Asthma

การใช้ยาในผู้ป่วย Asthma หอบหืด

Drug in Asthma

1.Corticosteroidsต้านอักเสบ และเพิ่มการตอบสนองต่อ B2 agonist

การออกฤทธิ์ เป็นยาต้านอักเสบ ขัดขวางและกดการทำงานของ inflammatory cell ลดการสร้าง mucus ในหลอดลม เพิ่มการทำงานของ β2 agonists

ประสิทธิภาพ

ป้องกันการเกิดอาการหอบหืด ลดความรุนแรงและความถี่ ลดอาหารหอบกลางคืน เพิ่มสมรรถภาพปอด

1.1 Inhaled corticosteroid (ICS)

ผลข้างเคียง

1.เสียงแหบ

2.เชื้อราในช่องปาก

3.ไอแห้งๆ

การป้องกันรักษา

1.บ้วนปากกลั้วคอหลังใช้ยา

2.Meter dose inhaler + spacer

ยากินรักษา oral candidiasis: clotrimazole troche 10 mg * 5 times/day

1.2 Systemic cortocosteroid

2.กลุ่ม LABAs(long acting inhaled B2 agonists) ยาสูด

การออกฤทธิ์ จับกับB2-adrenagic recptor ที่กล้ามเนื้อเรียบของผนังหลอดลม ทำให้หลอดลมขยายตัว ลดการบวมของหลอดลม และเสริมฤทธิ์ ICS ในด้านลดการอักเสบ

ประสิทธิภาพ

ไม่ควรใช้เป็นยาเดี่ยวในการรักษาโรคหืด

ห้ามใช้เป็นยาเดี่ยว เนื่องจากจะเพิ่มอัตราตายได้

ลดความรุนแรงและความถี่ ลดอาหารหอบกลางคืน ทำให้ลดขนาด ICS ได้เร็วขึ้น เพื่มสมรรถภาพปอด

3.ยาพ่นผสม LABAs +ICS

Formoterol(Symbicort®)

Budesonide80,mcg+formoteral4.5mcg/dose[80:4.5,160:4.5,320:9mcg]

onset 1-3 min, duration 8-12hr,

ใช้รักษาอาการหอบได้ด้วยเนื่องจากออกฤทธิ์เร็ว

Salmeteral(Seretide®)

accuhaler =Salmeterol50mcg+fluticazone100mcg/dose[50:100,50:250,50:500mcg]

evohaler = Salmeterol25mcg+fluticazone125mcg/dose[25:125,25:250mcg]

Seretide [salmeterol25mcg+Fluticasone propionate125mcg]

-salmeterolเป็นยาในกลุ่มlong-actingbeta2-agonist มีฤทธิ์ในการขยายหลอดลมและออกฤทธิ์ค่อนข้างยาว

-fluticasone propionate เป็นยาในกลุ่ม inhaled corticosteroids มีฤทธิ์ในการลดการอักเสบของหลอดลม

Indication :

-moderate to severe persistent asthma ซึ่งไม่สามารถควบคุมอาการหอบหืดได้ด้วยการใช้ยา corticosteroids -ควบคุมอาการของผู้ป่วย COPD , chronic bronchitis หรือ emphysema

ข้อห้าม

1.แพ้ยาที่เป็นสารประกอบ

2.ห้ามใช้ยารูป powder inhalation

3.แพ้โปรตีนจากนมรุนแรง

4.ห้ามให้ในผู้ป่วย asthma หรือ COPD เพื่อรักษาอาการหอบเฉียบพลัน

ผลข้างเคียง

1.infection : candidiasis of the mouth and throat, pneumonia, bronchitis

2.headache, chest pain, nasopharyngitis, dry mouth, throat irritation, dysphonia, sinusitis, contusions, muscle cramps, traumatic fractures, arthralgia, myalgia, hypokalemia, hyperglycemia, cataract, palpitations, tachycardia

คำแนะนำ

1.กลั้วคอหรือบ้วนปากทุกครั้งหลังใช้ยาซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดเชื้อราในปาก

2.ใช้ยาอย่างสม่ำเสมอตามคำสั่งใช้ยา

3.เน้นย้ำให้ผู้ป่วยทราบว่า Seretide เป็นยาที่ใช้เพื่อ “ควบคุมอาการ” หรือ “ป้องกัน” เท่านั้น และจำเป็นต้องใช้ยาต่อเนื่องจึงจะเห็นผล ผู้ป่วยบางคนไม่ทราบความสำคัญในข้อนี้ทำให้ใช้ยาไม่สม่ำเสมอหรือเมื่อเห็นว่าอาการดีขึ้นก็จะหยุดใช้ยาไปเอง ทำให้ไม่ได้รับประโยชน์จากยาSeretide อย่างเต็มที่และควบคุมโรคได้ไม่ดี

4.ห้ามนำยา Seretide มาใช้เพื่อรักษาอาการหอบกำเริบเฉียบพลัน

4.Leukotrine modifiersเป็นยาเม็ดกินง่ายแต่แพง

การออกฤทธิ์ เป็น leukotriene receptor antagomists ป้องกันการอักเสบของหลอดลม

ประสิทธิภาพ ด้อยกว่า ICS

ขยายหลอดลมเล็กน้อย,ลดอาการไอ,เพิ่มสมรรถภาพปอด,ลดการเกิดหอบหืดกำเริบเฉียบพลัน

ไม่ควรนำมาใช้แทน ICS เพื่อรักษาโรคหืดเนื่องจากประสิทธิภาพด้อยกว่า ics

อาการไม่พึงประสงค์ ปวดศีรษะ แน่นท้องไอ AST,ALTอาจเพิ่มได้

5.Theophylline sustained-release

การออกฤทธิ์ ผ่านกลไกยับยั้งเอนไซม์ phosphodiesterase(PDE) เป็นผลให้เพิ่มระดับ cAMP ทำให้หลอดลมขยายตัว

ประสิทธิภาพ ด้อยกว่า LABAs

ลดอาการหอบช่วงกลางคืน

การใช้ควบคุมโรคหอบยังมีจำกัด

ไม่ควรใช้เป็นยาเดี่ยวในการรักษาโรคหืด

อากาารไม่พึงประสงค์

ขึ้นกับระดับในเลือด ควรระวังในผู้สูงอายุ ผู้ที่มีปัญหาตับไต

คลื่นไส้อาเจียนท้องเสีย หัวใจเต้นผิดจังหวะ ชัก

6.Anti-IgE

Omalizumab เป็นยาฉีด

การออกฤทธิ์ จับกับ free IgE เกิดเป็น immune complex ทำให้ไม่มี IgE ไปจับกับ mast cell และ basophil

การใช้ยาต้องควบคุมให้ดี มีการวัดระดับ IgE และทำ prick test ก่อนให้ และต้องมีข้อบ่งชี้ที่ชัดเจน

ยาบรรเทาอาการ

1.Short-acting β2 agonist(SABA)

การออกฤทธิ์ กระตุ้น β2-adrenergic receptor ที่หลอดลมทำให้เกิดการขยายตัว เป็นยาหลักรักษาหอบหืด

ประสิทธิภาพ บรรเทารักษาหอบกำเริบ ป้องกันหอบจากการออกกำลังกาย

เป็นแบบ MDIs หรือ nebulizer

ปัจจุบัน การให้แบบรับประทานไม่นิยมแล้ว เนื่องจากมีทำให้ใจสั่นมือสั่น

site effect มือสั่น ใจสั่น ปวดศีรษะ HT hypokalemia hyperglycemia

2.แบบผสม Short acting anticholinergics/ β2 agonist

การออกฤทธิ์ ยับยั้งการออกฤทธิ์ของ acetylcholine ที่ muscarinic receptors บริเวณหลอดลม ทำให้หลอดลมขยายตัว

ประสิทธิภาพ

ออกฤทธิ์ช้า ขยายหลอดลมต่ำ มักใช้ร่วมกับยาอื่นๆจะได้ผลสูงขึ้น

site effectปากแห้ง ตอแห้ง ขมปาก

3.Short acting theophylline

รักษาอาการหอบหืดกำเริบ ใน acute severe asthma หรือ status asthmaticus ที่ใช้ β2-agonist ไม่ได้ผล

ประสิทธิภาพต่ำกว่า B2-agonists แต่มีผลข้างเคียงสูงจึงไม่นิยมนำมาใช้รักษาเพื่อบรรเทาหืดกำเริบ

Ref.

1.http://medinfo2.psu.ac.th/commed/document/conf/2012/COPD_asthma_fam%20med.pdf

2.https://docs.google.com/document/d/1gRDzFV8wRAgE8-MNJHK4rrH0WhIwnAhAd1Tj48wrHow/edit?usp=drive_web

3.http://www.ns.mahidol.ac.th/english/th/departments/MN/th/doc/km54/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%A5%E0%B8%A1%20(Bronchodilators).pdf

4.http://thaipediatrics.org/attchfile/cpg_11-05-23.pdf

5. http://www.asthma.or.th/asthma.php?id=90 รวมยา ICS ยี่ห้อต่างๆ

6. http://annals.org/article.aspx?articleid=724674LABAs related death

7. http://www.asthma.or.th/asthma.php