Levang

Aasmund Olavsson Vinje

FERDAMINNE fraa sumaren 1860

Side 195-196:

Naar du kjem nord paa bakkane i Skaun, fær du

eit endaa vidare og rikare, men knapt yndigare utsyn

enn sud paa brautene til Aasenfjord. Her er store

gardar ikring deg; Ytterøyi og Inderøyi er vest burt

i fjorden, og Verdalen i nord; du køyrer fram ikring

pollen til Levang og segjer anpustande: «Nei, dette

er daa reint det gildaste nordanfjells, ja her er det

betre enn sjølve Mjøslandet, for her er denne vel

signa kolblaae fjorden som ein knipling i denne

kragen med blomar.»

Levang er ein liten nett by ned paa sletti mot

fjordarmen. Det maa vera den meir og meir ned-

minkande pollen, som i gamle dagar heitte Lifangr.

Byen ligg no fram med den vesle straumen som

renn ut og inn, etter som det er flod og fjøre til.

Naar jarnvegen vert lagd aust igjenom Verdalen til

Sverike, maa byen som eg meinte, verta flutt nord

til Verdalsøyri, for her er ikkje mykje aa hava by

etter, for her kann ikkje vera nokon nemnande upp-

lagsstad for fisk eller trelast, ja vel ikkje ein gong

for korn, som anten vert ført til Trondheim eller og

uppkaupt og tuska i smaatt av fiskarar ut med hav-

kanten. Og marknaden med jamtane lægje like eins

betre nord paa Verdalsøyri. Det er berre liksom ein

større landhandlar denne byen. Dette fagre land

vert vel rikare og rikare, etter som det dyrkast upp

til, som det ogso no gjeng godt med i minsto her

ikring byen; og naar landet vert rikare, og betre

sans for upplysning og folkeskikk kjem bland gard-

mennene, so vil ogso mange av deim senda borni

sine her inn paa skulen, so her daa kann koma makt

til ein skikkeleg borgarskule. Det er armt og uvit-

ande at fraa eit so rikt land som her ikring synest

vera, ikkje betre menns born skal strøyma her inn

paa skulen. Det spaar ikkje stor framgang for denne

næraste mannsalderen, dette.