Dorps- en buitenpolders Neder-Betuwe, 1525-1971 nrs 1500]quotisatie =missive van 16 januari 1559 van Jochum van Hoemen aan het hof over de uitzetting en verdeling van de quota van de heerlijkheid Lienden in de schatting. Schrijver vordert, dat deze heerlijkheid op dezelfde voet behandeld wordt als andere heerlijkheden en haar tax alleen gegeven wordt, afgescheiden van die van de buurtschappen Meerten en Aalst [Gelders Archief 0124-816, Brieven van en aan het Kwartier van Nijmegen, nr. 3826].bestuurambtman=tot 1439 houdt de ambtman eenmaal per jaar zitting in Kesteren en eenmaal per jaar in Zoelen. schout=Aalst valt onder het schoutambt van het bovenkwartier. =in 1826 valt Aalst onder het schoutambt Lienden, hoofdschoutambt Neder-Betuwe [Gosselin, blz. 2]. gemeentealgemeen=in 1798 zijn er 131 inwoners (Publicatie 1798, blz. 35). =van 1811 tot in 1998 is Lienden een zelfstandige gemeente waaronder Aalst valt. =in 1825 zijn er 154 inwoners. =in 1839 ruim 150 inwoners (Aa, Aard1, blz. 15). =in 1841 telt Aalst 180 zielen. Er staat dan het fraaie herenhuis "Kolvenschoten".=in 1867 valt A. onder de gemeente Lienden [van Hiele].=in 1913 valt Aalst onder de gemeente Wijk [IJzerman]. =in 2014 deel van de gemeente Buren, postcode 4033 [metatopos].BRONNEN geraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuur Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 15Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Publicatie van 17 november 1798 van het Uitvoerend Bewind der Bataafsche Republiek, wegens de verdeeling van de Bataafsche Republiek in departementen en ringenoverige bronnenBGN; Google boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma ; Bergh; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aalst, terEen buurtschap in de gemeente Oosterhout aan de weg van Breda naar Geertruidenberg (N-B). algemeen=er bestaan in Ter Aalst tekenen van bewoning uit de IJzertijd (800-12 v. Chr). =eerste vermelding in 1311. gemeente=rond 1800 verspreide bebouwing langs de straat met een groepje woningen bij de Pannenhoef. =in 1826 behoort Ter Aalst tot de gemeente Oosterhout [Gosselin, blz. 2]. =in 1840 zijn er 19 huizen met 88 inwoners. =in 1845 zijn er 110 inwoners. In 2014 zijn er 8 huizen en 20 bewoners.=in 1867 valt A. onder de gemeente Oosterhout [van Hiele]BRONNENgeraadpleegde bronnen GenVer; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuur Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; Gysseling; Goes1
AalstgoedDorp in Oost-Vlaanderen in de gemeente Eeklo. algemeen =toen de graaf dan in 1179 van de kruisvaart terug kwam, verdeelde hij zijn tijd tussen de oude kasselrijcentra en de nieuwe residenties Ruhout, Male, Aalstgoed, Liedekerke en Nieppe. In sommige jaren. gemeente=in 1826 deel van de gemeente Eecloo in de provincie Oost-Vlaanderen [Gosselin, blz. 2]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuur Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
AalstraatBuurtschap bij Gilze. algemeengemeente=in 1826 deel van de gemeente Gilze en Rijen, district Prinsenhage [Gosselin, blz. 2]. =in 1839 deel van Gilze en Rijen [Aa, Aard1, blz. 16]=in 1845 zijn er 19 huizen en 130 inwoners. =in 1851 zijn er 23 huizen en 100 inwoners [Aa, Aard13, blz. 502]=in 1859 deel van de gemeente Gilze. =in 1867 valt A. onder de gemeente Gilze en Rijen [van Hiele]. =in 1913 valt Aalstraat onder de gemeente Gilze [IJzerman]. =thans deel van de gemeente Gilze-RijenBRONNEN archieven Regionaal Archief Tilburg inventarisnr. 2861, Inventaris Hinderwetvergunningen 1897-1990geraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16
AalstvoortBuurt in Noord-Brabant in Herpen. Ook Aalsvoort, Aalsfort, Aelsuoirt. gemeente=in 1826 deel van de gemeente Herpen, district Boxmeer [Gosselin, blz. 2]. =in 1839 deel van de gemeente Herpen [Aa, Aard1, blz. 17]=in 1851 zijn er 11 huizen en 60 inwoners [Aa, Aard13, blz. 502]=in 1859 deel van de gemeente Herpen. =in 1913 valt Aalsvoort onder de gemeente Herpen [IJzerman]BRONNEN geraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 17Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Baert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; BMHG; van der Aa; Gysseling; Goes1
AalsumBuurtschap in de gemeente Utingeradeel. Gelegen bij Leeuwarden. Ook AylsomalgemeenIn 1315 voor het eerst genoemd [Wikipedia]geestelijkheid=Hier stond het klooster van de Grauwe Begijnen, dat in 1521 geheel is afgebrand [Aa, Aard1, blz. 16]=Veel over door het klooster verworven bezit in de periode 1425-1546 is te vinden in het repertorium [Leeuwen, Alphabetisch, blz. 1-9] financiën=Missive van 27 maart 1546 van het Hof van Friesland aan het Convent te Aalsum met de aanmaning om een brug te maken over het Diep, komende uit de Born, omtrent de stenen dam naar het Sneeker Diep , dewijl de tijd aanstaande was tot het leggen van de rijweg van Leeuwarden naar Roordahuizum en Friens, over Irnsumerzijl tot aan de Hemdijk , en van daar door Irnsum in de Buren aan de Winckel; voorts over het water naar Akkrum, van Akkrum in de Wouden [Leeuwen, Alphabetisch, blz. 9].geestelijkheid
=Douwe Annes van Oenema, sedert 1475 grietman van Tietjerksteradeel, gaf op 28 februari 1475 een consentbrief op de verkoop van enig veenland door Gerrit Sjoerda aan het klooster Aalsum [Aa,Bio14, blz. 41]. gemeente=Aanvankelijk deel van grietenij, later gemeente Utingeradeel [Wikipedia]=vanaf 1984 gemeente Boornsterhem [Wikipedia]oorlog=Haring van Donia en Douwma leverden in 1462 slag bij het klooster Aalsum [Aa, Bio4, blz. 251]. De Donia's verliezen [Aa,Bio4, blz. 302]=In 1523 stak Goltstein Aalsum en nog een buurtschap in brand om zijn vijand te beletten zich daar te nestelen [NNBW1911, blz. 953]BRONNENgeraadpleegde bronnenAaBioalle; Baert, Goor; GenVer; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuur=Aa, A. J. van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16=Aa, A.J. van der, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, delen 1-19, J.J. van Brederode, Haarlem 1852-1876Haan Hettema, Montanus de, Oud en nieuw Friesland, of aardrijkskundige beschrijving van die provincie, Leeuwarden 1840, blz. 1overige bronnenBGN; BMHG
=Douwe Annes van Oenema, sedert 1475 grietman van Tietjerksteradeel, gaf op 28 februari 1475 een consentbrief op de verkoop van enig veenland door Gerrit Sjoerda aan het klooster Aalsum [Aa,Bio14, blz. 41]. gemeente=Aanvankelijk deel van grietenij, later gemeente Utingeradeel [Wikipedia]=vanaf 1984 gemeente Boornsterhem [Wikipedia]oorlog=Haring van Donia en Douwma leverden in 1462 slag bij het klooster Aalsum [Aa, Bio4, blz. 251]. De Donia's verliezen [Aa,Bio4, blz. 302]=In 1523 stak Goltstein Aalsum en nog een buurtschap in brand om zijn vijand te beletten zich daar te nestelen [NNBW1911, blz. 953]BRONNENgeraadpleegde bronnenAaBioalle; Baert, Goor; GenVer; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuur=Aa, A. J. van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16=Aa, A.J. van der, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, delen 1-19, J.J. van Brederode, Haarlem 1852-1876Haan Hettema, Montanus de, Oud en nieuw Friesland, of aardrijkskundige beschrijving van die provincie, Leeuwarden 1840, blz. 1overige bronnenBGN; BMHG
AalsumDorp in de gemeente Noardeast-Fryslân ten noorden van Dokkum algemeenHet dorp is gebouwd op een terp van rond 4 hectare groot; in 1880 deels afgegraven [Wikipedia]gemeenteIn 1923 zijn er 120 inwoners; de helft daarvan in de buurtschap Tiltjeburen [Wikipedia]BRONNENgeraadpleegde bronnen
AalsumBuurtschap in Groningen in de gemeente Zuidhorn. algemeen =op 4 februari 1825 overstroomt de polder [Aa, Aard13, blz. 502]=in 1837 is de polder bedijkt, groot bijna 50 bunder [Aa, Aard13, blz. 502]=op 20 september 1884 wordt Hendrik Willem Schreuder [18 maart 1866] uit Aalsum genoemd in het Album studiosorum Academiae Rheno-Traiectinae 1636-1886, blz. 584.gemeente=in 1826 deel van de gemeente Oldenhove [Gosselin, blz. 2]=in 1839 zijn er 80 inwoners [Aa. Aard 1, blz. 17]. =in 1859 deel van de gemeente Oldenhove. =in 1867 valt A. onder de gemeente Oldenhove [van Hiele]. =in 1913 valt Aalsum onder de gemeente Oldenhove [IJzerman]. =tot en met 1989 gemeente Oldehove =in 2014 deel van de gemeente Zuidhorn, postcode 9883 [metatopo]BRONNEN geraadpleegde bronnenBaert, Goor; DDB; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuur Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 17Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Potter, H., Reise durch die alten und neuen östlichen Departemente des Königreichs Holland und das Herzogthum Oldenburg gethan im Jahre 1808, in: M.E. Sprengel, fortgesetzt von Z.F. Ehrmann e.a., Bibliothek der neuesten und wichtigsten Reisebeschreibungen zur Erweiterung der Erdkunde nach einem Systematischen Plane bearbeitet,43e Band, Weimar 1811 [zie DDB]overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; ANF 11; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
AalsvoortBuurtschap in Haps bij Cuijk. Ook AalsfortalgemeengemeenteIn 1913 valt Aalsvoort onder de gemeente Haps [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenGenVer; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 17overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Bergh; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; Gosselin; Gysseling; Goes1
Aalswaard
Buurtschap van Wijk bij DuurstedeBRONNENgeraadpleegde bronnenGenVer; Lijst KNAGAaltenEen "aanzienlijk" dorp in Gelderland, gelegen bij Bredevoort in de gemeente Aalten aan de Slingerbeek, overgaand in de Aaltense beek. Ook Aladna (8e eeuw; 828) en Alladna (828), Alethnin (1138-1139), Aladnon (1152), Aladon, Althen, Aelte, Aelten, Aalte, Althen. algemeen=Er zijn in Aalten vondsten gedaan uit de Frankische tijd [250-800]. =Hellanwich (Heelweg bij Aalten) was onderdeel van de gouw Hamaland. =in 828 wordt Alladna geschonken aan de St. Maartenskerk [Aa, Aard13, blz. 502]=in 1627 gescheiden van Wintersdijk [Kok1, blz. 29]=in 1785 deel van de heerlijkheid Brevoort [Kok1, blz. 29]=op 15 september 1836 wordt Adrianus Eliza van Steeden uit Aalten genoemd in het Album studiosorum Academiae Rheno-Traiectinae 1636-1886, blz. 316=op 7 juni 1844 wordt Hermannus Janus Freriks uit Aalten genoemd in het Album studiosorum Academiae Rheno-Traiectinae 1636-1886, blz. 348=op 23 september 1872 wordt Barend Freriks uit Aalten genoemd in het Album studiosorum Academiae Rheno-Traiectinae 1636-1886, blz. 523belastingenbelastingambtenaren=In 1820 is W.H. Andrau ontvanger in Aalten [Nieuwenhuis, Algemeen, blz. VIII]. =In 1820 is J.H. van Ophuizen controleur van de in- en uitgaande rechten te Aalten [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XXII]. =In 1820 is A, van Raab van Canstein ontvanger der in- en uitgaande rechten en accijnsen te Aalten [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XXIII]. =In 1834 is G. van der Linden in Aalten commies tweede klasse voor de belastingen. =In 1842 is Aalten een kantoor van betaling bij het inkomen aan de landzijde (zie art. 42 A.W.). =Van 28 augustus 1854 dateert het KB [Staatsblad 1854, 113] waarin een aantal bepalingen in de Instructie voor de ontvanger der gemeente Aalten. Geregeld is dat hij 2,5% van de gewone ontvangsten als salaris zal genieten. De bepaling is strijdig met art. 107 Gmw. aangezien die beloning wordt vastgesteld door G.S. met goedkeuring van de Kroon. Het bedrag van de borgtocht is bovendien als algemene regel geformuleerd terwijl die borgtocht bij iedere benoeming opnieuw moet worden vastgesteld. =Op 24 augustus 1863 wordt J.C.L. van de Graaff ontvanger voor de dir. bel., regten en accijnsen voor Aalten en Bredevoort. Zijn vroegere betrekking was in Beesd. Rijksontvanger C.A. Penning te Aalst krijgt een pensioen van f 1283 per jaar.In het stationnement Aalten van de divisie Groenlo zijn vijf commiezen van de belasting actief.convooien en licenten =voor de convooien en licenten omvat het kantoor Doesburg in 1810 de gemeentes Aalten, Dinxperlo en Varseveld.fraude =bij arrest van 30 juni 1862 wordt de Aaltense lompenhandelaar J.S.S. ontslagen van rechtsvervolging ter zake van fiscale fraude. Hij zou een zgn. nederlaag hebben gehad in zijn achterhuis op een voor afsluiting vatbare plaats van een hoeveelheid linnen, katoen, wollen lompen en scheurpapier, bij elkaar 931 pond met een waarde van f 25,40. Het hebben van opslagplaatsen langs de grens is verboden. S. beroept zich op een uitzondering voorzien in art. 178 A.W. De uitzondering geldt voor plaatsen en gemeenten aan de landzijde, welke verder dan 1000 el van het vreemd grondgebied zijn gelegen en waarvan de bevolking bestaat uit 2000 zielen en daarboven. Voorts meent S. dat het gaat om accijnsvrije goederen waarmee een gepatenteerd koopman zijn kleinhandel drijft, terwijl de hoeveelheid niet meer bedraagt dan redelijkerwijs nodig is voor zijn debiet. De beoordeling van het laatste is overgelaten aan het arbitrium judicis factigedistilleerdaccijns =er is een belasting op het gedistilleerd. naturaheffing =in 1615 en 1616 worden registers opgemaakt over de diensten in de kerspelen Aalten, Winterswijk en Dinxperlo. In 1660 verschijnt een reglement op de diensten der ingezetenen van de kerspelen Winterswijk en Aaltenschatting =toen in 't jaar 1547 op t geheele Hertogdom en Graafschap Zutphen eene schatting van 75.000 gls wierdt gelegt was 't quartier van Zutphen (een der vier Quartieren dezes Vorstendoms) in die som gestelt op 14475 gls welke verdeelt over de ampten Zutphenschen quartiers droeg de Stadt en 't Drostampt Brevoort daar in 1151 gls 1 stuivers en een 0,5 penning. De stadt Brevoort en 't dorp Aalten droegen daar toe niet meer dan 23 gls 12 stuivers 9,5 penningen. Dan noch Brevoort voor zich zelven en zyn erf met de Heeren van Schaar 42 gls 5 stuivers en 1/2 penning. Deze heerlykheit heeft Prins Hendrik in pandtschap bezeten [Halma, Tooneel, blz. 2; Kok1, blz. 29] tol=twee originele ordonnanties van 1701 over de tol en het weggeld te Bredevoort, Winterswijk, Aalten en Dinxperlo. economie=In 1612 verkrijgt Aalten het recht van de Landschap om twee vrije jaarmarkten te houden [Kok1, blz. 29]. =In de 18e eeuw vestigt zich een familie van koperslagers in A., die tot de gegoede ingezetenen behoren. =Aalten ondervindt veel nadeel als de stad Arnhem een brug bij Westervoort laat leggen en daarmee een alternatief biedt voor de handel van en naar Duitsland [Aa. Aard1, blz. 17]=Op 26 mei 1826 krijgen de gebroeders Anton en Joseph Driessen vergunning om zich in Aalten te vestigen en daar bombazijn te maken. =Rond 1839 leeft men in Aalten van landbouw, bijenteelt katoenspinnerijen, bombazijnfabrieken, diemetfabrieken, stoomblekerij, fabriek van gestreepte doeken, fabriek van weefgoederen, steen- en pannenbakkerijen, looierijen, brouwerijen, branderijen, olie- en pelmolens, looierijen, branderijen en brouwerijen. Er zijn 12 jaarmarkten [Aa, Aard1, blz. 17-18]. =In 1864 ondervinden katoenweverijen en ververijen met name in Aalten de gevolgen van de oorlog in Amerika. Er is een bierbrouwerij en een branderij. De laatste is overigens tijdelijk buiten werking gesteld sedert de komst van de nieuwe wet. =In 1868 beschikt Aalten over een katoenweverij met veel arbeidsplaatsen. =De familie Driessen, die in 1882 eigenares van de Leidsche Katoenmaatschappij was, stamt voorzover we hebben kunnen nagaan uit Bocholt. Voor deze lakenfabrikantenfamilie vormde Nederland een der belangrijkste afzetgebieden. =In 1826 echter nam Heinrich Driessen, ter vermijding van de hoge invoerrechten naar het Koninkrijk der Nederlanden, het besluit in Aalten een nieuwe fabriek op te richten [J.C. Visser, De stakingen bij de firma de Heyder en Co. te Leiden, in: BGN 1967, blz. 2] . =In 1894 komt er een stoomweverij bij. =In 1925 zijn er twee weverijen en een fabriek van hoornen kammen en pijpen [Oosthoek deel I, blz. 8]=in 1968 landbouw, veeteelt, industrie (textiel, knopen, meubelen, fietsen) [Baert, Goor, blz. 10]geestelijkheid=Op 7 februari 828 wordt in Emmerik een giftbrief gegeven waarbij een zekere Gerwardus aan de St-Maartenskerk in Utrecht schenkt wat hij in een groot aantal plaatsen bezit waaronder landerijen in Alladna (Aalten). =In 1152 staan Zelhem, Hengelo, Winterswijk, Aalten, Varsevelt met Loon als een Munsters leen onder de heren van Loon.=In de brief zijn naman van lijfeigenen genoemd. Margarete, vrouw van Bernt van Wytten, verzoekt op 9 december 1440 aan Rudolph, bisschop te Utrecht, haar man te willen belenen te haren behoeve met een goed te Aalten, van haar moeder afkomstig. =In 1800 wordt de parochie opgericht. =Tot 1823 behoorde Aalten tot het bisdom Munster. =In 1823 gaat het over naar het Aartspriesterschap Gelderland. =In 1867 is Aalten een zelfstandige kerkelijke gemeente met twee predikanten en 4200 zielengemeentealgemeen=in 1795 wordt de gemeente opgedeeld in vier gemeenten: Aalten, Winterswijk, Bredevoord en Dinxperlo. =in 1798 worden de vier gemeenten verenigd in het Ambt Bredevoort. =in 1811 wordt het Ambt Bredevoort in drie mairies verdeeld: Aalten, Bredevoort, Winterswijk. =in 1813 worden Aalten en Bredevoort zelfstandige gemeenten. =in 1818 worden Aalten en Bredevoort weer samengevoegd.=in 1825 zijn er 5044 inwoners. =er zijn in 1826 in Aalten c.a. 5012 inwoners [Gosselin, blz. 2]. =in 1839 bestaat de gemeente Aalten uit het dorp A. en Bredevoort, samen 5300 inwoners. Het dorp alleen zou in 1839 slechts 1950 inwoners hebben gehad. De rest woont in de "onderhoorigheden" [Aa, Aard1, blz. 17]. =in 1841 telt Aalten tezamen met Bredevoort 6053 inwoners. =er zijn in 1851 6.149 inwoners. In 1851 heeft de gemeente "eene oppervlakte van 8268 bunder, 33 roeden, 47 ellen waarvan belastbaar 7787 bunder, 59 roeden, 17 ellen [Aa Aard13, blz. 502] =de gemeente Aalten omvat in 1851 de dorpen Aalten, Winterswijk en Dinxperlo; groot 23.439 bunder, 2435 huizen met 3021 gezinnen=in de kom van het dorp wonen rond 1865 2000 mensen. =A. valt in 1867 onder de burgerlijke gemeente Aalten [van Hiele]. =rond 1869 zijn er 5500 inwoners. =De gemeente Aalten omvat in 1924 de dorpen Aalten en Bredevoort en enkele buurtschappen, Barlo, Dale, Haart, Heurne, Lintelo en IJzerlo. Totaal aantal inwoners 10.414. [Oosthoek deel I blz. 8]. =in 1936 zijn er 11.821 inwoners [Lijst KNAG]=in 1968 zijn er in de gemeente 16.500 inwoners [Baert, Goor, blz. 10] waarvan 8.500 in het dorp. =op 1 januari 2005 wordt Dinxperlo toegevoegd=In 2006 is het gemiddeld inkomen per inwoner € 11.900. =In 2008 is de gemiddelde WOZ-waarde € 223.000. De gemeente omvat in 2014 97,04 km2 aan oppervlakte, behalve Aalten, ook Dinxperlo, de Heurne en Bredevoort. =Van de totale oppervlakte is 0,52 km2 water. De postcodes zijn 7120-7123=op 1 januari 2014 wonen in de gemeente Aalten 27.030 inwoners, daarvan 12783 in de kern van de gemeente. burgemeester=in 1886 overlijdt in Bredevoort mr. L. Roelvink (52 jaar), burgemeester van Aalten, lid van P.S. van Gelderland. Hij is getrouwd met C. Paschen.schout=Aalten is in 1826 een schoutambt binnen het hoofdschoutambt Bredevoort. gezondheidszorg=aan het eind van 1869 heerst in het "zeer bevolkte" Aalten kraamvrouwenkoorts (febris puerperalis). Van 22 september tot 15 november overlijden 13 kraamvrouwen.infrastructuur =in 1855 en 1856 worden werkzaamheden verricht aan de grindweg van Groenlo over Lichtenvoorde naar Aalten en Bocholt. De kosten komen ten laste van de betrokken gemeenten. Totale kosten onder f 29.000 (Rijkssubsidie f 6.000; provinciale subsidie f 10.000). Voorts werk aan de grindweg van Lichtenvoorde via Aalten naar Bredevoort, rekening Aalten. Totale kosten f 6.000, provinciale subsidie f 1000. =in 1870 staat op de Rijksbegroting een flink bedrag voor de verbetering en voor het bevaarbaar maken van de Oude IJssel.oorlog =eind augustus 1629 passeert het leger van graaf Hendrik van den Berg van Hummelo en Keppel naar Bocholt. =op 7 september 1799 vertrekken 100 Utrechtse burgers naar Aalten, ieder van een veldstuk voorzien, om de rust en goede orde te bewaren. Ze worden in Aalten vergezeld van Franse militairen onder kapitein Bernard. =bij KB van 2 januari 1819, nr. 1 wordt de grote weg van Aalten naar Boekholt onder de heerbanen geschaard.tienden=Graf Heinrichs von Dale bezit in 1188 tienden in de parochie A.=op 14 september 1435 verkoopt Dirik van Lintelo jr. voor Henrich van den Grave, richter in Bredevoort, een erf in Dalen en tienden aan het klooster Nazareth [DDB]varia =op 5 april 1839 wordt dokter J.J. Klijnpennink geroepen voor de bevalling van Aleida Hendrica Mages, echtgenote van Gerrit Willem Sluiskes. Moeder en kind overlijden daarbij. Het uitgebreide verslag van die bevalling is opgenomen in het [Practisch tijdschrift voor de geneeskunde 1840, blz. 251 e.v.]weer =op 3 augustus 1783 richt "onweder...vergezeld van een geweldigen wind en hagel" grote verwoestingen aan in Aalten. Een flink aantal huizen en meer dan duizend bomen waaien om. BRONNENarchievenRekening van inkomsten en uitgaven in natura van Herman van Munster, gaande over de grafelijke bezittingen in Aalten, Winterswijk en Dinxperlo, 1591-1592geraadpleegde bronnenBaert, Goor; DDB; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911internetliteratuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 17Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 502Alberts, Geschiedenis, blz. 151 (828), 154 (12e e)ANF deel 11;Baert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10Beukelaer, H. de/Horst, J.G. ter, Geweven goed: de textielgeschiedenis van Aalten en Bredevoort, Fagus 1992Dorrestijn, Bernard J./Maas, Loes H/Schaars, Alexander Hubertus Gilbert, Boerderij- en veldnamen in Aalten, Stichting Staring Instituut 2002Goes, van der deel 1Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Kobes, D.W., Bloemlezing uit de historie der gemeenten Aalten - Dinxperlo - Wisch, De Boer 1966Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 28-29Navorscher 1851-1855;Nieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820, bz. VIII, XXII, XXIIIPhilippi, F./Bannier, W.A.F., Das Güterverzeichnis Graf Heinrichs von Dale (1188), in: BMHG 1904, blz. 416Rots, B.D., Aalten en Bredevoort in vervlogen tijden, Vereniging "Oudheidkamer Aalten" 1963; herdruk 1980 m.m.v. Piet te Lintum.Schrassert, Codex, blz. 1 (1612; 1660) Smilda, E.M., Aalten zoals het was, zoals het is, 1992Staats Evers, J.W., Aalten, Stenfert Kroese & van der Zande 1892Visser, C.A., Archeologie in de gemeente Aalten, 2010W.D.B.I.U.A. 1874, 14 maart, blz. 3 overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; Histopo; Bergh; BGN; Navorscher 1851; BGN; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Gysseling;Halma;Hiele ...van; IJzerman,
AaltenbroekOok Aaltensche Broek. Buurtschap in Overijssel bij Aalten.algemeen=behoorde tot het graafschap Zutphen; land ten zuiden van de Slingerbeek=In 1839 deel van de gemeente Aalten [Aa, Aard1, blz. 18]=In 1867 valt A. onder de gemeente Aalten [van Hiele]. =In 1913 valt Aaltenbroek onder de gemeente Aalten [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; van der Aa; BGN; Gosselin; Gysseling; Goes1
Aalter Ook Haltra (840), Haleftra (974), Haltra (1112; 1187; 1203), Haltre (1171; 1216), Aaltre. Een dorp in Oost-Vlaanderen nabij Gent.algemeen=bewoningsresten zijn gevonden uit circa 2000 voor Chr. =behoorde voor een groot deel lange tijd toe aan de heren van het land van de Woestijne. Zij beginnen met de ontginning. =in 1379 speelt Aalter een rol in de Revolutie van Gent gericht tegen de graaf. De Witte Kaproenen verslaan op Aalters grondgebied de Brugse kanaalgravers.=eind 14e eeuw ontginning voltooid. =Lodewijk van Vlaanderen bouwt een kasteel in Aalter. =in Aalter bestaat een leen, bestaande uit vijvers en veld, dat bij ieder verhef twee pond wassen tafelkaarsen geeft. =in 1718 verheft de baron van Bellem vijf lenen afh. van het Land van de Woestijne en gelegen te Aalter. =in 1725 meet Aalter 5023 gemeten [Potter, Geschiedenis deel I, blz. 2]. =in 1746 is er een bevolking van 2200 zielen [Potter, Geschiedenis deel I, blz. 2]. =vóór 1796 behoorde Aalter bestuurlijk en fiscaal tot de kasselrij van de Oudburg van Gent. =de heerlijkheid van Weibroek had belangen in Aalter, 90 gemeten land, bos en meersch. Eveneens de heerlijkheid van Schoonberge ligt binnen Aalter =in Oostmolen bestaat in 1187 een watermolen. De Aalternaren moeten daar hun graan laten malen. =in een oorkonde van 1365 is reeds sprake van een molen in Aalter.bestuurschepenen=inde gemeente is een rechtbank bediend door een baljuw en drie schepenen.schout=in de gemeente is een rechtbank bediend door een baljuw en drie schepenen.geestelijkheid=oudste vermelding in 974 in welk jaar een deel van de villa Haleftra door graaf Diederik van West-Friesland wordt geschonken aan de St. Pietersabdij van Gent.gemeentealgemeen=in 1801 zijn er 3313 inwoners waaronder 207 behoeftigen [Potter, Geschiedenis deel I, blz. 2]. =in 1821 zijn er 4231 inwoners. =in 1826 zijn er in Aalter 4678 inwoners. Aalter is dan een gemeente gelegen in het district Gent in de provincie Oost-Vlaanderen [Gosselin, blz. 2]. =in 1830 zijn er 7463 kadastrale percelen. =op 31 december 1865 is er een bevolking van 6637 zielen op een oppervlakte van 4633 hectaren. De stad heeft de volgende wijken Dorp, Aalterbrug, Oostmolen, Weststraat en Patersveld, Buntelare, Manewaarde, Straathem, Driesch, Hooggoed, Kersterstraat, Oostergem, Houthem, Hoekstraat, Sterrestraat, Aaltershoeksken (ook Maria-Aaltre), [Potter, Geschiedenis deel I, blz. 2-3] =op 1 januari 2006 is de oppervlakte 4635 hectare en het aantal inwoners 13771. =op 1 januari 2014 is het aantal inwoners in Aalter 19.500.BRONNENgeraadpleegde bronnenDDB; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Laroy, Peter, Aalter in oude kranten, Heemkundige Kring Arthur Verhoustraete 2009Lyon/Verhulst, Medieval, blz. 21 (12e e)Potter, Frans de/Broeckaert, Jan, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, Eerste reeks-Arrondissement Gent, deel 1, Gent 1864-1870 [DDB]Stockman, Luc, Geschiedenis van Aalter, 1980Stockman, Luc, 1000 jaar Aalter, 1974overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; Gosselin; Gysseling; Goes1
AaltjesmeerGehucht en meertje in Friesland in Dantumadeel ten noorden van Roodkerk [Haan Hettema1]. Ook Aaltjemeer of Eeltjemeeralgemeengemeente=in 1839 deel van de grietenij Dantumadeel [Aa, Aard1, blz. 18]=in 1913 valt Aaltjesmeer onder de gemeente Dantumadeel [IJzerman]BRONNEN geraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503Haan Hettema, Montanus de, Oud en nieuw Friesland, of aardrijkskundige beschrijving van die provincie, Leeuwarden 1840, blz. 1overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; ANF 11; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1;
AalzumDorpje in de grietenij Oostdongeradeel bij Dokkum. Ook Aalszum, Aijlsem en Ailssim.algemeen=in dit dorp liggen in 1839 de buurten Sybrandahuis en de Marren [Aa, Aard1, blz. 16]belastingen=in 1840 aandeel in florenen f 346.10.12 [Haan Hettema1]gemeente=tot en met 1983 gemeente Oostdongeradeel. =in 1984 over naar gemeente Dongeradeel, =in 2019 over naar gemeente Noardeast-Fryslân. BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW 1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 16Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Haan Hettema, Montanus de, Oud en nieuw Friesland, of aardrijkskundige beschrijving van die provincie, Leeuwarden 1840, blz. 1overige bronnenBGN;
AamAmbraveld, Ambe (1046), apud Ambam (11e e), Amba, Amme (1274), Aem (1419). Buurtschap in Gelderland bij Elst. Genoemd naar de Aam, een verlande Rijnarm, die liep van Haalderen naar Elst.algemeen=uit vondsten blijkt dat er al in de Romeinse tijd bewoning was. =in de oudheid is hier een Ra-ink of raadveld, een langwerpig vierkant hooggelegen veld waar in die tijd raad- of volksvergaderingen worden gehouden. bestuurschepen=in 1439 is Palick van Ambe schepen. geestelijkheid=het bisschoppelijk tiendenbezit omvatte vóór 1226 Elst, Hollanderbroek, een deel van Rijkerswoerd en Aam, de buurschap Laar en Eimerengemeentealgemeen=in 1839 deel van de gemeente Elst [Aa, Aard1, blz. 18]=in 1867 valt A. onder de gemeente Elst [van Hiele]. =in 1913 valt Aam onder de gemeente Elst [IJzerman]. =in 2014 deel van de gemeente Overbetuwe, postcode 6662 [metatopos]schout=in 1826 valt Aam onder het schoutambt Elst in het hoofdschoutambt Over-Betuwe [Gosselin, blz. 2]. onroerend goed=tussen 1628 en 1643 koopt het Burgerweeshuis in Arnhem in gedeelten 5 morgen bouwland, genaamd de Enck, in de buurtschap Westeraam. Aankoop geschiedt door Henrick Maessen, Herman Boom en Wolter Haegen.BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503Baert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Navorscher 1851; Bergh; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
AamburenDorp in Friesland. Zie ook Eambuorren, Aembuyren (17e e), Aemburen (19e e). BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911overige bronnenvan Hiele; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-de-Baanalgemeen =in 1859 deel van de gemeente Bunde. Ook Aan-het-Station
BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-den-BergBuurtschap in Limburg in de gemeente Echt.algemeengemeente =in 2014 deel van de gemeente Echt-Susteren, postcode 6105 [metatopos]BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-den-BergEen dorp in Limburg in de gemeente Montfort.algemeen=in 1913 valt Aan den Berg onder de gemeente Tegelen [IJzerman]. -in 1968 deel van de gemeente Belfeld [Baert, Goor, blz. 10]=in 2014 deel van de gemeente Roerdalen, postcode 6065 [metatopos]BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher I; NNBW1911literatuurBaert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh;BGN;ANF11;Gosselin;vanderAa; Gysseling; Goes1
Aan-de-Bergen Buurtschap in Limburg in de gemeente Heythuysen. Ook Heithuizen.algemeen =in 2014 deel van de gemeente Leudal, postcode 6093 [metatopos]BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurBaert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-den-BoomBuurtschap in Limburg in de gemeente MaasbreeBRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG
Aan den DijkGehucht in Friesland in Oost-Dongeradeel.algemeen gemeente=in 1913 valt Aan den Dijk onder de gemeente Oost-Dongeradeel [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; ANF 11; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan den EikBuurtschap in Limburg.algemeen gemeente=in 1867 valt A. onder de gemeente Margraten [van Hiele]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-de-MaasOok Geulle aan de Maas. Buurtschap in Limburg.algemeen=tot 1982 deel van de gemeente Geulle. =in 1982 wordt A. deel van de gemeente Meerssen. =in 2014 deel van de gemeente Meerssen, postcode 6243 [metatopos]BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-de-Maat
Buurtschap in Ambt DeldenBRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAGAan-den-MolenBuurtschap in Limburg in Maasbrachtalgemeengemeente =in 1867 valt A. onder de gemeente Linne [van Hiele].BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; Gysseling; Goes1
Aan den NoordwegGehucht in Zeeland bij Sint Philipsland.algemeengemeente=in 1913 valt Aalburg onder de gemeente Sint Philipsland [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan de Poort van ValkenburgZie Vilt
Aan-den-Popelaar
Buurtschap in Limburg bij EchtBRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAGAan-ReijansBuurtschap in Limburg in de gemeente Echt. Ook Aanreijansalgemeen=in 2014 vallend onder het dorp Koningsbosch en deel van de gemeente Echt-Susteren. In 2014 deel van Echt-Susteren, postcode 6104 [metatopos].BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Metatopos; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan de RijkswegBuurtschap in Limburg vallend onder het dorp Merum. algemeen=voor 1 januari 1991 deel van de gemeente Herten. In 2014 deel van de gemeente Roermond, postcode 6049 [metatopos].BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-de-SchoolBuurtschap in Limburg in Echt.algemeen=in 2014 deel van de gemeente Echt-Susteren, postcode 6104 [metatopos]BRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Metatopos; Bergh; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan de SluizenBuurtschap in Zuid-Holland.algemeen=akte van verkaveling van 30 augustus 1786 voor schout en schepenen van Ameide van de onroerende goederen nagelaten door Hendrik van der Ham en Baartje Kars, in leven wonend aan de sluizen onder Ameide, tussen hun kleinkinderen.=testament van 27 januari 1788 voor schout en schepenen van Ameide van Pieter van Thienhoven, weduwnaar van Baartje van der Ham, en zijn tweede echtgenote Willempje van der Ven, wonende aan de sluizen te Ameidegemeente=in 1867 valt A. onder de gemeente Ameide [van Hiele]. =in 1913 valt Aan de Sluizen onder de gemeente Ameide [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Goes1
Aan den Zeedijk
Zie Afschedt.
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher 1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503Aan-de-Zuwe
Buurtschap in Wilnis in Zuid-HollandBRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAGAan-het-BroekGehucht in Limburg bij Vlodrop.algemeen=in 1913 valt Aan het Broek onder de gemeente Vlodrop [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aan-het-Klooster
Buurtschap in Limburg in de gemeente HeythuysenBRONNENgeraadpleegde bronnenLijst KNAGAandijkOok Aandick. Zie Andijk
AandijkeDorp bij Zaamslag. Ook Addendike (1157-1159), Adendic (1220), Adendiec (1220), Adendijc, Aendije, Aandijk. Gaat terug op de naam Addo of Ado.algemeen=figuratieve kaart van het gebied tussen Ertvelde, Wachtebeke, Assenede, Zuipdorp, Biervliet, Aandijk, en de Hont, 1556, kopie 18e eeuw. economie=op 14 november 1581 verkoopt de Aandijkse molenaar Pauwels van den Bosche aan Laurens de Vijldere een huis en een brouwerij. =op 14 februari 1582 verkoopt Gillis Goethals aan Charles de Bocq, koper voor de heren van Zaamslag, de pacht van een korenwindmolen, voorheen gepacht door Adriaen Gisele.financiën=in de schatting over geheel Vlaanderen waren de vier Ambagten met de daar in leggende Steden Hulst en Axel geschat op 18 ponden Vlaams op elk duizent. Deze 18 ponden gesmaldeelt most Axel Ambagt met de stadt Axel daar in begrepen geeven 6 ponden en 4 grooten waar in t dorp Aandyk een der zeven van dit Ambagt behalven de stadt Axel dragen most 7 schellingen en 42 stuiv Hollandtfch in elke 6ooo gls over geheel Vlaanderen [Halma, Tooneel, blz. 2; Kok1, blz. 29]geestelijkheid=Zeger II van Gent staat in 1200 gronden bij Zaamslag af aan de Tempelorde. Het betreft een stuk land te Aandijk met alle paarden die leefden in het bos van Ywerie in de Vier Ambachten. Monnik Arnulf zoon van Hendrik. de eerste amman van Gent, schenkt de kloosters Ter Duinen en Ter Doest 24 gemet land in Aandijk in de Vier Ambachtengemeente=in 1827 zijn er in A. 1330 inwoners.=in 1867 valt A. onder de gemeente Zaamslag [van Hiele]. =in 1913 valt Aandijk onder de gemeente Zaamslag [IJzerman] heerlijkheid=Zaamslag en omgeving is eeuwenlang een eiland geweest, dat uiteindelijk in de 14e eeuw met het Land van Axel door bedijking werd verenigd. =de ambachtsheerlijkheid van Zaamslag wordt reeds in 980 genoemd; hiertoe behoorden ook de dorpen Aandijk en Othene. Deze ambachtsheerlijkheid, in de middeleeuwen aan de familie met die naam toebehorend, gaat in het laatst van de 15de eeuw door vererving over op de van Heetvelde's, in de 16de eeuw op de Quarré's en nog later op de Fourneau's. =Hendrik de Fourneau verkocht haar op 28 november 1646 met haar toen overstroomde landen, schorren, aanwassen en alle rechten voor f 12.240 aan Jan Melis, heer van Saeftinge.=Jan Melis doet haar op 19 januari 1647 over aan zijn lastgever Gerard van der Nisse. =tot de vrede van Munster bleef zij leenplichtig aan het graafschap van Vlaanderen. =na den dood van Gerard van der Nisse in 1669, ging zij over op zijn dochter Cornelia van der Nisse, getrouwd met Johan Huyssen, heer van Kattendijke, en daarna op hun zoon Johan Hieronymus Huyssen, heer van Vosmeer, Zaamslag, enz., burgemeester van Middelburg. Deze gaf zijn beiden zusters ook aandeel in de heerlijkheid, en dientengevolge behoorde zij sinds zijn dood in 1720 gemeenschappelijk aan meerdere erfgenamen. =deze toestand bleef bestaan tot 1867. Toen werd de vennootschap ontbonden, en nadat reeds de meeste onroerende goederen van de hand waren gedaan, ging op 31 mei 1867 "de voormalige ambachtsheerlijkheid van Zaamslag, Aandijke en Othene met alle aan ambachtsheeren en -vrouwen toekomende regten, privilegiën, en praerogativen" bij openbaren verkoop over aan de gemeente Zaamslag.=metinge en karteringe uit 1696 van de nieuwe dijkagie annex Zaamslag en Aandijk in de ambachte van Axel, in 1695 bedijkt, genaamd Huissenpolder. [NA].onroerend goed=op 22 juni 1293 verkoopt ridder Segher van Gent aan de Bijloke te Gent 23 gemeten land in Aandijke. =on de eerste helft van de 14e eeuw krijgt de Bijloke in bezit enkele kleinere percelen land in Aandijke. =rond 1469 beschikt De Bijloke over 100 gemeten land in Aandijke. =op 16 maart 1582 verkopen de voogden van de wezen van Marcus van Walvelde, Bastiaen Verschore en Michiel de Beer in Aandijk in het westeinde van het dorp een behuisde hofstede en 4 gemeten pachtlandoorlog=het dorp ondervindt de gevolgen van de verwoesting die door de Staatse bezetting op 3 februari 1584 van de Moffeschans bij Neuzen wordt aangericht.tienden=op 3 juli 1252 worden scheidsrechters aangesteld voor de tienden te Aandijkwaterstaat=in 1297 met Othene door overstroming verwoest. Voor de jaren 1577 tot en met 1579 worden de drie parochien verschoond van bijdragen voor het onderhoud van "buitenwercken" nu zij "met haeren eijghen dijkagien ende buijten zeewercken meer dan ghenoegh beswaert sijnde". De graaf geeft hen een subsidie van f 5.200. =op 17 juli 1586 overmeestert prins Maurits Axel en zet ter beveiliging heel de landstreek Zaamslag onder water. =de Staten-Generaal verleent bij besluit van 12 december 1648 aan Gerard van der Nisse octrooi tot het bedijken van de polder van Zaamslag in welke de gronden van zeven voormalige polders worden opgenomen. =deze herdijking wordt in 1650 voltooid. =er is uit 1652 een kaart van landerijen in de polder van Aandijke. =in 1669 wordt aan de ambachtsheer octrooi verleend om in te polderen de ten noordoosten van Zaamslag gelegen schorren van Aandijke (de Aan- en Genderdijkse polder). =van 1671 dateert een kaart van de polder van Aandijk en Genderdijk, getekend door de gezworen landmeter Pieter Geensen. -Rond 1800 is in Aandijke 495 gemeten van 44,45 roeden ingedijkt.BRONNENarchievenFruin, R., Het Archief der Ambachtsheerlijkheid Aandijk, in: Versl. Arch. XXVI, 1903, blz. 170 Rijksarchief Gent, inventarisnr. 065/2, nr, 2644, Figuratieve kaart van het gebied tussen Ertvelde, Wachtebeke, Assenede, Zuipdorp, Biervliet, Aandijk, en de Hont.Wiersum, E., Het archief van de ambachtsheerlijkheden Zaamslag, Aandijk en Othene, in: Verslagen omtrent 's Rijks Oude Archieven [VROA] 26(1903), blz. 179-199Zeeuws Archief, 65 Ambachtsheerlijkheid Zaamslag, Aandijk en Othene, 1523-1869, Inventaris, 4. Polderzaken, 89 Kaart van den polder van Aandijk en Genderdijk 1671geraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttp://www.genealogieonline.nl/familie-de-wit-stamboom/bronnen/literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Baan, Joost van der, Geschiedkundige beschouwing van Zaamslag, van de vroegste tijden tot op heden, 1859Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 29overige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AandorenBuurtschap in Grimde bij Tienen. Spina (1277), Ten Haeghdorne (ca 1350). BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuur overige bronnenvan Hiele; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes
AanerveenOok Anerveen. Buurtschap in Overijssel.
algemeen=in 1867 valt A. onder de gemeente Gramsbergen [van Hiele].
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes
algemeen=in 1867 valt A. onder de gemeente Gramsbergen [van Hiele].
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes
AaneveldeBuurtschap in Overijssel. Ook een Boerschap genoemd. Ook AneveldebelastingengrondbelastingHist. Centrum Overijssel, 0288.1 Ontvangers van de grondbelasting, inv. nr. 26 Gemeente: Gramsbergen, sectie E (Loozen en ten Velde), F (Aane en Aanevelde)gemeente=in 1867 valt A. onder de gemeente Gramsbergen [van Hiele].BRONNENarchievenHist. Centrum Overijssel, 0288.1 Ontvangers van de grondbelasting, inv. nr. 26 Gemeente: Gramsbergen, sectie E (Loozen en ten Velde), F (Aane en Aanevelde)geraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AangenheyBuurtschap in het land van Valkenburg. Ook De Hey, Aangenhei.algemeen=er is in 1839 een kasteeltje Meesenbroek [Aa, Aard1, blz. 18]. =ook 't huis Aangenhey gemeenlijk de Hey genoemd, behorende aan mevrouw de weduwe Heldevier.gemeente=in 1839 valt A. onder de gemeente Heerlen [Aa, Aard1, blz. 18]. =in 1867 valt A. onder de gemeente Heerlen [van Hiele]. =in 1913 valt Aangenhei onder de gemeente Heerlen [IJzerman]heerlijkheid=in 1785 in bezit van de weduwe Heldevier [Kok1, blz. 30]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 28-29overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AangiumEen van de 13 dorpen van Oostdongeradeel onder Oostergoo. Ook Angjum. Aengium, Angium, Anjum en Aanjum. algemeen =in 1570 staat Oostdongeradeel onder water ]Kok1, blz. 30]=in 1592 wordt het dorp ingedijkt [Halma, Tooneel, blz. 2; Kok1, blz. 30]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 30overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1.
AangwirdenOok Angwird, Angwirden, Aengwirden en Angwirdum. algemeen=A. heeft de tweede stem in de vergadering van de Staten van de Zevenwolden [Halma, Tooneel, blz. 2; Kok1, blz. 30].=A. bestaat uit vier dorpen: Gersloot, Tjallebird, Luinjebird en Terband [Kok1, blz. 31]economie=vooral akkerbouw, landbouw en veenbedrijfBRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurKok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 30-31overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AanhouwDorp bij Outer in het arrondissement Aalst. Ook Anahou (1165), Anahov (1167), Anhowe (1219).
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuuroverige bronnenGoogle boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AanjumOok Aenjum. Zie Anjum.
AanreepZie Anreep
AanschotBuurtschap in Noord-Brabant bij de gemeente Son en Breugel. Een schot is een afgebakend stuk land.gemeente=in 1839 deel van de gemeente Son en Breugel [Aa, Aard1, blz. 18]=in 1851 zijn er 10 huizen en 55 inwoners [Aa, Aard13, blz. 503]=in 1859 deel van de gemeente Son. =in 1867 valt A. onder de gemeente Son en Breugel [van Hiele]. =in 1913 valt Aanschot onder de gemeente Son [IJzerman]. =in 2014 deel van de gemeente Eindhoven, postcode 5629 [metatopos].BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503overige bronnen Google Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aanstoot, denBuurtschap in Gelderland bij Otterloalgemeen=in 1308 ontsloeg het hem uit de eigenhoorigheid en nam het hem en zijn goed in het kerspel den Aanstoot (Otterloo) ten keurmedigen rechte aan. =in 1337 verleende het aan hem en zijn goed de volledige vrijheid. =in augustus 1412 is neef Hertog Willem in Gelderland. Hertog Reinald reed hem op de Veluwe tegemoet, en begeleidde hem van den Aanstoot, waar hem een aanzienlijk jagtslot een aangenaam zomerverblijf bood, dwars door die boschrijke streek, naar Harderwijk en Hattem. =nog in het jaar 1559 zien wij gewag gemaakt van een groot bosch bij den Aanstoot (Otterlo) waarvan men zegt dat het destijds onder het Houtrichterschap van zekeren Wijnand Hakfort behoorde die hier vanwege de stad Arnhem een proces-verbaal moest opmaken over eene houtdieverij bestaande in het wegvoeren van een kar jonge heesters uit het Aanstooterbosch van den Wittenbergh. tienden =hertog Arnold bekent op 17 januari 1454 schuldig te zijn aan Bette huisvrouw van Brant van Delen 250 Rijnsche gulden en verpandt haar daarvoor zijnen radetiend geheeten Rempst en Aanstoot in het kerspel van den Aanstoot en zulks met toestemming van Arnold van Goer, oversten rentmeester.=de raaijtiend van het kerspel Aanstoot, onder de kadastrale gemeente Otterlo (burgerlijke gemeente Ede), 1912-1914 [NA]BRONNENarchievenGelders Archief, 0583 Huis Laar, nr. 2.3.1.4.10. Otterlo (Aanstoot)geraadpleegde bronnenGenVer; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 18Kok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 31overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AanwasOok Aanwasch. Buurtschap in Noord-Brabant bij Ossendrecht. algemeen=kaart uit 1791 van de aanwas voor Anthoni Hazen onder Ossendrecht. Vervaardigd door Michiel Michielsen [NA]=in 1826 deel van de gemeente Ossendrecht, district Roosendaal [Gosselin, blz. 2]. =in 1839 deel van de gemeente Ossendrecht [Aa, Aard1, blz. 19]=in 1859 deel van de gemeente Ossendrecht. =in 1867 valt A. onder de gemeente Ossendrecht [van Hiele]. =in 1913 valt Aanwas onder de gemeente Rucphen [IJzerman]gemeente=in 1851 bestaande uit 40 huizen en boerenwoningen en met 260 inwoners [Aa, Aard13, blz. 503].BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 19Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 503Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenIJzerman; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aar, Korter en LangerBuurtschappen in Rijnland bij Nieuwkoop. Ook Air, Corten Are [1345], Corteraer [1611], Korter Aer [1639], Korteraar, Cortenaer, Cortera, Corteraa, Corteraar, Corteraat, Corterae, Corterhaer, Corternaar, Cortraat, Kortenaar, Kortenaart, Kortera, Korteraar, Korterar, Langeraar, Langehaer, Langera, Langeraa, Langeraad, Langeraarden, Langerae. algemeen=in 1826 behoren Langer-Aar en Korter-Aar tot de gemeente Ter Aar [Gosselin, blz. 2]. =in 1839 deel van de gemeente Ter Aar [Aa, Aard1, blz. 20]=in 1867 valt. A. onder de gemeente Ter Aar [van Hiele]. =in 2007 deel van de gemeente Nieuwkoop.belastingenalgemeen=Inventaris van het archief van de Financie van Holland 1572-1806 archiefnummer 3.01.29 met weekgelden, impost ronde maat, hoofdgeld, patenten, belasting en keurloon op edele metalen [NA]=rekeningen over de jaren 1801-1805 van mr. Gerard Caspar Born, secretaris, van de ontvangst van den impost op de collaterale successie, boeten op ongefundeerde processen, den 40en en 80en penning op den verkoop van onroerende goederen, rentebrieven en schepen en roerende goederen en den impost op trouwen, begraven en de familieadvertenties [NA]familiegeld =in 1674 zijn in Korteraar 59 aangeslagenen in het familiegeld, waarvan 9 uit de veenderij.herfstbede en lentebede=kohieren van de lente- en herfstbede van Langeraar, 1637-1664 [NA]honderdste penning =de Staten van Holland verlenen op 21 maart 1732 aan die van Langeraar en Korteraar remissie van een restant op de reële honderdste penning van 1696 tot 1700.=stukken betreffende den vrijdom van de tweede 100e penning, geconsenteerd 2 januari 1709, voor goederen onder Langer- en Korteraar gelegen, toebehorende de grote huisarmen en de diaconiearmen aldaar. =rekeningen over de jaren 1750-1792 van de burgemeesters van Leiden van de ontvangst van de eerste en tweede honderste penning op de ambten [NA]. Korter- en Langeraar behoren tot het kwartier Leiden [NA]=rekeningen over de jaren 1793-1804 van het Comité van Financiën van de stad Leiden, van de ontvangst van de eerste en tweede honderste penning op de ambten [NA] Korter- en Langeraar behoren tot het kwartier Leiden [NA]loterij=octrooi uit 1708 voor loterij door de Staten van Holland aan kerkmeesters in Korter- en Langeraar verleend [NA]personele quotisatie=rekeningen van ontvanger Adriaan Steenis over de jaren 1745-1748 m.b.t. de personele quotisatie [NA]remissie=de Staten van Holland verlenen op 21 maart 1732 aan die van Langeraar en Korteraar remissie van een restant op de reële honderdste penning van 1696 tot 1700.economie=het is aannemelijk dat in ieder geval in 1549 onder Korteraar werd geslagturfd, Het verveningskohier uit 1549 noemt als verveners Leendert Willem Jansz uit Nieuwveen en Mairten Huijge uit Schoot. Zij zullen, als inwoners van een aangenzend ambacht, vrijwel zeker onder Korteraar hun turf hebben gebaggerd [Riet, Meeten, blz. 72]. =in ieder geval werd onder Korteraar in de 17e eeuw geslagturfd in de Bloklandse polder en de Korteraarse polder [Riet, Meeten, blz. 72]. =zo werd in 1658 gemeld dat de landen aan de noordkant van Nieuwkoop, in de Grafelijkheid (een gebied behorende tot Aarlanderveen), de Vrijhoeven, de oostkant van Korteraar, de westkant van Zevenhoven en ook Schoot al meest "uitgemoerde en verveende landen" waren [Riet, Meeten, blz. 62]. =de Staten van Holland en West Vriesland hebben bij octrooi van 18 februari 1669 toegestaan de heerlijkheden van Zwammerdam, Langeraar en Korteraar en Reeuwijk ieder afzonderlijk te mogen verkoopen en aldus in drieën te splitsen. =in 1680 zijn veenlieden uit Korteraar Jan Dirks de Graaff en Cors Leendertsz Catsburg. Zij veenden in Esselickerwoude. =in de verveningskohieren wordt vanaf 1732 onderscheid gemaakt tussen turfwinning in Korteraar en Langeraar. =in 1735 werd in Langeraar door 35 en in Korteraar door 19 personen geveend. =begin 19e eeuw wordt in Korteraar nog turf verkocht. gemeente=in 1831 wonen in K. en L. 410 inwoners. =in 1840 zijner 748 inwoners in 125 huizen=in 2005 leven er 765 inwoners.=in 2010 wonen er 675 mensen=in 2017 wonen er 635 inwoners en circa 300 huizenheerlijkheid=een ambachtsheerlijkheid onder de heren van Brederode. =in 1746 verdient de schout van Korter- en Langeraar f 500BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; DDB; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 20Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 505Arend, Henry, De heerlijkheid van Langeraar en Korteraar, 1801Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Jong, J. de, Overzigt over de verbeterde vaart langs den Amstel, de Drecht en de Aar, in: De Nederlandsche Hermes. Tijdschrift voor koophandel, zeevaart en nijverheid, jrg 4, 1827, nr 5, blz. 55-68 [DDB]Phaff, J., Memorie waar in het recht tot de koorntiendens en smaltiendens in de vier ambagten, etc., Den Haag 1760.Riet, A.J.J. van 't, Meten, boren en besien. Turfwinning in de buitenrijnse ambachten van het Hoogheemraadschap van Rijnland 1680-1800, Hilversum 2005Wils, I.M.P.A., Een bladzijde uit de geschiedenis van Langeraar, anno 1715-1717, in: Bijdr. Bisd. Haarl. XXXIII, 1911, blz.. 324Wils, I.M.P.A., Geschiedenis van Langeraar vóór en tijdens de Reformatie - Na de Reformatie, in: Bijdr. Bisd. Haarl. XXXV, 1913, blz. 99; XXXVI, 1915, blz. 249overige bronnen Google Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aar, Langer (oud)Buurt in Rijnland. Zie Ter Aar. algemeen Verwarrend genoeg heette het huidige dorp Ter Aar vroeger Langeraar. Langeraar werd in 1788 na een dijkdoorbraak bij het Braassemermeer weggevaagd en elders opnieuw opgebouwd, nabij de inmiddels naar dit dorp vernoemde Langeraarse Plassen. Op de plaats van het oude Langeraar werd later toch weer een dorp gebouwd, dat nu de naam Ter Aar draagt en dat vroeger vooral bekend was om zijn vele inmakerijen, voor onder andere zilveruitjes, appelmoes en augurken. BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 20overige bronnenGoogle Boeken; Google Search plaats; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; van der Aa; DDB; Gysseling
Aarcen Dorp in Limburg. Ook Aersen, Aertsen. Zie Arcenalgemeen =in 1821 zijn er 1139 bewoners. =in 1831 zijn er in de gemeente Aarcen, Velden en Lom 1360 personen.BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 21overige bronnenGoogle Search plaats*; Google Boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; de Bouge
AardZie Aerdt
Aard, denGehucht in Gelderland bij Barneveld.algemeen=in 1913 valt Den Aard onder de gemeente Barneveld [IJzerman]BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911overige bronnenGoogle Search plaats*; Google Boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Goes1
Aard, denBuurtschap in de gemeente Gilze Rijen. Ook Hoogenaardalgemeen=in 1826 deel van de gemeente Gilze en Rijen, district Prinsenhage [Gosselin, blz. 2]=in 1839 valt den A. onder de gemeente Gilze en Rijen [Aa, Aard1, blz. 21]. =in 1913 valt Den Aard onder de gemeente Gilze en RijenBRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;overige bronnenAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 21Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 505Google Search plaats*; Google Boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aard, denBuurtschap in de Belgische gemeente Wichelen. Ook Aart, Aardalgemeen=met het dorp Schellebelle verbonden met een reeds in de 13e eeuw bestaand veer op de Schelde.gemeente =in 1826 deel van gemeente Schellebelle in het district Dendermonde in Oost-Vlaanderen BRONNENgeraadpleegde bronnenNationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911literatuurUyttenhove, A., Heen en Weer. De Overzet en de Schelde te Schellebelle. Een eeuwenlange geschiedenis, Schellebelle 2003overige bronnenGoogle Search plaats*; Google Boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
Aard, TerBuurtschap in Drenthe in de gemeente Assen. Ook Arth (1335), van Aerde (1383), Ter Aerdt, Ter Alrt, Ter Aert (1436, 1459, 1566), Ter Aarth, Ter Aart, Aard, Teraard (1955)algemeen=abdijbezittingen in het kerspel Vries waren een erf in de buurschap Ter Aard, twee erven in Rhee, twee erven in Yde, twee erven in Donderen, drie erven in Zeyen en anderhalf erf in Tynaarlo. =in 1812 bestaat Ter Aard uit enkele percelen bouwland, de zgn es, en enige boerderijen.economie=in het pand Zeijerweg 19 is ooit een boterfabriekje gevestigd geweest. Daar woonde toen Jan Marcuszn Janssens. Hij zit voor Ter Aard in het bestuur van Acmesagemeente=in 1826 deel van de gemeente Vries [Gosselin, blz. 2]. =in 1840 zijn er 4 huizen met 25 inwoners. =in 1859 deel van de gemeente Vries. =in 1867 valt A. onder de gemeente Vries. =vanaf 1998 deel van de gemeente Assen. =in 2016 bestaat Ter Aard uit een straat, de Zeijerweg, met 44 adressen.infrastructuur=begin 20e eeuw ontginning en in cultuur brengen van 100 hectare woeste grond. =in 1920 bestrating weg van Assen naar Zeijen maakt Ter Aard beter bereikbaarvaria =de meest voorkomende familienaam in Ter Aard is Offereins, reeds voor 1690 aldaar wonend.BRONNENgeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttp://www.offerijn.nl/pagina40.htmlliteratuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 21Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Janssen, H.J./Janssen, H., Ter Aard, zoektocht in de historie, 2004 Kraijer, M.Th. Naar een moderne zuivelindustrie. Ontwikkelingen in de gemeente Assen tussen 1883 en 1923, in: Nieuwe Drentse Volksalmanak 2006, bl. 47overige bronnenGoogle Search plaats*; Google Boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; van der Aa; Gysseling; Goes1
AardamBuurtschap in Ter Aar. Ook Aerendamalgemeen=in 1838-1859 deel van de gemeente Ter Aar. Er is een brug over de Aar [Aa, Aard, blz. 21]=in 1867 valt A. onder de gemeente Ter Aar. =in 1913 valt Aardam onder de gemeente Ter Aar. =op 26 november 1992 besluit de gemeenteraad om de naam van de buurtschap Aardam te wijzigen in Ter Aar. =vanaf 1 januari 2007 is het deel van de gemeente NieuwkoopBRONNENarchievengeraadpleegde bronnenBaert, Goor; GenVer; Lijst KNAG; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttp://nl.geneanet.org/geschiedenis-stad-gemeenten-dorp/aardam-ZUI-NLD.htmlliteratuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 21Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 505Baert, A.G.C., Van Goor's Aardrijkskundig Woordenboek van Nederland, 3e druk Den Haag/Brussel 1968, blz. 10overige bronnenGoogle Search plaats*; Google Boeken;De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AardeDorp bij Voorst. Ook Arthe (begin 13e e), Arde (1257)algemeenBRONNENarchieven RAG, Markenboek Aard en Aardenbroek 1755-1843geraadpleegde bronnenNatioonaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttps://www.voorst.nl/fileadmin/user_upload/Markeboek_van_Aard_en_Aarderbroek.pdfliteratuurBerkel, Gerald van, Gelderse plaatsnamen verklaard, deel 7 van de Reeks Nederlandse plaatsnamen, blz. 17overige bronnenGoogle Search plaats*; Google boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; BGN; Histopo; IJzerman, Woordenlijst; van Hiele, Alphabetische; Halma; Bergh; Gosselin; van der Aa; Gysseling; Goes1
AardekerveenZie Aarlanderveen
24 bladzijden