Aar, Ter
Aar, TerOok der Aar, Are (1280-1287), ter Aren (1348), Aere (1396). Gemeente in Zuid-Holland, gelegen aan de Aar, ten westen daarvan Langeraar, ten oosten daarvan Korteraar.
algemeen=bij een natuurramp in 850 zouden massaal bomen zijn omgewaaid en teisterden overstromingen het land. =in een octrooi van 14 juni 1666 komt Langeraar voor met 128 morgen 225 roeden in de droogmakerij van de Wassenaarse polder. =zo genoemd omdat het bedijken en uitmalen in opdracht van Johan van Wassenaar, heer van Warmond, uitgevoerd. =tussen 1701 en 1722 wordt 153 morgen 267,5 roeden uitgeveend. =stukken uit 1717 betreffende een resolutie van Gecommitteerde Raden inzake boete op trage betaling van de belastingen door ingezetenen van Ter Aar [NA]=in 1736 wordt opnieuw een droogmakerij toegestaan, de Vierambachtenpolder. Langeraar deelt daarin voor 500 morgen.=vóór 1788 heette het dorp op die plek Langeraar. =door het doorbreken van een dijk bij het Brasemermeer in 1788 spoelt het dorp Langeraar weg. Op die plek is het huidige Ter Aar gebouwd.=er zijn drie bidprentjes uit de 60-er jaren van leden van de familie Hoogervorst [DDB]
belastingenalgemeen=stukken uit 1679-1717 betreffende de inning van belastingen [NA]=staten van achterstallen van de Spaarndammer gelden vanaf 1697, 1714-1729 [NA]=akte van attestatie uit 1706 van schout, secretaris, ambachtsbewaarders, schepenen en kerkmeesters van Ter Aar betreffende de onmogelijkheid de schulden van het ambacht aan belastingen en aan de voormalige ambachtsbewaarders te voldoen [NA] =briefwisseling uit 1710 van Cornelis van Aerssen met ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende inning van belastingen [NA]=resoluties uit 1714-1725 van heer, schout en ambachtsbewaarders betreffende de inning van achterstallige belastingen [NA]=brief van ingezetenen van Ter Aar uit 1715 aan Cornelis van Aerssen betreffende klachten over Maarten Mulder, belastinggaarder [NA]=stukken uit 1715 betreffende de gijzeling van Jan Snij, die weigert de achterstal van de stok te voldoen [NA]=rekest uit 1716 van schout en ambachtsbewaarders aan Cornelis van Aerssen om afrekening van de achterstallen, concept. 1716 [NA]=stukken uit 1716 betreffende de inning der binnenlandse kosten en de Spaarndammer gelden [NA]=brieven van Cornelis van Aerssen betreffende de aanstelling van gaarders van Ter Aar, 1716-1717 [NA]=stukken betreffende de afrekening van Cornelis Mijs met Johan Burghard en Cornelis van Aerssen van de garing in Ter Aar, 1716-1720 [NA]=memorie van Cornelis van Aerssen betreffende de stukken, dienend tot inning der belastingen [NA]=stukken uit 1717 betreffende een resolutie van Gecommitteerde Raden inzake boete op trage betaling van de belastingen door ingezetenen van Ter Aar [NA]=resoluties uit de periode 1726-1762 van heer, schout en ambachtsbewaarders betreffende de inning der belastingen [NA]=aantekeningen van Cornelis van Aerssen betreffende de salarissen van gaarders in Ter Aar en elders [NA]
bede =op 20 oktober 1615 erft Walraven IV van Brederode 10 pond per jaar uit de bede van Ter Aar. =op 25 april 1620 erft Johan Wolphart van Brederode 10 pond per jaar uit de bede van Ter Aar
beslagleggingStukken uit 1704-1716 betreffende de verkoop van eigendommen van personen met een belastingschuld door de gaarder der gemenelandsmiddelen [NA]
familiegeld =staat uit 1715 van het familiegeld van Ter Aar [NA] =staten i.v.m. het familiegeld van namen van degenen, die van 1736 tot 1748 uit het ambacht zijn vertrokken of daarin zijn aangekomen [NA]gaarder=stukken uit 1717 betreffende de aanstelling door Cornelis van Aerssen van Johan Burghard, secretaris, tot gaarder van de achterstallige belastingen [NA]
gijzeling=stukken uit 1717 betreffende de gijzeling van Arie van Douderen, ambachtsbewaarder, en Jacob Bevelander, schout, wegens schulden van het ambacht [NA]
honderdste penning=resolutie van de Staten van Holland uit 1705 betreffende de vrijstelling van verveende landen in Amstelland, Delfland, Rijnland en Schieland van de honderdste penning [NA]
hoofdgeld =hoofdgeld te Ter Aar in 1623; Klapper op gezinshoofden [NA]
hoofdelijke omslagRekeningen van Cornelis Mijs van de achterstallen van de hoofdelijke omslag van 1709, 1716-1720; met retroacta en bijlagen, 1674-1712 [NA]
lastgeld=aantekeningen betreffende de rekeningen van het lastgeld over 1684-1751 [NA]=brief uit 1717 van Leendert van Beesd, deurwaarder van het hoogheemraadschap Rijnland, aan Cornelis van Aerssen betreffende het lastgeld met bijlage, 1699-1703 [NA]=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]=rekeningen uit 1768-1771 van schout en ambachtsbewaarders van het lastgeld, toekomend aan het hoogheemraadschap Rijnland en van de renten van verveende roeden in Ter Aar [NA]
lentebede en herfstbede=staat over 1650-1724 van betaalde herfstbeden [NA]=kohier van de lente- en herfstbede van Ter Aar, 1670-1671; met bijlage, 1672 [NA]
molengeld=staten uit 1713-1714 van te innen restanten van het molengeld van de Bloklandse, Korteraarse, Middel -, Noordeindse en Uiteindse polders [NA] =brief uit 1714 van Nikolaas van Schellingerhout, schout van Oudshoorn, aan Cornelis van Aerssen betreffende een post van het molengeld, die door Cornelis Mijs, rentmeester, onjuist was geplaatst [NA].
morgengeld=staten van morgens en morgengelden in de polders van Ter Aar, 1713, met bijlagen, 1717 [NA]=stukken uit de periode 1707-1718 betreffende rekesten van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan het hoogheemraadschap Rijnland om kwijtschelding van morgengelden [NA]
omslagen=memorie uit 1625-1626 van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende inzameling van de hoofdelijke omslag [NA]=rekeningen 1667-1706 van schout, secretaris en ambachtsbewaarders van de stok en de omslag, met bijlagen, 1686-1711 [NA]=provisioneel vonnis uit 1696 van het hoogheemraadschap Rijnland in een geschil tussen Ter Aar en Vrijhoeven over de inning der omslagen [NA] =kwitanties uit 1686-1695 van Hendrik van Blijdestein, schout, voor Willem van den Broek, heer van Vrijhoeven, wegens betaalde verpondingen, morgengelden en omslagen van een perceel van 38 morgen 4 hont 75 roeden in Ter Aar [NA]=akte uit 1709-1710 waarbij de heer van Voshol aan Michiel van Overvoorde, schout van Koudekerk, opdracht geeft tot inning van de over 1700-1706 lopende achterstallen van de stok [NA]= "Morgenboeken" uit 1710-1711, kohieren voor de omslag van Rijnlands waterstaatsheffingen van de Herewegse, Korteraarse, Langeveldse, Middel -, Noordeindse en Uiteindse polders [NA]=staten uit 1710-1715 van namen van personen, die niet in staat zijn de stok te betalen [NA=memorie uit 1712 betreffende het bedrag van de omslag in de rekening over 1710 van de stok [NA]=stukken uit de periode 1713-1724 betreffende de toepasbaarheid van de vergunning van 1688 door de Staten van Holland voor het ambacht Ter Aar voor inning van de stok op algemene titel op de inning van de achterstallen [NA]ontvanger=in 1846 is G. Koelink ontvanger der belastingen in Aarlanderveen en Ter Aar en Vrijhoeven.pondgeld=stukken uit 1763 betreffende een geschil tussen Antonie Mijs, schout, en G.C. Born, secretaris, over de verdeling van het pondgeld van Ter Aar [NA] recognitiegeld=verordening uit 1642 van Johan Wolfert van Brederode op de vervening in Ter Aar door slagturven en de recognitiegelden daarvoor [NA] =akte van overeenkomst uit 1718 van Cornelis van Aerssen met schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende vervening en de recognitiegelden daarvoor [NA] =stukken uit 1748 betreffende de economische en getalsmatige achteruitgang van de parochie en de overeenkomstige vermindering van de recognitiegelden [NA] =brieven uit 1751-1756 van Pieter Lietaert, schout, en zijn vrouw aan Cornelis van Aerssen betreffende het ambt van notaris en de recognitiegelden daarvoor [NA]riemtalen=staat over 1650-1724 van betaalde riemtalen [NA]schot =onder de lenen van de hofstede Brederode komt in 1443 voor 4 pond Hollands jaarlijks uit het schot van der Aar [NA]. Spaarndammer geld=staten van te innen restanten van de stok, de binnenlandse kosten, de Spaarndammer gelden en de verpondingen over 1667-1699, 1713-1716 [NA]=lijst uit 1674 van voorwaarden voor verpachting door schout en ambachtsbewaarders van de inning van het Spaarndammer geld [NA]=staten en memories uit 1679-1722 van Cornelis van Aerssen van en betreffende de Spaarndammer gelden en de verpondingen [NA]=kohier van het Spaarndammer geld, bijgehouden tot 1707 [NA]=stukken betreffende het verzoek van schout en ambachtsbewaarders aan het hoogheemraadschap Rijnland om uitstel van betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden, 1714-1718 [NA]=brief uit 1722 van Cornelis van Aerssen aan Abraham Guldewagen, rentmeester van Rijnland, betreffende uitstel van betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden [NA]=kwitantie uit 1724 van Abraham Guldewagen, rentmeester van Rijnland, wegens betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden voor het ambacht Ter Aar [NA]=rekeningen van het Spaarndammer geld en de binnenlandse kosten, 1724-1771; met staat van saldi [NA]=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]stuivergeldKwitanties uit de periode 1714-1771 van het hoogheemraadschap Rijnland voor schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar wegens betaling van het stuivergeld van verveende roeden [NA]tiende penning Deze 10e penning is volgens het octrooi van 15 april 1544 alleen geheven van het inkomen van de landerijen binnen en buiten de schildtalen. De heffing geschiedde namens de Staten door de ontvangers particulier in de verschillende kwartieren. In de meeste kwartieren werden geen nieuwe kohieren opgesteld, maar die van 1543 gebruikt. De kohieren werden door de ontvangers particulier als bijlagen bij hun rekeningen overgelegd [NA]=tiende penning Ter Aar, 1544; Transcriptie, met indices op persoons- en familienaam [NA]=kohieren van de 10e penning van 1544-1545 [NA]. tol=memorie uit 1643 van schout en ambachtsbewaarders van Zevenhoven betreffende hun rekest aan de Staten van Holland wegens heffing van tol te Zevenhoven behoudens vrijdom van die van Ter Aar [NA]=aantekeningen uit de periode 1684-1714 betreffende de rekeningen van de Aartol [NA] =akten van verpachting uit 1686-1717 door schout en ambachtsbewaarders van de Aartol [NA]=aantekeningen betreffende de tol bij het verlaat van de Korteraarse hoek, van 1702 tot 1705 verpacht aan Neeltje Simons [NA]=stukken ut 1718 betreffende de weigering door schippers van betaling van de Aartol en beschadiging van bruggen en sluizen [NA]=rekesten uit 1727 van Cornelis van Leeuwen aan schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar en aan Cornelis van Aerssen om vermindering van de pachtsom, z.j.; met gunstige beschikking in 1727 [NA]trouwen en begraven=inventaris van de kopieën der archieven van de Gaarders van de impost op het trouwen en begraven in Ter Aar. Tussen 1695 en 1806 werd in het gewest Holland een speciale belasting (impost) geheven op het trouwen en op het begraven. De hoogte van de aanslag was afhankelijk van de welstand van degenen die het huwelijk aangingen resp. degene die begraven werd. In deze archieven vindt men, geordend op datum van aanslag, de namen van de huwelijkspartners/overledenen en gegevens omtrent de aanslag [NA]turfmaat=akten van bevestiging uit 1632-1650.door Jacob en Clemens Stouthandel, secretarissen, van de opbrengst van het derde deel van de turfmaat=stukken betreffende verveende roeden en de inkomsten van de turfmaat van Ter Aar over 1668-1736,=brieven van Artus de Haas, secretaris, aan Johannes Paludanus, rentmeester, betreffende de verveende roeden en de inkomsten van de turfmaat over de peride 1689-1697=stukken uit 1695-1698 betreffende de overdracht door Margaretha Paats van Santhorst en Theodorus Heysterman van de helft van de turfmaat van Ter Aar aan William Paulet,met retroacta, 1583-1635 [NA]=rekeningen uit de periode 1701-1771 m.b.t. de turfmaat [NA]verponding =aantekeningen uit 1542-1714 betreffende de grootte van het ambacht en de verpondingen [NA]=kohieren van de verpondingen van Ter Aar, 1628-1728; met bijlagen, 1643 [NA]=in 1632 zijn er in de verpondingslijsten 344 huizen, waaronder één molen. Een andere bron noemt een aantal van 416.=akte van overeenkomst uit 1640 van Johan Wolfert en Brederode met Nikolaas Kromhout, heer van Vrijhoeven, betreffende de inning der verpondingen over een perceel in Vrijhoeven door Ter Aar [NA]=stukken uit de periode 1674-1748 betreffende de kwijtschelding door de Staten van Holland van verpondingen aan het ambacht [NA]=staten uit de periode 1678-1714van de gewone en buitengewone verpondingen van Ter Aar [NA]=stukken uit 1680-1733 betreffende verlaten landen en de daarop rustende verpondingen [NA] =stukken betreffende aanvragen om octrooi voor bedijkingen, verzoeken om vrijstelling of remissie van verponding, 1685 - ca. 1805=rekest uit 1692 van Johannes Paludanus, rentmeester, aan Adriaan van Sterreveld, gemachtigde, om afrekening door Artus de Haas, secretaris, van de restanten van de verpondingen over 1676-1690, met aantekening van de secretaris, waarbij hij verzoekt om de kohieren ter inzake te krijgen, met gunstige beschikking [NA]=rekesten uit 1702 van schout en ambachtsbewaarders aan de Staten van Holland om uitstel van de betaling van achterstallige verpondingen en hun ontslag van gijzeling, met gunstige beschikkingen [NA]=stukken uit de periode 1705-1708 betreffende schuld van ambachtsbewaarders van Ter Aar van betaling aan Hendrik van Blijdestein, schout, wegens achterstallige inning van verpondingen [NA]=stukken uit 1710-1717 betreffende de kwijtschelding van verpondingen in de Wassenaarse polder [NA]=Stukken uit 1712-1723 betreffende door Cornelis van Aerssen te verrichten werkzaamheden voor de sanering der ambachtsfinanciën en de afwikkeling daarvan [NA]=briefwisseling uit 1713 tussen Floris van Teilingen, heer van Harenkarspel, en Cornelis van Aerssen betreffende zijn eventueel aandeel in de verpondingen wegens zijn aandeel in de turfmaat van Ter Aar [Nat. Arch.]=brief uit 1713 van een procureur aan Cornelis van Aerssen betreffende een bevestiging door de Staten van Holland in 1645 van het ambacht in het recht op verhoging van de verpondingen [NA]=memorie uit 1714 van Simon van Dam betreffende de onmogelijkheid de buitengewone verponding te voldoen en de verdwijning van een akte van 1654 over bevriezing van verponding over slecht land uit het archief van de Financie van Holland [NA]=staat over 1715-1728 van achterstallen van de verpondingen van Ter Aar [NA] =rekeningen uit de periode 1715-1770 van de gewone en buitengewone verpondingen [NA]=memorie uit 1717-1725 van Cornelis van Aerssen betreffende rekeningen van de binnenlandse kosten, de Spaarndammer gelden en de verpondingen [NA] =stukken betreffende de inning door schout en secretaris van Ter Aar van de achterstallen van de verpondingen over 1687-1715 van het goed van de armen van Ter Aar, de diakonie van Amsterdam en Gouda en het St. Elisabethsgasthuis te Haarlem, 1718-1726 [NA]=rekening uit 1720 van Cornelis Mijs van de achterstallen van de stok, de binnenlandse kosten, de verpondingen en de Spaarndammer gelden [NA]=memorie betreffende land, waarvan de verponding voldaan kan worden, en slecht land, waarvan de verponding kwijt is gescholden [NA]=stukken uit 1744-1766 betreffende de kwijtschelding door de Staten van Holland van de gewone verpondingen aan de Vierambachtspolder [NA]=stukken uit 1751-1755 betreffende een geschil tussen inwoners van Ter Aar enerzijds en Cornelis van Aerssen met schout en ambachtsbewaarders anderzijds over afschriften van ambachtsrekeningen onder meer inzake de verpondingen [NA].=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer-geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]waarborggeld =in 1725 komt in het testament van Jacob Wezelenburg en Grietje de Haas uit Ter Aar voor "waarborggeld voor de lasten van 500 roeden water". Die lasten zijn de belastingen op onroerend goed [NA]=staat van posten in de kerkrekening, z. j.; met aantekening betreffende een verzoek van Hubert van Zijl aan schout en ambachtsbewaarders om een lijst van waarborggelden voor zijn verveende land [NA]zegelgeld=Stukken uit de periode 1809-1811 ingekomen van gemeente- en polderbesturen betreffende het te betalen zegelgeld door ambtenaren van gemeenten en polders en justitiële ambtenaren [NA]bestuuralgemeenRekest van Johan Wolfert van Brederode aan het Hof van Holland wegens de weigering van schepenen en stokkervers hun ambt te aanvaarden, z.j.; met gunstige beschikking, 1644 [Nat. Arch. ]schout=Jan Willemsz. van Brederode is in 1449 schout van Zwammerdam, Reeuwijk en Ter Aar [NA]=Jacob Clementsz Stouthandel is schout van Ter Aar [Vorm, Sweringen, blz. 41]=in 1712 -1741 is Jacob Bevelander, schout van Ter Aar [NA]= Antonie Mijs is schout van Ter Aar van 1751-1769 [NA]=brief uit 1817 van C.G. Born aan Wolf Floris baron van Hemert tot Dingshof betreffende zijn benoeming tot schout en secretaris van Ter Aar [NA] secretaris= Lijsten van stukken uit de periode 1700-1762, behorend tot het archief van de secretarie van Ter Aar [NA]=stukken uit de periode 1710-1713 betreffende het ontslag van Johan Westbroek als secretaris van Ter Aar en zijn vorderingen op het ambacht [NA]=Jacob Burghard is van 1717-1724 secretaris van Ter Aar [NA]=akte van overdracht in 1739 door Jacob Bevelander, schout, en Daniel Uyttenbogaert, secretaris van Ter Aar, van ruim 5 morgen. 100 roeden in Ter Aar aan Pieter van Wassenaer. Daniel is secretaris van 1739-1750 [NA]economie=de meeste inwoners zijn in 1839 werkzaam in de landbouw en telers van erwten, peulen en bonen; de veenderijen zijn uitgeput en drooggemaakt tot bouwland en weiland [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1859 zijn er twee scheepstimmerwerven met vijf man personeel.financiën=stukken uit de periode 1651-1661 betreffende de inkomsten van Abraham de Bock, rentmeester, uit de heerlijkheden Ter Aar en Reeuwijk [NA]. =rekeningen over 1676-1689 van rentmeester Johannes Paludanus van zijn inkomsten uit de heerlijkheid Ter Aar [NA]=aantekeningen uit 1703 van Cornelis van Aerssen betreffende de verwarring van de financiën van het ambacht Ter Aar, Cornelis maakte in 1712 bij de sanering van de ambachtsfinanciën wederom van deze stukken gebruik [NA].=stukken uit 1710-1722 betreffende de afrekening door het ambacht Ter Aar met Cornelis van Aerssen van zijn kosten, gemaakt bij de sanering der ambachtsfinanciën [NA]=stukken uit 1711-1754 betreffende de verpachting van de waag van Ter Aar [NA]=brief uit 1711 van Cornelis van Aerssen aan de Staten van Holland betreffende inwilliging van het verzoek van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar om uitstel van betaling [NA]=rekesten uit 1711-1712 van schout, ambachtsbewaarders, schepenen, gezworenen, heemraden, kerk- en armmeesters en ingelanden van Ter Aar aan Cornelis van Aerssen om het beheer van de ambachtsfinanciën, die ontredderd zijn, aan hem te mogen overdragen [NA] =stukken uit 1712-1713 betreffende de overeenkomst van Cornelis van Aerssen met schout, ambachtsbewaarders, schepenen en ingelanden van Ter Aar inzake zijn beheer van de ambachtsfinanciën [NA]=brieven uit 1716-1717 van Cornelis van Aerssen betreffende de aanstelling van gaarders van Ter Aar [NA]=rekest uit 1717 van Johan Duytz, predikant, en zijn gemeente aan Cornelis van Aerssen om vrijstelling van diens beheer van de ambachtsfinanciën, dat verdacht was gemaakt door de Roomse parochie [NA]=stukken uit 1717-1718 betreffende het verzoek van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan het hoogheemraadschap Rijnland om uitstel van betaling der belastingen [NA]=memorie uit 1718 betreffende de regeling van de financiën van het ambacht, waarbij de dank door Maurits van Ruyten, Hubert van Zijl en Pieter Weselenburg, inwoners van Ter Aar, aan Cornelis van Aerssen daarvoor wordt uitgesproken [NA]=stukken uit 1718 betreffende de plaatsing door inwoners van Ter Aar van een raam met naam en wapen van Cornelis van Aerssen wegens zijn oplossing van de problemen met hun financiën [NA] =briefwisseling uit 1720 tussen Cornelis van Aerssen en schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende hun aanbod f 100, jaarlijks voor hem op de ambachtsrekening te brengen [NA]=rekeningen uit 1721-1724 van Cornelis Mijs van de goederen in Zwammerdam en Ter Aar [NA]=rekest uit 1726 van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan de ontvanger-generaal van Holland om betaling van de schulden van het ambacht uit de zogenaamde oude boeken [NA]=lijst van data in 1742-1747 waarop de rentmeester de rekeningen van de ambachten Ter Aar, Aarlanderveen, Reeuwijk en Zwammerdam dient af te horen.=rekest uit 1751 van inwoners van Ter Aar aan Cornelis van Aerssen en schout en ambachtsbewaarders om afschriften van ambachtsrekeningen met toebehoren te mogen verkrijgen [NA]=staat van inkomsten uit 1757 van de rentmeester in de rekeningen van de heerlijkheden Ter Aar, Aarlanderveen, Reeuwijk, Zwammerdam en Ossendrecht. geestelijkheid=in 1501 wordt een (houten) kerk gebouwd. =de eerste steen voor de kerk wordt gelegd in 1517. =in 1568 wordt de bouw van de kerk voltooid; =Stukken betreffende een geschil tussen Cornelis van Aerssen en Pieter Zuidwijk en Arnout van der Hoorn, Roomse kerkmeesters van Ter Aar over zijn recht tot aanstelling van administrateurs over de goederen van de Roomse kerk, 1716-1717; met retroacta, 1708-1715 [Nat.Arch.]=in 1843 wordt de kerk herbouwd (Aardamseweg 3). gemeente=inventaris van het archief van het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland, Gemeenterekeningen over de periode 1810-1844. Dit onderdeel van het archief van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland bevat de door de gemeentebesturen opgemaakte en ingeleverde financiële jaarrekeningen, die ter controle werden ingestuurd [NA]=in 1812 vormen Langer Aar, Korter Aar, Ter Aar en Vrijhoeven één gemeente. =op 1 april 1817 wordt Vrijhoeven afgesplitst=in 1826 heeft Ter Aar tesamen met Korter en Langer-Aar 1461 inwoners [Gosselin, blz. 2]=in 1839 zijn Langeraar, Korteraar, Aardam en Kerkbuurt in één gemeente verenigd. Er zijn zes (delen van) polders: Noordeindse polder, Middeleindse polder, Uiteindse polder, Bloklandse polder, Korteraarse polder, Hoefpolder, Schilkerpolder, Schoutenpolder en de Vier Ambachtenpolder. =in 1839 heeft Ter Aar 1700 inwoners op 1868 bunder 1 v. roede en 97 v ellen [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1840 zijn in Ter Aar 265 huizen met 1782 inwoners (Langeraar 136/994, Korteraar 125/748, Vrijhoeven 4/40). =in het KB van 10 juli 1840, nr. 96 wordt de naam van de gemeente gewijzijgd in Ter Aar en Vrijhoeven [Aa, Aard13, blz. 506]=op 1 januari 1841 wordt Vrijhoeven toegevoegd=in 1843 bestaat het gemeentebestuur uit de burgemeester, assessor J. Rodenburg, 2e assessor H. van Gosen en de raadsleden H. Langhout, J. Sparwer, G. Boer en J. Wiltenburg. =in 1846 is het aantal inwoners 1784. =in 1851 zijn er 333 gezinnen met 1700 inwoners. In 1851 heeft Ter Aar een oppervlakte van 1945 bunder, 71 roeden, 77 ellen, waaronder 1932 bunder, 35 roeden en 88 ellen belastbaar land. Het dorp telt dan 231 huizen [Aa, Aard13, blz. 506].=aan Ter Aar wordt bij Koninklijk Besluit van 28 december 1859 een wapen verleend. Het wapen toont: "... een schild parti, het eerste deel van keel (rood), het tweede van goud met een klimmende vos van keel".=in 1867 valt het dorp Ter Aar onder de gemeente Ter Aar; in 1867 wonen er 1950 inwoners. =in 1913 zijn er 3005 inwoners, in 1913 bestaat de gemeente uit 1944 hectare. In 1925 is Ter Aar groot 1945 hectare. =in 1925 zijn er 3648 inwoners. =in 1925 valt Ter Aar onder het arrondissement Den Haag, kanton Alphen. De gemeente omvat dan de dorpen Langeraar en Korteraar en de buurtschappen Aardam en Kerkbuurt. =op 26 november 1992 beslist de raad van de gemeente Ter Aar om de buurtschap Aardam te hernoemen tot de plaatsnaam Ter Aar. =tot 1 januari 2007 is Ter Aar een zelfstandige gemeente. In 2007 wordt Ter Aar met Liemeer en Nieuwkoop verenigd in de gemeente Nieuwkoop. In 2007 telt de gemeente 9.000 inwoners; het dorp Ter Aar heeft dan 4500 inwoners in 2000 huizen.heerlijkheidalgemeen=Dirk IV van Brederode ontvangt in 1285 bij het overlijden van zijn vader de hoge heerlijkheid Ter Aar. Ter Aar bestaat uit Langeraar gelegen ten westen van de Aar, grenzend aan de hoge heerlijkheid Esselijkerwoude en uit Korteraar ten oosten van de Aar, grenzend aan de ambachtsheerlijkheid van de Vrijenhoef en de hoge heerlijkheden van Nieuwkoop en Schoot. =de heerlijkheid is in bezit van de familie van Aersen Beijeren (van Voshol). Het huis Teylingen was gelegen in het ambacht Voorhout; daar en in de aangrenzende ambachten Lisse (met de Vennip), Noordwijk, Katwijk, Rijnsburg, Oegstgeest, Leiderdorp en Warmond, allen ten noorden van den Rijn gelegen, hadden de heren van Teylingen een uitgebreid bezit, dat zich langs de oevers van deze rivier over de ambachten Zoeterwoude, Koudekerk, Alphen, Waddinxveen, Voshol, Aarlanderveen en Ter Aar, ten dele door ontginning, verder uitstrekte. Ten noorden van den Rijn hadden de Teylingen's de bede van Aarlanderveen en van Ter Aar, waaruit de Brederode's met jaargelden begiftigd werden, in beide plaatsen nog eenig klein bezit en tienden en kerkgift van Esselikerwoude, waarvoor heer Jacob van den Woude hun leenman was. =Reinout IV (1520-1594) geeft aan Helena, gravin van Manderscheid en Blankenheim en haar dochter Adriana Francoise als lijftocht Voshol (Zwammerdam, Ter Aar en Reeuwijk). =stukken uit 1642-1643 betreffende een geschil tussen inwoners van Ter Aar enerzijds en schout en ambachtsbewaarders anderzijds over de afhoring van de ambachtsrekening [NA]=stukken uit de periode 1645-1746 betreffende de aanstelling door de heer van Voshol van ambachtsbewaarders, schepenen, heemraden, stokkervers, arm-, kerk-, wees- en molenmeesters [NA]=vanaf 1676 wordt geen rekening gedaan. De heer van Hoogerheide die de heerlijkheid van de heer van Voshol heeft overgenomen brengt de financiële administratie en het financieel bestuur weer op orde. =Verbod in 1692 door de heer van Brederode, heer van Ter Aar, tegen het insteken van veenlanden aldaar [NA]=akte van bevestiging uit 1713 door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van de verplichting tot betaling van recognitiegelden voor vervening aan de heer van Voshol [Nat. Arch]=bij vonnis van het Hof van Holland van 30 april 1717 wordt het recht erkend van de heer van Ter Aar om administrateurs aan te stellen die de roomse kerkgoederen administreren en daarvan rekening doen aan de schout. =in 1732 zijn er in de verpondingslijsten 344 huizen, waaronder één molen. Een andere bron noemt een aantal van 416.=in 1839 maakt Ter Aar met Zwammerdam en Reeuwijk de heerlijkheid der dorpen en landen van Voshol uit. De heerlijkheid is in eigendom van jonkheer Gerard Johannes Beeldsnijder uit Utrecht. Er zijn 1700 inwoners op 1868 bund 1 v. roed 97 v ellen die vooral leven van landbouw en de teelt van erwten, peulen en bonen [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1841 worden de "ambachtsheerlijkheden" Ter Aar en Reeuwijk verkocht aan J.W. Musschenbroek, griffier van het kantongerecht in Alphen, wonend in Huize Randwijk. =in 1843 wordt mr. P. G. J. Hoog door koop ambachtsheer van Ter Aar.lenen Hofstede Brederode=een korentiende en smaltiende in Ter Aar, te Oukoop en Hogeveen. .. -. -14.. : Willem Gerardsz., die kocht van de rentmeester van Holland, bij opdracht zoals Hildegonde, dochter van Gerard van der Aar, die hield van de graaf (zie ‘Ons Voorgeslacht’, 1987, blz. 390 nr. 1), te komen op Adriaan, zijn zoon, LRK 105 fol. 25v. 26-4-1468: Adriaan Willemsz., waarna overdracht aan Gerard Willemsz., zijn broer, van de helft, LRK 105 fol. 25v.=drie akkers in een ongenoemde plaats, strekkend van de landscheiding van heer Jacobswoude en de weg van der Aar, zuid: Matthijs Nikolaasz. met zijn zusters en broers, noord: Matthijs Nikolaasz. 16-8-1433: Jacob Nikolaasz., LRK 105 fol. 26. 2 =een akker in het ambacht van der A (!) naast het viertel, afkomstig van IJsbrand Willemsz. oom. 20-4-1430: Christina Dirksdr., LRK 105 fol. 24. =4 pond hollands jaarlijks uit het schot van der Aar. 9-9-1443: Jan Wouter Galenz. voor Christina van der Heede en broeder Floris, Jacobijn te Haarlem, haar zoon, zoals Gerard van der Aar, LRK 105 fol. 18. Het leen is aan de leenheer gekomen. =vier akkers doorgaand in Korteraar, strekkend van de A tot ‘des greven Willems’, noord: de Cortenweg, zuid: Gerard Evertsz. 15-8-1433: Gerard Jansz., die opdroeg uit eigen, LRK 105 fol. 24v. =een akker in de ban van Korteraar (1468: in vier akkers, zuid: Simon Nikolaasz., noord: Laurens die Bakker), strekkend van de wildernis (1468: Hogeveen) tot de A (1468: Aar), zuid: Floris Robertsz., noord: Dirk Gerardsz., (1474: jaarlijks 20 s. waardig).1-4-1435: Gerard Jansz. bij opdracht, LRK 105 fol. 26r en fol. 26v. 23-4-1468: Gijsbert en Wendelmoed, kinderen van wijlen Jacob van Grieken en Clementia, met lijftocht van Margaretha, weduwe Coman Florisz., hun grootmoeder, als 1½ akker, G.A. Leiden, Weeskamer, Grote bewijzen A fol. 314. ....-..-1474: Margaretha, weduwe Coman Florisz., vermeld, LRK 283 fol. 35. =een paar oude zwanen in de zwaandrift van de leenheer in de wetering de Aar bij woning en hofstede van wijlen Jan Tol Florisz. in Langeraar; de jonge zwanen zal hij afstaan. 1-2-1609: Gerard Willemsz. Ploys bij dode van Maria Franken, moeder van Floris van Tol, na kaveling, Vianen, 26 fol. 205v. =de breedte van 6 akkers van de weg opwaarts en een ‘vierling’ land met de timmering daarop in het ambacht Langeraar, strekkend tot Rijnsaterwoude, zuid: Wolfbrand Nikolaasz., noord: Gerard Usbrandsz. 15-8-1433: Gerard Drijver, LRK 105 fol. 24v. =twee akkers in het ambacht van der A (1474: in Langeraar), zuid: Jan Willemsz., noord: Jan Willemsz. met een akker, die roert van Brederode, (1474: jaarlijks 20 s. waardig). 15-8-1433: Jacob Bartholomeusz., onmondig, LRK 105 fol. 24. ...-. -1474: Jacob Meeusz. vermeld, LRK 283 fol. 35. =stukken uit 1658-1659 betreffende een geschil tussen Louisa Christina van Brederode en Jan Hogenboom over vervening zonder haar toestemming [NA]=akte van aanstelling uit 1684 door Amelia Wilhelmina van Brederode van Simon Claré tot koster en schoolmeester van Ter Aar [NA]onroerend goed=rijksmonument is de boerderij uit 1789 aan de Ringdijk 20. =in 1898 is Reinier Kempenaar bezitter en bewoner van de hoeve "Pulmot" in Ter Aar.tienden=akte van bevestiging door Cornelis Zwanenburg, schout, van de opbrengst van de hennep- en korentienden van de Bloklandse en Schilkse polders en van de turftienden van Ter Aar over 1669-1675 [NA] =akte van verpachting uit 1710 van de korentienden van Zwammerdam, Reeuwijk en Ter Aar [NA]BRONNENarchievenhttp://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?letter=A (over tiende penning, hoofdgeld )Beschikbaar zijn gegevens uit 1699 van communicanten, informatie over grafzerken, http://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?letter=Ageraadpleegde bronnenAaBio1; Baert, Goor; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttp://maxius.nl/wet-samenvoeging-gemeenten-liemeer-nieuwkoop-en-ter-aar (samenvoeging 2007)http://chvteraar.nl/ (historische vereniging)https://www.youtube.com/watch?v=ezkZxetklwI (video)Genealogie inwoners Ter Aar plm. 1650-1950, http://www.genealogieonline.nl/genealogie-ter-aar/literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 20-21Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 505Fruin, Informacie, pp. 293-294 (1514) Gelder, Nederlandse, p. 80 (1543) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Gosses, Welgeborenen, pp. 113 (1424), 135 (1527)Helm, F.J.A.M. van der, Kohier van de 10e penning van Ter Aar in 1544, Hollandse Genealogische DatabankHelm, F.J.A.M. van der, Hoofdgeld Ter Aar 1623, Hollandse Genealogische DatabankKort, J.C., Repertorium op de lenen van de hofstede Brederode, 1264-1803, in: Ons Voorgeslacht 1997, blz.Riet, Arjan, Meeten, Boren en besien: turfwinning in de buitenrijnse ambachten van het Hoogheemraadschap van Rijnland 1680-1800, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2005, blz. 42 [1725]Tuyl, W. van, Het ambacht Zwammerdam; een bijdrage tot de geschiedenis van zijn vorming blz. 231, 239Vorm, Teun van der, Een Rijnlandse familie Van Sweringen, in: Ons Voorgeslacht 2024, blz. 1-44Zeischka, Siger, Minerva in de polder. Waterstaat en techniek in het Hoogheemraadschap van Rijnland 1500-1865, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2008overige bronnenGoogle Search plaats*; Google boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; DDB; Gysseling
algemeen=bij een natuurramp in 850 zouden massaal bomen zijn omgewaaid en teisterden overstromingen het land. =in een octrooi van 14 juni 1666 komt Langeraar voor met 128 morgen 225 roeden in de droogmakerij van de Wassenaarse polder. =zo genoemd omdat het bedijken en uitmalen in opdracht van Johan van Wassenaar, heer van Warmond, uitgevoerd. =tussen 1701 en 1722 wordt 153 morgen 267,5 roeden uitgeveend. =stukken uit 1717 betreffende een resolutie van Gecommitteerde Raden inzake boete op trage betaling van de belastingen door ingezetenen van Ter Aar [NA]=in 1736 wordt opnieuw een droogmakerij toegestaan, de Vierambachtenpolder. Langeraar deelt daarin voor 500 morgen.=vóór 1788 heette het dorp op die plek Langeraar. =door het doorbreken van een dijk bij het Brasemermeer in 1788 spoelt het dorp Langeraar weg. Op die plek is het huidige Ter Aar gebouwd.=er zijn drie bidprentjes uit de 60-er jaren van leden van de familie Hoogervorst [DDB]
belastingenalgemeen=stukken uit 1679-1717 betreffende de inning van belastingen [NA]=staten van achterstallen van de Spaarndammer gelden vanaf 1697, 1714-1729 [NA]=akte van attestatie uit 1706 van schout, secretaris, ambachtsbewaarders, schepenen en kerkmeesters van Ter Aar betreffende de onmogelijkheid de schulden van het ambacht aan belastingen en aan de voormalige ambachtsbewaarders te voldoen [NA] =briefwisseling uit 1710 van Cornelis van Aerssen met ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende inning van belastingen [NA]=resoluties uit 1714-1725 van heer, schout en ambachtsbewaarders betreffende de inning van achterstallige belastingen [NA]=brief van ingezetenen van Ter Aar uit 1715 aan Cornelis van Aerssen betreffende klachten over Maarten Mulder, belastinggaarder [NA]=stukken uit 1715 betreffende de gijzeling van Jan Snij, die weigert de achterstal van de stok te voldoen [NA]=rekest uit 1716 van schout en ambachtsbewaarders aan Cornelis van Aerssen om afrekening van de achterstallen, concept. 1716 [NA]=stukken uit 1716 betreffende de inning der binnenlandse kosten en de Spaarndammer gelden [NA]=brieven van Cornelis van Aerssen betreffende de aanstelling van gaarders van Ter Aar, 1716-1717 [NA]=stukken betreffende de afrekening van Cornelis Mijs met Johan Burghard en Cornelis van Aerssen van de garing in Ter Aar, 1716-1720 [NA]=memorie van Cornelis van Aerssen betreffende de stukken, dienend tot inning der belastingen [NA]=stukken uit 1717 betreffende een resolutie van Gecommitteerde Raden inzake boete op trage betaling van de belastingen door ingezetenen van Ter Aar [NA]=resoluties uit de periode 1726-1762 van heer, schout en ambachtsbewaarders betreffende de inning der belastingen [NA]=aantekeningen van Cornelis van Aerssen betreffende de salarissen van gaarders in Ter Aar en elders [NA]
bede =op 20 oktober 1615 erft Walraven IV van Brederode 10 pond per jaar uit de bede van Ter Aar. =op 25 april 1620 erft Johan Wolphart van Brederode 10 pond per jaar uit de bede van Ter Aar
beslagleggingStukken uit 1704-1716 betreffende de verkoop van eigendommen van personen met een belastingschuld door de gaarder der gemenelandsmiddelen [NA]
familiegeld =staat uit 1715 van het familiegeld van Ter Aar [NA] =staten i.v.m. het familiegeld van namen van degenen, die van 1736 tot 1748 uit het ambacht zijn vertrokken of daarin zijn aangekomen [NA]gaarder=stukken uit 1717 betreffende de aanstelling door Cornelis van Aerssen van Johan Burghard, secretaris, tot gaarder van de achterstallige belastingen [NA]
gijzeling=stukken uit 1717 betreffende de gijzeling van Arie van Douderen, ambachtsbewaarder, en Jacob Bevelander, schout, wegens schulden van het ambacht [NA]
honderdste penning=resolutie van de Staten van Holland uit 1705 betreffende de vrijstelling van verveende landen in Amstelland, Delfland, Rijnland en Schieland van de honderdste penning [NA]
hoofdgeld =hoofdgeld te Ter Aar in 1623; Klapper op gezinshoofden [NA]
hoofdelijke omslagRekeningen van Cornelis Mijs van de achterstallen van de hoofdelijke omslag van 1709, 1716-1720; met retroacta en bijlagen, 1674-1712 [NA]
lastgeld=aantekeningen betreffende de rekeningen van het lastgeld over 1684-1751 [NA]=brief uit 1717 van Leendert van Beesd, deurwaarder van het hoogheemraadschap Rijnland, aan Cornelis van Aerssen betreffende het lastgeld met bijlage, 1699-1703 [NA]=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]=rekeningen uit 1768-1771 van schout en ambachtsbewaarders van het lastgeld, toekomend aan het hoogheemraadschap Rijnland en van de renten van verveende roeden in Ter Aar [NA]
lentebede en herfstbede=staat over 1650-1724 van betaalde herfstbeden [NA]=kohier van de lente- en herfstbede van Ter Aar, 1670-1671; met bijlage, 1672 [NA]
molengeld=staten uit 1713-1714 van te innen restanten van het molengeld van de Bloklandse, Korteraarse, Middel -, Noordeindse en Uiteindse polders [NA] =brief uit 1714 van Nikolaas van Schellingerhout, schout van Oudshoorn, aan Cornelis van Aerssen betreffende een post van het molengeld, die door Cornelis Mijs, rentmeester, onjuist was geplaatst [NA].
morgengeld=staten van morgens en morgengelden in de polders van Ter Aar, 1713, met bijlagen, 1717 [NA]=stukken uit de periode 1707-1718 betreffende rekesten van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan het hoogheemraadschap Rijnland om kwijtschelding van morgengelden [NA]
omslagen=memorie uit 1625-1626 van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende inzameling van de hoofdelijke omslag [NA]=rekeningen 1667-1706 van schout, secretaris en ambachtsbewaarders van de stok en de omslag, met bijlagen, 1686-1711 [NA]=provisioneel vonnis uit 1696 van het hoogheemraadschap Rijnland in een geschil tussen Ter Aar en Vrijhoeven over de inning der omslagen [NA] =kwitanties uit 1686-1695 van Hendrik van Blijdestein, schout, voor Willem van den Broek, heer van Vrijhoeven, wegens betaalde verpondingen, morgengelden en omslagen van een perceel van 38 morgen 4 hont 75 roeden in Ter Aar [NA]=akte uit 1709-1710 waarbij de heer van Voshol aan Michiel van Overvoorde, schout van Koudekerk, opdracht geeft tot inning van de over 1700-1706 lopende achterstallen van de stok [NA]= "Morgenboeken" uit 1710-1711, kohieren voor de omslag van Rijnlands waterstaatsheffingen van de Herewegse, Korteraarse, Langeveldse, Middel -, Noordeindse en Uiteindse polders [NA]=staten uit 1710-1715 van namen van personen, die niet in staat zijn de stok te betalen [NA=memorie uit 1712 betreffende het bedrag van de omslag in de rekening over 1710 van de stok [NA]=stukken uit de periode 1713-1724 betreffende de toepasbaarheid van de vergunning van 1688 door de Staten van Holland voor het ambacht Ter Aar voor inning van de stok op algemene titel op de inning van de achterstallen [NA]ontvanger=in 1846 is G. Koelink ontvanger der belastingen in Aarlanderveen en Ter Aar en Vrijhoeven.pondgeld=stukken uit 1763 betreffende een geschil tussen Antonie Mijs, schout, en G.C. Born, secretaris, over de verdeling van het pondgeld van Ter Aar [NA] recognitiegeld=verordening uit 1642 van Johan Wolfert van Brederode op de vervening in Ter Aar door slagturven en de recognitiegelden daarvoor [NA] =akte van overeenkomst uit 1718 van Cornelis van Aerssen met schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende vervening en de recognitiegelden daarvoor [NA] =stukken uit 1748 betreffende de economische en getalsmatige achteruitgang van de parochie en de overeenkomstige vermindering van de recognitiegelden [NA] =brieven uit 1751-1756 van Pieter Lietaert, schout, en zijn vrouw aan Cornelis van Aerssen betreffende het ambt van notaris en de recognitiegelden daarvoor [NA]riemtalen=staat over 1650-1724 van betaalde riemtalen [NA]schot =onder de lenen van de hofstede Brederode komt in 1443 voor 4 pond Hollands jaarlijks uit het schot van der Aar [NA]. Spaarndammer geld=staten van te innen restanten van de stok, de binnenlandse kosten, de Spaarndammer gelden en de verpondingen over 1667-1699, 1713-1716 [NA]=lijst uit 1674 van voorwaarden voor verpachting door schout en ambachtsbewaarders van de inning van het Spaarndammer geld [NA]=staten en memories uit 1679-1722 van Cornelis van Aerssen van en betreffende de Spaarndammer gelden en de verpondingen [NA]=kohier van het Spaarndammer geld, bijgehouden tot 1707 [NA]=stukken betreffende het verzoek van schout en ambachtsbewaarders aan het hoogheemraadschap Rijnland om uitstel van betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden, 1714-1718 [NA]=brief uit 1722 van Cornelis van Aerssen aan Abraham Guldewagen, rentmeester van Rijnland, betreffende uitstel van betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden [NA]=kwitantie uit 1724 van Abraham Guldewagen, rentmeester van Rijnland, wegens betaling van de achterstallen van de Spaarndammer gelden voor het ambacht Ter Aar [NA]=rekeningen van het Spaarndammer geld en de binnenlandse kosten, 1724-1771; met staat van saldi [NA]=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]stuivergeldKwitanties uit de periode 1714-1771 van het hoogheemraadschap Rijnland voor schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar wegens betaling van het stuivergeld van verveende roeden [NA]tiende penning Deze 10e penning is volgens het octrooi van 15 april 1544 alleen geheven van het inkomen van de landerijen binnen en buiten de schildtalen. De heffing geschiedde namens de Staten door de ontvangers particulier in de verschillende kwartieren. In de meeste kwartieren werden geen nieuwe kohieren opgesteld, maar die van 1543 gebruikt. De kohieren werden door de ontvangers particulier als bijlagen bij hun rekeningen overgelegd [NA]=tiende penning Ter Aar, 1544; Transcriptie, met indices op persoons- en familienaam [NA]=kohieren van de 10e penning van 1544-1545 [NA]. tol=memorie uit 1643 van schout en ambachtsbewaarders van Zevenhoven betreffende hun rekest aan de Staten van Holland wegens heffing van tol te Zevenhoven behoudens vrijdom van die van Ter Aar [NA]=aantekeningen uit de periode 1684-1714 betreffende de rekeningen van de Aartol [NA] =akten van verpachting uit 1686-1717 door schout en ambachtsbewaarders van de Aartol [NA]=aantekeningen betreffende de tol bij het verlaat van de Korteraarse hoek, van 1702 tot 1705 verpacht aan Neeltje Simons [NA]=stukken ut 1718 betreffende de weigering door schippers van betaling van de Aartol en beschadiging van bruggen en sluizen [NA]=rekesten uit 1727 van Cornelis van Leeuwen aan schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar en aan Cornelis van Aerssen om vermindering van de pachtsom, z.j.; met gunstige beschikking in 1727 [NA]trouwen en begraven=inventaris van de kopieën der archieven van de Gaarders van de impost op het trouwen en begraven in Ter Aar. Tussen 1695 en 1806 werd in het gewest Holland een speciale belasting (impost) geheven op het trouwen en op het begraven. De hoogte van de aanslag was afhankelijk van de welstand van degenen die het huwelijk aangingen resp. degene die begraven werd. In deze archieven vindt men, geordend op datum van aanslag, de namen van de huwelijkspartners/overledenen en gegevens omtrent de aanslag [NA]turfmaat=akten van bevestiging uit 1632-1650.door Jacob en Clemens Stouthandel, secretarissen, van de opbrengst van het derde deel van de turfmaat=stukken betreffende verveende roeden en de inkomsten van de turfmaat van Ter Aar over 1668-1736,=brieven van Artus de Haas, secretaris, aan Johannes Paludanus, rentmeester, betreffende de verveende roeden en de inkomsten van de turfmaat over de peride 1689-1697=stukken uit 1695-1698 betreffende de overdracht door Margaretha Paats van Santhorst en Theodorus Heysterman van de helft van de turfmaat van Ter Aar aan William Paulet,met retroacta, 1583-1635 [NA]=rekeningen uit de periode 1701-1771 m.b.t. de turfmaat [NA]verponding =aantekeningen uit 1542-1714 betreffende de grootte van het ambacht en de verpondingen [NA]=kohieren van de verpondingen van Ter Aar, 1628-1728; met bijlagen, 1643 [NA]=in 1632 zijn er in de verpondingslijsten 344 huizen, waaronder één molen. Een andere bron noemt een aantal van 416.=akte van overeenkomst uit 1640 van Johan Wolfert en Brederode met Nikolaas Kromhout, heer van Vrijhoeven, betreffende de inning der verpondingen over een perceel in Vrijhoeven door Ter Aar [NA]=stukken uit de periode 1674-1748 betreffende de kwijtschelding door de Staten van Holland van verpondingen aan het ambacht [NA]=staten uit de periode 1678-1714van de gewone en buitengewone verpondingen van Ter Aar [NA]=stukken uit 1680-1733 betreffende verlaten landen en de daarop rustende verpondingen [NA] =stukken betreffende aanvragen om octrooi voor bedijkingen, verzoeken om vrijstelling of remissie van verponding, 1685 - ca. 1805=rekest uit 1692 van Johannes Paludanus, rentmeester, aan Adriaan van Sterreveld, gemachtigde, om afrekening door Artus de Haas, secretaris, van de restanten van de verpondingen over 1676-1690, met aantekening van de secretaris, waarbij hij verzoekt om de kohieren ter inzake te krijgen, met gunstige beschikking [NA]=rekesten uit 1702 van schout en ambachtsbewaarders aan de Staten van Holland om uitstel van de betaling van achterstallige verpondingen en hun ontslag van gijzeling, met gunstige beschikkingen [NA]=stukken uit de periode 1705-1708 betreffende schuld van ambachtsbewaarders van Ter Aar van betaling aan Hendrik van Blijdestein, schout, wegens achterstallige inning van verpondingen [NA]=stukken uit 1710-1717 betreffende de kwijtschelding van verpondingen in de Wassenaarse polder [NA]=Stukken uit 1712-1723 betreffende door Cornelis van Aerssen te verrichten werkzaamheden voor de sanering der ambachtsfinanciën en de afwikkeling daarvan [NA]=briefwisseling uit 1713 tussen Floris van Teilingen, heer van Harenkarspel, en Cornelis van Aerssen betreffende zijn eventueel aandeel in de verpondingen wegens zijn aandeel in de turfmaat van Ter Aar [Nat. Arch.]=brief uit 1713 van een procureur aan Cornelis van Aerssen betreffende een bevestiging door de Staten van Holland in 1645 van het ambacht in het recht op verhoging van de verpondingen [NA]=memorie uit 1714 van Simon van Dam betreffende de onmogelijkheid de buitengewone verponding te voldoen en de verdwijning van een akte van 1654 over bevriezing van verponding over slecht land uit het archief van de Financie van Holland [NA]=staat over 1715-1728 van achterstallen van de verpondingen van Ter Aar [NA] =rekeningen uit de periode 1715-1770 van de gewone en buitengewone verpondingen [NA]=memorie uit 1717-1725 van Cornelis van Aerssen betreffende rekeningen van de binnenlandse kosten, de Spaarndammer gelden en de verpondingen [NA] =stukken betreffende de inning door schout en secretaris van Ter Aar van de achterstallen van de verpondingen over 1687-1715 van het goed van de armen van Ter Aar, de diakonie van Amsterdam en Gouda en het St. Elisabethsgasthuis te Haarlem, 1718-1726 [NA]=rekening uit 1720 van Cornelis Mijs van de achterstallen van de stok, de binnenlandse kosten, de verpondingen en de Spaarndammer gelden [NA]=memorie betreffende land, waarvan de verponding voldaan kan worden, en slecht land, waarvan de verponding kwijt is gescholden [NA]=stukken uit 1744-1766 betreffende de kwijtschelding door de Staten van Holland van de gewone verpondingen aan de Vierambachtspolder [NA]=stukken uit 1751-1755 betreffende een geschil tussen inwoners van Ter Aar enerzijds en Cornelis van Aerssen met schout en ambachtsbewaarders anderzijds over afschriften van ambachtsrekeningen onder meer inzake de verpondingen [NA].=memorie uit 1752 betreffende de overhandiging door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van afschriften van de rekeningen van het Spaarndammer-geld, de verpondingen en het lastgeld aan Pieter van der Hoorn, die weigerde ze te ontvangen zonder bijlagen [NA]waarborggeld =in 1725 komt in het testament van Jacob Wezelenburg en Grietje de Haas uit Ter Aar voor "waarborggeld voor de lasten van 500 roeden water". Die lasten zijn de belastingen op onroerend goed [NA]=staat van posten in de kerkrekening, z. j.; met aantekening betreffende een verzoek van Hubert van Zijl aan schout en ambachtsbewaarders om een lijst van waarborggelden voor zijn verveende land [NA]zegelgeld=Stukken uit de periode 1809-1811 ingekomen van gemeente- en polderbesturen betreffende het te betalen zegelgeld door ambtenaren van gemeenten en polders en justitiële ambtenaren [NA]bestuuralgemeenRekest van Johan Wolfert van Brederode aan het Hof van Holland wegens de weigering van schepenen en stokkervers hun ambt te aanvaarden, z.j.; met gunstige beschikking, 1644 [Nat. Arch. ]schout=Jan Willemsz. van Brederode is in 1449 schout van Zwammerdam, Reeuwijk en Ter Aar [NA]=Jacob Clementsz Stouthandel is schout van Ter Aar [Vorm, Sweringen, blz. 41]=in 1712 -1741 is Jacob Bevelander, schout van Ter Aar [NA]= Antonie Mijs is schout van Ter Aar van 1751-1769 [NA]=brief uit 1817 van C.G. Born aan Wolf Floris baron van Hemert tot Dingshof betreffende zijn benoeming tot schout en secretaris van Ter Aar [NA] secretaris= Lijsten van stukken uit de periode 1700-1762, behorend tot het archief van de secretarie van Ter Aar [NA]=stukken uit de periode 1710-1713 betreffende het ontslag van Johan Westbroek als secretaris van Ter Aar en zijn vorderingen op het ambacht [NA]=Jacob Burghard is van 1717-1724 secretaris van Ter Aar [NA]=akte van overdracht in 1739 door Jacob Bevelander, schout, en Daniel Uyttenbogaert, secretaris van Ter Aar, van ruim 5 morgen. 100 roeden in Ter Aar aan Pieter van Wassenaer. Daniel is secretaris van 1739-1750 [NA]economie=de meeste inwoners zijn in 1839 werkzaam in de landbouw en telers van erwten, peulen en bonen; de veenderijen zijn uitgeput en drooggemaakt tot bouwland en weiland [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1859 zijn er twee scheepstimmerwerven met vijf man personeel.financiën=stukken uit de periode 1651-1661 betreffende de inkomsten van Abraham de Bock, rentmeester, uit de heerlijkheden Ter Aar en Reeuwijk [NA]. =rekeningen over 1676-1689 van rentmeester Johannes Paludanus van zijn inkomsten uit de heerlijkheid Ter Aar [NA]=aantekeningen uit 1703 van Cornelis van Aerssen betreffende de verwarring van de financiën van het ambacht Ter Aar, Cornelis maakte in 1712 bij de sanering van de ambachtsfinanciën wederom van deze stukken gebruik [NA].=stukken uit 1710-1722 betreffende de afrekening door het ambacht Ter Aar met Cornelis van Aerssen van zijn kosten, gemaakt bij de sanering der ambachtsfinanciën [NA]=stukken uit 1711-1754 betreffende de verpachting van de waag van Ter Aar [NA]=brief uit 1711 van Cornelis van Aerssen aan de Staten van Holland betreffende inwilliging van het verzoek van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar om uitstel van betaling [NA]=rekesten uit 1711-1712 van schout, ambachtsbewaarders, schepenen, gezworenen, heemraden, kerk- en armmeesters en ingelanden van Ter Aar aan Cornelis van Aerssen om het beheer van de ambachtsfinanciën, die ontredderd zijn, aan hem te mogen overdragen [NA] =stukken uit 1712-1713 betreffende de overeenkomst van Cornelis van Aerssen met schout, ambachtsbewaarders, schepenen en ingelanden van Ter Aar inzake zijn beheer van de ambachtsfinanciën [NA]=brieven uit 1716-1717 van Cornelis van Aerssen betreffende de aanstelling van gaarders van Ter Aar [NA]=rekest uit 1717 van Johan Duytz, predikant, en zijn gemeente aan Cornelis van Aerssen om vrijstelling van diens beheer van de ambachtsfinanciën, dat verdacht was gemaakt door de Roomse parochie [NA]=stukken uit 1717-1718 betreffende het verzoek van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan het hoogheemraadschap Rijnland om uitstel van betaling der belastingen [NA]=memorie uit 1718 betreffende de regeling van de financiën van het ambacht, waarbij de dank door Maurits van Ruyten, Hubert van Zijl en Pieter Weselenburg, inwoners van Ter Aar, aan Cornelis van Aerssen daarvoor wordt uitgesproken [NA]=stukken uit 1718 betreffende de plaatsing door inwoners van Ter Aar van een raam met naam en wapen van Cornelis van Aerssen wegens zijn oplossing van de problemen met hun financiën [NA] =briefwisseling uit 1720 tussen Cornelis van Aerssen en schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar betreffende hun aanbod f 100, jaarlijks voor hem op de ambachtsrekening te brengen [NA]=rekeningen uit 1721-1724 van Cornelis Mijs van de goederen in Zwammerdam en Ter Aar [NA]=rekest uit 1726 van schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar aan de ontvanger-generaal van Holland om betaling van de schulden van het ambacht uit de zogenaamde oude boeken [NA]=lijst van data in 1742-1747 waarop de rentmeester de rekeningen van de ambachten Ter Aar, Aarlanderveen, Reeuwijk en Zwammerdam dient af te horen.=rekest uit 1751 van inwoners van Ter Aar aan Cornelis van Aerssen en schout en ambachtsbewaarders om afschriften van ambachtsrekeningen met toebehoren te mogen verkrijgen [NA]=staat van inkomsten uit 1757 van de rentmeester in de rekeningen van de heerlijkheden Ter Aar, Aarlanderveen, Reeuwijk, Zwammerdam en Ossendrecht. geestelijkheid=in 1501 wordt een (houten) kerk gebouwd. =de eerste steen voor de kerk wordt gelegd in 1517. =in 1568 wordt de bouw van de kerk voltooid; =Stukken betreffende een geschil tussen Cornelis van Aerssen en Pieter Zuidwijk en Arnout van der Hoorn, Roomse kerkmeesters van Ter Aar over zijn recht tot aanstelling van administrateurs over de goederen van de Roomse kerk, 1716-1717; met retroacta, 1708-1715 [Nat.Arch.]=in 1843 wordt de kerk herbouwd (Aardamseweg 3). gemeente=inventaris van het archief van het Provinciaal Bestuur van Zuid-Holland, Gemeenterekeningen over de periode 1810-1844. Dit onderdeel van het archief van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland bevat de door de gemeentebesturen opgemaakte en ingeleverde financiële jaarrekeningen, die ter controle werden ingestuurd [NA]=in 1812 vormen Langer Aar, Korter Aar, Ter Aar en Vrijhoeven één gemeente. =op 1 april 1817 wordt Vrijhoeven afgesplitst=in 1826 heeft Ter Aar tesamen met Korter en Langer-Aar 1461 inwoners [Gosselin, blz. 2]=in 1839 zijn Langeraar, Korteraar, Aardam en Kerkbuurt in één gemeente verenigd. Er zijn zes (delen van) polders: Noordeindse polder, Middeleindse polder, Uiteindse polder, Bloklandse polder, Korteraarse polder, Hoefpolder, Schilkerpolder, Schoutenpolder en de Vier Ambachtenpolder. =in 1839 heeft Ter Aar 1700 inwoners op 1868 bunder 1 v. roede en 97 v ellen [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1840 zijn in Ter Aar 265 huizen met 1782 inwoners (Langeraar 136/994, Korteraar 125/748, Vrijhoeven 4/40). =in het KB van 10 juli 1840, nr. 96 wordt de naam van de gemeente gewijzijgd in Ter Aar en Vrijhoeven [Aa, Aard13, blz. 506]=op 1 januari 1841 wordt Vrijhoeven toegevoegd=in 1843 bestaat het gemeentebestuur uit de burgemeester, assessor J. Rodenburg, 2e assessor H. van Gosen en de raadsleden H. Langhout, J. Sparwer, G. Boer en J. Wiltenburg. =in 1846 is het aantal inwoners 1784. =in 1851 zijn er 333 gezinnen met 1700 inwoners. In 1851 heeft Ter Aar een oppervlakte van 1945 bunder, 71 roeden, 77 ellen, waaronder 1932 bunder, 35 roeden en 88 ellen belastbaar land. Het dorp telt dan 231 huizen [Aa, Aard13, blz. 506].=aan Ter Aar wordt bij Koninklijk Besluit van 28 december 1859 een wapen verleend. Het wapen toont: "... een schild parti, het eerste deel van keel (rood), het tweede van goud met een klimmende vos van keel".=in 1867 valt het dorp Ter Aar onder de gemeente Ter Aar; in 1867 wonen er 1950 inwoners. =in 1913 zijn er 3005 inwoners, in 1913 bestaat de gemeente uit 1944 hectare. In 1925 is Ter Aar groot 1945 hectare. =in 1925 zijn er 3648 inwoners. =in 1925 valt Ter Aar onder het arrondissement Den Haag, kanton Alphen. De gemeente omvat dan de dorpen Langeraar en Korteraar en de buurtschappen Aardam en Kerkbuurt. =op 26 november 1992 beslist de raad van de gemeente Ter Aar om de buurtschap Aardam te hernoemen tot de plaatsnaam Ter Aar. =tot 1 januari 2007 is Ter Aar een zelfstandige gemeente. In 2007 wordt Ter Aar met Liemeer en Nieuwkoop verenigd in de gemeente Nieuwkoop. In 2007 telt de gemeente 9.000 inwoners; het dorp Ter Aar heeft dan 4500 inwoners in 2000 huizen.heerlijkheidalgemeen=Dirk IV van Brederode ontvangt in 1285 bij het overlijden van zijn vader de hoge heerlijkheid Ter Aar. Ter Aar bestaat uit Langeraar gelegen ten westen van de Aar, grenzend aan de hoge heerlijkheid Esselijkerwoude en uit Korteraar ten oosten van de Aar, grenzend aan de ambachtsheerlijkheid van de Vrijenhoef en de hoge heerlijkheden van Nieuwkoop en Schoot. =de heerlijkheid is in bezit van de familie van Aersen Beijeren (van Voshol). Het huis Teylingen was gelegen in het ambacht Voorhout; daar en in de aangrenzende ambachten Lisse (met de Vennip), Noordwijk, Katwijk, Rijnsburg, Oegstgeest, Leiderdorp en Warmond, allen ten noorden van den Rijn gelegen, hadden de heren van Teylingen een uitgebreid bezit, dat zich langs de oevers van deze rivier over de ambachten Zoeterwoude, Koudekerk, Alphen, Waddinxveen, Voshol, Aarlanderveen en Ter Aar, ten dele door ontginning, verder uitstrekte. Ten noorden van den Rijn hadden de Teylingen's de bede van Aarlanderveen en van Ter Aar, waaruit de Brederode's met jaargelden begiftigd werden, in beide plaatsen nog eenig klein bezit en tienden en kerkgift van Esselikerwoude, waarvoor heer Jacob van den Woude hun leenman was. =Reinout IV (1520-1594) geeft aan Helena, gravin van Manderscheid en Blankenheim en haar dochter Adriana Francoise als lijftocht Voshol (Zwammerdam, Ter Aar en Reeuwijk). =stukken uit 1642-1643 betreffende een geschil tussen inwoners van Ter Aar enerzijds en schout en ambachtsbewaarders anderzijds over de afhoring van de ambachtsrekening [NA]=stukken uit de periode 1645-1746 betreffende de aanstelling door de heer van Voshol van ambachtsbewaarders, schepenen, heemraden, stokkervers, arm-, kerk-, wees- en molenmeesters [NA]=vanaf 1676 wordt geen rekening gedaan. De heer van Hoogerheide die de heerlijkheid van de heer van Voshol heeft overgenomen brengt de financiële administratie en het financieel bestuur weer op orde. =Verbod in 1692 door de heer van Brederode, heer van Ter Aar, tegen het insteken van veenlanden aldaar [NA]=akte van bevestiging uit 1713 door schout en ambachtsbewaarders van Ter Aar van de verplichting tot betaling van recognitiegelden voor vervening aan de heer van Voshol [Nat. Arch]=bij vonnis van het Hof van Holland van 30 april 1717 wordt het recht erkend van de heer van Ter Aar om administrateurs aan te stellen die de roomse kerkgoederen administreren en daarvan rekening doen aan de schout. =in 1732 zijn er in de verpondingslijsten 344 huizen, waaronder één molen. Een andere bron noemt een aantal van 416.=in 1839 maakt Ter Aar met Zwammerdam en Reeuwijk de heerlijkheid der dorpen en landen van Voshol uit. De heerlijkheid is in eigendom van jonkheer Gerard Johannes Beeldsnijder uit Utrecht. Er zijn 1700 inwoners op 1868 bund 1 v. roed 97 v ellen die vooral leven van landbouw en de teelt van erwten, peulen en bonen [Aa, Aard1, blz. 21]=in 1841 worden de "ambachtsheerlijkheden" Ter Aar en Reeuwijk verkocht aan J.W. Musschenbroek, griffier van het kantongerecht in Alphen, wonend in Huize Randwijk. =in 1843 wordt mr. P. G. J. Hoog door koop ambachtsheer van Ter Aar.lenen Hofstede Brederode=een korentiende en smaltiende in Ter Aar, te Oukoop en Hogeveen. .. -. -14.. : Willem Gerardsz., die kocht van de rentmeester van Holland, bij opdracht zoals Hildegonde, dochter van Gerard van der Aar, die hield van de graaf (zie ‘Ons Voorgeslacht’, 1987, blz. 390 nr. 1), te komen op Adriaan, zijn zoon, LRK 105 fol. 25v. 26-4-1468: Adriaan Willemsz., waarna overdracht aan Gerard Willemsz., zijn broer, van de helft, LRK 105 fol. 25v.=drie akkers in een ongenoemde plaats, strekkend van de landscheiding van heer Jacobswoude en de weg van der Aar, zuid: Matthijs Nikolaasz. met zijn zusters en broers, noord: Matthijs Nikolaasz. 16-8-1433: Jacob Nikolaasz., LRK 105 fol. 26. 2 =een akker in het ambacht van der A (!) naast het viertel, afkomstig van IJsbrand Willemsz. oom. 20-4-1430: Christina Dirksdr., LRK 105 fol. 24. =4 pond hollands jaarlijks uit het schot van der Aar. 9-9-1443: Jan Wouter Galenz. voor Christina van der Heede en broeder Floris, Jacobijn te Haarlem, haar zoon, zoals Gerard van der Aar, LRK 105 fol. 18. Het leen is aan de leenheer gekomen. =vier akkers doorgaand in Korteraar, strekkend van de A tot ‘des greven Willems’, noord: de Cortenweg, zuid: Gerard Evertsz. 15-8-1433: Gerard Jansz., die opdroeg uit eigen, LRK 105 fol. 24v. =een akker in de ban van Korteraar (1468: in vier akkers, zuid: Simon Nikolaasz., noord: Laurens die Bakker), strekkend van de wildernis (1468: Hogeveen) tot de A (1468: Aar), zuid: Floris Robertsz., noord: Dirk Gerardsz., (1474: jaarlijks 20 s. waardig).1-4-1435: Gerard Jansz. bij opdracht, LRK 105 fol. 26r en fol. 26v. 23-4-1468: Gijsbert en Wendelmoed, kinderen van wijlen Jacob van Grieken en Clementia, met lijftocht van Margaretha, weduwe Coman Florisz., hun grootmoeder, als 1½ akker, G.A. Leiden, Weeskamer, Grote bewijzen A fol. 314. ....-..-1474: Margaretha, weduwe Coman Florisz., vermeld, LRK 283 fol. 35. =een paar oude zwanen in de zwaandrift van de leenheer in de wetering de Aar bij woning en hofstede van wijlen Jan Tol Florisz. in Langeraar; de jonge zwanen zal hij afstaan. 1-2-1609: Gerard Willemsz. Ploys bij dode van Maria Franken, moeder van Floris van Tol, na kaveling, Vianen, 26 fol. 205v. =de breedte van 6 akkers van de weg opwaarts en een ‘vierling’ land met de timmering daarop in het ambacht Langeraar, strekkend tot Rijnsaterwoude, zuid: Wolfbrand Nikolaasz., noord: Gerard Usbrandsz. 15-8-1433: Gerard Drijver, LRK 105 fol. 24v. =twee akkers in het ambacht van der A (1474: in Langeraar), zuid: Jan Willemsz., noord: Jan Willemsz. met een akker, die roert van Brederode, (1474: jaarlijks 20 s. waardig). 15-8-1433: Jacob Bartholomeusz., onmondig, LRK 105 fol. 24. ...-. -1474: Jacob Meeusz. vermeld, LRK 283 fol. 35. =stukken uit 1658-1659 betreffende een geschil tussen Louisa Christina van Brederode en Jan Hogenboom over vervening zonder haar toestemming [NA]=akte van aanstelling uit 1684 door Amelia Wilhelmina van Brederode van Simon Claré tot koster en schoolmeester van Ter Aar [NA]onroerend goed=rijksmonument is de boerderij uit 1789 aan de Ringdijk 20. =in 1898 is Reinier Kempenaar bezitter en bewoner van de hoeve "Pulmot" in Ter Aar.tienden=akte van bevestiging door Cornelis Zwanenburg, schout, van de opbrengst van de hennep- en korentienden van de Bloklandse en Schilkse polders en van de turftienden van Ter Aar over 1669-1675 [NA] =akte van verpachting uit 1710 van de korentienden van Zwammerdam, Reeuwijk en Ter Aar [NA]BRONNENarchievenhttp://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?letter=A (over tiende penning, hoofdgeld )Beschikbaar zijn gegevens uit 1699 van communicanten, informatie over grafzerken, http://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?letter=Ageraadpleegde bronnenAaBio1; Baert, Goor; Nationaal Archief; Navorscher1; NNBW1911internethttp://maxius.nl/wet-samenvoeging-gemeenten-liemeer-nieuwkoop-en-ter-aar (samenvoeging 2007)http://chvteraar.nl/ (historische vereniging)https://www.youtube.com/watch?v=ezkZxetklwI (video)Genealogie inwoners Ter Aar plm. 1650-1950, http://www.genealogieonline.nl/genealogie-ter-aar/literatuurAa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, 1e deel (A), Gorinchem, Jacobus Noorduyn 1839, blz. 20-21Aa, Abraham Jacob van der, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel 13, Aanhangsel, Gorinchem 1851, blz. 505Fruin, Informacie, pp. 293-294 (1514) Gelder, Nederlandse, p. 80 (1543) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. 2;Gosses, Welgeborenen, pp. 113 (1424), 135 (1527)Helm, F.J.A.M. van der, Kohier van de 10e penning van Ter Aar in 1544, Hollandse Genealogische DatabankHelm, F.J.A.M. van der, Hoofdgeld Ter Aar 1623, Hollandse Genealogische DatabankKort, J.C., Repertorium op de lenen van de hofstede Brederode, 1264-1803, in: Ons Voorgeslacht 1997, blz.Riet, Arjan, Meeten, Boren en besien: turfwinning in de buitenrijnse ambachten van het Hoogheemraadschap van Rijnland 1680-1800, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2005, blz. 42 [1725]Tuyl, W. van, Het ambacht Zwammerdam; een bijdrage tot de geschiedenis van zijn vorming blz. 231, 239Vorm, Teun van der, Een Rijnlandse familie Van Sweringen, in: Ons Voorgeslacht 2024, blz. 1-44Zeischka, Siger, Minerva in de polder. Waterstaat en techniek in het Hoogheemraadschap van Rijnland 1500-1865, Uitgeverij Verloren, Hilversum 2008overige bronnenGoogle Search plaats*; Google boeken; De Nederlandsche Leeuw 1883-1932; Histopo; IJzerman; van Hiele; Halma; Bergh; BGN; Gosselin; van der Aa; DDB; Gysseling