Tìm hiều thêm về địa danh "Tầm Phong Long" xưa.

Tôi cũng rất ngạc nhiên khi nghe các bà cụ mặc áo dài Khmer tươm tất đi bộ ra chợ Tri Tôn, họ nói đi chợ là “tâu Com Pung”, từ ngữ “Com Pung” và tiếng “Tầm Phong” có liên quan nhau không (?)Trong quá trình nghiên cứu ngôn ngữ Pa Ly-Khmer, tôi thử vận dụng kiến thức biến âm từ vựng để tra cứu nghĩa gốc nhằm phân tích sự biến dạng, biến nghĩa trong từ ngữ Pa Ly. Sau đây, xin mạn phép đưa ra các lý giải về “Tầm Phong Long” như sau:

- “Com Pung” hiểu theo nghĩa rộng là nơi có bến nước có xuống ghe neo đậu và họp chợ. Xem bản đồ Cam Pu Chia có rất nhiều địa danh gắn với “Com Pung”. Ví dụ: Cảng Com Pung Som không xa lắm với Đảo Phú Quốc hay Com Pung Thôm, Com Pung Cham nằm trên quốc lộ 6, con đường thủ đô Phnôm Penh đi thăm đền Ang-co, hay xã đối diện với Vĩnh Hội Đông (huyện An Phú- An Giang) là Com Pung Kro Săng (Bến cây Cần Thăng) người địa phương thường gọi là Bung Xăng.

Trong quá trình giao tiếp, phát âm giữa hai dân tộc, tiếng Khmer là “Com Pung” được người Việt đọc biến âm thành “Tầm Phong”.

Tầm Phong /com pung/

Long /Luong/

Tầm Phong Long /Com Pung Luong/

Long “Luong”:

Mở rộng phạm vi nghiên cứu ở Việt Nam, Trung Quốc “Long” là vua thì Cam Pu Chia, Lào, Thái Lan gọi vua là “Luông”. Đông Nam Á có địa danh Luong Prah Bang, Thạt Luong.

Ở chân núi Cô Tô, nơi giáp ranh xã Cô Tô và Ô Lâm có chùa Vat Luong, chùa của một vị vua nào đó xây dựng, ngôi chùa Khmer này đã không còn do chiến tranh xóa mất.

Do vậy có thể hiểu nghĩa từ Tầm Phong Long là tên gọi biến âm từ Com Pung Luong (bến đậu đoàn ghe thuyền của vua mỗi chuyến di hành). Bến ở đâu, vị vua nào thì không cần biết, nhưng có lẽ địa danh dưới đây gần gũi với từ “Com Pung Luong”

Com pung – Vũng – Vịnh – Vĩnh

Luong – Long

Quá trình chuyển âm tiếng Khmer – Việt.

Hiểu được ngôn ngữ khu vực rất lý thú trong việc nghiên cứu bản sắc văn hóa vùng của các dân tộc anh em và góp phần tìm hiểu thêm về nơi ta đang sống.

C.S.K

Tạp chí Văn hóa – Lịch sử An Giang số 83, tháng 2-2012, trang 9.