Politiek pact voor Samenleving

De Baskische premier Juan José Ibarretxe gaat zijn voorstellen (politiek pact) om een einde te maken aan het Baskische conflict, opnieuw op de tafel leggen van de Spaanse regering, bij de geplande ontmoeting in Moncloa op 20 mei 2008.

De voorstellen bepalen dat Spanje het zelfbeschikkingsrecht van de Basken zou erkennen. De Spaanse premier José Luis Rodríguez Zapatero verwees de plannen vorig jaar al eens naar de prullenmand.

«Propuesta abierta de Pacto Político para la Convivencia refrendado entre el Presidente del Gobierno Español y el Lehendakari del Gobierno Vasco»

Open voorstel van een Politiek Pact voor Samenleving, goedgekeurd door de president van de Spaanse regering en de Lehendakari van de Baskische regering.

7 mei 2008

De President van de Spaanse regering en de Lehendakari van de Baskische regering, bewust van onze verantwoordelijkheid die toelaat om impulsen te geven aan een democratisch proces om een scenario te openen als oplossing voor het probleem van het geweld aan de ene kant en om een antwoord te geven aan het conflict van de bestaande politieke normalisatie, stellen volgende compromissen voor:

1. Ethisch compromis voor het definitieve einde van het geweld

Wij maken ons compromis bekend om op basis van een dialoog het einde van het geweld na te streven, als de gepaste voorwaarden vervuld zijn, gefundeerd door de niet mis te begrijpen wil van ETA om ook een einde te maken aan het geweld, door een ondubbelzinnige houding die dit compromis kan rechtvaardigen.

Gelijktijdig maken wij onze beslissing bekend om de dialoog te helpen slagen, samen met hen die zich geroepen voelen om af te stappen van het geweld, met alle respect, op elk ogenblik, voor het onvervangbaar democratische principe dat politieke kwesties alleen kunnen opgelost worden door middel van de wettelijke vertegenwoordiging van de wil van het volk.

2. Democratisch compromis voor de politieke normalisatie

Wij maken ons compromis bekend om het Baskische volk te garanderen dat zij het recht hebben om over de eigen toekomst vrij en zelf te beslissen. Als gevolg hiervan drukken wij onze wil uit om een politiek onderhandelingsproces tussen alle Baskische politieke partijen, zonder uitsluiting, te steunen en te promoten, met als enig doel een democratisch akkoord te bereiken om de politieke toestand te normaliseren. Een akkoord dat nadien door de Baskische gemeenschap via een referendum moet geratificeerd en geïncorporeerd worden in het vigerende juridische systeem.

3. Basis voor een akkoord van politieke normalisatie

Het akkoord moet beantwoorden aan volgende basisprincipes:

3.1. Het karakter en de nationale identiteit van het Baskische volk

Het resulterende akkoord zal de nationale identiteit van het Baskische Volk erkennen. Deze erkenning, te behoren tot een uitgebreide gemeenschappelijke natie, zal het plichtbesef van de Baskische gemeenschap ten goede komen.

Erkennende dat de verscheidene partijen er verschillende meningen op na houden over de huidige en toekomstige configuratie van het Baskische Volk, aanvaarden wij dat er een realiteit bestaat van sterke banden met het sociale, het linguïstieke, het historische, het economische en het culturele in wat genoemd wordt Euskal Herria. Dat Euskal Herria bestaat uit het geheel van de territoria Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Nafarroa in de Spaanse staat, en Lapurdi, Nafarroa Beherea en Zuberoa in de Franse staat.

Deze realiteit is momenteel geconfigureerd in twee invloedsferen: de Comunidad Autónoma Vasca en de Comunidad Foral de Navarra, en ook de Baskische territoria die opgenomen zijn in het Département Pyrénées-Atlantiques.

3.2. Mechanismen om over de politieke en institutionele toekomst te beslissen

Wij verbinden ons ertoe dat de beslissingen, vrij en democratisch genomen door de burgers, over de politieke toekomst, door de instellingen van de Staat zullen gerespecteerd worden.

Deze beslissingen moeten genomen worden in afwezigheid van om het even welk geweld, moeten genomen worden volgens de wettelijke normen en voorschriften en moeten de democratische methoden en de rechten en de vrijheden van de burgers garanderen.

Het resulterende akkoord zal niet alleen alle politieke projecten, op basis van gelijke kansen en mogelijkheden en in afwezigheid van dwang of inmenging verdedigen, maar zal bovendien die projecten materialiseren, als dit de wil is van de meerderheid van het Baskische volk, tot uiting gebracht volgens de wettelijke voorschriften.

Goed wetende dat die wettelijke voorschriften momenteel te weinig armslag bieden, moeten zij in de toekomst aangepast worden opdat er geen beperking zou gelegd worden op de wil van het volk.

3.3. De garanties en het respect voor alle rechten van de Baskische burgers

Wij verplichten ons ertoe dat het resulterende akkoord voor de Baskische burgers alle erkende rechten in de internationale juridische ordening worden gegarandeerd, zoals daar zijn: het Handvest van de Verenigde Naties, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, het Internationale Pact over Politieke- en Burgerrechten, de Universele Verklaring van de Linguïstieke Rechten en het Europese Verdrag voor de Bescherming van de Mensenrechten en de Fundamentele Vrijheden.

Bovendien zullen, binnen de juridische constellatie, in de vorm van een akkoord de rechten die zouden kunnen afgeleid worden van de nationale samenstelling van het Baskische volk, gegarandeerd worden.

Wij verbinden ons er toe het Euskara te verdedigen. De Baskische taal moet een gemeenschappelijk patrimonium zijn van iedereen, de kennis en het gebruik is een recht van iedereen, en de publieke administratie heeft de plicht de voorwaarden te scheppen die dit recht mogelijk maken, in alle gelijkheid, vooral in het onderwijs, de cultuur en de communicatie.

In dit verband zal het Euskara wettelijk erkend worden en gebruikt kunnen worden als officiële taal, op gelijke voet met het Castilliaans, in de 4 territoria van de Comunidad Autónoma Vasca en de Comunidad Foral de Navarra. Er zal een actieve en progressieve politiek ontwikkeld worden met als objectief de totale linguïstieke normalisatie.

Wij verbinden er ons ook toe alle juridische en normatieve middelen te waarborgen inzake gelijkheid van kansen tussen man en vrouw, en inzake gelijk toegang en uitvoering van alle rechten.

3.4. De institutionele geleding van het Baskische Volk

a. Vertrekkende van de huidige juridisch-politieke realiteit met twee verschillende institutionele gebieden, -Comunidad Autónoma Vasca en Comunidad Foral Navarra-, zeggen wij toe om de creatie van een “Organo Institucional Común”, een Institutioneel Gemeenschappelijk Orgaan, op te richten, bevoegd voor de 4 territoria samen.

Dit Institutioneel Orgaan zal de uitvoerende en wetgevende bevoegdheid hebben binnen het concurrentiele kader over gesloten akkoorden, conform de juridische gewoonten. Deze bevoegdheden zijn voorwerp van onderhandeling gedurende het verloop van het onderhandelingsproces tussen de partijen. Deze bevoegdheden moeten kunnen rekenen op de instemming en het respect van de democratische wil van het volk, in elk van de beide deelgebieden. Het resulterende institutionele model kan gewijzigd worden in de toekomst, als de wil van het volk geëerbiedigd wordt, en als men zich houdt aan de vigerende wettelijke procedures van dat moment.

b. De huidige institutionele werkelijkheid in overweging nemende, en vertrekkende vanuit de wil van het volk, verplichten wij er ons toe het recht, van de democratische verkozen vertegenwoordigers om gezamenlijke instellingen voor het geheel van de territoria in Euskal Herria te creëren, te promoten, te ontwikkelen en te financieren, te allen tijde te eerbiedigen. Wij verbinden ons er toe akkoord te gaan met de overweging van de creatie van een Baskische euroregio of andere institutionele structuren die het Verdrag van het Verenigd Europa mogelijk zouden kunnen maken, op voorwaarde dat dit gebeurt binnen het gegeven Europese Unie en met respect voor de wetgeving van de corresponderende Staten.

3.5. Incorporatie van de akkoorden in het juridische gegeven en de goedkeuring van het volk.

Wij verbinden ons er toe de toepassingen van de akkoorden te verdedigen en te implementeren in alle institutionele geledingen waar wij vertegenwoordigers in hebben. Ook die akkoorden die bereikt worden als vrucht van politieke dialoog.

Ten slotte, na het onderhandelingsproces, na het afsluiten van akkoorden en na de behandeling in de bevoegde instellingen, zullen de akkoorden onderworpen worden aan de wil van het volk via een referendum, dat beslissend is.

4. Wettelijk vergelijk en democratische concretisering van dit politieke pact

De ontplooiing van dit politieke pact moet bekrachtig en geratificeerd worden in het Baskische parlement, en de daaropvolgende goedkeuring door de Baskische burgers. Deze opperste democratische legitimatie zal in een volksraadpleging voorgelegd worden ter goedkeuring, op 25 oktober 2008, gezamenlijk uitgeschreven door de President van de Spaanse regering en de Lehendakari van de Baskische regering.

Deze consultatie zal dienen om de Baskische gemeenschap in de mogelijkheid te stellen, om aan de ene kant een definitief einde te stellen aan het geweld, en aan de andere kant om een proces van dialoog in gang te zetten tussen de politieke partijen, zonder uitsluiting, om de politieke inhoud van dit akkoord uit te werken. Dit definitieve pact moet via referendum ter goedkeuring aan de Baskische bevolking worden voorgelegd voor het einde van het jaar 2010.

Vitoria-Gasteiz, 7 de mayo de 2008

Izquierda Abertzale reageert

Izquierda Abertzale beschouwt het voorstel van Ibarretxe als "tufo electoral", vieze electorale lucht, en waarschuwt dat dit het zoveelste scenario is van valse confrontatie tussen PNV en PSOE, met als enig objectief het spijzen van de electorale beurs, om vervolgens een nieuw autonomiepact af te sluiten op maat gesneden van het Spaanse imperialisme. Er wordt hardop gelogen als de PNV beweert dat dit het enige alternatief is, verwijzende naar de “verklaring van Anaitasuna”.