Embedded Files
अथ सप्तमोऽध्यायः । ज्ञानविज्ञानयोगः
श्रीभगवानुवाच ।
मय्यासक्तमनाः पार्थ,
योगं युंजन्मदाश्रयः ।
असंशयं समग्रं मां,
यथा ज्ञास्यसि तच्छृणु ॥ ७-१॥
ज्ञानं तेऽहं सविज्ञानम्,
इदं वक्ष्याम्यशेषतः ।
यज्ज्ञात्वा नेह भूयोऽन्यत्,
ज्ञातव्यमवशिष्यते ॥ ७-२॥
मनुष्याणां सहस्रेषु,
कश्चिद्यतति सिद्धये ।
यततामपि सिद्धानां,
कश्चिन्मां वेत्ति तत्त्वतः ॥ ७-३॥
भूमिरापोऽनलो वायुः,
खं मनो बुद्धिरेव च ।
अहंकार इतीयं मे,
भिन्ना प्रकृतिरष्टधा ॥ ७-४॥
अपरेयमितस्त्वन्यां,
प्रकृतिं विद्धि मे पराम् ।
जीवभूतां महाबाहो,
ययेदं धार्यते जगत् ॥ ७-५॥
एतद्योनीनि भूतानि,
सर्वाणीत्युपधारय ।
अहं कृत्स्नस्य जगतः,
प्रभवः प्रलयस्तथा ॥ ७-६॥
मत्तः परतरं नान्यत्,
किंचिदस्ति धनञ्जय ।
मयि सर्वमिदं प्रोतं,
सूत्रे मणिगणा इव ॥ ७-७॥
रसोऽहमप्सु कौन्तेय,
प्रभास्मि शशिसूर्ययोः ।
प्रणवः सर्ववेदेषु,
शब्दः खे पौरुषं नृषु ॥ ७-८॥
पुण्यो गन्धः पृथिव्यां च,
तेजश्चास्मि विभावसौ ।
जीवनं सर्वभूतेषु,
तपश्चास्मि तपस्विषु ॥ ७-९॥
बीजं मां सर्वभूतानां,
विद्धि पार्थ सनातनम् ।
बुद्धिर्बुद्धिमतामस्मि,
तेजस्तेजस्विनामहम् ॥ ७-१०॥
बलं बलवतां चाहं,
कामरागविवर्जितम् ।
धर्माविरुद्धो भूतेषु,
कामोऽस्मि भरतर्षभ ॥ ७-११॥
ये चैव सात्त्विका भावा,
राजसास्तामसाश्च ये ।
मत्त एवेति तान्विद्धि,
न त्वहं तेषु ते मयि ॥ ७-१२॥
त्रिभिर्गुणमयैर्भावैर्,
एभिः सर्वमिदं जगत् ।
मोहितं नाभिजानाति,
मामेभ्यः परमव्ययम् ॥ ७-१३॥
दैवी ह्येषा गुणमयी,
मम माया दुरत्यया ।
मामेव ये प्रपद्यन्ते
मायामेतां तरन्ति ते ॥ ७-१४॥
न मां दुष्कृतिनो मूढाः,
प्रपद्यन्ते नराधमाः ।
माययापहृतज्ञाना,
आसुरं भावमाश्रिताः ॥ ७-१५॥
चतुर्विधा भजन्ते मां,
जनाः सुकृतिनोऽर्जुन ।
आर्तो जिज्ञासुरर्थार्थी,
ज्ञानी च भरतर्षभ ॥ ७-१६॥
तेषां ज्ञानी नित्ययुक्त,
एकभक्तिर्विशिष्यते ।
प्रियो हि ज्ञानिनोऽत्यर्थम्,
अहं स च मम प्रियः ॥ ७-१७॥
उदाराः सर्व एवैते,
ज्ञानी त्वात्मैव मे मतम् ।
आस्थितः स हि युक्तात्मा,
मामेवानुत्तमां गतिम् ॥ ७-१८॥
बहूनां जन्मनामन्ते,
ज्ञानवान्मां प्रपद्यते ।
वासुदेवः सर्वमिति,
स महात्मा सुदुर्लभः ॥ ७-१९॥
कामैस्तैस्तैर्हृतज्ञानाः,
प्रपद्यन्तेऽन्यदेवताः ।
तं तं नियममास्थाय,
प्रकृत्या नियताः स्वया ॥ ७-२०॥
यो यो यां यां तनुं भक्तः,
श्रद्धयार्चितुमिच्छति ।
तस्य तस्याचलां श्रद्धां,
तामेव विदधाम्यहम् ॥ ७-२१॥
स तया श्रद्धया युक्तस्,
तस्याराधनमीहते ।
लभते च ततः कामान्,
मयैव विहितान्हि तान् ॥ ७-२२॥
अन्तवत्तु फलं तेषां,
तद्भवत्यल्पमेधसाम् ।
देवान्देवयजो यान्ति,
मद्भक्ता यान्ति मामपि ॥ ७-२३॥
अव्यक्तं व्यक्तिमापन्नं,
मन्यन्ते मामबुद्धयः ।
परं भावमजानन्तो,
ममाव्ययमनुत्तमम् ॥ ७-२४॥
नाहं प्रकाशः सर्वस्य,
योगमायासमावृतः ।
मूढोऽयं नाभिजानाति,
लोको मामजमव्ययम् ॥ ७-२५॥
वेदाहं समतीतानि,
वर्तमानानि चार्जुन ।
भविष्याणि च भूतानि,
मां तु वेद न कश्चन ॥ ७-२६॥
इच्छाद्वेषसमुत्थेन,
द्वन्द्वमोहेन भारत ।
सर्वभूतानि सम्मोहं,
सर्गे यान्ति परन्तप ॥ ७-२७॥
येषां त्वन्तगतं पापं,
जनानां पुण्यकर्मणाम् ।
ते द्वन्द्वमोहनिर्मुक्ता,
भजन्ते मां दृढव्रताः ॥ ७-२८॥
जरामरणमोक्षाय,
मामाश्रित्य यतन्ति ये ।
ते ब्रह्म तद्विदुः कृत्स्नम्,
अध्यात्मं कर्म चाखिलम् ॥ ७-२९॥
साधिभूताधिदैवं मां,
साधियज्ञं च ये विदुः ।
प्रयाणकालेऽपि च मां,
ते विदुर्युक्तचेतसः ॥ ७-३०॥
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु
ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे
ज्ञानविज्ञानयोगो नाम सप्तमोऽध्यायः ॥ ७॥
Page updated
Google Sites
Report abuse