Op de scheefgezakte steen staat in het Baskisch:

Euskalduna nintzen bizia maite nuelako etsaiak zigortu naute.

Goian bego.

Omdat ik als Bask wilde leven, hebben de vijanden mij gestraft.

Rust in vrede.

De jonge democratie slaat toe

Mikel Zabalza Garate was was buschauffeur in Donostia en 30 jaar toen hij van de straat werd geplukt door de "jonge democratie", een term die jaren lang alle schandalen moest verbloemen. Hij werd begraven op het kleine kerkhof van Orbaitzeta, in Navarra, waar hij vandaan kwam.

Op 26 november 1985, werd Mikel Zabalza, samen met zijn vriendin, Idoia, twee boers, Aitor en Patxi, en een neef, Manuel Vizcay, in Donostia-San Sebastián opgepakt door de Guardia Civil. Zij werden overgebracht naar de Guardia Civil-kazerne van Intxaurrondo (buiten dezelfde stad) om "ondervraagd" te worden. Nadat iedereen, behalve Mikel en zijn vriendin, drie dagen later werd vrijgelaten ging de "Zaak Zabalza" van start. Idoia werd naar Madrid overgebracht en verbleef er vijf dagen in de smerige kelders van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Zij was de enige die haar broer in de kazerne nog levend (of reeds dood?) had gezien: "Hij was in een erbarmelijke staat", zou ze later verklaren. Toen maar geen nieuws kwam en evenmin het lichaam werd vrijgegeven, wist iedereen dat er iets te verbergen viel en dat er een verklaring moest uitgedacht worden. Dat ze daar in Spanje niet goed in zijn, blijkt nog elke dag. Ook toen al kwam de verklaring dat Mikel al vluchtend verdronken was! "Hij had zich op de grens van Navarra, in Endarlatsa, vlakbij een andere kazerne, waar de grensrivier Bidasoa is afgedamd en het water er daardoor erg hoog staat, weten los te rukken en had getracht (hoewel geboeid!) zwemmend de andere kant te bereiken." "Onzin!", zei zijn vriendin "Mikel kon niet zwemmen!" "Ze hadden er Mikel naartoe gebracht om een schuilplaats (ZULO) of een opslagplaats voor wapens aan te wijzen". "Onzin", zei men. "Een opslagplaats vlakbij bij een kazerne?!" "We werden wel allemaal gefolterd", verklaarden de anderen.

Dagenlang dook het Baskische Rode Kruis vruchteloos in het kunstmatige meer, maar 20 dagen na de arrestatie, op 15 december, werd het lichaam van Mikel Zabalza bovengehaald door leden van de Guardia Civil van de kazerne van Intxaurrondo. Waar? Gewoon op de plaats waar het Rode Kruis tevergeefs gezocht had…. Na de lijkschouwing bleek dat Mikel Zabalza wel degelijk verdronken was, want hij had water in zijn longen. Hij was in de Bidasoa verdronken, want in het water van zijn longen zat hetzelfde vergif dat ook in het rivierwater werd aangetroffen. Maar… het gifgehalte in de longen was wel vele malen hoger dan dat in de rivier! Ze hadden het namelijk met een sonde in de longen van Mikel Zabalza gebracht.

Tegen het einde van dit jaar 2005 zal deze hele smerige Spaanse geschiedenis 20 jaar achter de rug liggen. Tot op heden werd niemand van het vriendengroepje verder ooit van enig terroristisch delict beschuldigd! Er kwamen sedertdien achtereenvolgens 8 ministers van Binnenlandse Zaken, waaronder enkele bijzonder grote lichten zoals Barrionuevo en Corcuera (beiden later gestraft) over Mayor Oreja tot Mariano Rajoy en Angel Acebes die recent aan hun eigen leugens politiek ten onder gingen. Er kwamen 8 ministers van Justitie. Er bemoeiden zich 12 rechters met de "Zaak Zabalza". In 1995 werd de zaak zelfs heropend.

Nieuwe juridische stappen?

Nu wil de magistrate, Elena Rodríguez Molpeceres, opnieuw juridische stappen ondernemen om dit toch wel onverkwikkelijk zaakje op te lossen. Dit gebeurt naar aanleiding van een telefoongesprek dat opdook tussen een toenmalig sergeant van de Spaanse Geheime Dienst CESID, nu "CNI" of Centro Nacional de Inteligencia (meer info in de rubriek: "Staatsterrorisme 8"), Pedro Gómez Nieto, toen verbonden aan Intxaurrondo, met de grote baas van de Geheime Dienst, Juan Alberto Perote. Deze grote chef zou later ook in de gevangenis terecht komen. Er wordt in dat gesprek gezegd dat Mikel Zabalza in de kazerne het leven verloor ten gevolge van "la Bañera" (het onderdompelen in een bad vol water en uitwerpselen) en ten gevolge van het aanbrengen van "la bolsa" (de plastic zak die over het hoofd wordt getrokken tot "bijna verstikking" van het slachtoffer). Meteen werd het gerucht bevestigd dat dadelijk de ronde deed: "Mikel Zabalza werd dood gefolterd in de kazerne van Intxaurrondo". De kazerne werd in die tijd geleid door Enrique Rodríguez Galindo (intussen al een bekend kereltje aan het worden), die later tot 71 jaar veroordeeld werd voor het ontvoeren, folteren en vermoorden van Lasa en Zabala, en waarvan hij maar 5 jaar heeft moeten uitzitten wegens iets aan het hart (hij had een hart!). Toen kort na het voorval de moeder van Zabalza naar Intxaurrondo trok om te vragen of haar zoon er gevangen zat, kreeg ze daar als antwoord: "Als ze haar zoon kwijt was ze zich maar moest wenden tot het bureau van de verloren voorwerpen!"

24.05.2000: De rechter die de "Zaak Zabalza" in handen heeft, betwijfelt de officiële versie. Enrique Dorado Villalobos en Felipe Bayo, veroordeeld in de Zaak Lasa en Zabala, werden opgeroepen om te komen getuigen. Zabalza werd op 26 november 1985 gearresteerd in San Sebastián en kwam om het leven, waarschijnlijk in de kazerne van Intxaurrondo. De versie dat hij door "slechts" 3 Guardias naar Endarlatza was overgebracht om een "ZULO", een geheime bergplaats, aan te duiden wordt in twijfel getrokken. Hij zou de vlucht genomen hebben en daarbij in de "grensrivier" Bidasoa verdronken zijn. Bovendien wordt in geen enkel document verwezen naar het verlaten van de kazerne van Intxaurrondo, terwijl er een interne administratie is waarbij iedereen vermeld wordt die binnenkomt en buitengaat. Evenmin hebben de Guardias van de kazerne van Endarlatza in de omgeving iets waargenomen dat zou kunnen verwijzen naar zoektochten. Het feit dat het Rode Kruis op de opgegeven plaats vruchteloos dreggingswerken uitvoerde en er iets verderop een dam is worden als "vreemd" beschouwd. Een dag nadat het Rode Kruis, op 12 december 1985, de dreggingswerkzaamheden stopzette, verklaarde Minister van Binnenlandse Zaken, José Barrionuevo, in het Congres dat Zabalza wel "zou opduiken" of "zou gevonden worden". Drie dagen later (op 15 december 1985) werd het lijk van Zabalza uit het water gehaald in de buurt waar de dreggingswerken waren uitgevoerd. Bovendien werden in het bloed van Zabalza, noch in de longen, algen aangetroffen die in het rivierwater en op zijn kleren wél aanwezig waren. Het gif dat in het rivierwater aanwezig was, bevond zich ook in zijn longen, maar dan in een hoeveelheid die vele keren hoger lag dan in het water. Op dezelfde avond als die waarop Zabalza door de Guardia Civil in Altza (San Sebastián) werd meegenomen werden nog meer mensen gearresteerd in Altza, Renteria en Orbaitza (Navarra), waar Zabalza vandaan kwam. Zijn vriendin die mishandeld werd, zag hem nog met een plastic zak over het hoofd getrokken (één der meest bekende "ondervragingstechnieken"). Later zag ze twee personen met een brancard waarop een corpulent persoon lag, bedekt met een deken. Ze hoorde daarbij één der twee zeggen: "Hij is er slecht aan toe." Tijdens dezelfde ondervragingscessie kreeg Jon Arretxe dezelfde behandeling met de plastic zak en "het bad", waarbij hij folterkreten hoorde. Manuel Bizkai Zabalza noteerde dat de Guardia Civil een opmerkelijke agressie tentoon spreidde ten opzichte van zijn neef. Later hoorde hij overgeven en schreeuwen door iemand die Mikel Zabalza kon zijn.

Guardia Civil: beulen in dienst van Spanje

Mikel Zabalza - "Verdronken..."

Op 26 november 1985 werd Mikel Zabalza, een militant van de nationalistische vakbond ELA, door dit politiekorps aangehouden. Twintig dagen later werd zijn levenloos lichaam door het Rode Kruis uit de rivier Bidassoa opgevist. Ondanks de incoherente uitleg van de Guardia Civil voor de dood van hun gevangene, werd in 1988 het proces zonder gevolg afgesloten. Uit een geheim rapport van de binnenlandse veiligheid CESID blijkt nu dat Zabalza gestorven is nadat hij gedurende uren in Intxaurrondo werd gefolterd met 'el baño'. Hierbij wordt de gevangene met polsen en enkels aan een deur bevestigd en herhaaldelijk onder water gedompeld. Mikel Zabalza overleefde dit niet en verdronk. Met een spuit en een naald bracht een verpleger van de Guardia Civil rivierwater in de longen van het slachtoffer, en nadien werd zijn lichaam in de Bidassoa gegooid.

Onlangs bevestigden enkele Guardia Civiles deze versie aan het dagblad El Mundo. Zij gaven de namen van hun vijf collega's, alle lid van de SIGC (de inlichtingendienst van de Guardia Civil), die aan de foltering deelnamen. De bevelhebber van de kazerne, Galindo, en de advocaat van het korps, Jorge Argote, besloten een verdrinkingsdood te ensceneren. Drie agenten werden bij lottrekking aangeduid om het lijk in de rivier te deponeren en de 'officiële versie' van het overlijden te geven.

Na deze nieuwe onthullingen besloot rechter Andreu op 3 november het dossier opnieuw te openen.

In elk normaal democratisch land zouden al deze onthullingen leiden tot het ontslag van de regering. In de zwalpende Spaanse 'democratie' betekent dit echter het zoveelste mega-schandaal dat door premier Gonzales en de socialistische PSOE onder de mat wordt geveegd, alsof er geen vuiltje aan de lucht is. Als extra provocatie wordt de verantwoordelijke politiebevelhebber bovendien ook nog gepromoveerd. De andere Spaanse partijen, Partido Popular op kop, reageren wel, maar niet uit medelijden met de slachtoffers of om gerechtigheid te bekomen, maar om zelf sneller aan de macht te komen. De Spaanse publieke opinie zwijgt. Uit berusting of uit heimelijke tevredenheid. Bij elke ETA-aanslag trekken er tienduizenden mensen door de straten van Madrid en Barcelona; vandaag loopt daar niemand om te protesteren. Waarschijnlijk vinden zij dat deze 'vuile Basken' en 'smerige terroristen' toch maar hun verdiende loon hebben gekregen.

Voor wie hieraan nog mocht twijfelen wordt hiermee meer en meer duidelijk dat dit geen strijd is van de goeden, de democraten, tegen de terroristen, de moordenaars, zoals de Spaanse regering het wil doen uitschijnen. Dit is een oorlog tussen het Baskische volk en de Spaanse staat, met zijn handlangers binnen Baskenland. Dit is meteen ook de legitimatie van de jarenlange strijd van ETA-militar.

Bron: Geert Orbie

Meervoud, Nummer 16, december 1995

Plaza Mikel Zabalza