Verorab PCEC

ผู้ป่วยได้รับวัคซีนพิษสุนัชบ้า Verorab® มาแล้วหนึ่งเข็ม ต้องการมารับวัคซีนที่ รพ พบว่า รพมีแต่วัคซีนแบบ PCEC สามารถฉีดทดแทนได้หรือไม่ ในอีก 4 เข็มที่เหลือ ?

วัคซีนพิษสุนัชบ้า Verorab® เป็นวัคซีนชนิด Purified Vero cell rabies vaccine (PVRV) ที่มีการผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ใน Vero cell ส่วนวัคซีนชนิด Purified chick embryo cell rabies vaccine (PCEC) ผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ใน primary chick embryo fibroblast cells ซึ่งสามารถเปลี่ยนยี่ห้อวัคซีนได้ เนื่องจาก วัคซีนที่ใช้อยู่ในประเทศไทยขณะนี้ มีคุณภาพประสิทธิภาพและความปลอดภัยใกล้เคียงกัน จึงสามารถใช้ทดแทนกันได้ หากหาวัคซีนชนิดที่ใช้อยู่เดิมไม่ได้ ซึ่งกรณีนี้จะใช้ทดแทนกันได้เฉพาะในการฉีดเข้ากล้ามเท่านั้น แต่ชนิดที่ฉีดเข้าในผิวหนังนั้นอาจต้องระมัดระวัง เนื่องจาก บางยี่ห้อไม่แนะนำให้ฉีดเข้าในผิวหนังดังนั้น เพื่อให้เกิดความปลอดภัยควรมีการบันทึกการฉีดวัคซีนที่ระบุทั้ง ชื่อยี่ห้อวัคซีนและวิธีฉีดวัคซีนไว้ด้วย

ชนิดของวัคซีนพิษสุนัขบ้าที่มีจำหน่ายในประเทศไทย สามารถจำแนกตามการผลิตได้เป็น 2 กลุ่ม คือ

1. วัคซีนเซลล์เพาะเลี้ยง

   1. 1. Purified Vero cell rabies vaccine (PVRV) เป็นวัคซีนที่มีการผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ใน Vero cell เช่น

         1. • • VERORAB®

            • • Abhayrab®

      2. Human Diploid cell rabies vaccine (HDCV) ผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ใน Human diploid cell

      3. Purified chick embryo cell rabies vaccine (PCEP) ผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ใน primary chick embryo fibroblast cells เช่น Rabipur®

• 1. วัคซีนไข่เป็ดฟักชนิดบริสุทธิ์ ได้แก่

     1. 1. Purified Duck Embryos Cell Rabies Vaccine (PDEV) ผลิตจากการเลี้ยงเชื้อ fixed rabies virus ในตัวอ่อนไข่เป็ดฟัก Embrynated duck eggs

วิธีการฉีดมี 2 วิธี ดังนี้

• 1. • การรักษา pre-exposure rabies prophylaxis อาจพิจารณาให้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีปัจจัยเสี่ยงในการสัมผัสโรค ให้ได้ 2 วิธีคือ

     1. 1. การฉีดเข้ากล้าม(Intramuscular regimen: IM) ใช้วัคซีนชนิด PVRV , CPRV, PCEP, PDEV 1 เข็ม (1 มล. หรือ 0.5 มล.แล้วแต่ชนิดของวัคซีนใน 1 หลอดเมื่อละลายแล้ว) ฉีดเข้ากล้ามเนื้อต้นแขนในวันที่ 0, 7, 21 หรือ 28

        2. การฉีดเข้าในหนัง (Intradermal regimen: ID) ใช้วัคซีนชนิด PVRV, CPRV, PCEP 0.1มล./จุดจำนวน 1จุด ฉีดเข้าในผิวหนังบริเวณต้นแขนในวันที่ 0, 7, 21 หรือ 28 หรือใช้วัคซีน PVRV (Verorab®) 0.1 มล./จุด จำนวน 2 จุด ฉีดเข้าในผิวหนัง บริเวณต้นแขน 2 ข้าง ข้างละ 1 จุดในวันที่ 0 และ 28

  2. การรักษา post-exposure prophylaxis การฉีดวัคซีนภายหลังสัมผัสโรคพิษสุนัขบ้าให้ใช้วัคซีนโดยการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ (intramuscular) หรือการฉีดเข้าในหนัง (intradermal) โดยถือหลักการว่าการให้วัคซีนในช่วง 14 วันแรกจะกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันในการป้องกันโรค rabies neutralizing antibody (Nab) titer จะขึ้นสูงมากกว่า 0.5 IU/มล. ซึ่งเป็นระดับที่ถือว่าเพียงพอในการป้องกันโรคได้ ภายในวันที่ 10-14 หลังได้รับวัคซีน และวัคซีนที่ให้ในวันที่ 28 หรือหลังจากนั้นจะทำให้ภูมิคุ้มกันอยู่ได้นานขึ้น แพทย์ควรกำชับให้ผู้ป่วยมารับวัคซีนตรงตามกำหนดนัดตามสูตรการฉีดวัคซีน อย่างไรก็ตามในกรณีที่มาผิดนัด โดยทั่วไปให้ฉีดเข็มต่อไปเลยโดยไม่ต้องเริ่มใหม่แต่ทั้งนี้แล้วแต่ดุลยพินิจของแพทย์

• • • 1. สูตรการฉีดเข้ากล้าม (Intramuscular regimen: IM) .

         1. • สูตร ESSEN (standard WHO intramuscular regimen) (1-1-1-1-1-0)

              • • วิธีการ ฉีดวัคซีน 1 เข็ม (1 มล. หรือ 0.5 มล.แล้วแต่ชนิดของวัคซีนใน 1 หลอดเมื่อละลายแล้ว) เข้าบริเวณกล้ามเนื้อต้นแขน (deltoid) ในวันที่ 0, 3, 7, 14 และ 28

      2. สูตรการฉีดเข้าในหนัง (Intradermal regimen: ID)

         1. • สูตร TRC - ID (2-2-2-0-2-0)

              • • วิธีการ ฉีดวัคซีนเข้าในหนังบริเวณต้นแขน 2 ข้าง ข้างละ1จุด (รวม2จุด) ปริมาณ จุดละ 0.1 มล. ในวันที่ 0, 3, 7 และ 28