Embedded Files
Methotrexate t2.5 mg For Rheumatoid arthritis and Psoriasis
Qx Rx:
Psoriasis
Sig. 2.5-5 mg oral q 12 hr * 3 ครั้ง ต่อสัปดาห์
Rheumatoid arthritis
Sig. 7.5 mg oral od/week (1t tid/d/wk or 1t จ พ ศ)
ขนาดที่ใช้ 7.5-15 mg/wk (1-2tab tid/d/wk)
โรคสงบ 2t / wk
รุนแรงปรับได้ถึง 20-25 mg/wk 8-10 t / wk
Methotrexate
ขนาดยา 2.5 mg/tab, 50mg/2ml inj
เป็นยาที่ใช้รักษามะเร็งในกลุ่ม antifolates ปัจจุบันนำมาใช้รักษา ข้ออักเสบ สะเก็ดเงิน รูมาตอยด์ อย่างแพร่หลาย ยาจะมีผลต่อระบบภูมิต้านทาน
การออกฤทธิ์
ยับยั้งการทำงาน dihydrofolate reductase ซึ่งเป็นเอนไซด์ที่สำคัญเกี่ยวกับ metabolism ในเซลล์ปกติและเซลล์มะเร็ง
ผลข้างเคียง หรือ พิษจากยา
มีค่อนข้างสูงจึงมีการปรับยาให้ใช้เพียงสัปดาห์ละครั้ง หรือ จ.พ.ศ. ไม่ให้ติดต่อกันทุกวัน จะทำให้ผลข้างเคียงลดลงมาก
1.Hematologic effect: bone marrow depression, leucopenia, thrombocytopenia, anemia, bleeding tendency,hypogrammaglobulinemia etc.
2.Gi effect: gingivitis, stomatitis, glossitis, pharyngitis, enteritis, ulceration, GI bleeding
ปวดท้อง เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย ถ่ายเป็นเลือด ตับอ่อนอักเสบ
3.Liver effect: ผลต่อตับทั้งเรื้อรังและเฉียบพลัน AST,ALT สูงได้หลังได้ยา 1-3 วัน ระยะยาวทำให้เกิด hepatic fibrosis, cirrhosis
4.Pulmonary effect: pneumonitis, pulmonary fibrosis
ไข้ ไอ หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก
5.อาการอื่นๆ ไม่ค่อยสบาย อ่อนเพลีย ไข้ สับสน ภูมิต้านทานลด มองไม่ชัด เยื่อบุตาอักเสบ หูอื้อ เวียนศีรษะ
อาการพิษที่สำคัญ
คือระบบเลือด(hemorrhage)และปอด(อาจเกิดการเสียชีวิตจาก interstitial pneumonitis และ chronic interstitial obstructive pulmonary disease)
อาจแบ่งผลข้างเคียงเป็น 2 แบบ
Major toxicity: ตับ ไต ปอด ไขกระดูก
Minor toxicity: ปากอักเสบ คลื่นไส้อาเจียน ผมร่วง ปวดศีรษะ ท้องเสีย พบได้บ่อยแต่รักษาโดยการให้ folate ทดแทนได้
ขนาดยาที่ใช้
ผู้ใหญ่ ประมาณ 2-6 เม็ด ขึ้นกับความรุนแรงของโรค
อาจให้ 1 dose หรือ แบ่งให้มากกว่า 24 ชั่วโมง จะลดการเกิดพิษของยาได้
Psoriasis :
Sig. 2.5-5 mg oral q 12 hr * 3 ครั้ง ต่อสัปดาห์
Rheumatoid arthritis:
Sig. 7.5 mg oral od/week
Sig. 2.5 mg oral q 12 hr * 3 ครั้ง ต่อสัปดาห์ ไม่เกิน 20 mg/week
ยาแทนอื่นๆ leflunomide, sulfazalazine แพงกว่า แต่ผลการรักษาด้อยกว่า
Relative contraindication
-Renal dysfunction, liver disease, active infection, ดื่มแอลกอฮอร์มาก
-มีการคุมกำเนิดทั้งหญิงและชาย
Drug interaction
Salicylate, NSAIDs
ควรตรวจอะไรบ้างในผู้ป่วยที่ได้ยา
CBC,BUN,Cr, SGOT/SGPT ก่อนและทุก 1-3 เดือน
Chest Xray
Ref.
http://www.nanhospital.go.th/pdf_pharm/methotrexate.pdf
http://www.aafp.org/afp/2000/1001/p1607.html
Page updated
Google Sites
Report abuse