1 - Rau Choại.  2 - Xuân Về.   3 - Phơi Lúa     4 - Canh Me     5 - Búi Tóc     6 - Ký Ức Chưa Quên   7 - Hạ về.     8 - Góc Khuất   9 - Vội Vàng     10 - Bóng Quê    11- Xoay Vòng Sinh Nhai     12- Bến Đâu      13 - Như Trời Biển     14- Rau Bông Gòn      15- Sầu Riêng      16- Tép Bò, Tép Búng       17- Dừa Mỹ Tho       18 - Thanh Thiên      19 - Dưa Môn      20 - Sau Mưa Đông     21 - Đèn Trời     22-  Gạo Cơm     23- Phù Sa      24-Trang Giấy Tập      25 -Vần Xoay     26- Thành Kính Phân Ưu      27- Nhìn Thôi     28 -Chỉ Cần      29- Rừng Sâu      30-Bình Minh      31- Hạt Bụi Bay     32 -Lúc Nào Đó     33- Giòn Ngon    34-Tranh Quê      35-Gánh Đời     36- Canh Tuổi Thơ     37 - Vỏ Ốc     38 - Lẩn Quẩn   39- Có Ai Biết?      40 -Vòng Quay      41 -Trơ Cành      42 -- Sinh Tồn      43- Thay Màu Áo      44- Hẩm Hiu     45-Sức Mạnh Đồng Hồ     46 -Tự Mình      47- Ba Bánh Hàng Rong      48 - Hàng Xóm    49-Vạn Nỗi Sầu      50- Rẽ Khúc 

50 - Rẽ Khúc

Ngọn gió vi vu đong đưa cành yểu điệu, khắng khít đeo bấu vào thân cây cứng cỏi, tạo nên âm điệu nhịp nhàng của bài tình ca xào xạc man mác lòng người.

Những bước chân lỡ đường của ai đó đang trong tâm trạng mệt nhoài rã rời, bởi những cơn say nắng nghiệt ngã. Trên từng khúc quanh đời bôn ba sẽ có chỗ dừng chân, nghỉ tạm cho tâm hồn lắng đọng.

Gốc cây là điểm tựa, là bến đỗ bình an trên bước đường vất vả ngược xuôi. Tấm lưng ôn tồn ngồi dựa, thả vào thân cây to bảng, giúp đôi mắt có thể nhắm lại vài phút. Đầu óc sảng khoái cho ta cảm giác vui khỏe, vì vừa thu nạp chút năng lượng tươi tỉnh.

Có nghỉ chân, dừng tạm thì tâm hồn ta sẽ thanh thoát, buông xả bớt những căng thẳng. Trái tim hồng sẽ an vui, dễ dàng tìm lại hơi thở nhịp nhàng, bình an hơn. Nhờ vậy, ta mới vững tin đứng lên và đi tiếp đoạn đường trước mặt.

Tôi có thể ví von, đó là con đường đời tiếp nối của những kiếp nhân sinh, sau một hay vài lần vấp ngã, té đau.

***

Theo ý nghĩ thiển cận của tôi, sau lần đứng lên từ cái té ngã nào đó, mình sẽ rút tỉa ra kinh nghiệm của bài học đời này. Niềm tự tin dạy ta đứng lên thế nào, để không bị chao đảo, vấp ngã lần nữa.

Không khí luôn vây quanh, vân vê những tấm thân tiều tụy, héo mòn bởi dòng đời bấn loạn. Không khí là chất nhựa hồi sinh, cho ta hơi thở an lành, sau lần hụt hẫng trong khoảng chân không chơi vơi. 

Dòng đời không là con đường thẳng

Như ta tưởng tượng bao giờ

Mà luôn rẽ khúc không ngờ

Gai chông đôi khi xuất hiện

Dạy ta thêm bài học đời

Bạch Liên

NOV 5 - 2025

49 - Vạn Nỗi Sầu

“Trich or Treat” vang vang ngoài trước cửa.

Từng viên kẹo rơi lỏn tỏn vào giỏ

Tiếng giấy kiếng tung tăng gõ vào nhau

Cười hớn hở, đôi chân bước đi mau

Ngọn gió thu mang sương mù sớm mai về với mái ngói. Từng lọn gió lăn trườn theo gợn sóng nhấp nhô. Đàn chim se sẻ, chim đen đều vắng tiếng chíp chíp gọi nhau. Tin tức vừa loan báo, những ngày mưa sẽ đến. Nhiệt độ xuống thấp hơn.

Ngày lễ hội Halloween quay về. Người lớn thì chắt chiu tiết kiệm trong đời sống, khi xã hội rối loạn, lạm phát tăng cao. Nhưng trẻ nhỏ thì vẫn hồn nhiên tung tăng. Con trẻ ngây thơ quá, lúc nào cũng muốn cha mẹ mua bộ quần áo hóa trang mới, cho đêm ma quái sắp đến.

Vừa bước chân vào Costco, các kệ hàng bắt mắt đầu tiên là những hộp chocolate bày ngang, vắt dọc. Nhiều thương hiệu bán Sale. Họ muốn số lượng hàng bán nhiều hơn, bằng cách hạ giá chút đỉnh. Đêm đen ma quái đến, cho ta nghĩ đến thức ăn ngọt lịm. Kẹo…kẹo…kẹo…muôn nơi !....

Trẻ thơ thì ăn bao nhiêu cũng thích. Lượng đường chưa ảnh hưởng vào cơ thể trẻ con hay sao ấy ?! Ngược lại người lớn tuổi, ăn uống rất kiêng cử với đường. Đôi khi, một phút vui miệng, ta ăn cho thỏa thích, có thể phải uống thuốc nhiều ngày. Khổ thân lắm ai ơi !

Những dây đèn đủ kiểu, muôn sắc màu được treo giăng tứ tung - như cố ra sức trang điểm vẻ mặt kiêu sa lộng lẫy cho góc phố nói riêng. Cũng như toàn đất nước Hoa Kỳ nói chung. Gió chiều vi vu thổi, kêu gọi trẻ nhỏ khoác vào bộ quần áo hóa trang.

Cha mẹ giúp con nhỏ sơn phết lên gương mặt rằn ri, đủ sắc màu, tùy theo bộ quần áo là gì. Con trẻ hồn nhiên quá. Lòng luôn rộn ràng, nôn nao. Khoảng chừng sáu giờ chiều, bầu trời bắt đầu say xỉn. Từng nhóm nhỏ năm, bảy người đã sẵn sàng trên đường. Không gian nhộn nhịp hẳn lên khi màu đen mực soi rọi ánh đèn chớp tắt.

Mọi sinh hoạt trở nên sống động, và có lẽ không buồn ngủ. Khi mà dòng chảy cứ xum xoe tất bật trong lòng người. Đứa thì hóa trang làm ông hay bà phù thủy, batman, nàng tiên…Trên cánh tay, không quên mang theo cái bịch, hay treo lủng lẳng cái giỏ xách đựng kẹo.

Thời gian phóng, mang theo thời son trẻ

Bơi bể đời, đường trần nhiều khúc rẽ

Sẽ bằng phẳng hay gập ghềnh kẽo kẹt

Hay chông gai, đẫm lệ vạn nỗi sầu ?!

Bạch Liên

OCT 29 - 2025

Halloween

48 - Hàng Xóm 

Nàng Thu đã thật sự khoe dáng kiêu sa của mình. Tiết trời lành lạnh với làn gió hiu hiu thổi, tuy chưa tê buốt như gió đông. Đôi lúc, chân người cũng tình tang rảo bước cho thân thể khỏe mạnh.

Sinh hoạt gần như mè nheo, thương nhớ vạt nắng ấm nồng. Mọi dư âm vang vọng từ đất trời cũng ngại ngần hòa nhịp, để tạo nên khúc nhạc du dương. Vì đây là bài tình ca yêu đời.

Những bước chân thong thả tản bộ trên các nẻo đường vây quanh góc phố, chưa thấy ai xuất hiện. Có lẽ làn gió có chút co ro, chưa làm quen với cơ thể, với thân nhiệt là ba mươi bảy độ C. Nhiều người vẫn chưa hoà nhập vào lục phủ ngũ tạng.

Tôi vu vơ suy nghĩ chút xíu cho vui !...

Tôi mạo muội nói rõ cảm nghĩ này, vì chính tôi cũng ở trong tâm trạng ngao ngán bước ra khỏi căn nhà đang ấm áp. Thì làm sao mà không thấu hiểu cư dân hàng xóm trong khu nhà của mình.

Mấy bà bạn Mỹ trong cùng góc phố, cũng vui lắm. Những ngày trước, trời còn hâm hấp ấm, tôi thường ra trước sân, lui cui dọn cỏ dại, cỏ nào cao thì nhổ lên.

Thiệt là vui !...

Tôi mới ngồi xuống với cái nón lá miệt vườn, loay hoay làm bổn phận siêng năng, giúp tay chân nhanh lẹ. Với hy vọng, giống y hệt như mình sắp đi thi chạy bộ đường dài không bằng. 

Mèn ơi, nghe mà tưởng thật !.... 

Nói dzậy chứ không phải dzậy !... hihi….

***

Ngày nào cũng như ngày nấy, bà bạn Mỹ rất giỏi giang đi bộ, tập thể dục. Cứ không hẹn lại đến, bà cầm cái cây nhỏ, như làm quơ quơ những gì vướng mắc trên mặt đường, vỉa hè. Bà chầm chậm bước tới, nở nụ cười tươi như nàng thơ đôi tám, bàn tay vẫy chào với tôi.

Cả hai cùng hiểu và hỏi nhau :

·      Hôm nay bà khoẻ không ?

·      Bà gật đầu và đáp lại thật nhanh - Câu trả lời rất thú vị… tôi khỏe, cảm ơn bà.

Sau đó, cả hai mỉm cười, vẫy tay, quay lại với giây phút nhàn hạ của mỗi người.

Cám ơn không gian êm ả trong dãy phố hiền lành và thanh tịnh. Nhất là, cảm ơn hàng xóm tốt bụng, không ai xích mích, hề hấn làm mất lòng nhau cả.

Thu về góc phố bình an

Vi vu làn gió phì phà vờn qua

Như bà hàng xóm hiền hòa

Không hề cãi vả, rầy la xóm làng

Bạch Liên

OCT 24 - 2025

47 - Ba Bánh Hàng Rong

Quê mẹ bên kia bờ đại dương có hai mùa mưa và nắng. Những tháng khô nóng bóng thì tiết trời rất khó chịu vì hầu hết nhà nhà ở quê mẹ năm xưa ít khi nào có máy điều hòa không khí để làm dịu mát con người.

Tôi mãi nhớ, nhà tôi và nhiều nhà hàng xóm khác, ai cũng có vài cây quạt lá gồi tròn xoe, để phì phà thổi làn hơi nóng bay xa. Nhà tôi nằm trên mặt tiền đường Trần Quốc Toản. Nhiều chiếc ba bánh đạp, xe bán hàng rong cứ ì xèo lả lướt đi ngang qua. Hình như giờ giấc dập dìu đông đúc nhất là sau buổi trưa hè nóng gay nóng gắt. 

Khi sợi nắng trưa đứt khúc, nghĩa là khoảng thời gian giao thoa giữa nắng trưa, tỏa lan sang ánh chiều tà. Hoàng hôn nhạt nhòa lúc nào cũng dễ thương, tô màu tím cà hiền dịu. Chiều buông theo giờ giấc, đẩy lùi sợi nắng mềm gãy khúc. Nắng hiền hòa dễ thương chi lạ, đang lăn tăn co mình. âm thầm khuất bóng vào trong góc tối.

Tôi thiết nghĩ, đó là khoảnh khắc thuận tiện và mát mẻ nhất, giúp cô, chú, bác khệ nệ, trĩu nặng đôi gióng gánh chất đầy... đủ thứ mặt hàng. 

***

Tiếng rao thánh thót mời mọc ai đó, người nào đang rảnh rang lắng nghe. Cũng như cô bác nào đang cần mua món hàng mà mình có nhu cầu xài tới. Thế là tiếng kêu vang vọng, ơi ới…ới ơi :

- Bác ơi, chú ơi, bà chị ơi, ghé vào đây cho tôi mua vài thứ.

Nếu ai trong chúng ta đã từng sinh sống ở thành phố Sài Gòn, có lẽ, không làm sao quên cho được hình ảnh mộc mạc bình dị này. Chú bác đẩy xe, in gót bên vệ đường. Đời sống chân chất với vóc dáng còm cõi của người cha, người mẹ nhọc nhằn mưu tìm chén cơm đầy cho đàn con bé bỏng.

Hình ảnh người chậm chạp gồng lưng, di chuyển xe ba bánh, vẫn còn in khắc trong ký ức của tôi. Có lẽ, phương cách bán dạo như vậy, sẽ hà tiện chi phí trả tiền cho chỗ đậu cố định.

Những giọt mồ hôi của bác bán dạo luôn gầy gò, gợi nhớ trong tôi. Đây là bức tranh tắm đẫm mồ hôi, những đôi chân mải mê bước. Lằn nét khắc in nhiều vết nứt nẻ ở gót bàn chân, là chứng tích nói lên nỗi gian nan.

Cảnh đời buôn bán hàng rong

Cho người ít vốn, lưng còng, lầm than

Mỗi ngày hòa quyện nắng vàng

Trên đầu nón lá tình tang chung tình

*

Chủ đi thì nón rung rinh

Hứng mưa, che nắng, nằm im khoe trời

Thương người, thương nón lá tơi

Vẽ bao tranh ảnh dòng người ngược xuôi

Bạch Liên

OCT 16 - 2025

46 - Tự Mình

Mỗi sáng sớm đầu ngày, tiếng chim hót vang trời, giống y hệt như loa kèn của chiếc đồng hồ thiên nhiên báo thức. Tiếng sột soạt trên mái nhà hay cành cây to nhỏ, là động tác bẩm sinh của loài chim sung sướng nhất trần gian. Duy chỉ còn con người, đầu óc bận bịu, lo lắng mọi điều.

·      Nào là cơm áo gạo tiền. Làm sao mua bán trôi chảy.

·      Nào là… đừng bất chợt ốm đau…

·      Trước mặt ta là nợ nần chưa trả hết...

·      Làm sao buôn bán có dư chút đỉnh, đủ tiền cần trang trải khối sầu lao đao này ?!

Ngày nào, chúng ta đều phải trang trải mọi chi phí cho gia đình. Đây là cái vòng lẩn quẩn, khiến đầu óc ta lúc nào cũng mệt mỏi với cuộn chỉ rối bời… không thể nào tránh khỏi..

***

Nếu ai đó được sinh ra trong gia đình khấm khá, thì đôi vai gầy được nhẹ nhàng hơn. Hai thúng khổ đong đưa hai đầu quang gánh, là nợ trần gian, sẽ bớt nhọc nhằn phần nào. Bớt đè nặng trên đôi chân oằn trĩu. Hai ống chân là bánh xe bằng xương bằng thịt, giúp ta chạy theo trường đời mỗi ngày, dù trời mưa hay nắng cháy.

Bánh xe được chế biến từ cao su dẻo dai, có thể chịu đựng sức nóng của mặt trời, của mặt đường do sự cọ sát. Nhưng… bánh xe nào cũng đến ngày co giãn, mềm dẻo, văng ra khỏi vòng tròn kim loại. Chiếc xe sẽ nằm ù lì và bất lực, ngay cả trên xa lộ thênh thang.

Thân thể con người không phải là kim loại. Nếu ta hoạt động nhiều quá, bàn chân cũng xanh xao, mài mòn. Xương cũng mỏng dần nên mong manh dễ gãy. Đến một ngày già nua réo gọi, tứ chi cũng bất lực như vòng bánh lăn thôi.

Trường đời sao quá khổ đau

Ở không, thụ động, đói cào thèm cơm

Than ơi, ai sẽ cho cơm ?

Khi mà họ cũng lồm cồm sinh nhai

*

Nhân gian vật lộn cuồng quay

Nhọc nhằn sức mỏi từng ngày trôi qua

Tự mình nuôi dưỡng chính ta

Nắng mưa cũng phải bơi qua cảnh nghèo

Bạch Liên

OCT 7 - 2025

46 - Sức Mạnh Đồng Hồ

Hai cây kim đồng hồ đang chực chờ xoay vòng từng giây từng phút, để thay đổi giờ giấc khi nàng Thu bước vào. Ngày sẽ ngắn lại và đêm buồn tênh dài thêm ra.

Đồng hồ có uy quyền tô vẽ bức tranh vạn vật. Con người có trí óc, suy tính rất giỏi nhưng vẫn chào thua hai nhánh kim đồng hồ. Bàn tay nhỏ bé không thể nào vặn ngược chiều vòng xoay đêm hay ngày. Nghĩa là, vẫn giữ vị trí, cùng một ngày, tháng và năm bao giờ.

Đúng vậy !...

Cái bao tử luôn tuân theo mệnh lệnh của hai cây kim quyền uy này. Sáng sớm mỗi khi thức dậy, mọi người đều phải thả tầm mắt, nhìn đồng hồ trước tiên. 

Khổ ghê !

Từng phút giây lặng lẽ bay xa, con người đều phải răm rắp chạy theo. Không ai ương ngạnh nói:

-       Tôi không muốn vâng lệnh theo từng tiếng tích tắc của hơi thở thời gian.

-       Ngược lại, thời gian là viên thuốc bổ giúp ta vá lành vết thương lòng

-       Thời gian cũng là ông lão vô hình, hăm he, răn đe, cầm cây roi hóa phép. Ông có biệt tài là, tô vẽ vết nhăn già nua của con người.

***

Tiếng mưa tí tách cho tôi trở về thực tại. Từng giọt nước lặng thầm rỉ rả, đang rơi rơi bên ngoài cửa sổ. Mưa rơi không cần biết thời gian là ngày hay đêm. Vô tư và hồn nhiên ! Giọt mưa tí tách, thánh thót như bài tình ca êm đềm. Hạt mưa ầu ơ ví dầu, ru ta ngủ giữa đêm tĩnh mịch.

Mưa tạnh thì mặt trời sẽ nhoẻn miệng cười tươi vui. Mưa và ánh nắng là hai yếu tố ắt có và đủ, cho nhân sinh vật có thêm sức sống. Để trường tồn trên quả địa cầu tròn này. Trái đất ngày đêm siêng năng, làm bổn phận bao la của mình.

Cũng như, quả địa cầu sẽ không oan uổng bỏ công sức, xoay quanh cái trục vô hình hoài hoài. Cho dù khoảnh khắc đó là ban ngày lẫn đêm đen.

Xin cám ơn những cơn mưa vàng ngọc đã, đang và sẽ đến với thế nhân. Cho dù mùa thu đang yểu điệu bước vào vương cung tuyệt vời !...

Nhưng, cũng xin đừng quá nhiều… gây ra lũ lụt khiến dân lành đau khổ !...

Mưa là hạt ngọc trời cho

Ruộng đồng thu hoạch ấm no dân lành

Trời không hạn hán tung hoành

Nắng mưa vừa đủ, trăng thanh mỉm cười

Bạch Liên

OCT 1 - 2025

44 - Hẩm Hiu

Vòng quay bốn mùa an nhiên xoay tròn, rồi trở về chốn xưa như một quy luật tuần hoàn của tạo hóa. Gió thu tru rít đất trời. Cây cọ diệu kỳ cũng a dua múa may, phun vẽ bức tranh muôn màu muôn sắc rực rỡ.

Cây cỏ bên đường chịu ảnh hưởng của lằn roi giao mùa. Sức mạnh của lằn roi vô ưu này, là nguồn gốc của cuộc đổi thay màu áo, vàng úa nhiều nhất. Đây là chứng tích nhuộm màu già nua. Cây maple tô phết sắc nét sặc sỡ. Cành nhánh pha trộn vàng, cam, đỏ… tuy cùng một thân cây đứng giữa mây trời.

Lá Phong, tôi thường gọi tên lá maple, như nàng tiên kiều diễm. Lá không đơn giản, thích khoe dáng vẻ đẹp đẽ sớm nhất. Nếu ta so sánh với nhiều loại cây khác. Lá maple xinh xắn với ba, bốn góc cạnh rất mỹ thuật. Những lá khác cùng dòng họ thực vật, thật thà như hình cánh quạt mà thôi.

Lá maple trổ mã, tô son điểm phấn dung nhan nhanh hơn khi nàng Thu bước vào. Theo quy luật đất trời, hình như, có luật bù trừ. Tôi tạm ví, lá maple yểu điệu với bao sắc màu. Như nàng công chúa lộng lẫy giữa dòng đời, biết làm duyên sớm hơn những phiến lá thuộc gia đình cành nhánh um tùm.

Sắc đẹp nào mà chẳng tàn phai theo thời gian. Như chúng ta đều thấy, nhân, sinh, vật….tất cả đều có giới hạn rong chơi. Maple cũng không ngoại lệ của luật trời.

 ****

Nhiều lá khác chầm chậm bắt đầu thay sắc. Vào khoảnh khắc ấy, ta nhìn dưới gốc maple, lá vàng héo úa đã rụng rơi nhiều ngày trước. Tấm thảm nhăn nhúm dần héo úa, lấm chấm vết chàm đồi mồi xấu xí. Đống lá buồn tênh nay đã xanh xao, nằm thút thít khóc cho phận yểu mệnh của mình rồi.

Con người cùng ngồi chung trên chiếc thuyền định mệnh với chiếc lá mà thôi. Không ai đẹp mãi trong mắt ông lão thời gian bao giờ.

Sau ba tháng rong ruổi đây đó, nàng Thu phải nhường giao không gian. Dáng vẻ qu‎ý phái điệu đàng, đành bỏ lại sau lưng với bao phong cảnh hữu tình lãng mạn.

Đôi mắt thế nhân trải qua bốn mùa, quan sát biết bao đổi thay từ bàn tay thiên nhiên. Để rồi, một ngày không ai mong đợi, tất cả đành cúi đầu, tuân theo luật bất biến của tuổi thọ. Dung nhan hao mòn, nhạt phai theo năm tháng lạnh lùng !...

Than ôi, đời là thế sao ?!

Ta cùng gật gù chấp nhận.

Không biết làm sao bây giờ !

Hẩm hiu thân phận bơ vơ

*

Tội nghiệp kiếp người phù du

Yểu mệnh như lá mùa thu

Nên vui khi còn xanh mộng

Đừng chờ trời phủ sương mù !...

Bạch Liên

SEPT 23 - 2025

43 - Thay Màu Áo

Sáng nay, màn sương mờ ảo vây kín bầu trời. Với dáng vẻ dịu dàng trải dài miếng voan yểu điệu trên mái ngói. Khi ông mặt trời còn đang đắp chăn ngáy ngủ. Những ngày cuối hè, ông mặt trời cựa mình, chễm chệ ngồi trên thiên đỉnh rất sớm.

Từ hừng đông rạng sáng, sợi nắng phải chu toàn công việc tô điểm dung nhan của mình. Nàng Hạ còn lơi lả, kéo dài bao lâu thì sợi nắng mệt nhoài bấy lâu. Ngày hè tia nắng phải gồng mình giăng tơ, thêu đan vẻ đẹp kiêu sa của nàng hạ.

Tới cuối ba tháng nóng hực, nắng chói chang không còn hăng say nữa. Nàng nắng ngừng reo, không thể làm tròn bổn phận của mình.

Trạng thái mệt mỏi thể hiện sáng nay. Những vạt nắng xanh xao, nay tỏ vẻ biếng lười èo uột. Gần ba tháng hè, mỗi ngày cứ phải trườn bò, bắc nhịp cầu mong manh xuống ve vãn các nàng Hoa cho thêm tươi thắm.

Đã vậy, vạt nắng còn có nhiệm vụ vun bồi, tô phết diệp lục tố lên phiến lá cho thêm bóng láng mượt mà. Công việc tuần tự xoay đều theo cái vòng tròn khép kín, đúng như quy luật của đất trời:

• Bình mình giành lấy màn trời đêm đen.

• Một ngày thong thả trôi. Hoàng hôn xua đuổi sợi nắng vàng đi hoang, nhường không gian cho chị Hằng rong chơi với ngàn sao lung linh tô sắc trong dãy ngân hà.

***

Hai mươi bốn giờ đồng hồ cứ nhịp nhàng quay đều. Bầu trời đen tuyền được dịp an giấc, tạo nguồn năng động mới. Sáng mai trở mình, hòa nhập vào vũ trụ bao la.

Con người chúng ta cũng lút thút chạy lòng vòng theo sự sắp đặt của tạo hóa. Với bản năng sinh tồn đích thực trong mỗi trí óc, cũng là nguồn sinh lực tự nhiên thôi thúc, giúp mọi người bươn chải, mưu tìm kế sinh nhai.

Tận nhân lực, tri thiên mệnh. Mọi sự đổi mới không đến một cách tình cờ, mà xuất phát từ nỗ lực vượt qua chính mình, từ năm này qua năm khác, một cách kiên trì và bền bỉ.

Nắng ngừng reo, tháng chín về

Giao mùa gió bấc mải mê hú vèo

Lá xanh cố bám leo trèo

Đành thay màu áo eo xèo vàng phai

*

Nắng ngừng buông sợi lắt lay

Gió thu khô hốc vờn bay hú còi

Lâu lâu quất mạnh lằn roi

Phố phường đóng cửa nằm thoi thóp buồn !

Bạch Liên

SEPT 17 - 2025

42 - Sinh Tồn

Nắng đưa Hạ đi về nẻo vắng

Cánh hoa rơi sầu lắng chiều buông

Về đâu cánh mỏng u buồn

Thiên thu tìm cõi xa nguồn trần gian

Dòng thời gian thoăn thoắt như thoi đưa, chẳng mấy chốc ngày hè thầm biết thân phận hẩm hiu, và sắp phải từ giã góc phố. Vạt nắng cùng nàng Hạ vẫy tay chào khung trời nóng cháy. Nhưng không buồn để lại bao dấu ấn đìu hiu trên cành nhánh vàng khô.

Màu nâu vàng héo úa của những bụi cỏ hoang rải rác hai bên dãy phố, như muốn tô đậm thêm nỗi ray rứt chia xa. Văng vẳng đâu đó là tiếng càu nhàu vang lên, từ những con đường xơ xác… nằm trăn trở.

Từng góc hẹp nho nhỏ cũng a dua theo, than vắn thở dài. Đó là chứng tích còn sót lại sau ba tháng hè giăng đầy bức màn lửa vàng chói chang.

Nếu nhìn kỹ vào, ta có thể sẽ thấy nhiều lọn khói ngây thơ uốn khúc, ở nhiều vùng trời trải làn mây tro sẫm. Nơi mà nhiệt độ lên cơn sốt nóng bỏng. Cái nắng âm ỉ này có thể bùng phát ra ngọn lửa, từ cỏ dại oằn oại… dễ dàng.

Chính mắt tôi đã thấy cảnh tượng này ngay trước mặt. Nếu chỉ nghe truyền tai nhau, ít ai mường tượng ngọn lửa phựt cháy, mà không hề cần tới một que diêm bé nhỏ.

***

Đôi khi, ta có chút rảnh rỗi, ngồi nhìn vu vơ bầu trời nóng hực, trải dài tầm nhìn ra xa. Tôi ầu ơ suy niệm. Vạn vật là do bàn tay của tạo hóa ban tặng. Chắc chắn, quyền sở hữu, quyền lực to lớn đểu thuộc về thiên nhiên. Cũng như tạo hóa có toàn quyền giật sập, hay chỉnh sửa tất cả tuỳ theo suy nghĩ của đất trời .

Nắng nóng bao nhiêu rồi cũng phải nhường không gian cho thần mưa rải nước. Nước là yếu tố ắt có và đủ phải xảy ra. Nếu không mưa xuống thì lớp vỏ địa cầu khô khan. Loài người tìm đâu mạch nước ngầm. Mạch nước âm thầm tuôn chảy trong lòng đất, là vị cứu tinh của nhân loại.

Nắng mưa là chuyện do trời

Nắng gay gắt đến, cũng rời bước chân

Nắng buồn cúi mặt phân vân

Đi về nơi khác người dân đón chào

*

Nắng mưa song bước bên nhau

Mùa màng tươi tốt, trái rau mượt mà

Mưa hoài lũ lụt vào nhà

Nắng hoài vạn vật điêu tàn…chết khô

Bạch Liên

SEPT 10 - 2025

41 - Trơ Cành

Tháng chín mở cửa bước vào

Hạ buồn quay gót, lá xào xạc rung

Trơ cành... chàng gió ung dung

Quất lằn roi mạnh, vỡ tung đất trời

Nàng thu len lén về đầu ngõ. Nàng Hạ cứ nấn ná, chưa chịu nhấc gót chân son của mình ra khỏi thềm đời. Nàng Thu đành khép mình, thấp thỏm chen vào vài áng mây xám lửng lơ trên bầu trời sớm mai, khi hừng đông vừa chập chờn lóe ánh bình minh.

Hơi nóng gay gắt cố vươn mình, rơi rắc thêm những ngày nóng bức. Sợi nắng thủy tinh yểu điệu vẫn còn kiêu sa, giăng ngang vắt dọc trên khắp nẻo đường. Thời tiết chạy đúng vòng quay của mình, không ăn gian ai cả.

Thế là, tháng chín vừa mở cửa bước vào khung trời khô cằn, có nhiệm vụ giao mùa. Vạn vật sẵn sàng đưa tiễn nàng Hạ và đón tiếp nàng Thu. Vạt nắng khô khan của mùa hè vẫn còn quấn quýt góc trời, chưa muốn rời xa phố phường thân quen.

Trong đất liền, ta nhìn thấy mùa thu giành lấy không gian rõ ràng hơn ngoài biển khơi. Đại dương không có hàng cây giăng bóng mát, thì làm sao có rừng thu tuyệt mỹ.

Hàng cây hai bên đường trong con phố, cứ tiu nghỉu buồn tủi, khoác vào chiếc áo vàng nâu vua chúa, như chiếc long bào rực sáng chói chang giữa bầu trời bao la. Tuyệt đẹp!... Nhưng trong lòng phiến sầu, thì thút thít. Khi ngọn gió khô cằn quét sạch mặt đường, ta nhìn phiến mỏng tội nghiệp đang ủ rũ mài mòn thân xác.

***

Chiều hôm qua, cơn mưa muộn chập chờn, điệu đàng rơi hạt. Tuy giọt nước lắc rắc bay trong không trung, chỉ tắm ướt vài phiến lá khắc khoải mà thôi.

Theo tầm mắt của tôi, vạn vật đã hứng chịu biết bao lằn roi bỏng cháy như tia lửa. Trong cơn say nắng ba tháng này, cho dù chỉ là cơn mưa nhẹ nhàng lất phất, chóng đến và chóng đi. Cơn mưa lạc mùa không là niềm vui. Cũng không là ngày mưa mà phố phường đang mong chờ tiết trời tươi mát.

Cành nhánh rưng rưng giọt lệ hoen mi, bỗng chốc lo sợ ngày mai cơn gió bấc chưa về kịp. Cuống gầy xanh xao  buồn tênh sẽ rời xa cành thương. Khi ngọn gió thu giao mùa vẫy gọi, thì cuống gầy đành phải héo hắt, cúi đầu buông tay.

Cơn mưa hạ chợt đến như hơi thở

Chóng nhạt nhòa tan vỡ, sớm bay xa

Khi mặt trời cứ hậm hực chói lòa

Làm bỏng cháy hạt kiêu sa… mật ngọt

Bạch Liên

SEPT 4 - 2025

40 - Vòng Quay

Chúng ta đang bước từng ngày cuối của tháng tám. Ngày nóng hơn ba con số, y hệt như cái lò nướng BBQ ngoài trời. Hơi nóng muốn khùng luôn. Không ai dám cả gan ngồi tình tang, chễm chệ phơi cái đầu trần giữa thanh thiên bạch nhật bao giờ.

Mùa hè mặt trời thức dậy sớm hơn, do cái tánh siêng năng thích leo dốc lên thiên đỉnh. Ông mặt trời tủm toe cười duyên, trước khi phố phường choàng tỉnh, bắt đầu cho một ngày mới.

Ngày nóng cháy trải dài những sợi nắng chói chang, như muốn cho thế nhân biết nhiệt độ nóng bức ra sao. Lái xe chạy từng đoạn đường, tôi cứ bấm coi nhiệt độ bên ngoài là bao nhiêu hoài. Vì máy lạnh trong xe đầu hàng vô điều kiện rồi… như đồ chơi. Máy lạnh phun ra hơi nóng khi xe tới vùng nào là… lò nướng thiên nhiên.

Trước khi nàng Hạ dời gót ngọc. Nàng Hạ dịu dàng khép cửa, nhường không gian cho nàng Thu lãng mạn bước vào.

Ngày mới hôm nay, ngày mai hôm sau… như những vòng bánh xe cuộc đời không bao giờ ngừng nghỉ. Một ngày như mọi ngày, nàng Hạ an nhiên dày vò thế nhân. Ông mặt trời tha hồ thức, ngủ. Chao ơi, sao ông sung sướng đến thế nhỉ !...

***

Cứ mỗi giây phút ông âm thầm chuyển động, bao người trên thế giới còng lưng chạy gạo. Khổ cho chân tay loài người cứ quần quật chạy theo từng nhịp điệu bổng trầm trong bài tình ca…Nhọc Nhằn. Hơi thở của trái đất, khuôn mặt đỏ cam của ông mặt trời, sao có nhiều quyền lực đến khủng hoảng đầu óc ta… vậy kìa ?!

Vì sao tôi diễn tả với hai chữ khủng hoảng ? 

Tại vì, ông thức giờ nào, tức thì, cái đồng hồ ầm vang gõ lọc cọc. Cơm áo gạo tiền là đây. Mọi người không dám nằm nướng, sợ khét nghẹt vài món ăn đơn sơ trên mâm cơm chiều.

Hai cây kim đồng hồ loắt choắt chạy theo. Chỉ thương cho con người bé nhỏ, lúc nào cũng phải tỏ ra sức mạnh của mình. Nếu yếu xìu, thì làm sao chạy đua, song hành cùng vòng quay của trái đất.

Ối giời ơi, càng sợ hơn nữa là cái vòng quay của hai cây kim đồng hồ. Không bao giờ biết mệt mỏi là gì…

Khổ Thế !…

Than ôi !...

Bạch Liên

AUG 27 - 2025

39 - Có Ai Biết ?

Đời gãy khúc sang hai lối rẽ

Rời học đường ta sẽ ra sao?

Có ai biết trước ngõ nào

Hoa thơm trải thảm, hay vào vòng xoay

Thời gian âm thầm lao vút. Chúng ta không quan tâm vận tốc siêu nhiên vô hình này. Cơm áo gạo tiền làm nhòa mắt, khi những giọt mồ hôi len lén tươm tràn. Vào mỗi sáng mai thức dậy, tay chân cứ tất bật vật lộn với trường đời.

·      Người có cuộc sống cao sang, đầu óc luôn tính toán kinh doanh, làm sao mình thăng tiến với danh vọng, cửa nhà to lớn.

·      Người có cuộc sống bình dị, họ thanh thản hơn, miễn sao êm ấm ngày hai bữa, là an phận rồi.

·      Cho dù có người thứ ba ở trạng thái trung dung. Họ gặp may mắn phất cờ làm giàu bất chợt. Thời cơ thăng hoa đưa vận mệnh lên mây như diều gặp gió.

·      Cũng có người cứ mải miết bôn ba, nhưng vận xui cứ cản ngăn. Đúng là rầu thúi ruột nát gan.

Quanh quẩn đâu đó lại xuất hiện cột mốc đau thương không ai mong đợi. Khi mà dòng thời gian cứ lẳng lặng trôi hoài. Rồi đến một buổi xế chiều ươm màu tim tím hoàng hôn, tuổi già sức yếu hiện ra.

Khung trời của bệnh tật với thân xác rã rời, sức khỏe hư hao âm ỉ đến. Cả hai đều là điểm cuối cùng của thế nhân.  Không ai có thể tránh khỏi cái vòng nghiệt ngã, hao mòn của chén cơm manh áo.

Khi chân chùn gối mỏi, ta thinh lặng ngồi bên lề trường giang. Tầm mắt trải dài xa xăm, ngắm chân trời thăm thẳm chiều trôi. Ta thầm nuối tiếc thuở xa xưa, khi mà tuổi trẻ trung với ý chí nhìn về phía trước, tràn đầy năng lượng.

Chúng ta không thể nào ù lì ngồi một chỗ, bắt người khác nuôi mình hoài. Thân thể toàn vẹn, đầy đủ tứ chi rắn chắc, khỏe mạnh, giúp ta thuận lợi tự lực cánh sinh.

Mãi thương ngày tháng vàng son

Mây hồng tươi thắm ôm tròn tóc xanh

Nhìn đời ánh mắt an lành

Đôi tà quyện gió, dáng thanh dịu dàng

Bạch Liên

AUG 20 - 2025

38 - Lẩn Quẩn

Đời lẩn quẩn chân tay quần quật

Có khác gì con lật đật đâu

Gạo cơm trĩu nặng âu sầu

Chạy theo con sóng bạc đầu tả tơi

*

Sớm mai sáng nhìn trời nắng Hạ

Nóng cháy người tàn tạ dung nhan

Phơi lưng, bỏng mặt nâu vàng

Mồ hôi tắm mặn, lệ tràn chén cơm

Trên lớp vỏ địa cầu tròn là bề mặt loằng ngoằng, lồi lõm. Không nơi nào là phẳng bằng mãi. Trong mắt tôi, hình như tạo hóa cho con người biết, kiếp nhân sinh cũng thăng trầm bão nổi. Tư duy của ta sẽ chập chùng, lặn ngụp theo con dốc đời sau này.

Từ thời ban sở ban sơ khai thiên lập quốc, có ai biết thềm lục địa này sẽ là vùng đất màu mỡ tươi tốt. Cũng như không ai đoán chắc góc trời xa xôi ngoài kia, có biết bao hố sâu hút hiểm. Bao gian nan nằm im, trầm tích dưới lòng biển mặn bao giờ. 

Loài người được tạo ra với bản năng bẩm sinh, tự mưu cầu cho mình một đời sống an nhiên, no cơm ấm áo.  Nhiều đòi hỏi để lo cho bao tử, nước uống rất cần cho cơ thể. Tất cả đều là những như cầu cần thiết, giúp con người tồn tại với thời gian.

Mỗi ngày đời sống càng thêm thăng hoa, vật chất lung tung nảy sinh ra nhiều điều mới lạ theo dòng đời. Tất cả đều mong được thỏa mãn nhu cầu ắt có và đủ để nuôi sống hơi thở. Trong đó, có cái thuận lợi cũng sinh ra cái bất lợi.

***

Những điều khắt khe thôi thúc con người phải năng động hơn, hầu thoả mãn điều mình chưa có. Mọi lối rẽ chực chờ quẹo ngược, chạy xuôi, loanh quanh đi mãi đi hoài.

·      Tạo hoá uốn nắn con người, với hai bàn chân thích ứng với kế sinh nhai.

·      Con người được tạo sinh ra với một nhiệm vụ, tự nuôi dưỡng chính mình, cầu toàn để có được đời sống bình yên tươi đẹp hơn. 

Đó là những nguyên nhân bắt đôi chân phải nhúc nhích đi bộ, phải chạy và phải trèo lên cao. Khi ta đứng trước ngã ba, ngã tư dòng đời, ta biết mình phải quyết định rẽ vào nơi đâu. Sau sự sắp đặt của trí óc, ta phải bôn ba hướng về phía trước. Cho dù đường xa vời vợi hay quanh co hụt hẫng bất chợt.

Buổi sớm mai tươi mát, ta đứng nhìn chân trời lan tỏa ánh bình minh rạng ngời. Tuổi thanh xuân năng động, lao xao hòa nhập vào sân đời. Khi mà thân thể cường tráng có nhiều năng lượng, ẩn kín trong vóc dáng khỏe mạnh.

Bạch Liên

AUGUST 14 - 2025

37 - Vỏ Ốc

Nhìn qua đại dương, thành phố Sài Gòn, chúng ta có cây cầu Chữ Y. Buổi chiều gió mát, thuở xa xưa, đây là nơi buôn bán tấp nập các loại ốc. Tôi vu vơ viết vài dòng chữ, nơi mà tôi đã ẩn nấp trong cái lều lụp xụp ngay dưới chân cầu Chữ Y như một kỷ niệm… nay đã mờ phai.

Mười người ngồi run cầm cập, chờ Taxi chở ra con cá Lớn. Một lần sinh tử vật lộn với ngàn lượn sóng trùng dương nhớ đời… đời….

Những năm sau này, người Việt xa xứ kinh doanh nhiều loại ốc hiền lành, không nhiễm chất độc. Trong các siêu thị Việt Nam, họ bày bán ốc còn tươi sống, được ngâm trong nước. Ốc này được nuôi sạch sẽ trong các nông trại địa phương. Nguời mua có thể đặt hàng qua điện thoại. Họ giao tận nhà. Tôi chưa mua bao giờ vì sợ cái bụng không quen, từ ngày xa xứ.

• Ốc len

• Ốc lác

• Ốc hương

• Ốc gạo

• Ốc đắng

• Ốc bươu

• Ốc giác …..

Ốc trườn bò trên mặt đất, ao hồ thì còn nghi ngại không sạch. Ốc được bàn tay người nuôi dưỡng như đứa con cưng, là ngành kinh doanh phát triển rất nhanh, chắc chắn phải an toàn và ngon lắm.

• Ốc hấp tiêu

• Ốc hấp sả

• Ốc xào dừa 

***

Bầy ốc an nhiên ngâm mình trong làn nước thơm tho rong rêu, đầy cỏ hoang dại. Nơi đây thường là góc trời bình yên nên Ốc ít khi nào lao xao trong sân đời bấn loạn. Nếu luồng gió vi vu thổi qua làm giao động mặt nước êm đềm, thì bầy ốc tự động co đầu rút cổ những lúc gặp nguy hiểm. Toàn thân mềm mại tự động chui vô cái vỏ cứng cáp để được cảm thấy an toàn hơn.

Ðộng tác bén nhạy thích nghi với hoàn cảnh, chỉ có mục đích thiết thực là che chở cho mạng sống của chính mình. Ðây là chiếc áo vôi kệch cỡm với nhiều hình thù tròn láng, xoắn vòng, khác nhau, không khác gì là mái nhà rắn chắc, là nơi trú ẩn, nghỉ ngơi mong tìm giây phút an thân. Nhất là sau những giờ phút nhọc nhằn, bôn ba đi kiếm thức ăn.

Ốc không muốn mình bị trôi giạt về cuối dòng sông đời vẩn đục. Khi nước lắng đọng trong ao hồ lâu ngày, ít khi trong lành. Nước không xoay dòng lưu chảy thường bị nhiễm độc. Ðàn ốc sẽ bị xanh xao, chết dần mòn. Tan xác!

Phải chăng con người cũng cần vỏ ốc

Để sinh tồn trong biển rộng đắng cay

Thiện tâm bộc phát trên đầu ngón tay

Nhưng, đầy lừa lọc, nhiều điều gian ác ?

*

Muốn an thân, ta tìm nơi thoáng mát

Nước trong xanh, cây cỏ sống an nhiên

Trăng ru đêm, là nơi chốn bình yên

Nhiều ốc bạn quây quần trong êm ắng

Bạch Liên

AUGUST  6 - 2025

(Đôi niềm cảm xúc sau khi đọc bài văn "Canh tuổi thơ" của Bạch Liên)

Canh Rau Bồ Ngót - Quang Dương

https://sites.google.com/site/gialongaotrang/poll/duang-duong/v%C4%83n-quang-d%C6%B0%C6%A1ng-4?authuser=0

Trước hết xin trích một đoạn trong bài "Canh tuổi thơ" mà nhà văn kiêm thi sĩ Bạch Liên vừa giới thiệu với độc giả tại link sau đây 

&&&

Đọc bài "Canh tuổi thơ" của BL nhắc đến canh rau bồ ngót làm tôi nhớ về món canh này quá. Giống như lần BL viết về canh rau nhút vậy đó. Thế nên tôi đã ghi ngay xuống những cảm nghĩ thành một bài lấy tựa là "Canh rau bồ ngót" sau đây.  QD

Cám ơn anh Quang Dương có cùng nỗi nhớ thời thơ ấu dễ thương. Nhất là lúc đó, chúng ta chưa ai biết buồn, cũng như chưa có ý niệm gì về dòng đời trước mặt quá nhiều chông gai. Hiện tiền, chúng ta chỉ ghi lại nỗi nhớ qua bài viết cho vui thôi.

Anh Quang Dương ơi, từ từ những ai còn cầm bút, nên vẽ vời kỷ niệm xa xưa. Cho dù bất cứ gì của quá khứ cũng cho chúng ta nụ cười ươm đượm chút già nua và héo hắt. Chỉ cầu xin, chúng ta còn thời giờ nhìn ngắm hoàng hôn xế chiều.

Có Còn Hơn Không !...

Chúng ta thật sự vẫy tay chào xa Sài Gòn ngàn năm thương nhớ rồi.

Bạch Liên

Ngày đầu  01 tháng 8 - 2025

36 - Canh Tuổi Thơ

Tháng bảy buồn thiu chờ giây phút khép cửa. Vạn vật sắp bước sang tháng tám oi bức. Ôi thôi, mùa hè cao điểm là đây. Khí hậu khó chịu khi phải vật lộn với mồ hôi. Ai đó cần phải ra ngoài dưới cái nắng gay gắt. Độ nóng có thể háp nhanh vào làn da dễ dàng.

Mùa hè tô vàng con phố bằng những cây cọ thiên nhiên, không tốn tiền mua sơn để phẩy phết nét úa nhàu lên vạn vật. Hơi nóng hừng hực cứ mè nheo đòi hút hết nước trong thân thể con người ta hoài thì làm sao các bộ phận nội tạng chịu cho nỗi.

Như chúng ta đều biết, khi bị bức ép dồn vào chân tường…Thì bản năng sinh tồn của bất cứ nhân, sinh, vật, phải vùng lên cứu chính mình. Tất cả phải tìm cách chống chọi lại với bạo lực khắc nghiệt, muốn hù dọa hãm hại, tiêu diệt mình.

Làn da mỏng dính của con người từ từ bị cháy nám, vẽ vời nét rằn ri. Lâu ngày nhăn nhíu già nua. Các tế bào da ứng chiến một cách mãnh liệt trước tiên. Làn da hồng hào mơn mởn bỗng dưng bị trổ đồi mồi đen thui đen thủi. Ôi ! Buồn gì hơn khi mà còn đâu màu trắng sữa mịn màng của thời xuân xanh hoa mộng!

Sau khi làn da tỏ vẻ buồn bã, thì lần lượt bao tử cũng buồn theo. Chủ nhân cần bảo vệ tuổi thọ bằng cách chất đầy những thức ăn nào có nhiều nước. Món ăn tràn ngập nước đến lõng bõng như ao hồ, mà rau cải có thể tha hồ bơi lội. Đó là món ăn bình dân rẻ tiền nhất nhân gian. Cái tên gọi rất hiền lành và đạm bạc biết bao.

CANH..!!

Ôi thôi, nhắc nhớ đến món canh thì dân Việt Nam mình có một rừng tên hấp dẫn. Nhưng tôi không thể nào kể ra hết trên trang giấy trắng mực đen.

Hôm nay, chúng ta cùng nhớ về tô canh đơn giản, rất thông dụng trong nhiều gia đình thích hương thơm bình dị. Rau này chỉ được bán ở Hàng Gà trong các chợ, với khu riêng biệt, dành cho cô bác mang lên từ đồng quê cỏ nội.

Rau bồ ngót xanh màu lục thẫm

Không bao giờ lạ lẫm trong tôi

Nửa vòng trái đất xa xôi

Mâm cơm đạm bạc cùng ngồi xoay quanh

*

Ngày hè nhớ tô canh thơm ngát

Nấu thịt băm, thát lát dẻo dai

Nhóc con lùa nuốt không nhai

Trơn lùi ngon ngọt, ăn hoài mê say

*

Tìm đâu bụi rau ngày thơ dại

Lá so le, bầu dục thơm ngon

Nuôi tôi từ thuở măng non

Bao năm lưu lạc vẫn còn nhớ thương

*

Chợt thoang thoảng mùi hương canh ngót..?

Tựa dòng sông thơm ngọt tuổi thơ

Đong đưa từng bước chân khờ

Mát trời đi bộ đê bờ ruộng xanh

Bạch Liên

JULY 29 - 2025

ệ

35 - Gánh Đời

Bôn ba sẽ đến ngày mệt mỏi

Kiếp trâu cày, ngựa cưỡi, gánh đời

Từng ngày bươn chải không ngơi

Đến khi chợt hiểu, rã rời chân tay

 *

Ngày xui rủi họa tai kéo đến

Có ai mong một sớm không ngờ

Thân người tàn tạ, mắt mờ

Không còn nhanh nhẹn, bơ phờ nhìn mây

 *

Nằm giường bệnh cầu may được sống

Nghĩ hơi ngông…lỡ chóng xuôi tay

Làm người mang kiếp đọa đày

Đứng bên cửa tử mới hay….muộn màng

Sức khỏe là một điều vô giá mà chúng ta, hay bất cứ ai giàu sụ, giàu đứng nhất nhì thế giới, vang tiếng nhất quả địa cầu cũng không thể nào mua được hơi thở bình an cho chính mình. 

Ông chủ Apple đã từng để lại câu nói để đời:

-       Tôi có thể mua bất cứ vật chất với tiền tài sản nghiệp mà tôi đang có. Nhưng... cái giường bệnh là vô giá vì ông không thể mua để được trường sinh bất tử.

Ông đã mất sau vài tháng bịnh.

 ***

Như hôm nọ tôi có thù thì thù thỉ về nhà văn thơ. Lâu quá tôi không còn liên lạc với anh. Hôm nay tôi được biết anh đang nằm trong bệnh viện. Buồn hơn nữa là anh vừa báo tin, mình bị liệt nửa thân người.

Anh đã dừng cuộc chơi. Văn…thơ bây giờ là phù vân. Tất cả chữ nghĩa, bài văn, bài thơ đều là đống giấy vụn. Giấy cũ kỹ chỉ chờ hơi thở bỏ anh đi, thì ngọn lửa bùng cháy, theo anh về cuối chân trời xa xăm.

      Tôi chỉ còn biết chúc anh tai qua nạn khỏi.

Như để nung chí cho anh vui sống, tôi không quên nhắc nhớ – anh ráng dưỡng bệnh để còn về nhà hoàn tất cuốn sách đang dở dang. Quyển sách mà anh dồn hết chữ nghĩa của mình. Anh đã nói với tôi:

-       Đây là quyển sách sau cùng ghi khắc cuộc đời trôi nổi của mình.

Tôi đọc qua chín chương anh gởi, đúng là đời của anh quá là gian nan,từ khi bị tù tội đi học tập cải tạo nhiều năm trong ngục tối. Khi được thả về nhà, không còn tìm thấy chút ánh sáng bình minh nào vì dòng đời dạo ấy, chỉ chèn ép sĩ quan cải tạo như người tù lỏng mà thôi.

Tôi cũng đã từng thoát chết trên biển Đông trong lần tưởng chừng, như mình đã không thể sống sót, để bước chân lên bờ Bidong. Tôi rất thấu hiểu tâm tình mà anh bày tỏ trên từng trang sách. Cũng như bệnh hoạn mà anh đang gánh chịu.

Bạch Liên

JULY 19 - 2025

34 - Tranh Quê

Nét đẹp chân chất của miền thôn dã không khác gì các cô thôn nữ hiền lành. Da mặt trơn láng nhờ dầu dừa thoa nhẹ. Các cô ít tô son trét phấn như thành thị phồn hoa. Chính nét đẹp thật thà này thêu dệt bức tranh thủy mặc êm đềm, lồng trong ánh hoàng hôn hồng pha tím. Ôi thơ mộng làm sao !

Tôi đang mơ màng vẽ ra bức tranh đồng quê xa xăm. Hình ảnh dấu yêu của miệt vườn, đúng nghĩa của hương đồng cỏ nội. Buồn thay, bao sắc nét hiền hòa mà đời sống thôn giã đã tan biến hết rồi.

·  Đàn gà nhún nhảy, vỗ đôi cánh tìm nơi ấm áp nương thân, từ khi mặt trời ngả bóng. Bởi vậy chúng ta thường nghe câu nói - Ngủ sớm như gà - Gà trống gà mái ung dung leo lên các cây kèo cao ráo, bấu chặt những ngón chân xương xẩu, bám víu vào điểm tựa, nơi sẽ cho mình giấc ngủ an nhiên.

·  Đàn vịt quấn quanh góc xó, không còn lao xao ồn ào kêu ...ù ù ...cạc cạc.

·  Bầy heo đã được gia chủ tận tình chăm sóc từ chiều, cho ăn no nê, tắm rửa sạch sẽ. Sau khi rộn ràng vét sạch máng cám, hớp hùng hục nhiều cụm nước cho đã khát. Cả bọn vật vựa nằm lăn đùng ra sàn, kề vai, tựa lưng san sát vào nhau. Tấm thân ục ịch béo mỡ rất nặng nề nên ít khi cục cựa.

·  Anh chị Ột lúc nào cũng mê ngủ, nhất là sau khi bao tử căng phồng tròn vo, càng thêm nặng ký. Tiếng ngáy ro ro như hú còi cho ta biết, bầy heo đang lang thang thăm viếng các tiên nữ trên chín tầng mây xanh.

Những động vật tôi vừa kể tên bên trên, đều cho ta hương vị thơm ngon ở nhà hay tiệm ăn. Nhất là những buổi tiệc đông người.

·  Món ăn với gà ngon nhất là gà xối mỡ, gà siu siu, gỏi gà, cháo gà, cà ri gà, gà hấp muối...

·  Món vịt ngon nhất là vịt Bắc Kinh, vịt quay, Bún măng vịt, cháo vịt chấm mắm gừng…

·  Món ăn của anh Heo chắc mọi người đều biết. Heo quay, Xá xíu, thịt heo luộc cuốn bánh tráng, lạp xưởng...

Nhớ ngày xưa khi mới đặt chân lên xứ người, gà thì bán đầy siêu thị. Vịt thì khó kiếm. Heo, bò thì nhiều. Lâu lâu kể chuyện đời xửa đời xưa. Dầu óc chúng ta quay về với quá khứ. Thuở mái tóc ta còn xanh, ngơ ngác hít thở thời tiết bốn mùa.

Thời gian lao vút ai ngờ

Tuổi xuân phai nhạt, hững hờ đi hoang

Tranh quê loang tím, đêm tàn

Trăng treo thinh lặng theo làn gió khuya

*

Hừng đông vạn vật kêu khua

Bầy gà gọi sáng...ó...o... vang trời

Vịt đàn ù..cạc rong chơi

Đi tìm ao vũng, lội bơi trắng đồng

Bạch Liên

JULY 16 - 2025

33 - Giòn Ngon

Khi nhắc nhớ tới tát đìa thì chúng ta đều nhớ tới con cá lóc nướng trui được ủ chín trong bụi rơm khô vàng, lửa đỏ. Hình ảnh miền quê an bình đã khơi lại trong ký ức của tôi thêm một món ăn khác nữa, rất ngon. 

Đây là mầm non nẩy sinh ra từ cọng rơm, quả thật là quá tuyệt vời, do bàn tay thiên nhiên dạy cho con người cách tạo sinh ra nhiều món ngon vật lạ. Đó là Nấm Rơm.

Sau mùa cấy gặt, nhánh lúa khô nằm bừa bãi trên nền đất, mau chóng héo úa thành cọng rơm vàng nhẹ tênh. Từng đống nằm ủ ê dưới ánh nắng gay gắt của đồng trống. Rơm vàng dư thừa được gia chủ gánh về, chất đống cao như cái núi nhỏ. Cũng là nơi cho trẻ thơ trò chơi trốn kiếm, được gọi là ụ rơm. 

Nếu rơm chỉ để dành nhúm lửa nấu cơm thì oan uổng lắm. Rơm là thành phẩm còn lại, sau biết bao ngày tắm đẫm mồ hôi của những đóa hoa nón lá tròn xoe. Hoa đồng nội của miệt vườn có tên gọi là… các cô thôn nữ nhu mì. Hoa nón lá thường nở rộ từ hừng đông cho tới ráng chiều, hoàng hôn tắt nắng. 

***

Quê Ngoại của tôi hầu hết mọi người sống về nghề nông. Tôi biết con trai người Dì thứ tư, hai vợ chồng anh là nhà nông thuần phác, nối nghiệp cơ ngơi của cha mẹ giao truyền nghề đồng áng.  Anh và vợ rất giỏi giang và chịu cực, dãi nắng dầm mưa là chuyện thường tình.

Anh không vứt bỏ bất cứ thứ gì mà anh đã có được, từ những giọt mồ hôi nhễ nhại rơi rớt trên ruộng đồng. Mùa cấy gặt vừa xong cũng là thời gian, anh xoay qua bắt tay vào công việc mưu sinh khác. Rơm khô được anh đan bện, cột bó thành từng mảnh gọn gàng. Đây là bước đầu tiên trong quy trình hình thành nấm rơm.

Nấm rơm là món ăn đơn giản ngon ngọt, mà các nhà hàng thường xào nấu cho những bữa tiệc cưới hỏi linh đình, đãi khách hai họ. Hương vị nấm rơm có chút đặc biệt hơn những món khác như nấm mèo… Nhờ vào cái giòn rụm nên giá cả cũng không phải là rẻ.

Nấm rơm hương vị giòn ngon

Ngọt thơm đậm vị tôm tươi… đắt tiền

Món xào thập cẩm tóc tiên

Dành cho đám cưới, mọi miền đều khen

Bạch Liên

JULY 9 - 2025

33 - Lúc Nào Đó

Vòng đuôi mắt in vài nét rũ

Làn tóc mây che phủ mù sương

Chân đi chầm chậm ven tường

Mồ hôi lấm tấm trên đường thấm lưng

*

Thân gầy yếu bỗng dưng chệnh choạng

Nhức nhối đau bệnh hoạn ai ngờ

Chợt nghe đầu gối ầu ơ

Ví dầu lên tiếng lửng lơ từng hồi

Chiếc xe là người bạn đồng hành đắc ý nhất, là trợ lực cho ta. Hai bánh tròn tạo nhiều điều thuận lợi, sử dụng trong công việc mưu sinh. Nhờ kỹ thuật thăng hoa luôn được hiện đại hóa, nên mọi di chuyển phóng vút mau hơn rất nhiều.

Vòng dây sên siêng năng chuyển động, làm việc bất cứ giờ phút nào con người cần đến. Mà không một lời than van oán trách rằng…Tôi mệt quá! Chiếc xe được chế tạo từ khối sắt, khối nhôm vô tri, rất rắn chắc.

Các bộ phận, phụ tùng gán ghép vào nhau. Cho dù rắn chắc siêu nhiên cách mấy, cũng đến một ngày bị mài mòn và khô dầu ráo hoảnh.

Đinh ốc lỏng lẻo kêu ken két, lạch cạch... Rồi một ngày nào không ai đoán biết trước. Xe bỗng dưng nằm vạ ù lì giữa đường. Không còn sức lực nào nữa, dù chỉ là động tác cố gắng. Nhúc nhích cựa mình cũng không còn được nữa.

 ***

Thợ sửa xe sẽ mua bộ phận mới toanh, hay có chút xíu mới hơn thay vào. Với mục đích cứu gỡ, hầu kéo dài thêm năng suất hoạt động ngày nào tốt ngày nấy.

Nhìn lại con người, tất cả những gì xảy đến cho chiếc xe, đều sao y bản chính với mọi đau nhức bệnh tật. Bác sĩ chuyên môn thay ghép lục phủ ngũ tạng, trong từng phần cơ thể, khi cơ thể bị hư hao cạn kiệt, không còn hoạt động.

Nếu để lâu ngày thì bệnh tình càng thêm trầm trọng, nguy hiểm. Vi khuẩn cay nghiệt lây lan sang những bộ phận chung quanh.

Đời người như một chiếc xe

Mới mua, năng động, bạn bè vây quanh

Đến khi bệnh tật tung hoành

Mình ta đơn độc… năm canh khép đời

Bạch Liên

JULY 3 - 2025

31 - Hạt Bụi Bay

Trong khu phố với dãy nhà êm ấm trong thinh lặng. Không gian thường yên bình. Nhà nào cũng cửa đóng then cài. Ngày hè, những nhà có tàu bè, thường kéo nhau ra biển, hứng làn gió trong sạch từ giữa lòng đại dương, vi vút bay vào.

Từng khúc nhạc sống động hay dịu êm, hòa vang trong tiết trời thoáng mát. Đây là bài tình ca lãng mạn của đại dương bao la. Trong khung trời mát mẻ của biển khơi, những cánh chim biển cứ cất cánh bay lượn. Khi khứu giác tinh vi ngửi hương vị thức ăn thơm ngon, đàn chim thay nhau xà đáp xuống bãi cát vàng óng ả.

Chính bản năng hồn nhiên, năng động của loài chim vô ưu, giúp cho tâm hồn người dạo quanh, cảm thấy nhẹ tênh. Nỗi buồn và ưu phiền mau chóng thanh thoát bay bổng, theo từng lọn gió nhàn du đùa giỡn.

Ngoại cảnh đôi khi là chất xúc tác hiền hòa, có sức cuốn hút lòng người. Nhất là, mỗi khi ai đó có tâm trạng buồn hay vui, tạo nên nơi chốn thơ mộng. Du khách thường trải dài tầm mắt ra xa, lơ đãng nhìn đường cong chân trời, thả hồn đi hoang.

***

Tôi vừa diễn dẫn đến vẻ đẹp và không gian sạch trong của biển. Sóng trào dâng không ngừng nghỉ là viên thuốc tinh thần, giúp những suy tư buồn bã tan loãng theo từng lượn sóng ùa tràn lên bãi cát mịn màng. Trong mắt ta, biển yêu thương như lòng mẹ vô bờ.

Trên thế gian này, như chúng ta đều thấu hiểu. Không có gì là tuyệt đối và hoàn hảo như con người mong đợi. Đại dương to lớn, bao trùm quả địa cầu, chỉ cho loài người năm thềm lục địa bé nhỏ mà thôi.

Dưới đáy vực sâu thăm thẳm của lượn sóng lưu ly, quyến rũ tầm mắt con người. Ôi thôi, ít ai thấy được lượng đá nằm sâu dưới đáy tận cùng của lòng trùng khơi. Đây là động lực luôn âm ỉ, tạo nên biết bao con sóng ngầm kinh hoàng. Mặc dù, bề mặt của biển đôi khi trầm ngâm phẳng lặng, dưới ánh sáng chói chang của ông mặt trời. Đây thật sự là thảm ngọc kim cương, lấp lánh, quá sức đẹp và bình yên !...

Đá lạc loài chơi vơi là những tác động tạo nên sóng ngầm hung hăng, dữ dằn. Mà ông vua Thủy Tề độc quyền điều khiển. Ông tung tuyệt chiêu gây nên bão tố, sóng thần. Không ai có quyền lực siêu nhiên, cũng như không bàn tay vô hình nào có thể ngăn chặn cơn lốc thảm khốc từ thiên nhiên.

Thân phận con người bé nhỏ li ti, chỉ là bụi cát lội bơi trong bể khổ. Tôi tạm gọi là kiếp nhân sinh mong manh, quá là tội nghiệp !...

Đời người như hạt bụi bay

Làm sao chống chọi thiên tai bất ngờ

Tử sinh như giấc ngủ mơ

Đất trời định đoạt từng hơi thở đời

Bạch Liên

JUNE 26 - 2025

30- Bình Minh

Hừng đông sớm phố ươm vàng nắng

Sợi nghiêng chiều im ắng treo tường

Lả lơi thoai thoải lăn trườn

Nắng ơi có sợ mặt đường lạnh không ?

Đúng vậy ! Khi ta hé mắt chào đời, hài nhi làm sao biết, mình phải vật lộn với thăng trầm, sỏi đá và chông gai trên bước đường nhân sinh. Quá là gập ghềnh ! Con đường này sẽ chạy mãi, cho đến khi hai đầu gối bị bào mòn và xanh xao.

Trưa hè với sức nóng cháy của mặt  trời, hâm hấp toàn thân. Để tươm tràn biết bao giọt mồ hôi gian nan, và nghiệt ngã. Thuở ấy, với bản chất của con người đang đầy năng lượng, sẵn sàng lăn vào bãi đời bon chen. Ta chưa hề biết mệt mỏi là gì. Nhất là chưa hề nếm mùi thất bại.

Nhưng… từ khoảnh khắc tứ chi và các bộ phận trong toàn cơ thể bắt đầu có vấn đề. Thật rồi ! Sức khoẻ có triệu chứng dần hao mòn, suy thoái từ từ. Sáng sớm thức dậy. Mọi người đều hân hoan, khi còn thấy ánh bình minh vẽ cánh quạt. Màu sắc lung linh ánh vàng cam đỏ của sức sống, nhẹ nhàng treo lơ lửng trên đường chân trời.

***

Lòng ta khoan thai chan chứa niềm vui cho một ngày mới. Đôi chân không ngần ngại quần quật sinh nhai. Ông mặt trời cảm thấy thấm mệt, cũng như con người. Cả hai rủ nhau bước qua trưa hè. Bỗng một ngày không ai biết trước, có những giây phút nhoi nhói đau lưng, nhức chân, đau bụng, khó thở. Và trăm căn bệnh dần xuất hiện…

Cảm giác này là nấc thang đầu tiên, ta bước vào cánh cửa hoàng hôn buông lơi triền dốc. Những dấu hiệu này tuy nho nhỏ, nhưng mau chóng lớn dần. Nếu vì cơm áo gạo tiền, ta hời hợt bỏ qua, không quan tâm tầm quan trọng. Có khi ta bỏ lỡ cơ hội, cần trị bệnh ngay từ khoảnh khắc này.

Theo tôi, chúng ta đừng để quá trễ. Mọi việc trên đời này đều bắt đầu từ tế bào li ti bệnh hoạn gây ra. Mầm mống nguy hiểm này cần được chăm sóc ngay. Ta sẽ ân hận khi trì trệ… muộn màng.

Tất cả sẽ bỏ lại hết !... 

Ta cần hưởng nhàn cho tâm hồn thanh thản. Cầu xin sức khỏe, kéo dài cái quỹ thời gian thêm chút nữa. Và nhiều lần chút nữa… Rất cám ơn đấng linh thiêng !...

Đời hư ào, đừng bao giờ hỏi

Bởi không ai thoát khỏi tử sinh

Cũng như vàng ánh bình minh

Nhường cho trưa nắng lung linh trên cành

*

Dăm ba tiếng, nắng hanh hao tắt

Chiều hoàng hôn rơi rắc tím màu

Chị Hằng vén cửa mời sao

Cùng nhau soi sáng, đón chào…bình minh

Bạch Liên

JAN 16 - 2025

29 - Rừng Sâu

Từ khi mở mắt chào đời, trẻ con chạy tung tăng, ngây thơ chưa biết buồn là gì. Chúng ta không ai có thể tiên đoán, để biết chính xác cuộc đời mình sẽ ra sao.

Lịch sử bất ngờ sang trang. Hoàn cảnh không tươi sáng, mà buồn như chiếc lá úa vàng mùa thu…chập chờn xa cành. Khúc giao mùa chao đảo, bắt người dân tiếp tục thở từng ngày trôi qua. Ai cũng phải chấp nhận sống theo khuôn khổ mà mình phải bám víu.

Đàn ông trong thời buổi ly tán, là cha của đàn con. Là cái cột nhà che mưa, chắn gió. Hầu hết các ông gần như vắng bóng theo mệnh lệnh cứng rắn. Những người cha là cây cột chống chọi cho mái nhà gia đình không xiêu vẹo. Cuối cùng, đành phải cúi đầu, tuân theo một dòng xoáy đảo điên của cuộc đời, thay đổi vương ngai.

Cha bắt buộc phải rời xa gia đình. Lúc đó, hoàn toàn không ai biết mình bị di chuyển nơi nào, đi đâu. Không ai biết ngày nào về.

Người mẹ chân yếu tay mềm thay chồng, tần tảo lo cho đàn con, đong từng lon gạo, lót dạ qua ngày. Con thơ bé bỏng phải nghỉ học theo mẹ mua bán.

· Mẹ bán thức ăn thì con nhỏ ì ạch, lút thút đi bên cạnh để xách cái thùng nước… rửa chén bát…

· Khi nhận được lời khách muốn ăn, mua món gì, con thơ là người lẹ làng. Ba giò bốn cẳng đem đến tận nhà, tận bàn… giao thức ăn.

Nhiều ngày nắng nóng, cả mẹ và con đành tắm mồ hôi thay cho dòng lệ nhạt nhòa. Khoảnh khắc bi thương này, đứa con nhớ nhiều đến cha mình. Và tự hỏi:

-       Cha đi đâu mà lâu quá?

-       Cha tôi bị tội gì mà phải xa nhà?

-       Ngày xưa có cha phụ giúp mẹ, chúng tôi không phải gồng gánh bên mẹ để kiếm từng đồng... như lúc này.

Tôi nào có biết, cha tôi ở tận rừng sâu. Khoảng chừng sáu tháng… một năm tròn. Mẹ nhận được tờ giấy thông báo. Bà được phép thăm nuôi chồng vào… ngày…tháng.,. năm….‎

 ***

Ôi thương mẹ quá! Bà tất bật mua mắm ruốc, sả về xào mặn mòi, mua đường, muối… đi thăm cha. Nhất là, không thể nào thiếu vắng một món. Các bà vợ thăm chồng không bao giờ dám quên, dù rất mắc tiền. Đó là thuốc Sốt Rét.

Mỗi lần thăm nuôi xong, đường đi lên tận rừng sâu trăm bề khổ đau. Đường quay về nhà thì lại ngàn đau khổ. Vì sao ?

Mẹ gần như kiệt sức đôi chân và sức lực. Khi con đường đến nơi không bằng phẳng, mà chập chùng sỏi đá. Đây là nỗi nhọc nhằn, khiến mẹ hao gầy xanh xao. Mẹ thường ho hen vì mệt lả.

Sức khỏe các bà mẹ dần dà bị bào mòn theo thời gian. Cũng vì, mẹ là người vợ vẫn nặng tình nghĩa với rừng sâu… thăm nuôi chồng.

Nhân ngày Lễ Cha, tôi kính chúc các bác, các thân phụ… đã từng nếm mùi sốt rét, rừng sâu nước độc, luôn khỏe mạnh và an vui.

Bạch Liên

JUNE 12 - 2025

28 - Chỉ Cần

Những ngày hè vươn trải ngàn sợi nắng chói chang, như muốn cho thế nhân biết sự nóng bức của mình - Trước khi khép mình, nhường không gian cho mùa thu lãng mạn. Mặt trời thức dậy sớm hơn, do cái tánh siêng năng thích leo dốc một mình lên thiên đỉnh.

Ánh nắng vàng cam réo gọi phố phường choàng tỉnh, bắt đầu cho một ngày mới. Ngày mới hôm nay như vòng bánh xe cuộc đời, cứ hồn nhiên lăn tròn để tiếp nối một chuỗi ngày tất bật. Từng phút giây tích tắc cứ miệt mài gõ nhịp, tạo nên trường đời dài lê thê không có điểm dừng chân.

Mùa hè California, cũng như rất nhiều vùng trời khác, đã gây ra nhiều đám cháy trên sườn đồi, núi hoang vu. Ngọn lửa ít khi chịu dừng cuộc chơi, cho dẫu biết rằng mình đang sắp sửa lan dần vào khu nhà của người dân hiền lành. Nhìn ngọn lửa đỏ bừng bừng, hung hăng hướng vào không trung, tôi thầm nghĩ:

Đôi khi ngọn lửa không cố tình muốn đốt cháy nhà cửa, của cải của bao người dân hiền lành. Sáng ra mở mắt chào ngày mới, ai cũng suy tư đến miếng cơm manh áo. Làm ăn lương thiện, mồ hôi tuôn đổ để đổi lấy bình an. Nhất là, họ chịu khó vất vả, nhọc công gầy dựng nên cơ nghiệp của mình.

***

Khổ một nỗi, Gió là chất xúc tác hối thúc ngọn lửa vô ưu, phải chạy lan, vút bay. Mùa hè là thời điểm nhạy bén, các cơn lốc xoáy thực hiện bản chất ngông cuồng của mình.

Như chúng ta đều hiểu, người dân ít ai muốn lượn sóng đời nổi cơn thịnh nộ. Trí óc để dành cho giây phút nhàn rỗi, an bình trong dòng chảy xã hội an vui.

Đôi khi ngồi nhìn áng mây xanh mơ, bỗng dưng phai nhòa đổi màu trắng, màu tro buồn tênh. Tôi thiết nghĩ, con người có ai muốn màu tro bụi xám làm đảo lộn cuộc sống mình đâu.

Tất cả vui buồn đều do thiên thời mở cửa. Chân ta phải chấp nhận bước qua mà thôi.

Bàn tay con người quá bé nhỏ, không bao giờ che chắn, cản ngăn mọi cảnh tượng tiêu điều. Nếu ta lỡ chạm vào những thiên tai bất chợt. Ôi buồn biết là bao !...

Thiên tai là chuyện đất trời

Nắng mưa là chuyện thiên thời tạo ra

Gầy công tậu được căn nhà

Che mưa hứng nắng cho qua tháng ngày

*

Cần chi giàu sụ... vương ngai

Chỉ cần hai bữa, lai rai qua ngày

Cần chi vàng đỏ hai tay

Chỉ cần hơi thở từng giây an toàn

Bạch Liên

JUNE 5 - 2025

27 - Nhìn Thôi

Cơn mưa hạ mong chờ đã đến

Cơn mưa chiều thương mến phố phường

Buông rơi màn nước trên đường

Tắm mềm cây cỏ, lăn trườn ngoài hiên

*

Mưa rỉ rả an nhiên từ giã

Bỏ sau lưng các ngả thân quen

Nhường cho vàng nắng đan xen

Tơ tằm lay lắt, làm quen nhánh cành

Sáng nào tôi cũng thích nhìn ra đường, để thấy mưa hiền hòa có về thăm góc phố. Hay là, đã thờ ơ quên bẵng dãy nhà hiền hòa này rồi ?! Không gian đang mong chờ hạt mưa hạ muộn màng buông lơi. Nhìn mặt đường nhựa thì biết ngay. Mưa lâm râm hay mưa điệu đàng chỉ lả lơi, đủ hôn ướt tóc em, cũng cho người dân nụ cười tươi mát. 

Tôi đang đứng ầu ơ nhìn qua khung cửa sổ. Hừng đông vừa hé mắt, gật gù chào ngày mới. Bầu trời bên ngoài lớp kiếng trong vắt sáng hôm qua. Sao hôm nay ủ ê buồn thỉu buồn thiu vậy kìa!

Lui cui lo ăn chút gì vô bụng cho tỉnh táo. Tôi lò mò quay về với màn ảnh nhỏ để gõ lọc cọc vài ý tưởng vừa lóe. Chợt cơn mưa dầm đẫm rơi xuống mặt đường ngay trước mặt. Làn nước đùa vui làm lênh láng bề mặt lớp nhựa hắc ín, rất dễ thương.

Nhìn vào màu sắc loang loáng ướt, quá là mềm như miếng bánh tráng vừa được nhúng vào tô nước ấm, đặt trên cái dĩa. Tay chuẩn bị cho rau sống, tôm luộc màu cam đỏ nằm gọn gàng vào. Miếng bánh tráng tròn trĩnh, dẻo dẻo sẽ gói…cuốn...cuốn rau củ quả nằm trọn lỏn bên trong. Ngoan hiền thành những gỏi cuốn chấm tương hột xay nhuyễn.

Ái chà, sao ngon quá vậy ta !...

***

Nắng mưa đôi khi gợi nhớ chúng ta chút kỷ niệm năm nào. Những ngày Sài Gòn nóng cháy ngày xa xưa ấy, cho ta nghĩ đến món ăn hôm nay. Tùy thuộc vào cái bao tử của mình, thèm thuồng món nóng cho ấm bụng, hoặc là món nào giúp mát ruột gan.

Bây giờ ngồi đây, chúng ta phải dùng chữ “ngày xưa” mới hợp tình hợp cảnh. Thời gian còn tung tăng ở Sài Gòn, chợ là nơi có dãy sạp riêng biệt đông khách nhất. Đây là các gian hàng bán thức ăn ngon nóng hổi. Hương vị tranh nhau bay vù vù, mời gọi các bước chân chầm chậm quan sát, sạp nào, món nào, mình nên dừng lại.

·      Phở

·      Hủ tiếu

·      Bánh cuốn

·      Bún bò Huế

·      Chè đủ thứ…và còn rất nhiều món khác…

Bây giờ từ nhà ra tiệm ăn Việt phải lái xe. Nhất là những ngày mưa gió bão bùng, ta sẽ chùn chân. Thôi thì ở nhà, đành tự biên, tự chế cho nhanh gọn lẹ. Mặc dù, có món lạ hơn, và cũng có món, mình không giỏi như ngoài tiệm.

Miễn sao, trời cao cho mình no bụng là vô vàng cám ơn rất nhiều rồi. Cũng như, khi sức khỏe còn bình thường, chúng ta mới cảm thấy hương vị ngon, món nào mặn ngọt, thơm tho …Nhất là, món nào tốt cho cơ thể của chính mình.

·      Đây là yếu tố cần nhất, rất thiết thực. Nghĩa là ta còn khỏe mạnh, còn biết thưởng thức món ngon vật lạ.

·      Cho dẫu biết, ai rồi cũng đến ngày…!!!  Muốn ăn mà không nhai được... Chỉ nhìn thôi ! Đau lòng quá !...

Còn ăn, còn uống nên vui

Một ngày muốn lắm, ngậm ngùi…buồn ơi

Cầu xin sức khỏe ngàn lời

Cám ơn hơi thở đừng rời ta đi

Bạch Liên

MAY 28 - 2025

26 - Thành Kính Phân Ưu

Sáng nay như mọi ngày, bầu trời tháng năm ánh sáng lan tràn khắp không gian. Tiết trời chưa nóng nực như lửa đốt. Từng lọn gió mát của nàng xuân còn lảng vảng vờn bay qua góc phố.

Tôi vừa mở máy, đọc ngay tin chị Nguyệt nhắn. Tôi đọc mà chập chờn, chữ bay lung tung.

Tin buồn !...

Chị Nguyệt báo tin, thân phụ Bạch Phượng vừa về với Chúa lúc 4 giờ sáng thứ hai, ngày 19 tháng 5 năm 2025.

Các bạn thân mến.

Kỷ niệm hơn mười hai năm, tôi đã trịnh trọng gởi cho Bác Nguyễn Văn Nhi quyển sách đầu tay của mình – Hành trình vượt biển. Pulau Bidong, Một Trời Kỷ Niệm.

Bạch Phượng không chần chừ, mà vội vàng gởi bưu điện cho Ba. Tôi rất hiểu, Bác Nhi sẽ rất thích đọc cho qua tháng ngày. Những ai đã bước qua ngưỡng cửa hoàng hôn, thường có nhiều giây phút lặng thinh, ngồi nhìn mưa bay, nhìn nắng tung tăng trước sân nhà.

Bạch Phượng cũng thường cho tôi biết:

-   Ba rất thích đọc bài Bạch Liên viết.

-   Khi nào BL có bài mới, BP thường in ra nhiều bài một lần, cho vào bao thơ, gởi bưu điện cho Ba đọc.

Phượng ơi, kỷ niệm này, 

Bạch Liên vẫn còn nhớ đó Phượng!

Vài năm sau này, Phượng cho biết, mắt Ba thường buồn ngủ giữa ban ngày. Tôi nghe mà xót xa nhuốm buồn. Nhưng không dám nói ra.

Câu nói của Phượng, tôi chợt nhớ về thời gian chuyển bệnh của song thân mình.

Tôi không dám hỏi Phượng nữa.

Không muốn Phượng buồn.

Đây là dấu hiệu của những ngày cuối mùa của một kiếp nhân sinh.

 &&&

Phượng ơi,

Cho dẫu biết Phượng và gia đình đang nhỏ lệ… tiễn ba về với Chúa. Nhưng, đây là thời gian, là giai đoạn chuyển tiếp một kiếp người. Phượng và anh Hùng hãy giữ gìn sức khoẻ cho đến ngày tiễn Ba về nơi an nghỉ thiên thu. Ai rồi cũng sẽ đến bến bình yên.

Hy vọng, Ba sẽ vui khi gặp lại người bạn đời xa xưa, của hơn năm mươi năm cũ, trong bầu trời Sài Gòn. Mẹ Phượng đã mất sớm sau cơn bạo bịnh. Năm tháng đó, chúng ta còn ngồi chung trong lớp 12A4 dưới mái trường Gia Long.

Thành Kính Phân Ưu

tiễn đưa Bác Nguyễn Văn Nhi về cõi vĩnh hằng.

Thương Phượng nhiều !...

Bình tâm Phượng nhé !...

Bạch Liên

May 19 -2025

****

Không hiểu sao, khi viết tin buồn

Tên Ba Nhi, chị Nguyệt và BL cứ sai hoài

Hình như Ba Nhi đang tủm tỉm cười... mấy nhỏ tào lao quá !...

4 lần sai rồi Ba ơi ...

***

TƯỞNG NHỚ 

Hạc vừa khuất nẻo mù khơi 

Chim lần về núi xa rời bến thương 

Người giờ đã đến thiên đường 

Kẻ còn ở lại tiếc vương  ngập lòng 

*

Nợ trần gom trả hư không 

Phủi tay đặt hết gánh gồng nhẹ buông 

Sông theo dòng chảy về nguồn 

Tháng ngày đếm đủ giũ buồn quẳng đi 

*

Hợp tan tan hợp từ ly 

Mất còn còn mất hỏi gì chẳng phai

Ân tình vun đắp bao ngày 

Giờ đành như thể khói bay nhạt nhòa 

*

Hương lòng hướng vọng vời xa 

Nguyện người yên nghỉ nhà Cha đời đời 

Bên chân phủ phục Chúa Trời 

Đấng hằng cứu rỗi, ngàn lời tôn vinh. 

Tưởng nhớ Bác Phanxico Xavier Nguyễn Văn Nhi 

đã về với Chúa ngày 19 tháng 05 năm 2025

Xin chia xẻ nỗi mất mát lớn lao này với Bạch Phượng và gia đình 

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU!

ĐN-MẶT TRĂNG 

May 20 2025

***

Tên Ba

Nhận tin Ba mất sáng nay

Tự nhiên chữ nghĩa cũng bay về trời

Sửa hoài, chữ cũng chơi vơi

Ới ơi.... chị Nguyệt... check lời được chưa?

*

Hai bên chỉnh sửa....đong đưa

Tới phiên Bạch Phượng cũng vừa tìm ra

Thêm vào đích thực... chữ R

Phanxico Xavier ... tên BA

Bạch Liên

MAY 20 - 2025

25 - Vần Xoay

Không gian thật yên tĩnh trong khu phố. Chuỗi ngọn núi đồi thong dong nằm uốn mình vây quanh. Trên đỉnh cao chất ngất chỉ còn lưa thưa vài sợi tóc bạc ngoắt ngoéo, buông mình, leo trèo trong dáng vẻ buồn thỉu buồn thiu mà thôi. Sợi râu bạc này là tuyết trắng đang thút thít tan dần.

Những con đường thiu thiu nằm im lìm, không một bóng người lang thang rảo bước. Tôi vừa chợt nghe một tiếng xe chạy vút qua nhanh, và mất hút ở cuối ngõ quẹo ra exit freeway. Mọi người khác còn ầu ơ, thích cuộn mình trong chăn, thích nằm nướng chăng ?

Tầm mắt tôi xoay nhìn về khung cửa sổ. Dễ thương quá! Một chú chim bé nhỏ vừa đậu kề bên trên khung kính. Từng bước chầm chậm với những lóng xương xẩu, cố gắng bấu víu, bám chặt nơi mình đang đứng.

Chú chim len lén, vừa đi vừa láo liên, ngó loanh quanh tìm kiếm, từ tốn gõ cái mỏ lộc cộc vào khung kính trong suốt. Hình như, chú chim muốn thúc giục tôi ngồi dậy. Lòng tôi thấy vui vui với cái hoạt cảnh của loài chim không biết buồn là gì !

***

Chúng ta đều biết, chim chỉ thích nhảy nhót, ríu rít trên cành. Sau lời đối thoại hồn nhiên, đôi chim không quên hẹn hò, rủ nhau cất cánh bay cao. Hình ảnh chú chim tình tang tản bộ, bên ngoài khung cửa sổ rất hiếm thấy. Có khi nào, chim cũng có ý thích, muốn tìm về nơi ấm áp, được an tọa trên ghế sofa, nhìn màn ảnh tivi bên trong căn nhà chăng ?!

Theo suy niệm bé nhỏ của riêng tôi. Chim giống hệt như con người, cũng có giác quan y hệt như thế nhân. Có khi, thính giác của chim còn bén nhạy hơn đôi tai loài người nữa là đằng khác. Tâm hồn cần thư thản, khi lắng nghe dòng nhạc du dương. Chim cũng thế thôi !...

Chim có bản tánh bẩm sinh là rất nhanh nhẹn, liến thoắng. Chim chỉ thích đàn đúm vút bay, làm bạn với bầu trời thoáng mát. Hoặc nhanh nhẩu chuyền cành bên hiên nhà, cùng nhau ca hát. Nhất là trong rừng cây xanh lá mà thôi.

Từng sợi tơ tằm tranh nhau vẽ vời nhiều lằn sọc song song. Những vệt sáng lung linh trên mặt đường, thoa màu vàng chanh thanh thoát. Buổi trưa xinh đẹp với muôn sắc nét dịu dàng, không khác gì cô gái đôi tám mặn mà với vóc dáng kiêu sa.

Tất cả sợi nắng nhung tơ mềm mại này, đều xuất phát từ một điểm chung trên thiên đỉnh. Để rồi, khi hoàng hôn gom nắng về một nơi. Ngàn sợi tơ thơ ngây này đành vâng lời, thu mình, không quên hò hẹn, gặp nhau ở vô cực. Tuyệt đẹp !...

Chim se sẻ ríu rít ca

Bình minh rạng rỡ, chan hòa muôn nơi

Tháng năm nắng ấm gọi mời

Lòng người phơi phới yêu đời…vui tươi

*

Nắng trưa xuống phố lả lơi

Hoàng hôn rảo bước, cùng rời cuộc chơi

Tà dương gom nắng về trời

Đêm nhường ngày mới, thiên thời vần xoay

Bạch Liên

MAY 14 – 2025

25 - Trang Giấy Tập

Như chúng ta đều biết, miền quê, xa thành phố Sài Gòn luôn là nguồn rau xanh, vô số thực phẩm vun đắp cho Thành phố Sài Gòn. Thủy sản có thể nói là nguồn cung cấp mọi thứ, cá tôm, cua …

Sáng sớm, cô bác phải chuyển mặt hàng của mình ra ngoài con đường nhựa chánh. Nơi đây, xe đò, xe ngựa… sẽ mang hàng hoá về ngôi chợ đông đúc hơn. Ngôi chợ vang tiếng có các đại lý to lớn thu mua hàng sỉ, không ai mà không nhắc tới sự tấp nập này. Đó là Chợ Lớn, hoặc chợ Cầu Ông Lãnh.

Mọi người rất cần phương tiện chuyên chở, nhất là rau xanh không được chậm trễ. Ngày xa xưa ấy, dân miệt vườn làm sao có xe bốn bánh dành riêng cho mình. Sáng sớm nhà vườn phải khệ nệ, khuân vác, gồng gánh, mang các cần xé rau củ quả ra, ngồi bên lề đường lúc chân trời chưa ló dạng.

Cuộc sống nhà vườn năm xưa tuy vất vả, nhưng đây là cách sinh nhai hiền hòa, ít bỏ vốn, của người dân chân chất. Cực nhọc là bản chất sinh tồn của người phụ nữ Việt. Thức khuya, dậy sớm để có chút tiền xoay trở trong gia đình là niềm hạnh phúc.

Mọi gióng gánh chất đầy hai đầu thúng, hình như vẫn còn ngáy ngủ. Chúng vật vờ ngáp dài, nằm kề nhau trên mặt đường. Mọi người ngồi tán gẫu, chờ chuyến xe đò đầu tiên đến. Đây là phương tiện nhanh nhất để hướng tới Chợ Lớn.

***

Thuở ấy, quê ngoại của tôi còn dùng xe thổ mộ di chuyển đó đây. Cổ xe có hai vòng bánh bằng gỗ tốt, to tròn với đường kính rất rộng. Lúc đó, tôi đứng chưa cao bằng bánh xe này. Xe có cái mái che, phía trước với hai, hay một chú ngựa cọc cạch, nhờ gót chân bằng sắt. Đây cũng là phương tiện chuyên chở bình dân, cần kíp thứ hai.

Năm tháng thô sơ ấy, tôi còn là bé con với mái tóc bum bê, thường được theo mẹ, ngồi lắt lẻo trên xe ngựa gõ nhịp này. Cho đến bây giờ, ký ức vàng son một thuở ấy, tôi vẫn chưa quên.

Đoạn đời thơ ấu, mỗi ngày như một trang giấy tập Olympic trắng ngần. Bao kỷ niệm xa xăm y hệt như các sợi chỉ mực xanh song song, in hằn trên toàn quyển vở. Chúng ta sẽ cất giữ trong ngăn ký ức. 

Mỗi lần muốn được lên xe thổ mộ này, tôi được mẹ bế cho vào cái sàn cây. Cái sàn cây sạch sẽ được lót chiếc chiếu hay tấm đệm. Cả hai được đan bằng những sợi lát mềm mịn. Nhưng…cái bàn tọa có êm ấm gì đâu nà !...

Mấy mươi năm trôi qua như gió thoảng. Mẹ tôi đà khuất bóng. Hình ảnh chiếc xe ngựa gõ lọc cọc vẫn còn vương trong tiềm thức chưa ngủ yên.

Dòng đời mải mê trôi

Khiến chân người vất vả

Dù ngày mưa tầm tã

Rộn ràng mua bán thôi

*

Tìm đâu hình bóng cũ

Bóng từ mẫu xa xưa

Thời gian mãi đong đưa

Mẹ suốt đời lam lũ

Nhân ngày Lễ Mẹ, tôi thành kính gởi đến tất cả các bà mẹ còn hiện tiền đóa hoa hồng đỏ thắm, như lòng mẹ thương con vô bờ.

Tôi không thể quên kính gởi đến hương linh những bà mẹ, đã an nghỉ thiên thu đóa hồng trắng hiền hòa.

Bạch Liên

May 8 - 2025

23 - Phù Sa

Khi nhắc nhớ đến miền Tây Lục Tỉnh, hình ảnh hiền hòa luôn hiện ra trong tâm trí. Đây là bức tranh linh động chi chít sông ngòi, nhất là không thể thiếu vắng thảm nhung xanh mượt mà. Đây là những cánh đồng ruộng lúa. Tôi vu vơ tự hỏi:

Nếu không có những dòng sông lững lờ trôi, xuyên suốt từ miền này qua miền khác, thì người dân làng chất phát, làm sao có nước ngọt dẫn vào thửa ruộng mênh mông.

Sông thường có bề rộng to lớn. Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây như hai nhánh xương sườn, tạo nên thúng gạo dẻo thơm. Dân làng tập trung về vùng trời êm ả. Hương đồng cỏ nội vi vu ngày đêm. Lọn gió chiều hoàng hôn hòa quyện với cây quạt trời từ dòng sông nước ngọt ửng màu phù sa, luôn phe phẩy mạ non.

Phần đất sình lầy mềm nhũng tiếp giáp với hai bên bờ con sông, là những chỗ trũng, lòng chảo. Rãnh khuyết này tròm trèm đeo bám vào mấy cái gốc dừa an phận. Nhiểu hàng dừa có tuổi thọ già nua, rắn chắc. Ngọn rễ sum sê mọc lan, đan kết vào nhau thành chùm to bảng. Bóng tối ẩm thấp này là mái nhà của tôm cá ẩn nấp.

Rễ cứng cáp nằm lắt lẻo phô dáng, thích ngâm mình trong khoảnh đất sền sệt. Thường cái hốc lõm này ít có ánh nắng vàng hây len vào. Cá tôm, cua còng rủ nhau chui vào nương thân, xin được trú tạm. Nhờ cái gốc mục rữa, sanh ra rong rêu đeo bám, lại là thức ăn ngon ngọt. Cá tôm vừa có chỗ an giấc qua đêm, vừa có thức ăn loanh quanh, quá là sung sướng !...

Như chúng ta thường nghe lời khuyên:

-       Chúng ta nên ăn củ quả nào nằm dưới đất, rất tốt cho sức khoẻ.

-       Khoai lang, củ tỏi, củ gừng, củ dền…

-       Hình như, chỉ một loại củ trồng nhiều năm mới thu hoạch, là liều thuốc khá mắc tiền, giúp ta khỏe mạnh. Đó là củ sâm, thường được gọi là sâm nhung.

Cá tôm, rủ nhau từng đàn tha hồ rút rỉa rong rêu từ rễ mục. Tha hồ tung tăng theo dòng nước, được phù sa nuôi dưỡng. Cá hồn nhiên lượn lờ bơi lội, gặm nhấm, ăn lan qua tất cả các loại cây chùm gởi khác, bao quanh gốc dừa, gốc chuối.

Nguồn nước sông được luân chuyển ra vô theo mực thủy triều lên xuống. Cá tôm, cua còng, ếch nhái, tranh giành đớp tỉa no nê tất cả chất bổ dưỡng từ thiên nhiên. Sáng rồi chiều, thủy triều luôn nhẫn nại khuân mang phù sa vào tận cùng mạch sống. Và không ngần ngại kéo theo mọi thứ trời cao ban tặng.

Cá tôm bơi lội xuôi dòng

Phù sa màu mỡ ươm hồng nước sông

Rong rêu cứ mãi bềnh bồng

Cá rô, cá lóc, cua còng rong chơi

*

Thiên nhiên nuôi dưỡng con người

Mong sao dòng nước đừng vơi cạn dần

Giữ cho nước sạch... rất cần

Vun bồi sức khỏe cho dân vui đời

Bạch Liên

APRIL 30 - 2025

23 - Gạo Cơm

Mưa rơi ướt đẫm muôn nơi

Bổng trầm, réo rắt giữa trời hoang vu

Phố phường chìm đắm sa mù

Mặc cho chàng Gió vù vù hét la

*

Mưa ơi có biết trong nhà

Năm canh máy sưởi phì phà ngày đêm

Giúp cho thân nhiệt ấm êm

Chan hòa sức khỏe, êm đềm ngày đông

Đây là câu chuyện cổ tích năm xửa năm xưa. Nay đã vùi tàn vào quá khứ lãng quên. Lâu lâu ta nhìn về những bóng đen mờ mịt. Đã nhiều năm âm thầm phủ kín dòng đời, đẫm ướt mồ hôi, cũng như hai hàng nước mắt… lặng chảy trên đôi má héo gầy - Của nhiều người vợ chung thủy và ngàn bà mẹ kiên cường gồng gánh hai thúng lệ đoạn trường.

Khi nhắc đến hình ảnh quang gánh, tâm tưởng của chúng ta đều hình dung ra vóc dáng gầy gò của những bà mẹ, suốt một đời bươn chải theo dòng sinh nhai.

Đôi tay gầy luôn nắm níu hai đầu thúng nặng trĩu, đôi chân gầy gò cùng nhau hòa nhịp bước trên các nẻo đường trần.

Tôi mường tượng ra sức chịu đựng, nỗi nhọc nhằn của những bà mẹ âm thầm tìm chút đồng lời. Nuôi sống cả gia đình, nheo nhóc đàn con thơ dại. Tôi trân kính mường tượng những trái tim bao la, tuôn tràn lòng nhân ái. Lúc nào mẹ cũng hòa mình theo mây trời, cất đôi cánh nhọc nhằn bay cao. Lòng mẹ quảng đại, luôn làm tròn tấm lòng của người mẹ thương con.

Những ngày nắng ráo, đôi chân thoăn thoắt trên đường. Nếu ngày nào cơn mưa bất chợt rụng rơi, những gióng gánh đành kiếm chỗ trú tạm. Bụng luôn nôn nóng, cầu xin giọt mưa ngưng tạnh. Bà phập phồng lo sợ, khách của mình sẽ không chờ, mà ăn món khác.

***

Khi ráng chiều cất giấu những sợi nắng mệt mỏi. Phố xá bắt đầu lên đèn. Bà vội vã bước ra khỏi mái hiên của căn nhà mình vừa trú mưa. Hai bàn chân thoăn thoắt in dấu chân gầy gò, lẹ làng bươn chải, tạo nên dòng đời bôn ba.

Mỗi sớm mai thức dậy, vạt nắng tươi mát đầu ngày giúp ta năng động cùng quang gánh, sẵn sàng lăn quay với chợ đời. Buồng phổi hít thở đất trời trong lành. Hương cỏ xanh non nồng nàn vây quanh đôi chân bước tới, cho dù trên đôi vai đang oằn trĩu gạo cơm..

Lòng hớn hở, đưa tay ôm choàng giọt nắng thủy tinh từ trời cao. Vội vàng cất vào lồng ngực với niềm hoan ca tràn đầy nhựa sống, hứa hẹn một ngày mới thuận lợi bán buôn.

Tôi còn nhớ như in, gióng gánh mà chiều nào cũng đi ngang qua nhà tôi. Tiếng rao lảnh lót của bác bán bún nem nướng rất ngon. Cái thau chứa than hồng đỏ với cái vỉ nướng nem, quyện khói. 

Ôi chao ơi, làn khói yểu điệu lờn vờn mời gọi khứu giác. Không ai mà không nuốt nước miếng...hi...hi.... 

Bác bán đắt khi ngày mưa lất phất... là vậy !....

Thành kính cám ơn bác cho tôi cảm xúc viết ra vài dòng chữ hôm nay !...

Bạch Liên

APRIL 24 - 2025

21 - Đèn Trời

Trùng dương lộng gió thầm thúc dục

Ghe cây ơi, tiếp tục chống chèo

Trời thương thoát khỏi hiểm nghèo

Qua cơn bĩ cực, vượt trèo sóng cao

*

Phao nhấc bổng thuyền chao hụt hẫng

Đến Bidong đời bỗng an vui

Âm thầm nuốt lệ sụt sùi

Tự Do chào đón, ngậm ngùi trong tim

Hai chữ đại dương nhắc nhớ trong tôi một kỷ niệm, ngàn năm in khắc vào tâm trí. Nỗi khiếp sợ xa xưa lại tuần tự trải thành thước phim. Khi mà lượn sóng vô ưu cứ thét gào vô tội vạ. Sóng lạnh lùng vô cảm, cứ đập mạnh vào mạn thuyền như cố tình hất văng, lật úp chiếc lá vàng khô đang oằn oại.

Giữa biển trời bao la, ghe không chân đứng quá là tội nghiệp. Không khác gì tờ giấy mỏng manh giãy giụa trong cơn say sóng tột cùng. Hình ảnh biển xanh đậm đặc luôn mường tượng hiện ra lằn ranh sinh và tử.

Nhất là, những ai được biển đặt cho tên gọi là Thuyền Nhân. Một khúc quanh đời nghiệt ngã, ta lênh đênh giữa đại dương “vô bờ”. 

Đúng thật và không sai tí nào! Những ngày tròng trành giữa lòng trùng khơi, chung quanh ghe con chỉ toàn là nước. Ôi… nước mọi nơi, mọi hướng. Nước muôn trùng! Bến bờ là cái phao mầu nhiệm, là  cái phao vô hình cứu cánh. Nhưng tầm mắt kiếm tìm, vẫn mãi mịt mùng mù khơi.

·      Hàng dừa ơi, cái phao vô hình ơi !...

·      Bụi đèn lấp lánh li ti trên đất liền ơi !

Bóng dáng hàng dừa nhấp nhô, hay chuỗi đèn li ti lấp lánh ở cuối đường chân trời xa tít. Cả hai đang ở đâu? Sao không bao dung xuất hiện trong tầm mắt anh tài công ?!

Trong khoảnh khắc tuyệt vọng đó, nếu bầu trời đen láy bỗng rực lóe một giọt sáng huyền thoại. Tôi nhắc nhớ tới ngọn hải đăng, lẻ loi đứng chơi vơi giữa mây trời bao la. Tất cả mọi người sẽ quỳ sụp xuống, nói lời cám ơn vô ngần. Cho dù ngọn hải đăng đứng đơn độc một mình giữa đêm đen, ủ rũ buồn tênh.

 ***

Vệt sáng mờ nhòe vẫn là nguồn động lực siêu nhiên, thôi thúc chiếc lá gỗ tan tác này, hãy bình tâm kiên trì nung chí. Chiếc lá vàng thoi thóp uống được chất nhựa hồi sinh, sẽ được vun đắp tinh thần. Tất cả trái tim dật dờ bừng tỉnh, cố bơi tới, hướng đến giọt sáng hy vọng xa xa.

Ánh sáng chập chờn của ngọn đèn hải đăng…rất xa, bị che lấp bởi sương mù, gió biển. Chắc chắn, ngọn đèn sẽ mờ nhạt vì sương khói của trùng dương. Những giọt nến linh thiêng trìu mến, vẫn kiên cường trông chờ nhiều trái tim oằn oại đến gần hơn…và gần hơn. Ngọn đèn tuy vô tri giác, nhưng biết nói lời trìu mến:

• Ghe đến bên ta, nghĩa là gần chạm chân lên mặt đất liền rồi đó.

• Hơi ấm từ bóng đèn lan truyền đến những hơi thở cạn vơi.  Nơi đây là bến đậu tạm dung cho người oằn oại say sóng.

Đây là điểm tựa, là cột móc để nung nấu tinh thần mọi người sau bao ngày tả tơi, xơ xác. Đôi chân tê lạnh đứng chơi vơi bên bờ vực thẳm. Niềm tin cho ta hình dung, đây là một cái phao vô hình, giúp ta bình sinh để ước mơ.

Hải đăng là ngọn đèn trời, là cái phao vô hình, là món quà linh thiêng từ trời cao ban tặng, dìu dắt chiếc lá vàng phai bồng bềnh đến gần ánh bình minh. Kiếp người được tái sinh lần thứ hai.

Vô vàn cám ơn Tự Do đã nâng niu hàng ngàn trái tim cưỡi sóng đại dương.

Bạch Liên

APRIL 15 - 2025

21 - Sau Mưa Đông

Nhiều ngày mưa tầm tã bên ngoài khung cửa. Nhìn qua cửa sổ, con đường vắng tanh. Không bóng người lai vãng, hoặc đi lang thang dưới mưa với chiếc dù tròn xoe làm bạn.

Gió thổi lạnh tê cóng thân người. Tôi len lén mở he hé cửa sổ, để xem coi độ lạnh ra sao. Chao ơi, kẽ nhỏ tôi vừa hé mở ra có chút xíu. Vậy mà luồng gió rít ùa tràn vào mạnh bạo như cái máy quạt – giống y hệt như ngăn đá tủ lạnh. 

Mấy ngày mưa lạnh này, hình như mọi người chỉ ẩn nấp trong nhà. Ai cũng lo sợ, nếu ra đường, mưa giông làm trốc gốc nhiều cây to lớn hai bên lề đường, ngã nhào, nằm  ngổn ngang vô lối. Điều trầm trọng hơn, những sợi dây điện chơi vơi bị gió mạnh làm căng mỏng và đứt dễ dàng. Điện truyền qua nước, sẽ nguy hiểm làm giật người.

Nắng vàng mấy ngày nay bay về thiên đỉnh trốn lạnh. Sau cơn mưa dầm, từng sợi tơ tằm bắt đầu lơi lả. Khi ông mặt trời treo giăng màn voan thuỷ tinh. Nhiều giọt nắng vội vàng đong đưa tình hồng.

***

Nắng nắm tay nhau đi lăn tăn trên mặt đường, như réo gọi mọi người cùng ra phố, đi chợ mua thức ăn. Tôi rón rén chạy xe theo sau. Vô tình, tầm mắt nhìn trực chỉ hướng thẳng tới dãy núi bao quanh khu phố. Thật bất ngờ và rất vui.

Tôi cứ ngỡ, mưa đầm đìa như vậy, chỉ làm dâng cao hồ chứa nước cho miền Nam California mà thôi.

Thật không ngờ, chuỗi đỉnh núi trắng xóa. Nàng Bạch Tuyết và Bảy Chú Lùn dung dăng vui đùa, lanh thang trên dãy núi chập chùng. Chao ơi, màu trắng phếu của triệu triệu đóa hoa tuyết trắng phau. Chao ôi, bức tranh trong sáng đẹp mê hồn, y hệt như bông gòn xốp mịn.

Nhìn nàng Bạch Tuyết phô dáng dưới cái lạnh tê buốt, dễ thương chi lạ. Tiết trời càng đóng băng, thì nàng Tuyết càng tăng thêm nét đẹp độc nhất vô nhị mà thôi.

Tôi thầm nghĩ, nàng Bạch Tuyết rất thích ngao du, thăm hỏi trần gian. Chắc chắn, nàng cũng có nụ cười duyên dáng như bao nàng Hoa bông gòn trên cành. Hàng cây xanh lá trở lại sau bao ngày run lập cập gồng gánh mưa đông.

Tôi cũng không quên nhắc tới những nàng hoa biết nói. Đây là các nàng thơ dịu dàng, với trái tim hồng trong lồng ngực dâng trào mộng mơ. Hơi thở luôn gõ nhịp điệu yêu thương.

Mưa quay gót, nắng đi hoang

Dạo quanh góc phố, thăm nhà nhân gian

Cỏ cây vẫy gọi nắng vàng

Nắng mang ấm áp trang hoàng phố xinh

*

Cám ơn vạt nắng nghĩa tình

Còn thương còn nhớ bóng hình phố xưa

Tình đời như chuyện nắng mưa

Mưa đi, nắng tới cho vừa thủy chung

Bạch Liên

APRIL 10 - 2025

19 - Dưa Môn

Trong các loại rau cải xanh tươi mà ta nhâm nhi, cho vô bụng hằng ngày, hầu hết đều có lá nhỏ và rất yếu mềm. Sáng nay, tôi chợt nhớ ra một loại cây màu xanh, mà ta cũng thường ăn khi còn ở quê nhà. 

Sau bao năm định cư ở quê hương thứ hai, nhiều người Việt đã trồng loại cây hơi giống. Cây có lá to bảng tôi vừa kể trên,

Hôm nay, tôi xin tán gẫu, nói về cây môn. Tôi không là nhà nghiên cứu về sinh vật học, nên tôi chỉ mạo muội ghi lại vài ý tưởng, theo sự nhận xét và hiểu biết của mình.

Cây Môn

 "Mỗi một vùng miền thôn quê Việt  Nam  đều có những món ăn đặc trưng của từng vùng miền đó. Nhưng với món dưa môn thì không có gì xa lạ với bất cứ ai đã từng sinh ra, và lớn lên nơi làng quê. Cây môn gần gũi, thân thương đậm tình quê, và là nguồn thực phẩm lành tính, mang đặc trưng của vùng nông thôn…"

Tôi mãi nhớ, trong ngôi chợ Nguyễn Tri Phương, ở góc Hàng Gà gần cạnh đường Triệu Đà. Cô bác mang gà vịt, rau cải rất xanh tươi, từ miền quê lên đây bán. Tôi thường thấy có cái thau đầy ắp dưa môn, màu vàng nâu nhạt. Thau môn chua nằm chen chúc, kề bên các thúng rau xanh khác.

Tôi biết ăn dưa môn từ khi còn là bé con. Mẹ tôi là con gái miệt vườn nên biết nhiều về những món ăn dân dã. Bà thường mua về cho chúng tôi nhâm nhi trên mâm cơm. Món mà tôi thích nhất, là dưa môn chấm với nước thịt kho mằn mặn. Dưa môn hơi có vị cay nồng chút xíu. Có thể, môn chưa ủ đủ ngày nên chưa thấm chua.

Từ ngày ra xứ người thì món dưa môn này coi như đã quá xa tầm tay với của tôi rồi. Dưa môn chỉ còn là món ăn "tưởng nhớ" mà thôi. Ký ức chưa quên, mà vẫn còn ghi khắc hình ảnh món ăn bình dị ở miệt vườn.

Cái nhớ cái thương góc trời quê Mẹ vẫn còn lắng đọng trong tôi. Hôm nay tôi viết vài dòng chữ, nhắc nhớ những ai đã từng có dĩa dưa môn trên mâm cơm đạm bạc nơi quê nhà.  

Bẹ môn làm muối dưa

Ngon ngọt và chua chua

Bên kia trời một nửa

Nay ở lại quê xưa

*

Thịt kho với nước dừa

Cho thêm vài trái ớt

Cùng dưa môn đong đưa

Hòa quyện chút nước mắm

*

Đậu phộng thêm hương vị

Kèm rau răm thêm thơm

Tía tô , rau húng lủi

Nhâm nhi hai chén cơm

Bạch Liên

APRIL 2 - 2025

18 - Thanh Thiên

Mưa rơi, mưa suốt đêm qua

Sáng nay mưa tắm mái nhà lạnh run

Co ro giọt nước vẫy vùng

Xanh xao đeo bám trên khung kiếng mờ

Cơn mưa rỉ rả suốt nhiều ngày, vừa quay gót ra đi. Sáng nay, nắng hoàng anh khe khẽ nhoẻn miệng, cười chào góc phố. Tuy mặt đường và cây cảnh vẫn còn long lanh nhiều hạt mưa ngọc ngà từ trời cao ban tặng.

Làn khói sương mù pha màu lam, che kín bầu trời, cũng dịu dàng bay bổng về thiên đỉnh. Những sợi sáng thêu đan góc phố, trong dãy nhà của tôi. Đàn chim xúm xít gọi nhau, rộn ràng trong tâm trạng háo hức. Sau lời bàn tán, ca hát líu lo, tất cả hồn nhiên vỗ cánh, bay về một hướng cho có bạn tung trời.

Nhìn loanh quanh, vạn vật được rửa sạch bụi sân đời. Không khí trong lành và sạch sẽ, dễ thương chi lạ ! Bức tranh ban mai tuyệt diệu, phất phơ sợi nắng thủy tinh trong suốt. Vạt tơ tằm lưu ly đang lơi lả yêu đời. Chúng ta thường nghe câu nói dân gian:

Lòng buồn cảnh vật có vui bao giờ.

Người vui cảnh vật nói cười... huyên thuyên

Mặt trời trên đỉnh siêu nhiên vỗ về

Nắng mưa là chuyện đề huề.... lo chi !

Tôi vừa mạo muội dẫn chứng nụ cười líu lo của đàn chim loanh quanh sau nhà. Khi đàn chim rủ nhau chuyền cành, bên cạnh những chồi non xinh xắn. Ông mặt trời vui cười, đưa tay buông thả những sợi nắng ấm nồng.

***

Những ngày mưa tầm tã làm ướt mềm cây hồng đào nở muộn. Khổ nổi, đông phong đã mạnh tay trù dập khắp các nẻo đường. Nàng hồng đào mong manh vừa nhoẻn miệng chào thế nhân, chàng gió lạnh lùng, vô tình trù dập tơi tả đời hoa. Nhiều cánh mỏng bị bầm giập... rụng rơi. Tất cả nằm lăn lóc dưới gốc cây, đã nát nhàu úa tàn - Đành an phận ngủ yên.

Hy vọng, vài búp non vừa hé mắt, cheo leo trên cành, còn có dịp uống nắng, tha hồ làm dáng ngẩn ngơ. Ông mặt trời trìu mến vun tưới ngàn sợi nắng đa tình, ôm ấp các nàng hoa thơ ngây, nở muộn. Tôi ví von gọi, là hoa đào trái mùa.

Mùa đông còn ngự trị không gian, một chút buồn ủ ê vì sắp từ giã phố phường. Chưa ai biết, mưa lạnh còn tắm ướt sân đời vài ba lần nữa chăng ?! Trước mắt, cơn mưa vừa ngủ vùi sau bao ngày miệt mài tí tách, khua gõ cửa nhà. Nắng kiêu sa lên ngôi, đang và sẽ mang đến cho góc phố hương tình trang nhã.  

Ngày nào nắng đẹp hồn nhiên

Bầu trời xanh ngát, thanh thiên mơ màng

Đưa tay tôi hái mây ngàn

Đem về tô điểm đỏ vàng hoàng hôn

Bạch Liên

MAR 18 - 2025

17 - Dừa Mỹ Tho

Màu vàng tươi thắm rực rỡ pha trộn đỏ cam của những trái thơm Bến Lức, nằm khoe sắc bên vệ đường. Hình ảnh cái sạp cây thô sơ được dựng lên để che nắng trái thơm Bến Lức, cho thêm tươi tắn ngọt ngào. Tình quê vẫn còn in hằn trong tâm trí của tôi.

Xe đò về miền tây thường dừng lại cho khách mua thơm, đặc sản nổi tiếng của Bến Lức trên con đường đi về Lục Tỉnh. Gió hiu hiu thổi nhẹ ru, thoang thoảng thơm mùi mạ non của những cánh đồng lúa mênh mông. Màu xanh thảm lúa loáng thoáng hương đồng, dịu dàng ve vãng khứu giác khách thập phương.

Những người khách đang gật gù mệt nhoài, lim dim. Tiếng xì xào nhỏ to khiêm tốn, không muốn đánh thức cơn ngái ngủ ngon lành, của các bác lớn tuổi. Khi mà chặng đường còn xa. Đôi mắt nhắm nghiền thiêm thiếp, mong quên đi quãng đường dài phải ngồi cong lưng, co chân.

Anh lơ xe vẫn thao thao bất tuyệt, cười nói huyên thuyên với khách trong xe. Những câu chuyện trên trời dưới đất cho thời gian qua nhanh. Bác tài xế thỉnh thoảng cũng pha thêm vài ba câu chuyện, cho không khí vui tươi. Nhất là, bác phải tự đánh thức cơn buồn ngủ của chính mình.

Bác tài là người phải lèo lái, cầm nắm vòng tay quay tròn… thật nhuần nhuyễn.

Khi đến ngã ba Trung Lương thì không khí vang dậy rộn ràng. Quang cảnh tấp nập mua bán, vì là trạm dừng chân cho khách chuyển đổi xe, để tiếp tục đi về nơi chốn của mình.

- Mía ghim đây ..

- Trà đá đây …..

Tiếng rao thánh thót này vẫn còn vang vọng trong tiềm thức của tôi, cho dù đã bao năm tôi xa rời quê Mẹ. Có lẽ vì lúc đó, tôi rất thích ăn mía ghim chăng?

 ***

Tôi nhớ không lầm, từ ngã Ba Trung Lương, nếu xe tiếp tục chạy thẳng sẽ vào thành phố Mỹ Tho và Bến Tre. Xe về miền Lục Tỉnh sẽ rẽ sang tay mặt. Để tiếp nối quãng đường đi về các tỉnh miền tây Lục Tỉnh… xa hơn nữa.

Mỹ Tho và Bến Tre là hai địa danh gắn liền với trái dừa xiêm ngọt lịm. Những cây dừa đan chặt vào nhau thành một hàng dài xanh ngát. Tàu lá dừa ỏng a làm dáng cùng ngọn gió quê chiều, điệu đà thêu đan thành dòng chữ:

“Chào mừng Qu‎ý Khách đến Thành Phố Mỹ Tho”

***

Xe đến Trung Lương ba khúc rẽ

Mỹ Tho đi thẳng thấy hàng dừa

Lá xanh rợp bóng quày dừa trái

Tàu lá lao xao lượn gió thưa

*

Nhẹ thổi hiu hiu con rạch nhỏ

Chiếc xuồng ba lá lững lờ trôi

Nước sông gờn gợn lăn tăn chảy

Khung cảnh đồng quê đẹp tuyệt vời

*

Dừa Mỹ Tho bao năm nổi tiếng

Cơm mềm trắng mịn, mỏng vừa ăn

Nước dừa xiêm ngọt trong như suối

Dịu mát lòng người ghé viếng thăm

*

Người Mỹ Tho hài hòa chất phác

Vùng trời bát ngát trái cây tươi

Mùa xuân hoa nở vui như pháo

Vương vấn hồn ai những nụ cười 

Bạch Liên

MAR 19 - 2025

16 - Tép Bò, Tép Búng

Tép bò có thể rất lạ với nhiều người ít ra chợ. Đặc biệt là chợ nào không có sự hiện diện của Cô Dì bán hàng là người dân miệt vườn.

Hầu hết cô bác này đích thân bắt tôm, hoặc mua lại của hàng xóm. Người chuyên nghề bẫy tép bò.

Mấy mươi năm xa Sài Gòn hình ảnh tép bò gần như tôi đã quên. Bỗng dưng, sau khi viết bài Rau Bông Gòn, quá bất ngờ, một cây bút tài ba viết một bài dài. Nội dung nhắc lại canh rau nhút. Tôi giật mình !...

Đã bao năm không ăn canh rau nhút, vậy mà cũng còn một người thích canh này. Đúng là đồng cảm, nhớ về món ăn xa lắc xa lơ bên kia bờ đại dương. Đây là nguồn cảm tác, gợi tôi nhớ cảnh xưa. Vội vàng ghi lại vài dòng chữ với các đề tài… kỷ niệm ở lại sau lưng. Nếu không, đề tài vu vơ này sẽ chóng bay tan,.

Khi viết bài trả lời cho nhà văn Quang Dương. Tự nhiên hình ảnh tép bò cho tôi món ăn… quá xa tầm tay mấy mươi thu rồi. Món này đơn giản lắm. Chắc nhiều nàng Gia Long làm được dễ dàng. Chỉ cần vài thứ từ miền quê được bày bán ở Hàng Gà.

·      Bắp Chuối (có thể mua nguyên cái bắp, về nhà bào mỏng sẽ ngon hơn và sạch sẽ hơn) – Có thể thay bắp chuối bằng rau muống chẻ.

·      Rau răm, rau húng lủi…

·      Chút giấm

·      Chút đường, nước mắm, chút dầu ăn, đậu phộng giã nhỏ...

·      Nhất là không thể thiếu tép bò.

Nếu bào bắp chuối, cần cho chút giấm vào thau nước. Bắp chuối bào sẽ trắng nhờ vị chua.

Tép bò rang mặn ngọt với tỏi, tiêu cho thơm.

Bắp chuối vớt ra, để ráo trong cái rổ.

Chờ cho khô ráo, cho dầu ăn, chút nước mắm, trộn đều. Vậy là xong. Hỗn hơp này được bày trên dĩa. Tép bò trải trên mặt, cùng rau thơm cắt hơi nhỏ.

 ***

Tép bò, tép búng này không thể tìm thấy ở quốc gia có bốn mùa. Chắc là tiết trời quá lạnh.

Tại sao có tên tép bò. Nói là bò chứ thật ra, tép này không bò được, mà chỉ nhảy lung tung, búng thân mình lên cao mà thôi. Tép lúc nào cũng nhỏ xíu xiu. Không bao giờ lớn như tôm bạc được.

Tép búng này được chấy với gia vị, trộn chung với bắp chuối hột bào, rau muống bào …rất ngon. Trộn chung với rau răm rắc trên mặt dĩa gỏi. Món gỏi bình dị.

Hy vọng dĩa gỏi tưởng tượng trong ký ức, sẽ cho quý‎ độc giả chút hương vị đồng quê.

Hương thơm phảng phất đâu đây

Cho tôi mường tượng những ngày quê xưa

Nhớ hoài bắp chuối đong đưa

Toòng teng tím đỏ à ưa treo hàng

*

Mắm cay, húng lủi sẵn sàng

Chờ rang tép búng ươm vàng tỏi thơm

Bên hè chái bếp nấu cơm

Trên bàn dĩa gỏi… tép rôm rả mời

Bạch Liên

MAR 12 – 2025

***

Sưu Tầm

Hiện tượng tôm búng nhiều trên mặt nước 

Tôm búng trên mặt nước thường được bắt gặp vào ban ngày, khi nhiệt độ nước cao. Tôm là loài động vật biến nhiệt, nghĩa là nhiệt độ cơ thể của chúng thay đổi theo nhiệt độ môi trường. Khi nhiệt độ nước cao, tôm sẽ cần nhiều oxy hơn để hô hấp. Nếu ao nuôi thiếu oxy, tôm sẽ búng lên mặt nước để tìm oxy. 

Ngoài ra, tôm cũng có thể búng lên mặt nước vào ban đêm, khi có ánh sáng từ đèn chiếu sáng. Ánh sáng có thể khiến tôm bị kích thích và búng lên mặt nước. 

&&&&

15 - Sầu Riêng

Cám ơn anh Quang Dương kể chuyện xa xưa.

Hôm nay có thêm Sầu Riêng

Rau Nhút Ơi Rau Nhút – Quang Dương 4

https://sites.google.com/site/gialongaotrang/poll/duang-duong/v%C4%83n-quang-d%C6%B0%C6%A1ng-4?authuser=0

Ha ha biết chớ BL, rau đó đâu có hiếm, bên VN có nhiều mà. Nấu canh ăn cũng ngon. Chỉ có điều nó ngót đi nhiều khi nấu nên không thông dụng như các rau khác. Thấy BL cũng biết rau nhút và ăn canh rau nhút tôi khá ngạc nhiên vì nghĩ thứ rau này quen thuộc với người gốc miền bắc hơn.

Tôi có đọc bài thơ "Vẫn thèm" của BL góp ý với hai bài "Vịnh trái sầu riêng". Thơ hay và dzí dzỏm lắm!  nhà thơ tài ba có cùng sở thích ăn sầu riêng. 

Ngày xưa còn trẻ ăn nhiều được. Bây giờ thì chỉ hoạ hoằn mới nhấm một chút khi tiện dịp. Thứ này dễ làm cao cholesterol lắm.

***

Sầu Riêng

Cám ơn anh Quang Dương cho biết, rau nhút là gốc Bắc. Thuở xa xưa ấy, Tám R này còn nhỏ, làm sao biết Bắc hay Nam. Bởi vậy, lần ăn canh rau nhút, ngon quá ! Sau đó, đi vượt biển rồi. Qua đây cứ thèm thuồng khi nhớ canh chua.

Ở chợ Nguyễn Tri Phương, trong khu Hàng Gà bán nhiều rau nhút lắm anh QD. Nơi đây bán hầu hết rau củ quả từ miệt vườn mang lên. Cái gì cũng tươi rói. Các bạn hàng đi từ ba giờ sáng. Đón xe đò. Ngọc Thanh, Bạch Liên Trì, Nga.... chắc rành Hàng Gà, vì nhà ngay chợ Nguyễn Tri Phương.

Mỗi bạn hàng liền tay bày biện tại vị trí, ngay chỗ ngồi của mình. Gióng gánh gà, vịt, tép bò nhỏ xíu xiu búng nhảy lung tung. Hy vọng tôi có vài hàng nhắc nhớ về tép bò… cho vui. Có thể, nhiều người không mường tượng ra.

Sầu Riêng

Ngày xưa đồn điền cách hàng rào, lằn ranh với vườn trồng toàn là trái cây. Nào là chuối, mít, xoài, sầu riêng, bơ, lôm chôm…. Chủ đất có tên là Ông Bảy Phối. Mỗi lần đi về Sài Gòn, song thân thường qua vườn Bác Bảy mua sầu riêng, chất mấy thúng. Vì quen biết, ông Bảy chọn cây nào ngon nhất. Ông lấy cái sào dài ra cắt từ trên cao.

Anh QD và các bạn chắc biết. Sầu riêng gai góc, chạm vào da đau dễ sợ. Vậy mà cái lá nhỏ xíu xiu à. Cây cao nghều nghệu, muốn trái nào, đứng dưới đất, ngước cổ cao… cây sào gắn con dao bén, kéo trì cái cuống. Trái rụng xuống đất. Người nào cũng đứng cách xa, sợ rớt trúng đầu… tiêu luôn.

Nghe anh QD kể chuyện, tự nhiên nhớ thuở ăn sầu riêng thúng…thúng. NGON không sao diễn tả.

Ngoài sầu riêng, ông Bảy còn trồng nhiều cây bơ. Hình dáng rất khác với bơ Mexico. Ngon mịn, béo tuyệt vời.

Anh Quang Dương ơi, ngày xưa ít ai để ý, làm gì biết cao máu, cao mỡ…cholesterol là cái chi chi đâu nà. Trái nào ngon…vô bụng hết. Vui nhất là, ăn múi vàng xong, tằn tiện để dành cái hột. Rửa sạch cho vô nồi nước, nấu sôi. Ngồi chờ… hột chín. Mèn ơi, nó dẻo ngon quá chừng !...

Bây giờ ngồi nhớ chuyện xưa,

Tào lao kể lể như vừa hôm qua

Sầu riêng vàng béo mượt mà

Cây sào hái trái, chạy xa….trúng đầu

*

Canh chua rau nhút tìm đâu ?

Sông trôi, bèo giạt lao xao bám vào

Tình quê ngăn cách bể dâu

Hương đồng cỏ nội ngọt ngào...tô canh !...

Bạch Liên

MAR 6 - 2025

Rau Bông Gòn

Đơn sơ mái ngói quê xưa

Phơi mình hứng nắng, dầm mưa đêm ngày

Tre, mây, nứa, trúc rào xây

Dừa oằn buồng trái, ngọn cau vươn mình

*

Miền quê đời sống thanh bình

Sáng nghe chim hót, lung linh nắng vàng

Trưa hè gió thổi râm ran

Xế chiều nắng tắt, rộn ràng diều vươn

*

Gật gù trâu bước trên đường

Sau ngày bì bõm ruộng nương cấy cày

Lều tranh khói bếp vờn bay

Heo gà im tiếng, lá cây ngủ khò

*

Trên bàn canh Nhút thơm tho

Mâm cơm đạm bạc cá kho mặn mòi

Sông ngòi con nước ngược xuôi

Tôm cua, cá lóc nướng trui rơm vàng

*

Cánh đồng xanh mượt mà trải dài ruộng lúa đến cuối chân mây. Đàn chim trắng phau lượn lờ cất cánh bay lên, rồi nhẹ nhàng xà đáp giữa bầu trời mênh mông. Thảm lúa xanh chen lẫn lốm đốm trắng đẹp như bức tranh thủy mặc do bàn tay người phun vẽ.

Sắc nét hài hòa đã in khắc vào tâm trí những đứa con được sinh ra, hoặc có quê nội, quê ngoại thuộc vùng đồng bằng sông nước. Xa xa hơn nữa cận kề gần mũi Cà Mau là miền tây gạo trắng trăng thanh.

Ba tháng nghỉ hè là thời gian cho cô cậu cắp sách tha hồ rong chơi. Chân non dung dăng miệt vườn êm ả, đùa vui với lọn gió chiều miên man thổi mát rười rượi. Kỷ niệm hồn nhiên thời son gót cứ mãi đan xen vào nhau, lồng trong khung cảnh an bình. Con đường đất gập ghềnh lắng đọng trong ngăn ký‎ ức - hoài thương nhớ !

Khoảnh khắc mơ màng nhìn về quê xưa bên kia bờ đại dương, tôi chợt nhớ nhiều món ăn thơm ngon mộc mạc. Những tô canh không cầu kỳ, dễ nấu, vẫn còn tỏa ngát hương thơm đồng nội.

Canh Rau Nhút

Khi còn là bé con với mái tóc bum bê, tôi chưa biết ăn nhiều món canh đậm đà hương vị miệt vườn. Có lẽ vào lứa tuổi thơ dại, tôi chỉ thích món nào gần gũi với mình thôi. Tôi muốn nhắc nhớ đến canh rau nhút. Chung quanh cọng rau vây kín bởi lớp bông gòn trắng phau, đã vậy còn biết bao rong rêu, bèo xanh nhỏ xíu bám dính vào lá và thân. Đôi mắt ngây ngô miên man quan sát, chỉ thấy ngồ ngộ và có chút tò mò:

·      Tôi không hiểu tại sao ? 

·      Chỉ duy nhất rau này có bông gòn ?

***

Dòng sông đời mãi trôi. Bất chợt năm tháng nào đó, bàn chân chạm lên từng nấc thang, tập tành bước vào đời. Tôi ăn thử canh chua rau nhút. Ôi thôi...lần đầu tiên nhâm nhi, tôi nhớ hoài và ghiền luôn ! Nhưng tiếc thay, sau lần nếm hương vị canh chua rau nhút ngon ngọt, thì quá muộn màng. Chẳng mấy chốc tôi rời xa nơi chôn nhau cắt rốn.

Đại dương ngăn cách đôi bờ. Canh rau nhút chỉ còn là nỗi nhớ lắng đọng trong tâm tưởng mà thôi. Hương vị thèm thuồng đậm tình quê xưa, tôi nhớ mãi. Miền sông nước đã vun bồi nhiều loại rau rất hiền lành.

Mây xanh rủ áng mây hồng

Lang thang bay ra bờ sông

Tiếng ghe nổ nghe xình xịch

Lục bình nhè nhẹ bềnh bồng

*

Mơ tìm dòng sông uốn khúc

Ven bờ màu trắng, bèo xanh

Chùm rau bông gòn tên Nhút

Tôm tươi, me trái, nấu canh

Bạch Liên

FEB  26 – 2025

13 - Như Trời Biển

Tiêm đèn được dệt bằng sợi bấc

Lọn chỉ mềm màu trắng bông lau

Dầu hôi đầy ắp lọ bầu

Thấm dần lên đỉnh, bén đầu lửa diêm

*

Bóng đèn giúp bông tiêm hít thở

Làn khói đen mừng rỡ bay ra

Tùy theo độ sáng gian nhà

Xuống lên núm vặn chói lòa vàng au

*

Đèn dầu tỏa loang màu hy vọng

Giúp mắt người trải rộng tầm nhìn

Một ngày dầu cạn làm thinh

Tiêm đèn tắt lịm chìm vào bóng đêm

Khi mở mắt chào thế gian, có lẽ, loài người không ai mà không biết tới hình ảnh lọ đèn thủy tinh, với cái bầu tròn và ống khói. Miệt vườn hẻo lánh ở các vùng trời xa xăm, thường nương tựa vào ngọn đèn dầu. Là đôi mắt thánh, giúp ta tìm phương hướng và tìm thấy nhau.

Ngay cả người dân sinh sống ở chợ huyện, các tỉnh lẻ lập lòe chút ánh văn minh, cũng như thành phố Sài Gòn hoa lệ, đèn dầu hôi cũng không lạ lẫm gì. Nhất là sau năm một ngàn chín trăm bảy mươi lăm, dòng đời rẽ khúc bất chợt. Từng khu phố phải thay phiên nhau đắm chìm trong bóng đêm, vào những ngày bị cúp điện theo vòng xoay cố định.

Mục đích cắt điện được thông báo, như để tiết kiệm những tiêu dùng lãng phí, không cần thiết. Một tuần bảy ngày, mỗi khu xóm cần có điện năm ngày là quá đủ rồi. Hai ngày hoàn toàn rơi vào bóng đêm và không ai được hỏi – Tại sao ?

Gia đình dù nghèo hay giàu, ai cũng lật đật chạy mua đèn dầu về xài cho qua hai ngày tối mù tối mịt. Liệu cơm gắp mắm cho an phận. Đây là cơ hội quá tốt giúp cho các xưởng sản xuất hái ra tiền. Ngày đêm ông chủ ráo riết chế biến ra hàng trăm cây đèn được đốt bằng bầu dầu hôi.

 ***

Cây đèn bằng sành thủy tinh trong suốt. Sau này tân tiến hơn, ông chủ chế biến kiểu khác, thay lọ sành bằng kim loại, cái bầu dầu to lớn hơn, không bị rỉ sét. Giá bán cao hơn rất nhiều, và chắc chắn sang trọng hơn. Hình như tên gọi là đèn ABC (???) Lâu quá rồi, nửa thế kỷ, tôi cũng quên dần, nếu sai – xin độc giả vui lòng bỏ qua. Cám ơn !... 

Đèn dầu thắp sáng giọt vàng rõ hơn. Tuy không sáng rực rỡ, nhưng cũng đủ giúp ích cho đêm đen bớt âm u. Ánh lung linh êm ả không chao nghiêng, nhờ vào cái bóng đèn cao cổ che chắn cơn gió.

Nếu một luồng gió hung hăng, liến láu đi ngang thì giọt sáng ẻo lả nhảy múa để tạo thêm duyên dáng. Ước mơ của cây đèn dầu rất đơn sơ, chỉ muốn mình là giọt lửa hiền hòa, mang hạnh phúc đến dân lành. Nhất là, soi sáng khoảng không gian lớn hơn. Cho dù ngọn lửa le lói đó được đặt ở bất cứ vị trí nào, ở đâu. 

Ngoài đồng ruộng bát ngát, ngoài sau vườn um tùm cây trái. Cũng như trong chái bếp xiêu vẹo dính bám đầy lọ nghẹ, khói củi.

Tôi đang mơ tưởng đến dáng vẻ đẹp đẽ, và tốt bụng của cây đèn dầu hôi. Tôi mạo muội tạm ví von với tấm lòng thiêng liêng của tình cha nghĩa mẹ, so sánh với tiêm đèn và lọ dầu thật thà mộc mạc. Bổn phận chiếu sáng góc nhà nho nhỏ, không khác gì tình yêu thương như trời biển của song thân. 

Cha mẹ luôn bảo bọc cho mái ấm gia đình. Nhất là, mong cho các con có được vầng sáng, khi bước vào con đường trước mặt.

Khi dầu hôi đầy bầu, người tràn đầy sức khoẻ

Khi dầu hôi cạn khô, hơi thở ngừng hò reo

Khi tiêm đèn còn cao, chân người vui bay nhảy

Khi tiêm đèn gục ngã, tay người thõng buông theo

Bạch Liên

FEB 18 - 2025

12 - Bến Đậu

Trong khoảnh khắc thời gian lắng đọng, lâu lâu chúng ta có dịp thả hồn, nhìn về quê xưa. Nhất là mỗi khi đi ngang qua dòng sông nào, vào buổi chiều trời mưa lất phất. Gió sông thổi mát nhè nhẹ, lá vàng khô lêu bêu, làm bạn với những đóa hoa nước lăn tăn.

Thuở còn xanh tóc, ngày hè được nghỉ học. Các bạn học chung lớp, ai ở tỉnh nào, thường về thăm. Nhà ngoại tôi có hàng chuối san sát nhau. Gió xào xạc bên cái ao. Nơi đây, tàu lá chuối che nắng, cho bóng mát. Ai cũng thích ngồi lơ ngơ, bó gối bên vách lá của chái bếp sau hè, dưới bụi chuối. Cận kề bên gốc cây dừa. Lòng thật bình an.

Tầm mắt lẳng lặng bơi xa, lướt nhẹ trên mặt nước ao thanh tịnh. Phía sau vườn rau là dòng sông nhỏ, lênh đênh vài chùm lá xanh lục bình. Gió đong đưa hoa tím với dáng vẻ nhu mì. Lòng cảm thương nhánh lục bình hiền hòa quá.

·      Lục bình thủng thỉnh trôi. Sao không dừng lại ở một bến đậu nào đó cho an thân. Mà lại sống đời chùm gởi mặc cho mạch nước đẩy đưa?!

·      Nếu cứ trôi vô định hoài, thì bến dừng chân cuối cùng cho cuộc đời ngắn ngủi ấy… sẽ là đâu?

Tôi chợt nhận ra, dòng đời trôi và lục bình trôi, hình như có nhiều điểm tương đồng như nhau ?!

Khúc quanh lịch sử làm gãy đôi dòng đời. Đã làm tan vỡ bao ước mơ của tuổi trẻ vừa rời ghế nhà trường. Những suy tư cho tương lai đều đi vào ngõ cụt không lối thoát.

Biết bao trái tim ngây thơ chưa bao giờ biết yêu lần đầu, đã bị chìm dần vào trong bóng tối mịt mùng. Ngọn đèn tương lai chỉ còn là một vệt sáng mập mờ của chiếc que diêm, đang thoi thóp thở, và tắt lịm vào bất cứ lúc nào.

***

Những đứa con Việt Nam như nhánh lục bình trôi nổi xứ người. Mỗi số phận định cư nhiều quốc gia, sống rải rác khắp quả địa cầu. Nơi đâu cũng đều có những dòng sông hiền hòa như dòng sông quê Mẹ. Nhưng có một điều thiếu vắng, mà tầm mắt tôi vẫn mãi đi tìm.

·       Đó là những cụm Lục Bình trổ hoa tím biếc, lập lờ trên những nhánh sông bao dung của xứ người.

·       Dòng nước ngọt ngào nơi đây chan hòa tình nhân ái.

Nhờ vậy, những cụm Lục Bình lưu lạc tha phương, sau chuỗi ngày gian nan cưỡi sóng đại dương, đã may mắn sống sót tìm được bến đậu bình yên. Gốc rễ nhỏ bé khi rời xa quê Mẹ. Thời gian hài hòa tô màu sân đời mới. Các nhánh lục bình chịu khó xây mái nhà. Dần dà mọc lan tươi tốt, lấn chiếm cả một vùng trời hải ngoại.

Đây là bức tranh thủy mặc thật linh động, hiện ra trong tầm mắt của nhiều người xa xứ.

Ráng chiều dần tắt nắng vàng

Thoáng đâu hương mạ lang thang bay về

Ruộng đồng ngào ngạt tình quê

Cánh diều lượn gió đề huề bay cao

*

Sông chiều mây xám loang màu

Bình ơi…bến đậu, ghé vào đây chơi

Đêm rằm trăng sáng sân đời

Cùng nhau tâm sự cạn vơi nỗi sầu

Bạch Liên

FEB 12 - 2025

11 - Xoay Vòng Sinh Nhai

Dòng đời âm thầm trôi. Giật mình! Tôi xa Sài Gòn mấy mươi mùa thu thay lá. Lâu lâu thả hồn, rủ mây ngàn về thăm quê ngoại bên kia bờ đại dương. Trước mắt tôi là thảm lúa xanh xì, mịn màng như tấm thảm nhung chạy dài tới cuối chân trời.

Ông bà ngoại cả đời sống nhờ vào ruộng lúa. Thế kỷ trước, người dân hiền hòa thường sinh nhai với nghề nông chân chất này. Miền Nam hãnh diện là vùng đồng bằng trù phú. Ruộng vườn trải dài ngút ngàn tận chân mây, cò bay thẳng cánh. Sông ngòi giăng mắc khắp mọi nơi, loang chảy dòng nước ngọt ngào tưới đẫm cánh đồng lúa bao la.

Miền tây được mệnh danh là vựa gạo trời ban tặng. Hình thể đất nước mỏng manh, uốn cong tựa như chữ S. Được ví như đôi giống gánh đong đưa hai thúng đồng bằng. Đòn gánh yếu gầy của miền Trung nằm giữa, thon gọn với hai đầu thúng là miền Bắc và miền Nam.

      Tam giác miền Bắc chở chuyên nhiều sương mù cùng mùa đông lạnh giá.

      Vùng đất phì nhiêu miền Nam là thúng lúa nặng trĩu, chất đầy hạt gạo trắng nõn nà.

Nguồn nước ngọt lịm của những nhánh sông, nuôi lớn con người miền Nam chất phác hiền hòa. Miền tây chằng chịt sông rạch đem mạch nước vào những cánh đồng phẳng lặng. Những mạch nước cuộn theo phù sa, màu mỡ chảy vào tận cùng vào thôn xóm. Mặc dù miền quê xa rời thành phố rực rỡ, muôn màu của ánh sáng đô thị.

Người dân sống đời lam lũ, quây quần bên mảnh ruộng gia đình. Kế sinh nhai là đây. Cuộc đời giản dị, tươi vui như màu xanh hy vọng của mạ non. Tánh tình chất phác như hạt lúa vàng chắc nịt, trĩu nặng trên nhánh lúa kiêu sa.

Những cơn mưa đồng nội làm dâng cao mực nước, thấm dần vào khoảnh đất khô cằn. Cánh đồng ngập nước chẳng bao lâu sẽ xanh rì màu mạ non. Ngày mùa sẽ là ngày mang niềm vui sướng cho người dân thôn dã. Những ngày bận rộn cày cấy, xới bón vun bồi thửa ruộng. Tuy chân lấm tay bùn nhưng đầu óc thanh thản nhẹ nhàng.

Xóm làng rối rít cùng nhau gieo trồng hạt giống tươi tốt. Ai cũng mong chờ, trông thấy dãi lụa nhung xanh rợp trời, uốn lượn tận chân mây. Cánh cò trắng bay là đà, vẽ vời nhiều lấm chấm trên bức tranh hương đồng cỏ nội nên thơ.

Chiều tím hoàng hôn ẩn hiện những mái tranh xa xa, với làn khói lam nhẹ bay từ các bếp than, đang rộn ràng sửa soạn cho buổi cơm đạm bạc cuối ngày. Những cánh chim rủ nhau tìm về tổ ấm, lốm đốm trắng phao tạo nên sắc màu tuyệt diệu.

Buổi chiều quê xưa thật êm đềm. Trẻ con trong làng tụm ba tụm bảy rong chơi sau một ngày vất vả, phụ giúp người thân ngoài đồng sâu. Tờ mờ tinh sương, mọi người đều tất bật ra đồng, chuẩn bị cho một ngày mới chan hòa mưa nắng.

Hạt lúa vàng ngọt ngào trổ hoa óng ánh, cho ta hạt gạo thơm tho. Hạt gạo trắng ngần, dạt dào tình yêu thương nuôi ta khôn lớn thành người Việt Nam. Chúng ta cho dù có trôi giạt nay đây mai đó, hay định cư bất cứ nơi đâu trên quả địa cầu. Hạt gạo ân tình vẫn mãi cho ta những bữa cơm thơm ngon.

Miền Nam là thúng gạo thơm

Cho ta bao chén cơm ngon no lòng

Cá kho tiêu mặn cay nồng

Chất đầy bao tử xoay vòng sinh nhai

*

Nuôi ta khôn lớn từng ngày

Bước vào đời sống nhiều bài học hay

Đánh vần, viết chữ…thẳng ngay

Cửu chương vanh vách không sai…nhớ hoài

Bạch Liên

FEB 5 - 2025

10 - Bóng Quê

Sài Gòn nay đã xa vời

Với tay không tới, chơi vơi biển buồn

Đêm hai tám Tết xa nguồn

Dòng sông đen tối, chiếc xuồng thầm trôi

*

Nhiều người, trong đó có tôi

Bạch Đằng tay vẫy, im ngồi lặng thinh

Xuyên qua kẽ vách, lén nhìn

Cố gom kỷ niệm, bóng hình trong tim

*

Rời nhà, lặng tiếng, im lìm !

Không cho ai biết, đi tìm tương lai

Nào ai biết được ngày mai

Đến bờ mơ ước, hay là ướt mưa ?!

*

Ngồi đây nhớ bóng quê xưa

Nhớ hàng dừa nước, vẫn chưa phai nhòa

Tìm đâu phố cổ, căn nhà

Nuôi tôi đi học...ê a đánh vần

 Mùa thu đang dung dăng bước vào vương cung của vùng trời quê hương thứ hai. Bức tranh giao mùa bắt đầu thay sắc. Cây, trái, cỏ, hoa…. Và luôn cả khí hậu nũng nịu ươm đượm làn sương khuya màu tro xám. Thiên nhiên y hệt như cây bút thời gian, thích thoa màu ủ ê lên vạn vật. Cho lòng người giây phút khắc khoải, chập chùng dõi mắt buồn xa xăm.

Góc phố hứng đựng nhiều cây cảnh. Mà lá trên cành đang âu sầu than thở… Lo sợ ngày gần đây, mình sẽ cởi áo trần gian, lìa cành yêu thương. Bao viễn cảnh không vui chợt quay về. Như vô tình tô đậm thêm nỗi hoang vắng đìu hiu nhiều hơn. Chính cái màu vàng của rừng thu tình tứ, khơi gợi trong ta nỗi nhớ bóng quê xa xăm, bên kia bờ đại dương.

Quê Ngoại của tôi quanh năm sinh sống về nghề nông. Ruộng lúa là thảm nhung xanh rì, cò bay thẳng cánh. Người dân trong xóm làng đều siêng năng. Một ngày đổ mồ hôi, họ trân quý từng giọt nhọc nhằn. Ai cũng chắt chiu dành dụm, có tiền mua vài công đất. Nếu ai sở hữu ít ruộng quá, thì đến mùa lúa, họ phải gia công, phụ giúp nhà nông nào có thảm ruộng mênh mông.

Sau mùa cấy gặt, thu hoạch sẽ được chia ra. Cũng như, họ được chi trả những ngày khòm lưng gieo hạt, nhổ mạ non, gặt lúa chín, đập lúa khô thành hạt rơi trong bồ. Chiều xế bóng, họ cùng nhau gánh phần lúa mình cắt xong, mang về phơi ngoài sân nhiều nắng.

Khi hạt lúa khô ráo, không bị mốc meo. Bảo đảm thời gian dự trữ lúa trong bồ. Cái bồ lúa là bao tử to lớn, là gia tài của chủ nhà. Nên được trân quý‎ cất giấu trong căn buồng thông thoáng, hầu tránh độ ẩm. Sẽ giữ được hạt gạo thơm tròn năm, mà không sợ đói khổ.

***

Màu tím chiều hoàng hôn rũ xuống, cho màn đêm vây kín đất trời. Và màu đen tối mịt mù phủ vây. Ngoài đường im lìm. Vạn vật âm thầm chìm vào bóng quê đen mực. Thuở ấy, ở miệt vườn ít khi nào có cột đèn. Trong mái nhà tranh nhấp nhô giữa thảm lúa, thì le lói ngọn đèn dầu hôi. Giọt sáng mờ mờ tỏa ánh vàng vọt. Nhè nhẹ phiêu bồng theo hơi thở của ông lão Thời Gian, trải qua từng đêm dài.

Lọn gió hiền hòa, lay lắt loang tỏa mùi thơm lúa chín bay xa.

Hình như, tôi vừa cảm nhận hương đồng cỏ nội 

thoang thoảng đâu đây ?!

Hay, đó chỉ là mơ !

Mơ cái bóng quê hư ảo, của một đoạn đời xanh tóc bên kia bờ đại dương. Nay... tôi đã thật sự cách xa muôn trùng rồi ?!

Bạch Liên

SEPT 26 - 2023

Vội Vàng

Nắng mưa có được nhờ trời

Buông lơi từng sợi, chơi vơi xuống trần

Nắng mưa đôi bạn chí thân

Kẻ đi, người đến, giúp dân an lành

*

Ruộng mà thiếu nước vắng tanh

Làm sao gieo hạt, lúa nhanh xanh đồng

Xóm làng chờ nhánh trổ bông

Ngày mùa thu hoạch trong lòng mừng vui

*

Mưa hoài trời đất ngủ vùi

Lúa run cầm cập lui cui ngã nằm

Nắng liền ngăn chặn mưa dầm

Tung ngàn vạt nắng âm thầm hong khô

*

Nhà nông rối rít trầm trồ

Nắng vàng lơi lả, nhấp nhô ruộng đồng

Nắng mưa ban phép thần thông

Giúp dân no đủ, ấm lòng an vui

Chúng ta đều biết, nhân loại trên lớp vỏ địa cầu này, nếu thiếu mưa, hay thiếu nắng, sẽ khổ biết bao !...

Không có mưa làm sao cây trái, gạo, lúa mạch... thu hoạch mùa màng. Cho ta thức ăn sinh sống qua ngày.

Nếu thiếu nắng lá cây thiếu diệp lục tố, vàng vọt ốm còi. Con người thiếu nắng, thiếu Vitamin D, thân thể tiều tuỵ, da vẻ xanh xao như tàu lá chuối. Bệnh hoạn hoài cũng tiêu đời thanh xuân. Thì làm sao có lớp người đứng tuổi. Mà ta gọi là Cụ được.

Nào, chúng ta hãy cùng thả hồn, ngắm nhìn những buổi chiều hoàng hôn lung linh ánh tà dương êm đềm. Ta sẽ cảm nhận, đời này tuyệt diệu biết là bao ! Ánh tà huy ươm màu tím nhạt nhòa, cho ta khung trời thơ mộng. Nhưng cũng pha một chút buồn chia xa.

Bao ngày trong một tuần, một tháng rồi một năm, sẽ cho ta bấy nhiêu buổi chiều mơ mộng. Nhờ vậy, chúng ta mới có nhiều vần thơ tình lãng mạn, êm tai.... Đồng thời tạm quên những ngày lo toan, buồn rũ rượi. Thời gian bay. Ngày phóng qua như mũi tên xẹt chớp nhoáng. Mắt người ít khi thấy‎ hành trình, mũi tên bắn ra từ cái cung cong vút.

Chỉ còn một cách, ta phải chấp nhận hiện thực. Ai cũng muốn ngày buồn qua nhanh. Dĩ nhiên, ta phải đối mặt với chiều tà hoàng hôn, lấp ló cuối chân trời. Ngày cũ muốn trôi qua thì thế nhân bắt buộc phải chấp nhận, những sợi tím buồn tênh. Hình như, đây là định luật bất biến của tạo hóa.

 ***

Hừng đông đỏ cam réo gọi bình minh thức giấc. Nếu không có hoàng hôn, rồi buông màn đêm đen - thì làm sao tờ lịch rơi được. Tờ lịch âm thầm hóa phép, xui khiến sợi tóc bạch kim mọc chen kẽ trên mái tóc thanh xuân. Từng sợi rồi từng sợi nhịp nhàng đan thêu ngàn hoa muối tiêu. Cũng như hạt sương khuya nhọc nhằn tô điểm từng chặng đường đời.

Gian nan oằn gánh đường trần. Ngày qua ngày lại, ta thấm đẫm giọt mồ hôi sinh nhai. Kiếp nhân sinh nào cũng chạm vào ngưỡng cửa bàng bạc, với mái tóc kiêu sa màu bạch kim, nhuốm màu thời gian đấy ạ ! Đời người sau bao năm dài lăn lóc ngược xuôi, cũng đều rã rời cơ thể.

Mưa nắng gồng gánh sự sinh tồn của nhân sinh, thực vật... Chúng ta nên nói lời cám ơn thiên nhiên, tạo hóa. Luồng gió bay qua cho ta thoáng mát. Mưa nắng cho ta thuận buồm xuôi gió sinh nhai. Bổn phận của loài người, ta trân trọng từng ngày bình yên, vui sống.

Cám ơn cơn mưa hạ lai rai quay về, tưới mát góc trời. Những sợi mưa ngắn dài nhè nhẹ khoe dáng vẻ đẹp xinh tươi. Tô điểm cơn mưa hạ hiều dịu. 

Chao ôi, dễ thương chi lạ !!!

Mùa hè nắng gắt gay vàng

Cỏ hoa đỏng đảnh kêu than sớm chiều

Bỗng dưng giông bão nghe kêu

Vội vàng bảo Hạ, rơi nhiều ngày mưa

Bạch Liên 

Sept 4 - 2023 

Góc Khuất

Nắng vàng tháng tám ấm nồng

Học trò nghỉ học, thong dong vui đùa

Mong vào lớp mới sẽ mua

Bút màu, tập vở, chờ mùa thu sang

*

Áo quần tươm tất đàng hoàng

Tựu trường hí hửng, cười vang sân trường

Bạn bè kể chuyện ngoài đường

Người thì leo núi, trèo sườn đồi cao

*

Người thì tắm biển lao xao

Cùng bơi với sóng xanh màu đại dương

Người nghèo eo hẹp tội thương

Gia đình chật vật, miên trường gian nan

*

Đời là góc khuất… đá… vàng…

Người hên sung sướng, sống an phận rồi

Người xui, cơm gạo khô nồi

Số trời đã định, đành trôi theo thời !

Tháng tám ung dung, nhẩn nha trong khung trời vàng chói chang, đậm màu áo long bào vua chúa. Nét thanh tao của sợi nắng hoàng anh vẫn còn lắng đọng trong tư duy con người ta. Đó là, khi nhắc nhớ đến hai chữ - nắng hè, ai cũng lo sợ làn da bị rám nóng, biến thành nâu sạm. Cỏ cây héo úa.

Mọi người đều mong chờ những cơn mưa hạ đi ngang qua thành phố. Cho dù hạt nước yểu mệnh, mau chóng vỡ tan dưới sức nóng cháy háp. Nhưng dáng vẻ long lanh của ngàn hạt mưa bụi, còn loáng thoáng vài dấu yêu lãng mạn trên mái tóc. Còn vương vấn một chút tình thơ ngây. Thuở hồn nhiên, mà hai mái đầu xanh thường tung tăng cắp sách, cùng dung dăng song bước trên quãng đường về nhà, sau giờ tan trường.

Sáng nay, mây nhè nhẹ ươm màu lam xám tro. Từng sợi mỏng manh yểu điệu, giăng ngang lưng trời. Nhìn qua khung cửa sổ, tôi thầm cám ơn đất trời tháng tám cho khu phố nhà tôi, có thêm một ngày nồng ấm với tiết trời dễ chịu. Mà không phải là cái nóng bỏng rát đến héo người.

Mùa hè California khắc nghiệt nhất là tháng tám, đôi khi lan qua tháng chín. Không quên kéo theo những trận cháy rừng. Ngọn lửa bồng bột cứ liến láu, trườn lăn trên thảm cỏ dại. Cỏ hoang nằm oằn mình than vãn. Lửa không chùn bước lướt qua, và thường đến thăm hỏi các khu nhà dân cư.

Những vòng tròn khói ngoằn ngoèo tha hồ thả lọn lênh đênh, nối tiếp nhau. Cho ta hình ảnh khói lam chiều êm đềm ở miệt vườn. Những vùng trời thôn dã, đèo heo hút gió. Bữa cơm đạm bạc cuối ngày mang no ấm đến bao tử. Giúp thân thể lấp đầy năng lượng cho các bộ phận, sau một ngày quần quật mưu sinh. Từ buổi sớm, hừng đông tờ mờ mở cửa ngày mới. Đường chân trời hồn nhiên thoa hồng đôi má các cô gái nhu mì, hứa hẹn một ngày hoan ca.

***

Tôi vừa lơ thơ vẽ ra bầu trời mơ huyền, từa tựa như có làn sương mờ mờ ảo ảo. Mùi đất sình sệt chan hòa cùng lúa thơm, mạ non, cho ta tình quê của hương đồng cỏ nội. Khói tro lam loang tỏa từ các ông lò bằng đất sét nung, ửng màu cam đỏ ở quê xưa. Vùng trời hẻo lánh xa xưa, thường chưa có luồng điện, với bóng đèn neon. Ngọn đèn dầu hôi là niềm vui, khi không gian nhè nhẹ đổi màu tím khép ngày. Đây là khoảnh khắc mây trời an giấc, chuyển qua màu đen mực, bắt đầu buông màn đêm yên bình.

Bóng tà dương ở quê Ngoại vẽ vời chùm khói lam dịu dàng. Ôi… đẹp làm sao quý vị ạ ! Theo trí nhớ nho nhỏ của một thời non dại, tôi thiết nghĩ, khó có bút mực nào có thể tả cho hết vẻ đẹp hiền hòa. Từng đường nét thanh thoát của buổi chiều tắt nắng, cho ta bức tranh trang nhã biết bao. Khi mà các bếp lò nấu cơm, canh… phựt cháy bằng mồi rơm rạ, bằng lá dừa khô của quê nhà.

Bức tranh mộc mạc dàn trải theo chiều dài của thảm lúa xanh rì. Đàn chim lượn lờ, xà đáp, rối rít rủ nhau cất cánh. Đây là những hơi thở sinh động của đất trời, của thiên nhiên, không ai tạo ra được.

Than ôi, thời gian lao vút quá nhanh. Thoáng chốc, tất cả chỉ còn là những khoắc khoải vàng son. Hoài niệm của một góc khuất cuộc đời, để thương và để nhớ !...

Bạch Liên

August 15- 2023

Hạ Về

Hạ về cỏ dại vàng khô

Gầy gò nên hết bi bô chuyện trò

Bèo nhèo, nghiêng ngả buồn xo

Không thèm nhúc nhích, nhỏ to tâm tình

*

Mỗi năm nắng hạ linh đình

Quay về mơn trớn bóng hình thầm yêu

Nàng hoa muôn sắc mỹ miều

Thẹn thùng làm dáng, nắng chiều mơn man

*

Trái tròn lủng lẳng đeo mang

Nhánh cành oằn trĩu, chín vàng, đỏ au

Hè về sai trái chen nhau

Nhanh tay thu hoạch… chóng mau hết mùa

*

Nhân sinh buồn cúi đầu …thua

Vàng son một thuở vui đùa…đành tan

Không ai kéo níu thời gian

Xin đừng lao vút, phũ phàng lắm đa !....

Ước gì luồng gió se lạnh khe khẽ thổi về, âm thầm xua đuổi mùa hè nóng cháy, đang ầu ơ thiêu rụi cọng cỏ buồn tênh. Cánh đồng cỏ dại hai bên lề đường nằm ngoắt ngoéo, ủ rũ vàng khô. Cỏ lớn, cỏ bé gì gì… đều ngước mặt nhìn lên trời cao… không nói được lời nào. Vì cổ họng bỏng rát hết rồi.

Màu vàng âu sầu nhuộm luôn cả sườn đồi núi chập chùng, phơi bày lồi lõm đường cong xấu xí. Nhìn thoáng qua, ta cứ ngỡ là vóc dáng của một thời vàng son muộn màng, đã lùi tàn vào dĩ vãng mù khơi. Với làn da nhăn nheo thảm sầu, in hằn nhiều vết chai sạm lấm chấm đồi mồi. Đây là đóa hoa thời gian cuối mùa, không ai mong đợi bao giờ. Những đường cong uốn khúc, tàn tạ xác xơ, giống y hệt như mấy ông già bà lão (chúng ta đó… ới ời ơi !... híc…híc…)

Không gian khô héo vì gió nóng cứ luồn lách, len chảy, loang theo những bãi cỏ hoang trên đồi núi. Hơi nóng hội tụ tạo sinh ra ngòi que diêm vô hình. Mau chóng léng phéng, nhen nhúm bắt ngọn lửa bừng cháy.

Lòng người cũng càu nhàu theo cái rít rống của thiên nhiên. Nhân sinh vật đều khắc khoải mong chờ cơn mưa hạ. Buổi trưa hôm qua, tôi đang chạy xe trên đường, mặc dù là ngày nắng hạ. Nóng lên tột đỉnh, hâm hấp, nung nấu người và cỏ… thành cá khô. Bỗng dưng, cơn mưa nhè nhẹ buông lơi giữa bầu trời hoang vắng. Thì ra tin tức báo tin, cháy rừng từ Las Vegas kéo về mù trời.

Mưa hạ ới ời….Mưa gì mà rơi hạt li ti nhỏ xíu xìu xiu à ! Vừa tung tăng rớt xuống kiếng xe, nháy mắt…khô queo liền. Ngộ ghê !

Biết vậy. mà sao ta vẫn mong chờ từng cơn mưa hạ quay về. Con người luôn cầu mong mọi điều an lành xảy đến, theo dòng đời trôi. Tuy mưa hạ ngắn ngủi, nhưng cũng đủ tưới mát hồn người sau một chuỗi ngày hè rực lửa. Trên cõi trần gian cay nghiệt này, có gì gọi là tuyệt đối đâu nà.

Khi ta biết… đủ, thì nên sống theo cái đủ này. Cảm nhận hạnh phúc với những gì mình đang có. Hoàn hảo rồi !... 

Nếu ta cứ tròm trèm, đèo bồng thêm nữa, đôi khi quá sức khoẻ của chính bản thân mình. Một ngày hơi thở hờn dỗi chủ nhân, không thèm nhúc nhích cục cựa thì… xuôi tay. Có ông vua nào, có tổng thống nào mang theo triệu kí lô vàng theo được đâu nà ?! Không đem theo được một xu nào, cũng như cái nút áo còn bị cắt bỏ lại mà.

Thế gian chẳng qua là cõi trần tạm bợ, vần xoay theo bốn mùa kiêu sa. Thường thì ít khi nào cho ta được thỏa mãn, tất cả những điều gì mình mơ ước, trong cùng một thời điểm. Mùa hè đến, con người thong thả rong chơi thỏa thích - thì lại có những trận cháy rừng nghiệt ngã gây ra bởi cái nắng gắt gay.

Thôi thì, chuyện gì không vui, ta đành xếp cất một bên đời. Chúng ta cùng an vui nhìn ngắm vạn vật, yểu điệu khoe dáng trước mắt mình. 

Ơ kìa …. Mùa hạ trút đổ chùm nắng hoàng anh, tô phết lên đôi má của các cô gái màu hồng thẹn thùng dễ thương.

Đằng kia kìa …. Tiếng ve kêu rộn ràng trên cành phượng vĩ, thầm tiếc thương bao cánh mỏng mong manh vừa rụng rơi. Cánh hoa tàn úa chao đảo, cắm cúi xuống bờ cỏ héo sầu. Cả hai đồng tình thông cảm cho nhau, khi cùng ngồi chung trên chiếc thuyền tình định mệnh.

Bạch Liên

August 2 - 2023

Ký Ức Chưa Quên

Miền Tây Lục Tỉnh là vùng trời thương nhớ, với ruộng đồng xanh bát ngát. Ai cũng biết tát đìa. Hai chữ tát đìa tượng hình. Cho ta thấy quang cảnh đông vui ở miền quê bên kia nửa vòng tròn trái đất.

Người dân miệt vườn muốn được tát đìa thì trước nhất, vùng trời nơi ấy phải có con lạch, luồng nước lững lờ lượn quanh. Dòng phù sa màu mỡ từ những nhánh sông nho nhỏ, âm thầm rẽ nhánh. Nước ngọt len chảy vào con lạch này, để nuôi tôm, cua, cá… Nói chung, dòng nước ra vô từ sông lớn, chia nhiều nhánh.

Sông ngòi chằng chịt, vẽ vời hình thể mạng nhện lan tỏa tứ tung. Nước chàm lục ngầu đục nối liền với con lạch, con rạch, dẫn tới tận làng quê hẻo lánh. Người dân tìm cách khai thông, mang nước phù sa vào cánh đồng khi mùa lúa đến. Nhất là, cũng nhờ vào những cơn mưa dầm thấm đất cho ruộng lúa xanh tươi.

Dòng nước ngọt ngào hay mặn chát, đều luôn chảy tới, không bao giờ quay ngược về nguồn. Nước sông tìm ngõ ngách để ngấm từ từ qua bờ đê. Con đê được vun bồi, đào đất từ đồng ruộng. Đường đê dài hay ngắn, phân chia tùy theo diện tích của mỗi chủ điền khác nhau. Những ai là con dân của miền sông nước, thì không thể nào mà không biết tát đìa bắt cá. Đây là thú vui bình dị trong xóm làng. Mọi người có buổi họp mặt, xúm xa xúm xít cùng ăn cá nướng trui, lùi rơm.

Góc trời hôm ấy ngập tràn tiếng cười ròn rã. Mọi người có mặt đều hoan hỷ rộn ràng. Đàn bà thì xắn quần lên tới đầu gối với cái nón lá che đầu. Còn trẻ nít thì đầu trần, mình trần, chân trần, chỉ vỏn vẹn với cái quần xà lỏn. Nhóc con rất nhanh nhẹn…Một, hai, ba, nhảy tủm xuống sình liền, trong tiếng cười giòn tan.

***

Tôi mãi nhớ, mỗi khi muốn tát đìa, thì chú bác phải tháo nước trong con lạch đó từ đêm khuya qua. Nhưng phải chắn miếng lưới ở khe hở đó. Nếu anh chị cá nào muốn trốn chạy, khao khát vượt biên giới cũng bị dính chùm cả đám, bị bắt lại như thường.

Ở đây, nhìn hình ảnh cá bị chặn bắt, tôi tạm mường tượng, nhớ tới một lần vượt biển.. Cá, tôm, cua... y hệt như con người tìm đường thoát thân…Khi số phận xui rủi nằm trọn trong lòng bàn tay của bẫy rọ, thì không bao giờ đào tẩu được. Đường nào cũng vô xó củi.

Nước trong lạch âm ỉ ngấm xuyên qua lớp đất, len qua bờ ruộng to rộng. Trong con lạch, lượng nước không còn ngập cao, để chân người bước xuống dễ dàng. không bị chông chênh, té ngã. Đất sình, bùn quá trơn trượt. Mắt sẽ nhìn thấy đàn cá hốt hoảng, bơi loằng ngoằng theo phản xạ tự nhiên để sinh tồn. Cả bầy rủ nhau, kiếm tìm góc xó nào gần nhất để chui trốn.

Dưới ánh nắng vàng chói chang của ngày hè, bùn sình còn lại trong đầm lầy càng thêm sền sệt dẻo nhẹo. Chỉ đủ ướt cho cá trong đáy vũng ngọ nguậy tung hoành, trước khi vào rọ. Cho dù cá, tôm cố gắng quậy quọ, vun vít hết sức lực của mình. Cũng đành chào thua, vô phương cứu gở, không thể nào chui trốn bất cứ nơi đâu được nữa. 

Bao nhiêu cá lớn, cá bé cứ nằm ù lì than vãn trời cao, và luôn miệng ngoi ngóp. Miệng thì lép nhép xin cứu mạng. Cá không còn môi trường vàng son của một thời tung tăng làm dáng nữa. Những cái đuôi buồn bã, hết thời điệu đà vùng vẫy, uốn éo lội bơi.

Ngày nào tát đìa thì vạt nắng vàng chanh ươm tràn góc trời. Nơi có con lạch lượn lờ trườn mình theo năm tháng. Lọn gió đồng quê êm đềm phe phẩy, tưới mát cho những tấm lưng trần bớt nóng. Chân nhanh lẹ lội lõm bõm, tìm bóng dáng cá tôm. Vệt sình màu nâu xám cũng vẽ vời lên mặt, những bờ lưng rắn chắc, đang lom khom chụp cái nôm.

Cá vùng vẫy giãy giụa trong tuyệt vọng. Cuối cùng rồi cũng bị bàn tay nâng niu tóm gọn, cho vào giỏ rọ. Những cái thúng nho nhỏ bằng mây tre được đan rất khít chặt, để nước còn đọng lại chút đỉnh bên trong, hầu giúp cá không bị chết khô, trước khi về tới nhà bếp.

Thời gian không chờ đợi cá lớn

Thời gian không chờ đợi tuổi xuân

Không cho ta bình an, khỏe mãi

Các bộ phận nằm trong cơ thể

Sau bao năm giúp ta vận động

*

Để thực hiện điều mình ưa thích

Cũng đến ngày chậm chạp, hư hao

Hoàng hôn lần bước qua ngưỡng cửa

Toàn thân đau nhức, thêm xanh xao

Ơi hỡi, đời người tàn quá mau

Bạch Liên

May 31 - 2023

Búi Tóc

Nắng vàng tràn ngập phố phường

Tháng năm ngày lễ nhớ thương mẹ hiền

Mẹ là biển rộng vô biên

Nhọc nhằn không ngại, ưu phiền không than

*

Khi tôi hé mắt trần gian

Ít khi thấy mẹ xõa làn tóc đen

Đêm về ngồi dưới ánh đèn

Lưa thưa sợi bạc đan xen pha màu

*

Ban ngày mẹ búi tóc cao

Ra đường, nón lá che đầu, nhanh chân

Thời gian búi tóc nhỏ dần

Đây là dấu hiệu, tấm thân hao gầy

*

Oằn vai mê mải lăn xoay

Tuổi già sức yếu buông tay về trời

Tìm đâu búi tóc…mẹ ơi !

Tìm đâu từ mẫu trọn đời thương con

Tháng năm nhắc nhớ chúng ta ngày lễ Mẹ. Trên cõi dương trần, ai cũng có một người mẹ hiền, mang nặng đẻ đau cho ta hình hài này. Với tấm lòng bao la vô bờ, mẹ cho ta kiếp nhân sinh. Năm tháng bé bỏng, tôi thường quấn quý‎t bên chân mẹ. Đi đâu nhóc con cũng mè nheo đòi theo.

Mỗi lần đi ra ngoài, mẹ thường nhanh tay, đội nón lá trên đầu, che nắng. Cũng như hứng đựng hạt mưa thưa. Sài Gòn thường có những cơn mưa chợt đến và chợt đi. Nhất là khi về thăm quê ngoại. Ruộng đồng cò bay thẳng cánh. Thảm lúa xanh mượt mà, rồi chín vàng nặng trĩu, chờ ngày thu hoạch đến. Nắng vàng hoàng anh thoa màu thinh lặng trên ngọn mạ non, hồn nhiên lượn sóng bàng bạc.

Góc trời yên bình này là nơi cho mẹ dòng sữa lớn khôn. Cánh gió thơm ngát hương đồng cỏ nội nuôi lớn trẻ thơ thành cô thôn nữ nhu mì. Cũng như tạo vóc dáng cho các chàng trai sạm nắng khoẻ mạnh.

Cô gái nào cũng có mái tóc dài. Năm tháng đó ít ai cắt tóc ngắn hoặc uốn gợn sóng. Tóc dài chỉ xõa trong nhà sau khi gội đầu mà thôi. Có dịp cần đi ra đường, cô thôn nữ nào cũng vén tóc gọn gàng với cái kẹp ba lá bằng nhôm. Khi phải liền tay chạy theo công việc đa đoan sẽ không bị luộm thuộm.

Thuở xa xưa ấy, không cần thoa phấn hồng lên má, không cần thoa son mà nụ cười vẫn tươi tắn. Bây giờ nhìn lại, tôi cảm nhận, nhân dáng mặn mà của các cô gái, hình như đều nhờ vào tiết trời tươi mát. Vẻ đẹp trang nhã tự nhiên do hương lúa đồng quê ươm đượm, tô điểm mà thôi.

***

Nhắc nhớ đến chiếc nón lá tròn xoe dễ thương, tôi chợt nhớ đến cái búi tóc của mẹ hiền nói riêng. Và của hầu hết các bà Mẹ Việt Nam nói chung. Bây giờ tôi phải thán phục cái tài nuôi dưỡng suối tóc mềm mại dài quá nửa lưng. Theo tôi, tóc dài khó khăn khi gội, cũng như chờ lâu để hong tóc cho mau khô.

Năm tháng bay qua, nhanh như mũi tên lao phóng. Kỷ niệm xưa ùa tràn về, khơi nỗi nhớ xa xăm. Sau khi ăn cơm chiều xong, mẹ thường kêu tôi nhổ tóc bạc. Đây là lúc tôi nhận thấy, bụi thời gian trổ đóa hoa tiêu. Lốm đốm trắng li ti giăng buồn trên từng sợi thăng trầm.

*** 

Tôi có chút suy nghĩ vu vơ. Chúng ta trang trọng hình ảnh trìu mến về cái búi tóc. Chắc chắn, chúng ta không thể nào quên nói lời cảm ơn mái tóc dài óng ả thuở xuân thì. Nếu ai đó không có mái tóc dài, thì không thể búi tóc được. Suối tóc của các cô thôn nữ hiền dịu ngày ấy, đã khiến cho nhiều chàng uống cà phê đen thay nước lạnh. Trằn trọc than thở: “Trăng ơi, sao nhớ quá vậy kìa!”

Nếu ngày ấy, các anh không thao thức năm canh, không tương tư nụ cười hồng thắm của cô nàng trong mộng ! Thì kho tàng văn chương Việt Nam làm sao có nhiều câu chuyện tình lãng mạn. Ngàn trang sách ghi lại biết bao thiên tình sử éo le, đẫm lệ. Tình tiết gay cấn làm mê hoặc hồn người. Tủ sách vàng son này thật sự đã vượt thời gian… đi vào huyền thoại….

Nếu ngày xưa không có mái tóc dài lượn lờ theo hơi thở của chàng Gió, thì làm sao ta nghe được câu thơ tình lãng mạn:

"Tóc em dài em cài bông thiên lý
Miệng em cười anh để ý anh thương"

"Câu thơ ấy đã đi vào tiềm thức của bao người Việt Nam tự bao giờ. Mỗi dịp được chiêm ngưỡng một mái tóc dài. Người ta lại trầm trồ, thán phục. Nhẹ nhàng, mong manh nhưng tóc vẫn mang trong mình những giá trị lịch sử văn hóa của một đời người, một gia đình, một thế hệ, một đất nước."

***

Nắng vàng chầm chậm tiễn nàng Xuân, dung dăng giành chiếm không gian. Nàng Hạ nhè nhẹ bước vào. Tôi thả hồn đi hoang, quay về chốn xưa bên kia bờ đại dương. Bao dấu yêu trải dài, thành dòng chữ thương nhớ cái búi tóc nho nhỏ thuở nào. Đây là hình ảnh đặc thù, là vẻ đẹp hiền dịu. Cũng là sắc nét thuần thục nhất của bà mẹ Việt Nam, với đôi vai gầy gánh nặng phong sương, tảo tần lo cho đàn con thơ no ấm.

Mái tóc thanh xuân của mẹ càng ngày càng thưa sợi, thì búi tóc âm thầm nhỏ dần. Tôi bao nhiêu tuổi, thì cái búi tóc đeo theo mẹ bao nhiêu năm dài đằng đẵng. Từng sợi tóc đen mượt len lén rơi rụng theo dòng mưu sinh. Bụi đường trần thoa màu bạch kim búi tóc ngày này qua tháng nọ. Khoảnh khắc buồn tênh không ai mong đợi, cái búi tóc vỡ òa bị cắt ngắn, cúi đầu tiễn đưa chiếc lá vàng tàn phai, khép mắt thiên thu

Mẹ tôi khuất bóng từ lâu lắm rồi. Những kỷ niệm in khắc lòng mẹ bao la của từ mẫu, vẫn chưa xóa nhòa trong ngăn ký‎ ức. Những dấu chân chim đồi mồi, vết nhăn trên làn da thấm đậm màu thời gian của mẹ, mãi còn lắng đọng trong nỗi nhớ đong đầy.

Nhân ngày lễ Mẹ, tôi kính gởi bông hồng nhung đỏ thắm đến các bà mẹ còn sanh tiền. Tôi nghiêng mình kính dâng bông hồng trắng đến tất cả những bà mẹ đà an giấc bình yên…

Bạch Liên

May 14, 2023

Canh Me

Vài lời trần tình

Hai chữ canh me tượng hình. Cho ta tô canh thơm ngon, có vị chua của trái me. Canh chua cá bông lau, canh chua thơm, canh chua đậu bắp… Canh me trong bài viết này không là món ăn thường ngày ngon ngọt. Canh me cho ta biết thêm một điều mới lạ. Hy vọng chúng ta hiểu thêm tình cảnh của một góc trời. Có lẽ, chỉ xảy ra sau lần dòng đời chắt chiu, chật vật…. mà thôi.

***

Tháng tư ngày cuối khép màn

Tháng năm lặng lẽ sang trang sử buồn

Sài Gòn ướt đẫm lệ tuôn

Cửa nhà đóng kín, cuống cuồng ra khơi

*

Đi tìm vầng sáng cho đời

Nhanh chân chạy thoát vùng trời sục sôi

Bao người kẹt lại… nổi trôi

Tìm đường vượt biển xa xôi muôn trùng

*

Triệu người đều muốn vẫy vùng

Có vàng hy vọng vượt trùng dương mơ

Không vàng khắc khoải...đành chờ

Chờ thời cơ đến, ai ngờ ngày mai ?

*

Canh me đêm vắng, thính tai

Ngủ bờ, nghe ngóng tiếng ai rù rì

Dò theo từng bước chân đi

Chui lên cá lớn…tức thì nhổ neo

Sau những ngày Sài Gòn hoảng loạn trong hấp hối, người dân phải tạm quên nỗi hoang mang lo sợ. Mọi người cố gắng gượng trở về đời sống, sinh hoạt bình thường. Vì kế sinh nhai, vì chén cơm manh áo, nên ai nấy đành phải xếp cất nỗi buồn trong ngăn tim thầm kín. Cúi đầu vượt qua khúc quanh lịch sử của vận nước.

Đây cũng có thể nói, là lần đổi đời của người dân miền Nam trong nghẹn ngào. Những ai đã may mắn cao bay xa chạy, nhanh chân rời xa cái nôi chào đời trước ngày đen tối này. Họ đang tập tễnh bước vào đời sống mới nơi xứ lạ quê người.

Người bị kẹt ở lại chịu đựng khốn đốn, nhọc nhằn nổi trôi theo dòng chảy mới. Tinh thần sa sút, vì đầu óc ai cũng choáng váng lên cơn sốt bàng hoàng ! Muốn được bình yên, người dân hiền lành cố đè nén những mất mát. Vừa về tài sản, vừa về người thân ruột thịt. Biết bao gia đình bị thất lạc người nhà, vào giờ phút sau cùng… đổi ngôi..

Cuộc sống xáo trộn, không còn bình yên nữa. Nhà cửa không còn là nơi ấm áp, che nắng trú mưa. Diễn biến xã hội không còn êm đềm. Dân lành câm nín. Khi mà tiếng gào thét của ai đó, như nước chảy lá môn. Sống chết mặc bay.

Thấp cổ bé miệng, người dân an phận lặng thinh. Khi nhìn thấy bao điều oan trái, đi ngược với lương tâm con người. Nghịch cảnh xảy ra nhan nhãn trước mắt. Triệu câu chuyện trớ trêu sau khúc quanh nghiệt ngã, là thước phim buồn. Tím ruột thắt gan ! Không bao giờ có đoạn kết.

***

Tất cả những điều ấm ức bị dồn nén trong lòng người. Tức nước vỡ bờ. Đây là động lực thúc giục, trở thành đầu mối tạo ra làn sóng vượt biên giới, vượt đại dương. Nhiều người ngày đêm trăn trở, tự hỏi chính mình:

·  Tại sao mình không đi tìm cái sống trong cái chết ?

·  Mặc dù biết rằng, mặt đại dương bao la, nhìn vào rất êm ả, hiền hòa phẳng lặng. Nhưng…!!!

·  Nhưng… trong lòng đáy biển sâu thăm thẳm, lúc nào cũng chứa đựng những cơn sóng ngầm tử thần, bão tố không ngờ.

Gia đình nào khấm khá có vàng chi trả cho chủ tàu, thì còn rộng đường tìm nhiều phương cách vượt đại dương. Người nào không có vàng, chỉ ngồi mơ… chờ sung rụng. Họ chờ ơn trên ban phước lành kỳ diệu mà thôi.

Nếu ai lanh lẹ, lần mò tới các bãi đậu ghe. Lân la làm quen người dân địa phương. Vào một đêm không trăng sao, thiên thời tỏa sáng ánh hào quang, giúp cho họ có cơ may bất chợt. Họ được đi không tốn một đồng xu nào. Bái phục ! Quá tài tình !

Phương cách này được gọi là Canh Me, hay Đi Hôi. Trên ghe của tôi, có nhiều người Canh Me. Sau này chủ ghe mới biết, chỉ lắc đầu mà thôi ! Dù sao cũng đã nhập đảo Pulau Bidong rồi. Tôi kể cho vui. 

Kính mời quý độc giả đọc, 

Cánh Buồm Căng Gió trên Youtube. 

Bài viết liên quan tới một người đi canh me. 

CÁNH BUỒM CĂNG GIÓ  -  Part 1

https://www.youtube.com/watch?v=8eTdp3Tvtt8

Hy vọng, các bạn rời Sài Gòn trước ngày ba mươi tháng tư, 

có chút khái niệm về chuyện vui, cũng như chuyện buồn vượt biển.

Bạch Liên  

May 4 – 2023

Thiên Nhiên 2 

Phơi Lúa

Nắng trưa hè mờ nhạt dần và mỏng rơi đứt khúc. Hoàng hôn vàng ráng dần tan, nhường cho buổi chiều tà loang ánh chiều tà tim tím. Các anh trai trong làng thơ thẩn nhìn mây trời bảng lảng, mà thầm mơ ước…Mong chờ khoảnh khắc hoàng đạo đến. Bước chân an nhàn lang thang trên con đường làng. Bỗng dưng trong đám mây xám tro, lại bất chợt nổi cơn sấm sét.

À thì ra, từ xa thấp thoáng bóng dáng cô thôn nữ thoăn thoắt nhanh lẹ. Vì hoàng hôn sắp buông xuống cho tà huy tắt nắng. Trong bộ điệu hối hả, nên cô gái không phải là nàng yểu điệu dịu dàng, như trong ngàn câu chuyện nên thơ.

Chàng này thì thực tế lắm ! Anh không thích dáng ai ù lì, chậm chạp. Song thân thường to nhỏ cùng con trai.

-   Tìm vợ hiền lành, chứ không kiếm vợ chậm chạp. Nếu con cưới cô nào đi một bước, mất năm phút… cứ ầu ơ ví dầu, làm việc gì cũng như rùa bò… Ôi thôi, nấu cơm sẽ khét. Nấu canh sẽ mặn. Chiên cá sẽ rám khô….

-   Con sẽ nhớ lời này.

***

Anh bình tĩnh, thản nhiên bước tới. Trong lòng bấn loạn, anh mơ màng … Có phải mình đang trên con đường lên thiên thai chăng? Chắc chắn hai ánh mắt ngập ngừng chạm nhau. Ôi thôi..cám ơn trời cao cho con xuất hành vào giờ tốt. Và cũng nhờ đó, mà con gặp được nhân dáng lẹ làng. Đúng là người mơ ước rồi.

Cậu trai về nhà tơ tưởng ngày đêm. Sáng sớm mai, anh giả bộ đi ngang nhà nàng. Chân thì đi đứng đàng hoàng, thẳng tiến. Nhưng đôi mắt thì ỡm ờ quẹo cong, cong quẹo vào sân vườn đẹp xinh.

Chàng ta không phải đang tìm kiếm những đóa hoa rực rỡ bên hàng giậu, hoặc thả tầm mắt lửng lơ trên hàng rào đâu quý‎ vị ạ. Mục đích của anh trai này là ngóng ngó, kiếm tìm đóa hoa biết nói. Nàng thôn nữ nhanh nhẹn, vừa ý‎ mình mong đợi rồi.

Trái tim bỗng dưng phơi phới rộn ràng. Rằng, tôi đây đã có bóng hồng thực tế, giỏi giang cùng song hành theo dòng đời. Có lẽ, ông tơ bà nguyệt vừa tạo cơ hội se duyên. Giúp cho hai trái tim ngại ngùng xẹt lửa, dưới làn mây xám tro điệu đàng gọi chiều quyến rũ.

Anh không bỏ lỡ giây phút nào. Liếc nhìn qua sân trước. A, thì ra cô nàng đang khom người cào, bào mỏng lớp lúa đang phơi trên tấm đệm trải rộng cho mau khô.

Sau ngày cắt xong, lúa thu hoạch cần được cất giữ trong bồ. Muốn để dành dài lâu cho quanh năm, hạt lúa bắt buộc phải thật ráo. Tất cả phải được phơi cho thật khô, nhiều lần nắng. Nếu còn hơi ẩm, gạo sẽ mốc meo. Hư luôn.

Từ xa chợt thấy dáng ai

Chân đi nhanh lẹ, bước dài chải bươn

Gió đưa đối mặt trên đường

Hai chiều ánh mắt tỏ tường thấy nhau

*

Gật đầu… e ấp… thưa chào

Anh đi đâu đó, mưa rào sắp rơi

Nói xong cô nhoẻn miện cười

Tim anh thình thịch…thương rồi em ơi!

*

Cám ơn mây xám giăng trời

Em là cô gái, đúng lời mẹ khuyên

Ông tơ bà nguyệt se duyên

Cùng xây tổ ấm thiên niên bạc đầu

Bạch Liên

April 27- 2023

 Bốn Mùa  

Xuân Về

Xuân về chim hát ca

Rộn ràng bên hiên nhà

Lao xao cành xanh lá

Xinh đẹp....trời bao la !

*

Xuân về nắng chan hòa

Lung linh vàng kiêu sa

Giăng tơ thều thào nói:

Hai đứa mình Yêu nha

*

Xuân về lá long lanh

Cười toe dưới trời thanh

Trái cây thơm chín ngọt

Ong bướm liền vây quanh

*

Này ta hỏi bướm kia

Có thật lòng không kìa

Hay chỉ là dối trá

Ỡm ờ nói tía lia

Mỗi buổi sáng thức dậy, tôi đưa mắt nhìn quanh khung cảnh bên ngoài bầu trời bao la. Mỗi góc cạnh của con phố đều cho tôi một vẻ đẹp riêng biệt của nó. Tôi mơ màng hình dung một bức tranh nho nhỏ hiện ra trong tầm mắt của mình qua khung cửa sổ. Bức tranh tuyệt đẹp này sẽ rộng lớn, và có nhiều linh hoạt hơn. Nếu tôi thong thả bước ra sân trước hay sân sau.

Phía bên tay trái của tôi là dãy núi cao thấp, còn cuộn mình trong làn sương mong manh của đêm khuya. Hạt li ti mải mê lờn vờn, như nuối tiếc không gian. Bên tay phải là mái ngói màu đỏ cam của nhà hàng xóm. Những viên ngói ngoan hiền nằm xếp hàng ngay ngắn, chập chùng gợn sóng.

Từng miếng ngói chồng chất, xếp lớp lên nhau. Nằm im thin thít, không nhốn nháo như đàn chim đang ríu rít chuyền cành.Trên đỉnh cao nhất của mái nhà, là ống khói.

Trước mặt tôi hiện giờ là một anh chim đang lúc lắc cái cổ bé xíu, Động tác nhanh nhẹn còn hơn cái tích tắc gõ nhịp của chiếc đồng hồ. Đôi mắt đen láy lanh lẹ, dáo dác nhìn loanh quanh. Cái mỏ cứng cáp không ngừng kêu chíu chít như thầm nói:

-       Nàng thơ ơi, mau đến bên ta - sao nàng nỡ để ta một mình đơn độc trên đỉnh ngói đẹp xinh này?

****

Cả bọn cùng lắng nghe tiếng kêu âu yếm. Đàn chim tung tăng vỗ cánh, vút bay lên bầu trời cao. Tôi nghĩ, lúc nào chim cũng thường có đôi có bạn. Cùng vượt bao dặm đường xa - cùng chia sẻ những bổn phận hằng ngày. Để bảo bọc, tìm kiếm thức ăn cho đàn chim con còn non nớt, với đôi cánh mềm. Đàn chim bé tí trong cái tổ rơm đơn sơ, đang thấp thỏm ngóng chờ cha mẹ.

Một năm có bốn mùa đong đưa, tạo vòng quay cho thế gian một năm tròn. Mỗi mùa có khí hậu đặc thù riêng cho chính mình. Bốn mùa êm ả này, đều tô điểm vạn vật bằng những màu rực rỡ, sắc sảo nhất. Mỗi mùa là một vần thơ lai láng. Không ai có thể tả hết tài năng siêu phàm, vẽ đẹp của bàn tay thiên nhiên. Quá là phi thường !

Tôi có cái nhìn nho nhỏ riêng, nên âm thầm nhận xét vui vui về cành nhánh ươm lá.

Cây không lá, đứng một mình

Gió vờn lay nhẹ, làm thinh... nói cười

Bướm ong tìm kiếm hoa tươi

Tìm hương thơm ngát, tìm lời yêu thương

*

Xuân về hoa đỏ, xanh, hường

Búp non hé nụ dễ thương khoe trời

Nắng vàng liền xuống rong chơi

Nồng nàn hôn đóa hoa Người… thầm yêu !

Bạch Liên

April 19 - 2023

f

Thiên Nhiên  1

Rau Choại

Miền quê thảm lúa mượt mà xanh

Chân mây ngăn cách với trời thanh

Gió đưa ngọn lúa lăn tăn gợn

Ðẹp lắm quê tôi tựa bức tranh !

Chiều tím hoàng hôn gió đứng yên

Trăng khuya giữa tháng sáng ngoan hiền

Tròn vo mũm mĩm nhìn nhân thế

Lơ lửng ngọn dừa soi bóng nghiêng

Mùa gặt hừng đông tiếng gọi nhau

Vai mang đôi gánh bước đi mau

Không quên gói ghém cơm canh cá

Lót dạ qua loa bụng hết cào

Trời nắng trên đê nón lá khoe

Hoa tròn duyên dáng trổ xum xoe

Dưới vành khuôn mặt tươi cười nói

Có cô thôn nữ miệng tủm toe

Con người sanh ra đều trải qua đoạn đời thơ ấu. Ba tháng nghỉ hè thường được về quê ngoại. Không khí tươi mát từ nhánh sông ngầu đục lượn lờ bao quanh, êm ả thả từng lọn gió chiều. Dòng nước phù sa màu chàm lục rủ rê nhánh lục bình đi hoang. Rong bơi theo những đoá hoa nước nở rồi tan, tan rồi nở theo làn gió lãng tử.

Hai bên mé sông có nhiều cỏ dại. Chen lẫn trong đám cỏ xanh tươi đó, có vài loại rau mọc um tùm. Thiên nhiên tạo ra giống rau hoang dã này. Nhưng luộc ăn rất ngon. Rau mà tôi đã được ăn với cá chiên, nước mắm cay, ngon ngọt tuyệt cú mèo. Có tên là đọt rau Choại.

Mãi tới bây giờ, tôi vẫn còn hình dung mấy mươi năm xa xửa xa xưa ấy. Có bé con ra chợ, thường vào hàng gà mua. Hàng Gà ngày xưa là một góc nhỏ ở góc chơ Nguyễn Tri Phương. Hầu hết đều là bạn hàng miền quê, bán tất cả rau, củ quả, gà, vịt, cá, tôm - xuất xứ từ miền đất mát rượi, có dòng sông lặng lờ chảy ngang qua..

Cô dì sinh sống ở miệt vườn tha hồ hái, không cần trả tiền cho sông, hay bờ đất. Vì rau này là của thiên nhiên, của toàn thể người dân thật thà, cả đời vui buồn trong vùng trời mây nước này. Cô dì mang đặc sản lên Sài Gòn bán. Thuở xa xưa ấy, tôi hoàn toàn không biết rau tên gì. Khi mua chỉ vào rổ rau. Bây giờ tìm kiếm mới biết tên thật.

Tiếc thay, thời gian xóa nhòa tên của các loại rau dại trong tôi. Sau mấy mươi năm trôi giạt xa xứ. Loại rau mộc mạc này coi như không ai nhắc đến tên. Vì quê hương thứ hai, không có dòng sông nước ngọt trộn lẫn phù sa. Thiên nhiên không có cơ hội sinh sản mầm chồi, để tạo sinh ra các dòng họ rau ngon và hiền lành như vậy.

***

Mẹ tôi đà khuất bóng mấy mươi năm. Tên các loại rau miền quê chân chất, đơn giản này cũng đành bay theo linh hồn của bà rồi chăng ?

Những cô thôn nữ miệt vườn được sanh ra và lớn lên ở vùng trời xanh bát ngát ruộng đồng. Hầu hết cô nào cũng đa đoan lắm. Quán xuyến rất nhiều việc. Ngoài bổn phận chu toàn đảm đang, lo cơm canh ngày hai bữa, không cần nhắc tới. Vì đây là chuyện nhỏ như con thỏ rồi. Công việc đồng áng cũng giỏi giang luôn. Cấy, gặt, gieo mạ…đều thuộc lòng.

Mấy anh chàng trong làng đều biết nhà nào có con gái. Mấy anh cũng lớn theo hơi thở của đồng ruộng. Trái tim đến lúc biết gõ nhịp yêu đương như bao thanh niên khác. Sau giờ phụ giúp gia đình lo mưu sinh, anh nào cũng ngẩn ngơ, ngơ ngẩn lo ra.

Ngồi bên hiên nhà để nghe tiếng gió hương đồng cỏ nội thều thào. Anh buông tiếng thở dài….rồi chắc lưỡi hít hà.

Tình ơi, mi ở đâu xa

Trời cao xin chỉ giùm ta cô nàng

Cô nào đằm thắm dịu dàng

Bà ba, nón lá, đảm đang trong ngoài

Bạch Liên

April 11 - 2023