Delfzijl-Dyon
Delfzijl

Stad in Groningen

algemeenEertijds een vestingbelastingensurnumerair=Frederik August Vos was surnumerair in 1854 [Elema, Kort, blz. 44]
gemeenteburgemeesterJan Jans Vos  was van 1814-1831 burgemeester van Delfzijl [Elema, Korte, blz. 43]Pieter Jans Vos  was van 1845 en 1870  burgemeester van Delfzijl [Elema, Korte, blz. 44]
oorlog=op 28 mei 1501 werd het blokhuis door lieden uit de stad Groningen overrompeld [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]=in 1696 en 1697 wordt de rond 1511 gebouwde kleine schans versterkt [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]=in 1511 bemachtigt Georg, hertog van Saksen de schans maar wordt verjaagd door Otto van Diepholt. De Saksers heroveren de schans en steken gebouwen in brand [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]=Edzard, graaf van Oost-Friesland verovert in 1515 de schans en slechtte die [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]=op 20 juni 1580 verovert graaf Rennenberg Delfzijl [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]=in 1591 door prins Maurits op de Spanjaarden veroverd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]. Maurits wilde toch reeds aanstonds de omgelegen sterkten vermeesteren, waaruit de stad in haar verkeer en handel belemmerd, en zo mettertijd tot overgaaf genoodzaakt kon worden. Dit plan werd geluldig volvoerd. Zonder tegenstand te ontmoeten bemachtigde het leger het hoogst gewichtige Delfzijl, waarover de handel van Groningen op Emden ging, en verder nog de Opslag, Eemtil en Lettelbert ;Fruin, Tien, blz. 103]. =de Fransen verlaten eerst op 23 mei 1814 de stad [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 151]
BRONNENliteratuurBecht, Statistische, pp. 115 (1580), 142 (id) Elema, Petronella J.C., Het korte leven van Ulbentje Hekkema (1696-1722), in: Gens Nostra 2024/1, blz. 43Navorscher XLVI, p. 423 (1740) Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 151W.D.B.I.U.A. 1873, 10 mei, p. 3Welling, W., Het eerste Duivendrechtse tolhek, in: Speuren en Ontdekken 2022, nr. 132Wijnpersse, Statistiek, p. 384 (1854)

Delwijnen

Dorp in de gemeente Zaltbommel. Ook Dilevuinne 13e eeuw, Delwinen 1388, 1531 Dellwijnen, 1579 [Delweynen, 1665 Delwynen

algemeen

=midden in het dorp is een heuvel waarop rond de 10e eeuw een kasteel heeft gestaan [Wikipedia]=rond 1360 vindt de (her?)bouw van het kasteel plaats =in 1520 door troepen van Karel V. verwoest =Delwijnen behoort tot 1999 tot de gemeente Kerkwijk [Plaatsengids]=in 1840 zijn er 38 huizen met 258 inwoners [Plaatsengids]=op 1 januari 2010 zijn er 346 inwoners =op 1 januari 2020 zijn er 396 inwoners [allecijfers]

economie

=in 1740 wordt een molen gebouwd [Wikipedia]

heerlijkheid

In 1424 wordt Evert van Balveren beleend met het huis te Delwijnen [Adel1925, blz. 8]In 1436 wordt zoon Jan van Balveren beleend met het huis te Delwijnen [Adel1925, blz. 8]Otto von Quadt-Wickeradt is in 1818 heer van Wolferen, Loenen, Delwijnen, Lienden en Isny [Adel1925, blz. 163]
BRONNENinternethttps://www.wikiwand.com/nl/Delwijnenhttps://www.plaatsengids.nl/delwijnenhttps://allecijfers.nl/woonplaats/delwijnen/literatuur

Den Briel

Zie Brielle


BRONNENliteratuurFruin, Informacie, blz. VI  (15e e)

Dendermonde

algemeen

Charles d'Aubermont is groot baljuw van Dendermonde.=in 1826 is Dendermonde behalve een stad ook een plattelandsdistrict met die naam. Het district bestaat uit 25 plattelandsgemeenten met 73.232 inwoners [Gosselin, blz. XXXVII]
BRONNENliteratuurANF 1884, 4 maart, p. 2 (16e e)Baelde, Domeingoederen, pp. 50 (1556), 155 (1551), 158 (id), 182 (id) Becht, Statistische, p. 116(1580)Blockmans/Prevenier, Armoede, p. 515 (1469) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXVIIHenne, Histoire II, p. 127 (1517); V, p. 325 (16e e) Prevenier, Maatregel, p. 400 (1199) Smidt/Rompaey, Chronologische III, p. 218 (1536) Smidt/Strubbe,  Chronologische I, pp. 226 (1489), 322 (1499), 432 (1490), 436 (1492)Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, pp. 7 (1504), 428 (1527) Stallaert, Glossarium I, pp. 103 (m.e.), 186 (1406) Vlaminck, Notice 

Denekamp

Dorp in Overijssel . Ook Denechem, Denicheim

algemeen

=er zijn in 1790 enkele havezates Singraven en Noorddeuringen [Buesching, Nieuwe, deel VI, blz. 97]

gemeente

burgemeesterIn 1839 is mr. J.T. Roesingh Udink burgemeester [Aa, Aard2, blz. V]
BRONNENliteratuurW.D.B. I.U.A. 1873 ,4 januari, p.3Wijnpersse, Statistiek, p. 384 (1854)

Den Haag

Zie 's-Gravenhage


Dessel

literatuur

Baelde, Domeingoederen, p. 86 (1551)

Desteldonk

literatuur

Baelde, Domeingoederen, p. 155 (1551)

Deulémont

literatuur

Braure, Etude, pp. 104 (1449), 106 (id)

Deurne (Antw)

literatuur

Baelde, Domeingoederen, p. 85 (1551)

Soly, Gilbert, p. 1177(1555)

Deurne

Plaats in Noord-Brabant 

algemeen


geestelijkheid

Herelaef, zoon van Badagar, schenkt op 12 december 721 aan de kerk van St. Petrus, St. Paulus en St. Lambert in Bakel, onder bestuur van bisschop Willibrord, goederen te Bakel, Vlierden en Deurne [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 34, blz. 24].

heerlijkheid

Throdorus de Smeth is heer van Deurne [Adel1925, blz. 202]

oorlog

in 1512 wordt de hh met de twee kastelen door de Geldersen in de as gelegd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]
BRONNENliteratuurBlink, Geschiedenis I, p. 210 (8e e)Nijenhuis, Bibliographie (Toevoegsel), p. 20Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 152W.D.B.I.U.A. 1873, 19 juli, p. 3

Deutekom

Zie Doetinchem

DeventerStad in Overijssel. Ook Daventria, Devonturumalgemeen=in 760 al genoemd; door de Saksers verwoest  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]=Keizer Karel de Kale maakt op 20 juni 877 beschikkingen omtrent goederen, die aan de abdij van St. Bertin toebehoren, waaronder ook goederen in Deventer [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 81, blz. 91].=in 882 zijn er plunderende Noormannen  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]=Uittreksel uit 893 uit een register van goederen der abdij Prüm, o. a. te Oldenzaal, in Teisterbant en te Deventer [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 86, blz. 93].=Koning Zwentibold bevestigt op 24 juni 896 de St. Maartenskerk in het Oude Trecht in het bezit van den tiend van alle domeingoederen aldaar, van de voogdij over de mannen der kerk en van vrijdom van lasten te Dorestad, Deventer, Tiel en andere plaatsen [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 88, blz. 94]. =Koning Hendrik I bevestigt in de periode april 920-februari 931 de St. Maartenskerk in het Oude Trecht in het bezit van de tiend van alle domeingoederen aldaar, van de voogdij over de mannen van de kerk en van vrijdom van lasten in Dorestad, Deventer, Tiel en andere plaatsen [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 97, blz. 101]=Koning Otto I schenkt op 30 december 952 aan het klooster te Maagdenburg het gehele landgoed, toebehoord hebbende aan zijn tante Uota, gelegen in en om Deventer in de gouw Hameland, in het graafschap van Wichman [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 119, blz. 119]=Op 2 juli 956 geeft Otto I enige goederen in en om de stad aan de kerk in Maagdenburg  [Groot Charterboek deel 1 blz.40]=in 1046 door een schenking van keizer Hendrik III met andere delen van Overijssel gebracht onder de bisschop van Utrecht [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152; Busching, Nieuwe, VI, blz. 12]=in 1251 brandt de Lievenskerk af [Busching, Nieuwe, VI, blz. 30]=in 1334 brandt de Lievenskerk opnieuw af en een derde deel van de huizen in de stad. De opbouw vindt deels plaats met giften van steden en dorpen [Busching, Nieuwe, VI, blz. 30]=in 1336 verpandde Jan van Diest, de 45e bisschop van Utrecht de stad Deventer met het grootste deel van Overijssel aan Reinold II graaf van Gelre vanwege financiële problemen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 154-155]=in 1495 door keizer Maximiliaan tot Rijksstad verklaard en daarmee onder bescherming van de keizer [Busching, Nieuwe, VI, blz. 27]=in 1559 wordt Deventer een bisdom. Het heeft tot 1591 geduurd [Busching, Nieuwe, VI, blz. 28]=in 1634 koopt de magistraat het gebouw de Bruineberg naast het stadhuis voor 400 Brabantse schilden. Het wordt de vergaderplaats van Gedeputeerde Staten [Busching, Nieuwe, VI, blz. 34]=het raadhuis wordt in 1691 hersteld [Busching, Nieuwe, VI, blz. 34]=in 1774 wordt de Noorderbergertoren afgebroken [Busching, Nieuwe, VI, blz. 35]
belastingenalgemeen=in het stadswijnhuis vinden jaarlijks inzettingen en verpachtingen van de stadsaccijnzen, imposten en andere inkomsten plaats [Busching, Nieuwe, VI, blz. 34]ambtenaren=in 1839 is mr. L. Engelenburg arrondissements-inspecteur te Deventer (Aa, Aard 1, blz. XXII)=in 1839 is F.E.A. baron van Ittersum controleur der belastingen [Aa, Aard2, blz. V]
Katertol=in 1241 verkrijgt Deventer de Katertol van de abdis van Elten  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]=in 1336 twist met Amsterdam over het betalen van de Deventer Katertol  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]=na herhaalde bemiddelingen wordt het geschil in 1388 opgelost  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 152]
weiderechtzij die het volle burgerrecht hebben mogen jaarlijks drie koeien, één bul en één paard op de weide te drijven tegen betaling van een daler [koe], tien stuivers [bul] en/of drie gulden [paard]. Deze burgers heten ook wel grasburgers. Toezicht vindt plaats door zgn weigraven, onder wie doorgaans de twee jongste schepenen en twee uit de Gezworen Gemeente [Busching, Nieuwe, VI, blz. 41]

bestuuralgemeende stadsregering bestaat uit 24 leden [tot i.i.g 1591]. In 1591 vanwege het feit dat geen 24 [geschikte] hervormden gevonden konden worden, door prins Maurits verkleind naar 16 leden, daarvan twaalf schepenen en vier raden. Worden Edelhoogachtbare heren of magistraat genoemd. Ze hebben 4 secretarissen. Er wordt dagelijks vergaderd om recht te spreken en de stad te besturen [Busching, Nieuwe, VI, blz. 35, 38-39]. Daarnaast bestaat het Kollegie van Gemeentslieden. ook de Gezworen Gemeente, voor het leven verkozen. Tot 1591 bestaande uit 96 leden, vanaf die tijd uit 48 leden [8 wijken, ieder 6 leden]. Als een lid uit de wijk Polstraat overlijdt of elders wordt benoemd kiezen de leden die de Polstraat vertegenwoordigen een nieuw lid uit de wijk. Ze vergaderen 4-5 maal per jaar. Ze vertegenwoordigen de burgerij [Busching, Nieuwe, VI, blz. 35]. De Gezworen Gemeente kiezen in een jaarlijkse plechtige bijeenkomst de schepenen en raden. Uit iedere wijk wordt één lid "uitgeboond". Die stemt niet mee om het staken van stemmen te voorkomen. De overige vijf [keurnoten] in elke wijk kiezen twee personen, "de wyste, nuttigste en bekwaamste" geschikt als schepen of raad. Dat behoeven geen nieuwe personen te zijn, ook de zittenden kunnen verkozen worden. De schepenen hebben voorrang boven de raden. De verkiezing moet worden goedgekeurd door de stadhouder [Busching, Nieuwe, VI, blz. 36-37]
burgemeester-de benaming borgemeester wordt gebezigd voor elk van de 16 leden van de stadsregering, schepenen en raden [Busching, Nieuwe, VI, blz. 35]. De oudste burgemeester vervult de functie die eertijds toekwam aan de schout of baljuw, nl. het doen van de eis en vorderen van recht in lijfstraffelijke zaken [Busching, Nieuwe, VI, blz. 37]-Johan van Hemert is burgemeester [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 296].-Willem Marienburg [1590-1648] is burgemeester [zie DDB]-Jonker Balthasar Boedeker [1540-1617] is heer van Veenhuis en burgemeester van Deventer [NNBW 1911, blz. 379]=Johannes van der Beeke of Beeck is in 1655 burgemeester van Deventer [ChalmotBio2, blz. 199,284; NNBW 1911, blz. 297]-in 1675 wordt Gijsbertus Cuperus burgemeester [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 142]-In 1742 is Joan van Suchtelen burgemeester en cameraar [Leeuw1883, blz. 58]-in  1748 is mr. A. Persoon burgemeester (Hildebrand, Reglement, blz. 1)-In 1786 is mr. Damiaan van Doornink burgemeester [Chalmot1, blz. IV]-In 1786 is J.J. Fockinck burgemeester en cameraar [Chalmot1, blz. IV]-In 1786 is C.A. Jordens burgemeester [Chalmot1, blz. V]
cameraarIn 1786 is J.J. Fockinck burgemeester en cameraar [Chalmot1, blz. IV]
magistraatBernt ten Grotenhuis zit van 1521 tot 1534 in de magistraat van Deventer [Adel1925, blz. 80]
schout=de schout of baljuw is al snel in Deventer in onbruik geraakt 
secretarisGerhard Dumbar [......-1787] is secretaris van Deventer [Verwoert, Handwoordenboek I, blz.  172]Gerrard Dumbar [1683-.....] is secretaris van Deventer. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon [Kok13, blz. 55]A.H. Cramer is in 1787 secretaris van de stad [ChalmotBio2, blz. 284]
gezworeneIn 1786 is mr. S.C. Lemker lid van de gezworen gemeente [Chalmot1, blz. VI]
wethouderGerhard Johan Leonard Ankersmit [1844] is wethouder in Deventer [Wie is dat, blz. 21 ]
economie=Hanzestad, in 1790 kleding en accessoires in hertsleer, bier, peperkoek, ijzersmelterij en ijzergieterij, transitogoederen vanuit Duitsland, streekmarktfunctie [Busching, Nieuwe, VI, blz. 27]=elke van de drie hoofdsteden heeft muntrecht naast het muntrecht dat de Staten hebben [Busching, Nieuwe, VI, blz. 28]gemeentesecretarisIn 1820 is H. van Loghem secretaris van de stad  [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz. XIX]
lenen=het erf Honichlo is in door de Staten van Overijssel in  leen gegeven aan Wilhelm Dois, de burgemeester van Deventer. Zijn weduwe verkoopt na zijn overlijden het erf aan Geerlich Lippinkhof  [Jacobs, Familie, blz. 235]                                                                                                            oorlog=in 1578 wordt de Lieve Vrouwe kerk door Saksers verwoest [Busching, Nieuwe, VI, blz. 30]=in 1570 wordt een aanslag voorbereid door Willem I maar flinke sneeuwval staat eraan in de weg [Busching, Nieuwe, VI, blz. 38]   =van 1570-1578 door de Spanjaarden bezet; Pacieko is de Spaanse gouverneur in de stad  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 38]=op 19 november 1578 door graaf Rennenberg onder het gezag van de Staten gebracht  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 38]=in 1582 wordt de schans aan de overzijde van de rivier geslecht [Busching, Nieuwe, VI, blz. 25]   =op 29 januari 1587 door de Deventer gouverneur William Stanley in handen van de Spaanse gouverneur van Zutphen Taxis gespeeld [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 38]=op 10 juni 1591 herovert prins Maurits de stad op zijn neef graaf Herman van den Bergh Er is door Duitse en Waalse troepen veel huizen afgebroken om brandhout te hebben [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 30, 38-39; Fruin, Tien, blz. 101]Voor de veroverde steden was het een geluk door de Staten veroverd te wezen. Onder de overheersing van de vijand waren Deventer, Zutphen en Nijmegen tot ontvolkte puinhopen vervallen. De meeste burgers waren voor de moedwil van het krijgsvolk gevlucht, hun achtergelaten have was door de bezetting opgeteerd, de woningen zelfs tot brandhout of afbraak gesloopt [Fruin, Tien, blz. 109]=in 1597 wordt bij de stad een aarden wal gemaakt met zeven bastions [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 24-25]=tot in 1672 is de stad in handen van de Staten  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 39]=op 22 juli 1672 veroverd door Keulse en Munsterse troepen en bezet door de Munsterse bisschop van Galen om, werd beweerd, Deventer als vrije Rijksstad weer in het Duitse Rijk in te lijven [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 39]=in 1674 verlaten de Franse troepen de stad   [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153; Busching, Nieuwe, VI, blz. 39-40]=op 20 september 1787 begint een Pruissische bezetting  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153]=de in 1556 afgedankte schutterij was lange tijd rond 150 man groot [Busching, Nieuwe, VI, blz. 25] =In 1790 is in elk van de acht wijken is er een vendel voor wachtdiensten [Busching, Nieuwe, VI, blz. 38]=de Fransen verlaten eerst op 26 april 1814 de stad  [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 153]
BRONNENliteratuurAlberts, Betrekkingen Alberts, Bijdrage, p. 338 (m.e.)Alberts, Cameraarsrekeningen (1447)Alberts, Geschiedenis, p. 158 (1350)Alberts, Oudste, p. 54 (m.e.)Andreae/Downer, Plakkatenlijst, p. 19 (1046)Becht, Statistische, pp. 115(1580), 141 (id)Berkenvelder, Groei, p. 179 (1241)Busching, Nieuwe, VI, blz. 12, 22Chijs, Munten, blz.  22 (m.e.)Doorman, Brouwerij, pp. 37 (14e e), 78 (1339-1401),91-92(14ee)Doorninck, Bijdrage, pp. 237 e.v. (18e e)Doorninck, J.J. van, Catalogue der Archieven van het Groote (vroeger Heilige-Geesten-) en Voorster Gasthuis te Deventer (1267-1815),  1e stuk, vel 1-17. Zwolle,1878 Doorninck, Regesten, p. 34 (1550)Doorninck, Welke, p. 72(1437)Doorninck/Uitterdijk, Bijdragen, p. 265 (1490)Dumbar, mr. Gerhard, Kerkelijk en Wereldlijk Deventer, Deventer 1732E.H J. XII, pp. XXXV-XXXVI (1591-93)Elte, Monopolie, p. 228 (1726)Formsma, Nieuwe, p. 125 (1654)Fruin, Informacie, blz. 15 (1514) Goes, Register I, pp. 115 e.v. (1528)Gosses, Stadsbezit, pp. 21 (1123; 1401), 24 (1123), 29(1403)Henne, Histoire VII, p. 163(1544)Heyden/Hermesdorf, Aantekeningen, p. 142Hogenstijn, C.M., Bladeren in Deventer Burgerboeken, Deventer 2023Jacobs, Frans, De familie Lippinkhof in Losser, in: Gens Nostra jrg 78, 2023/4, blz. 235Kuile, Ontstaan, p. 572 (10e- 12e e)Kuile, Rechtskundige, p. 70 (1406)Meester, Geschiedenis I, p. 28 (1340)Meyer, Menselijke (14e- 15e e)Molhuysen, Remonstrantie (16e e)NavorscherX, p. 164 (1446)Neve, Rijkskamergerecht, p. 141 (1582)Niermeyer, Honderd, p. 77 (1394)Nieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820. blz. XIXNijhoff, Archief, p. 40 (1607)Racer, Gedenkstukken, deel 2, blz. 203-205 (1418), 207 (1418), 213-215 (id), 321 (1457)Rees, Geschiedenis I, pp. 59 (1276), 60 (1278)Schevichaven, Rijk, p. 49 (14e e)Sloet, Toestand, pp. 412 e.v. (1515; 1543)Snijder van Wissenkerke, Privilegiën, pp. 111-115 (19e e)Sylvanus, Gualterus, Beschryving van Deventer T.S. Drenthe, p. 57 (1395)T.S. Overijssel I, pp. 8-10 (1241), 79 (1328), 90 (14e e); II, pp. 43 (10e e), 44 (17e e), 47 (id), 53 (1367), 186 (1578), 241 (1536; 1346), 242 (1510), 273 (1615), 276 e.v. (1620), 307 (1407), 310 (1525), 313 (1536); III, pp. 46 e.v. (14e e), 50 (1367), 51 (1380), 54 (1401), 57 (1450), 58 (1453), 60 (1463), 70-71 (1576), 80 (1591), 87 (1670), 88 (1674), 112 e.v. (15e e), 124 (16e e), 147 (Rep), 148 (1576; 1589), 156 e.v. (12e-15e e), 165 e.v. (Rep), 178 e.v. (14e-16e e); IV, p.32 (1444)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 142, 152-155Voorthuysen, Mercantilisme, p. 31 (1593)Wijnpersse,  Statistiek, pp.  384 (1854), 395 (1853)

Didam

literatuur

Alberts, Geschiedenis, pp. 151 (828), 154 (1200)

Dieden


algemeen

heerlijkheid

In 1817 is Johann Matthias Singendonck vrijheer van Dieden en heer van de Maasakkers [Adel1925, blz. 198]
BRONNENliteratuurHalma, Tooneel, p. 127(1406)Zuylen, Inventaris I, pp. 295-296; II, p. 845

Diegem

literatuur

Baelde, Domeingoederen, p. 100 (1551)

Diekirch

algemeen

In 1826 bestaat het plattelandskwartier Diekirch uit 30 plattelandsgemeenten waar 26.496 mensen wonen [Gosselin, blz. L].
BRONNENliteratuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. L

Diemen

literatuur

Diederiks, Collecteurs, p. 491

Donker, Iets, pp. 25 e.v. (1436)

Fruin, Informacie, pp. 217-218 (1514), 614 (id) 

Jansen, Amsterdamse, pp. 417 (1731), 425 (1796), 430 (19e e) 

Sterck, Opkomst, p. 161 (1344)

Diemerbroek

literatuur

Rootselaar, Rekening, pp. 33 (1585-86), 51 (1555-85)

Diemermeer

literatuur

Diederiks, Collecteurs, p. 491

Diepenbeek

literatuur

Eversen, Lijst, p. 101 (1448)

Neve, Rijkskamergerecht, p. 333 (16e e)

Diepenbroek

Joost van Heeckeren (...-1620) is heer van Diepenbroek en RoderloJan Zeger van Welvelde is heer van Diepenbroek BRONNENliteratuurChalmot, Biographisch, deel 2, blz. 288 [Jan]Winkler Prins, A. Geïllustreerde Encyclopedie (H-IYNX), deel 8, Amsterdam 1876, blz. 191 [Joost]

Diepenheim

algemeen

=valt onder het drostambt Haaksbergen [Buesching Nieuwe, deel VI,, blz. 104]=er zijn havezates: huis te Diepenheim, Pekkedam, Nijenhuis, Warmelo, Beverfeurde  [Buesching Nieuwe, deel VI,, blz. 104]

bestuur

=de regering bestaat uit 6 burgemeesters en 4 gemeenslieden [Buesching Nieuwe, deel VI,, blz. 104]

geestelijkheid

Aantekening uit maart 945 over inkomsten van de abdij Fulda o.a. te Diepenheim en „Edenwerfa" = Idaard  [Muller blz.  114]

heerlijkheid

Berent Hendrik Bentink is heer van Schoonheten en Diepenheim [Chalmot2, blz. 283]Dirk Bentink is heer van Diepenheim [Chalmot2 blz. 282]Berent Bentinck [1615-1668] is in 1655 heer van Diepenheim en proost van Deventer [Kobus/Rivecourt1.129; Chalmot2, blz. 284]Hendrik Bentink is heer van Wekeren, Diepenheim en Schoonheten
BRONNENliteratuurAlberts, Middeleeuwen, pp. 64 (14e e), 152 (945)Baelde, Domeingoederen, pp. 327-328 (1551)Bannier, Landgrenzen I, p.128 (1576) Blink, Geschiedenis I,p. 150 (1577)Chalmot, Biographisch, deel 2, blz. 282, 283, 284Doorninck/Uitterdijk, Bijdragen VII, p. 138 (1549) Kobus, J.C./jkhr W, de Rivecourt, Biographisch Handwoordenboek van Nederland, Zutphen 1870, deel 1 [A t/m H], blz. 129Kuile, Heerlijkheid, p. 397 (18e e) Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 109, blz. 114 [945]Racer, Gedenkstukken, deel 2, p. 232 (1331), 246-259 (m.e.), 304 (1531)T.S. Overijssel I, pp. 88 (1336), 109 (14e e); II, pp. 65 (17e e), 255 (1605), 299 (1602)Wijnpersse, Statistiek, p. 384 (1854)

Diepenveen

algemeen


BRONNENliteratuurWijnpersse, Statistiek, p. 384 (1854)

Dieren

algemeen

tienden

De Nachtegaalstiend onder Dieren [GA139]

BRONNENarchiefGelders Archief 2879 Herv. Gem. Spankeren, 3.2.03.2 Kapitaal nr. 139literatuurVeen, Ambt, pp. 220 (1661), 222 (1761), 230 (1794)

Diessen

Ook Deosne, Diesne

algemeen

godsdienst

kerkelijk bezit

Ansbald, zoon van Willibald, schenkt op 1 juni 712 aan bisschop Willibrord goederen te Diesen en „Leyetlaus" aan de Dommel in de gouw Taxandrië [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 21, blz. 15]. 

Aengelbert schenkt op 1 maart 713 aan bisschop Willibrord goederen in Eersel in Taxandrië en te Diesen [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 22, blz. 16]. 

literatuur

Bergh, Handboek, blz. 90

Diestalgemeen"Dat sij dan onse voors. tollen, pachten, chijnzen en renten, en oic alle vervallen voirs soilen moigen aenveerden en inhouden, sonder onsen wederseggene, abolch oft enigen ondanck daerom te hebbene in eniger manieren, Doude Rootb. folio 62 verso 1537 [blz. 22]
belastingenbieraccijnsDat sij [nl. de schippers] daervan [nl. van de bieren hunner consumptie] geen verklaers oft aendracht en moeten doen aen de accijsenaers oft gecommitteerde van het bier.comptoir. St.-Arch. v. Diest , vak 19 (1721). [StallaertI.18]wijnaccijns"Van wijnne te scrodene sal elc aame wijnts, die di scroderen (sjouwers, La) afdoen en kelderen, ghelden enen penninc, en elke aame wijnts, die si vutdoen, sal ghelden tue penninghe", Tol te Diest, 24 juni 1307 [StallaertI.2]bestuurMathias Victor van Kannard is schout van Diest [Enckels, Landwijk, blz. 90]BRONNENliteratuurDespy-Meyer, Chartes, p. 169 (1293) Doorman, Brouwerij, p. 75 (1307) Enckels, Raymond, Bijdrage tot de geschiedenis van Landwijk van de 14de tot de 18de eeuw, in: Het Oude Land van Loon, Jaarboek van de Federatie der Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg, jaargang XI-1956, blz. 79-90Henne, Histoire VIII, p. 274 (1546)Stallaert, Ch., Inventaire analytique des Chartes concernant les Seigneurs et la ville de DiestStallaert, Glossarium I, pp. 21 (1307), 22 (1537), 48 (1510), 130 (1290), 190, 211 (1366), 243 (1307; 1335), 302 (1335;1410;1578)

DieverBRONNENliteratuurGosses, Organisatie, p. 174 (1447) Navorscher XL, p. 189 (19e e) T.S. Drenthe, p. 80 (Rep) W.D.B.I.U.A. 1874, 20 juni, p. 2Dijkshoorn

Eén van de oudste Friese dorpen

algemeen

Gelegen tussen het dorp Almenum en Terschelling [Kok13, blz. 69]In het jaar 1130 stond er een groot kasteel [Kok13, blz. 69]Het dorp is in de Zuiderzee verdwenen [Kok13, blz. 69]BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 69

Dijksterhuis

Een borg bij Pieterburen

algemeen

in 1777 bewoond door G. Alberda [Kok1, blz. 162]
BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 162

Dijkveld

Heerlijkheid in het land van Montfoort bij Oudewater.

algemeen

=Het gebied is 434 morgens groot [Kok13, blz. 69

heerlijkheid

=Dijkveld en Ratiles vormen een ambachtsheerlijkheid, leenroerig aan de provincie Utrecht en de Proostdij van Oud-Munster [Kok13, blz. 69]=in 1702 overlijdt Everard van Weede, heer van Dijkveld [Kok13, blz. 69]=de familie Paauw volgt op [Kok13, blz. 69]=in 1760 wordt Jan Fredrik van Beek, echtgenoot van Isabella Paauw, ermee beleend [Kok13, blz. 69]=In 1815 is Everard van Weede heer van Dijkveld, Lutteke, Weede en Rateles [Adel1925, blz. 237]BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 69
Dikkeningenalgemeenhet stift ligt aan de rivier de Rees en behoort tot de boerschap De Wijk [Lier, Staat. blz. 105-106]rentmeester van DikkeningenDe rentmeester van Dikkeningen heeft het bestuur over de goederen van het stift. Hij betaalt de prebenden aan ongehuwde juffers. Zijn jaarwedde is f 600; hij betaalt f 900 ambtgeld [Lier, Staat, blz. 72]

Diksmuide

Ook Dixmuide, Dixmuiden

algemeen

=in 1826 is Diksmuide, behalve een stad, ook de naam van een plattelandsdistrict. Het district omvat 25 plattelandsgemeenten met 35.179 inwoners [Gosselin, blz. XXXVIII]
BRONNENliteratuurBaelde, Domeingoederen, pp. 157 (1551), 183 e.v. (id) Blockmans/Prevenier, Armoede, pp. 513 (1469), 529 (15e e) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXVIIIHenne, Histoire II, p. 127 (1517) Lyon/Verhulst, Medieval (12e e) Smidt/Strubbe, Chronologische I, p. 159 (1479) Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, pp. 19 (1505), 210(1519), 232(1520) Uytven/Blockmans, Noodzaak, pp. 279 (1390), 287 (id)

Dinant

Stad in de provincie Namen

algemeen

Het arrondissement Dinant bestaat in 1826 uit 137 plattelandsgemeenten met 44.364 inwoners [Gosselin, blz. XLIII].
BRONNENliteratuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XLIIIPirenne, Constitution (m.e.)

Dinteloord

literatuur

Wijnpersse, Statistiek (1854)

Dinther

heerlijkheid

mr. Jacob van der Houven [....-1698] is heer van Heeswijk en Dinther [Roelants, Gulden, blz. 334]mr. Jacob van der Houven [1657-1718] is heer van Heeswijk en Dinther [Roelants, Gulden, blz. 334]mr. Cornelis Jacob Speelman is in 1817 heer vanHeeswijk en Dinther [Adel1925, blz. 205]BRONNENliteratuurW.D.B.I.U.A. 1872, 25 december, p. 3

Dinxperlo

algemeen

belastingen

verponding=Copie maandcedulle van de verponding van Dinxperlo [ARA, Verslagen 1888, blz. 86]=Register van de landerijen, maatboek,  op order van de commissie der verponding in 1810 opgemeten [ARA, Verslagen 1888, blz. 95]
BRONNENliteratuurSloet, Toestand, p. 423 (1543)

Dirksland

algemeen

gemeente

notaris=in 1826 is D. van Weel notaris [Gosselin, blz. XXIII]

heerlijkheid

-mr. Maarten van der Goes is in 1814 heer van Dirksland [Adel1925, blz. 75]

BRONNENliteratuurGosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXIIIW.D.B.I.U.A. 1873, 22 februari, p. 2Wiskerke, Geschiedenis, p. 42 (1415)

Doddendaal

heerlijkheid

Reyner van Stepraet en zijn zoon Johan van Stepraet zijn heren  [Navorscher 1852, blz. 181]

Dodewaard

Waarschijnlijk naar de persoonsnaam Dodo
BRONNENliteratuurAlberts, Geschiedenis, p. 154 (12e e) Blink, Geschiedenis, p. 132(1313)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 158

Doesburg

Stad in Gelderland. Ook Doesborgh

algemeen

Verlinden meent dat aantoonbaar is dat de slag die Hieronymus in 373 leverde "Deusone in regione Francorum" hoogstwaarschijnlijk in de buurt van Doesburg heeft plaatsgevonden [Verlinden BGN 1946 blz.  XII; Verlinden blz. 246]
=in 1826 is Veluwenzoom een van de 17 hoofdschoutambten van Gelderland. Veluwenzoom heeft vijf schoutambten met 13755 inwoners [Gosselin, blz. XXXV]

gemeente

burgemeester=Johan Heydendael is burgemeester van Doesburg.
secretaris=in 1826 is J. Langlois jr. secretaris van de stad Doesburg [Gosselin, blz XIII].

oorlog

=waarschijnlijk door Drusus gesticht [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 844 door de Denen en Noormannen ingenomen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 1355 nu eens in bezit van Reinald, hertog van Gelre dan weer in handen van zijn broer Eduard [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 1467 tekent Doesburg het eeuwig verbond gesloten door Arnold, hertog van Gelre en Robert, bisschop van Keulen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=op 1 januari 1468 valt de stad in handen van Klevenaars die de stad vervolgens weer ontruimen moeten vanwege het eeuwig verbond [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 1505 geeft de stad zich over aan Philips I, later aan Philips II [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 1586 worden de Spanjaarden door graaf Leicester verdreven [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=op 21 juli 1672 nemen de Fransen de vesting in bezit [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]=in 1674 verlaten de Fransen de stad [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 160]

rechtspraak

Alexander van der Capellen is rigter van stad en ambt Doesburg [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 116]
BRONNENliteratuurAlberts, Oudste, p. 54 (m.e.)Bachiene, Vaderlandsche, blz. 337-340 Becht, Statistische, p. 140 (1593)Doorman, Brouwerij, pp. 73 (1232), 74 (1294-95) Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XIII; XXXVHoefer, Uittreksel, p. 274 (1476) Meester, Geschiedenis I, p. 28 (1340) Niermeyer, Over, p. 28 (14e e) Nijhoff, Archief (13e- 18e e)Renting, Doesburg Schevichaven, Rijk, p. 49 (14e e) T.S. Overijssel I, p. 9 (1696) Veen, Lathum, p. 30 (16e e) Ven, Rechtsgevolgen, pp. 553 e.v. (18e e) Verlinden, Ch., Chronicon, uitg. R. Helm, Eusebius' Werke, deel VII, Die Chronike des Hieronymus, I, Leipzig 1913, blz. 246; Verlinden, Ch., De Franken en Aetius, Kritische bijdrage tot de Chronologie van den opmarsch der Franken in België en Noord-Frankrijk, in: BGN deel 1, 1946, blz. XII-Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 116, 160Vries, Economische (Graf.), p. 10 (1698-1795) Vries, Ontduiking, p. 351 (1725) Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)

Doetinchem

Stad in Gelderland.

algemeen

=Eerste vermelding in 838 [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=op 19 april 1527 breekt brand uit; het grootste deel van de stad wordt verwoest; alle archiefstukken gingen verloren [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=In 1826 is Doetinchem een van de 17 hoofdschoutambten van Gelderland. Doetinchem heeft zes schoutambten met 14.214 inwoners [Gosselin, blz. XXXV]

bestuur

Frans Jan van Heeckeren (1692-1767) is rechter in en wordt burgemeester van Doetinchem (WP8.192)

godsdienst

In 1236 schenkt Everhardus de Hekeren goederen onder Keppel aan het klooster Bethlehem bij Doetinchem [Adel1925, blz. 88]

oorlog

=op 28 oktober 1572 verdrijft Willem van Oranje de Spanjaarden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=Willem verlaat de stad en de Spanjaarden keren terug onder don Frederik van Toledo [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=op 10 juli 1579 wordt de stad ingenomen door Maarten Schenk van Bleijenbeek [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=tijdens de Munsterse oorlog van 1672 maakt de Munsterse bisschop aanspraak op de stad; hij bemachtigde die [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=op 9 juni 1672 geeft de vesting zich over aan de Fransen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=in 1787 bezet door Pruissische troepen, die spoedig weer vertrokken [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=in 1813 leed de stad door de ingekwartierde bondgenoten [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]
BRONNENliteratuurAlberts, Geschiedenis,  pp. 151 (838), 154 (12e e) Alberts, Keurboek (m.e) Bachiene, Vaderlandsche, blz. 340Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXVHoefer, Uittreksel, pp. 274 e.v. (1476) Navorscher XLV, p. 629 (1895) Nijhoff, Archief, p. 26 (1547-53) T.S. Overijssel I, p. 9 (1696) Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 160-161W.D.B.I.U.A. 1873, 3 mei, p. 3Winkler Prins, A. Geïllustreerde Encyclopedie (H-IYNX), deel 8, Amsterdam 1876, blz. 192

Doeveren

Dorp in Noord-Brabant

algemeenbelastingen=in 1674 wordt in Doeveren familiegeld geheven. Het gaat om 13 belastingplichtigen die de 200e penning betalen. Tezamen 92: 11: 10. Twee belastingplichtigen wonen elders, maar bezitten inkomsten of vermogen in Doeveren [Stasse, Familiegeld, blz. 241] oorlog=in 1672 door Franse troepen geplunderd en de bevolking mishandeld [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]
BRONNENliteratuurFruin, Informacie, pp. 458-459 (1514)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 161

Dokkum

Stad in Friesland. Ook Dokkenburg

admiraliteit

Van 1597 tot 1645 zetelt de Friese admiraliteit in Dokkum [Oudsten, blz. 68]

algemeen

=er zou in 240 door prins Ubbo een kasteel Duckenburg zijn gebouwd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=dit kasteel zou in 739 door Gondebald, koning der Friezen, met een ringmuur zijn omgeven [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]  In de 11e eeuw wordt er munt geslagen [Oudsten, blz. 68]In 1298 is er sprake van stadsbestuur [Oudsten, blz. 68]Het Dokkumerdiep slibt dicht en wordt in 1729 afgesloten [Oudsten, blz. 68]In 1800 behoort Dokkum tot één van de elf gemeenten binnen de 1e ring van het Departement van de Eems. Er wonen 2682 personen verdeeld over vijf grondvergaderingen. Tot Dokkum behoren de huizen aan de Zuidkant met 7-8 gezinnen. Deze huizen vallen onder de grondvergadering van Damwoude [Covens, blz. 121]

bestuur


afgevaardigdenGedeputeerde Staten van FrieslandJulius Schelto van Aitzema is lid van GS van 21 mei 1701 t/m 9 mei 1704, van 26 november 1708 t/m 12 mei 1710 en van 31 mei 1712 t/m 11 juli 1714 namens Dokkum [Repertorium]
burgemeester=in 1600  is Meinardus van Aitzema burgemeester [Winkler Prins, Geïllustreerde 1884, blz. 328]=in 1749 is E. Sjuk van Burmania burgemeester [Hildebrand, Reglement, blz. 46]

oorlog

=in 1399 wordt de stad door Albrecht van Beijeren, graf van Holland, ingenomen [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=in 1414 door de Vetkopers verwoest [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=in 1419 door de Schieringers herbouwd en versterkt [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 161]=op 28 augustus 1572 door de Spaanse gouverneur Caspar de Robles uitgeplunderd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]=in 1580 ingenomen door de graaf van Hohenlo [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]=In 1582-1583 worden door de Staten wallen met bastions gebouwd [Oudsten, blz. 68; Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162] 

BRONNENliteratuur ANF 1884, 15 januari, p. 4 (18e e)Becht, Statistische, pp. 115(1580), 117(1584), 142 (1580) Faber, Drie II, p. 498 (1711-90) Keikes, Voormalige (16e-18e e)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 161-162W.D.B.I.U.A. 1873, 9 augustus, p. 3Wijnpersse, Statistiek, p. 383 (1854)

Domburg

Stad in Zeeland

algemeen

=veel vondsten uit de Romeinse tijd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]

bestuur

=in 1733 is Adriaan Schiekatte schepen van Domburg [Noppen, Vereecke, blz. 303]=in 1750 is Adriaan Schiekatte burgemeester van Domburg [Noppen, Vereecke, blz. 303]

heerlijkheid

=Jacob Boreel (1552 Middelburg-1636) was vanaf 1610 heer van Duinbeke, Westhoven,  Domburg en Sint Aegtenkerke [Kok13, blz. 38; Navorscher 1852, blz. 131]=in bezit van de familie van Dishoeck in de periode 1732-1817 [Nav1870]
BRONNENliteratuurAndreae, Recht, p. 437 (1310)Bergh, Handboek, blz. 37 (1647; 1705)Blink, Geschiedenis I, p. 169 (1494)Blok, Financiën, p. 44 (1477)Chijs, Munten, blz. 4 (m.e.)Deinse, Over, p. 89 (1452)Engels, Geschiedenis, blz. 16-17 (1223), 19 (m.e.), 29 (1294)Somtijds kwam ook wel in de steden een gedeelte der boete ten voordeele van de stad, of der poort, ook wel der Regters, al naar zulks bepaald was bij de keuren en handvesten van tijd tot tijd door de Graven verleend; zoo als blijkt uit de keuren en wetten ...in 1223 aan die van Westkapel en Domburg  gegeven [blz. 16-17]Uit de Domburgsche, Westkapelsche en Middelburgsche keuren schijnt het dat in Zeeland de wijnhandel niet onbelangrijk moet geweest zijn [blz. 19]dat Graaf Floris in 1294 die van Domburg ontslaat van al dat "hoiemen gescote" dat men plagt te geven in t ambacht van Domburg "want wij met goede lieden vonden hebben dat een onregt gescot was [blz. 29]Fruin, Rechterlijke, p. 19 (m.e.)Gosses, Stadsbezit, p. 28 (1336)Iterson, Confiscatie, p. 85 (1351)Kruisheer, Oorkonden, p. 391 (1294)Navorscher X, p. 50 (1294); 1870, blz.591; XL, p. 189 (19e e) Noppen, Hans P., Genealogie Vereecke (Vreeke) te Walcheren (de oudste generaties), in: Ons Voorgeslacht 2021, nr. 742, blz. 285-312T.S. Zeeland II, pp. 103 (1452), 220 (1294), 225 (16e e) Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 162W.D.B.I.U.A. 1873, 8 november, p. 2; 15 november, p. 3 Wijnpersse, Statistiek, p. 383 (1854)

Dommelen

Dorp in Noord-Brabant

algemeen

belastingen

collaterale successieRegisters van taxaties voor het recht op de collaterale successie of de 20e penning 1697-1807 [ARA Verslagen 1888, blz. 61]twintigste penningRegisters van taxaties voor het recht op de collaterale successie of de 20e penning 1697-1807 [ARA Verslagen 1888, blz. 61]

oorlog

=in 1599 wordt de bevolking veel geld afgeperst door de Spanjaarden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]
BRONNENliteratuurVerwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 162W.D.B.I.U.A. 1874, 19 september, p. 3

Dongen

Dorp in Noord-Brabant


BRONNENliteratuurChijs, Munten, blz. 37Enklaar, Falsifkatio, pp. 7, 15 e.v. (1390) Goor, Beschrijving, pp. 355-356 (1712)

Doniawerstal

Maarten Hamkema (1550-1619) is van ..... tot 1581 grietman van DoniawerstalWillem van Haren (1665-1728) is grietman van D. Frans Julius Johan van Eysinga is grietman [Kok14, blz. 605]Schelte baron van Heemstra [1807-...] wordt in 1830 grietman van Doniawerstal
BRONNENliteratuurWinkler Prins, A. Geïllustreerde Encyclopedie (H-IYNX), deel 8, Amsterdam 1876, blz. 63, 200 

Doorn

Dorp in Utrecht

algemeen

heerlijkheid

In 1815 is mr. Andries Cornelis Willem Munter heer van Sleeburg en Doorn [Adel1925, blz. 142]

oorlog

=in 1322 door Willem de Goede, graaf van Holland, in de as gelegd omdat hij het oneens was met de keuze van Jacob van Oudshoorn tot bisschop van Utrecht [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]=in 1420-1421 door de Geldersen geplunderd [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 162]
BRONNENliteratuurAvis, Directe, pp. 118 (1498; 1507),130 (1507) Rootselaar, Rekening, pp. 34 (1585-86), 62 (1574-85), 94 (1586) Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 163-164Wijnpersse, Statistiek, p. 383 (1854)

Doorn, de 

algemeen

heerlijkheid

=Willem van Broeckhuisen tot Eeschate trouwt in 1583 met Maria van Uterwijck, vrouwe van den Doorn. Hun zoon Wilt van Broeckhuisen tot den Doorn, Wilperhorst en de Groote Weede koopt de Lathmer voor f 50.000 van Dirk van Brienen en koopt de Geldersche Toren in 1654 van zijn zwager Karel van Delen [ANF1888, blz. 69]=Na Willem's overlijden gaat de Doorn over op zijn oudste zoon Willem [ANF1888, blz. 69]
BRONNENliteratuur

Doornburg

Zie Doornenburg

Doornenburg

algemeen

=bij de hof Doornenburgse woerd zouden ooit door de Germanen en Romeinen lijkplechtigheden hebben plaatsgevonden [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 164]
BRONNENliteratuurBergh, Handboek, blz. 64, 93 (891)Gabriëls, Edel, p. 556 (18e e) Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 164

Doornik

Stad in Henegouwen.

algemeen

=n 406 rukken de Vandalen op vanuit Pannonië naar het westen, langs de Donau Ze stuiten op de Franken. In een veldslag sneuvelen 20.000 Vandalen, onder welke hun koning Godigisel. Met hulp van de Alanen weten ze toch de Franken te verslaan. Op 31 december 406 steken ze de Rijn over en vallen Gallië binnen. in   407 wordt Doornik verwoest door de Vandalen [Verlinden, Franken].=in 1826 is Doornik behalve een stad ook de naam van een plattelandsdistrict. Het omvat 83 plattelandsgemeenten met in totaal 84.808 mensen [Gosselin, blz. XXXIX]
BRONNENliteratuurArnould, ImpotBaelde, Domeingoederen, pp. 48-52 (16e e),180 (1551), 182 (id), 192-195 (id) Baelde, Financiële, p. 22 (1535-38) Becht, Statistische, p. 116 (1580)Braure, Etude, p. 176 (1498) Craeybeckx, Moeizame, p. 90 (1572) Desmazières, E., Bibliographie tournaisienne, Tournai 1882Dillen, Bespr. Rolland, Tournai, pp. 87 e.v. Doorman, Brouwerij, pp. 17 (1216), 73 (id) Fruin, Zeventien, pp. 11, (1569), 20-21 (16e e), 28 (id)Gachard, L.P., Notice sur les archives de Tournai, in: Doc. I, 1Gosselin, J.J., Alphabetische naamlijst der gemeenten en derzelver onderhoorigheden ...etc, Amsterdam 1826, blz. XXXIXHenne, Histoire II, pp. 27 (1187), 36 (1513), 38 (1514), 229 (1518); III, pp. 270 (1522), 305 (1523), 306 (id); IV, pp. 44 e.v. (1525), 99-100 (id), 112 (1526), 135 1527), 202 (1528), 230 (1529); V, pp. 135 (1529-30), 177 (1541), 178 (1524); VII, pp. 130 (1521), 328 (1542); X, pp. 18 (1553), 172(1555)Kieft, Gruit, p. 166 (m.e.)NavorscherV,p. 331(1581)Smidt/Rompaey, Chronologische III, p. 284 (1537)Verhofstad, Regering, pp. 61 (1543), 63 (id), 144(1558)Verlinden, Ch., De Franken en Aetius, Kritische bijdrage tot de Chronologie van den opmarsch der Franken in België en Noord-Frankrijk, in: BGN deel 1, 1946, blz. I-2

Doornikse, het 

literatuur

Japikse, Resolutiën I, blz. 11

Doornspijk

literatuur

Alberts, Geschiedenis, p. 150 (9e e)

Haak, Plooierijen, pp. 111 (1703), 115 (18e e), 132 (1704) 

Heringa, Tijnsen, p. 35 (m.e.) 

Navorscher XV, p. 90 (1363)

Doornum

heerlijkheid

Folkmar Beninga is heer van Grimarsum, Doornum en ArralBRONNENliteratuurChalmot, Biographisch, deel 2, blz. 267-268Doorwerth

algemeen

=in 1635-1636 hield Frederik Willem, keurvorst van Brandenburg, zijn hofhouding op Doorwerth, een oud slot [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 164] 
heerlijkheidCharlotte Sophia van Aldenburg was sinds 1739 vrouwe van Doorwerth [NNBW 1911, blz. 302] 
BRONNENliteratuurHaak, Plooierijen, p. 134 (1708)Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 164

Dordtsmonde

heerlijkheid

Ten zuiden van de Lindt heeft het oude Dordtsmonde gelegen. In een briel van de Abt van Prüme uit 898 wordt er melding van gemaakt. De grond van deze heerlijkheid is al voor de Sint Elizabethsvloed door het water verzwolgen. In de leenbrieven wordt vermeld dat het oude Dordtsmonde gelegen heeft langs de Dubbel van Dubbeldam af tot de Waal en Barendrecht toe [Regt, blz. 54]

Er bestaat in 1849 nog het recht van visserij in de linkerarm van de Merwede (Oude Maas) [Regt, blz. 54]

Dorestad

Zie ook Wijk bij Duurstede 

algemeen

Koning Karel de Groote verleent in december 775 aan de lieden van de kerk van Straatsburg op verzoek van bisschop Etto tolvrijheid door het gehele rijk, behalve te Quentowic, Dorestat en en "Sclusas" [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 47, blz. 39]. Aan de echtheid van de oorkonde wordt getwijfeld.

Koning Karel (de Grote) schenkt op 8 juni 777 aan de St. Maartenskerk in het Oude Trecht de villa Leusden en vier bosschen aan de Eem, en aan de kerk Upkirika boven Dorestad honderd roeden (pertica) grond om de kerk, het ripaticum op de Lek en een eiland tusschen Rijn en Lek  [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 48, blz. 41]. 

Koning Zwentibold bevestigt op 24 juni 896 de St. Maartenskerk in het Oude Trecht in het bezit van den tiend van alle domeingoederen aldaar, van de voogdij over de mannen der kerk en van vrijdom van lasten te Dorestad, Deventer, Tiel en andere plaatsen [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 88, blz. 94]. 

Koning Hendrik I bevestigt in de periode april 920-februari 931 de St. Maartenskerk in het Oude Trecht in het bezit van de tiend van alle domeingoederen aldaar, van de voogdij over de mannen van de kerk en van vrijdom van lasten in Dorestad, Deventer, Tiel en andere plaatsen [Muller/Bouman, Oorkondenboek I. nr. 97, blz. 101]

literatuur

Gosses, Oude, p. 121 (m.e.) 

Heyden/Hermesdorf, Aantekeningen, p. 141

Dorp

literatuur

Fruin, Informacie, pp. 369-370 (1514)

Dorpboer

Boerschap in Gelderland.

algemeen

financiën

Verpondingsboek 1753-1800 [ARA, Verslagen 1888, blz.

Dorpen van redemptie 

algemeen

Enige in het bisdom Luik gelegen dorpen die onder het gebied der Staten-Generaal stonden. Na het Partagetractaat van 1661 bleef onbeslist tot welk bestuur deze acht dorpen behoorden. Hunne Hoogmogenden bleven hun recht van oppermacht over de dorpen uitoefenen, omdat zij ze beschouwden als behorende tot Staats-Brabant. De jaarlijkse  lasten van hun landerijen kochten zij voor een vaste som geld af. Geen van deze dorpen behoort tot het tegenwoordige Koningrijk der Nederlanden beloond [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 165].
BRONNENliteratuurVerwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 165 Dorthalgemeen
bestuurschout=In 1820 is J.J. de VuIler uit Zutphen schout van Gorssel en Dorth [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz.XXIX]heerlijkheidIn 1546 en 1554 wordt Zeno van Dorth met de hh Dorth beleend [Leeuw1883, blz. 68]In 1607 wordt Derk van Dorth heer van Dorth en Schoneveld [Leeuw1883, blz. 68]Goddert Filip Cornelis Theodorus van der Capellen (1733-1779) was heer van den Krink, Dorth en BerkenwoudeBRONNENliteratuurKobus/de Rivecourt, Biographische A-H, blz. 327Nieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820. blz. 9

Dotterijs

literatuur

Baelde, Domeingoederen, p. 182 (1551)

Braure, Etude, p. 108 (1449)

DowaaiOok Douai

literatuur

Baelde, Domeingoederen, pp. 172-179 (1551), 182 (id)Blockmans/Prevenier, Armoede, p. 515 (1469)Braure, Etude (15e- 16e e)Craeybeckx, Moeizame, pp. 79-80 (1572)Duthilloeul, Bibliographie douaisienne, Douai, 1842-54, 2 vol Appendice par E. Nève . Bruxelles, 1850. Fruin, Zeventien, p. 21 (1558)Gaillard, Etude, p. 212 (m.e.)Henne, Histoire I, p. 294 (1512); II, pp. 326 (1520), 366 (1521); III, p. 305 (1523); IV, pp. 7 (1524), 28 (id), 44 e.v. (1525), 99-100 (id), 112 (1526), 122 (id), 202 (1528), 230 (1529); V, p. 134 (1520-30); VII, p. 130 (1521); VIII, p. 139 (1543); X, p. 18(1553)Janssens, Joachim, p. 423 (1570-72)Lyon/Verhulst, Medieval, pp. 20 (m.e.), 21 (12e e)Serrure, C.P., Nederlandsche oorkonden en Nederlandsche boeken in Frankrijk (Douai, St. Omer, St. Winoksbergen), in: Vad. Mus. I, 215Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, p.498 (1530)

Drachten

Ook Dragten

Stad in Friesland

algemeen

In 1800 behoort de gemeente Drachten  tot één van de elf gemeenten binnen de 4e ring van het Departement van de Eems. Er wonen 4259 personen verdeeld over 8 grondvergaderingen (Nijega en Smallinger Opeinde 1, Oudega 1, Noordragten 4, Zuiderdragten 2)  [Covens, blz. 124]

literatuur

Algemeen, Friesland, p. 204 (1500)


Drakestein

Kasteeltje in Utrecht

algemeen

Eertijds een riddermatige hofstede in de provincie Utrecht [Kok].BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 1

Drechterland

Een streek in West-Friesland, gevormd door Enkhuizen en de directe omgeving. 

algemeen

De inwoners werden Drechters of Drechter Friezen genoemd. In 1155 kiezen ze partij voor de bisschop in de twist die de Utrechtse bisschop heeft met graaf Dirk IV.  Ze vallen al plunderend en brandstichtend binnen in Kennemerland.  Ze stuiten uiteindelijk op de Haarlemse poorters en de geburen van Osdorp. Ze moeten de aftocht blazen met achterlating  van 900 doden. In 1161 wordt met graaf Floris III een verdrag gesloten. De Drechters doen hem vervolgens hulde. In 1288 worden ze door Floris V onderworpen [Kok].BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 3

Dreischor

Een plaats op Schouwen-Duiveland

algemeen

Oorspronkelijk een eiland.  Door de bedijking van Noordgouwe en Zonnemaire is het aan Schouwen gehecht.In 1940 een zelfstandige gemeente.  In 1965 opgegaan in Brouwershaven dat in 1997 opging in de gemeente Schouwen-Duiveland [Meer/Boonstra blz. 7]

heerlijkheid

Vroeger een aanzienlijke heerlijkheid  [Kok, blz. 11-12]De heerlijkheid is in 1705 groot 2793 gemeten en 115 roeden zonder Voorne en het poldertje Maarland. Johan Daniel Ockerse koopt dan de heerlijkheid van de grafelijkheid voor 2050 ponden Vlaams.  [Kok, blz. 12]Na Ockerse's overlijden wordt Adriaan Mogge van Haamstede op 30 november 1742 ermee verlijd [Kok, blz. 12]BRONNENliteratuurBergh, Handboek, blz. 83Bezemer/Blécourt, Rechtsbronnen, p. 192 (1440)Blecourt, Heerlijkheden, p. 72(1371)Blink, Geschiedenis I, p. 169 (15e e)Blok, Financiën, p. 45 (1494)Fruin, Rechterlijke, p. 105 (1400)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 11-12Smidt/Strubbe/Rompaey, Chronologische II, p. 198(1518)T.S. Zeeland II, p. 429 (1539)Drempt

Een dorp bij Doesburg. Zie onder Drumpt


Dreumel

Een dorp aan de Waaldijk bij Wamel

algemeen

heerlijkheid

Ida Francisca Maria Catharina Barbara van Scherpenzeel is vrouwe van Mierlo, Dreumel, enz [Adel1925, blz. 96]
BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 12 

Drie

BRONNENliteratuurAlberts, Geschiedenis, p. 151 (855)

Driebergen

Dorp in Utrecht bij Zeist en Doorn.

algemeen

In 1677 door de Staten van Utrecht verenigd met Zeist [Kok, blz. 12]

heerlijkheid

In 1677 door de Staten van Utrecht verkocht aan de graaf van Nassau, heer van Odijk [Kok, blz. 12]In 1767 wordt Zeist door Cornelis Schellinger verkocht aan de graaf van Zinzendorf; Cornelis blijft bezitter van Driebergen [Kok, blz. 12]
BRONNENliteratuurAvis, Directe, pp. 106(1497), 107(1508)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 12 Rootselaar, Rekening, pp. 34 (1585-86), 60 (1574-85), 94 e.v. (1586)

Driehuizen

Een buurt in Groot Schermer

algemeen

De naam is ontleend aan de drie huizen die in 1603 als eerste huizen in het buurtje werden gebouwd. In 1785 bestaat het uit 30 huizenBRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 14 

Driel

Dorp in de Overbetuwe

algemeen

BRONNENliteratuurAlberts, Geschiedenis,  pp. 58 (m.e.),151 (814)Evers, Kroniek, p. 40 (1846)Evers, Van, p. 44 (1669)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 14Nijhoff, Oude, pp. 19 (1372), 44 (1449)Schevichaven, Rijk, p. 70 (1294)W.D.B.I.U.A. 1874, 3 oktober, p. 4

  Driel  

Plaats in de Bommelerwaard bij Rossum.

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 14

Driesum

Plaats in Oostergoo in Friesland in de grietenij Dantumadeel. Ook Dresum.

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 14

Driewegen

Een dorp op Zuid-Beveland  bij Ellewoutsdijk

 algemeen

Het dorp heeft een eigen gerecht [Kok, blz. 15]

heerlijkheid

De heerlijkheid omvat behalve her dorp de polder Lange Maire en de Kamer polder, samen 866 gemeten 262 roeden. In 1747 zijn in de heerlijkheden Driewegen en Koudorpe 68 huizen [Kok, blz. 15]BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 15
DrimmelenDorp bij Dordrecht. Ook Drummelen en Driemijlen.algemeenDrimmelen is na de Sint Elisabethsvloed van 1421 weer boven water gekomen [Kok, blz. 15]
heerlijkheidHans Willem baron Bentinck [1649-1709] is vanaf 15 september 1676 heer van Drimmelen [Kok, bl. 15; NNBW 1911, blz. 299]
BRONNENliteratuurChijs, Munten, blz. 37Fruin, Informacie, pp. 526-527 (1514)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 15Smidt/Strubbe, Chronologische I, p. 403 (1468-69)Kobus/de Rivecourt, Biographische A-H, blz. 130

Drogeham

Dorp in de gemeente Achtkarspelen

algemeen


BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 15
DrongelenDorp in de gemeente Aalburg in Noord-Brabant. algemeenEén van de benedendorpen in het Land van Heusden. Vanaf 1814 met Haagoort, Gansoijen en Doeveren één gemeente.
belastingen=in 1674 wordt in Drongelernen familiegeld geheven. Het gaat om 15 belastingplichtigen die de 200e penning betalen. Tezamen 379: 17: 10. Twee belastingplichtigen wonen elders, maar bezitten inkomsten of vermogen in Doeveren [Stasse, Familiegeld, blz. 243
heerlijkheidOorspronkelijk van de heren van Heusden [Kok. blz. 15]De eerste was Jan van Drongelen, heer van Drongelen, zoon van Jan VII, heer van Heusden [Kok, blz. 15]Na lange tijd in de familie te zijn gebleven werd de heerlijkheid uiteindelijk in het openbaar aan anderen verkocht [Kok, blz. 15]In 1785 zijn er 56 huizen [Kok, blz. 15]
BRONNENliteratuurFruin, Informacie, pp. 431 e.v. (1514), 451-452 (id)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 15

Drongen

Een dorp in de provincie Oost-Vlaanderen, deelgemeente van Gent. Ook Tronchiennes, Truncinas (820)

algemeen

Gelegen aan de Leie. Oudste vermelding in 820. 

heerlijkheid

Een heerlijkheid van de graaf van Vlaanderen. Vanaf de 11e eeuw bezit van het huis van Aalst. Daarna de heren van Kortrijk. Laatste bezitter is in 1786 Jean-Baptiste d'Hane de Steenhuyse.BRONNENliteratuurBaelde, Domeingoederen, pp. 155 (1551), 158 (id)

Dronrijp

Dorp in Friesland in Ooostergo in de grietenij Menaldumadeel

algemeen

In 1800 behoort de gemeente Dronrijp tot één van de zeven gemeenten binnen de 2e ring van het Departement van de Eems. Er wonen 3955 personen verdeeld over acht grondvergaderingen (Dronrijp en Schingen 2, Winsum, Huins en Lijons 1, Manldum, Slappeterp en 't Klooster Anjum 2, Berlicum en Wier 2, Engelum en Beetgum 1). Berlicum en Wier behoren tot de 1e ring  [Covens, blz. 122]

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 15

Drugenaude

algemeen

heerlijkheid

Katharina van Barneval is gehuwd met Gerard van der Aa. Ze is  vrouwe van Opoluwe, Sint Pieters Woluwe en Drugenaude [KokI, blz. 5]
BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel [AA-AD], 2e druk, Amsterdam, Johannes Allart 1785, blz. 5

Drummelen

heerlijkheid

Jan Willem Bentink is heer van Drummelen en RhoonBRONNENliteratuurChalmot, Biographisch, deel 2, blz. 291 

Drumpt

Een dorpje in Gelderland ten noordwesten van Tiel. Ook Thrimnithi (850), Thrimnita (914), Tremethe (1069), Drumthe (1200), Dromte (1277), Drempt, Rueend, Rund.

algemeen

Eertijds gelegen in het schoutambt van LochemHenrick van Balveren draagt in 1332 het huis te Drumpt op aan graaf Reinoud II van Gelre [Adel1925, blz. 7]in 1369 woont Peter van Balveren er [Adel1925, blz. 7]

gemeente

-voor 1818 deel van gemeente Zoelen. -vanaf 1818 deel van Wadenoyen. I-in 1840 62 huizen met 483 inwoners. Onder Drumpt viel de buurtschap Passewaaij. -per 1 juli 1956 deel van Tiel.
BRONNENinternethttp://www.hogenda.nl/Docs/DocumentIndex.aspx?type=6&Index=Dhttp://www.drumpt.info/literatuurAlberts, Geschiedenis, p. 154 (1200)Heuff, Zandweg, p. 126 (1773)Hoefer, Uittreksel, p. 275 (1476)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 3-4

DrunenEen plaats die onderdeel uitmaakt van de gemeente Heusden. Gelegen tussen Waalwijk en Vlijmen. algemeenEind 14e eeuw een eigen schepenbank.In 1591 overstroomd en verlaten.bestuurdrossaartHendrik de Jongh is drossaart van Drunen [Nav1870]secretaris=in 1673-1674 is Glavimans secretaris in Drunen  [Stasse, Meeuwen, blz. 186-187]
gemeenteVanaf 1813 met de buurtschap Giersbergen een zelfstandige gemeente. Rond 1800 zijn er 1500 inwoners, in 1840 zijn er circa 2000, in 1920 circa 3000 en in 1934 3566In 1935 uitgebreid met het kerkdorp Elshout.In 1940 is het aantal inwoners rond 5000heerlijkheidVoor 1231 heeft de familie Altena Drunen in leen van de graaf van Holland. Op 9 september 1231 overgedragen aan de Hertog van Brabant. In 1376 vorming heerlijkheid door verpanding aan Paul van Haastrecht. De heren verblijven op kasteel d'Oultremont. 
BRONNENinternethttp://nl.wikipedia.org/wiki/DrunenliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 17Navorscher 1870Stasse, Arie Jan, Het familiegeld van Meeuwen, Onsenoort en Oudheusden en Elshout, in: Ons Voorgeslacht , jrg 79, april 2024, blz. 184-187Telders, Niet, p. 199(1856)

Druten

Een gemeente in Gelderland. 

algemeen

In het jaar 1100 al een dorp met een redelijke welvaart. In 1818 werden de dorpen Afferden, Deest en Puiflijk aan Druten toegevoegd. In mei 1984 is het dorp Horssen deel van de gemeente geworden.

economie

Uit de rekeningen betreffende de opbrengsten van de tienden, is af te leiden dat de bevolking toen voornamelijk leefde van de akkerbouw.

heerlijkheid

In 1814 is Jan Hendrik van Delen heer van Druten en Medel [Adel1925, blz. 50]De heren van Druten speelden in de 14e en 15e eeuw een belangrijke rol.
BRONNENinternethttp://nl.wikipedia.org/wiki/DrutenliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 17W.D.B.I.U.A. 1872, 3 augustus, p. 3 Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)

Dubbeldam

Een dorp bij Dordrecht. 

algemeenOudste vermelding 1282. In 1421 bij de Sint Elisabethsvloed is het dorp verdronken, maar het dook later weer op [Kok, blz. 18]. 
gemeenteIn 1732 zijn er 107 huizen, 1 steenplaats en 17 molens [Kok, blz. 18]In 1816 een zelfstandige gemeente. in 1840 zijn er 243 huizenIn 1856 worden de gemeentes Wieldrecht en de Mijl geannexeerd. Vanaf 1 juli 1970 onderdeel van de gemeente Dordrecht. heerlijkheid-In de 14e eeuw wordt het met de omliggende boerderijen een ambacht. -Rond 1370 is Jan van der Hall(e) heer van Dubbeldam=Willem van Alblas is eind 15e eeuw ambachtsheer van de Mijl, Dubbeldam en St-Anthoniepolder (Aa, Bio I, blz. 162; Kobus/Rivecourt1.26; NNBW 1911, blz.  ]-Arend Cornelisz kreeg Dubbeldam in 1554 in erfpacht en polderde het gebied vanaf 1560 in. -In 1615 is Elizabeth van der Mijle vrouwe van Kijfhoek en Dubbeldam. Ze trouwt met Jacob van Lanscroon [Leeuw1883, blz. 34]-In 1630 kwam er een kerk. -In 1632 zijn er 56 huizen, -in 1732 zijn er 107 huizen-In 1814 is Coenraad Carel Vincent baron van Boetzelaer heer van Dubbeldam [Adel1925, blz. 21; Leeuw1883, blz. 63]-De ambachtsheer hield rechten tot 1929.-Op de site is een compleet overzicht van de heren en vrouwen van Dubbeldam opgenomen.
BRONNENinternethttp://nl.wikipedia.org/wiki/DubbeldamliteratuurKobus/de Rivecourt, Biographisch, blz. 26Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 18

Dubbelmonde

Een dorp aan de monding van de Dubbel. 

algemeen

Verdronken in 1421 bij de Sint-Elisabethsvloed. 

heerlijkheid

Een leen van de graven van Holland. Er is een oorkondenlijst van Dubbelmonde beschikbaar.
BRONNENliteratuurBlok, Financiën, p. 56 (14e e)Chijs, Munten, blz. 51 (1105)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 19Oudenhoven, Out-Hollandt

Dudzele

Een dorp in de Belgische provincie West-Vlaanderen, 

algemeen

Vanaf 1 januari 1971 onderdeel van Brugge. Een begin van de Sint-Pietersbandenkerk is gebouwd in de 12e eeuw.
BRONNENliteratuurBaelde, Domeingoederen, p. 157 (1551) Coornaert, DudzeleMenens, Middeleeuwse, pp. 257 e.v. (1483-1484)Wintein, Ontwikkeling

Duffel

Een gemeente in de provincie Antwerpen. Oudste vermelding in 1059. Ook Duffla (1059), Duffle (<1350), Duffele (>1350)

algemeen

Verdeeld in drie heerlijkheden. Duffla Hoogheid van achtereenvolgens de gebroeders Hildincshusen (1150), de heren van Grimbergen en van Berthouts. Duffla Voogdij van de abdij van Nijvel en later de familie van Wesemael. Duffla Perwijs van de heren van de heren van Grimbergen, de Mechelse Berthouts en toen de Duffelse Berthouts. De drie Duffels komen begin 17e eeuw in bezit van de familie de Merode. Elk houdt de eigen schepenbank.

heerlijkheid

BRONNENliteratuurBaelde, Domeingoederen, p. 113 (1551)DuijtenheerlijkheidIn 1820 is P. Baron Straalman, Heer van Duijten, De Haar en Zevenhuizen, Lid der Provinciale Staten van Gelderland, Burgemeester en Raad der Stad Nijmegen [Nieuwenhuis, Algemeen, A-B, blz.XXVI]BRONNENliteratuurNieuwenhuis, G., Algemeen woordenboek van kunsten en wetenschappen A-B, Thieme, Zutphen 1820. blz. XXVI

Duin

Een geslacht afkomstig uit Geneve en Savoye

heerlijkheid

1.0  Raoul, heer van Duyn leefde in 1060. Hij krijgt twee kinderen: 2.1  Hugo, heer van Duyn en 2.2. Berlionne van Duyn. Hugo krijgt een zoon, Bernardus, heer van Duyn3.1  Bernardus krijgt drie kinderen: Pieter, heer van Duyn; 3.2. Utfriet van Duyn; 3.3. Beatrix van Duyn4.1  Pieter krijgt twee kinderen: 5.1. Jacoba van Duyn en Janus, heer van Duyn5.2  Janus krijgt twee kinderen: Willem, heer van Duyn en Jan van Duyn, heer van Bauligneux6.1   Jan van Duyn krijgt een dochter Machteld van [der] Duyn7.1.  Machteld trouwt met Diderik van Brederode. Ze krijgen een zoon, Willem. Bij huwelijkverdrag is overeengekomen dat Diderik voortaan de naam van der Duyn zal dragen, zodat hun zoon Willem van der Duyn wordt genoemd. 8.1  Willem trouwt met Machteld van Naaldwijk. Ze krijgen twee zonen: Willem van der Duyn en Jan van der Duyn9.1. Willem trouwt met Ida van Egmond. Ze krijgen vier kinderen: Jan van der Duyn, Floris van der Duyn, Willem van der Duyn en Adam van der Duyn [......-1417].  10.1  Jan trouwt met N. van Zwieten. Ze krijgen een zoon,        11.1 Wolphert van der Duyn [.....-1429]. Hij trouwt met ...van der Werve. Hun zoon is              12.1 Pieter van Duyn [.....-1434], heer van 't Hof ter Duyn en getrouwd met Wyburg van                                           Montfoort. Ze hebben een zoon 13.1 Joost van der Duyn. 10.2 Floris trouwt met Haze van Alkemade. Ze krijgen twee kinderen:         11.2   Jacob van der Duyn en         11..3. Jan van der Duyn.10.3 Willem overlijdt zonder kinderen. 10.4 Adam van der Duyn [......-1417] trouwt met Alyd van der Mey. Ze krijgen drie kinderen:         11.4 Jacob van der Duyn [....-1439] trouwt met Christina van Wielestein. Ze krijgen zes kinderen:                            12.2. Adam van der Duyn,                12.3. Catharina van der Duyn,                12.4 Agatha van der Duyn,                12.5 non Magteld van der Duyn,                12.6 non Beatrix van der Duyn en                12.7 non Alyd van der Duyn.         11.5 Margretha van der Duyn        11.6 Jan van der Duyn trouwt met Sophia van der Waal. Ze krijgen twee zonen: de kinderloze                      12.8 Wouter van der Duyn              12.9  Adam van der Duyn, die trouwde met Magteld van Montfoort. Ze krijgen een zoon,                       13.1 Kornelis van der Duyn                             14.1 Adam van der Duyn [...-1506 Rotterdam] trouwt in 1503 met Margreta. Ze krijgen een zoon                                     15.1 Adam van der Duyn [1504-.....]. Hij trouwt in 1538 met Hadewy Pynsen van der Aa. Ze krijgen zeven kinderen                                           16.1  Jacob van der Duyn [.......-1580] trouwt met Maria Hoots  krijgen vijf kinderen                                                    17. 1   Adam van der Duyn, kinderloos gestorven                                                    17.2  Jan van der Duyn, kinderloos gestorven                                                    17.3  Philippote van der Duyn trouwt met Nicolaas  van                                                                 Assendelft                                                    17.4  Magteld van der Duyn trouwt met Cornelis de                                                                                Jonge van Valkenoort                                                     17.5  Margreta van der Duyn trouwt met Barthout                                                                                   van Assendelft                                          16.2  Nicolaas van der Duyn [1531-1564] trouwt met Alyd Aalhout                                                         van Avezaat. Ze hebben twee kinderen:                                                    17.6  Adam van der Duyn trouwt met Margreta Suys. Ze                                                                       krijgen acht kinderen:                                                            18.1 Nicolaas van der Duyn trouwt [1] met Tymana van                                                                        Wassenaar van Duivenvoorde. Ze krijgen een zoon                                                                        Nicolaas van der Duyn                                                                     19.1 Nicolaas trouwt met Anna Machteld van                                                                                           Berchem. Ze krijgen twee kinderen                                                                           20.1 Anna van der Duyn trouwt met Francois                                                                                           Charles van Wissenkerke                                                                            20.2 Nicolaas van de Duyn kinderloos overleden                                                                                                                                          Nicolaas trouwt [2] met Beatrix van den Boukhorst.                                                                     Ze krijgen drie kinderen                                                                     19.2  Adam van der Duyn [.....-1693] trouwt met                                                                                         Geertruy Pieterson. Ze hebben vijf kinderen                                                                              20.3  Alida van der Duyn, kinderloos gestorven                                                                              20.4  Geertruyd van der Duyn trouwt met                                                                                                   Justus van Keppel.                                                                               20.5  Nicolaas van der Duyn trouwt met Hessel                                                                                         van Dinter                                                                                        21.1 Antonia van der Duyn jong overleden                                                                                        21.2 Jacob van der Duyn                                                                                        21.3 Willem van der Duyn                                                                                        21.4 Geertruy van der Duyn [.....-1753]                                                                                        21.5  Maria Wilhelmina van der Duyn                                                                                                            trouwt met de heer van Berkenrode                                                                              20.6  Adam Adriaan van der Duyn trouwt met                                                                                          Anna Maria van Dorp. Ze krijgen twee                                                                                                kinderen                                                                                       21.6  Adam Philip van der Duyn [1716-1739]                                                                                                 trouwt met Geertruy Scheepens                                                                                      21.7  Arnold Joost van der Duyn trouwt                                                                                                       met Anna Margreta van Aarssen van                                                                                                 Sommelsdijk. Ze krijgen 5 kinderen                                                                                                22.1  Adam Francois van der Duyn                                                                                                22.2 Anna van der Duyn                                                                                                22.3 Willem van der Duyn                                                                                                22.4 Carolina van der Duyn                                                                    19.3  Alyd Margreta van der Duyn trouwt met Carel                                                                                 van Marmouf                                                                     19.4  Nicolaas van der Duyn, jong overleden                                                                     19.5   Philip van der Duyn                                                             18.2  Anna van der Duyn [...-1608]                                                             18.3  Hadewijn van der Duyn [......-1616]                                                              18.4  Alyd van der Duyn                                                             18.5  Maria van der Duyn                                                                 18.6  Hadewyn van der Duyn trouwt met Pieter Suys                                                             18.7  Margreta van der Duyn                                                             18.8  Cornelia van der Duyn                                                     17.7  Alyd van der Duyn trouwt et Amelis van den                                                                                   Boukhorst                                           16.3  Reinier van der Duyn, jong overleden                                          16.4  Willem van der Duyn, kinderloos overleden                                          16.5   Magteld van der Duyn trouwt met Jan van Wijngaarden                                          16.6   Reinier van der Duyn [.....-1593] kinderloos                                          16.7   Adam van der Duyn [....-1602] trouwt met Clara ter Mey. Ze                                                         hebben vier kinderen:                                                    17.8   Adam van der Duyn, kinderloos gestorven                                                    17.9   Tymen van der Duyn [....-1603]                                                   17.10  Maria van der Duyn [...-1607] trouwt met Reinalt van                                                                     Brederode, kinderloos                                                    17.11   Magteld van der Duyn trouwt met Antony van                                                                               Duivenvoorde
BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 27-37 

Duinbeke

Plaats in Oostkapelle op Walcheren. ook Duinbeek

algemeen

Duinbeke omvat 3 gemeten en 133 roeden land

heerlijkheid

Een vrije heerlijkheid met een kasteel [Kok13, blz. 37]Duinbeek geniet het voorrecht van het leen van Veere [Kok13, blz. 37]In 1350 is Wolfert van Borselen, heer van Veere, tevens heer van Duinbeke. Wolfert zoekt de bescherming van graaf Willem V, draagt het hem op en ontvangt het als een vrij erfleen [Kok13, blz. 38]In 1567 bevindt het zich in de boedel van Maximiliaan van Bourgondië. Door naasting komt het gebied aan Philips II als graaf van Holland en Zeeland [Kok13, blz. 38]Op 1 oktober 1568 wordt het -toen al vervallen- kasteel verkocht aan Jeronimus de Rolle voor 85 ponden Vlaams en 5 schellingen [Kok13, blz. 38]Jeronimus verkoopt de heerlijkheid in 1572 aan Maximiliaan van Duvenée [Kok13, blz. 38]In 1591 gekocht door kapitein Eloy, die 8000 stene van het oude kasteel deed opgraven [Kok13, blz. 38]Op 20 april 1601 wordt het leen verheven op Adriaan Damisse, afstammeling van Duvenee [Kok13, blz. 38]Op 29 mei 1614 gaat het over op zijn zoon Abraham Damisse [Kok13, blz. 38]Op 5 maart 1637 wordt het gekocht door de pensionaris van Amsterdam, Willem Boreel [Kok13, blz. 38]Op 12 augustus 1669 aan zijn zoon Johan Boreel [Kok13, blz. 38]Jacob Boreel (1552 Middelburg-1636) was vanaf 1610 heer van Duinbeke, Westhoven,  Domburg en Sint Aegtenkerke [Kok13, blz. 38; Navorscher 1852, blz. 131]Jacob laat het na aan zoon Willem Boreel (1592 Middelburg-1668) was heer van Duinbeke, Vrendycke, Steelant, enz. [Kok13, blz. 38; Navorscher 1852, blz. 131]Deze liet het na aan Jacob Boreel (1638 Amsterdam - 1697) was heer van Meerestein en Duinbeke. Het wordt hem verlijd op 13 mei 1695 [Kok13, blz. 38]Na diens overlijden gaat het op 24 januari 1698 over naar Balthazar Boreel [Kok13, blz. 38]Balthazar verkoopt het op 10 februari 1715 aan Abraham Duvelaar [Kok13, blz. 38]Op 29 november 1742 wordt het eigendom van mr. Abraham Duvelaar [Kok13, blz. 38]Adam Boreel  is heer van Duinbeke [1603-1666] [Verwoert, Handwoordenboek I, blz. 70]BRONNENinternetliteratuurKobus/de Rivecourt, Biographisch A-H, blz. 209Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 37-38Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 70
DuinkerkenEen stad aan de Noordfranse kust in Nord-Pas-de-Calais. Ook Dunkerque, Duinkerke, Dunkirk, Dünkirchen
algemeenalgemeen=Toen Parma's 17.000 krijgslieden, die zich bij de armada zouden voegen, te Duinkerken en Nieuwpoort ingescheept, door lichte Engelse en Hollandse schepen belet werden uit te lopen, waren de diepgaande schepen van de Spanjaards buiten staat om tussen de banken door die geringe vijanden te verjagen. En terwijl zo de tijd verliep, en de armada doelloos voor Calais stil lag, dreven enkele branders haar in panische schrik op de vlucht, en leverden haar aan de Noordse stormen over, die haar verder tegen de Schotse en Ierse kusten verbrijzelden. De helft zag Spanje niet weer [Fruin, Tien, blz. 17-18]=Vroeger behorend tot het graafschap Vlaanderen. Vanaf 1662 deel van Frans Vlaanderen. Bevestigd bij de Vrede van Utrecht in 1713.
BRONNENliteratuurBecht, Statistische, pp. 114(1580), 116 (id)Henne, Histoire II, p. 127 (1517)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 44Maddens, Hoe, p. 405 (1517)Venner, Inventaris, p. 186 (1660)

Duinrel

Een landgoed onder Wassenaar

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 45

Duinwel

Een herenhuis in Kennemerland onder Bennebroek

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 45

Duist

Gemeente in Utrecht boven Amersfoort. Duist bestond uit twee polders Bovenduist en Neerduist. Vormde met De Haar en Zevenhuizen één gerecht. In de periode 1812-1817 deel van de gemeente Bunschoten. Tussen 1818 en 8 september 1857 een zelfstandige gemeente. De gemeente is opgeheven in 1857. Werd toen deel van de gemeente Hoogland en bij de splitsing daarvan deel van Bunschoten.

BRONNENarchievenArchief van de gemeente Duist, de Haar en Zevenhuizen (1816) 1818-1857, in: Archief Eemland, 0071 Gemeenten Hoogland en Duist, De Haar en Zevenhuizen 1644-1683, nr. 2.7  en 2.8.Duist, de Haar en Zevenhuizen (polder en waterschap De Haar), index functionarissen 1578...1928Duist, de Haar en Zevenhuizen (polder De Duist), index geërfden en functionarissen 1650...1861Duist, de Haar en Zevenhuizen (voormalige gemeente), index geboorten, huwelijken, echtscheidingen en overlijden 1817-1857internethttp://www.geneaknowhow.net/digi/utrecht-ni.htmlliteratuurAvis, Directe, pp. 99 (1450), 124 (1432)                               Donker, Iets, p. 10(1409)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 45Rootselaar, Rekening, p. 96 (1586)Steenbeek, Inventaris

Duistervoorde

Een herenhuis op de Veluwe bij Twello

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 45, 54

Duiveland       

Een gebied grenzend aan Schouwn, Overflakkee, Philipsland en Tholen. Zie ook Schouwen-Duiveland.

algemeen

Het gebied beslaat in 1785 uit 13.634 gemeten en 5 roeden land [Kok13, blz. 50]Er zijn zes dorpen [Kok13, blz. 51]

heerlijkheid

Paulus Eduwaldus van de Perre is heer van de Vier Bannen van Duiveland [Nav1870]

oorlog

in 1303 vindt er een slag plaats tussen Willem (later graaf Willem III) en de Vlaminger

waterstaat

Overstromingen in 1288, 1304, 1324, 1404, 1421, 1509, 1530 en 1531 [Kok13, blz. 50]
BRONNENliteratuurNavorscher 1870, blz. 329Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 50-51Verwoert, Hermanus, Handwoordenboek der vaderlandsche geschiedenis volgens de nieuwste en beste bronnen bewerkt, deel 1 [A-K], Nijmegen 1851, blz. 171

Duiven

Een gemeente in de Liemers in Gelderland. Ook Duve, Duven

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 51W.D.B.I.U.A. 1872, 12 oktober, p. 3 Wijnpersse, Statistiek, p. 381 (1854)

Duivendijke

heerlijkheid

mr. Johan Adriaan baron van der Heim is heer van Duivendijke [Roelants, Gulden, blz. 64]BRONNENliteratuurDuivendrecht

Een dorp in de gemeente Ouder-Amstel bij Amsterdam. Ook Doevendrecht

algemeenGebied van de bisschop van Utrecht. Zijn dienstmannen waren de heren van Amstel. De Duivendrechtse Brug was een bekend begrip omdat door de buurtschap Duivendrecht een verbinding lag naar Utrecht (en verder). Deze verbinding lag er sinds 1629, toen het Watergraafsmeer (of Diemermeer) werd drooggelegd. Bij de Duivendrechtse Brug werd tol geheven en toezicht gehouden. Voor 1816 behorend tot het Hertogdom Kleef. In 1816 Nederlands gebied. BRONNENinternethttp://nl.wikipedia.org/wiki/DuivendrechtliteratuurFruin, Informacie, pp. 221-222 (1514)
DuiveneheerlijkheidIn 1753 is mr. Nicolaas van Hoorn  heer van Burgt, Soetlingskerke, Duyvene, enz. raad en oud burgemeester van de stad Vlissingen [Groot Charterboek deel 1, blz. 34]

Duivenvoorde

Een adellijk huis in Rijnland.

algemeen

Bewoond door leden van het geslacht van Duivenvoorde verwant met de familie Wassenaar 

heerlijkheid

Arent van Wassenaar is heer van Duivenvoorde.Arent van Duivenvoorde [1258-1353] is een bastaard, gehuwd met Heilwich van Vianen, verwerft Geertruidenberg, de Baronie van Breda, Steenbergen, Roozendaal, etc Hij geniet een jaarlijks inkomen van ruim f 70.000. Hij blijft kinderloos. Hij heeft vier onechte kinderen, een zoon Willem van Duivenvoorde en drie dochters [Kok13, blz. 52]Na Arents, dood wordt Willem heer van Duivenvoorde, Breda, Geertruidenberg, etc [Kok13, blz. 52]Arent van Duivenvoorde [....-1600] is heer van Duivenvoorde, Noordwijkerhout, het Woud en Sterrenburg. Hij is een zoon van Jan van Duivenvoorde en Haudewich van Renesse. Arent krijgt een zoon, Jan [Kok13, blz. 53-54]BRONNENliteratuurChalmot, Biographisch, deel 2, blz. 297Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 51

Duivestein

Een adellijk huis in Rijnland onder Voorburg

algemeen


BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 51

Dukenburg

Huis bij Nijmegen. Ook Duckenburg of Dukkenburg 

algemeen

-in 1473 belegert hertog Karel van Bourgondië Nijmegen en ligt met zijn troepen bij Dukenburg [Navorscher 1852, blz. 93]-in 1740 wordt het huis afgebroken [Navorscher 1852, blz. 93]

Dungen, Den

Een dorp in Noord-Brabant in de Meierij. 

algemeen

-Gelegen op een hoge zandrug (dungen). -In 1400 circa 400-600 inwoners-In 1600 700-1050-Den Dungen behoorde tot 1810 tot de Vrijdom van 's-Hertogenbosch, die "gevrijd" was oftewel vrijgemaakt en onttrokken was aan het rechtstreekse gezag van de hertog van Brabant. Alle inwoners van de vrijdom waren “Bossche poorters” met alle daaraan verbonden rechten en plichten.-Vanaf 1810 was het een zelfstandige gemeente.-Vanaf 1996 deel van de gemeente Sint-Michielsgestel. 

belasting

cijnsIn een te Brussel bewaard grondcijnsboek van de Meierij van de hertog van Brabant uit 1340 worden de personen vermeld die in de cijnskring "Dunghen", die onder meer het tegenwoordige Den Dungen omvatte, betalingsplichtig waren.

gemeente

burgemeesterEr is een lijst van burgemeesters.inwonertalIn 1815 1270, in 1900 1347, in 1935 2084 en in 1965 3266
BRONNENinternetliteratuurMinderhout, ZesSanders, Den DungenW.D.B.I.U.A. 1873, 13 september, p. 3Wijnpersse, Statistiek (1854)

Dungna

Zie Dongen

Duplamunde

Zie Dubbelmonde

Durgerdam

Een dijkdorp in Amsterdam-Noord in het zuidoosten van Waterland aan het IJmeer. Ook Ydoornickerdam.

algemeen

-het dorp ligt in de kromming van de na de Sint Elisabethsvloed van 1421 aangelegde Waterlandse zeedijk [Kok13, blz. 56].-het is één van de Waterlandse dorpen grotendeels behorend tot Ransdorp, deels tot Schellingwoude [Kok13, blz. 56].-het dorp is 500 roeden groot [1785] [Kok13, blz. 56].-in 1687 verwoestte een brand 150 woningen [Kok13, blz. 56-57].

economie

-in 1785 zijn er 5 taanhuizen en drie scheepstimmerwerven, visvangst, herbergen [Kok13, blz. 57]

gemeente

Van 1818-1921 deel van de gemeente Ransdorp.
BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 56-57W.D.B.I.U.A. 1874, 30 mei, p. 2Zijl, BieraccijnsDussenDorp in Noord-Brabant, thans deel van de gemeente Werkendam
algemeen-Dussen is gelegen in de Zuid-Hollandse Waard-in 1732 zijn er 107 huizen, een steenplaats en 17 molens [Kok13, blz. 60]
belastingen=op 3 juli 1883 overlijdt Govert van der Beek Gz. Hij was lid van de Commissie van Schatting voor de ongebouwde eigendommen  [ANF deel 1, 1883-1884, nr. 4, 10 juli 1883, blz.  6]
gemeente=op 3 juli 1883 overlijdt Govert van der Beek Gz. Hij was wethouder [ANF deel 1, 1883-1884, nr. 4, 10 juli 1883, blz.  6]
heerlijkheid-het is de ambachtsheerlijkheid Dussen-Muilkerk [Kok13, blz 58] en de ambachtsheerlijkheid Dussen Munsterkerk met elk een eigen heer en gescheiden door het water de Dussen [Kok13, blz. 59] -in leen gehouden van de graaf van Holland [Kok13, blz 58]-er was een slot reeds voor 1300 bekend dat in 1387 met toestemming van Albrecht van Beijeren is versterkt door Arent van der Dussen [Kok13, blz 58]-bij de Sint Elisabethsvloed van 1421 is het kasteel verwoest en werden de dorpen Dussen, Muilkerk en Munsterkerk verzwolgen [Kok13, blz 58]-een genealogisch overzicht van de familie Van der Dussen in Kok13, blz 58-in 1288 is Jan van der Dussen heer [Kok13, blz 58]-in 1320 Jan van der Dussen [Kok13, blz 58]. Dochter Elizabeth trouwt in 1320 met Phiips van Wassenaar [Kok13,, blz. 59-in 1330 Nicolaas van der Dussen [Kok13, blz 58]-Otto Willem Johan Berg is heer van Dussen, Muilkerk en Middelburgh [Adel1925, blz. 15]-Florens van der Dussen is in 1445 erfheer van Dussen en Aartswaarde [Aadel1925, blz. 58]-in 1608 verkoopt Anna van Brecht, de dochter van Cornelia van der Dussen, het slot en de heerlijkheid Dussen-Munsterkerk aan Walraven van Gent, heer van Oijen voor f 40.000-kort na 1628 is Dussen-Munsterkerk 
waterstaat=op 3 juli 1883 overlijdt Govert van der Beek Gz. Hij was dijkgraaf van de Oude Zeedijk  [ANF deel 1, 1883-1884, nr. 4, 10 juli 1883, blz.  6]
BRONNENliteratuurANF 1885,pp. 300-301 (1607; 1635)Chijs, Munten, blz. 33 (1200)Fruin, Informacie, pp. 537-539 (1514)Kok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 58Wijnpersse, Statistiek, p. 380 (1854)

Duurstede

Zie Wijk bij Duurstede

Duurswold

Landstreek in Groningen. Eén van de drie onderkwartieren van Fivelingo. Ook Woldstreek, Zevenwolden

algemeen


BRONNENliteratuurBoeles, Verdugo, p. 19(1590)Formsma, Wording, p. 62 (1439) 

Duyrswolde

Eén van de 14 buurten onder het dorp Oosterwolde in de grietenij Stellingwerf Oosteinde

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 56-57

Duvene

Een in 1532 verdronken dorp in Zeeland [Kok13, blz. 60]

algemeen 

heerlijkheid

-Jan van Duvene getrouwd met Anna van Lats-zoon Cornelis van Duvene getrouwd met Anna van WissenkerkeBRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 60

Duyssel

Dorp in de Meijerij in Kempenland

BRONNENliteratuurKok, Jacobus, Vaderlandsch Woordenboek, deel 13 [Dr-En] met kaarten, plaaten en pourtraitten, Johannes Allart, Amsterdam 1785, blz. 61

Dwarsdijk

Buurtschap behorend bij Wijk bij Duurstede

BRONNENliteratuurRootselaar, Rekening, p. 58 (1574-85)

Dwingeloo

Een dorp in Drenthe, thans gemeente Westerveld. Ook Twingelo (1180-1181), Dwingelo (1206), Thuingelo (1207), Dwyngheloe (1487), Duingelo (1583), Dwingelo (1811-1813), Dwinglo

algemeen

-Een urnenveld uit de IJzertijd (1000-500 v.Chr) is de oudste vindplaats. De eerste vermelding van het dorp is te vinden in een akte uit 1181, waarin de aankoop van een erf met een tiende land in Twingelo wordt vermeld. De akte is afkomstig uit het archief van het klooster van Ruinen.-Rond 1200 zijn er 25 erven; elk van hen heeft een aandeel in de woeste gronden. Tot in de zestiende eeuw bestond het dorp hoofdzakelijk uit boerderijen en huizen aan de noord- en oostzijde langs de brink en langs de weg naar het Westeinde. De zuid- en de westzijde van de brink zijn pas in de late zestiende en zeventiende eeuw bebouwd geraakt. Deze situatie is tot de jaren '50 van de 20e eeuw zo gebleven.             -In 1627 waren er 591 inwoners

bestuur

-Georg Schenck was stadhouder over Friesland, Overijssel en Stad en Lande en ook drost en rentmeester der domeinen... Hij was ook ontvanger der boeten en breuken, die hij deels afdroeg aan de bisschop van Utrecht, deels als bezoldiging behield.

gemeente

-Er is een lijst van burgemeesters vanaf 1811. -Was tot 1 januari 1998 een zelfstandige gemeente met de buurtschappen Dieverbrug, Geeuwenbrug, Westeinde, Eemster, Leggeloo, Lhee en Lheebroek. -In 2000 waren er 2380 inwoners en 1010 woningen. In september 2012 wordt Dwingeloo uitgeroepen tot het Groenste Dorp van Europa. In 2017 zijn er 2430 inwoners

godsdienst

-Het behoorde als kerspel (kerkelijke gemeente) tot één van de zes Drentse rechtsdistricten (dingspillen), het Dieverderdingspil. De kerspel is voor het eerst vermeld in 1181 in een akte uit het archief van het Ruinense klooster. -De vroegste kerk was er één met een vrijstaande toren. De Sint Nicolaaskerk is uit de 15e eeuw. De spits stortte in 1630 in en werd in 1631 herbouwd. In 1923 verbrandt een deel van het interieur-Dwingeloo had in 1750 al enkele joodse inwoners. De joodse gemeente van Dwingeloo omvatte later 84 leden (1809), 63 (1840), 75 (1869), 47 (1899), 21 (1930). Ook joodse inwoners van Beilen en Ruinen behoren tot de joodse gemeente. Er is een joodse begraafplaats in Dwingeloo. 

havezates

-Er zijn meerdere havezates geweest: Oldengaerde, Batinge, Entinge en Westrup. 
Oldengaerde behoorde vanaf 1420 aan de familie van Echten. -In 1660 kwam het in bezit van een schoonzoon, Cornelis van Dongen.-Het werd verbouwd in 1717. Dit duurde tot 1781. -In 1808 werd het bezit van de familie Westra van Holthe. 
Batinge was in de 14e eeuw bezit van de familie van Ansen, daarna van de familie De Vos van Steenwijk. -In 1509 werd Georg Schenck, baron van Tautenburg, eigenaar. -In 1580 toegewezen aan Joachim van den Boetzelaer. -In 1685 werd Elbert Anthonie van Pallandt eigenaar. -In de 18e eeuw in bezit van de familie van Heeckeren. -In 1830 verkocht aan Aalt Willem van Holthe. In 1832 werd het afgebroken.
Entinge was als landgoed al in 1354 in bezit van de familie de Vos van Steenwijk. -In de 2e helft 15e eeuw is de havezate gebouwd. -In 1513 via een kleindochter bezit van de familie van Westholt. Dit duurde tot 1640. Toen bezit van Rutger van den Boetzelaer. -In 1668 in handen van erfgenaam Rutger van Lohn. -Die verkoopt het in 1680 aan Nicolaas Harmen van Echten. -In 1725 eigendom van Elbert Anthony Gerard van Heeckeren. -In 1742 afgebroken.
Westrup was tot eind 17e eeuw in bezit van de familie van den Clooster. -In 1722 naar Frans Willem de Carpenter -in 1740 naar Cornelis van Dongen. -Rond 1781 verkocht. Sindsdien in gebruik bij juristen. 

bronnen

internethttps://www.wikiwand.com/nl/Dwingeloohttps://www.geheugenvandrenthe.nl/dwingeloo;                                           http://www.dwingeloo-centraal.nl/freetext.asp?ftmod=freetext_000000060&content=; https://jck.nl/nl/page/dwingelooliteratuurBos, HuizenCancrinus, DwingelooGerding, CanonHopperus Buma, W.W./Smit, R., Dwingeloo in oude ansichten, Europese Bibliotheek 1972Kellen, Oude, blz. 68-69 Smit, R., De jaarmarkten van Dwingeloo, Meppel 1975Smit, R., FragmentenT.S. Drenthe, p. 80 (Rep)W.D.B.I.U.A. 1874, 20 juni, p. 2

Dyon

algemeen

Philips de Goede wordt in Dyon (Fr) geboren op 31 juli 1396; hij overlijdt op 15 juni 1467 in Brugge 

bronnen

literatuur

Smidt/Strubbe, Chronologische I, blz. 16 (1470)