Embedded Files
Sodium bicarbonate
-7.5% NaHCO3 50 ml = 44.6 mEq/50ml
44.6 mEq/50ml = 8.92 mEq/10ml = 0.892 mEq/ml
-8.4% NaHCO3 50 ml = 1 mEq/ml
-Sodamint (NaHCO3) tab 3.57 mEq/tab
ค่าปกติ serum bicarbonate 18-24 mEq/L
วิธีการให้
Age : Neonate-infant *ให้ 0.5 mEq/ml iv ช้าๆ หรือ 1mEq/ml dilute sterile water 1:1 iv ช้าๆ
Age : 1-12 ปี * ให้แบบ 1mEq/ml iv ช้าๆ
Age : Adult * ให้แบบ 1mEq/ml iv ช้าๆ drip over>5min
Ex:
Adult : 7.5% NaHCO3 50 ml diluted iv 15 min
ข้อบ่งชี้
1. Cardiac arrest : Hypercalemia induced cardiac arrest
ขนาดยา เริ่มต้น 1 mEq/kg/dose
ตามด้วย maintenance dose 0.5 mEq/kg/dose
2. Metabolic acidosis ขนาดยาเลือกคำนวณตามสูตร ดังนี้
2.1-HCO3(mEq) = 0.5*BW(kg)*24-serum HCO3
iv drip 50 % then ที่เหลือ q 8-12 hr
2.2-ไม่รู้ค่า HCO3 ให้ 1 mEq/kg/dose diluted เท่าตัว iv push ช้าๆ (ไม่เกิน 50 mEq/hr)
Maintenance 0.5 mEq/kg/dose q 10 min ปรับยาตามาภาวะต่อไป
2.3-ให้ 7.5%NaHCO3- =(15-CO2)*TBW/2
ให้ ครึ่งหนึ่ง iv push ช้าๆ ที่เหลือ เติม iv fluid drip 2-6 ชั่วโมง
ไม่แก้ total body water ทั้งหมดเพราะ HCO3- ไม่เข้าไปใน cell ทั้งหมดจึงแก้ครึ่งเดียวก่อน
ข้อห้ามใช้ : alkalosis, hypernatremia, severe pulmonary edema, hypocalcemia
อาการไม่พึงประสงค์ที่สำคัญ cerebral hemorrhage, edema, tetany, hypocalcemia, hypokalemia
การเตรียมยา
สารที่ใช้เจือจาง : D5S, D5 N/2 , D5W (100 ml)
ห้ามผสมกับ : atropine , calcium salts , dopamine
การบริหารยา
- Direct IV (กรณีฉุกเฉิน) เจือจางใน SWFI อัตราส่วน 1:1 ,ให้ยาช้า ๆ ในอัตราเร็ว 5 ml/min
- IV infusion ในเวลา 4-8 hr (ไม่เกิน 50 mEq/hr) ก่อนใช้ให้เจือจางในสารละลายให้ได้ปริมาตร
50-100 ml โดยความเข้มข้นสูงสุดไม่เกิน 0.5 mEq/ml ( max. rate; 1 mEq/ kg/ hr)
การติดตามผล
Monitor : serum HCO3 , serum K, serum calcium , pH, vital sign
Critical point (ให้รายงานแพทย์) : Heart rate > 100 /min หรือ < 60 /min
BP < 90/60 หรือ > 140 / 100 mmHg
ข้อระวังการแก้ไข metabolic acidosis
1.ให้ NaHCO3 แล้วไม่ใช้การหายใจเป็นตัวตัดสินใจว่าจะแก้ MA ต่อโดยการให้ NaHCO3
เนื่องจาก NaHCO3 เข้า CSF ช้ามาก แม้แก้ในเลือดจนดีแล้วแต่ใน CSF ยังเป็นกรดอยู่ ทำให้มี respiratory alkalosis ตามมาได้
2.หลังแก้ MA แล้ว ionized Ca อาจต่ำ ลงจนเกิด tetany และชักได้
ควรให้ 10% calcium gluconate เติมใน iv fluid ด้วยในรายที่มี total serum calcium ต่ำ ป้องกันอาการชัก
แต่ห้ามให้ผสมใน ขวดเดียวกับ NaHCO3
3. NaHCO3 ควรผสมแล้วใช้เลย หากทิ้งไว้นาน จะมีการแตกตัวเป็น NaOH เป็นด่างแก่ ดังนั้นในเด็กจึงนิยมให้เติม NaHCO3ใน fluid ครั้งละ 100 ml
4.สาเหตุของ MA แบบเรื้อรัง(RTA, inborn error) ต้องแก้ CO2 ขึ้นมาถึง 20-22mEq/L เพราะหากแก้มาแค่ 15 mEq/L จะยังมี mild MA อยู่ ทำให้เด็กเกิด failure to thrive ได้
นิยมให้กินด่างต่อ เช่น
- Shohl’s solution 1 ml มี HCO3- = 1mEq,
- Modified Shohl’s solution 1 ml มี HCO3- = 2mEq,
- Sodamint 1 tab มี HCO3- = 3.5 mEq
Ref.
Page updated
Google Sites
Report abuse