Trondheimsfjorden

TURID PAA TAUTRA.

Turid dotter var til Olav Kosi

som var Trøndelagens største mann,

og fraa Ravnista, der upp i Snosi,

ættartalet fraa det fyrste rann,

dette jøtulsblod

soin i makt og mod

knapt bland norske ætter liken fann.

Kristendomen kom, men endaa lenge

varde gamle ville vikingtid.

For um folket daapen hadde fenge,

ikkje aandi kom som duva blid.

For den gamle tru

er so sein aa snu:

Lenge sitja gamle røter i.

Olav kvart eit aar i viking vanka

— her var vikingstraumens utfalls-os

Um det meinka var, so endaa sanka

han med det sin rikdom og sin ros.

Prydnad Turid fekk,

so at gild ho gjekk

der i bygdi som ei bele-dros.

Alt det gilde gjentor skulde læra,

lærde Turid og litt meire til.

~Av mi eine dotter hava æra,"

sagde Olav, „eg ved Oden vil

Ho er ingen mann,

so ho strida kann,

men so skal ho læra strengespel."

For sin fader og dei andre gubbar

syng og spelar Turid mang ein gong.

Ville viking blidt i draumar dubbar,

nåar han høyrer elskhugsfulle song

um den riddarsmann,

nåar si møy han fann,

men at vegen vart til sæla trong.

„Du meg fyller upp med mange tankar,"

sagde Olav til si dotter daa;

„naar du synger slikt, mitt hjarta bankar,

for det er so ofte me fær sjaa:

Den som mest er snild,

hæv og gjæv og gild,

sjeldan me i lcngdi njota faa.

Derfor vil eg at du skal deg gifta,

og du skal han Sigurd Sundnes faa.

Han er sterk og tunge hogg kann skifta;

brotnar sverdet, kann han svimeslaa.

Rik han er og stor,

og i ætt med Tor.

Slik ein tingmann skuld' du aldri sjaa.

Fader hans og eg, me so det gjorde,

at av dykker skulde verta par.

Gamle kloke feder aldri torde

lata gjenta velja sjølv sin kar:

Beste gjenta tidt

saag me breidt og vidt

til aa kjosa mann ein daare var."

"Takk for guten som du vil meg gjeva,"

sagde Turid, „men for ung eg er;

og so maa eg sauma meir og veva,

fyrr slik mann og gard og heim eg fær.

Gjenta alltid maa,

fyrr ho mann kann faa,

hava lært til gagns all gjentegjerd."

Men ho hadde, det var rette grunnen,

til ein annan fyrste hugen lagt.

Hennar rette mønstermann var funnen;

og det fyrste ja var sagt.

Og eit slikt eit ord

som den unge svor,

løyser ikkje sjølve faders makt.

Men til fader sin ho ikkje trudde

det var enno verdt aa segja fraa;

nåar ho leika fint og smaatt det snudde,

skulde han med andre augo sjaa

hennar festarmann,

og visst tru at han

var den beste som ho kunde faa.

„Det er sant, han er i Valland teken,

daa min fader tok hans faders borg;

sant or laget stødt han ut vert reken

som ein træl paa tilja og paa torg.

Men so vis som han

finst her ingen mann

i våar heile ville viking-horg.

Og i ætt han kann paa alle vinna,

so det er ei synd at han er træl.

Dette same fader min maa finna,

nåar med honom eg fær tala vel;

visst han mjuknar daa

og maa vilja sjaa

meg, si moderlause dotter, sæl.

Fader min maa likeins ein gong sanna,

her er anna gjævt enn vikingmod,

og at dette liv er skapt til anna

enn aa verta blanda upp med blod.

Han vil læra visst,

at den kvite Krist

fram um andre var so mild og god."

Men den stride Olav ikkje kunde

sliga som ein umvend mann i grav.

No som daa han yngre var, han unde

i den tru som honom styrken gav.

Burt kom Turids træl.

Ingen visste vel

kvar den arme gut var vorten av.

~Høyr no fader, du," daa Turid sagde,

„me er baae sterke kvar for seg.

Liksom du min gut i gravi lagde,

legg i gravi eg meg sjølv for deg.

Som so mang ei møy

ut paa Tauterøy,

uspurt deg, i klostret gjenger eg."

Dit ho gjekk og song og bad, og trudde

at ho hadde valt for sæla best.

Der ho kvitklædd gjekk og heime budde,

og var Kristi brud og Herrens gjest.

Men vaart livsens mod

og det unge blod

krever meir enn bønebok og prest.

Der dei soli saag i fjorden glodde

kvelds og morgons i eit hav av eld.

Der ikring dei millom sjøfugl rodde

og saag kring seg desse fagre gjeld;

song i baat paa fjord,

plukka blom paa jord,

til det ringde inn aat bøn mot kveld.

Med det gode lite godt vil vera,

nåar eg ikkje sjølv er god i meg.

Skal det fagre ljos og lett deg gjera,

maa du vera ljos og lett i deg.

Alt det store maa,

um du skal det sjaa,

i ditt klaare djup faa spegla seg

Er du aud paa kunnskap og paa tankar,

so er likeins alt ikring deg audt.

Er du daud i deg, det liv som bankar

ungt ikring deg, daa er bleikt og daudt.

Er du snau for godt

— paa deg sjølv ein spott —

livsens blomsterliv er svart og snautt.

Vilhelm, trælen, fort som fuglen rømde,

daa han saag det beint paa livet bar.

Heim han kom, og folk til honom dømd

farens adelskap og store gard.

Men si Turid daa

stødt han tenkte paa;

fekk seg skip og siglde dit ho var.

Brud til brudlaups var 'kje lett aa taka.

Heller som til likferd kom han hit.

Men han klostret fann, for han seg raka

og som munkebroder kom han dit.

Varmt han Turid bad

fylgja seg av stad,

og paa Gud og honom setja lit.

"Sud med Nidaros der skip oss venta

— snart me smetta gjenom gjerdeled

folk og flote fekk eg for aa henta

deg aat meg til fagre Valland ned.

Eg og du skal der

gløyma motgang her,

leva sælt og døy i Herrens fred."

Just som baaten han fekk løyst fraa bandet

komo klosterfolket etter daa,

som i myrkret stakk so kvast fraa landet

at det ingi frelse var aa sjaa.

Daa det ute var,

tok han Turid snar

med dei ord: „Eg skal deg endaa faa."

Brudesengi dei paa botnen reidde.

Bylgja brudesongen var for deim.

Skum paa sengi seg som lakan breidde

Tang og tare prydde deira heim.

Ned det sokk og seig,

men mot himlen steig