Buitenslandse vertalingen van het Wilhelmus

Bron: Styloblog 07-05-25

Vertalingen van het Wilhelmus

Dit artikel is geschreven door Gemini AI in antwoord op mijn vraag over buitenlandse vertalingen van het Wilhelmus.
Vervolgens is het artikel ook besproken in Deep Dive, gegenereerd door Gemini AI. 

Deep Dive [audio]: Wilhelmus Worldwide: the Secret Life of the Dutch Anthem in Translation

Onderstaande artikel in PDF

Buitenlandse vertalingen van het Wilhelmus

1. Inleiding:

Het Wilhelmus van Nassouwe, doorgaans aangeduid als het Wilhelmus, fungeert als het nationale volkslied van zowel Nederland als het soevereine Koninkrijk der Nederlanden.1 Deze dubbele status benadrukt het fundamentele belang ervan voor de Nederlandse identiteit. Het Wilhelmus, dat minstens teruggaat tot 1572, heeft de eer het oudste nationale volkslied te zijn dat vandaag de dag nog in gebruik is, mits een volkslied wordt gedefinieerd door de aanwezigheid van zowel melodie als tekst.1 Deze lange levensduur suggereert een diepe en blijvende verbondenheid met de Nederlandse geschiedenis en cultuur. Hoewel de populariteit van het Wilhelmus onder de Nederlandse bevolking door de geschiedenis heen consistent is geweest, werd het pas op 10 mei 1932 officieel erkend als het nationale volkslied.1 Deze uitgestelde officiële erkenning duidt op een complex historisch en politiek landschap waarin de symbolische kracht van het volkslied zich in de loop van de tijd ontwikkelde. Interessant is dat het Wilhelmus van 1954 tot 1964 ook diende als het volkslied van de Nederlandse Antillen, wat het bredere belang ervan binnen het Koninkrijk der Nederlanden in die periode benadrukt.1 De lange periode waarin het Wilhelmus geen officiële status had, doet vermoeden dat de diepe culturele wortels ervan voorafgingen aan de formele erkenning door de overheid. Nationale volksliederen ontspringen vaak aan populaire sentimenten en historische gebeurtenissen voordat ze officieel worden aangenomen. De eeuwenlange geschiedenis van het Wilhelmus vóór 1932 duidt op het belang ervan voor de Nederlandse identiteit door de tijd heen, wat suggereert dat de nationale betekenis ervan eerder van onderop dan van bovenaf tot stand is gekomen. Dit rapport heeft als doel het bestaan en de details van buitenlandse vertalingen van het Wilhelmus uitgebreid te onderzoeken, waarbij de historische context, taalkundige nuances en culturele betekenis worden verkend.

2. Engelse Vertalingen van het Wilhelmus:

Het onderzoeksmateriaal bevestigt overweldigend de wijdverbreide beschikbaarheid van Engelse vertalingen van het Wilhelmus.2 Deze overvloed suggereert een aanzienlijke wereldwijde interesse in het begrijpen van de betekenis van het volkslied. Deze vertalingen worden vaak naast de originele Nederlandse tekst verstrekt op officiële websites, zoals die van het Nederlandse Koninklijk Huis 7, wat duidt op een bewuste poging om het volkslied toegankelijk te maken voor een internationaal publiek. Informatieve websites gewijd aan nationale volksliederen, zoals nationalanthems.info 6, bieden ook uitgebreide Engelse vertalingen. Gerenommeerde bronnen zoals Classic FM 2 en taalleerplatforms zoals DutchPod101 4 bevatten eveneens Engelse vertalingen, die tegemoetkomen aan uiteenlopende gebruikersbehoeften, variërend van algemene interesse tot het verwerven van de taal. Bovendien bevatten platforms zoals YouTube vaak Engelse ondertiteling of songteksten in video's van het Wilhelmus dat wordt uitgevoerd 3, waardoor de toegankelijkheid verder wordt vergroot. Het grote aantal Engelse vertalingen op verschillende platforms duidt op een aanzienlijke internationale interesse in het begrijpen van het Wilhelmus. De verstrekking van vertalingen, met name in een wereldwijd dominante taal als Engels, suggereert een poging om culturele en taalkundige barrières te overbruggen, waardoor een breder begrip van de Nederlandse nationale identiteit en geschiedenis wordt bevorderd. Dit zou kunnen worden gedreven door toerisme, diplomatieke betrekkingen, academische interesse of eenvoudigweg algemene nieuwsgierigheid naar een prominent nationaal symbool.

Een belangrijk discussiepunt in Engelse vertalingen draait om de interpretatie van de zin "Ben ick van Duytschen Bloedt," die gewoonlijk wordt weergegeven als "Of a Dutch and ancient line" of "Am I of German descent".2 Deze variatie weerspiegelt de historische complexiteit van de term "Duytschen." De historische context onthult dat "Duytschen" in de 16e eeuw, toen het Wilhelmus werd geschreven, verwees naar de bredere Germaanse regio en haar volkeren, inclusief gebieden die nu deel uitmaken van zowel het moderne Duitsland als Nederland.1 De betekenis ervan was dus niet beperkt tot het moderne begrip van "Nederlands" of "Duits." Bijgevolg is er een voortdurende discussie onder vertalers en historici over het meest accurate moderne Engelse equivalent. Sommigen pleiten voor "German" of "Germanic" om de historische realiteit van de oorsprong van Willem van Oranje in het Heilige Roomse Rijk weer te geven.1 Nationalanthems.info geeft bijvoorbeeld de voorkeur aan "Of an old Germanic line".6 Veel vertalingen kiezen echter voor "Dutch" voor hedendaags begrip, erkennend dat het volkslied nu een symbool van Nederland is. Voorbeelden zijn de vertaling op de website van het Koninklijk Huis ("Of a Dutch and ancient line") 7 en Classic FM ("Of a Dutch and ancient line").10 Deze keuze geeft prioriteit aan duidelijkheid voor een modern Engelstalig publiek. De ambiguïteit en gevarieerde vertalingen van een sleutelzin als "Duytschen Bloedt" benadrukken de uitdagingen en de interpretatieve aard van het vertalen van historische teksten, met name wanneer het gaat om evoluerende taalkundige en nationale identiteiten. Taal is dynamisch en de betekenis van woorden verandert in de loop van de tijd. Het vertalen van een 16e-eeuwse tekst vereist niet alleen taalkundige competentie, maar ook een diepgaand begrip van de historische en culturele context. De verschillende vertalingen weerspiegelen de spanning tussen historische nauwkeurigheid en moderne begrijpelijkheid, en laten zien hoe vertaling een daad van interpretatie kan zijn in plaats van een eenvoudige woord-voor-woord vervanging.

Veel bronnen bieden de volledige tekst van het Wilhelmus, bestaande uit vijftien achtregelige strofen, in het Engels.6 Deze volledigheid is bedoeld voor diegenen die een grondig begrip van het verhaal en de historische verwijzingen van het volkslied zoeken. Het is echter algemeen bekend dat in de praktijk doorgaans alleen het eerste couplet, en soms het zesde couplet ("Mijn schild ende betrouwen"), wordt gezongen tijdens nationale en internationale gelegenheden.4 Deze selectieve uitvoering suggereert dat deze specifieke strofen de meest opvallende boodschap bevatten of het sterkst resoneren met het hedendaagse Nederlandse nationale sentiment. Hoewel volledige vertalingen bestaan voor wetenschappelijk of alomvattend begrip, duidt de focus op het eerste en zesde couplet in uitvoering op hun bijzondere culturele of historische betekenis. De keuze om voornamelijk specifieke verzen te zingen, vloeit waarschijnlijk voort uit een combinatie van factoren, waaronder lengtebeperkingen tijdens evenementen, de thematische resonantie van de verzen met de kernwaarden van de natie en historische precedenten. Het eerste couplet vestigt de identiteit en loyaliteit van Willem van Oranje, terwijl het zesde goddelijke bescherming inroept, beide centrale thema's in de Nederlandse geschiedenis en identiteit.

Het onderzoek onthult ook het bestaan van een letterlijke vertaling van het Wilhelmus in het Anglisch, een vorm van Engels die voornamelijk woorden van Germaanse oorsprong gebruikt.16 Deze unieke vertaling werd ondernomen als een taalkundige oefening, met als doel Latijnse en andere niet-Germaanse invloeden uit de Engelse taal te verwijderen om de Germaanse wortels die met het Nederlands worden gedeeld te benadrukken. Dit streven onderstreept de nauwe taalkundige relatie tussen Engels en Nederlands binnen de Germaanse taalfamilie en biedt een nieuw perspectief op het taalkundige erfgoed van het Wilhelmus.16 Deze ongebruikelijke vertaling toont een dieper niveau van taalkundige betrokkenheid bij het volkslied, waarbij de etymologische wortels binnen de Germaanse taalfamilie worden verkend. Door het Wilhelmus in het Anglisch te vertalen, beoogt de vertaler het onderliggende Germaanse vocabulaire dat de twee talen delen bloot te leggen, en biedt zo een directere verbinding met het historische taalkundige landschap waaruit beide talen zijn geëvolueerd. Deze oefening belicht de lagen van taalkundige invloed die het moderne Engels hebben gevormd.

3. Franse Vertalingen van het Wilhelmus:

Het onderzoek wijst op het bestaan van een Franse vertaling van het Wilhelmus die dateert van rond 1582.1 Deze vroege vertaling geeft de relevantie en het bereik van het volkslied buiten de Nederlandstalige wereld relatief kort na de creatie ervan aan. Het vroege verschijnen van een Franse vertaling onderstreept de relevantie en verspreiding van het Wilhelmus tijdens de Nederlandse Opstand, een periode van aanzienlijke internationale politieke en religieuze spanningen waarbij Spanje en andere Europese mogendheden betrokken waren. De Nederlandse Opstand (Tachtigjarige Oorlog) was een belangrijke gebeurtenis in de Europese geschiedenis, en de snelle vertaling van het Wilhelmus in het Frans suggereert het belang ervan als symbool van de Nederlandse zaak, mogelijk voor diplomatieke doeleinden, om steun te verwerven van Franstalige bevolkingsgroepen, of eenvoudigweg vanwege de nabijheid en culturele uitwisseling tussen de regio's.

Een opmerkelijk voorbeeld van een 16e-eeuwse Franse vertaling wordt toegeschreven aan Gabriel Fourmennois, een dichter uit Doornik (nu in België, historisch gezien deel van de Lage Landen met sterke Franse taalkundige invloed).19 Opmerkelijk is dat de vertaling van Fourmennois ook de acrostische structuur van het originele Nederlandse gedicht behoudt, waarbij de eerste letters van de vijftien strofen "WILLEM VAN NASSOV" spellen (in de oorspronkelijke spelling). De versie van Fourmennois vormt het acrostichon "GVILAME DE NASSAU".19 Voorbeelden van strofen uit de vertaling van Fourmennois, zoals vermeld in het onderzoeksmateriaal 19, tonen de taalkundige kenmerken van het 16e-eeuwse Frans en demonstreren de toewijding van de vertaler aan het behouden van het acrostichon:

• "Guillelmus lon m'appelle / de Nassau sans remord..."

• "Vivant en bonne crainte, / Dieu suivre fay debvoir..." Het bestaan van een Franse vertaling die ook de acrostische structuur van het originele Nederlandse gedicht behoudt, toont een geavanceerd niveau van betrokkenheid bij de literaire vorm van het volkslied en een bewuste poging om dit kenmerk in de vertaling te behouden. Acrosticha zijn een specifiek literair middel, en het repliceren ervan in een andere taal vereist niet alleen semantische vertaling, maar ook een zorgvuldige manipulatie van de woordkeuze om aan de acrostische beperking te voldoen. Dit suggereert dat Fourmennois het acrostichon beschouwde als een integraal onderdeel van de artistieke en symbolische waarde van het Wilhelmus, het waard om te behouden voor een Franstalig publiek.

Een andere laag aan de Franse connectie is dat de melodie van het Wilhelmus werd overgenomen van een populair rooms-katholiek Frans lied getiteld "Autre chanson de la ville de Chartres assiégée par le prince de Condé" (of eenvoudigweg "Chartres"), dat rond 1568 ontstond.1 Dit originele Franse lied bespotte ironisch genoeg het mislukte beleg van Chartres door de hugenootse (protestantse) prins de Condé tijdens de Franse godsdienstoorlogen.1 De triomfantelijke en patriottische inhoud van het Wilhelmus staat in schril contrast met de satirische aard van de originele Franse melodie, waardoor de overname ervan op verschillende niveaus subversief is.1 Het lenen van een Franse melodie voor het Nederlandse volkslied voegt een laag van historische ironie en complexiteit toe aan de oorsprong ervan, wat het verweven politieke en religieuze landschap van het 16e-eeuwse Europa weerspiegelt. De Nederlanders, verwikkeld in een opstand tegen de katholieke Spaanse overheersing, namen een melodie over van een lied dat een Franse protestant bespotte. Deze schijnbaar paradoxale keuze zou pragmatische overwegingen kunnen weerspiegelen (de melodie was bekend en gemakkelijk aan te passen) of een subtiele vorm van culturele toe-eigening en hercontextualisering, waarbij een lied van spot werd omgezet in een symbool van nationale trots.

Het onderzoek wijst ook op de beschikbaarheid van moderne Franse vertalingen van het Wilhelmus op verschillende online platforms.19 Deze vertalingen zijn bedoeld voor hedendaagse Franstaligen die geïnteresseerd zijn in het begrijpen van het Nederlandse volkslied. Websites zoals chantsdefrance.fr 25 bieden volledige Franse teksten, terwijl andere, zoals aduis.fr 22, zich vaak richten op het vertalen van het eerste en zesde couplet, een praktijk die overeenkomt met de gebruikelijke uitvoering in Nederland. De voortdurende beschikbaarheid van Franse vertalingen in de moderne tijd duidt op een aanhoudende interesse in het Wilhelmus binnen Franstalige gemeenschappen, mogelijk vanwege historische banden, geografische nabijheid of algemene interesse in nationale symbolen en culturele uitingen van buurlanden. De aanwezigheid van deze vertalingen op educatieve en culturele websites suggereert een wens om intercultureel begrip en waardering van nationale volksliederen als belangrijke elementen van nationale identiteit te bevorderen.

4. Duitse Vertalingen van het Wilhelmus:

Het onderzoek bevestigt het bestaan van Duitse vertalingen van het Wilhelmus.4 Gezien de nauwe taalkundige relatie tussen Nederlands en Duits is dit niet verrassend. Opvallend is dat de allereerste regel van het Wilhelmus, "Wilhelmus van Nassouwe / Ben ick van Duytschen Bloedt," een directe en gemakkelijk te begrijpen vertaling in het Duits heeft: "Wilhelm von Nassau / bin ich von deutschem Blut".2 Deze directheid benadrukt het gedeelde taalkundige erfgoed. De directe taalkundige connectie tussen Nederlands en Duits maakt vertalen relatief eenvoudig, met name voor sleutelzinnen als de openingszin. Zowel het Nederlands als het Duits behoren tot de West-Germaanse taalfamilie en hebben in de loop van de tijd significante lexicale en grammaticale overeenkomsten behouden. Deze nauwe relatie vergemakkelijkt van nature directe en accurate vertaling tussen de twee talen.

Historische gegevens wijzen op het bestaan van een zeer vroege Duitse vertaling van het Wilhelmus. De oudste bewaard gebleven Duitse versie is te vinden op een liedblad dat in 1573 in Straatsburg werd gepubliceerd, slechts een jaar na het algemeen aanvaarde tijdsbestek voor de compositie van het Wilhelmus. De titel van dit liedblad is "Ein schön neüw Lied/ von dem Printzen von Vranien".27 Interessant is dat deze vroege Duitse versie bedoeld was om te worden gezongen op de melodie van een lied over de Graaf van Rome ("Jm Thon. Wie man das Lied vom Grafen von Rom singet."), wat aangeeft dat de melodie van het Wilhelmus in die tijd mogelijk niet universeel gevestigd of bekend was in Duitstalige regio's.27 Het bestaan van een Duitse vertaling zo kort na de oorsprong van het Wilhelmus suggereert de onmiddellijke relevantie en populariteit ervan in naburige Duitstalige regio's, mogelijk vanwege gedeelde politieke en religieuze contexten binnen het Heilige Roomse Rijk. De snelle vertaling van een tekst, met name een lied met politieke ondertonen tijdens een periode van aanzienlijke onrust zoals de Nederlandse Opstand, duidt op het waargenomen belang en de potentiële impact ervan op een publiek buiten de oorspronkelijke taalkundige sfeer. Het Heilige Roomse Rijk omvatte zowel de Nederlanden als verschillende Duitse staten, waardoor onderlinge verbondenheid werd bevorderd.

Het onderzoek bevestigt dat complete Duitse vertalingen van alle vijftien strofen van het Wilhelmus beschikbaar zijn.27 Een opmerkelijke bron voor een volledige vertaling is de Duitse Wikipedia-pagina gewijd aan "Het Wilhelmus".27 Daarnaast bieden verschillende websites en bronnen Duitse vertalingen van de meer algemeen gezongen eerste en zesde coupletten.4 De aanwezigheid van complete Duitse vertalingen is bedoeld voor diegenen die een grondig begrip van het hele volkslied zoeken, mogelijk voor academisch onderzoek, historische analyse of vergelijkende taalkundige studies. Hoewel slechts enkele strofen doorgaans worden uitgevoerd, maakt de beschikbaarheid van een volledige vertaling een diepere betrokkenheid mogelijk bij het volledige verhaal, de historische verwijzingen en de thematische ontwikkeling die in het Wilhelmus aanwezig zijn.

Net als bij het Engels is de interpretatie van "Duytschen Bloedt" (in het Duits: "deutsches Blut") een discussiepunt. Hoewel de directe vertaling duidelijk is, blijft de historische context van de term cruciaal voor een genuanceerd begrip.2 Duitstaligen en wetenschappers discussiëren ook over de vraag of "deutsches Blut" in het volkslied verwijst naar het moderne Duitsland of naar de bredere historische Germaanssprekende regio's van die tijd, inclusief de Lage Landen waar Willem van Oranje werd geboren.4 De gedeelde interpretatieve uitdagingen rond "Duytschen bloed" in zowel het Engels als het Duits benadrukken de gemeenschappelijke historische en taalkundige context tussen Nederland en Duitsland. De ambiguïteit van deze sleutelzin is niet taalspecifiek, maar eerder geworteld in de historische evolutie van nationale identiteiten en taalkundige terminologie in de regio. Om dit te begrijpen, is het nodig om verder te kijken dan een eenvoudige woordenboekdefinitie en rekening te houden met de historische en geografische context van de 16e eeuw.

5. Papiaments Vertalingen van het Wilhelmus:

Het onderzoek bevestigt dat het Wilhelmus in het Papiaments is vertaald.1 Papiaments is een Creoolse taal die wordt gesproken op de Nederlandse Caribische eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao. Het Wilhelmus had van 1954 tot 1964 de officiële status van nationaal volkslied van de Nederlandse Antillen (waartoe deze eilanden op verschillende tijdstippen behoorden).1 Deze historische connectie verklaart het bestaan van een Papiaments vertaling. Simple Wikipedia biedt een volledige Papiaments vertaling van de tekst van het Wilhelmus.9 Bovendien biedt de Wikimedia Commons-pagina voor een geluidsopname van het Wilhelmus opties voor Papiaments ondertiteling.32 De vertaling van het Wilhelmus in het Papiaments weerspiegelt de historische en culturele banden tussen Nederland en zijn voormalige Caribische gebieden, waar het volkslied tien jaar lang officiële betekenis had. Als het nationale volkslied van de Nederlandse Antillen was het essentieel om het Wilhelmus toegankelijk te maken voor de lokale bevolking in hun moedertaal. Deze vertaling zou hebben bijgedragen aan een groter gevoel van verbondenheid en begrip van de betekenis van het volkslied binnen de Antilliaanse context.

Zoals eerder vermeld, diende het Wilhelmus tien jaar lang als het nationale volkslied van de Nederlandse Antillen.1 Gedurende deze periode werd de Papiaments vertaling waarschijnlijk gebruikt bij officiële ceremonies, in het onderwijs en bij openbare evenementen op de Antillen. De aanneming van het Wilhelmus als het volkslied van de Nederlandse Antillen impliceert dat de Papiaments vertaling een rol speelde bij het bevorderen van een gevoel van nationale identiteit of verbondenheid met het Koninkrijk der Nederlanden binnen de Antillen. Door het volkslied in het Papiaments te hebben, beoogde de regering het symbool relevanter en betekenisvoller te maken voor de Antilliaanse bevolking, waardoor een gevoel van gedeelde identiteit binnen het bredere Koninkrijk werd bevorderd.

De beschikbaarheid van een volledige Papiaments vertaling op Simple Wikipedia 9 zorgt ervoor dat het volledige vijftien strofen tellende volkslied toegankelijk is voor Papiaments sprekenden. Deze uitgebreide vertaling maakt een volledig begrip van de historische en narratieve inhoud van het Wilhelmus mogelijk. Het bestaan van een complete Papiaments vertaling duidt op een grondige inspanning om het hele volkslied toegankelijk te maken voor Papiaments sprekenden, waarschijnlijk voor historische of culturele conserveringsdoeleinden. Deze uitgebreide vertaling zorgt ervoor dat de volledige betekenis en historische context van het Wilhelmus beschikbaar zijn voor een breder taalkundig publiek, ter ondersteuning van cultureel begrip en taalkundige inclusiviteit.

Hoewel het onderzoek geen directe Papiaments uitspraakgidsen voor het Wilhelmus biedt, worden YouTube-video's genoemd met het Arubaanse volkslied (dat qua taal verwant is maar anders) in het Papiaments met begeleidende tekst in zowel het Papiaments als het Nederlands.34 Dit suggereert dat er wel degelijk bronnen bestaan voor het leren en begrijpen van Papiaments teksten in een volksliedcontext. Bovendien is de aanwezigheid van Papiaments op online vertaalplatforms 35 een indicatie dat er hulpmiddelen beschikbaar zijn voor diegenen die de taal en mogelijk de Papiaments vertaling van het Wilhelmus willen begrijpen. De beschikbaarheid van leermiddelen en vertaaltools voor het Papiaments suggereert een aanhoudende interesse in de taal en de connectie ervan met de Nederlandse cultuur, zelfs na de ontbinding van de Nederlandse Antillen. Deze hulpmiddelen zijn bedoeld voor individuen die om verschillende redenen met de taal willen omgaan, waaronder het begrijpen van cultureel erfgoed en historische connecties.

6. Conclusie:

Samenvattend bevestigt het onderzoek definitief het bestaan van buitenlandse vertalingen van het Nederlandse nationale volkslied, het Wilhelmus. Vertalingen zijn gemakkelijk beschikbaar in het Engels, Frans, Duits en Papiaments. De Franse vertaling kent een aanzienlijke historische diepte, met bewijs van een versie die dateert van rond 1582 en een opmerkelijke 16e-eeuwse vertaling door Gabriel Fourmennois die zelfs de acrostische structuur behoudt. Duitse vertalingen hebben ook historische wortels, met een vroege versie die in 1573 verscheen, en complete vertalingen zijn vandaag de dag toegankelijk. De Papiaments vertaling weerspiegelt de historische betekenis van het Wilhelmus in de voormalige Nederlandse Antillen. Deze vertalingen tonen gezamenlijk de bredere culturele en historische impact van het Wilhelmus buiten Nederland aan.

Deze buitenlandse versies van het Wilhelmus onderstrepen het belang ervan als een historisch en cultureel artefact dat over taalkundige grenzen heen interesse en aandacht heeft gekregen. Ze spelen een cruciale rol bij het faciliteren van een dieper begrip van de Nederlandse geschiedenis, nationale identiteit en culturele waarden voor een wereldwijd publiek, evenals voor gemeenschappen met specifieke historische banden met Nederland, zoals de voormalige Nederlandse Antillen. Het bestaan en het voortdurende gebruik van buitenlandse vertalingen tonen het wereldwijde bereik en de blijvende betekenis van nationale volksliederen als culturele en historische artefacten aan. Nationale volksliederen dragen vaak een symbolisch gewicht dat taalkundige grenzen overstijgt, wat leidt tot interesse en vertaalinspanningen in andere culturen. Deze vertalingen dienen als bruggen, waardoor individuen met diverse achtergronden zich kunnen verbinden met het historische verhaal en de nationale sentimenten die in het Wilhelmus zijn belichaamd.

Verder onderzoek zou kunnen ingaan op de specifieke historische contexten rond de creatie en het gebruik van elke vertaling, waarbij de motivaties en het publiek erachter worden onderzocht. Het onderzoeken van het mogelijke bestaan van vertalingen in andere talen die niet expliciet in het verstrekte onderzoeksmateriaal worden genoemd, zou ook waardevolle inzichten kunnen opleveren in de wereldwijde ontvangst van het Wilhelmus. Ten slotte zou een vergelijkende analyse van de stilistische en taalkundige keuzes die door verschillende vertalers in verschillende talen zijn gemaakt, een dieper inzicht kunnen bieden in de uitdagingen en interpretaties die gepaard gaan met het weergeven van een historisch en cultureel belangrijke tekst als het Wilhelmus in verschillende taalkundige contexten.

Tabel: Vergelijking van het eerste couplet in verschillende talen

Bronnen (gevonden en geanalyseerd door Gemini AI)

1. Wilhelmus - Wikipedia, geopend op mei 7, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Wilhelmus

2. The history, music and lyrics of the Netherlands national anthem. Plus, what does it mean in English? - Classic FM, geopend op mei 7, 2025, https://www.classicfm.com/discover-music/periods-genres/national-anthems/netherlands-dutch-lyrics-history-english-translation/

3. Dutch National Anthem: Wilhelmus | Dutch-English subtitles - YouTube, geopend op mei 7, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=DpBCpR_TF60

4. A Guide to the Dutch National Anthem: Het Wilhelmus, geopend op mei 7, 2025, https://www.dutchpod101.com/blog/2022/11/04/national-anthem-of-netherlands/

5. The history of the Dutch national anthem: the Wilhelmus - DutchReview, geopend op mei 7, 2025, https://dutchreview.com/culture/history/history-of-dutch-national-anthem/

6. Netherlands - nationalanthems.info, geopend op mei 7, 2025, https://nationalanthems.info/nl.htm

7. Music, lyrics and customs | National anthem | Royal House of the Netherlands, geopend op mei 7, 2025, https://www.royal-house.nl/topics/national-anthem/music-lyrics-and-customs

8. Why do the lyrics of the Dutch national anthem have lyrics for the Spanish name? - Quora, geopend op mei 7, 2025, https://www.quora.com/Why-do-the-lyrics-of-the-Dutch-national-anthem-have-lyrics-for-the-Spanish-name

9. Het Wilhelmus - Simple English Wikipedia, the free encyclopedia, geopend op mei 7, 2025, https://simple.wikipedia.org/wiki/Het_Wilhelmus

10. Dutch national anthem: what are the lyrics to 'Wilhelmus' and is it the ..., geopend op mei 7, 2025, https://www.classical-music.com/articles/dutch-national-anthem-wilhelmus-lyrics

11. Het Wilhelmus | Dutch Language Blog, geopend op mei 7, 2025, https://blogs.transparent.com/dutch/het-wilhelmus/

12. Dutch national anthem : r/Netherlands - Reddit, geopend op mei 7, 2025, https://www.reddit.com/r/Netherlands/comments/14m07c7/dutch_national_anthem/

13. What are the lyrics to the Netherlands national anthem? - Quora, geopend op mei 7, 2025, https://www.quora.com/What-are-the-lyrics-to-the-Netherlands-national-anthem

14. Dutch National Anthem - "Het Wilhelmus" (NL/EN) - YouTube, geopend op mei 7, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=gwBrR_G70RE

15. The Netherlands National Anthem - The History Files, geopend op mei 7, 2025, https://www.historyfiles.co.uk/FeaturesEurope/FranceNetherlandsAnthem.htm

16. I decided to do a literal translation of the Dutch anthem Het Wilhelmus into Anglish (English, with essentially all Germanic). I had no idea that Heer in German and Dutch was related to our word Earl and I should have known Athel meant noble from Athelread the Unready : r/language - Reddit, geopend op mei 7, 2025, https://www.reddit.com/r/language/comments/1f0zrb5/i_decided_to_do_a_literal_translation_of_the/

17. I decided to do a literal translation of the Dutch anthem Het Wilhelmus into Anglish (English, with essentially all Germanic). I had no idea that Heer in German and Dutch was related to our word Earl and I should have known Athel meant noble from Athelread the Unready - Reddit, geopend op mei 7, 2025, https://www.reddit.com/r/anglish/comments/1f0zosm/i_decided_to_do_a_literal_translation_of_the/

18. Wilhelmus - Wikidocumentaries, geopend op mei 7, 2025, https://wikidocumentaries-demo.wmcloud.org/wikipedia/en/Het_Wilhelmus?language=en

19. Wilhelmus van Nassouwe — Wikipédia, geopend op mei 7, 2025, https://fr.wikipedia.org/wiki/Wilhelmus_van_Nassouwe

20. Dutch national anthem - History of Holland, geopend op mei 7, 2025, https://www.historyofholland.com/dutch-national-anthem.html

21. 'Wilhelmus' (National Anthem of Netherlands) - Homeschool History, geopend op mei 7, 2025, https://app.homeschoolhistory.com/resource/1745609871908x489269012391156300

22. www.aduis.fr, geopend op mei 7, 2025, https://www.aduis.fr/idees-de-bricolage/hymne-national-des-pays-bas-100797_NH_A_F.pdf

23. Pays-Bas - Hymnes-nationaux.com, geopend op mei 7, 2025, https://www.hymnes-nationaux.com/pays-bas/

24. Hymne national des Pays-Bas - Wilhelmus (NL/FR Paroles) - YouTube, geopend op mei 7, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=CZ_qiGYrSVs

25. PAYS BAS - WILHELMUS VAN NASSOUWE - Chants de France, geopend op mei 7, 2025, https://chantsdefrance.fr/repertoire/chants/pays-bas---wilhelmus-van-nassouwe

26. Nationalhymne der Niederlande: Text, Übersetzung, Geschichte - RND, geopend op mei 7, 2025, https://www.rnd.de/kultur/nationalhymne-der-niederlande-text-uebersetzung-geschichte-GYOEJCXFLZGFRG24ER7MF7I3ZQ.html

27. Het Wilhelmus – Wikipedia, geopend op mei 7, 2025, https://de.wikipedia.org/wiki/Het_Wilhelmus

28. Nationalhymne der Niederlande - Anthem of Netherlands (NL/DE Text) - YouTube, geopend op mei 7, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=hoVd9ZgR8k0

29. www.aduis.de, geopend op mei 7, 2025, https://www.aduis.de/arbeitsblaetter/het-wilhelmus-100797_NH_A_D.pdf

30. Nederlands » Blog Archiv » Het Wilhelmus? De Wilhelmus?, geopend op mei 7, 2025, https://blogs.fu-berlin.de/nederlands/2016/07/20/het-wilhelmus-de-wilhelmus/

31. Het Wilhelmus – die niederländische Nationalhymne, geopend op mei 7, 2025, https://www.kanwelverstaan.de/de/het-wilhelmus--die-niederlaendische-nationalhymne/index.html

32. File:United States Navy Band - Het Wilhelmus (tempo corrected).ogg ..., geopend op mei 7, 2025, https://en.wikiquote.org/wiki/File:United_States_Navy_Band_-_Het_Wilhelmus_(tempo_corrected).ogg

33. File:United States Navy Band - Het Wilhelmus (tempo corrected).ogg, geopend op mei 7, 2025, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:United_States_Navy_Band_-_Het_Wilhelmus_(tempo_corrected).ogg

34. volkslied van Aruba vertaald, Nederlands ondertitels - Henky's Papiamento - YouTube, geopend op mei 7, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=jBhsYjJan5o

35. Papiamento Translator - Apps on Google Play, geopend op mei 7, 2025, https://play.google.com/store/apps/details?id=com.bj.papiamentotranslator

36. Sign in - Google Translate, geopend op mei 7, 2025, https://translate.google.co.th/?hl=en&sl=ja&tl=th&op=translate

Dutch - Papiamento translator, geopend op mei 7, 2025, https://translate.glosbe.com/nl-pap