द्वादश अध्याय

अथ द्वादशोऽध्यायः ।   भक्तियोगः

        अर्जुन उवाच ।         

एवं सततयुक्ता ये, 

भक्तास्त्वां पर्युपासते ।

ये चाप्यक्षरमव्यक्तं, 

तेषां के योगवित्तमाः ॥ १२-१॥

        श्रीभगवानुवाच ।         

मय्यावेश्य मनो ये मां, 

नित्ययुक्ता उपासते ।

श्रद्धया परयोपेताः, 

ते मे युक्ततमा मताः ॥ १२-२॥

ये त्वक्षरमनिर्देश्यम्, 

अव्यक्तं पर्युपासते ।

सर्वत्रगमचिन्त्यञ्च, 

कूटस्थमचलन्ध्रुवम् ॥ १२-३॥

सन्नियम्येन्द्रियग्रामं, 

सर्वत्र समबुद्धयः ।

ते प्राप्नुवन्ति मामेव, 

सर्वभूतहिते रताः ॥ १२-४॥

क्लेशोऽधिकतरस्तेषाम्, 

अव्यक्तासक्तचेतसाम् ।

अव्यक्ता हि गतिर्दुःखं, 

देहवद्भिरवाप्यते ॥ १२-५॥

ये तु सर्वाणि कर्माणि, 

मयि संन्यस्य मत्पराः ।

अनन्येनैव योगेन, 

मां ध्यायन्त उपासते ॥ १२-६॥

तेषामहं समुद्धर्ता, 

मृत्युसंसारसागरात् ।

भवामि नचिरात्पार्थ, 

मय्यावेशितचेतसाम् ॥ १२-७॥

मय्येव मन आधत्स्व, 

मयि बुद्धिं निवेशय ।

निवसिष्यसि मय्येव, 

अत ऊर्ध्वं न संशयः ॥ १२-८॥

अथ चित्तं समाधातुं, 

न शक्नोषि मयि स्थिरम् ।

अभ्यासयोगेन ततो, 

मामिच्छाप्तुं धनञ्जय ॥ १२-९॥

अभ्यासेऽप्यसमर्थोऽसि, 

मत्कर्मपरमो भव ।

मदर्थमपि कर्माणि, 

कुर्वन्सिद्धिमवाप्स्यसि ॥ १२-१०॥

अथैतदप्यशक्तोऽसि, 

कर्तुं मद्योगमाश्रितः ।

सर्वकर्मफलत्यागं, 

ततः कुरु यतात्मवान् ॥ १२-११॥

श्रेयो हि ज्ञानमभ्यासाज्, 

ज्ञानाद्ध्यानं विशिष्यते ।

ध्यानात्कर्मफलत्यागस्, 

त्यागाच्छान्तिरनन्तरम् ॥ १२-१२॥

अद्वेष्टा सर्वभूतानां, 

मैत्रः करुण एव च ।

निर्ममो निरहङ्कारः, 

समदुःखसुखः क्षमी ॥ १२-१३॥

सन्तुष्टः सततं योगी, 

यतात्मा दृढनिश्चयः ।

मय्यर्पितमनोबुद्धिर्, 

यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१४॥

यस्मान्नोद्विजते लोको, 

लोकान्नोद्विजते च यः ।

हर्षामर्षभयोद्वेगैर्, 

मुक्तो यः स च मे प्रियः ॥ १२-१५॥

अनपेक्षः शुचिर्दक्ष, 

उदासीनो गतव्यथः ।

सर्वारम्भपरित्यागी, 

यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१६॥

यो न हृष्यति न द्वेष्टि, 

न शोचति न कांक्षति ।

शुभाशुभपरित्यागी, 

भक्तिमान्यः स मे प्रियः ॥ १२-१७॥

समः शत्रौ च मित्रे च, 

तथा मानापमानयोः ।

शीतोष्णसुखदुःखेषु, 

समः संगविवर्जितः ॥ १२-१८॥

तुल्यनिन्दास्तुतिर्मौनी, 

सन्तुष्टो येन केनचित् ।

अनिकेतः स्थिरमतिर्, 

भक्तिमान्मे प्रियो नरः ॥ १२-१९॥

ये तु धर्म्यामृतमिदं, 

यथोक्तं पर्युपासते ।

श्रद्दधाना मत्परमा, 

भक्तास्तेऽतीव मे प्रियाः ॥ १२-२०॥

ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु

ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे

भक्तियोगो नाम द्वादशोऽध्यायः ॥ १२॥