“Ngày nay, chúng ta biết không có nền văn hóa “tĩnh”, và ngược lại, tất cả các nền văn hóa đều là “truyền thống” nếu nó có ý thức giữ gìn, bảo lưu và lặp lại chính nó”. Vargyas Gábor đã phát biểu như vậy trong tập sách về văn hóa của người Bru – Vân Kiều. Thực vậy, cái gọi là truyền thống lâu đời rốt cục lại vẫn phải có khởi nguồn. Vào một thời điểm nào đó trong quá khứ, “giá trị truyền thống” đã được sáng tạo ra. Đó có thể là hôm qua, là năm ngoái, hoặc là thế kỷ trước. Thời điểm khai sinh ấy thường bị bỏ qua và thay bằng một cảm giác xa xôi mờ mịt nào đó. Chúng ta thường quên rằng thời điểm xuất hiện của một “giá trị truyền thống” thường chịu sự chi phối của những bối cảnh lịch sử cụ thể, đồng thời tác động ngược lại vào lịch sử ở một mức độ nào đó. Câu chuyện truyền thuyết khởi nguyên của dân tộc Việt Nam cũng không nằm ngoài quy luật đó. Sự ra đời, củng cố và phát triển của truyền thuyết khởi nguyên của dân tộc ta là một cuộc đấu tranh lâu dài nhằm khẳng định sự tồn tại của chính mình.    Xem thêm...