TUỔI BẢY LĂM
+ + +
Mình chưa bao giờ nghĩ rằng
Có thể sống đến bảy lăm thế nầy .
Âu đấy cũng là duyên may
Để mình tiếp tục giùi mài điển kinh .
Chia sẻ bạn bè, đệ huynh
Qua những năm tháng tự mình nghiệm suy.
Tự mình thực tập hành trì
Tự mình cởi mở những gì trái oan .
Tự mình điều chỉnh bản thân
Tự mình có được chút phần thừa đương .
Ngay nơi cuộc sống bình thường
Cơm ngày hai buổi, chao tương dưa cà .
Với đời sống người tại gia
Lao động thường nhật để mà nuôi thân .(1)
Nhưng cái thể tánh thiên chân
Vẫn luôn có mặt trong từng hành vi .
Thức ngủ, ngồi nằm đứng đi
Không quên quán niệm,niệm gì cũng buông.
Nhất là niệm ghét,niệm thương
Niệm uế, niệm tịnh, niệm buồn niệm vui .
Niệm gì rồi cũng buông thôi (2)
Cho đến niệm Phật,niệm Trời cũng buông .(3)
Những đến ba cõi,mười phương
Cái gì có đều vô thường đổi thay .
Những thứ đang hiện hữu đây
Mai chiều đã khác,huống ngày hôm sau ?
Cho nên chẳng có thứ nào
Đáng để hoài niệm ghi vào tâm trung .(4)
Bao năm qua tôi thường dùng
Phương pháp nầy để quén vun vườn thiền .
Có được giây phút bình yên
Chẳng hoàn hảo,nhưng đỡ phiền lụy nhau !
Tuổi tác hiện nay đã cao
Nếu chẳng buông niệm,làm sao thọ trường ?
Nay xin gởi đến bà con
“Vô niệm” là một pháp môn tuyệt vời .
Tuy nhiên chẳng phải ai thời
Cũng có thể thực hành nơi pháp nầy ?
Huệ Năng định nghĩa sau đây :
Kiến nhất thiết pháp hàng ngày
Tâm chẳng dính mắc, gọi đây là thiền
“Vô niệm”chẳng dính các duyên (5)
Chớ chẳng phải ngồi lặng yên vô tình .
Tu theo cách nghĩ của mình
Không cần biết đến điển kinh Tổ thầy .
Nay tạm dẫn chứng trình bày
Cái mình đã học ở Ngài Huệ Năng .
Đến nay tuổi đã bảy lăm
Vẫn thấy tâm đắc, vẫn khâm phục Ngài .
Còn sống là một dịp may
Còn nhớ rõ để diễn bày kệ thi
Nếu ngày mai có chết đi
Vẫn vui và chẳng có gì luyến lưu .
-----------
(1)-“Nhất nhật bất tác
Nhất nhật bất thực”.
(Bách Trượng Hoài Hải)
(2)-“Tâm thị căn, pháp thị trần
Lưỡng chủng du như cánh thượng ngân
Ngân cấu tận trừ quang thủy hiện
Tâm pháp song vong tánh tức chân”.
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
(3)-“Liễu liễu kiến vô nhất vật
Diệc vô nhân, diệc vô Phật
Đại thiên sa giới hải trung âu
Nhất thiết thánh hiền như điển phất”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
(4)-“Nhất thiết bất lưu
Vô khả ký ức
Hư minh tịch chiếu
Bất lao tâm lực”.
(Tín tâm minh-Tăng Xáng)
(5)-“Kiến nhất thiết pháp tâm vô nhiễm
trước,thị vi vô niệm”.
(Huệ Năng-Pháp bảo đàn)
---o---
Gia Thất Am 19.01.2022-17.12.Tân Sửu (2423)
TÁI XUẤT
Tặng em gái Huệ Lan
+ + +
Dù trễ muộn nhưng vẫn hơn
Những người chẳng biết dừng chơn quay về.
Vẫn biết giác là Bồ đề
Nhưng(từ)mê đến giác nhiêu khê dặm ngàn .
Đâu phải giác đến bờ sang (1)
Đi càng xa, trở lại càng khó khăn !
Chớ nào phải là dễ dàng
Thói quen đã dính, đã hằn trong ta .
Cái tuổi tác nay đã già
Đâu còn sức khỏe như là ngày xưa .
Bạn bè chưa chắc đã ưa
Mình cũng chưa chắc đã vừa ý nhau ?
Ngày hôm trước,khác hôm sau
Thời gian trước đã đi vào lãng quên .
Bắt đầu xây dựng móng nền
Ngay trên tọa độ móng nền năm xưa .
Thời gian chẳng thể đợi chờ (2)
Tuổi tác khó tạo bất ngờ kỳ công .
Nhưng khi đã quyết thì không
Có gì lay chuyển lòng trong lúc nầy .
Hãy như nguyện ước trước dây
Và hãy như pháp hôm nay thực hành.
Biết đâu sen nở trong đầm
Cửa giải thoát mở,hương trầm nhẹ bay .
-----------
(1)-“Đản ly hư vọng
Danh vi giải thoát
Kỳ thật vị đắc
Nhất thiết giải thoát”.
(Kinh Pháp Hoa)
(2)-“Vô thường sát quỷ
Niệm niệm bất đình
Mạng bất khả diên
Thời bất khả đãi”.
(Quy Sơn Cảnh Sách)
---o---
Gia Thất Am 17.01.2022-15.12.Tân Sửu .(2424)
NGUYỆT-HOA
(Trăng xưa-Hoa cũ)
+ + +
Cứ như thế tuần hoàn luân chuyển
Trăng hôm qua xuất hiện đêm nay
Vậy là trăng vốn không hai
Chỉ ứng hiện theo tháng ngày thời gian.
Cái tâm cũng mang mang như thế
Dù trăm ngàn dâu bể tang thương
Cái tâm ấy vẫn bình thường
Chỉ do hiệu ứng môi trường mà ra .
Mây bao phủ, gọi là trăng tối
Mây tan rồi, lại gọi trăng thanh
Sáng tối trăng chẳng bớt thêm
Tròn khuyết trăng vẫn giữ nguyên dáng hình.
Cái tâm vẫn linh minh đổng triệt
Nhưng do vì duyên nghiệp phát sinh
Sanh ra nhiều loại tướng hình
Chớ cái tâm ấy chẳng hình tướng chi .
Mọi thành tựu đều từ tâm ấy
Mọi đổi thay đều tại nơi tâm
Nhưng tâm thì lại bất sanh
Sanh diệt chỉ là tướng phần mà thôi .
-Năm mới đến, hoa cười hê hả
Cứ ngỡ mình là cả mùa xuân
Nào ngờ hoa ấy đã từng
Có mặt vào những mùa xuân trước rồi.
Nhưng hoa vẫn tươi cười hớn hở
Xem như hoa chưa nở lần nào
Khiến cho thiên hạ xôn xao
Rộn ràng đón tết như chưa bao giờ .
Hoa cao giá là nhờ có tết
Đa số đều ham thích ngày xuân
Nhưng hoa thì vẫn vô tâm
Phải nở vì bởi do không thể đừng .
Chuyện trăng hoa tưởng chừng đơn giản
Do giản đơn nên chẳng quan tâm
Cứ ngỡ trăng sáng là rằm
Cứ tưởng hoa nở là xuân mới về .
Người tu thi chẳng hề mừng rỡ
Dù cho hoa có nở hay tàn
Huống là rạo rực rộn ràn
Chẳng khác với người thế gian chút nào !
Còn những ai mới vào cửa Phật
Tưởng rằng mình là bậc cao nhân
Trước mình đã có vô vàn
Hành giả đã bước vào hàng Vô sanh .
Những cái mình lanh quanh lập lại
Là người xưa đã trải qua rồi
Cho đến làm Phật, làm Trời
Trước đã, có người làm rồi còn chi ?
Nên chẳng có chuyện gì nôn nóng
Hãy làm mà chẳng mộng,chẳng mơ
Cứ làm, làm đến bao giờ
Vô ngại tự tại bến bờ không hai .
Thì khi ấy dừng ngay cũng được
Vì chẳng ai báo trước với ai
Xem như đến mùa, đến ngày
Trăng sẽ tỏa sáng, hoa thay sắc màu .(+)
----------
Cảm hứng khi đọc lai 2 câu thi kệ :
-“Tạc dạ nguyệt kim dạ nguyệt
Tân niên hoa phát cố niên hoa”.
(Tuệ Trung Thượng Sĩ)
(+)-Xuân lai tự thị xuân hoa tiếu
Thu đáo vô phi thu thủy thâm”.
(Tuệ Trung Ngữ Lục)
---o---
Gia Thất Am 20.01.2022-10.12.Tân Sửu .(2425)
NHỚ NGÀY
SĨ ĐẠT TA XUẤT GIA
(2022-1-22)
+ + +
Ngài xuất gia(con)cũng xuất gia
Nhưng Ngài thì đã vượt qua sáu trần .
Còn con tự thấy bản thân
Uống ăn,ngủ nghỉ chưa phần giảm suy .
Tuy là khoát áo Tăng Ni
Ở chùa, nhưng chẳng có gì bỏ ra .
Vẫn còn lai vãng cửa nhà
Vẫn còn luyến ái mẹ cha họ hàng .
Sự thế vẫn còn đa đoan
Lòng trần vẫn còn rộn ràn buồn vui .
Thế là vẫn y nguyên thôi
Chớ thật sự có xuất (gia) hồi nào đâu ?
Vậy là đã rõ vì sao
Ngài xuất gia lại được mau đắc thành .
Còn các con tu trần thân
Mà chẳng có được chút phần an vui .
Vì cứ nghĩ mình xuất rồi
Nhưng thật ra vẫn tới lui ba nhà .
Nhớ lại câu chuyện xuất gia
Của Vô Ngôn Thông,(ngẫm) lại mà hổ ngươi !
Đã tu được mười hạ rồi
Chắc chắn là phải trải mười mấy năm ?
Vậy mà khi nghe thiền nhân
Hỏi một câu : Xuất gia chưa ?
Phải chết trân đứng nhìn !
Tuy là mang tiếng tu hành
Nhưng chưa dám nhận rằng mình xuất gia.
Cứ quanh quẩn, cứ sa đà
Theo tập quán cũ đầy mà chướng duyên .
Di Đà Tịnh độ mỗi đêm
Hạ thời Thập nguyện,Lăng Nghiêm chú thần .
Chú tụng nhưng chẳng chú tâm
Nên Ma Đăng mò về thăm các thầy ?
Chẳng phải là mình tu sai
Nhưng xuất gia cái kiểu nầy như không .
Kinh kệ thì đọc thuộc lòng
Trau chuốt chất giọng bổng trầm ngân nga .
Chẳng phải là để độ tha
Mà để tế độ chay ma, tế đàn .
Làm cho tín ngưỡng nhân gian
Càng phát triển thì lại càng lợi to .
Chẳng lẽ xuất gia để lo
Phát huy mở rộng những trò dị đoan ?
Nên xuất gia chẳng dễ dàng
Nếu như hành đúng con đàng Phật đi .
Bỏ phiền não tham, sân, si
Bỏ dục ái, quyết xuất ly gia đình .
Ra khỏi tăm tối vô minh
Ấm,nhập,xứ,giới dẫn sinh ba đường.
Nên xuất gia rất phi thường
Chớ chẳng phải chỉ chao tương qua ngày.
Hoặc là làm kẻ ăn mày
Đeo bám đức Phật suốt ngày vái van .
Hoặc là trang nghiêm đạo tràng
Hương đăng hoa quả cúng dàng Thế tôn
Với chút tham vọng cỏn con
Được Ngài đoái cố,tội mòn phước sinh.
Ân triêm,thùy từ chứng minh
Hoặc là phút cuối được sinh nước Ngài.
Chớ chẳng ai muốn hôm nay
Xuất gia theo Phật,ngày mai đạo thành.
Giải thoát cái khổ thâm căn
Từ nghìn muôn kiếp trôi lăn đọa đày !
Xuất gia với mục đích nầy
Bằng không,cứ để ngày ngày trôi qua .
Đã chẳng tự mình thoát ra
Cũng không cần thiết xuất gia làm gì !
Nên ngày xuất gia có khi
Ít ai nhắc đến, thay vì ngợi ca !
Sĩ Đạt Ta ! Tất Đạt Đa
Chính Ngài đã xuất tam gia tuyệt vời !
--------
Gia Thất Am 03.03.2022-01.02.Nhâm Dần .(2426)
NHỚ NGÀY
SĨ ĐẠT TA XUẤT GIA
(2022-2-23)
+ + +
Ngày xuất gia của Ngài đã nhắc
Các con chớ nắm chặt thế gia
Vợ con, tiền bạc, cửa nhà
Lợi quyền,danh phận chính là khổ căn .
Nếu có thể,làm Tăng xuất tục
Bằng không thì,hình thức tại gia
Đến khi cần phải thoát ra
Thì hãy dũng mãnh,chớ mà luyến lưu .
Sống ở đời ai thời chẳng muốn
Gia đình mình sung sướng hơn người
Có ai sống mãi trên đời
Và hoàng cảnh không chuyển dời đổi thay ?
Nếu chẳng thể thoát ngay liền được
Thì cũng nên từng bước tập dần
Chỗ trụy lạc chớ dừng chân
Người không đoan chính chớ thân cận thường.
Hầu tránh khỏi tai ương hoạn họa
Cũng gọi là từng bước thoát ra
Từng phần giác ngộ sẽ là
Từng phần giảm thiểu phiền hà nhiễu nhương.
Nếu như đã tựa nương Tam bảo
Thì những điều trái đạo chớ làm
Để thân tâm được nhẹ nhàng
Dù không đặng như các hàng Tăng Ni .
Cũng không nên chỉ vì trở ngại
Chẳng được làm sư sãi trong chùa
Lại xao lãng việc tương dưa
Bê tha trác táng còn thua người đời !
Đâu phải xuất gia thời liền được
Giải thoát như mơ ước mọi người
Bao nhiêu chướng tật quen rồi
Đâu phải muốn bỏ tức thời là xong .
Mới xuất gia được không mấy bữa
Lại muốn làm sư cả, sư ông
Việc nầy dứt khoát là không
Thể chấp nhận được,dù ông hay bà…
Nghĩa xuất gia thật là quá rộng
Nếu xuất gia theo đúng luật nghi
Thì khó có thể thực thi
Cho nên cũng khó có người thành công.
Xuất gia để thực hành giải thoát
Chớ chẳng phải để lợi lạc chi
Vì lợi lạc lại nhiều khi
Đã làm thối thất tâm bi, tánh từ .
Nếu xuất gia được như đức Phật
Thì bến bờ giải thoát không xa
Còn xuất gia để xuất gia
Thì khó có thể vượt qua lửa hầm .
Xin phép được lạm bàn đôi chút
Nếu ai đó muốn được xuất gia
Trước tiên phải Xa ma tha
Sau phải cố gắng vượt qua tình đời .
Vì chúng luôn gọi mời quyện rủ
Và bày ra đủ các chiêu trò
Nếu chẳng suy nghĩ đắn đo
Thất bại thê thảm đó là đương nhiên .
Nên xuất gia phải nên an định
Phải luôn luôn tự tỉnh thức mình
Chẳng quan tâm chuyện chung quanh(1)
Dù núi có lở,biển thành ruộng dâu .
Chuyện thế gian lúc nào cũng thế
Thành,trụ,hoại,không,thuận lẽ vô thường
Đời chẳng phải chỗ tựa nương
Nên xuất gia là chẳng vương thế trần.
Nên dù mang xác thân tứ đại
Vẫn không trốn,không chạy khỏi trần
Vì biết rằng khi thọ thân
Là phải thọ đủ trăm phần đắng cay !(2)
Biết rõ ràng ai ai cũng vậy
Nên chẳng có gì phải sợ lo
Chỉ ngại rằng mình cứ cho
Cuộc đời vĩnh cữu không lo tu hành .
Đâu biết rằng sanh là có diệt
Chẳng có gì chắt thiệt bền lâu
Lại cứ ham muốn tham cầu
Mà chẳng biết gốc khổ sầu là đây .(3)
Xuất gia, là xuất ngay tại đó
Hết đau buồn khổ sở chính là
Ý nghĩa của sự xuất gia
Chớ chẳng phải là bỏ nhà đi tu .
Nên chư Phật cho dù thương xót
Cũng không sao giải thoát giúp mình
Ngay nơi năm dục, bảy tình
Tự mình phải khéo từng phần thoát ra .
(Nhớ ngày Sĩ Đạt Ta xuất gia)
----------
(1)-“Nhược chơn tu đạo nhân
Bất kiến thế gian quá”.
(Pháp Bảo Đàn)
(2)-“Ngô hữu đại hoạn vi ngô hữu thân,
nhược ngô vô thân hà hữu chi hoạn ?”.
(Lão Tử)
(3)-“Đa dục vi khổ
sanh tử bì lao
tùng tham dục khởi”…
(Bát Đại Nhân Giác)
-“Nhơn tùng ái dục sanh ưu
tùng ưu sanh bố .
Nhược ly ư ái
hà ưu, hà bố ?”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 32)
---o---
Gia Thất Am 04.03.2022-02.02.Nhâm Dần .(2427)
Nhớ ngày
Sĩ ĐẠT TA XUẤT GIA
(2022-3-24)
+ + +
Vượt thành là chuyện giản đơn
Theo như quan niệm phàm nhơn thường tình.
Vượt thành có ý nghĩa rằng
Vượt qua khỏi chốn cột cầm nhốt giam
Cung son, điện ngọc, đền vàng
Con xinh, vợ đẹp, các nàng cung phi .
Ngôi cao, thế lực, quyền uy
Nếu không hùng lực, dễ gì thoát ra .
Đó tạm gọi là xuất gia
Chứ đúng nghĩa,còn vượt qua nhiều thành
Sanh, lão, bệnh, tử vây đanh
Sắc,thinh,hương,vị,xúc, canh không rời .
Chúng luôn bẹo dạng gọi mời
Sắc, Tài, danh, thực, thùy, thờI ngày đêm
Chúng chẳng để mình được yên
Vì thế đó, phải cần nên vượt thành .
Ba cõi vây phủ bao quanh
Sáu nẻo lên xuống chen chân ra vào .
Tham, sân, si nối tiếp nhau
Phiền não chúng chẳng khi nào rời xa .
Dục - Ái hương vị mặn mà (1)
Khiến ta trải biết bao là gian truân !
Ái là nguyên nhân trầm luân (2)
Cho nên người trí phải cần thoát ra .
Đó là ý nghĩa xuất gia
Tóm lại là phải vượt qua khổ nàn .
Cởi mở những thứ buột ràng
Giảm thiểu những thứ hiện đang nhốt mình
Chớ nhiễm các mối duyên sinh
Các duyên dứt hết thì mình mới yên .(3)
Xuất gia ngay nơi hiện tiền
Chớ chẳng phải tạo phước duyên sau nầy .
Nếu muốn hết khổ não ngay
Thì phải giải thoát tại đây, bây giờ .
Còn nếu như cứ chần chờ
Thì khổ não chẳng bao giờ giảm suy .
Vượt thành còn phải kiên trì
Giữ cho chí nguyện chằng gì chuyển lay .
Lâu năm, lâu tháng, lâu ngày
Hành đúng, sẽ tự đổi thay cuộc đời .
Còn nếu dễ vui buông trôi
Tu qua ngày tháng,người đời khác chi ?
Nếu xuất gia như vậy thi
Sẽ làm tổn hại Tăng Ni, tín đồ !
Thiên hạ nghĩ rằng vào chùa
Là để nương tựa sống cho qua ngày .
Thật là thảm hại lắm thay !
Xuất gia theo cái kiểu nầy còn chi
Gía trị các bậc Tăng Ni
Xuất gia chân chính, xả ly thế tài.(4)
Chuyện xuất gia quá dong dài
Có nói, có viết suốt ngày không xong .
Tuy nhiên có thể tạm phân
Vài ba ý chính, khi cần thực thi .
Thế tục gia, trước xả ly
Phiền não gia,tiếp kiên trì phủi buông .
Tam giới gia đoạn tuyệt luôn
Nói chung những gì vấn vương trong lòng
Hoặc là chướng ngại ngoài thân
Đều tìm cách tháo gở lần chúng ra .
Đấy là ý nghĩa xuất gia
Cũng là một cách vượt qua mê thành .
Ngoài những ngục hình giam cầm
Nhà sang, của quý cũng không khác gì .
Lòng tham,tánh nóng,tâm si
Lại là một thứ thành trì tế vi .
Mình đi, thì chúng cũng đi
Chân trời, gốc bể chẳng khi nào rời .
Con người sống ở trong đời
Biết bao nhiêu thứ thành thời giam ta .
Vì thế ngoài sự xuất gia
Còn phải tìm cách vượt qua các thành .
----------
(1)-“Phật ngôn: Ái dục mạc thâm ư sắc,
sắc chi vi dục, kỳ đại vô ngoại. Lại
hữu nhất hỷ, nhược sử nhị đồng,
phổ thiên chi nhơn,vô năng vi đạo
giả hỹ.”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 24)
(2)-“Nhơn hoài ái dục bất kiến đạo giả.
Thí như trừng thủy trí thủ giảo chi
chúng nhơn cộng lâm vô hữu đồ kỳ
ảnh giả.Nhơn dĩ ái dục giao thố;tâm
trung trọc hưng, cố bất kiến đạo.
Nhữ đẳng Sa môn đương xả ái dục,
ái dục cấu tận,đạo khả kiến hỷ”.
kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 16)
(3)-“Ngoại tức chư duyên
Nội tâm vô đoan
Tâm như tường bích
Khả dĩ nhập đạo.”
(Bồ Đề Đạt Ma)
(4)-“Thế trừ tu phát
Nhi vi Sa môn
Thọ đạo pháp giả
Khử thế tư tài “…
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 3)
---o---
Gia Thất Am 05.03.2022-03.02.Canh Dần (2428)
Nhớ ngày
TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA
(2022-4-25)
+ + +
Chẳng phải cạo đầu là xuất gia
Có rất nhiều người sống quanh ta
Họ cũng cạo râu và cạo tóc
Nhưng có bao giờ chịu thoát ra ?
Có thoát ra mới gọi xuất gia (1)
Bằng không thì cũng như người ta
Gia môn, thê tử lưu dòng tộc
Đâu phải họ hàng Phật Thích Ca .
Khi xưa Ngài nói với vua cha
Dòng họ phụ vương,vua chúa ra
Dòng họ của tôi là Khất sĩ
Kẻ đạo, người đời đã khác xa .
Cho nên từ đấy người xuất gia
Chẳng còn quan thiết với mẹ cha(2)
Đường đạo thong dong ta cất bước
Đường đời xuôi ngược người lại qua .
Ra khỏi buột ràng gọi xuất gia
Buột ràng danh lợi cùng cửa nhà
Buột ràng địa vị và quyền lực
Giáo phái, giáo môn,môn phái ta .
Bỏ hết chẳng còn gì của ta
Ta chẳng còn gì mới xuất gia
Sở giác, sở tri, tri kiến giác
Nếu còn sở đắc phải buông ra .(3)
Thật sự là người đã xuất gia
Thì chẳng còn chi để mặn mà
Cảnh huyễn,người huyễn,đời giả huyễn
Huyễn giả, có gì phải thiết tha ?
Đã quá rõ ràng nghĩa xuất gia
Thử hỏi mấy ai đã vượt qua
Như Sĩ Đạt Ta nghìn năm trước
Một lần tróc ngựa vạn thành qua .
Dứt hết muôn duyên gọi xuất gia
Duyên gần những đến cả duyên xa
Bất thọ chư duyên,duyên chẳng thọ
Chẳng thọ các duyên, Niết bàn na .(4)
Trăm hồng nghìn tía trước mắt ta
Hãy ngay nơi đó cởi mở ra
Gông cùm xiềng xích muôn đời kiếp
Biển thảm, sông mê, nước ái hà !
Mối manh, manh mối nghĩ không ra
Lẩn quẩn, lanh quanh nghiệp trói ta
Phải hiểu xuất gia như chiến sĩ
Một mình chiến đấu giữa trường sa .(5)
Chiến sĩ chưa từng kinh nghiệm qua
Thắng bại xưa nay âu cũng là
Trận chiến không phải là cuộc chiến
Chiến đến bao giờ vang khúc ca !
Dứt hết duyên đời mới nhẹ ra
Không chi vướng bận mới đi xa
Bao nhiêu phúc lợi xin nhường lại
Những ai cảm thấy còn thiết tha .
Giải thoát đó là chuyện của ta
Còn ai không thích hãy cho qua
Giải thoát không phải là trốn chạy
Mà là chẳng dính chuyện gần xa .
Đã biết rõ ràng không có ta
Cũng chẳng có gì được gọi là
Sở hữu, cho nên không sở đắc
Chân trời Bát nhã vượt bờ xa .
Thế nên nghĩa của chữ xuất gia
Chẳng phải đơn sơ chỉ thoát ra
Cánh cửa tình, tiền, danh, lợi, sắc
Mà là phải xuất cả tam gia .
Chỉ có riêng Ngài Sĩ Đạt Ta
Từ nhỏ đã tìm cách thoát ra
Mãi đến nửa đời người mới được
Vượt thành,giác ngộ thành Thích Ca .
Nay nối chí Ngài lũ chúng ta
Dù chẳng hoàn toàn được thoát ra
Tuy nhiên đã biết nương trí Phật
Thì trước sau gì cũng vượt qua .
----------
(1)-“Phật ngôn : Xuất gia Sa môn giả,
đoạn dục khử ái,thức tự tâm nguyên,
đạt Phật thâm lý, ngộ vô vi pháp, nội
vô sở đắc,ngoại vô sở cầu,tâm bất hệ
đạo diệc bất kiết nghiệp, vô niệm, vô
tác,phi tu phi chứng, bất lịch chư vị
nhi tự sùng tối,danh chi vi đạo.”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 02)
(2)-“…Phụ mẫu bất cung cam chỉ,lục thân
cố dĩ khí ly,bất năng an quốc trị ban,gia
nghiệp đốn quyên kế tự,miến ly hương
đảng, thế phát bẫm sư, nội cần khắc
niệm chi công, ngoại hoằng bất tránh
chi đức,quýnh thoát trần thế,ký kỳ xuất
ly.”
(Quy Sơn Cảnh Sách)
(3)-“Giác sở giác không
Không giác tịch nhiên
Không,sở không diệt”…
(Kinh Lăng Nghiêm)
(4)-“Thọ chư nhân duyên cố
Luân chuyển sanh tử trung
Bất thọ chư nhân duyên
Thị danh vi Niết bàn “.
(Trung Luận-Long Thọ)
-“Bất thọ nhất thiết thọ
thị danh chánh thọ”.
(Duy Ma Cật)
(5)-“Phật ngôn : Phù vi đạo giả thí như
nhất nhơn dữ vạn nhơn chiến,quải khải
xuất môn, ý hoặc khiếp nhược,hoặc bán
lộ nhi thối, hoặc cánh đấu nhi tử,hoặc
đắc thắng nhi hoàn. Sa môn học đạo,
ưng đương kiên trì kỳ tâm,tinh tấn dũng
nhuệ bất úy tiền cảnh, phá diệt chúng
ma nhi đắc đạo quả”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 33)
---o---
Gia Thất Am 06.03.2022-04.02.Nhâm Dần .(2429)
Nhớ ngày
TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA
(2022-5-26)
+ + +
Chỉ là hai tiếng xuất gia thôi
Mà biết bao người xuất chẳng trôi
Thế mới biết rằng xuất gia khó
Khó hơn lên tận chín tầng trời !
Làm phước,làm duyên cứu giúp người
Thác sanh thiên giới là thường thôi
Nhưng nếu xuất gia cho đúng nghĩa
Chẳng còn dính dấp chuyện tình đời.
Song chẳng biết là được mấy mươi
So với số đông nghìn vạn người
Thế mới biết là Tăng bảo quý
Chớ chẳng phải là chuyện nói chơi .
Nhiều nhóm tăng đoàn thường tới lui
Lại qua khi Phật còn hiện đời
Đâu phải ai cũng là thanh tịnh
Có nhiều nhóm cũng rất lôi thôi .
Tập trung một chỗ số đông người
Không cùng tuổi tác,cùng sinh thời
Không cùng trình độ, cùng văn hóa
Bất nhất, bất đồng lẽ thường thôi .
Do vì Phật đã biết trước rồi
Nên Ngài tuyên bố thẳng thừng thôi
Trong chúng của ta có ba hạng (1)
Thanh tịnh, ngu si, báo hại đời .
Nhưng ba hạng nầy vẫn chung nơi
Nhờ thế tạo nên cuộc đổi đời
Kẻ trí dắt dìu người ngu dốt
Người hiền sách tấn kẻ biếng lười .
Ngu dốt mà biết chịu nghe lời
Những bậc sư thầy tuệ trí soi
Kinh điển thường xuyên đem giảng dạy
Lâu ngày rồi cũng hết ngu thôi .
Tạp nhạp lăng xăng chẳng yên ngồi
Phá hoại Tăng già đại chúng chơi
Giới luật không gìn,không giữ vẹn
Làm cho thiên hạ phải chê cườii .
Đối với hạng nầy khó sống đời
Nhân do ai thấy cũng hởi ơi !
Nếu như chẳng có bậc thanh tịnh
Sau lưng che chở thì mạng toi !
Do nhờ cảm được chút tình người
Tình bạn, tình thầy đã sáng soi
Khiến kẻ tạp loạn suy nghĩ lại
Hồi tâm sám hối trước ba ngôi .(2)
Thì ra đạo Phật quá tuyệt vời
Dù đã xuất gia chưa chín mùi
Vẫn được bạn,thầy luôn phấn khích
Và cùng nâng đỡ, chẳng buông lơi .
Nếu ai may mắn xuất gia rồi
Thì hãy siêng năng chớ biếng lười
Cũng chớ lăng xăng và lộn xộn
Hãy theo quy pháp trước sau ngồi .
Quả thật xuất gia quá tuyệt vời
Xuất gia mới dễ cắt duyên đời
Xuất gia mới đễ thành đạo nghiệp (3)
Xuất gia mới thật sự an vui .
Muốn xuất gia,hãy noi gương Người
Giữa đêm tĩnh lặng không một lời
Đã quyết vượt thành,không trở lại
Không thành đạo quả mãi mãi ngồi .
Nếu chẳng xuất gia đặng như Người
Thì cũng phải làm hạnh đức soi
Những kẻ vô minh và ám muội
Vẫn còn mơ tưởng cuộc đời vui .
Còn kẻ xuất gia đã thức thời
Thì chớ trà trộn với người đời
Chớ làm những việc xưa Phật cấm
Trong Di giáo kinh đã dạy rồi .
Như là trồng trọt hoặc chăn nuôi
Hoặc vả bán mua tạo lãi lời
Hoặc vả tham gia vào chiến sự
Hoặc là bùa chú gạt gẫm người . (4)
Nếu người xuất gia trong sạch rồi
Thì dù chưa đạt đến cao ngôi
Nhưng tại thế trần đã dứt khoát
Thì xem như đã giải thoát rồi .
-----------
(1)-“Kinh Niết Bàn có chia làm 3 hạng
Tăng cùng sinh hoạt trong Tăng đoàn :
1/-Ngu si tăng .
2/-Phá giới tạp tăng .
3/-Thanh tịnh tăng .
(2)-Tam Bảo .
(3)-“Tam thế chư Phật bất thuyết tại gia
thành đạo .
lịch đại Tổ sư á thùy hạnh nghiễm
độ nhân.”
Hai mươi lăm bài thuyết pháp
(Thái Hư Đại Sư)
(4)-a/-“Bất đắc phản mại mậu dịch”…
b/-“Bất đắc trảm phạt thảo mộc”…
c/-“Bất đắc tham dự thế sự,thông tri”…
d/-“Bất đắc bao tàng hà tỳ hiển dị hoặc chúng”…
Kinh Phật Di Giáo
(Phẩm Trì Giới thứ 1)
---o---
Gia Thất Am 07.03.2022-05.02.Nhâm Dần .(2430)
Nhớ ngày
TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA
(2022-6-27)
+ + +
Xuất gia mà vẫn chưa an lạc
Xem lại cách sinh hoạt của mình
Hoặc có thật dạ thật tình
Dứt hết các việc linh tinh bên ngoài.
Hoặc những chuyện trước đây đang ở
Tại gia đình còn nợ, còn nần
Chuyện oan trái,chuyện nghĩa ân
Chuyện tình cảm trong lòng còn vương mang.
Nếu như thế, làm sao an được
Phải bắt đầu từng bước thực thi
Pháp chế Nhật dụng Tỳ ni
Trong bốn oai nghi,đứng,đi,nằm ngồi .
Nhờ đó dứt lần thời tạp niệm
Luôn tinh cần thúc liễm thân tâm
Dần dần một năm, hai năm
Bây giờ sẽ thấy cõi lòng được an .
Chớ đâu phải dễ dàng đạt được
Kinh chưa học, giới luật chưa rành
Tương chao chưa thấm kẻ răng
Lại có thể muốn ngang bằng Thầy,Cô ?
Phải kiên nhẫn học cho đầy đủ
Năm năm đầu pháp sự, Tỳ ni
Năm năm sau mới được đi
Tham học kinh luận thọ trì thiền na (1)
Cho nên người xuất gia rất vững
Kinh,Luật,Luận khi đứng trước người
Chớ chẳng phải vừa nói cười
Vừa chẳng biết mình nói thời cái chi !
Hôm nay đã khác thì ngày trước
Đạo Phật càng từng bước phát huy
Tu sĩ ngày nay bỏ đi
Cái luật tắc đã duy trì nghìn năm .
Thăng chẳng thấy,nhưng trầm quá rõ
Đạo Phật giờ chỉ có tướng hình
Hòa nhập vào với nhân sinh
Nên đạo Phật đã trở thành đạo nhân .
Sự giải thoát không cần thiết nữa
Vì đạo Phật là của mọi người
Đạo Phật phải đi vào đời
Nếu giải thoát, còn ai người để lo ?
Hiểu như thế, lại cho hay giỏi
Thì còn gì để nói nữa đây
Chẳng giải thoát thì mạnh ai
Muốn cột,muốn trói chân tay cứ làm .
Còn như ai thật tâm muốn giải
Những oan khiên,oan trái cuộc đời
Thì hãy tiếp tục vun bồi
Đạo nghiệp giải thoát như lời Phật răn .
Đã chấp nhận làm Tăng thì phải
Tôn trọng bốn đại giới làm đầu
Nếu tất cả đồng như nhau
Thì đạo Phật còn thanh cao chỗ nào ?
Nên ai có ra sao thì mặc
Mình muốn tu giải thoát thì đừng
Nửa nạc,nửa mỡ lừng khừng
Nửa theo Phật,nửa tự tung tự hoành .
Theo đức Phật hằng nghìn để tử
Tất cả đều chứng dự Vô sanh
Còn nay đạo Phật thịnh hành
Tu đông vô số chẳng thành thứ chi !
Bởi họ tu khác thì đức Phật
Luôn bày ra thật rất nhiều trò
Thu hút bổn đạo tín đồ
Vãng lai thăm viếng cảnh chùa ngày đêm .
Nhờ đó mới có thêm lợi nhuận
Chùa mới có thế đứng vững vàng
Đàn na, Đàn việt, Đàn tràng
Đàn nào cũng để Đạo tràng phát huy .
Đó chính là thời kỳ đạo Phật
Đã đến lúc xuống cấp thậm nguy
Chùa chiền tháp tượng uy nghi
Còn việc giải thoát tu trì buông trôi !
Ai đã xuất gia rồi mới biết
Sự tu hành khẩn thiết ra sao
Chớ chẳng phải tranh đua nhau
Xuất gia để được mâm cao,cổ đầy .
Hoặc là để làm thầy thiên hạ
Làm trụ trì, sư cả trong chùa
Nếu xuất gia mà vẫn chưa
Xuất khỏi ba cõi vẫn chưa an toàn .
Xuất gia xếp vào hàng Tăng bảo
Vì xuất gia quý báu vô cùng
Lợi mình,lợi người nói chung
Nhất là về mặt tinh thần rỗng rang .
Nhưng phải là hoàn toàn giải thoát
Có giải thoát mới đạt đỉnh cao
Bằng xuất gia chỉ nhằm vào
Lợi ích vật chất, thì nào quý chi !
-----------
(1)-“Ngũ hạ dĩ tiền tinh chuyên giới luật.
Ngũ hạ dĩ hậu phương nãi học kinh,
thính pháp,tham thiền”.
(Sa Di Luật Giải)
---o---
Gia Thất Am 08.03.2022-06.02.Nhâm Dần .(2431)
Nhớ ngày
TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA
(2022-7-28)
+ + +
Xuất gia cần nhất là giải thoát
Chớ chẳng phải để đạt thứ chi
Vì thứ chi cũng đều thi
Là thứ giả huyễn, có gì thật đâu ?
Xét cho kỹ là dù thất bảo
Cũng chỉ là thứ hảo mỹ thôi
Trang trí,trang sức xong rồi
Thì cũng để lại cho người đời sau .
Dù quyền lực tối cao, tối thượng
Cũng không ai thụ hưởng muôn đời
Càng ngất ngưỡng,càng cao ngôi
Thì càng thấp thỏm bồi hồi sợ lo .
Càng giàu sang nhiều kho,lắm lẫm
Đất ruộng nhiều, gia sản kết xù
Thì lại sợ người ếm, trù
Sợ trúng mưu kế,tịch thu cướp quyền .
Tóm lại những điều trên ai cũng
Biết hết rồi, nên chẳng nói nhiều
Chỉ nhắc nhỡ nhau một điều
“Càng cao danh vọng,càng nhiều gian nan”.
Nên xuất gia là đang thể hiện
Buông bỏ dần những chuyện thế gian
Trước đây mình cũng đa đoan
Nhưng khi giác ngộ tự thân dứt lìa .
Sĩ Đạt Ta trước kia cũng đã
Là Thái tử lộc cả, quyền cao
Mỹ tửu, hải vị, sơn hào
Ca nhi hát múa, ngọt ngào lời ru .
Nhưng Người chẳng luyến lưu tham đắm
Luôn tìm cách xa lánh mọi người
Vượt thành tìm đến một nơi
Thanh vắng để tự sáng soi lòng mình .
Xuất gia để đạt thành ước nguyện
Là vì sao lưu chuyển trong đời
Vì sao bám chặt không rời
Vì sao mãi vẫn là người khổ đau ?
Ngài để lại biết bao phương pháp
Để mọi người tự giải thoát thân
Nhưng nếu những ai chẳng cần
Thì hãy cứ mãi xoay vần xuống lên .
Xuất gia để không thêm nỗi khổ
Dù hiện tại đang ở trong đời
Chỉ vì họ đã biết rồi
Chẳng có chi đáng khóc cười xót xa .
Cũng chẳng có gị mà thương tiếc
Bởi vì chúng sanh diệt vô thường
Sống mà chẳng chút tơ vương
Nên sống chẳng chút u buồn thở than .
Bởi họ nhận ra rằng các pháp
Chúng chỉ là duyên hợp,duyên tan
Hợp tan, tan hợp tuần hoàn
Xưa vậy, nay vậy, hiện đang vẫn là...
Vẫn như thế, diễn ra không khác
Nên mọi việc chỉ lập lại thôi
Hiện ra như thể trò chơi
Không hiểu thì cứ bời bời rối ren .
Xuất gia để có thêm nghị lực
Chuyên cần tỉnh thức Xa ma tha
Những điều đen tối xấu xa
Những thứ gian dối,ngụy tà,hiểm nguy .
Nhờ dứt khoát bỏ đi ác quấy
Nên từ từ cảm thấy nhẹ ra
Càng rời các thứ ác ma
Càng thấy tuệ trí trong ta sáng dần .
Đâu phải xuất một lần ra khỏi
Mà phải cắt trăm mối nghìn duyên
Chỉ cần ta có nhẫn kiên
Định lực thì sẽ tiêu khiên ách nàn .(1)
Xuất gia quá rõ ràng như thế
Mình xuất để khỏe nhẹ cho mình
Còn ai vẫn muốn sự sinh
Thì hãy tiếp tục trầm mình bến mê .
Đến khi nào ủ ê thê thảm
Chẳng còn đủ sức để bám đeo
Bóng ma thì hãy hướng theo
Đức Phật để được kết gieo duyên lành .
Sau sẽ được các hàng Tăng lữ
Chỉ cho mình cách tự thoát ra
Chỉ cho mình cách xuất gia
Dù chưa thật sự lìa xa gia đình .
Xuất gia là tự mình tháo gở
Những gì đã muôn thuở trói trăn
Phong tục,tập quán,thói quen
Cách ăn,cách ở bon chen đua đòi .
Lần lần bỏ được rồi mới đến
Xa gia đình,thân quyến chồng con
Khi nào dục, ái không còn
Thì mình hãy tự thừa đương lấy mình .
Xuất gia có rất nhiều trình độ
Chủ đích là giải khổ cho mình
Biết gốc khổ,biết nguyên nhân
Thì hãy tự xử lấy thân tâm nầy .
Ngoài mình ra không ai có thể
Thay thế mình hầu để thoát ra
Nên chính mình phải xuất gia
Để chính mình vượt thoát qua khổ sầu .
---------
(1)-“Nhược định lực kiên cường,tuy
nhập ngũ dục tặc trung bất vi sở
hại”.
(Kinh Phật Di Giáo)
---o---
Gia Thất Am 09.03.2022-07.02.Canh Dần .(2432)
Nhớ ngày
TẤT ĐẠT ĐA XUẤT GIA
(2022-8-29)
+ + +
Nghĩa xuất gia thật là quá rộng
Nói mãi nhưng cũng vẫn chưa xong
Do vì thật sự chưa thông
Nghĩa xuất tinh tế ở trong tâm hồn .
Mình cứ theo nghĩa đen giải thích
Còn nghĩa bóng chi chích bao la (1)
Nếu mình hiểu rõ chắc là
Đã được giải thoát từ xa xưa rồi .
Tuy nhiên cũng tạm thời hiểu được
Phần nào nên lần lượt sẻ chia
Về hình tướng xuất gia kia
Qua học hỏi, cùng bạn bè đổi trao .
Trong tự viện và sau khóa học
Mình đều có góp nhặt kết lưu
Và trong những ngày chuyên tu
Nay mình diễn lại y như hôm nào .
Song ý tứ dồi dào hơn trước
Nên mình luôn từng bước phát huy
Triển khai, bỗ túc những gì
Đã thu hoạch được sau khi rời trường .
Hoặc là những chuyện thường nghe thấy
Trong sinh hoạt của mấy người tu
Hoặc nơi núi rừng thâm u
Hoặc nơi thành thị đông người lại qua .
Từ đó đã rút ra kinh nghiệm
Người xuất gia có đặc điểm gì
Cương quyết cần phải duy trì
Dứt khoát cần phải tức thì bỏ ngay .
Dòng phát triển càng ngày càng tiến
Càng tiến,càng mang tiếng mang tai
Nhưng vì bởi chẳng có ai
Dõi theo nên cứ càng ngày càng suy !
Lại cũng do các thầy giảng dạy
Không khớp với luật giới Tỳ ni
Khiến cho lớp trẻ Tăng Ni
Không hiểu,không biết bỏ đi“Tăng tàn” !?
Làm tăng thân, tăng đoàn sa sút
Không còn được chuẩn mực như xưa
Thay vì rau củ tương dưa
Họ lại cãi cách tự do ăn dùng !
Lại vì cái xác thân hôi thúi
Họ nỡ đành phá giới, phạm trai
Xuất gia theo cái đà nầy
Chỉ để làm cảnh,kinh tài,kinh doanh .
Người thì nhờ đỡ nâng che chỡ
Kẻ thì muốn, chúng ở thật đông
Chùa lớn chẳng lẽ tróng không
Ai dọn, ai quét, ai trông nhang đèn ?
Chuyện tu học tùy duyên,tùy chỗ
Ai muốn tu chịu khó nhịn nhường
Ở ăn cho Trụ trì thương
Thì hy vọng được tựa nương lâu dài .
Ôi ! xuất gia ngày nay quá khó
So với xuất gia thuở xa xưa
Tứ thời sáng tối sớm trưa
Không làm chi hết, chỉ lo tham thiền .
.
Nhưng lại thiếu bạn hiền,Thầy sáng
Đây mới là chướng nạn,chướng duyên
Khiến cho bao kẻ đảo điên
Cái giá phải trả, bao phen thăng trầm !
Nên xuất gia phải cần xét lại
Hoàn cảnh mình hiện tại ra sao
Người thầy mình sắp gởi trao
Thân phận,có chút duyên nào hay không ?
Hay là mình chẳng cần quan thiết
Tùy duyên khi mọi việc xảy ra
Xem như tất cả đều là
Nghiệp duyên đưa đẩy,vui mà chịu thôi .(2)
Ai làm được vậy thời rất tốt
Nhưng sức khỏe,tuổi tác ra sao
Gia duyên,trình độ thế nào
Sau đó mới biết lẽ nào nên theo .
Vì đa phần thảy đều cấp tiến
Ai cũng nghĩ đến chuyện mai sau
Có cấp bằng, địa vị cao
Mới khả dĩ được xếp vào tài năng .
Mới có thể thượng hoằng,hạ hóa
Mới có thể truyền bá lý chơn
Nói chung là dễ kiếm cơm
Cuộc sống phú túc,khác hơn tăng nghèo .
Có khả năng dắt dìu đệ tử
Có khả năng phụng sự người thân
Lợi ích lớn lao muôn phần
Cho nên tất cả phải cần phát huy .
Còn như việc tu trì giải thoát
Chẳng thấy đem lợi lạc cho ai
Nên đối với công việc nầy
Chỉ mang hy vọng những ngày về sau .
Như vậy là phần nào đã rõ
Xuất gia thời nay, khó lắm ru
Không xuất gia thì kể như
Chỉ làm cái việc thầy tu trọc đầu !
---------
(1)-“Nhân Đà la cảnh giới môn”.
(Kinh Hoa Nghiêm)
(2)-“Vui chịu với mọi cảnh ngộ”=
(Xả giác chi) .
(Minh Đăng Quang)
---o---
Gia Thất Am10.03.2022-08.02.Nhâm Dần .(2433)
TRƯỚC-SAU
(Nhập lưu vong sở)
+ + +
Muốn nhập lưu lẽ đương nhiên
Phải dứt chất chứa ưu phiền buồn lo .
Chớ chẳng thể chấp nhận cho
Một người đầy ấp lắng lo ưu phiền.
Chứa đầy chướng nghiệp,chướng duyên
Lại có thể bước vào thuyền Nhập lưu .
Quá đúng theo ý nhiều người
Nhưng chỉ đúng năm phần mười mà thôi .
Năm phần còn lại tạm thời
Theo cách giải khác cũng hơi hợp tình .
Như cách xắp xếp trong kinh
Tứ quả Thánh, có bốn pần như sau :
Nhập lưu chỉ là mới vào
Nhất lai, Bất lai, phía sau vẫn còn
Vô sanh không vui,chẳng buồn(1)
Mới dứt khoát là không còn sở tri .
Vậy là câu nói trên đây
Với hai cách lý giải nầy không sai .
Nhập lưu trước,nghe cũng hay
Vong sở trước,cũng bản bài kém chi ?
Đốn tiệm phương tiện tùy nghi
Có người giải thoát trước khi qua bờ .
Có người nhút nhát chần chờ
Phải đợi kẻ giúp,phải nhờ người đưa .
Tóm lại tùy theo căn cơ
Trước, sau gì cũng là đồ giả danh .
Cho nên trong việc tu hành
Nói cho vui, chớ có thành thứ chi .(2)
----------
(1)-“Ly ưu-Xả lạc”= Vô sanh=A La Hán .
(2)-“Pháp thân giác liễu vô nhất vật
Bản nguyên tự tánh thiên chân Phật
Ngũ uẩn phù hư không khứ lai
Tam độc thủy bào hư xuất một”.
Chứng đạo ca-Huyền Giác)
-Giác sở giác không
Không sở không diệt”…
---o---
Viết theo sự gợi ý của Nguyễn Tấn Lộc
Gia Thất Am 22.01.2022-20.12.Tân Sửu .(2434)
NGƯỜI ĐI (2)
+ + +
Hay tin Người đã đi
Con chẳng biết nói gì
Chỉ vội cầm bút viết
Vài ba vần kệ thi .
Để gọi là tiễn biệt
Người đi mà chẳng đi
Là thiền sư thứ thiệt
Tử sanh có sá gì
Đổi thay quần áo cũ
Mặc mới bộ xiêm y
Đâu phải ai cũng thế
Sanh tử chẳng ai bi ?
-------
-22.01.2022-20.12.Tân Sửu.(2435)
PHIỀN NÃO-BỒ ĐỀ (2)
+ + +
Có phiền não nên mới cần
Bồ đề để cắt đứt phần chướng duyên .
Phiền não chính là căn nguyên
Khiến bao đau khổ lụy phiền khởi sinh .
Phiền não tuy chẳng tướng hình
Nhưng khi xuất hiện,khéo nhìn thấy ngay .
Lo âu thở vắn than dài
Bực bội cao có, mặt mày khó ưa .
Gặp ai cũng muốn hơn thua
Thấy ai cười nói bong đùa cũng gây .
Chẳng muốn giao tiếp với ai
Nếu có thì cũng tao mầy,mầy tao .
Khi nào não phền dâng cao
Hậu quả sự cố ra sao mặc tình .
Tự mình đánh mất chính mình
Bao nhiêu oan trái tội tình xảy ra !
Cho nên phiền não chính là
Độc dược giết chết Hằng sa hữu tình .
Nếu ai trong kiếp nhân sinh
May mắn thấy biết và nhìn nhận ra
Phiền não vốn có, nhưng mà
Không thật có, đó gọi là liễu tri .(1)
Phiền não tự nó mất đi
Gọi là giác ngộ, Bodhi - Bồ đề .
Thấy như vậy mà còn chê
Muốn thấy gì nữa, Bồ đề ở đâu ?
Mê nên lận đận lao đao
Hết mê là giác, còn cầu thứ chi ?
Chả lẽ giác lại còn đi
Tìm giác để giác, vậy thì quá ngu !
Giác, Bồ đề đâu khác nhau (2)
Bồ đề = Giác ngộ - Ấn, Tàu dịch phiên .
Giác, là giác ngay hiện tiền
Giác ngay tại chổ, giác liền tại nơi .
Giác khi đang ở trong đời
Đầy dẫy phiền phức,rối bời đảo điên .
Giác là điều kiện trước tiên
Giác là phương tiện thắng duyên dẫn đầu .
----------
-Cảm hứng khi đọc lại 2 câu :
“Trong phiền não mà thấy Bồ đề,
đó là như như kiến.
Rời phiền não mà thấy Bồ đề,
đó là điên đảo kiến.”
(Kinh Đại Bảo Tích)
(1)-“Phiền não nhân tâm cố hữu
Vô tâm phiền não hà cư”…
(Minh Châu Hương Hải)
-“Nhược nhân tịnh bất tịnh
Điên đảo sanh tam độc
Tam độc tức vô tánh
Cố phiền não vô thực”.
(Trung Luận-Long Thọ)
(2)-“Mỹ ngọc tàng ngoan thạch
Liên hoa xuất ứ nê
Tu tri sanh tử xứ
Ngộ thị tức Bồ đề”.
(Thiền Sư Minh Lương)
-(Ngọc kia trong đá ẩn mình
Sen nọ từ trong bùn sình nảy ra
Tu ngay nơi cõi Ta bà
Tử sanh tự tại ngộ ra Bồ đề.)
(NB)
---o---
Gia Thất Am 24.01.2022-22.12.Tân Sửu (2436)
NHƠN HOÀI ÁI DỤC (1)
(BẤT KIẾN ĐẠO GIẢ)
+ + +
Khi lòng vẫn còn ghét thương
Khi tâm vẫn còn vấn vương ai hoài.
Tình, tiền, danh, lợi, sắc, tài
Yêu thương, ân ái kéo dài lần khân .
Ái muốn thỏa mãn tự thân
Dục muốn tất cả nằm trong tay mình .
Nhất là dục sắc, dục tình
Dục trong ý tưởng,không nhìn thấy ra.
Bên ngoài khoát áo Ca sa
Bên trong lòng dạ quỷ ma gạt người.
Dục tình nung nấu khôn ngui
Còn đâu tâm trí dưỡng nuôi Phật lòng !
Vậy là khó thể thành công
Khai,thị,ngộ,nhập,Phật trong tánh mình .
Vậy những ai nếu nhiệt tình
Muốn thấy Phật đạo,phải tin Phật đà.(2)
Cỏ khô gặp lửa tránh xa (3)
Đối với dục ái khó mà viễn ly .
Ái dục nếu cứ duy trì
Khó thấy được đạo quá thì đúng thôi .
----------
(1)-“Phật ngôn : Nhơn hoài ái dục bất kiến
đạo giả. Thí như trừng thủy trí thủ giảo
chi, chúng nhơn cộng lâm vô hữu đồ kỳ
ảnh giả, nhơn dĩ ái dục giao thố; tâm
trung trọc hưng, cố bất kiến đạo. Nhữ
đẳng Sa môn đương xả ái dục, ái dục
cấu tận,đạo khả kiến hỹ”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 16)
(2)-“Phật ngôn : Ái dục chi nhơn,du như chấp
cự nghịch phong nhi hành, tất hữu thiêu
thủ chi hoạn”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 25)
(3)-“Phật ngôn : Phù vi đạo giả như bị càn
thảo hỏa lai tu tị,đạo nhơn kiến dục tất
đương viễn chi”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 30)
---o---
Gia Thất Am 13.02.2022-13.01.Nhâm Dần .(2437)
ÁI DỤC CẤU TẬN
(ĐẠO KHẢ KIẾN HỸ)
+ + +
Đức Phật đã khẳng định rằng
Ái dục chính là nguyên nhân đứng đầu (1)
Dẫn người đắm đọa chìm sâu
Xuống lên ba cõi, ra vào sáu nơi .
Khi đã vào chốn ấy rồi
Thì khó có thể bứt rời thoát ra .
Vì thế chớ có dại tà
Nói mình thấy đạo khi mà trong tâm
Dâm căn vẫn còn nẩy mầm
Vẫn còn máy động ngấm ngầm trong ta.
Thấy đạo thì phải thật là
Không còn bóng dáng dâm tà bên trong.(2)
Ái dục cấu tận mới mong
Gọi là thấy đạo, bằng không chỉ là (3)
Cháu con của lủ ác ma
Che mắt thiên hạ, gian ngoa gạt người .
Khi nào dục, ái dứt rồi
Thì người nầy mới thấy thời đạo chơn .
Dựa vào lời Phật dự ngôn
Chác chắn chẳng ai dám còn thậm xưng !
---------
(1)-“Ái dục mạc thậm ư sắc,sác chi vi dục,
kỳ đại vô ngoại,lại hữu nhất hỹ nhược
sử nhị đồng, phổ thiên chi nhơn, vô
năng vi đạo giả hỹ”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 24)
(2)-“Dâm tâm bất khả xuất
Trần lao bất khả trừ”.
(Kinh Thủ Lăng Nghiêm)
(3)-“Nhơn hoài ái dục bất kiến đạo giả”…
-Ái dục cấu tận,đạo khả kiến hỹ”.
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 16)
---o---
Gia Thất Am 12.02.2022-12.01.Nhâm Dần (2438)
N H Ư Ợ C . . .
+ + +
Các pháp vốn duyên sanh như huyễn
Nên chúng luôn biến chuyển đổi thay
Từng giây,từng phút,từng ngày
Đó là cái lẽ xưa nay vậy mà .
Nếu hiểu được thì ta không khổ
Bằng trái lại muôn thuở sầu lo
Bởi chúng chẳng thuận ý ta
Luôn luôn chống trái,bất hòa,bất tuân.(1)
Đang thăng tiến bổng dưng trượt dốc
Đang tóm thu bổng chốc trắng tay
Đang giàu có chợt ăn mày
Đang thành đạt chợt gia tài tiêu tan .
Đang vui vẻ ngập tràn hạnh phúc
Chợt tin buồn chiến cuộc,thiên tai
Mới vừa thức dậy sớm mai
Chợt phát hiện tứ chi nầy bất toại
Trời đất còn đổi thay thời tiết
Mưa trái mùa, hư hết mùa màng
Lóc chướng nhà cửa tiêu tan
Hạn hán,dịch bệnh lầm than khốn cùn .
Nói để hiểu, để đừng lầm tưởng
Cho nhân gian là chốn thiên đường
Để khi đối diện vô thường
Không phải đau khổ thảm thương rối bời
Nhiều,nhiều lắm cảnh đời ngang trái
Nên gọi đời khổ hải, sông mê
Bất như ý túc mọi bề
Vì đời vốn dĩ không hề giản đơn .
Vô thường vì chúng luôn thay đổi
Thay đổi luôn nên gọi vô thường
Vô thường thường sự,sự thường (2)
Vô thường là sự sự thường đổi thay .
Hiểu được cái chổ nầy thì chẳng
Phải lắng lo, lo lắng điều chi
Tiền thân Thích Ca Mâu Ni
Cầu bốn câu kệ, sá chi thân nầy . (3)
Còn ngày nay nếu ai hiểu được
Thì cũng sẽ thoát vượt khổ đau
Chớ chẳng nhất thiết người nào
Cũng phải khổ, nếu dựa vào câu trên ?(4)
Nay mới được hiểu thêm đôi chút
Không vô thường,đích thực là thường (5)
Dòng sông cứ trôi chảy luôn
Cuộc đời vẫn thế,thế thường thế gian .
Thế là chẳng còn toan, còn tính
Vậy là tánh đã định tỉnh rồi
Người nầy đang ở trong đời
Nhìn vô thường như mây trời nhẹ bay .
----------
-Cảm hứng khi đọc lại bài thi kệ :
“Nhược bất tùng duyên sanh
Vân hà đương hữu khổ
Vô thường thị khổ nghĩa
Định tánh vô vô thường”.
(Trung Luận-Long Thọ)
(1)-“Tuy nãi tứ đại phò trì thường
tương vi bội…Vô thường sát quỷ
niệm niệm bất đình, mạng bất
khả diên,thời bất khả đãi”.
(Quy Sơn Cảnh Sách)
(2)-“Vô thường thị thường”.
(Cổ Đức)
(3)-“Chư hạnh vô thường
Thị sanh diệt pháp
Sanh diệt diệt dĩ
Tịch diệt vi lạc”.
(Kinh Niết Bàn)
(4)-“Vô thường thị khổ nghĩa”…
(Trung Luận-Long Thọ)
(5)-“Định tánh vô vô thường”.
(Long Thọ-Trung Luận)
---o---
Gia Thất Am 24.02.2022-24.01.Nhâm Dần .(2439)
T H Ọ
+ + +
Bởi vì ta thọ quá nhiều
Các duyên nên khiến lắm điều oan ương .
Nào sắc, nào thanh, nào hương,
Nào vị, nào xúc, pháp luôn không rời .
Thọ biết bao thứ trên đời
Tình, tiền, danh, lợi, buồn vui,hận hiềm .
Thọ biết bao nhiêu thói quen
Phong tục, tập quán cổ kim lỗi thời .
Thọ những tín ngưỡng suy đồi
Không có văn hóa,kém thời văn minh .
Mê tín phi thực, siêu hình
Thọ nhiều thứ,càng làm mình khổ thêm .
Thích ưa ra sức kiếm tìm
Là nguyên nhân khiến đắm chìm khổ luân .(1)
Ba đường, sáu nẻo gian truân
Vì các cảm thọ chưa từng ngủ quên .
Vậy là muốn được bình yên
Thì phải dứt hết các duyên trong ngoài .(2)
Lời kinh nói vốn không sai
Lời Tổ lập lại chẳng ngoài ý trên .
Nếu như cả hai chưa quên
Thì người nầy khó gần bên Niết bàn .
Còn như nếu ai tự thân
Đã cắt đứt hết duyên gần, duyên xa .
Thì người nầy đã vượt qua
Biển trầm luân tiến vào nhà Như lai .
---------
-Cảm hứng khi đọc lại bài kệ thi :
“Thọ chư nhân duyên cố
Luân chuyển sanh tử trung
Bất thọ chư nhân duyên
Thị danh vi Niết bàn”.
(Trung Luận-Long Thọ)
(1)-“Nhược bất tùng duyên sinh
Vân hà đương hữu khổ
Vô thường thị khổ nghĩa
Định tánh vô vô thường”.
(Trung Luận-Long Thọ)
(1)-“Ngoại tức chư duyên
Nội tâm vô đoan
Tâm như tường bích
Khả dĩ nhập đạo”…
(Bồ Đề Đạt Ma)
---o---
Gia Thất Am 22.02.2022-22.01.Nhâm Dần .(2440)
SINH NHẬT
+ + +
Sống đến bảy lăm đã hiếm hoi
Có sống thêm nữa cũng vậy thôi
Cũng sanh,cũng lão,cũng bệnh tử
Cũng vẫn như nhau một kiếp người.
Cũng mừng,cũng giận,cũng buồn vui
Hỷ, nộ, ái, ố mãi không thôi
Cũng vẫn tình, tiền, danh, lợi, sắc
Vẫn mãi lanh quanh suốt một đời .
Yêu thương,thù hận mãi khôn nguôi
Oan trái, trái oan cột chặt người
Lẩn quẩn lại qua trong sáu nẻo
Không đầu mà lại cũng không đuôi .
Cứ thế dằn dai nên gọi đời
Lòng vòng lên xuống là luân hồi
Nhưng chẳng có ai muốn tháo gở
Thế là cùng khổ với nhau thôi !
Đời là vậy đó, có gì vui
Dẫu sống trăm năm chẳng rõ đời
Lặn hụp thăng trầm không tỉnh thức
Nhắm mắt buông tay uổng kiếp người !
Sống được bao năm cũng đủ rồi
Với cái tuổi nầy tạm nghỉ ngơi
Bởi lẽ thời gian không còn đủ
Để khơi mào tạo một sân chơi .
Thôi thì ngồi lại để quán soi
Quán cõi nhân gian,quán kiếp người
Người chẳng mấy ai còn sống mãi
Đời cũng thành,trụ,hoại,không thôi .(1-2)
Thế là vạn vật với con người
Thảy bị vô thường chi phối thôi
Biết thế chúng ta đừng nuối tiếc
Những cái đã qua, đã mất rồi .
Sống không vướng bận chuyện tình đời
Như đám mây trời bảng lảng trôi
Tan hợp, hợp tan như bức họa
Lửng lơ, lơ lửng giữa khung trời .
Sống đến hôm nay tạm đủ rồi
Chẳng còn chi nữa để hỏi đòi
Cho dù tử nhật hay sinh nhật
Cũng vẫn như nhau,huyễn giả thôi .
----------
(1)-“Càn khôn túng thị song phi cốc
Cự hải hà phòng nhất điểm âu”.
(Tuệ Trung Thượng Sĩ)
(2)-“Liễu liễu kiến vô nhất vật
Diệc vô nhân,diệc vô Phật
Đại thiên sa giới hải trung âu
Nhất thiết Thánh Hiền như điển phất”.
(Chứng đạo ca-Huyền Giác)
---o---
Gia Thất Am 03.03.2022-01.02.Nhâm Dần .(2441)
DIỆT DĨ
(Kinh Niết Bàn)
+ + +
Chư hành vô thường tự xưa nay
Là pháp sanh diệt chẳng hề sai
Dưới trên,sau trước đều xuôi thuận
Chỉ có câu 3 nghe trái tai ! (1)
Sanh diệt làm sao diệt được đây
Lại bảo diệt dĩ sanh diệt nầy
Đã diệt, diệt rồi, là an lạc (2)
Diệt rồi, là diệt cái gì đây ?
Sanh diệt từ xưa cho đến nay
Không sanh, hiện hữu thứ gì đây
Không diệt làm sao thay đổi mới
Diệt sanh,sanh diệt vốn không hai .
Tiệm Nguyên xưa đã vấn nạn thầy
Đạo Ngô sau trước vẫn không khai
Sinh ư ? Tử ư ? quyết chẳng đáp
Chỉ có Tuệ Trung, nhàn vậy thôi .(3)
Diệt sanh,sanh diệt chẳng đầu đuôi
Vô thỉ, vô chung thế thế thời
Vậy nếu chẳng diệt được sanh diệt
Là ta chẳng tịch diệt an vui ?
Thử hỏi nhân gian có mấy người
Đã diệt được sanh diệt ấy rồi
Và thứ diệt sanh, sanh diệt đó
Có phải thứ sanh diệt trong đời ?
Nếu diệt được sự diệt sanh rồi
Thì đâu còn ai ở trong đời
Cũng chẳng địa cầu và thế giới
Còn ai đâu nữa để mà vui ?
Tôi đã bỏ ra cả khoảng đời
Nghiền ngẫm câu nầy nuốt chẳng trôi
Tại sao không phải là “Liễu triệt
Sanh diệt” mới tịch diệt an vui ?
Dù sao kinh cũng đã chép rồi
Nhưng chẳng phải lời Thế tôn tôi
Mà do La sát quỷ thuật lại
Chắc gì chỗ ngộ đã đến nơi ?
Huyền Giác sau khi giải ngộ rồi
Thơ văn thi phú quá tuyệt vời (4)
Liễu liễu thấy không Trời,không Phật
Liễu liễu rồi không vật,không người .
Nhân gian nầy như bọt biển khơi
Hiền thánh nọ,như điện giữa trời
Mặc thế sự diệt sanh,sanh diệt
Đã là đời, thì phải vậy thôi !
-“Sanh chi vô thực,tử hà thực
Sanh tử,tử sanh vô cùng cực
Liễu tri sanh tử vĩnh vô ưu
Bất thức tử sanh,sanh tử bức !”(5)
Đó là những lời thành thật nhất
Qua bao năm ôm ấp trong lòng
Vừa mới được sư đệ góp phần
Tra chữ Hán ở trong Đại tạng.
Nhờ thế đã làm cho tỏ sáng
Dĩ : đã, rồi.-Diệt, chẳng đổi thay
Và chính hai chữ “diệt dĩ ”nầy (6)
Đã làm cho tôi đây dị ứng !
Câu thứ ba chẳng phải không đúng
Nhưng với ai còn chướng tử sanh
Việt Nam ta có Ni Diệu Nhân
Xem sanh tử như phần tất yếu .(7)
Chớ thậm xưng,cũng đừng cường điệu
Ai đã diệt được sanh diệt rồi
Bằng chứng, mọi sự việc ở đời
Vẫn nối tiếp luân lưu biến chuyển .
Còn tâm thức luôn luôn phát triển
Chưa bao giờ có chuyện mất đi
Ý thức luôn hiện khởi mọi khi
Có chăng chỉ trừ khi trục trặc .(8)
Tóm lại chẳng có gì diệt mất
Chỉ thay đổi tánh chất tướng hình
Hạt bụi nhỏ trở thành hành tinh
Hành tinh lớn biến thành hạt bụi .(9)
---------
Cảm hứng khi đọc lại bài kệ :
-“Chư hành vô thường
Thị sanh diệt pháp
Sanh diệt diệt dĩ
Tịch diệt vi lạc.”
Kinh Đại Bát Niết Bàn
(Phẩm Thánh Hạnh)
(1)-“Sanh diệt diệt dĩ”
(2)-Dĩ = Đã = Rồi .
(3)-“Sanh tử nhàn nhi dĩ.”
(Tuệ Trung Thượng sĩ)
(4)-“Liễu liễu kiến vô nhất vật
Diệc vô nhân diệc vô Phật
Đại thiên sa giới hải trung âu
Nhất thiết Thánh Hiền như điển phất”.
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
(5)-“Sanh chi vô thực,tử hà thực
Sanh tử,tử sanh vô cùng cực
Liễu tri sanh tử vĩnh vô ưu
Bất thức tử sanh,sanh tử bức”.
(Chơn Pháp)
(6)-Diệt vẫn là diệt .
(7)-“Sanh,lão,bệnh,tử lý chi thường nhiên…”
(Ni Sư Diệu Nhân Triều Lý)
(8)-“Ý thức thường hiện khởi
Trừ sanh vô tưởng thiên
Cập vô tâm nhị định
Thùy miên dữ muộn tuyệt”.
(Duy thức Tam thập tụng)
(9)-“Nhất tức nhất thiết
Nhất thiết tức nhất
Đản năng như thị
Hà lự bất tất “.
(Tín tâm minh-Tăng Xán)
---o---
Gia Thất Am 31.03.2022-29.02.Nhâm Dần .(2442)
Tiễn biệt bạn
NGUYỄN THẾ BÌNH
+ + +
Chưa kịp chuyển những bài thơ mới
Vừa viết xong gởi tới bạn già
Để khi nhàn rổi ngâm nga
Thì bạn vội vả đi xa mất rồi !
Thế là hai phương trời cách biệt
Anh cùng tôi dù thiết thân nhau
Vẫn chẳng thể nào đổi trao
Tâm sự như những ngày nào đã qua .
Nhớ khi còn lại qua, qua lại
Đem trà ngon mời đãi bạn hiền
Tâm sự góc khuất tư riêng
Cuộc đời bạn cũng lắm duyên,nhiều tình .
Tuổi đã cao,nguồn tình không cạn
Lúc nào cũng có bạn hòa minh
Dù chẳng phải sắc, phải cầm
Chẳng phải loan phụng,tri âm mấy người ?
Sống chẳng phung phí đời là được
Phải ở ăn có trước, có sau
Phải xử sự như thế nào
Đừng để thiên hạ nhìn vào phán phê .
Anh quá khéo,chẳng chê chi được
Âu cũng là duyên phước mỗi người
Nếu đem so sánh cùng tôi
Thì tôi thua kém anh thời quá xa .
Giờ đây chỉ còn là kỷ niệm
Nhắc nhớ nhau những chuyện qua rồi
Tạm gọi là giữa cuộc đời
Chưa có ly biệt bạn thời với tôi .
Nhưng bạn ơi ! Cuộc đời vốn dĩ
Là vô thường, vô thỉ vô chung
Chẳng có gì mãi thường tồn
Nên sự thay đổi,mất còn đương nhiên .
Thôi ! Bạn hãy nằm yên an nghĩ
Dù vui buồn cũng hãy bỏ qua
Hãy xem tất cả chỉ là
Một giấc mộng thoáng đi qua cuộc đời .
---------
Gò Vấp 00.00.202 .(2443)
LẦN HAI VƯỢT NGỤC
(Tặng em gái Huệ Lan)
+ + +
Lần thứ nhất khi mười ba tuổi
Em đã là sư nữ xuất gia
Bỏ cha mẹ, bỏ ông bà
Nương Phật đạo,tạo thêm mà phước duyên.
Hơn mười năm cửa thiền gắn bó
Nhờ ơn trên Phật Tổ chở che
Chướng nghiệp nào cũng vượt qua
Nhưng gốc ái dục chướng ma vẫn còn !
Khiến sau cuộc nước non biến chuyển
Thuyền con rơi vào biển mênh mông
Một phút yếu dạ non lòng
Đã chui vào chốn cùm gông giam cầm !
Bốn mươi năm thăng trầm,điên đảo
Luôn sống với mộng ảo huyễn trần
Dù đã cố gắng bao lần
Nhưng chẳng thể cỡi cùm gông xích xiềng .
Nay sắp sửa về miền âm cảnh
Bảy mốt năm lận đận lao đao
Muốn được lần nữa nhập vào
Ni đoàn Khất sĩ ngày nào nương thân.
Vừa mừng vừa bâng khuâng buồn tủi
Không ngờ lại có buổi hôm nay
Được sống lại lần thứ hai
Trong vùng đất thánh Như lai tịnh thiền .
Âu cũng là túc duyên xưa cũ
Khiến vào đời nếm đủ vị mùi
Thật tế đời chẳng gì vui
Ta bà kham khổ đứng ngồi không yên !
Nay mừng em hữu duyên,hữu phước
Một lần nầy chẳng được như nguyền
Hãy nhớ “Mạng bất khả diên,
Thời bất khả đãi” lời Thiền(sư)Quy Sơn.
-----------
Gia Thất Am 15.04.2022-15.03.Canh Dần .(2444)
Tiễn biệt
Ni Trưởng ĐIỂU LIÊN
Viện chủ Tịnh xá Ngọc Châu
(Ô Môn - Cần Thơ)
+ + +
Mẹ tôi mất khi xưa, cô viếng
Nay cô mất, tôi tiễn bước cô
Nam mô Tát ra tố rô
Bồ đề tát đõa bến bờ không hai .
Không người đi,chẳng ai kẻ đến
Không đến đi, lấy chốn nào về ?
Không giác,cũng chẳng có mê
Giác mê, mê giác trò hề diễn chơi .(1)
Nếu xong việc,nghỉ ngơi cho khỏe
Bằng chưa xong vui vẻ tiếp làm
Bất hưu tức chẳng chán nhàm
Chấp cự, Cự thủ soi đàng cùng đi .(2)
Người đến nơi,mình thì cũng đến
Bờ đã lên thuyền bến để yên
Ai cần thì tu bỗ thêm
Du khách quá hải,chớ nên bận lòng .
Chút hương tích tựu trong quá khứ
Nếu có người đồng sự chung tay
Cùng tích lũy chúng hương nầy (3)
Thì chắc chắn sẽ có ngày tỏa loan.
Từ thuở bé chẳng màng thế sự
Đến hôm nay hãy tự thoát ra
Giải Tam độc,xuất Tam gia
Tự tại vô ngại, Ta bà vãng lai .(4)
Dù ở đâu vẫn hoài bản nguyện
Vẫn tiếp tục cống hiến đời mình
Vì lợi ích cho chúng sinh
Thượng hoằng,hạ hóa hàm linh muôn loài .
----------
(1)-“Giác sở giác không
Không giác tịch nhiên
Không sở không diệt”…
(Kinh Lăng Nghiêm)
(2)-“Bất hưu tức-Chấp cự-Cự thủ”.
(Kinh Duy Ma Cật)
(3)-Nước Hương tích-Cõi chúng hương .
(Kinh Duy Ma Cật)
(4)-Vãng lai Tam giới chi tân
Xuất một vị tha tác tắc”.
(Quy Sơn Cảnh Sách)
---o---
Gia Thất Am 17.04.2022-17.03.Canh Dần .
Chơn Pháp Nguyễn Bá Quang (2445)
Giỗ Thầy (Lần 36)
Trưởng Lão
GIÁC NHƠN Ân Sư
(Một trong những vị
đại đệ tử của Tổ Sư MĐQ)
+ + +
Ba năm qua chẳng về cúng giỗ
Không phải là chẳng nhớ đến Thầy
Nhưng với chướng nghiệp họa lây
Toàn cầu dịch bệnh chất đầy xác thiêu .
Việc đi lại có nhiều trở ngại
Việc gặp nhau chẳng phải dễ dàng
Ngăn ngừa dịch bệnh lây lan
Mỗi người đều phải chấp hành lệnh chung .
Các con cũng cùng chung số phận
Thảy đều đồng chấp nhận yêu cầu
Chẳng đặng qua lại gặp nhau
Ở yên tại chỗ(đến)khi nào dịch tan .
Sinh hoạt đã hoàn toàn bình phục
Việc đến đi sẽ được dễ dàng
Ít nhất cũng phải vài năm
Các con mới được về thăm mộ Thầy .
Không về nhưng con đây vẫn nhớ
Vì ân Thầy muôn thuở khó phai
Những gì có được hôm nay
Đều do ân đức của Thầy ngày xưa .
Được nương dưới mái chùa yên tỉnh
Được học hành Diệt tránh-Lục hòa
Được ăn bát cơm nghìn nhà
Được ngủ gốc Tất bát la - Bồ đề .
Ngày đêm luôn hướng về đức Phật
Tứ thời đều chuyên nhất hành trì
Tam y, nhất bát, Tứ y (pháp)
Dù chưa giải thoát,chẳng chi bận lòng .
Nhờ Thầy đã ra công dạy dỗ
Huấn tập con từ chỗ mê si
Thấm nhuần đức tính Từ Bi
Nay dù xa cách vẫn ghi nhớ hoài !
Vẫn không quên những ngày xưa ấy
Vẫn bằng lòng với cái hiện nay
Chấp nhận mọi việc đổi thay
Biết nhàn,biết đủ,chẳng hoài vọng xa .
Dù sao cũng trải qua trường lớp
Dẫu chẳng đặng thành đạt đỉnh cao
Những gì học được ngày nào
Đều do Thầy đã truyền trao buổi đầu .
Ân sư phụ con đâu dám sánh
Cùng nghĩa ân hai đấng sanh thành
Vì Cha Mẹ chỉ sanh thân
Còn phần đạo đức tinh thần Thầy cho .
Giỗ Thầy con chẳng lo chu đáo
Nên cứ mãi đau đáu trong lòng
Xin Thầy rộng lượng thứ dung
Muôn đời con mãi nhớ thâm ân Thầy .
----------
Gia Thất Am 03.05.2022-03.04.Canh Dần
(Đệ tử Giác Trí Hạnh) (2446)
KÍNH DÂNG BA
(Tặng em gái Huệ Lan)
+ + +
-Ba ơi !
Giờ con đã thoát vòng lao lý
Bao nhiêu năm hoang phí tuổi xuân
Nghĩ rằng một lần trợt chân
Sẽ trở thành kẻ phế nhân suốt đời !
Song con vẫn mang thời hy vọng
Được một lần đáp trọng ân Ba
Cùng với nghĩa nặng Mẹ già
Vì Ba Má nuôi con mà lớn khôn .
Ba dạy con từ còn thơ ấu
Kinh luật luôn nung nấu thấm nhuần
Bát Đại Nhân Giác thâm huân
Mỗi mỗi đều học nằm lòng Phật kinh .
Nhưng con vẫn hợp trần, bội giác
Chạy theo tiếng huyễn hoặc cuộc đời
Bị nước ái dục cuốn trôi
Tưởng rằng bỏ xác ở nơi xứ người !
May mắn nhờ ơn nơi Đại chúng
Đặt để con vào đúng chỗ xưa
Cái nơi Ba đã tiễn đưa
Con vào cửa Phật khi vừa mười ba .
Nay bảy mốt mới qua khổ nạn
Kính dâng Ba hầu đặng lãm tường
Ba hãy làm chỗ tựa nương
Để con vững bước trên đường hoàn gia .
----------
-19.04.2022-19.03.Năm Canh Dần .
Nguyễn Huệ Lan (2447)
Mừng ngày
SĨ ĐẠT TA ĐẢN SANH
(2022-1-50)
+ + +
Cuộc đời Ngài không ai chẳng biết
Nên nay chẳng bàn việc Đản sinh
Con chỉ xin được thưa trình
Ngài sanh thân chi,(để)mẹ mình mạng vong ?
Chẳng lẽ không thân,không tu được
Ngài là người đức phước hơn người
Cần chi phải sanh vào đời
Để chịu lắm cảnh buồn vui hận hiềm ?
Đề Bà đã nhiều phen hảm hại
Tìm đạo lý dầu dãi muôn phần
Tưởng đã từ giã cõi trần
Nào ngờ còn giữ được thân xác nầy .
Tại sao Ngài phải làm như vậy
Thần thông Ngài đâu đã thua ai
Có thể biến thành Phật ngay (1)
Sao Ngài phải chịu dạn dày gió sương ?
Nếu như Ngài có thương nhân loại
Thì đâu cần chi phải khổ hành
Còn muốn giáo hóa chúng sanh
Cần giác ngộ, đâu cần thành thứ chi ?
Con thắc mắc cũng thì quá đáng
Nhưng nếu chẳng làm sáng tỏ ra
Cứ ca tụng Phật Thích Ca
Ngày sanh,tháng đẻ,Hoàng gia,Hoàng thành .
Những thứ đấy đâu cần thiết lắm
Nếu như Ngài tu chẳng đạo thành
Thì chắc gì người chung quanh
Tán thán ca tụng Đản sanh thế nầy ?
Cho nên trong các ngày lễ hội
Thành đạo là cốt lõi đạo Ngài
Khi sanh ai cũng như ai
Cũng sáu căn,cũng thân nầy như nhau .
Chỉ đáng nói là sau khi ấy
Mọi người đều biết thấy khác nhau
Người thì khiết bạch thanh cao
Kẻ thì ám độn chui vào tối tăm .
Khổ mà lại cho rằng hạnh phúc
Vô thường,lại chấp chặt là thường
Cố tình nắm giữ không buông
Vì thế, đã khổ lại càng khổ thêm !
Phật Ngài đã tri tìm phương thuốc
Để mọi người giảm được khổ đau
Nếu như tất cả tin vào
Bát chánh, chính là pháp mầu tối ưu .
Việc quan trọng, giải trừ gốc khổ
Chớ chẳng phải thi thố tài năng
Là có bao nhiêu cấp bằng
Là dòng giỏi,sanh vào hàng vương gia .
Khổ, một phần cũng do giai cấp
Giàu, mà không biết gốc khổ đau
Từ đâu ? Giải quyết cách nào
Để hết khổ, đều liệt vào Vô minh .(2)
Nên sau khi đản sinh Ngài đã
Nói một câu thiên hạ hãi kinh
Vô lượng sanh tử kiếp sinh
Độc nhất chỉ có riêng mình vượt qua !(3)
Vậy Đản sanh chỉ là cái cớ
Để cho Ngài mượn chổ diễn tuồng
Sanh, lão, bệnh, tử vô thường
Đã thật chứng, đã tỏ tường liễu tri .
Ngài thành Phật ngay khi đang sống
Làm chủ những khát vọng thấp hèn
Vượt qua tình phàm đảo điên
Ngay trong đời sống hiện tiền,tại đây .
Đã là bậc Như lai chánh trí
Có mặt để hiển thị dạy người
Cuộc đời luôn đổi, luôn dời
Có nhưng không thật,buồn vui làm gì !
---------
(1)-Ma Ba tuần cũng có thể biến thành
Phật được khi Tổ Ưu Bà Quật yêu
Yêu cầu .
(Chư Tổ Ấn Hoa)
(2)-“Bất giác Đệ nhất nghĩa đế
thị vi Vô minh”.
-Bất như thật tri đế lý,
thị vi Vô minh”.
(3)-“Thiên thượng thiên hạ
Duy ngả độc tôn
Vô lượng sanh tử
Ư kim tận hỷ “.
(Kinh Phật Bản Hạnh)
---o---
Gia Thất Am 01.05.2022-01.04.Canh Dần (2448)
Mừng ngày
SĨ ĐẠT TA ĐẢN SANH
(2022-2-51)
+ + +
Con đã viết nhiều về Phật Đản
Nhưng vẫn chưa tỏ sáng vấn đề
Tại sao người xưa nặng nề
Thần thánh hóa trong vấn đề Đản sanh ?
Sự thật thì đâu cần phô diễn
Chỉ cần nhất thật tiễn, thật tình
Thần thoại quá khiến nảy sinh
Nhiều cách triết lý linh tinh thần quyền .
Không đồng nhất rao truyền giáo lý
Người thì bảo Phật vị tối tôn
Người thì tỏ vẻ bất đồng
Đối với khoa học vốn không hợp tình .
Khiến thiên hạ phẩm bình đủ thứ
Còn Tăng Ni ấm ứ giải trình
Nhất là khi Ngài mới sinh
Nói một bài kệ “Chỉ mình độc tôn”. (1)
Kệ bốn câu, họ không đọc hết
Chỉ trích ngang và chốt tại đây
“Duy ngã độc tôn”đoạn nầy
Cho rằng”Ngã”chính đức Ngài chủ trương .
Họ đâu hiểu câu trên ý khác
Chính Ngài đã vượt thoát khổ đau
Trong kiếp sanh tử ra vào
Ba đường,sáu nẻo lộn nhào quay lăn .
Câu chữ lại cắt ngang thế đấy
Thì làm sao lý giải cho suông
Phải chăng họ muốn tìm phương
Phá hoại Phật giáo cách non nớt nầy ?
Cũng tại mình hay bày triết lý
Nên họ mới để ý nhào vô
Nhưng rất tiếc những ý đồ
Quấy nhiễu ấy lại là mồ tự chôn .
Ngoài những vị tu còn non kém
Bên trên còn nhiều hạng chân tăng
Văn tự, chữ nghĩa cao thâm
Họ giải thích,mọi người khâm phục liền .
Chẳng phải là tự khen đạo Phật
Chư Tăng Ni thật rất thâm uyên
Chướng nào cũng giải suốt xuyên
Kẻ hung ác,người lành hiền đều thương .
Nhất là kẻ lầm đường lạc lối
Luôn quan tâm kêu gọi quay về
Chỉ cách giải ngộ, phá mê
Để cùng hướng đến Bồ đề Chân như .
Dù Phật đản có hư, có thực
Hư thực là bản chất xưa nay
Có gì không đổi, không thay
Cái luôn thay đổi, cái nầy thực hư ?
Phật tử sanh ra từ miệng Phật
Từ giáo pháp chân thật của Ngài
Nhưng phải đạt được phần nầy (2)
Chớ chẳng phải chỉ nhớ ngày Đản sanh .
Ngài là đấng cha lành muôn loại
Con xin được lễ bái tán dương
Phật đản là để các con
Tô điểm lại những nét son đời Ngài !
-----------
(1)-“Thiên thượng thiên hạ
Duy ngã độc tôn
Vô lượng sanh tử
Ư kim tận hỷ”.
(Kinh Phật Bản Hạnh)
(2)”Tùng Phật khẩu sanh
Tùng pháp hóa sanh
Đắc Phật pháp phần
Cố danh Phật tử “.
(Kinh Pháp Hoa)
---o---
Gia Thất Am 02.05.2022-02.04.Canh Dần .(2449)
Mừng ngày
SĨ ĐẠT TA ĐẢN SANH
(2022-3-52)
+ + +
Tôi có bệnh nói dai, nói dở
Lại thêm tật mắc mõ, trả treo
Không vuốt đuôi,chẳng ăn theo
Không thỏa hiệp với những điều trái sai.
Ai sống tốt thì hay khen tặng
Ai làm sai thì thẳng thắng phê
Với cá tính khó chịu kia
Thầy cô không thích,bạn bè chẳng ưa .
Nhưng tôi chẳng chịu chừa cái tật
Sống như là kẻ bất cần đời
Chỉ hướng nội tại, nội soi
Tìm sự giải thoát ở nơi buộc ràng .
Nhớ Đản sanh,nhớ ngàn năm trước
Đức Thích Ca đã được sanh ra
Lâm Tỳ Ni ngát hương hoa
Vô Ưu (rộ) nở Sĩ Đạt Ta đón chào.
Mới lọt lòng làm sao đi được
Ngài lại bước bảy bước đầu đời
Bảy đóa sen hồng thắm tươi
Đỡ gót hài,chuyện nầy thời ra sao ?
Có người bảo Ngài vào hàng Thánh
Bảy bước là bảy nhánh Giác chi (1)
Có người bảo bảy bước đi
Là Ngài đã vượt khỏi thì Tam tôn .(2)
Ngay kiếp nầy chỉ còn làm Phật
Mọi việc như sắp đặt sẵn rồi
Hiện tượng lạ, báo tin thôi
Nhưng chẳng ai hiểu nên thời đắn đo
Việc nầy càng làm cho rắc rối
Đúng hay sai, ai hiểu nỗi dây
Chỉ có người nào sắp bày
Người ấy sẽ hiểu không sai vấn đề .
Điều nầy vẫn chẳng hề quan trọng
Đúng hay sai tranh tụng làm chi
Đúng thì ta sẽ được gì
Còn sai ta sẽ mất đi thứ nào ?
Ta chẳng thể dựa vào thứ ấy
Mà gọi là được thấy Pháp thân
Văn chương,ngôn ngữ tuyệt luân
Những đến hình tượng cũng không ra gì .
Ngài thành đạo cần chi thứ đấy
Người thành đạo là thấy được ra
Tứ Đế mới thật chính là
Căn nguyên,cội gốc Ta bà khởi sanh .
Tứ Đế cũng tác thành đạo nghiệp
Nếu như chẳng dứt tuyệt khổ đau
Thì Hiền Thánh không cách nào
Biến nhập pháp giới trần lao Ta bà .
Chẳng nhận ra đời là không thật
Cứ đam mê ôm ấp giữ gìn
Khổ não từ đấy phát sinh
Bởi không vừa ý thuận tình với ta .(3)
Nhờ Đạo lý chỉ ra lối sống
Tất cả chỉ là mộng mị thôi
Không có ta,chẳng có người
Ta người không thật có,thời khổ chi ?
Phật đản cũng chỉ vì lẽ ấy
Chỉ cho người rõ thấy đường đi
Có đi hay không là tùy
Chớ Ngài không ép uổng thì một ai .
Nếu ai thấy lời Ngài đúng lý
Thì hãy nên tác ý vâng làm
Đó là Phật hiện thân phàm
Còn ai né tránh, Niết bàn Ngài đi .
Nhân Đản sanh con ghi chép vội
Vài bài thơ để gọi là quà
Nhân ngày Đản sanh Thích Ca
Cha lành bốn loại,thầy mà nhân Thiên .
-----------
(1)-Thất giác chi .
(2)- Tam tôn : Độc Giác-Bồ Tát-Như lai .
(3)-“Bất như ý túc”.
---o---
Gia Thất Am 03.05.2022-03.04.Canh Dần .(2450)
Mừng ngày
SĨ ĐẠT TA ĐẢN SANH
(2022-4-53)
+ + +
Trở lại chuyện ba nghìn năm trước
Lâm Tỳ Ni Ngài được sanh ra
Trong một dòng tộc Hoàng gia
Thân phụ Tịnh Phạn,Ma Gia mẹ hiền
Sau bảy ngày mẹ quy Thiên giới
Xong việc rồi mẹ vội ra đi.
Để lại dương trần anh nhi
Đã đủ sáu thức duy trì mạng căn .(1)
Chuyện của Ngài sanh thân rất lạ
Không sanh như thiên hạ ở đời
Nứt ngang hông thật tuyệt vời
Chuyện lạ như vậy,có thời hay không ?
Còn việc mất mẫu thân cũng lạ
Có người cho bà đã nhiễm trùng
Vết thương quá lớn lại không
Đủ dược liệu làm lành trong,liền ngoài .
Đó là chuyện người nay họ nói
Còn người xưa biết hỏi cùng ai
Thôi hãy bỏ qua chuyện nầy
Và tiếp tục chuyện sanh Ngài ngang hông .
Chuyện nầy cũng là không thể tưởng
Lại có cảnh tượng ấy xảy ra
Việc nầy chưa từng nghe qua
Họa chăng chỉ có Phật đà Thế tôn .?
Đều nầy muốn nói lên gì thế
Ở hông, chỉ có thể mỗ ra
Nếu chẳng xé thịt,banh da
Thì khó có thể chui mà ngang hông .
Việc nầy cũng xin không giải thích
Vì quá ư mù mịt tối tăm
Chẳng đủ kiến thức giải phân
Sợ nói bậy bạ thế nhân họ cười .
Từng phần giải cuộc đời đức Phật
Qua những việc linh cách tục truyền
Có giải được cũng chẳng thêm
Lợi ích gì với người tìm lý chân .
Dù Ngài đang sống trong nhung gấm
Nhưng vẫn luôn hoài vọng bỏ đi
Đi để tìm kiếm thứ gì
Ngài đã ấp ủ, đến khi vượt thành .
Mới biết Ngài đã dành cuộc sống
Của mình để mau chóng tìm ra
Phương pháp chuyển đổi Ta bà
Trở thành Phật cảnh ngay mà tại đây .
Ngài đã làm việc nầy rất tốt
Đã hoàn tất trong một thời gian
Sáu năm là mớ hành trang
Để khẳng định lấy con đàng mình đi .
Và Ngài đã tự tri, tự quyết
Tự chứng thật mọi việc ở đời
Tự Ngài đã liễu tri rồi
Liễu tri Tam giới (như)bọt trôi giữa dòng .(2)
Tất cả đều do tâm sanh khởi
Chế ngự tâm là mọi sự yên
Hãy buông bỏ hết các duyên
Hãy cứ như thế mà thiền, mà tu .
Mà tinh tấn công phu chuyên nhất
Một ngày kia Phật thật Đản sinh
Ngay nơi tự tánh lòng mình
Bây giờ thì hãy mặc tình hỷ hoan !
---------
(1)-Thọ huân trì chủng căn thân khí
Khứ hậu lai tiền tác chủ ông”.
(Bát Thức Quy cũ tụng)
(2)-“Đại thiên sa giới hải trung âu
Nhất thiết Thánh Hiền như điển phất”.
(Huyền Giác-Chứng đạo ca)
---o---
Gia Thất Am 04.05.2022-04.04.Canh Dần (2451).
Mừng ngày
SĨ ĐẠT TA ĐẢN SANH
(2022-5-54)
+ + +
Ngài sanh ra trong hàng vương giả
Nhưng sau cùng buông xả ra đi
Vỏn vẹn chỉ còn bát, y
Sống đời du sĩ đến khi tuổi già .
Ngài chẳng thích xa hoa lộng lẩy
Vì tất cả chẳng phải của mình
Chẳng thích lễ hội linh đình
Đàn, ca, hát, múa giống in người đời .(1)
Bởi người đời sống nơi trần tục
Vì thế nên tham dục vẫn còn
Họ chỉ chờ đợi Thế tôn
Niết bàn là họ lộng ngôn,lộng hành .
Bày vẽ như hoàn thành cung điện
Chế biến thêm nhiều chuyện lễ nghi
Trang nghiêm,trang trí thay vì
Đơn giản thanh tịnh như khi Ngài còn .
Ngài đã bỏ cung son điện ngọc
Chẳng mặc dùng gấm vóc lụa là
Không dụng bảo cái,bảo tòa
Gốc cây thiền tọa,cửa nhà đều không .(2)
Cuộc đời Ngài khi còn tại thế
Vốn chẳng đủ để giáo hóa đời
Vì nghiệp chướng của loài người
Quá sâu,quá nặng,khó rời khó buông !
Họ lại bảo cúng dường chư Phật
Là phải làm cho rất lớn lao
Đời Ngài dù ở ngôi cao
Nhưng đã vượt thoát bôn đào ra đi .
Nên đừng viện lý nầy, lẽ khác
Để thỏa hiệp cùng với Đạo gia…
Hoặc như các đạo trước ta…
Khiến đạo Phật mất gốc là đương nhiên !
Đức Phật đâu chẳng khuyên đệ tử
Chớ bày trò “huyễn sự hoặc nhơn” (3)
Ngài la Như lai Thế tôn
Chớ chẳng phải là phi nhơn thần quyền .
Đản sanh là cơ duyên hoằng hóa
Chớ chẳng phải đặc xá ban ơn
Nên đừng đeo bám Thế tôn
Xin xỏ, khẩn vái, cầu mong điều gì .
Nhân quả chẳng có gì thoát khỏi (4)
Làm lành sẽ gặp phải duyên may
Làm ác vướng phải nạn tai
Nếu thay đổi được, còn ai sợ gì ?
Có thể là sau khi lầm lỗi
Biết cãi chừa sám hối ăn năn
Chấp nhận hình phạt đe răn
Sửa chửa cãi thiện chẳng làm tội thêm .
Đạo Phật chỉ dạy khuyên sửa đổi
Chớ chẳng có cứu rổi cầu xin
Mình làm thì phải tự mình
Chừa bỏ,nên khỏi phải trình,phải thưa .
Đạo Phật từ nghìn xưa vẫn thế
Đến nghìn sau chẳng thể đổi dời
Cái lý chân đã sẵn rồi
Hãy theo chân lý sống đời sạch trong .
Từng phần giải thoát không ngưng trệ
Thì từng phần tánh thể hiện ra
Khi nào phiền não trong ta
Đã giải thoát hết, vậy là khỏi tu .
Nhân Đản sanh trình thư vài đoạn
Gởi anh em bè bạn gần xa
Đọc để biết đạo Thích Ca
Thuở quá khứ ấy khác xa hiện giờ .
----------
(1)-“Nhược dĩ sắc kiến ngã
Dĩ âm thanh cầu ngã
Thị nhân hành tà đạo
Bất năng kiến Như lai.”
(Kinh Kim Cang Bát Nhã)
(2)-“Thế trừ tu phát, nhi vi Sa môn,
thọ đạo pháp giả, khử thế tư tài,
khất cầu thủ túc,nhật trung nhất
thực,thọ hạ nhất túc,thận vật tái
hỷ. Sử nhơn ngu tệ giả,ái dữ dục
dã.”
Kinh Tứ thập nhị chương
(Chương 3)
(3)-“Bất đắc bao tàng hà tỳ hiển dị
hoặc chúng .”
Kinh Phật Di Giáo
( Phẩm Trì Giới 1)
(4)-“Giả sử bách thiên kiếp
Sở tác nghiệp bất vong
Nhân duyên hội ngộ thời
Quả báo hoàn tự thọ”.
Kinh Nhân Quả
---o---
Gia Thất Am 05.05.2022-05.04.Canh Dần (2452)
.
.
.
.