De Vader-Zoon week van 2014 werd door Zoon gepland op Sicilia. Naast de beklimming van de Etna waren zijn agendapunten een bezoek aan zijn kleermaker Pipo en het op basis van ervaringen uitbouwen van zijn kookkunsten. Mijn hoofddoel was slechts de Etna. Ik ben tevreden met de kledingafdankertjes van mijn zoon en de hoge kwaliteit van zijn Italiaanse koken smoort bij mij elk "doe het zelf" initiatief in de kiem.
Ryan Air bracht vader & zoon snel en goedkoop naar Catania. De klachten over deze prijsvechter begrijp ik niet. Het is natuurlijk minder dan de business class die praktisch niemand privé vliegt maar oneindig veel beter dan het openbaar vervoer.
Net voor Catania kwam boven de kale en droge westkant van het eiland de Etna in zicht. Het leek van afstand een onbeduidend bult in het landschap. Later bleek dat lijken beslist geen blijken is.
De beloofde groene oostkant van het eiland bleek tijdens het landen werkelijkheid.
In Catania werd de budget-aanpak voortgezet met de huur van een vrijwel gloednieuwe Fiat Punto. De enige tegenvaller was dat de dame achter de balie mij vanwege mijn grijze haar benoemde tot Hoofd-chauffeur. Dankzij mijn gevoel voor het fijnbesnaarde Siciliaanse verkeer en de mee gebrachte Tom-Tom werd het basiskamp Airone Wellness Hotel net boven Zafferana Etnea vlug en veilig bereikt. Daarna was het eten en drinken een goede reden om horizontaal te gaan.
16/7/2014 Bij zonsopgang bleek het hotel van alle gemakken in luxe vorm te zijn voorzien en bovendien gezegend te zijn met een schitterend uitzicht. De informatie van de balie-dame aangaande uitdagende sportieve dagtrips leverde weinig meer op dan de algemeenheden in de Reisgids. De wellness kluisterde de gasten kennelijk aan huis. Het kopen van wat leeftocht in Zafferano leverde als een bruikbare kaart van het Parc Nationale Etnea op. Aan de hand daarvan besloten we bij wijze van aanloop Monte Zoccolaro op te gaan.
Voor het begin van de begin van de klim werden wij gesterkt door de goedkeuring van onze uitrusting door een passerende gids. Hij toerde daar in een met toeristen gevulde jeep rond. De inzittende konden echter niet uitstappen vanwege hun schoeisel. Lava-gruis is glashard en stroomt als snijdend zand in te lage of open schoenen. Dit probleem bleek in de latere dagen een touristisch fenomeen.
De keuze bleek een goede greep. Het werd een korte steile klim door dichtbegroeid lavagruis met als beloning een bijna niet te beschrijven uitzicht op de lava-velden. Dit zijn inderdaad velden en geen lava-stromen ondanks het feit dat zij uit de schoot van moeder aarde gestroomd zijn. De enorme afmetingen en het totaal uitwissen van elke begroeiing verbaasden nog het meest. Halverwege de klim werden wij opgevangen door een vos die kennelijk leefde van het toerisme. Hij vergezelde ons braaf naar boven om te wachten op de kruimels van het eten dat wij in de auto hadden achtergelaten. Ontmoedigd bleef hij op de terugweg nog wat achter ons aan sjokken. Helaas gaf hij het voor onze picnik bij terugkomst op.
In de namiddag stond in Messina de kleermaker op het programma. Dit betekende van de lava naar het asfalt. In principe een ontspannen ritje over een goede autoweg. De werkelijkheid werd bepaald door de Siciliaanse autorijders. De geruchten dat zij nog creatiever rijden dan de Italianen van het vasteland bleken op waarheid te berusten..
Na het passen en meten dat werd afgesloten met de belevenis van een Siciliaanse Granita trokken wij Messina in om wat cultuur te snuiven. Dit kostte weinig moeite want eerst kwam de Duomo op ons pad en daarna bleek onze komst viel samen te vallen met de viering van "Beate Virgina Maria del Monte Carmelo". Bij de pracht van de Duomo zat echter een addertje onder het gras. Bij de aardbeving van 1908 werd deze vrijwel geheel verwoest. De pracht kwam dus geheel op conto van de restaurateurs.
De terugreis in de spits naar Zafferana deed de heenreis verbleken maar alles went en wordt daarmee gewoon. 's Avonds werd het maal op het stadsplein van Zafferana genuttigd. Het uitzicht was heel dubbel. Aan de ene kant het vredige laagland en de zee. Aan de andere kant de gloed van van de vulkaan als waarschuwing voor onheil
Nog in 1991 werd het stadje bijna door een lavastroom weggevaagd als toegift op eerdere verwoestingen door aardbevingen. De sfeer van de bewoners en van ons werd er echter niet door bedorven. In tegendeel het was zoals een zwoele zomeravond in Italia moet zijn. De aansluitende nachtrust was eveneens zoals die moet zijn.
17/7/2014
Vandaag werd het een kustdag. Beneden was het weer prachtig maar de Etna bleef hardnekkig in de wolken. Ergo geen uitzicht anders dan op kou en mist. De Etna mag een bultje lijken maar het blijft een hoge berg met bijbehorende onhebbelijkheden.
Het werd in eerste instantie het strand ten noorden van Riposto met het doel de kleur wat op te halen. Het strand werkte echter niet mee. Het bleek uit fijn grind te bestaan dat net te grof was om aangenaam te zijn. Al gauw werd de rugzak weer gepakt om in het nabij gelegen Riposto de ochtend koffie te nuttigen.Dit bleek een pittoresk vissersplaatsje te zijn met goede koffie en een parkje om te picnikken. Daarna banjerden we wat rond om van de coleur locale te genieten. Dit bracht ons zoals gewoonlijk weer bijzondere plekjes en kleine maar opmerkelijke zaken.
Hierna besloten de kust naar Taormina te volgen . Wij hadden die plaats op de weg naar Messina zien liggen en dat leek wel wat. Wij kwamen echter niet verder dan Giardini de Naxos of beter gezegd de Scavi di Naxos. De ruines van de ca 700 BC gestichte Griekse stad. Het bleek een een uitgestrekt ruinelandschap te zijn met hier en daar nog opgravingen.
Het bezoek aan het museum gebouw verliep aanvankelijk ook goed. Helaas vond een suppoost plots dat mijn camera (zonder flits) een ernstige bedreiging vormden voor het achter glas tentoongestelde aardewerk.
Het ontbreken van zo'n verbod was natuurlijk een reden om een discussie te starten over de wetmatigheid. Discussie starten is namelijk het enige reden waarom Italianen dit soort interventies plegen. Natuurlijk werd het een verloren zaak maar het was de lol waard.
18/7/2014
De wolken rond de Etna leken bij het opstaan van aanvaardbare omvang. Dus na het ontbijt en het inkopen van pane, formaggio, bressaula en frutta in Zafferana als leeftocht werd koers gezet naar de parkeerplaats bij Rifugio Sapienza. Hier werden wij deel van een touristisch circus zoals alleen Italianen dat kunnen organiseren. Het was dus al genieten voordat wij de eerste stap hadden gezet.
De parkeerplaats is 's winters een skioord en 's zomers het startpunt voor min of meer sportieve dagjesmensen. De minder zijn echter in de meerderheid. Op een uitzondering na neemt iedereen de lift naar ca 2500 m om daar na wat eten en drinken in de terreinwagen naar de Torre del Filosofo op ca 3000 m te stappen. Wij besloten om voor de uitzondering te gaan.
Voor de klim werd echter eerst het terrein rond de parkeerplaats verkend. De Etna heeft in dat gebied in de loop der jaren al vele kraters gemaakt. De vulkaan maakt namelijk ook op de flanken uitstroomopeningen. Die de cratere centrale ijvering helpen bij het verwoestend werk.
Tussen de 1000 m en 3350 m is zo een buitenaards landschap ontstaan. Lavavelden waarin groene eilanden lijken te drijven. Het nog bestaan van de parkeerplaats en de skiliften was eigenlijk een wonder. Bij de uitbarsting van 2001 scheelde het enkele meters of alles zou zijn verwoest.
Na het bezoek aan de intussen uitgedoofde kraters trokken wij omhoog. De bergschoenen en stokken bleken alweer geen luxe. De klim zelf was een appeltje eitje. Het enige probleem vormden de wolkenvlarden die voor warme en koude wisselbaden zorgen. Lava is lava bleek niet zo te zijn. De kleuren zijn een bijzondere variant op de 50 tinten grijs. Het vrijwel ontbreken van begroeiing voelt dus niet als gemis hoewel de pollen van een apart soort gele bloemen aardig kleurde. De slang op ons pad was dus een verrassing. Want behalve wij was er geen levend wezen te bekennen. Dit werd later gelogenstraft. Opeens kwam Graham uit Australie op ons pad.
Graham had een eenvoudige liefhebberij. Hij reisde de wereld rond om bergen hard op en af te lopen. Hij kwam juist van boven om beneden weer een berg af te vinken. Hij moedigde ons met lichte spot aan om zijn voorbeeld te volgen door onze bergschoenen in te ruilen voor zijn hardloopschoenen en de stokken weg te gooien. Zijn spot sloeg om in hartelijke vriendschap toen hij het Mont Blanc Marathon opschrift op mijn shirt ontwaarde. Wij bleken van de zelfde jaargang te zijn en hetzelfde plezier aan sporten te beleven. Na de fotosessie namen wij met moeite afscheid van elkaar.
Aangekomen bij het liftstation kwamen wij in een gekkenhuis waar we met enige moeite nog een kop koffie konden bemachtigen. Tijdens de koffie besloten wij om af te dalen. Het weer werd er niet beter op en in de mist was weinig te zien. De afdaling werd dikke pret. De velden van lavagruis lopen als sneeuw terwijl de natuurlijke hellingshoek wat kleiner is. Gruis is de schoenen maakte dat elk voordeel toch een nadeel heeft.
Catania werd de namiddag bestemming en de informatie over die stad klopte. De binnenstad was inderdaad een bezoek zeker waard.
19/7/2014
Het dagplan was om de oostkant van de Etna op te zoeken. De wolken rond de top leken daar minder. De uitvoering van het plan begon goed en eindigde goed. Daartussen kregen wij tegenslagen te verwerken die toch ten goede keerde. Het startpunt Piano Provenzana was goed gekozen. Het pad dat wij wilde lopen bleek echter de autostrada te zijn van terreinwagens gevuld met vulkaan-toeristen. Goede raad was inderdaad duur want de inventieve Blokjes besloten tot "If you can't beat them, join them". Dit echter maar voor de helft want de bedoeling was te voet af te dalen.
De tocht naar boven over de lava was een deja vu van de bus en jeep tochten in Nepal en Tibet. Boven leidde de gids de groep vanaf een mini parkeerplaatsje naar de krater. Op zich een makkelijke tocht die moeilijk werd door het ontbreken van goed schoeisel bij een deel van het gezelschap. Het waren dezelfde mensen die in de Alpen menen dat je op gymschoenen best sneeuwvelden kan oversteken. Niet zo gek want onder de as lag nog ijs geworden sneeuw. Na een korte tocht met dus veel oponthoud om de gympen te ledigen stopten wij op de kijkplek.
De krater deed het gelukkig rustig aan. De gepaste afstand was desondanks niet voor niets Het doorlopend opboeren van roodgloeiende rotsblokken was geen uitnodiging om dichterbij te komen. ook kregen wij geen verlangens naar een echte uitbarsting. Het was zo al indrukwekkend genoeg.
Ons afscheid bij de bus ging niet door. Het pad naar beneden was weliswaar openbaar. De procedure was echter "samen uit; samen thuis". Onze teleurstelling leverde wel de co-pilot zitplaats als eerste rang op. Zodoende konden we de verwoestende kracht van lava aan de hand van de vermorzelde betonconstructie beter in schatten. In vergelijking daarmee was het onbegrijpelijk dat de dode pijnbomen als witte pilaren de lava blijven staan.
Om toch bezig te zijn besloten wij om de Pista Fondo Poiana te gaan wandelen.Dat langlaufpistes mooi zijn werd bewezen. De harswinning maakte deze piste ook bijzonder. Dat langlaufpistes altijd goed worden aangegeven werd helaas niet bewezen. Verdwalen doen de Blokjes nooit maar zeg nooit nooit. Bij gebrek aan bebording raakten wij ondanks het opletten toch van het rechte pad. Geen levensbedreigend gebeuren met voldoende water en eten in de rugzak en het zicht op watergangen die in de bewoonde wereld uit moesten komen. Toch werd het na een uurtje dwalen ongemakkelijk vanwege de warmte, de ergenis over de stommiteit en de totale afwezigheid van menselijk leven.
Maar als de nood het hoogst is dan ... Deze redder in nood was Missimo DeMaria. Massimo bleek een vrijetijds natuurfotograaf uit Catania te zijn die de Etna en omgeving op zijn duimpje kende. Hij gaf aan dat wegwijzen een mission impossible was en nodigde ons uit om met hem naar zijn auto te lopen en daarna met naar Piano Provenzana te rijden waar zijn vrouw en dochter vertoefden.
De wandeling met onze redder in nood was genoegelijk. Hij vertelde ons allerlei in en outs over de Etna en de doorlopende veranderlijkheid van het landschap door de oprispingen van de vulkaan. Een mooi voorbeeld was het weelderig bos van witte berken op de ondergrond van zwart lavagruis. In het voorjaar had de asregen dit bos nog bedekt met een laag die het ergste deed vrezen.
Terug bij af hebben wij samen met zijn vrouw en dochter nog gezellig op de goede afloop gedronken. Natuurlijk wilde hij zijn gastheerschap als Siciliaan onderstrepen met het betalen van de rekening. Ondanks dat noordelingen niet kunnen wedijveren met de zuidelijke vaardigheid van argumenteren stond dit keer de uitslag vast. Later bleek dat Massimo met zijn aanduiding hobby veel en veel te bescheiden was geweest. Zijn schitterende foto's op Internet zijn vakmanschap.Al met al was het alweer een mooie dag die in stijl 's avonds in stijl werd afgesloten.
20/7/2014
Bij het opstaan was er geen twijfel aan wat ons te doen stond. Stralend weer en geen wolken rond de Etna. De gedachte om rond de hoofdkrater van de ene kant naar de andere kant over te steken kwam in ons op maar was daarvoor te weinig tijd voor. Bedachtzaam werd besloten om naar de Torre del Filosofo op te trekken. Het eerste deel van de klim naar het liftstation kenden wij. De stralende zon in plaats van de kou en mist maakte de klim echter compleet nieuw. Op een hardloper na die bij wijze van proef een stukje omhoog liep en een moeder die haar twee kinderen liefde voor sport bijbracht door ze omhoog te drillen waren wij weer alleen op het pad.
Bij het liftstation trokken wij de aandacht van een keurig in het pak zittende heer met blote voeten in sandalen die zo omgekeerd onze aandacht trok. Het bleek een in Palermo wonende Nederlander te zijn die als beroep "getrouwd zijn" opgaf. Het werd een zeer amusant gesprek. Hij informeerde met luide stem de omstaanders over onze klimprestaties en vroeg mij het hemd van het lijf over het via sporten verkrijgen van de eeuwige jeugd om vervolgens deze informatie weer luid te delen met omstaanders. Het werd een van de hak op de tak gesprek waarin hij op een komisch-chaotische manier de lijn vasthield.
Na dit intermezzo picnickten wij op rustig op het dak van de bijna door gruis bedolven liftstation. Met een gevulde maag ging het verder naar boven over een lange glooiende gruishelling. Het werd rechtoe rechtaan cross country werk door het gruis met de niet te missen Torre in het vizier. Het pad van de terreinwagens hoefde zodoende al stofsnuivend niet gevolg te worden.
De Torre del Filosofo was een grote en hoge krater waar in het hart nog wat rook uit de grond kwam. Duidelijk minder indrukwekkend dan de gloeiende rotsblokken van gisteren. Toch was het de moeite meer dan waard. Het uitzicht was niet alleen een plaatje maar vooral indrukwekkend. De bult in het landschap kreeg boven een andere betekenis.