RELAAS ZITTINGEN
JULI 2006
03 juli 2006
Tijdens de zitting van vandaag hebben familieleden van Fernando Olalde (zijn moeder en zijn broer) uitgelegd hoe de Stichting kon gecreëerd worden met de erfenis van zijn overleden vader. De Fundación Joxemi Zumalabe werd opgericht met als doel de communicatie te vergemakkelijken tussen de verschillende sociale bewegingen en een plaats ter beschikking te stellen waar die bewegingen konden vergaderen, zonder telkens een zaal te moeten huren. Deze stelling werd door veertien andere getuigen bevestigd en volgens verklaringen van sommigen, volstond het om zo’n openbare vergadering bij te wonen om uit te maken dat de beschuldigingen geen steek hielden. Dat verklaarden o.a.Javier Fuertes, Libe Yurrebaso en Susana Martínez, toen en nu nog werkzaam bij de Stichting.
Ook andere getuigen, universiteitsprofessoren, advocaten, boekhouders, sociologen, enz...kwamen in diezelfde zin getuigen. De oprichtingsakte van de Stichting werd als bijzonder positief ervaren,vooral omdat de verscheidenheid van de sociale bewegingen nu gebundeld werd. Dit getuigden onder meer de advocaat, gespecialiseerd in economische aangelegenheden, meester Fernando Valderrama, de advocate van de patroonsorganisatie Socorro Soto en professor en doctor in Sociologie César Martínez. Zij bevestigden ook dat niemand criteria of handelswijzen oplegde.
De laatste die vandaag aanbod kwam, was José León Otaño Ugartemendia, coördinator van AEK (organisatie voor alfabetisering en onderricht in het Euskara) Alhoewel de Audiencia Nacional de gerechtelijke stappen tegen deze organisatie had stopgezet, werden de 12 dozen met onderwijsmateriaal die in beslag genomen waren, tot op vandaag nog altijd niet teruggegeven. Baltasar Garzón heeft indertijd de organisatie AEK beschuldigd de “financieringskassa” van ETA te zijn, waarbij 15 personen voor de rechter moesten verschijnen. De Audiencia Nacional heeft dit proces laten stopzetten (een voorbeeld van een “garzonada”: iemand beschuldigen zonder dat er bewijslast is). Ondanks al die precedenten blijft de Openbare Aanklager de organisatie van die feiten beschuldigen…
04 juli 2006
De OA blijft volhouden dat de M.L.N.V-Movimiento de Liberación Nacional Vasco (Baskische volksbeweging) gecontroleerd werd door Abertzale Sozialista Komiteak (A.S.K., Comité Patriótico Socialista), een organisatie die tot 1996 een onderdeel was van K.A.S. en nadien vervangen werd door de Fundación Joxemi Zumalabe, die ook Herria Mugi genoemd werd. De hersenkronkels van de OA moesten uiteindelijk leiden.naar de vooropgestelde beschuldiging: de samenkomsten van al die sociale bewegingen waren eigenlijk georganiseerd door ETA. Zowel in de ochtend- als in de middagsessie hebben minsten 17 getuigen uit verscheidene organisaties die aantijging met klem verworpen. De bijeenkomsten waren openbaar, pluriform en divers in de samenstelling en dienden alleen om ervaringen uit te wisselen. Een gezamenlijke strategie ontwikkelen met zoveel verschillende meningen was dan ook niet mogelijk.
Tijdens de ondervragingen werd ook uitvoerig gesproken over het “Pitzu-project”, dat in verband gebracht werd met de ETA-strategie van burgerlijke ongehoorzaamheid en ondermijning van de staat. En meteen werd het verband gelegd met “samenwerking met een gewapende organisatie”. Toen dit in de openbaarheid kwam, ontkende de echte auteur van dit document, Mikel Zuluaga, met klem die beschuldigingen, verwierp elke band met ETA en nam alle verantwoordelijkheid op zich. De advocaat van Zuluaga verklaarde dat zijn cliënt zich vrijwillig aanmeldde bij de gerechtelijke diensten om het misverstand uit de weg te ruimen: het document had hijzelf geschreven om een debat los te weken en om over een vredevolle burgerlijke ongehoorzaamheid na te denken. Op 1 november 2000 werd een oproepingsbevel tegen Zuluaga uitgevaardigd door Garzón, om te komen getuigen voor het Vijfde Hof. Daar werd hij gewelddadig gearresteerd en onderworpen aan immense druk, waardoor hij een zenuwinstorting kreeg en hyperventilatie. Na zijn verklaring werd hij opgesloten als “legaal” (onbekend voor de politie) lid van het ETA-apparaat (gekende Etarras werden “liberados” genoemd.
05 juli 2006
De zaak Pitzu bleef vandaag nog even doorzinderen. Nog 7 getuigen kwamen aan het woord, waaronder Iñaki Ruiz de Pinedo, socioloog en, net als de beklaagde, Mikel Zuluaga, lid van het “Colectivo Xanti Brouard”. Hij bevestigt de stelling van de Zuluaga en voegt er aan dat zowel hijzelf als andere leden van het collectief hun bijdrage hebben geleverd voor het document. “Het document is geen geval van ETA en bevat niet de minste eis”. Ex-priester en coördinator van “Herria 2000 Eliza” (De kerk van het volk 2000), Joseba Goñi, bevestigt dat hij in zijn tijdschrift ook het thema van de burgerlijke ongehoorzaamheid ter discussie had gesteld. Op dezelfde manier getuigde Patxi Azparren, militant van de sociale beweging, dat al de verscheidene sociale organisaties wisten dat de Stichting Joxemi Zumalabe geen campagne voerde en dat ook hebben laten weten aan diezelfde organisaties.
De Openbare Aanklager had weer een nieuwigheidje gevonden. ETA zou door bemiddeling van de Stichting Joxemi Zumalabe de Baskische identiteitskaart (EHNA-Euskal Herriko Naziotasun AItormena) hebben gepromoot. Ex-burgemeester en ex-raadsman van Cultuur van de Baskische regering, Ramón Labayen, verklaarde dat reeds ten tijde van de Republiek (dus nog voor Franco) zijn vader als eerste ijverde voor een dergelijk project. “Ik word razend als je aan ETA projecten toeschrijft, waarvan ik met zekerheid weet dat ze vals zijn, van het begin tot het einde".
10 juli 2006
Verschillende leden van de Stichting beschreven diverse activiteiten en sociale gebeurtenissen van de laatste jaren, zoals het Foro Social de Euskal Herria, die tientallen organisaties en duizenden leden vertegenwoordigde. De syndicalist, Paul Nicholson, lid van het uitvoerend comité van EHNE (landbouwsyndicaat) en coördinator in Europa van Vía Campesina (200 groepen en 200 miljoen aanhangers in heel de wereld), verklaarde dat dit zonder de inbreng van de Stichting onmogelijk zou geweest zijn. Samen met Mikel Noval, lid van het uitvoerend comité van ELA, en met Angel Elías, ex-vice-raadsheer van Sociale Zaken in de Baskische regering, verklaarden zij dat het karakter van het werk dat de Stichting leverde louter technisch was bij het organiseren van debatten, en dat er geen directieven opgelegd werden. Ook adjunct-secretaris-generaal van ELA verklaarde dat de relaties van zijn vakbond met de Stichting op eenzelfde leest geschoeid waren. Ook de aanklacht tegen de beweging voor gewetensbezwaarden en ongehoorzaamheid tegen de verplichte legerdienst in het Spaanse leger kwam ter sprake. Antonio Escalante en Rafael Ajangiz, die in de beweging militeerden, weerlegden de thesis dat dit een opdracht van ETA geweest was. Escalante, die gedurende jaren voor de beweging in Madrid, Asturia en Euskal Herria werkte, verklaarde dat de beweging in de jaren 70 ontstaan was, uit hoofdzakelijk christelijke en aanverwante bewegingen, op grond van een libertaire gedachtegoed (en dus niet met het doel de Staat te ondermijnen). Escalante herinnerde er aan dat op één van de rondetafelconferenties de latere minister van Defensie, José Antonio Alonso, aanwezig was en op dat moment die gedachte evengoed verdedigde.
Directeur-generaal van Kutxa (bankinstelling - eerder spaarkas), Xabier Alkorta, gaf uitleg over de samenwerking met "Eusko Ikaskuntza" (Sociedad de Estudios Vascos) en in concreto over de viering van het XVde Congres in 2001. Er werd toen beroep gedaan op de Fundación Joxemi Zumalabe om debatten tussen diverse sociale organisaties te coordineren. De evaluatie was bijzonder positief.
11 juli 2006
Xabier Mikel Errekondo, overbekend handbalspeler, werd opgeroepen als getuige door de verdediging. Hij verwees naar een eigen mogelijke sportselectie in Baskenland en de groeiende vraag door de bevolking aangaande dit thema. Daarbij beklemtoonde hij de participatie, de invloed en de werklust van ESAIT-Euskal Selekzioaren Aldeko Iritzi Taldea (het Baskisch selectieorganisme). De beschuldiging, op basis van verklaringen door de Guardia Civil, luidt dat ESAIT een instrument is van ETA (zoals aan alle Baskische verenigingen wordt aangewreven). Errekondo verwierp die stelling met klem en verdedigde ESAIT als een wettelijk sociaal organisme, dat in alle openbaarheid activiteiten ontwikkelt en gesteund wordt door de bijna volledige groep van Baskische politieke partijen (PP uitgezonderd, wat dacht je?), door 360 sportverenigingen en 11.000 professionele sporters. Hij voegde er nog aan toe dat ESAIT geen enkele relatie had met de Fundación Joxemi Zumalabe.
De Fundación werd dan verder verdedigd door de rector van de UPV (Baskische universiteit), Juan Ignacio Pérez, professoren zoals Ramón Zallo, Iñaki Lasagabaster en José Allende, en de professor van de Universiteit van Castilla-La Mancha, Pedro Oliver, o.a.
12 juli 2006
Vandaag wordt er dan gestart met de zaak “Xaki” (internationale relaties), en hiervoor werden volgende getuigen opgeroepen: José Luis Alvarez Enparantza, “Txillardegi” (lid van Euskaltzaindia, Real Academia de la Lengua Vasca), volksvertegenwoordiger van ERC-Esquerra Republicana de Catalunya, Carme Porta en de journalist van de krant ‘Avui’, Pere Martí. Zij spraken over Miriam Campos, beklaagde in de zaak, en bevestigden dat zij optrad als vertegenwoordigster internationale relatie voor Euskal Herria, en nooit voor Xaki, EKIN, laat staan ETA.
José Luis Álvarez Enparantza, Txillardegi, maakte brandhout van de thesis van de OA die poneerde dat Ekin in 1969 werd opgericht om ETAvluchtelingen te helpen. Ekin werd opgericht in 1952 en niet in 1969, het was geen vervanging voor Anai Artea, en eind 1958, begin 1959 is ETA daar uit ontstaan. Het jaar 1969 is totaal uit de lucht gegrepen, net zoals de beschuldiging (ETA, EKIN en XAKI één pot nat).
Verscheidene getuigen zijn vandaag niet komen opdagen, omwille van persoonlijke, professionele of gezondheidsmotieven. Maar ook omwille van de knoeiboel in dit proces. De Baskische gevangene, Oroitz Salegi, die zich momenteel in de gevangenis van Mansilla (Leόn) bevindt, kwam niet opdagen. Het Hof bevestigde bij monde van de gerechtelijke secretaris dat een oproepingsbevel uitgevaardigd werd bij de Instituciones Penitenciarias (penitentiaire instellingen), om de gevangene over te brengen naar Casa de Campo, waar het proces plaatsvindt. “Waarom is hij er dan niet?”, vroeg de verdediging bij monde van Jone Goirizelaia. De secretaris antwoordde dat hij wel degelijk een verzoek gericht had: “Ha sido citado en su domicilio de León”. (Ik heb hem op zijn domicilie in Leόn gedagvaard). Waarop Jone Goirizelaia repliceerde: “Hoe kan een gevangene nu een domicilie hebben?”.
17 juli 2006
25 beklaagden zijn vanaf nu een hongerstaking begonnen om te protesteren tegen het politieke proces, voorzien van een aantal eisen voor de Spaanse regering en voor het Hof zelf.
Op de zittingen van vandaag hebben diverse getuigen verklaringen afgelegd over hun werkzaamheden op het gebied van internationale relaties van de politieke partijen Herri Batasuna, EH-Euskal Herritarrok en Batasuna: Alex Ugalde, Jasone Manterola, Esther Agirre, Joseba Alvarez en ex-europarlementair Karmelo Landa. Allen ontkenden zij dat ETA die activiteit voor hen had uitgestippeld. Landa verklaarde dat hijzelf, tijdens zijn mandaat in het Europarlement in 1990-1994, het initiatief genomen had om te Brussel de organisatie “Herri Enbaxada” op te richten, waarbij een ploeg ter beschikking zou staan voor zijn werk in het parlement. Zowel Landa als de anderen bevestigden dat zij, samen met andere beklaagden in de zaak internationale relaties (Elena Beloki, Mikel Korta, Miriam Campos en Mikel Egibar), een groep “friendship” hebben opgericht in het Europese Parlement met de bedoeling te zoeken naar een democraisch oplossing voor het politieke probleem in Euskal Herria.
Esther Agirre, van haar kant, verklaarde dat de oprichting van de organistie Xaki als enig doel had de trieste werkelijkheid in Euskal Herria te openbaren op het historische, politieke en culturele vlak en ook op het vlak van onderdrukking van de taal.
Andermaal moest het Hof een fout toegeven. Op vraag van de verdediging moest Mikel Albisu Iriarte komen getuigen, maar het Hof wist blijkbaar niet waar hij zich bevond. De verdediging wist dat wel: de gevangenis van Perpignan in Frankrijk. Dus de verklaring via videoconferentie was niet aangevraagd.
18 juli 2006
Bij aanvang van de zitting van vandaag hebben de beklaagden afgezien van de aangekondigde hongerstaking, omwille van het minder geschikte moment in het licht van de recente ontwikkelingen t.a.v. de oplossing van het conflict. Zij hebben evenwel nogmaals hun aanklacht duidelijk geformuleerd: de beklaagden in het macroproces klagen aan dat zij al voldoende gestraft zijn: iedere zittingsdag vanaf 21 november 2005 moesten zij aanwezig zijn (zelfs als hun zaak niet ter sprake kwam), iedere zitting moesten zij uit Euskal Herria naar Madrid reizen met de nodige gevaren op accidenten zoals gebleken is, maandenlang staan zij onder hevige stress met voor sommigen zware ziekten tot gevolg en zelfs de dood (Jokin Gorostidi), de onkosten lopen op tot meerdere duizenden euro’s per persoon, de familiesituatie staat onder intense druk, om nog maar te zwijgen over de werkomstandigheden in hun professionele omgeving.
Terug in de proceszaal moesten 9 getuigen verschijnen. Na het niet-oproepen van de Baskische gevangene Mikel Albisu Uriarte gisteren, werd vandaag de videoconferentie met de gevangene Bixente Goikoetxea verbroken. Hij weigerde te antwoorden aan het Hof dat hij niet erkende, maar wilde wel via zijn verdediging antwoorden. Nog voor dat hij één woord aan de verdediging had geuit, werd de verbinding door A. Murillo verbroken.
Een andere getuige was Luigi Vinci, lid van de Dirección Nacional de Refundazzione Comunista (coalitiepartner in de Italiaanse regering) en gedurende twee legislaturen eurodéputé, waar hij een politieke relatie had met Elena Beloki die er werkte als assistente van Koldo Gorostiaga.
In de hoedanigheid van getuige ten ontlaste werd ook de secretaris van EA-Eusko Alkartasuna gehoord. Hij beschreef de relatie van hemzelf en van zijn partij met Batasuna, waaronder een paar beklaagden, en ervaarde dit als bijzonder positief. Zij handelden altijd in naam van Euskal Herria en Batasuna en nooit in naam van ETA.
De getuigenissen van Lourdes Txurruka en Oroitz Salegi over de folteringen zinderden na in de rechtszaal.
Txurruka kwam in contact met Nekane Txapartegi in de gevangenis van Soto el Real, nadat hij 10 dagen in eenzame opsluiting had gezeten. Zij brachten Nekane Txapartegi in zijn cel met de opmerking dat ze niet alleen gelaten kon worden. Dit is zeer verwonderlijk, want geen enkele Bask mag met een ander Bask in dezelfde cel. Wat was hier aan de hand? Txurruka: “De persoon die ze binnen brachten zag er niet meer uit als een menselijk wezen, het was een fantasme, een zombie, een levend lijk. Een lichte aanraking veroorzaakte al hevige pijnen. Ze vertelde verkracht te zijn geweest, waarbij ze schudde en beefde over het ganse lichaam. Ze werd behandeld door de gevangenisdokter die haar “masseerde” met anti-inflamatoire producten.
Salegi had Mikel Egibar gezien in een blauwe overall. Zijn eigen kledij was zodanig met bloed doordrenkt dat ze spoorloos verdwenen waren.
Doris Benegas, advocate en historische militante van Izquierda Castellana, deed haar relaas over de samenwerking met HB, EH en Batasuna: “Deze mensen beschikken over een groot sociaal engagement, zijn heel eerlijk en genieten grote prestige bij hun volk.
Koldo Gorostiaga was europarlementair tussen 1999 en 2004, na een ruggesteun van 300.000 kiezers. Hij gaf een relaas van zijn werkzaamheden tijdens zijn mandaat en van zijn medewerkers Elena Beloki, Mikel Korta en Miriam Campos.
Na vandaag worden de zittingen, wegens het vakantiereces,
uitgesteld tot 4 september 2006