Zondag 14-07-2013
Zondagochtend even voor zessen wordt de Picanto gestart. Een dag ervoor heb ik gedeeltelijk de achterbank eruit geschroefd zodat we een vlakke laadruimte hebben. Opmerkelijk hoeveel ruimte we overhouden. Achteraf gezien zouden we veel meer mee kunnen nemen. Monique en Eric zijn zelfs opgestaan om de oudjes uit te zwaaien.
De auto rijdt fijn zo, niet te zwaar beladen, de banden gelijke spanning. De drukte op de weg lijkt mee te vallen na de overvolle wegen van gisteren, een zaterdag waarbij Frankrijk uitpuilde van de files. In België gaat het goed, maar na de Franse grens staan we ook in de file. Niet doordat het overdruk is, maar omdat van een driebaansweg twee banen zijn afgesloten wegens onderhoud. Slim in vakantietijd! Dat is gelukkig het enige oponthoud. Het duurt niet al te lang. Daarna zijn er de korte opstoppingen bij de tolpoorten. Systemen die niet goed werken of die we niet goed snappen. De ene keer kunnen we betalen met de betaalkaart, de andere keer alleen contant. Een keer staan we in de verkeerde rij, de betaalkaart doet het niet. Gelukkig kunnen we nog achteruit. Dan staan we stil voor de volgende kassa, de Normandische brug over de Seine, waar het in wel zeven lange rijen erg druk is. Onze rij krijgt ineens een rood kruis en de auto’s daarin dienen naar een andere baan te verhuizen. Chaos. Vroeger zou ik me er druk over gemaakt hebben, tegenwoordig blijf ik er rustig onder. Als ik geen gebruik wil maken van de geldrovende tolwegen, dan moet ik maar meer reistijd over hebben en een toeristische route volgen. We zijn ontspannen en stoppen een paar keer. Iets ten oosten van Saint-Malo vinden we heel snel een goede camping, 730 km, om 16:00 zijn we de tent al aan het opzetten.
CAMPING 1: camping de l'île Verte (l'île-et-Vilaine) in het dorp Saint-Benoît-des-Ondes
Maandag 15-07-2013
Naar Saint-Malo, een havenstad in het noorden van Bretagne. Lange wandeling langs de boulevard en de oude stadsmuren die nog aanwezig zijn. Het is mistig, we eten een broodje met friet. Saint-Malo is een leuke stad. Op de terugweg doen we boodschappen, daarna verkeerd gereden, het is moeilijk om de stad uit te komen.
Dinsdag 16-07-2013
Naar Mont-Saint-Michel aan de kust in Normandië, een kleine stad gebouwd op een rots in zee. Een getijdeneiland, bij vloed is het omgeven door zee, bij eb kan je er over het strand naartoe wandelen.
Bij aankomst is er een grote parkeerplaats, de enige mogelijkheid ook om de auto redelijk in de buurt neer te zetten. Parkeren is 12 euro inclusief de bus die op en neer rijdt naar het startpunt om naar Mont-Saint-Michel te gaan. Wij wandelen het stuk in ongeveer 45 minuten. Er wordt druk gewerkt met bulldozers om nieuwe wegen aan te leggen. Vergeleken met de foto’s van vroeger is er al veel asfalt bijgekomen. Tegenwoordig is er ook een weg naar het eiland.
Als we erheen lopen zien we het granieten massief van de middeleeuwse abdij met de abdijkerk hoog boven de baai uitsteken. Een mooi plaatje, Mont-Saint-Michel is als je in de buurt bent een must om te bezoeken. Het is het dan ook erg druk met toeristen. Een steile, nauwe weg met trappen gaat in de kleine stad naar boven, links en rechts dure winkels, een kerk en musea.
Terug gaat Inge met de bus en ik neem de benenwagen naar de parkeerplaats.
Woensdag 17-07-2013
Naar Dinan, middeleeuwse oude kern met stadsmuren, oude huizen en straten. Zeer de moeite waard. In het centrum zijn nog veel vakwerkhuizen uit de 15e en 16e eeuw te vinden. Verder de kerk Saint-Malo, het kasteel, kunstenaars en ateliers.
Een stukje Dinan in de volgende video:
‘s Avonds bij de camping in Saint-Benoît-des-Ondes een wandeling over het strand, een poging de zee te bereiken door slijk en slib. Niet te doen, enkel modderpoten houd ik er aan over.
Donderdag 18-07-2013
Naar Dol-de-Bretagne en Mont-Dol.
De Mont-Dol ligt op drie kilometer van de stad. Deze granieten rots van 65 meter heeft veel legendes geïnspireerd. Er wordt gezegd dat Saint-Michel en de duivel hier met elkaar hebben gevochten. De klauwen en de zetel van de duivel, maar ook de afdruk van Saint-Michel, zichtbaar op de rots, getuigen van deze legendarische strijd.
Berg, picnic, molen, klauw van de duivel, toren met Maria, mooi uitzicht over de baai.
Stad: kathedraal, hal met kunstenaars.
‘s Avonds naar Cancale, markt, wandelpad boven de zee.
Vrijdag 19-07-2013
‘s Morgens hardlopen, duurloop van 41 minuten, over strand met mossel- en oesterschelpen, het brede strand waar je in wegzakt, buitenste rand is goed te doen.
‘s Middags naar Dinard, ligt over de rivier ten westen van Saint-Malo. Wandeling langs de zee, haven.
Daarna doorgereden westelijk naar Cap Fréhel, betaald parkeren 2 euro, vuurtoren, kaap hoog boven zee, bloeiende heide geel en paars zoals in Engeland, wandeling.
Hieronder een video, ruige kust en harde wind bij Cap Fréhel.
Om 21:00 uur eten op de camping: soep met stokbrood, sla, tomaat en komkommer.
Zaterdag 20-07-2013
Eerst naar Cancale de haven, oesterkwekerijen, vele restaurants met mosselen en oesters (huïtre). Daarna kustweg noordwaarts naar Saint-Malo, Pointe de Grouin, mooi uitzicht over zee en rotseilandjes. Dan net voor Saint-Malo gezwommen, klein strand, hoge trap, water is koud en helder.
Iets terug naar Rothéneuf, een rots uitlopend in de zee met gebeeldhouwde figuren gemaakt door een kluizenaar Abbé Fourré (1839-1910). Hij werkte 25 jaar aan de 300 grimassen van piraten en zeemonsters (des Rochers Sculptés).
Video:
Daarna verdwalen we voor de zoveelste keer in St. Malo, een rotstad om in te rijden.
Zondag 21-07-2013
Vertrek naar zuiden van Bretagne, Carnac, Kérogil, Morbihan.
CAMPING 2: Les Bruyères, vlakbij Plouharnel (www.camping-lesbruyeres.com)
Onderweg sms felicitatie Monique, en Eric belt voordat wij kunnen bellen. Op camping wifi en een korte bui in de hitte na opzetten tent. Weer even wennen deze andere plaats. Ik ga nog even zwemmen na met de auto naar een strand te zijn gereden.
De eerste avond op de nieuwe camping, een nieuwe omgeving, een verhuizing; het is niet zo leuk. Het gevoel zegt dat het niet zo goed is als de vorige plek. Daar voelde ik me in mijn element. Daar voelde ik me vrij. Daar kon ik te voet naar de zee, de door zeewier doordrenkte lucht inademen, de mosselen en oesters ruiken zonder ze te proeven. Op het juiste moment op de juiste plaats, het klopte. Zomer aan zee, warm en droog, artistieke plaatsen met kunstenaars en vermakelijke sfeer. Hier in Carnac zal het ongetwijfeld ook goed zijn als de morgen aanbreekt. Mijn hoofd zal nog beneveld zijn van de hitte van vandaag, de autorit, de vele rotondes en het ongewisse waar we terechtkomen. De vorige camping was lekker rustig. We zaten in een hoekje, geen last van buren, op de rand met het kerkhof daar had je geen last van, hoogstens van de zigeuners die achter het kerkhof in een soort kamp zaten, waarbij je soms een vleugje muziek uit een openstaande auto hoorde. De rust overheerste, de wind die door de bomen ging, het rustige terugkerende gekoer van twee duiven die met elkaar communiceerden. Er was geen overlast, alleen de lindeboom pluisde nogal, wat mijn deze zomer fel teruggekeerde hooikoorts aanwakkerde. Mijn neus liep als een tierelier wanneer ik bij de tent zat. Dat was dan een nadeel. Het voordeel was dat ik in stilte kon lezen! Op deze camping is het anders. Er staan veel Nederlanders tussen. Er is meer lawaai. Niet uiterst irritant, maar toch. Dichtslaande deuren, veel irritante geluiden of zijn mijn oren vandaag overgevoelig. Ik denk dat dat het geval is. Wat ik hard vind klinken is voor Inge te zacht. Door de stilte en mijn opgedane rust ben ik de geluiden niet meer gewend. Zoals ik straks weer moeite heb om te schakelen naar het dagelijkse werkleven. Dan zal ik met weemoed terugdenken aan de rust van het arme lawaai op deze camping. Wat is de reden dat deze verplaatsing me opwindt? Is het de verandering die na een aangename periode weer moet plaatsvinden? Het gevoel van nu is het goed dat weer moet verdwijnen. De herinnering aan de jeugd een goede plek noodgedwongen moeten verlaten?
Er zijn van die dagen dat ik minder ben. Was ik maar altijd standvastig. Het teken dat ik nu zit te schrijven is het bewijs dat ik me soms niet op mijn gemak voel, dat ik mijn vuur moet spuwen. Volle maan, rode grote ondergaande zon, een glas wijn, wie weet wat de reden is? Wit licht. De verlichting van het pas aangeschafte LED-licht dat met de hand van elektriciteit wordt voorzien, een nieuwe leeslamp, het autolampje van de pasgekochte Kia, het licht in de tunnel uit het boek van Pim van Lommel over bijna-doodervaringen. Allemaal wit licht.
Of is de onrust ontstaan uit het boek Inferno van Dan Brown dat ik nu aan het lezen ben?
Misschien is dit wel het mooie van wat bij het leven hoort: dat het verandert. “Zolang er verandering is, is er de verleiding om te leven”. Laten we veranderen, laten we leven. Verleid je nu en dan om het leven te veranderen.
Wit licht en duisternis, de schemering van heb ik dit gelezen of zelf geschreven.
Maandag 22-07-2013
In Carnac bij de toeristeninformatie een kaartje gehaald, want het is nog onduidelijk waar de megalieten nu zijn. Geen spoor van informatie namelijk op de verkeersborden. Al wat rondgereden, maar we weten niet waar de beroemde stenen staan.
Met de kaart kunnen we het nu wel vinden.
Gewandeld vanaf Le Ménec (alignements de Ménec 1099 menhirs), Kermario (1029 menhirs) en Kerlescan (555 menhirs).
Daarna met auto naar: dolmen Keriaval.
‘s Avonds ga ik wandelen en volg de straat waar de camping aan ligt die het bos in lijkt te gaan. Na 20 minuten kom ik uit waar we eerder de dag de auto neergezet hebben, bij het begin van de Ménec menhirs. Dus het was vlakbij de camping, terwijl we met de auto verder weg aan het zoeken waren.
Dinsdag 23-07-2013
Naar La Gacilly, een behoorlijk eind rijden, 90 km vanuit Carnac. We gaan naar Yves Rocher, het bekende cosmeticamerk. In het tuinenbezoekerscentrum zijn botanische tuinen met de natuurlijke grondstoffen die gebruikt worden voor parfums en huidverzorgende middelen van Yves Rocher.
In het dorp is er tevens een fotofestival gaande. In de openlucht zijn er in het hele dorp werken van fotografen te zien. Vaak flink uitvergroot en in rijen opgehangen langs een wandelroute. Ook zijn er weer veel boutiques met artisanale kunst.
Met het opladen van de E-reader in de auto gaat het niet goed. De stroom wordt er uitgetrokken i.p.v. opgeladen. Zwart scherm. Juist nu het zo spannend is met de Inferno van Dan Brown en het op vakantie zo plezierig lezen is. Had ik dan toch maar een papieren versie aangeschaft.
In de avond lange wandeling met Inge op zoek naar een Dolmen. Moeilijk te vinden maar uiteindelijk gevonden toen het al donker was. Twee dolmens zelfs, en een groot hert.
Woensdag 24-07-2013
Eerst naar Locmariaquer aan de “Golf van Morbihan”. De Grand Menhir ligt hier gebroken op de grond in vier delen, de oorspronkelijke hoogte bedroeg 20,30 meter. We zien het vanaf de buitenkant van de omheining, de entree is vrij duur en er zijn stenen genoeg voor niks te zien. Wandelen in de hitte, we zien nog een dolmen en een tumulus.
Daarna naar Vannes, een grotere stad, parkeergarage, oude binnenstad met oude stadsmuur, afwisseling van oude vakwerkhuizen en nieuwe moderne gebouwen. Blijven niet lang vanwege parkeergeld.
Daarna in Carnac eten in restaurant, Bretons bier van 6 euro, friet met sla, rundvlees, kip met Bretonse saus. We zien daar Jaap Jongbloed bekend van tv.
Nog een wandeling langs zee, vloed, aangename lucht voor een duf hoofd van het rijden en een nacht slecht slapen. In de avond nog karaoke op de camping.
Donderdag 25-07-2013
Vroeg in de ochtend de eerste echte regenbui. Slaapgedeelte van de tent is een beetje nat. Al snel is het weer benauwd warm. Eerst naar het Prehistorisch Museum in Carnac, ferme verkoudheid/hooikoorts aanval. Rond 12 uur vertrekken we.
Daarna picknicken bij Menhir allignement. Wandeling naar een zeer grote Menhir en vervolgens lopen we door naar de tumulus bij de grote oprijlaan en watertoren, 1 euro entree. Te voet naar de auto.
Inmiddels is het 16:00 uur en rijden we naar Quiberon dat op een langgerekt, smal schiereiland ligt. Halverwege een stop om te zwemmen en stenen te zoeken. Daarna Quiberon centrum, brood kopen en bij de Lidl kant-en-klare salademaaltijd, naar de kust La Côte Sauvage, ruwe zee en rotsen met mooie uitzichten als in Engeland. Hier eten we onze maaltijd. Vervolgens een lange wandeling langs deze klippen en woeste golven. Om 22:00 uur zijn we pas terug op de camping. Nog douchen, koffie maken en dit opschrijven. Een drukke dag dat begon in de regen met een snotneus die na het zwemmen en wandelen langs de zee volledig oploste.
Vrijdag 26-07-2013
Vertrek naar het westen van Bretagne, Finistère. Onderweg bij een McDonald’s met wifi, het boek Inferno van Dan Brown met email-hulp van Monique op de smartphone gezet. Zoeken naar camping op schiereiland Presqu'île de Crozon dat onder de stad Brest ligt.
Voorbij het stadje Crozon onze volgende plek gevonden.
CAMPING 3: Plage de Trez Rouz in Camaret-sur-Mer (www.trezrouz.com)
mooi gelegen aan zee (50 meter), leuk strandje, klippen, uitzicht op Camaret (centre ville) en haventje.
Bezienswaardigheden:
Crozon:
kerk met 17e eeuwse pronkstukken
bad- en vissersplaats
Cap de la Chèvre.
Camaret-sur-Mer
Toulinguet: cap fort en vuurtoren
Penhir: cap + 143 menhirs van Lagatjar
Chapelle Notre Dame-de-Roc’h-Amadour
Chateau Vauban (17e eeuw)
Avondwandeling, geluidsopname zee over grind, foto’s ondergaande zon 22:00 uur.
Ik heb deze samengevoegd in twee video's:
Zaterdag 27-07-2013
Naar Camaret-sur-Mer, haven, Chapelle Notre Dame-de-Roc’h-Amadour, Tour Vauban, winkeltjes.
Naar Pointe de Pen Hir (zeer mooi), openlucht oorlogsmuseum, menhirs van Lagatjar.
Zwemmen in zeer koude zee.
De dag begint koud en beetje motregen. ‘s Middags klaart het op en wordt het warmer. Eerste dag dat we een jas aan hebben, maar niet nat geworden.
Zondag 28-07-2013
In de ochtend regen en flinke wind. Naar Crozon, markt, weer droog.
Haventje Crozon-Mangat, broodje met friet, zwaar op de maag.
Naar Cap Dinan, zeer mooi, fantastisch uitzicht, harde wind, de hemel weer opengetrokken. Daar in de buurt naar groot strand, paradijs voor surfers en wind- en watersporters. Stevige wandeling over dit strand.
Video:
‘s Avonds nog een uur gewandeld langs het saaie militaire gedeelte.
Intermezzo
Deze vakantie in Frankrijk is zeer goed bevallen. Het goede weer is daar natuurlijk mede verantwoordelijk voor. De Fransen zijn vriendelijk, de wc’s schoon en de dorpen vol levendigheid en restaurants. Uitgebreid wordt er ‘s middags gegeten. Vooral oesters, mosselen en vis staan er op het menu, onder het genot van bier en wijn. Hele gezinnen zitten aan de tafels, wat toch een aardige duit zal kosten. Het lijkt wel of de Fransen goed bij kas zitten. De crisis is niet zichtbaar. In de supermarkten liggen de prijzen hoger dan in Nederland. Vooral groenten en fruit zijn duur, ook op de markt. De souvenirwinkels vragen ook flinke bedragen. De benzine is wel goedkoper, variërend van 1.51 tot 1.71 euro tegenover 1.68 tot 1.82 in Nederland. Tolwegen staan daar tegenover.
Maandag 29-07-2013
Te voet naar Camaret via het kustpad en terug.
Strand, het water in, zwemmen is niet echt mogelijk door de onstuimige golven veroorzaakt door de harde, koude wind. Telkens na een paar meter zwemmen zet ik mijn voeten weer op de bodem. Het verblijf in zee betekent voor het lijf slechts een grote afkoeling. De warmte ebt weg zoals later in de avond blijkt.
Tijdens het koken is de gasfles ineens op. Op de camping verkopen ze het niet en voor de winkel is het te laat. Dat wordt dan brood eten. De pasta die net kookte, blijkt na tien minuten toch wel gaar te zijn. Die eet ik met een blikje sardientjes in tomatensaus en met sla en komkommer. Alleen zal ik het nu zonder koffie na moeten doen.
Dinsdag 30-07-2013
We worden pas om negen uur wakker. Het stormt, de lucht is donkergrijs met snelbewegende, grauwe wolken. Een dag om je nog een keer om te draaien in je slaapzak. Een half uur later zitten we toch aan het koffieloze ontbijt. “We kunnen net zo goed vandaag naar huis gaan”, grap ik. Het plan is om morgen te vertrekken, dat hadden we al besloten. Inge zegt even later: “ja als we vandaag gingen zou ik het niet erg vinden, zullen we vandaag gaan?”
“Kom we gaan!”
Ineens zijn we snel aan het pakken. Het is een heel eind rijden, hier vanaf de westkust ongeveer 1000 kilometer. Als we dit gepland hadden waren we natuurlijk veel vroeger opgestaan. Vlug afrekenen, iedereen vertrekt. “Ze hebben schrik van de wind”, zegt de eigenaar. Om elf uur tanken we in het dorp, de benzine is hier 14 cent goedkoper dan aan de snelweg. Mijn hoofd is zwaar door cafeïnegebrek en het plotselinge afscheid. Langs een voor surfers aanbevolen strand stoppen we nog even voor een foto, de wind is wel erg hard en koud, goed dat we gaan. Wat hadden we anders vandaag nog kunnen doen? Dat is het nadeel op het puntje van een schiereiland (Presqu'île de Crozon), Crozon zijn we al geweest, Camaret al meermale bezocht, alleen de natuur blijft over en daar willen wij natuurlijk fatsoenlijk weer bij. Mijn hoofd klaart op na de koffie bij de benzinepomp, de wolken niet. Het regent veel onderweg, vandaag geen kampeerweer in Frankrijk. Na nog een bak koffie ben ik weer alert en neem op moeilijke momenten de juiste afslag als Inge aan het wegdromen is. Zelfs de tolpoorten gaan goed, 31 euro uitgegeven in een stuk of zes etappes, lijkt door telkens betalen een hoop geld. De wegen zijn daarentegen wel goed, wat in België duidelijk niet het geval is. De grens over en de weg zit vol met kuilen, hele gaten zitten in het wegdek. De verkeersborden zijn overwoekerd met groen, de richting ternauwernood gevonden. Het is aardedonker op de snelweg, wat een verschil met Frankrijk. De regen maakt het zicht niet beter. Dan is het file in Antwerpen. Het staat stil, geen beweging, rijen dik voor de Kennedytunnel. Er is gelukkig nog een vluchtweg, de tolweg tunnel van 6 euro richting Rotterdam. Zo passeren we de kilometerslange rij. Daar zouden we een paar uur ingestaan hebben. Nu rijden we, weliswaar via een omweg, weer op snelheid. Met de wegzoeken ga ik iets te hard in een bocht. Benieuwd of dit een bon wordt omdat er een flits te zien was. Dat zou echt geldklopperij zijn na de tol, ik rijd helemaal niet hard en in het zoeken naar de juiste afslag in de bocht zou mijn snelheid te hoog zijn. In Frankrijk werd je gewaarscuwd met moderne borden die je snelheid aangeven. Hier alleen een agressieve flitslamp, niet gezellig meer. Iets voor 24:00 uur zijn we thuis.
Terugweg: 1040 km
Gereden tijdens vakantie: 2974 km
Benzine: 167 liter
Tanken: 270 euro
Tol: 70 euro
Camping: 330 euro
Rest: 370 euro
Algemeen Bretagne
Regio Bretagne departementen
Cotes d’Armor (o.a. Dinan)
Finistère (o.a. Brest, Crozon)
île-et-Vilaine (o.a. St. Benoit des Ondes)
Morbihan (o.a. Carnac)
ondes=golven
moine=monnik
Bretonse woorden:
ker=huis
avon=rivier
kastell=kasteel
lann=heilige plek
men=steen
mor=zee
penn=kaap, bergtop, uitstekende rots
pont=brug
ti, ty=huis
tre=wijk, kerkdorp
Rugpijn na de rit naar huis. Een maand later ga ik door mijn rug, een week in de ziektewet.
Overigens geen bon gekregen voor de flits.
Hieronder de foto's: