Zijn kat en hond exoten in Nederland en Europa? Hoe zijn de kat en de hond in onze contreien terecht gekomen? Ik neem aan dat de hond van de inheemse wolf afstamt of daarmee verwant is maar dat er geen katachtigen in onze contreien in de natuur leefden, dus dat de kat uitsluitend als huisdier naar Noord-Europa is gekomen. Hoe zit dat?
Zowel de kat als de hond worden in Nederland en Europa beschouwd als exoten. Dit betekent dat ze oorspronkelijk niet in dit gebied voorkwamen en door de mens zijn geïntroduceerd.
De hond: De domesticatie van de hond (Canis lupus familiaris) vond duizenden jaren geleden plaats vanuit de grijze wolf (Canis lupus). Hoewel de wolf van nature in Europa voorkwam, is de gedomesticeerde hond door menselijke migratie en interactie over het continent verspreid. De verschillende hondenrassen die we vandaag kennen, zijn het resultaat van eeuwenlange selectie door de mens. Je zou kunnen zeggen dat de hond een 'door de mens gemodificeerde' inheemse soort is, maar in zijn gedomesticeerde vorm wordt hij als exoot beschouwd.
De kat (Felis catus) is inderdaad ook een exoot. De wilde voorouder van de huiskat is de Afrikaanse wilde kat (Felis silvestris lybica). Er leefden van nature geen katachtigen in Noordwest-Europa die directe voorouder van onze huiskat zijn. De kat werd waarschijnlijk zo'n 9.000 tot 10.000 jaar geleden in het Midden-Oosten gedomesticeerd, mogelijk aangetrokken door de overvloed aan knaagdieren rond menselijke nederzettingen. Van daaruit verspreidde de kat zich, waarschijnlijk via handelsroutes en menselijke migratie, naar Europa. De Romeinen speelden een belangrijke rol in de verdere verspreiding van de kat over het continent.
Kortom, hoewel de hond afstamt van een inheemse soort, is de gedomesticeerde vorm door menselijk handelen verspreid. De kat is volledig afkomstig van een niet-Europese voorouder en is uitsluitend als gevolg van menselijke introductie in onze ecosystemen terechtgekomen.