Quy định đối tượng phải quyết toán thu nhập cá nhân

Thuế TNCN được hiểu là loại thuế mà các cá nhân thuộc quy định của pháp luật phải tiến hành quyết toán theo năm.

Khi tiến hành quyết toán thuế TNCN, các cá nhân có trách nhiệm phải quyết toán hoặc ủy quyền quyết toán cho tổ chức trả thu nhập, áp dụng theo đúng mẫu kê khai thuế thu nhập cá nhân hiện hành.

>> Tham khảo: Thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn quy định thế nào? 

Để xác định đối tượng phải khai và nộp thuế thu nhập cá nhân, bạn và doanh nghiệp cần dựa vào các quy định sau:

– Điều 16, Thông tư số 156/2013/TT-BTC quy định về khai thuế, nộp thuế thu nhập cá nhân;

– Điều 21, Thông tư 92/2015/TT-BTC quy định sửa đổi, bổ sung Điều 16 Thông tư số 156/2013/TT-BTC;

– Công văn số 6043/CT-TTHT quy định về quyết toán thuế thu nhập cá nhân.

Đối tượng phải khai và nộp thuế TNCN

Căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành, đối tượng được quy định phải khai và nộp thuế TNCN bao gồm:

– Các cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Cụ thể: 

+ Các cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công do các tổ chức Quốc tế, Đại sứ quán, Lãnh sự quán tại Việt Nam trả nhưng tổ chức này chưa thực hiện khấu trừ thuế;

+ Các cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công do các tổ chức, cá nhân trả từ nước ngoài.

– Cá nhân có thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản thực hiện khai thuế theo từng lần phát sinh, kể cả trường hợp được miễn thuế.

– Các tổ chức, cá nhân trả thu nhập có phát sinh khấu trừ thuế thu nhập cá nhân khai thuế theo tháng hoặc quý.

– Các thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn, trừ chuyển nhượng chứng khoán:

+ Cá nhân cư trú chuyển nhượng vốn góp khai thuế theo từng lần chuyển nhượng, không phân biệt có phát sinh thu nhập hay không;

+ Cá nhân không cư trú có thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp tại Việt Nam;

+ Doanh nghiệp làm thủ tục thay đổi danh sách thành viên góp vốn trong trường hợp chuyển nhượng vốn mà không có chứng từ chứng minh cá nhân chuyển nhượng vốn đã hoàn thành nghĩa vụ thuế thì doanh nghiệp nơi cá nhân chuyển nhượng vốn có trách nhiệm khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân.

>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử, Báo giá hóa đơn điện tử.

– Các thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán:

+ Cá nhân chuyển nhượng chứng khoán của Công ty đại chúng giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán;

+ Cá nhân chuyển nhượng chứng khoán không thông qua hệ thống giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán;

+ Doanh nghiệp được ủy quyền quyết toán TNCN thay cho cá nhân chuyển nhượng chứng khoán.

Một số đối tượng không phải quyết thuế TNCN

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 21, Thông tư số 92/2015/TT-BTC, Bộ Tài chính đã quy định các doanh nghiệp dưới đây không thuộc đối tượng phải quyết toán thuế TNCN:

– Các doanh nghiệp không phát sinh trả thu nhập. Điều này đồng nghĩa rằng: trong năm doanh nghiệp không phát sinh trả tiền lương cho cá nhân làm việc trong công ty.

– Các doanh nghiệp giải thể, chấm dứt hoạt động kinh doanh và thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau:

+ Có phát sinh trả thu nhập;

+ Không phát sinh khấu trừ thuế TNCN;

+ Doanh nghiệp tiến hành cung cấp danh sách cá nhân đã chi trả thu nhập trong năm theo mẫu 25/DS-TNCN (ban hành kèm theo Thông tư 151/2014/TT-BTC) chậm nhất là 45 ngày kể từ ngày có quyết định giải thể, chấm dứt hoạt động.

>> Tham khảo: Mẫu biên lai thu tiền cho doanh nghiệp.

Theo Khoản 3, Điều 21, Thông tư số 92/2015/TT-BTC, những cá nhân dưới đây sẽ thuộc đối tượng không phải quyết toán thuế TNCN:

– Cá nhân có số thuế thu nhập cá nhân phải nộp nhỏ hơn số thuế TNCN tạm nộp trong năm mà cá nhân đó không có yêu cầu hoàn thuế hoặc bù trừ thuế vào các kỳ sau.

– Cá nhân có thu nhập vãng lai trung bình năm không quá 10 triệu đồng và đã được đơn vị chi trả khấu trừ 10% thì không cần phải quyết toán thuế TNCN. Trừ những trường hợp được chỉ định, yêu cầu từ cơ quan thuế.

– Cá nhân được người sử dụng lao động mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm không bắt buộc khác có tích lũy về phí bảo hiểm mà người sử dụng lao động hoặc doanh nghiệp bảo hiểm đã khấu trừ thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ 10% trên khoản tiền phí bảo hiểm thì không phải quyết toán thuế TNCN đối với phần thu nhập này.

Cá nhân nào được miễn thuế TNCN

Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân và Nghị định hướng dẫn thì 16 trường hợp miễn thuế thu nhập cá nhân năm 2023 bao gồm:

** Thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường.

>> Tham khảo: Tra cứu hóa đơn, Tra cứu hóa đơn điện tử.

Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất phải thỏa mãn các điều kiện:

- Có quyền sử dụng đất, sử dụng mặt nước hợp pháp để sản xuất và trực tiếp tham gia lao động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng thủy sản.

Đối với đánh bắt thủy sản thì phải có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tàu, thuyền, phương tiện đánh bắt và trực tiếp tham gia đánh bắt thủy sản;

- Thực tế cư trú tại địa phương nơi diễn ra hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng thủy sản theo quy định của pháp luật về cư trú.

** Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao để sản xuất.

** Thu nhập từ lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng, lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.

** Thu nhập từ kiều hối.

** Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật.

** Tiền lương hưu do Quỹ bảo hiểm xã hội chi trả; tiền lương hưu do quỹ hưu trí tự nguyện chi trả hàng tháng.

** Thu nhập từ học bổng, bao gồm:

- Học bổng nhận được từ ngân sách nhà nước;

- Học bổng nhận được từ tổ chức trong nước và ngoài nước (bao gồm cả khoản tiền sinh hoạt phí) theo chương trình hỗ trợ khuyến học của tổ chức đó.

>> Tham khảo: Gzone6, KDHay, Camtruyen, Logarid, Truyenthu, M5men.

** Thu nhập từ bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, tiền bồi thường tai nạn lao động, khoản bồi thường nhà nước và các khoản bồi thường khác theo quy định của pháp luật.

** Thu nhập nhận được từ quỹ từ thiện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận, hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, không nhằm mục đích lợi nhuận.

** Thu nhập nhận được từ nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức chính phủ và phi chính phủ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

** Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên là người Việt Nam làm việc cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu Việt Nam vận tải quốc tế.

** Thu nhập của cá nhân là chủ tàu, cá nhân có quyền sử dụng tàu và cá nhân làm việc trên tàu từ hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp phục vụ hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản xa bờ.

** Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (bao gồm cả nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản) giữa:

- Vợ với chồng;

- Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;

- Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;

- Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;

- Cha vợ, mẹ vợ với con rể;

- Ông nội, bà nội với cháu nội;

- Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;

- Anh, chị em ruột với nhau.

** Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân trong trường hợp người chuyển nhượng chỉ có duy nhất một nhà ở, quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.

Cá nhân chuyển nhượng có duy nhất một nhà ở, quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam đáp ứng các điều kiện sau:

- Tại thời điểm chuyển nhượng, cá nhân chỉ có quyền sở hữu, quyền sử dụng một nhà ở hoặc một thửa đất ở (bao gồm cả trường hợp có nhà ở hoặc công trình xây dựng gắn liền với thửa đất đó);

- Thời gian cá nhân có quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở, đất ở tính đến thời điểm chuyển nhượng tối thiểu là 183 ngày;

- Nhà ở, quyền sử dụng đất ở được chuyển nhượng toàn bộ;

Việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở, đất ở căn cứ vào giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà ở, đất ở. Cá nhân có nhà ở, đất ở chuyển nhượng có trách nhiệm kê khai và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của việc kê khai. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền phát hiện kê khai sai thì không được miễn thuế và bị xử lý theo quy định của pháp luật.

>> Tham khảo: Thuế tncn nộp theo tháng hay quý.

** Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân được Nhà nước giao đất không phải trả tiền hoặc được giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

** Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản (bao gồm cả nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản) giữa:

- Vợ với chồng;

- Cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ;

- Cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi;

- Cha chồng, mẹ chồng với con dâu;

- Cha vợ, mẹ vợ với con rể;

- Ông nội, bà nội với cháu nội;

- Ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại;

- Anh, chị em ruột với nhau.

Kết luận

Mọi thắc mắc hay muốn được tư vấn về phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice hoàn toàn miễn phí, Quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ ngay:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN

• Trụ sở chính: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội

• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768

• Tel : 024.37545222

• Fax: 024.37545223

• Website: https://einvoice.vn/