Saarloos

In een nieuwsbericht over een hondententoonstelling lees ik voor het eerst over het bestaan van het hondenras "Saarlooswolfshond". Het ras is in 1932 bewust gefokt door scheepskok Leendert Saarloos in Dordrecht door de kruising van een hond met de wolvin Fleur uit Diergaarde Blijdorp in Rotterdam.

• Wat weet je van de ontstaansgeschiedenis geschiedenis van dit hondenras?

• Maar mijn eigenlijke vraag heeft niets te maken met het hondenras maar met de achternaam Saarloos.  Saarloos is een wijk in Rotterdam, geschreven als Charlois, maar in Rotterdam uitgesproken als Saarloos of Sjarloos. De achternaam Saarloos is daar van afgeleid, vermoed ik. Wat weet je over de geschiedenis van de wijk Charlois in Rotterdam en waar komt die naam vandaan?

Terzijde een persoonlijk herinnering (van Ytzen Lont): De jongste zus van mijn moeder was lange tijd ongehuwd en wijkverpleegkundige in Oosterzee, een dorp van maar enkele boerderijen en woonhuizen aan de zuidoever van het Tjeukemeer in Friesland. Op haar 37ste trouwde ze met een weduwnaar uit Rotterdam en verhuisde ze naar de grote stad. Een glimlach kon ik niet onderdrukken toen wij de adreswijziging kregen: ze ging wonen aan de Dorpstraat. 

Geschiedenis van de Saarlooswolfhond

De Saarlooswolfhond is inderdaad een fascinerend ras met een bijzondere ontstaansgeschiedenis.

Ontstaansgeschiedenis van de Saarlooswolfhond:

De Saarlooswolfhond is vernoemd naar zijn schepper, Leendert Saarloos (1884-1969). Saarloos, een liefhebber van Duitse Herdershonden, wilde een ras creëren dat dichter bij de natuur stond en de eigenschappen van de wolf beter behield. Hij begon in 1932 met zijn fokprogramma door een Duitse Herder reu, Gerard van der Fransenum, te kruisen met een wolvin, Fleur, afkomstig uit Diergaarde Blijdorp in Rotterdam.

De eerste generaties waren niet eenvoudig te hanteren, aangezien de wolvenbloedlijn sterk aanwezig was. Saarloos selecteerde streng op honden die een evenwichtiger karakter hadden en beter geschikt waren als gezelschapshonden, maar wel met behoud van de oorspronkelijke, natuurlijke eigenschappen. Hij streefde naar een ras dat enerzijds de kracht, intelligentie en waakzaamheid van de wolf bezat, en anderzijds de trainbaarheid en aanhankelijkheid van een hond.

Na de dood van Leendert Saarloos in 1969 werd zijn werk voortgezet door zijn vrouw en dochter. In 1975 werd het ras officieel erkend door de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland onder de naam "Saarlooswolfhond".

Geschiedenis van de wijk Charlois in Rotterdam

Een link tussen de achternaam Saarloos en de wijk Charlois is heel aannemelijk. Het is inderdaad zo dat de naam Charlois in het Rotterdams vaak wordt uitgesproken als "Saarloos" of "Sjarloos", en dat familienamen vaak zijn afgeleid van geografische locaties.

De geschiedenis van Charlois gaat ver terug:

• Middeleeuwen: Charlois was oorspronkelijk een ambachtsheerlijkheid en behoorde tot het Land van Putten. Het was een agrarisch gebied, voornamelijk bestaande uit polders en boerderijen.

• Stichting in 1462: De naam Charlois is afkomstig van Karel de Stoute, Charles le Téméraire [= roekeloos, stoutmoedig], hertog van Bourgondië. In 1462 gaf hij toestemming aan de ambachtsheer Philips van Wassenaer om het dorp een naam te geven en te stichten. De naam Charlois is dus een gelatiniseerde vorm van "Karelslo", wat zoveel betekent als "bos van Karel" of "open plek in het bos van Karel". Het was destijds een eerbetoon aan de hertog.

• Groei en ontwikkeling: Door de eeuwen heen ontwikkelde Charlois zich gestaag. De ligging aan de Maas en nabij Rotterdam zorgde voor economische groei.

• Annexatie door Rotterdam: In 1895 werd Charlois, net als andere omliggende gemeenten, geannexeerd door Rotterdam. Dit was noodzakelijk vanwege de snelle groei van de haven en de stad, die meer ruimte nodig had voor industrie en bewoning. Charlois transformeerde van een zelfstandig dorp naar een stedelijke wijk van Rotterdam, met veel arbeiderswoningen en voorzieningen voor de havenarbeiders.

• Moderne tijd: Tegenwoordig is Charlois een levendige en diverse wijk in Rotterdam-Zuid, met een mix van wonen, werken en groen. De historische kern is nog deels herkenbaar, maar de wijk heeft zich sterk ontwikkeld tot een volwaardig onderdeel van de moderne stad.

Kortom, de naam Charlois is direct gerelateerd aan Karel de Stoute, en de uitspraak "Saarloos" is een Rotterdams dialectische variant die waarschijnlijk heeft geleid tot de achternaam Saarloos voor mensen die oorspronkelijk uit dit gebied kwamen.

RTV Utrecht 31-05-25 Niet schrikken, het zijn geen wolven, mar Saarlooswolfhonden vandaag in Woudenberg

Wikipedia Karel de Stoute