TÂM PHẬT(5)
+ + +
Thành Phật là thành cái tâm
Cái tâm không thật, Phật thành được sao ?
Đừng nên tin tưởng vựa vào
Phật tâm, Phật tánh mà nhào nặn ra(1,2)
Phật tổ, Phật ông, Phật bà
Tất cả Phật tướng đều là giả danh.(3)
Rời xa Phật, vượt qua tâm (4,5,6)
Chơn như thể hiện pháp thân Phật đà.(7,8,9)
Cảm hứng khi đọc lại bài kệ thi :
-“Phật tức tâm, tâm tức Phật
Tâm, Phật bản lai giai vọng vật
Nhược tri vô Phật phục vô tâm
Thùy thị chân như pháp thân Phật”.
(Tuệ Trung Thượng Sĩ)
(1)-“Như Thế Tôn ngôn :
Nhất thiết pháp vô ngã”.
(Thế Thân Bồ Tát)
(2)-“Như Phật mật ý thuyết :
Nhất thiết pháp vô tánh”.
(Duy Thức Tam Thập Tụng)
(3)-“Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng,
nhược kiến chư tướng, phi tướng tức
kiến Như lai”.
(Kinh Kim Cang)
(4)-“Kiến thân vô thực tức Phật thân
Liễu tâm như huyễn tức Phật huyễn
Liễu đắc thân tâm bản tánh không
Tư nhân dữ Phật hà thù biệt”.
(Câu Na Hàm Mâu Phật)
Phật Tổ Thiền Uyển Kế Đăng Lục
Cảnh Đức Truyền Đăng Lục
(5)-“Liễu liễu kiến vô nhất vật
Diệc vô nhân diệc vô Phật
Đại thiên sa giới hải trung âu
Nhất thiết Thánh Hiền như điển phất”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
(6)-Tam tâm bất khả đắc :
1/-Quá khứ tâm bất khả đắc.
2/-Hiện tại tâm bất khả đắc.
3/-Vị lai tâm bất khả đắc.
(Kinh Kim Cang)
(7)-Chơn Như :
-Chơn bất khả lập.
-Như bất khả chuyển.
(Cổ Đức)
(8)-“Pháp thân giác liễu vô nhất vật
Bản nguyên tự tánh thiên chân Phật
Ngũ uẩn phù hư không khứ lai
Tam độc thủy bào hư xuất một”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
(9)-“Tuyệt học vô vi nhàn đsọ nhân
Bất trừ vọng tưởng bất cầu chân
Vô minh thật tánh tức Phật tánh
Ảo hóa không thân tức pháp thân”.
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
---o---
Gia Thất Am 27.02.2024-18.01.Giáp Thìn.(2578)
PHÁP PHÁP
+ + +
Tam thiên thế giới Ta bà
Có cái gì chẳng phải là pháp đâu ?
Núi sông, cây cỏ, địa cầu
Loài người, loài vật, loài nào có ra
Trong tam giới thảy đều là
Pháp hữu vi, chẳng sai ngoa chút nào.
Cho dù chủng loại ra sao
Không hình, không tướng liệt vào vô vi.
Cho nên chẳng có thứ gì
Là không phải pháp, trừ khi không đời.
--------
Cảm hứng khi đọc lại bài kệ thi :
-“Pháp pháp bản lai pháp
Vô pháp vô phi pháp
Hà ư nhất pháp trung
Hữu pháp hữu vô pháp”.
(Tôn Giả Ca Diếp)
*-Pháp :
“Nhậm trì tự tánh
quỹ sanh vật giải”.
(Duy thức học)
---o---
Gia Thất Am 06.03.2024-26.01.Giáp Thìn.(2579)
S Ự Đ Ạ I
+ + +
Thiền viện, Già lam thường tới lui
Chùa chiền, am, thất thường dạo chơi
Vẫn câu “ Sanh tử là sự đại ”
Vô thường lửa cháy trên đầu rồi !(1,2)
Nghe qua ớn lạnh, toát mồ hôi
Mặt cắt không còn chút máu tươi
Muốn giải quyết xong việc sanh tử
Dứt khoát ngay nơi ở hiện đời.
May thay trong lúc lòng rối bời
Quá cảnh Tào Khê nghe mấy lời
“Bản tức vô sanh”-“Liễu vô tốc”(3)
Gánh nặng ngàn cân quẵng tức thời.
Cũng ngay nơi đấy lòng thảnh thơi
Sáu nẻo, ba đường dạo bước chơi(4)
Sanh tử, tử sanh chẳng vướng bận
Chậm mau, mau chậm mặc tình trôi.
--------
Cảm hứng khi đọc lại bài thi kệ :
-“Du giang hải thiệp sơn xuyên
Tầm sư phỏng đạo vị tham thiền
Tự tùng nhận đắc Tào Khê lộ
Liễu tri sanh tử bất tương can”.(*)
(Chứng đạo ca - Huyền Giác)
(1)-“Quan âm tợ tiễn, nhật nguyệt như
thoa, vô thường tấn tốc, thiết mạt
ta đà. Thị nhật dĩ quá. mạng diệt
tùy giảm, như thiểu thủy ngư, tư
hữu hà lạc. “Đại chúng đương cần
tinh tấn như cứu đầu nhiên”, đản
niệm vô thường thận vật phóng dật”.
(Quy Sơn Linh Hựu)
(2)-Tục đốt đầu.
(3)-Câu chuyện “Nhất túc giác”.
(Pháp Bảo Đàn)
(4)-“Vãng lai tam giới chi tân,
xuất một vị tha tác tắc”.
(Quy Sơn Linh Hựu)
(*)-“Sanh chi vô thực tử hà thực
Sanh tử tử sanh vô cùng cực
Liễu tri sanh tử vĩnh vô ưu
Bất thức tử sanh sanh tử bức”.
(Chơn Pháp)
---o---
Gia Thất Am 18.03.2024-09.02.Giáp Thìn.(2580)
Sư Phụ ơi !
Nhân giỗ Trưởng Lão
Giác Nhơn Ân Sư
(Lần 38)
+ + +
Từ khi xuống núi dạo chơi
Đến nay đã sắp hết rồi thời gian.
Mai nầy ba nẻo, sáu đàng
Chắc gì còn được duyên lành mắn may
Gặp lại người thầy trước đây
Để cùng tâm sự những ngày xa xưa.
Tương chao, rau củ, muối dưa
Núi đồi thanh vắng, sớm trưa tọa thiền.(1)
Cứ ngỡ dứt hết muôn duyên
Nào ngờ oan trái tiền khiên vẫn còn.
Đất Khánh Hội, người Sài Gòn
Thế cuộc thay đổi chẳng còn như xưa.
Cãi gia vị tự hợp cơ
Hợp thời, hợp vận dẫn đưa khách trần
Từ “Bội trần đến hợp trần”
Và sau đó chẳng còn ngần ngại chi
Khởi đầu từ những bước đi
Chập chửng, ngượng ngập dần thì đã quen.
Huân tập là mối, là giềng
Thâm căn cố đế triền miên khổ nàn !(2)
Phước nghiệp tiền kiếp hiện đang
Thọ hưởng nên càng ngày càng thăng hoa.
Con, giờ đây khó nhận ra
Riêng Thầy vẫn an nhiên tòa pháp không.
Dù biết Thầy vẫn hằng mong
Nhưng con chẳng thể và không thể nào
Cắt đứt các mối tương giao
Cái tình, cái nghĩa đã bao nhiêu đời ?
“Nhơn hệ ư thê tử” Thày ơi !(3)
Con vẫn ghi nhớ những lời trong kinh.
Nhưng con vẫn là chúng sinh
Chúng sinh thì khó giữ mình sạch trong !
Nói chẳng phải để cảm thông
Mà nói để cho cõi lòng nhẹ đi.
Vì nếu chẳng biết tự tri
“Tiệm thành thâm quảng” uổng đi một đời! (4)
Thầy ơi ! Con vẫn nhớ lời
Nhưng con chẳng thể ra khơi lúc nầy.
Nếu như thật có ngày mai
Hạt Bồ đề sẽ lên cây Bồ đề .(5)
----------
(1)-Núi Đất-Nhà Bàng-Châu Đốc.
(2)-Khổ Đế.
(3)-“Phật ngôn: Nhơn hệ ư thê tử, xá trạch
thậm ư lao ngục; lao ngục hữu tán thích
chi kỳ, thê tử vô viễn ly chi niệm. Tình ái
ư sắc, khởi bạn khu trì! Tuy hữu hổ khấu
chi hoạn, tâm tùng cam phục! Đầu nê tự
nịch, cố viết phàm phu, thấu đắc thử
môn, xuất trần La Hán.”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 23)
(4)-“Phật ngôn: Nhơn hữu chúng quá, nhi
bất tự hối, đốn tức kỳ tâm, tội lai phó
thân, như thủy quy hải, tiệm thành
thâm quảng...”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 05)
(5)-Trùng tên với tác phẩm:
“Hạt Bồ Đề Lên Cây Bồ Đề” của tác giả
Giác Hiển, cũng là tác giả của các tác
phẩm “Thị Mầu Nguyên Tử” - “Pháp
Kệ Phá Mê” .v...v... ở thập niên 60
của thế kỷ 20.”. Và tác phẩm sau cùng
là “Thuật Trường Sinh” 400 trang A4,
vào thập niên 70-80. (chưa xuất bản).
---o---
Gia Thất Am 09.05.2024-02.04.Giáp Thìn.
(Nguyễn Bá - Lê Tấn) (2581)
NGHIÊM THÂN (*-2)
+ + +
Tiến đạo cần phải nghiêm thân
Không nghiêm thân, hỏi thành phần nào đây ?
Người tu phải hiểu điều nầy
Nếu k hông nghiêm, sao làm thầy người ta ?
Vì thế nên người xuất gia
Ngồi, nằm, đi, đứng an hòa nghiêm trang.
Ăn uống, nói cười nhẹ nhàng
Thức ngủ, sinh hoạt không làm phiền ai.
Y phục gọn gàng thẳng ngay
Tịnh niệm, học tập không sai quy trình.
Mình phải làm chủ được mình
Oai nghi, tế hạnh khởi sinh đức lành(1)
Nếu như thật sự tu hành
Nghiêm thân, đạo hạnh tiến nhanh vững bền.
--------
(*)-“Tiến đạo nghiêm thân”...
(Quy Sơn Cảnh Sách)
(2)-“Nội cần khắc niệm chi công”...
(Quy Sơn Linh Hựu)
---o---
Gia Thất Am 13.04.2024-05.02.Giáp Thìn.(2582)
L Ầ M (1)
+ + +
Lâu nay tôi cứ ngỡ rằng
Tu hành là phải làm trăm thứ điều
Tốt đẹp để người noi theo
Nào ngờ đó chỉ là gieo giống lành.
Để rồi trong kiếp lai sanh
Mình và người cùng quẩn quanh ba đường
Chớ chưa phải là thần phương
Vì giải thoát chẳng còn vương thứ gì.(1)
Ngay nơi sanh tử liễu tri
Thì sanh tử chẳng có gì gớm ghê.(2)
Ngay nơi cái gọi Bồ đề
Cũng là cái biết rõ về chúng sanh.(3)
Chúng sanh không mối, không manh
Vốn chẳng tự thể, bận tâm làm gì ?4)
Đừng vì “Ái kiên đại bi”
Mà quên chẳng thọ, chẳng trì Kim cang.(5)
Mình luôn rối rắm đa đoan
Với những vai diễn, phục trang cổ thời.
--------
(1)-“Tâm bất hệ đạo
Diệc bất kiết nghiệp
Vô niệm vô tác
Phi tu phi chứng”...
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 02)
(2)-“Sanh chi vô thực tử hà thực
Sanh tử tử sanh vô cùng cực
Liễu tri sanh tử vĩnh vô ưu
Bất thức tử sanh sanh tử bức”.
(Chơn Pháp)
(3)-“Kiến nhất thiết chúng sanh
tức kiến Phật tánh”.
(Pháp Bảo Đàn)
(4)-“Tập chúng duyên sanh.
Tập chủng duyên sanh.
Tập loại duyên sanh.
Giả chúng duyên nhi sanh
Cố viết chúng sanh”
(Đại Trí Độ Luận)
(5)-1/-Nhân giả .
2/-Ngã giả .
3/-Chúng sanh giả .
4/-Thọ tưởng giả .
(Kinh Kim Cang Bát Nhã)
---o---
Gia Thất Am 00.00.2024-00.00.Giáp Thìn.
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2583)
LĂNG GIÀ
(Hải đảo)
+ + +
Đang sống giữa Ta bà huyễn ảo
Như đang ở hải đảo Lăng Già
Bảy tầng ánh sáng phóng ra
Lung linh chiếu diệu bảy tòa pháp không.(1)
Tất cả những gì trong Tứ tướng
Kim cang kinh bảo chúng là không(2)
Khác nào Càng thát bà thành,
Ba tiêu, dương diệm, sương cành ban mai.
Tướng bên ngoài đổi thay dễ thấy
Tánh bên trong dộng đậy khó phân
Sát na sanh diệt quá nhanh
Một cái nháy mắt muôn nghìn thiên lưu.(3)
Hành trạng nào không từ cảnh ngoại
Cảnh ngoài không, hành lại thật sao
Cũng như người nằm chiêm bao
Giật mình, tỉnh giấc, cảnh nào thấy đâu ?
Hành đã không, lẽ nào vô hạnh(5)
Lại có cái để dẫn, để trình
Tánh không, không tánh, không hành
Tánh không tự tánh, há sanh tánh nào ?(6)
Pháp thuyết chẳng dựa vào ngôn thuyết(7)
Ngôn thuyết chỉ làm việc bôi trơn
“Ngôn vọng để hiển chư chơn”(8)
Ngộ rồi, chơn vọng chẳng buồn quan tâm.(9)
Thánh trí vốn cao, thâm, diệu, viễn
Mở lời không để tiếng dính lời(10)
Mới vừa sấm sét vang trời
“Rằng ta chẳng nói một lời”. Tuyệt chiêu !(11)
Lời Ngài dạy, những điều Ngài nói
Hãy xem như gió thổi mây bay
Đừng để vướng bận đôi tai
Cũng đừng lý luận thế nầy, thế kia.
Sống ở nơi đã lìa đối đãi
Chẳng có gì ngăn ngại, ngại ngăn(12)
Hữu vi như là bóng trăng
Xuyên qua mặt biển chẳng hằn vết lưu.(13)
--------
(1)-Thất Không (Kinh Lăng Già) :
1/-Tướng không.
2/-Tự tánh không.
3/-Hành không.
4/-Vô hành không.
5/-Nhất thiết pháp ly ngôn ngữ thuyết không.
6/-Đệ nhất nghĩa thánh trí đại không.
7/-Bỉ bỉ không.
(Thích Duy Lực)
(2)-Tứ tướng :
1/-Nhân tướng.
2/-Ngã tướng
3/-Chúng sanh tướng.
4/-Thọ giả tướng.
(3)-“Ý thức thường hiện khởi
Trừ sanh Vô tưởng thiên
Cập vô tâm nhị định
Thùy miên dữ muộn tuyệt”.
(Duy thức tam thập tụng)
(4)-Hành-Hạnh-Hàng.
(chữ Hán cùng dùng chung)
(5)-“Tức y thử tam tánh
Lập bỉ tam vô tánh
Cố Phật mật ý thuyết
Nhất thiết pháp vô tánh”.
(Duy thức tam thập tụng)
(6)-“Ly ngôn thuyết tướng.
Ly danh tự tướng
Ly tâm duyên tướng”...
Long Thọ Thượng Nhơn
(Đại thừa khởi tín luận)
(7)-“Ngôn vọng hiển chư chơn
Vọng chơn đồng nhị vọng”,,,
(Kinh Thủ Lăng Nghiêm)
(8)-“Mộng lý minh hữu lục thú
Giác hậu không không vô đại thiên”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
(9)-“Giải ngữ phi quan thiệt
Năng ngôn bất thị thinh”...
( ? )
(10)-“Ta từ đêm ấy được Vô thượng chánh
Giác, đến đêm ấy vào Niết bàn, suốt thời
gian ấy chẳng nói một lời.”(Kinh Lăng Già
phẩm 07)
(Trích SUZUKI Thiền luận tập 1 trang 101-
Bản in năm 1972.Trúc Thiên dịch)
(11)-Tứ vô ngại :
1/-Sự vô ngại.
2/-Lý vô ngại.
3/-Lý sự vô ngại.
4/-Sự sự vô ngại.
(Kinh Hoa Nghiêm)
(12)-“Trúc ảnh tảo giai trần bất động
Nguyệt luân xuyên hải thủy vô ngân”.
Xuyên Thiền Sư
(Kim Cang Chư Gia)
---o---
Gia Thất Am 05.05.2024-27.03.Giáp Thìn.(2584)
KHẤT THỰC
(Nan)
+ + +
Khen ai khéo chận đường khất thực
Không khất thực, phẩm vật đâu ăn ?
Không ăn, lấy gì nuôi thân
Thân không ăn uống, chết dần mòn thôi !
Như vậy chắc các người hớn hở
Vì trước tiên nhổ được cái gai
Chướng mắt khó chịu xưa nay
Nếu để có mặt lâu ngày rất nguy.
Sẽ làm sụt giảm đi uy tín
Chất độc tôn, ám hạnh, giáo quyền
Tử, tôn, tổ, phụ tương liên
Đời đời nối tiếp, chùa chiền trao tay.
Chớ cho mình là hay, là giỏi
Kẻ có chí học hỏi khó chi
Học cao, hiểu rộng làm gì
Khi mà giới cấm, luật nghi chẳng gìn ?
Nói chẳng phải biện minh, bênh vực
Cho những người khất thực hóa duyên
Dù chẳng như Phật hiện tiền
Song cũng chẳng phụ giáo truyền Di ngôn(1)
Đoàn du tăng trên đường hội nhập
Lại không may vắng mặt Tổ thầy
-Lay hoay tăng tốc dựng xây
Quên cả hậu vận tương lai tăng đoàn.
Một người lo, cả ngàn miệng nuốt
Thì khó tránh thiếu trước, hụt sau
Ăn không, ngồi rồi núi cao
Còn phải sạt lở lẽ nào lại quên ?(2)
Giờ phải dựa vào nền giáo lý
Của Phật, Tổ trì chí tu hành (3)
Giảm đi hình thức, cạnh tranh
Nỗ lực xây dựng Tăng thân, Tăng đoàn.
Đòi hỏi những kẻ đang tha, quá
Không cho tăng khất hóa gieo duyên
Cả thế giới Nam, Bắc truyền
Chưa thấy nước nào ra quyền cấm ngăn ?
Không cho chư tăng hành khất sĩ
Từ Phật giáo nguyên thủy đến nay
Chư tăng luôn cầm trên tay
Cái bát khất thực ngày ngày nuôi thân .
Không vì đạo cũng cần nhân tính
Sao nỡ đành bán đứng lương tâm
Ông thầy ám hại ông tăng
Phật ơi ! có thấy thế gian ngụy tà ?(4)
---------
(1)-“Bất đắc phản mại mậu dịch...
Bất đắc trảm phạt thảo mộc...
Bất đắc tham dự thế sự thông tri...
Bất đắc bao tàng hà tỳ hiển dị hoặc chúng...
(Kinh Phật Di Giáo)
(2)-“Tọa thực sơn băng”.
(Cổ nhơn)
(3)-“Thế trừ tu phát
Nhi vi Sa môn
Thọ đạo pháp giả
Khử thế tư tài
Khất cầu thủ túc
Nhật trung nhất thực
Thọ hạ nhất túc
Thận vật tái hỷ !
-Sử nhơn ngu tệ giả
Ái dữ dục dã !”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 03)
Thơ chuyển
Cạo sạch tóc, cạo sạch râu
Bỏ nhà thế tục, nhập vào thiền gia.
Lãnh thọ giới pháp Tăng già
Người nầy mới được gọi là Sa môn.
Cha mẹ, chồng vợ, cháu con
Lợi danh, tài sản không còn vương mang.
Trời xanh mây trắng bạt ngàn
Cái ăn, cái mặc nhờ hàng tín gia.
Bóng cây, rợp đá làm nhà
Luôn luôn cảnh giác mình là Sa môn.
Đã một lần được Thế tôn
Vớt lên khỏi chốn mê hồn tối tăm.
- Ai nhận đời mình luân trầm
Ai khiến mình phải ngàn năm khổ sầu
Chẳng phải do “ái dục” sao ?!
(NBQ)
(4)-“Thế gian vô thường
Quốc độ nguy thúy
Tứ đại khổ không
Ngũ ấm vô ngã
Sanh diệt biến dị
Hư ngụy vô chủ
Tâm thị ác nguyên
Hình vi tội tẩu
Như thị quán sát
Tiệm ly sanh tử”.
(Bát Đại Nhân Giác)
Thơ chuyển
Quanh ta vạn vật thảy vô thường
Thế giới hữu hình biến dị luôn
Bốn đại khổ không, không tự thể
Năm Ấm thảy đều chẳng ngã nhân.
Sanh diệt đổi thay hằng thay đổi
Gỉa tạo không bền, không chủ ông
Tâm vốn nguyên nhân sanh tội ác
Khiến thân thọ báo khổ vô cùng !
Như thế ngày ngày nên quán sát
Luân hồi sanh tử thoát xa dần.
(NBQ)
---o---
Gia Thất Am 23.05.2024-16.04.Giáp Thìn.(2585)
HẬU GIỚI BỔN (2)
(Tỳ ni tạng trụ Phật pháp diệc trụ
Tỳ ni tạng diệt Phật pháp diệc diệt)
+ + +
Trước khi tạm rời cuộc đời
Thế tôn quá bước dạo chơi Niết bàn.
Các đệ tử chớ bảo rằng
Ta vắng mặt là chẳng còn quan tâm
Ngó nghĩ gì đến các ông.
Không !
Ta để tạng Luật lại trong tăng đoàn
Nếu biết gìn giữ bảo toàn
Thọ trì thanh tịnh Tứ phần luật nghi
Đó là ta đang hộ trì
Và hãy xem như ta đây vẫn còn.
Hãy tu hành cho đàng hoàng
Hãy giữ giới luật vẹn toàn sạch trong
Và nếu Tỳ kheo các ông
Tỳ ni cương quyết một lòng kính tin
Phát huy, tôn trọng giữ gìn
Thì đạo Phật vẫn tồn sinh muôn đời.
Còn như các ông dễ vui
Buông lung dãi đãi xa rời luật nghi
Đó là hiện tượng tàn suy
Đạo Phật sẽ diệt mất đi ở đời
Như thiếu vắng ánh mặt trời
Loài ngươi sẽ sống muôn đời tối tăm !
Vì thế, giới luật rất cần
Cho nhân loại, cho cộng đồng dân sinh
Có được đời sống an bình
Có được cơ hội trở thành Thánh nhân.
Vậy các ông gắng chuyên cần
Mỗi nửa tháng phải một lần hợp nhau
Cùng tụng giới, cùng sửa trau
Cùng Sám hối, cùng nâng cao Lục hòa.
---------
-(Phỏng theo bài khuyến khích sau khi
tụng giới bổn xong.)
---o---
Gia Thất Am 09.07.2024-04.06.Giáp Thìn.(2586)
Tiễn Đưa
BẠN NGUYỄN MỘNG HOÀNG
(Thiện Phước)
+ + +
Trước đây hai chúng ta cùng chung xóm
Nhưng có ai thèm ngó đến ai đâu
Mãi bôn ba cho đến lúc bạc đầu
Lại đụng mặt kết nhau làm đôi bạn.
Anh chọn ngành y làm phước thiện
Lại chẳng màng đến chuyện nữ nam
Hiếu mẹ già luôn săn sóc ủi an
Sợ tội lỗi lạt chay ăn từ nhỏ.
Nhờ vậy, anh được tăng thêm tuổi thọ
Tám mươi lăm, đâu dễ có mấy người
Dù xác thân anh nay đã chôn vùi
Nhưng tâm thức vẫn đời đời bất hoại.
Theo nghiệp duyên sẽ tái sanh trở lại
Nghiệp dữ, lành ngay hiện tại đã làm
Ác, thì sanh nơi cõi nước bất an
Thiện, thì sẽ sanh vào hàng quý tộc.
Xét thấy anh đã một đời lao nhọc
Làm việc lành, lại siêng học, siêng tu
Tại gia, nhưng luôn tinh tấn cần cù
Tam quy thọ, ngũ giới trì giữ kỹ.
Thế là anh, người có đủ tiêu chí
Đủ thiện duyên, cầu nguyện ý sanh thân
Chúc cho anh sớm gặp được thiện nhân
Có đạo đức tốt, nương thân tu hành.
--------
a)-“Vô thường sát quỷ
niệm niệm bất đình
mạng bất khả diên
thời bất khả đãi”.
b)-“Vô thường lão bệnh
bất dữ nhân kỳ
triêu tồn tịch vong
sát na dị thế”.
c)-“Sanh sanh nhược năng bất thối
Phật giai quyết định khả kỳ”.
(Quy Sơn Linh Hựu)
---o---
Gia Thất Am 19.07.2024-14.06.Giáp Thìn.
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2587)
CHUYỆN XƯA
+ + +
Thuở xa xưa theo thầy học đạo
Tuổi thơ ngây trên bảo dưới nghe
Chẳng biết gì chuyện cao xa
Chỉ biết vâng, dạ sống qua tháng ngày.
Đến sau nầy khi thầy giao việc
Mới thấy mình kém khuyết, vụng về
Nhưng cũng chẳng dám bỏ bê
Thầy tưởng mình thích, mình mê việc làm.
Nên lại càng gia tăng công việc
Mình thật thà chẳng biết làm sao
Tránh né nhiều lần thầy trao
Những công việc mới, với bao công trình.
Mình cũng có nhiều lần thưa thỉnh
Việc học hành kinh điển giáo môn
Sau nầy sẽ lợi lạc hơn
Chùa chiền chẳng có người trông, kẻ dòm.
Sư tử phải sanh con sư tử
Thầy Pháp sư, trò chẳng thể ngu(1)
Không học, biết gì mà tu
Thích Ca giáo pháp, nối như thế nào ?
Nhiều lần không thể trao, thể đổi
Mình phải đành cuốn gói ra đi (2)
Chẳng gặp thiện duyên phát huy
Nhưng may cũng chẳng gặp gì chướng ngăn.
Thế là trãi bao năm lăn lóc
Qua các trường Phật học sơ, trung
Kinh điển cũng tạm đủ dùng
Kinh nghiệm thường thức cũng không đến tồi !
Sau sự cố...mỗi người mỗi ngã
Mình cũng tạm có chỗ gá nương
Nhưng đời vốn dĩ vô thường
Mình cũng thay đổi theo thường sự thôi.
Ôi ! cuộc thế trò đời dâu bể
May là mình gốc rể còn nguyên
Nên khi hội đủ cơ duyên
Mưa hòa, gió thuận, chúng liền lên cây,
Ba mươi năm ngày ngày vun đắp
Chợt một hôm ngộ nhập Đạt Ma (da)
Ni cô chính là đàn bà (3)
Chơn đế, tục đế vốn mà không hai.(4)
Tất cả pháp chẳng ngoài phương tiện
Tạm gọi la “ Dĩ huyễn độ chơn ”
Chẳng có pháp nào tối tôn (5)
Đến bờ phương tiện còn dùng vào đâu ?
Tuy nói không chấp vào phương tiện
Nhưng chẳng bỏ khi biển chưa qua
Nhất là biển ái sâu, xa
Thủy quái chúng chẳng buông tha người nào !
Hoặc là chết chìm trong giàu có
Hoặc vất vả mới có miếng ăn
Hoặc rượu, bia hại bản thân
Hoặc thối đọa, xả hội không ra gì !
Nên chớ có khinh khi đạo đức
Người làm được, chúc phúc cho người
Còn mình vốn dĩ lôi thôi
Làm sao có chỗ, có nơi hưởng nhàn ?
Nhân quả quá rõ ràng trong sáng (6)
Chỉ ngoại trừ những hạng siêu quần(7)
Còn mình nửa điên, nửa khùng
Chớ nói không, khiến độc trùng hại thân!(8-9)
Kể chuyện xưa khi đang tỉnh thức
Để tự mình gạng đục, lóng trong
Bổ túc những chỗ chưa xong
Bổ chính những chỗ chưa thông lý tình.
Ngay nơi mình tự mình phản vấn
Ngay nơi mình tự chỉnh đốn mình
Nếu biết phải trái cân phân (10)
Thì tương lai khỏi phải cần hỏi ai.(11)
Chuyện xưa nhưng mấy người đã nhớ
Những lỗi lầm hầu cởi mở ra
Để ngày ngày Xa ma tha
Chỉ ác, hành thiện, tịnh mà thân tâm.(12)
Kẻ hậu học bao năm cầm bút
Đã diễn nhiều thi khúc dâng đời
Chỉ mong sau khi nghỉ ngơi
Sẽ được gặp lại những người bạn tu.(13)
---------
(1)-“Kiến dữ sư tề giảm sư bán đức,
Kiến quá ư sư
phương kham truyền thọ.”
(Truyền Tâm Pháp Yếu)
Hoàng Bá Hy Vân
(2)-“Như sư thiện bất minh
đương niệm cầu lương đạo”.
(Quy Sơn Linh Hựu)
(3)-”Thiền sư Trung Hoa” ?
(Thích Thanh Từ)
(4)=”Nhược bất y tục đế
Bất đắc đệ nhất nghĩa
Bất đắc đệ nhất nghĩa
Tức bất đắc Niết bàn.”
(Trung Luận-Long Thọ)
(5)-“Nhữ đẳng Tỳ kheo thường đương
nhất tâm cần cầu xuất đạo. Nhất
thiết thế gian động bất động pháp
giai thị bại hoại bất an chi tướng.”
Kinh Phật Di Giáo
(Tiết thứ19)
(6)-“Tuy không diệc bất đoạn
Tuy hữu diệc bất thường
Nghiệp quả báo bất thất
Thị danh Phật sở thuyết.”
(Trung Luận-Long Thọ)
(7)-“Vô tội phước vô tổn ích
Tịch diệt tánh trung mạc vấn mích
Tỷ lai trần kính vị tằng ma
Kim nhật phân minh tu phẫu tích.”
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
(8)-“Hoát đạt không bác nhân quả
Mãng mãng đãng đãng chiêu ương họa
Khí hữu trước vô bệnh diệc nhiên
Hoàn như tị nịch nhi đầu hỏa.”
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
(9)-“ Bất năng chánh quán không
Độn căn tắc tự hại
Như bất thiện chú thuật
Bất thiện tróc độc xà.”
(Trung Luận-Long Thọ)
(10)-“Thị bất thị phi bất phi
Sai chi hào ly thất thiên lý
Thị tắc Long nữ đốn thành Phật
Phi tắc Thiện Tinh sanh hãm trụy.”
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
(11)-“Kim sanh tiện tu quyết đoán
Tưởng liệu bất do biệt nhân.”
(Quy Sơn Cảnh Sách)
(12)-“Chư ác mạc tác
Chúng thiện phụng hành
Tự tịnh kỳ ý
Thị chư Phật giáo.”
(Thích Ca Phật ngôn)
(13)-“Nguyện bách kiếp thiên sanh
Xứ xứ đồng vi pháp lữ.”
(Quy Sơn Linh Hựu)
---o---
Gia Thất Am 07.08.2024-04.07.Giáp Thìn (2588)
Giỗ Thầy
Trưởng Lão Giác Nhẫn Ân Sư
(Lần thứ 27)
THẦY ƠI ! (6)
+ + +
Bao năm Thầy ở nơi đâu
Chẳng lẽ chốn ấy lại câu thúc Thầy ?
Bước chân du sĩ, trời mây
Chẳng lẽ lại có chổ Thầy dừng chân ?
Bất ưng, có cũng như không
Bất nhập, dù cho sáu trần bũa vây
Bất trụ, chẳng nơi an bày
Bát bất trung đạo, vượt ngoài có, không.(1)
Ngày xưa Thầy dạy các con
Đến hôm nay vẫn mãi còn khắc ghi
Thầy về với các con đi !
Thầy trò mình sẽ bát y lên đường.
Đã từng chiếu đất, màn sương
Đã từng hiu hẩm dưa tương qua ngày
Đã đi cuối đất, cùn trời
Đã chẳng ngần ngại một nơi chốn nào.
Hữu duyên thì pháp tuôn trào
Tứ đế, Bát chánh truyền rao nhà nhà.
-Chớ chẳng miệng lưỡi ba hoa (2)
Lộn lạo, lương lẹo chẳng ra thứ gì !?
-Đạo Phật phải được thực thi
Bằng hành động, sống nghiêm trì giới thân.
Cốt cách khác người thế nhân (3)
Tâm trí siêu tuyệt vượt danh, lợi, tình...
Gương cho vạn loại hàm linh
Chớ không thủ tịch riêng mình nhàn cư.
Ngoài việc gom góp kinh, thư
Nghiên cứu giáo điển, giải trừ dị đoan.
Mê tín, tập quán ngàn năm
Cầu xin, khẩn nguyện Phật ông, Phật bà...
Giới thiệu giáo lý Thích Ca
Tứ Đế, Bát chánh vượt qua khổ nàn.
Tránh giết sanh mạng để ăn
Tránh trộm, cướp hoặc gian tham của người.
Tránh tà hạnh hoặc lã lơi
Tránh dối trá cùng những lời ác ngôn...
Tránh rượu, bia, chất men, cồn...(4)
Còn riêng Khất sĩ, Sa môn khác người (5)
Phải là ngọn đuốc sáng soi
Để người tỉnh thức tìm nơi quay về
Nương gốc Giác ngộ Bồ đề
Giải thoát hiềm hận, u mê, não phiền.
Nhân ngày kỷ niệm thường niên.
Con thao thức vội soạn biên mấy dòng
Xin Thầy hoan hỷ cảm thông
Dù ở đâu, con cũng không quên Thầy.
---------
(1)-Bát Bất :
a/-Bất sanh diệc bất diệt.
b/-Bất thường diệc bất đoạn.
c/-Bất nhất diệc bất dị.
d/-Bất lai diệt bất khứ.
(Trung Luận-Long Thọ)
(2)-“Sống có phải suốt đời ôm mớ bả
Lý thuyết suông đi dạo khắp đó đây
Hay láo khoét dối gian cùng thiên hạ
Chẳng nghĩ gì đến hậu quả sau nầy ?
(Trích Sống-Nguyễn Bá-1970)
(3)-“Phù xuất gia giả
Phát túc siêu phương
Tâm hình dị tục
Thiệu long Thánh chủng
Chấn nhiếp ma quân
Dụng báo Tứ ân
Bạt tế Tam hữu.”
(Quy Sơn Cảnh Sách)
(4)-“Con xin vâng giữ điều học
là cố ý tánh xa...”
(Nghi thọ quy giới)
(5)-“Xuất gia Sa môn giả :
Đoạn dục, khử ái
Tức tự tâm nguyên
Đạt Phật, thâm lý
Ngộ vô vi pháp.
Nội vô sở đắc
Ngoại vô sở cầu
Tâm bất hệ đạo
Diệc bất kiết nghiệp
Vô niệm, vô tác
Phi tu, phi chứng
Bất lịch chư vị
Nhi tự sùng tối
Danh chi vi đạo”.
Kinh Tứ Thập Nhị Chương
(Chương 02)
---o---
Gia Thất Am 29.09.2024-27.08.Giáp Thìn .
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2589)
SAI LẦM (2)
(Tặng em gái Huệ Lan)
+ + +
Chúng ta mắc phải sai lầm
Không tự tu tỉnh thân tâm tánh nầy
Lại hay hướng ngoại cầu ngoài
Tín ngưỡng tôn giáo của Ngài Bất Không(1)
Lễ bái, tán tụng sắc, thanh(2)
Đã vậy, còn muốn dứt sanh tử triền.
Tử sanh điều có căn nguyên
“Tùng tham dục khởi”. Hãy thiền, quán, tri.(3)
“Ly dục, ly ác pháp” đi !
Bát Đại Nhân Giác nói thì chẳng sai
“Ngu si sanh tử” là đây !(4)
Cội rễ không nhổ, lay hoay lá cành.
Ngu si cũng là vô minh .
--------
(1)-Bất Không Hòa Thượng.
(Trung Hoa)
(2)-“Nhược dĩ sắc kiến ngã
Dĩ âm thanh cầu ngã”...
(Kinh Kim Cang)
(3)-“Đa dục vi khổ
Sanh tử bì lao
Tùng tham dục khởi”...
Bát Đại Nhân Giác
(Đệ lục giác tri)
(4)-“Ngu si sanh tử
Bồ tát thường niệm
Quảng học đa văn
Tăng trưởng trí tuệ”...
Bát Đại Nhân Giác
(Đệ tam giác tri)
---o---
Gia Thất Am 10.08.2024-07.07.Giáp Thìn.
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2590)
SAI LẦM (3)
(Tặng em gái Huệ Lan)
+ + +
Chúng ta mắc phải sai lầm
Chẳng tại ngay đó khởi tâm tu hành
Lại chạy lẩn quẩn lanh quanh
Tìm chổ, tìm cảnh hợp tình, hợp duyên
Tưởng rằng cảnh hỗ trợ thiền
Nào ngờ cảnh nhận chết chìm thiền nhân !
Cảnh cột, cảnh trói tay chân
Cảnh dời, cảnh đổi, mất cân đối liền.
Nên chẳng dựa vào cảnh duyên(1)
Cảnh vẫn là cảnh, thiền nguyên không dời.
Ở đâu chẳng phải là nơi
Thiền môn nghiêm tịnh, hỏi đòi Làm chi ?(2)
Ngay đây hãy khởi tham đi !
-------
(1)-“Ngoài lìa tướng là thiền
Trong chẳng loạn là định”.
(Pháp Bảo Đàn)
(2)-“Ngoài đối cảnh chẳng khởi niệm
là tọa
Trong hằng thấy tự tánh bất động
là thiền”.
(Pháp Bảo Đàn)
---o---
Gia Thất Am 11.08.2024-08.07.Giáp Thìn.
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2591)
SONG VONG
+ + +
Người và trâu đi mất rồi
Bóng hình chẳng thấy, huống thời dấu chân.
Trăng treo lơ lửng tầng không
Sương khuya hòa quyện, ánh hồng xóa tan.
Sanh diệt, biến dị tuần hoàn(*)
Hỏi làm chi chuyện chẳng can dự gì.
Hoa đồng, cỏ nội là chi
Ai chăm, ai sóc, ai thì quén vun ?
Dã hoa, phương thảo tự tùng tùng !
--------
Cảm hứng khi đọc lại bài kệ thi :
-“Nhơn ngưu bất kiến yểu vô tung
Minh nguyệt quang hàn vạn tượng không
Nhược vấn kỳ trung đoan đích ý
Dã hoa, phương thảo tự tùng tùng.”
Thập mục ngưu đồ Đại thừa
Biểu đồ thứ 10
(Thiền Sư Phổ Minh)
(*)-“Sanh diệt biến dị
Hư ngụy vô chủ”.
Bát Đại Nhân Giác
(Đệ nhất giác tri)
---o---
Gia Thất Am 22.08.2024-19.07.Giáp Thìn.(2592)
VỀ NGUỒN CỘI
PHẢN BỔN HOÀN NGUYÊN
+ + +
Vô thỉ, há có căn nguyên
Vô chung, há có cái duyên ban đầu ?
Trở về đâu, gốc chỗ nào ?
Phí công, tổn sức tốn hao thời giờ.(1)
Giả điên, giả dại, giả khờ
Giả đui, giả điếc, giả vờ tìm trâu.
Am tranh tựa cửa gối đầu
Trong am, chẳng thấy vật nào ngoài am.(*)
Hoa tự thắm sắc, ngát thơm
Nước tự trôi chảy, mạch nguồn thông lưu.
--------
Cảm hứng khi đọc lại bài thi kệ :
-“Phản bổn hoàn nguyên dĩ phí công
Tranh như trực hạ nhược manh lung
Am trung bất kiến am tiền vật
Thủy tự mang mang hoa tự hồng.”
Thập mục ngưu đồ Thiền tông
Biểu đồ 9
(Thiền Sư Quách Am)
+ + +
(1)-“Quy nguyên tính vô nhị
Phương tiện hữu đa môn
Thánh tánh vô bất thông
Thuận nghịch giai phương tiện”.
(Kinh Lăng Nghiêm)
(*)-Gợi ý !
-Câu “Am trung bất kiến am tiền vật”
có ý tưởng như các câu sau :
1-Câu 3 “Bản lai vô nhất vật” trong bài kệ
4 câu của Ngài Huệ Năng.
(Pháp Bảo Đàn)
2-“Liễu liễu kiến vô nhất vật”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
3-“Nội ngoại chư pháp
Tận tri bất thật”.
(Quy Sơn Linh Hựu)
---o---
Gia Thất Am 23.08.2024-20.07.Giáp Thìn.(2593)
SÁNG MẮT
(Bệnh nhân vừa sáng mắt viết)
+ + +
Bệnh viện Tây Nam giúp người
Sáng mắt, nhưng chẳng giúp thời sáng tâm.
Kẻ góp của, người ra công
Thiện nguyện là để gieo trồng phước duyên.
Nhưng quên không nhắc, không khuyên.
Người sau sáng mắt, phải nên làm gì ?
Giảm bớt chút tham, sân, si
Tăng trưởng thêm chút tâm bi, tánh từ.
Sáng mắt để nhìn cuộc đời
Biết yêu, biết quý những người chung quanh.
Họ luôn quan tâm đến mình
Chia sẻ vật chất, tinh thần, tương lai...
Sáng mắt rồi, làm gì đây ?
Phải nên cố gắng đổi thay tánh tình
Sống cho hợp với đạo lành
Chớ có bẩy, lưới sát sanh thú, cầm.
Chớ có tật đố gian tham
Ngó dòm sản nghiệp, gia cang của người.
Chớ có lêu lõng, chơi bời
Trêu hoa, ghẹo nguyệt, lã lơi điếm đàng
Mở lời chớ có dối gian
Chửi rủa, đâm chọt xóm làng xa nhau!
Chớ nên tụ tập ồn ào
Rượu, bia say xỉn, còn đâu nghĩa tình ?
Bạc bài, tệ nạn nảy sinh
Xì ke, ma túy gia đình nát tan !
Sáng mắt rán mà ở ăn
Sao cho hợp vớí nhân luân đạo người
Chớ đừng bừa bãi lôi thôi
Tội lỗi gì cũng chẳng thời cử kiêng
Gây nên bao nỗi lụy phiền
Những người hỗ trợ, tương liên tội tình.
Vì họ đã giúp cho mình
Sáng mắt gây bao lỗi lầm gớm ghê !
Cũng nên một phút nghĩ về
Phước đâu chưa thấy, tội kề cận bên
Nếu giúp phải hạng người trên
Họ gây tội nghiệp đổ lên đầu mình !
Tòng phạm, khó tránh luật hình ?
--------
Gia Thất Am 11.09.2024-09.08.Giáp Thìn.
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2594)
,