Als er bij ons iemand veroordeeld wordt tot levenslang (dan heb je toch al serieus wat op je kerfstok), dan bestaat de mogelijkheid dat de dader al na ongeveer 12 jaar vrijkomt. Ik ken de strafbepaling voor delicten van gemeen recht in Spanje niet, maar laat er ons van uitgaan dat het min of meer gelijklopend is. Voor Baskische politieke gevangenen voorzien de Spaanse pappenheimers die er aan de macht zijn, uiteraard zou ik zeggen, een bijkomende clausule: Libertad vigilada.
28 december 2002
Het Regime-Aznar zal eerlang de Strafwet aangaande de Baskische politieke gevangenen wijzigen. Zij zullen hun straf tot op de laatste dag moeten uitzitten, hetgeen nu in de praktijk al gebeurt. Deze maximumstraf zal bovendien van 30 naar 40 jaar gebracht worden. De PP zoekt ook nu weer steun bij andere partijen om tot een consensus te komen en Aznar wil hiervoor zelfs bij de PNV gaan aankloppen. Volgens Askatasuna is dit een bewijs van de mislukking van de gevangenenspreiding.
12 februari 2003
De PSOE kwam gisteren tot een akkoord met de Regering Aznar en de PP om de Strafwet te wijzigen. De bedoeling is de maximumstraf voor de veroordeelden voor terroristische daden die geen "berouw" tonen en zich niet in de (Spaanse) maatschappij willen integreren van 30 naar 40 jaar te brengen. Dit komt neer op "levenslang"… Ook de "voorlopige hechtenis" en de "beperking van de voorlopige in vrijheidstelling" zal bekeken"worden. Hiervoor werd op de Algemene Raad van de Rechterlijke Macht een nipte meerderheid gehaald van 11 (PP) stemmen tegen 10 (PSOE, IU, CiU en een "onafhankelijke" jurist). Om in aanmerking te komen voor een voorwaardelijke in vrijheidstelling moet men dan echter 32 jaar gezeten hebben. Dit is de periode die nu als maximum straf geldt!
Om voorlopig vrij te komen zijn er enkele voorwaarden:
-Meewerken met de democratie (welke democratie?)
-Schadeloosstelling van het slachtoffer
-Spijt betuigen
-Breken met ETA
De duur van het voorarrest (nu tot 4 jaar) zou nog worden "vergemakkelijkt":
-indien het slachtoffer bedreigd werd
-indien de arrestant of gevangene
20 februari 2003
Etxerat, de actiegroep die zich het lot van de gevangenen aantrekt, presenteerde gisteren het nieuwe nummer van "Noizko?" (Voor wanneer?) aan de pers.
Bijzondere aandacht was er voor de 108 gevangenen die reeds 3/4de van hun straf achter de rug hebben maar niet vrijkomen omdat Spanje zijn eigen wetten niet toepast waar het Baskische politieke gevangenen betreft. Als voorbeeld werd Eugenio Irastortza genoemd die reeds meer jaren in Spaanse cellen zit dan hij ooit vrij rondliep. Gedurende 26 jaren van zijn leven verbleef hij in de Spaanse hel. Soms in isolement, regelmatig werd hij geslagen, regelmatig "verschlept" en nu zit hij op meer dan 1.000 km van huis (in Almería) waardoor zijn familie (financieel) mee gestraft wordt. "En nu willen ze deze schending van mensenrechten ook nog legaliseren".
25 februari 2003
Eugenio Irastorza (*), uit Ordizia, krijgt de weinig benijdenswaardige eer de Baskische politieke gevangene te zijn met de meeste "dienstjaren". Hij zit op 25 februari 2003, 22 jaar in de cel en dit ondanks het feit dat hij in 1995 reeds ¾ van de straf achter de rug had en daarom, volgens artikel 90 van het Strafwetboek, in voorlopige vrijheid diende gesteld. In zijn omgeving wordt dan ook gezegd dat hij op dit ogenblik "gegijzeld" is. Spanje past zijn eigen wetten niet toe waar het Basken aanbelangt, "want Baskische strijders betuigen geen spijt voor hun daden" en soms wordt zelfs beweerd dat de ETA-leiding hen dat zou verbieden. Maar hoe valt het dan te verklaren dat de "strijdmakker" van Irastorza, Augustín Cortés, uit hetzelfde ETA-commando, wél al vier jaar op vrije voeten is?
(*) Eugenio Irastorza is nu vrij. Na zijn arrestatie, op 27.02.80, bleef hij zes dagen "incommunicado" in handen van de psychopaten van de Guardia Civil. Daarna zat hij in Soria, Carabanchel, Puerto de Santa María, Sevilla, Herrera de la Mancha, Alcala, Jaén. Vooral de vijf jaar in deze laatste gevangenis (1990-1995) waren bijzonder hard.
Op 9 september 2003 kwam Eugenio Irastorza uit Ordizia vrij. Hij zat 23 jaar in Spaanse cellen en was op dat moment de Baskische politieke gevangene met de meeste “dienstjaren”. Als bijkomende straf, voor zowel zichzelf als voor zijn familie, verbleef Irastorza sinds 1989 in het Zuiderse Andalucía! De familie gaf op deze manier een fortuin uit aan reiskosten. Voeg daarbij de kleine en grote pesterijen van de Guardia Civil (buiten de gevangenis) en van de bewakers (binnen). Eén voorbeeld: in augustus 1996 werd Eugenio Irastorza aangevallen door een talrijke groep functionarissen in de gevangenis Jaén II, terwijl hij zat te wachten om toegelaten te worden in de bezoekersruimte van de gevangenis, om zijn bezoekende familieleden te ontmoeten.
De agressie was begonnen toen hij zijn cel verliet om zich naar de bezoekersruimte te gaan. Een cipier, een zekere Francisco, deed teken dat hij hem de hals zou oversnijden als hij het waagde zijn cel te verlaten. Eugenio Irastorza, die op zijn rechten stond, werd in een kamer gesleurd door 2 cipiers en afgeranseld. Onmiddellijk snelden talrijke cipiers toe, niet om hem te ontzetten, maar om hun sadisme bot te doen vieren. Onder hen een zekere Camilo en de chef van de afdeling Manuel (beter gekend als “Chuck Norris”). Hij werd naar een isoleercel gesleurd, moest zich volledig uitkleden en werd verder afgetuigd. Aan de familie werd meegedeeld dat hij in afzondering zat wegens slecht gedrag en dat het bezoek niet meer kon doorgaan (de familie had een reis ondernomen van meer dan 1000 km, enkel.) De klacht die Eugenio Irastorza indiende, werd door de magistraat van de “Vigilancia Penitenciaria de Granada”, Maria del Carmen Navajas Rojas, gearchiveerd. En op 14 oktober 1996 spande zij zelf een rechtszaak tegen hem in wegens valse verklaringen.
25 maart 03
Koldo Kareaga, een andere Baskische politieke gevangene die reeds 22 jaren in Spaanse cellen doorbrengt en bij wie eerder deze maand een gevaarlijke en agressieve tumor werd geconstateerd, 10 maanden na de eerste symptomen in 2002, werd enkele dagen geleden vanuit de gevangenis van Soria overgebracht naar de ziekenafdeling van Zuera (Zaragoza). Hierbij werd hem opnieuw het recht ontzegd te rade te gaan bij een vertrouwensgeneesheer uit zijn eigen streek, in Donostia. Het is nu bovendien nog wachten op de overbrenging naar het Servetziekenhuis van deze stad en daarbij kon hem wel eens hetzelfde lot beschoren zijn als dat van Barandalla: heen en weer getransporteerd worden tussen ziekenhuis en gevangenis.
30 mei 03
Met de stemmen van de PP en de collaboratie van PSOE, Coalición Canaria en met de onthouding van de Catalaanse nationalisten van Jordi Pujol (CiU) werd de hervorming van de Strafwet goedgekeurd die het Regime Aznar met Kerstmis had aangekondigd: de maximum celstraf voor Baskische Politieke gevangenen wordt van 30 op 40 jaar gebracht en het recht op Universitaire studies (per briefwisseling) aan de Baskische Universiteit (*) wordt aan banden gelegd. Tot nu toe kwamen die studies in aanmerking voor strafvermindering. Wat dit laatste met antiterrorismestrijd te maken heeft blijft een raadsel. PNV, EA, IU, BNG (Galicië) en ERC (Catalonië) stemden tegen. (Zij beseffen misschien dat zij de volgende keer aan de beurt komen.) Margarita Uria (PNV) noemde het "haat". Begoña Lasagabaster (EA) vroeg zich af of de partijen die dit goedkeurden wel "democratisch" genoemd kunnen worden. Ze verweet de Regering Aznar het principe van de wraak op de tafel gebracht te hebben.
(*) De Spaanse Ministerraad wijzigde artikel 56 van de Organieke Gevangeniswet om nog maar eens de basisrechten van burgers te beknotten, meer bepaald die burgers (politieke gevangenen) die in de gevangenis zitten. Nu verbiedt de nieuwe wet de Baskische gevangenen, al dan niet ETA-militanten, vanuit de gevangenis te studeren aan de UPV (Universidad del País Vasco). (Er mag niet vergeten worden dat de Spaanse Socialisten hun medewerking verleenden aan deze wetswijziging.) Volgens de minister van Justitie, Michavila, wordt "zodoende belet dat de Baskische Universiteit een instrument is ten dienste van personen die veroordeeld zijn voor terrorisme". Onderwijs is een basisrecht en staat als zodanig in art. 27 van de Spaanse grondwet vermeld. De Regering wil op deze manier bovendien een bijkomende straf toevoegen aan de veroordeling. Hetzelfde deed Spanje al door de Baskische politieke gevangenen onder te brengen in gevangenissen die op grote afstand van Baskenland liggen. Wanneer verplicht dit fascistische Regime de Basken te gaan rondlopen met het oude Baskische "kruis", de "De Baskische Lauburu", op hun revers. De homofiele Basken een roze, de linkse nationalisten een groene.
Onverwacht heftige kritiek op de beslissing om de politieke gevangenen te verbieden per briefwisseling universitaire studies te volgen aan de Baskische Universiteit, UPV. En wel van de rector van deze Universiteit, Manuel Montero, (socialist) die nooit uitblonk in deze zin (en misschien net daarom deze job kreeg…) Montero beschuldigt Aznar van "Inquisitoriale beslissingen en van een echt democratisch schandaal." "Het lijkt erop alsof de UPV schuldig is, alsof de ETA-gevangenen een voorkeursbehandeling krijgen." Zich tot de Spaanse president richtend zegt Montero: "De Inquisitie werd reeds 200 jaar geleden afgeschaft." Verder beschuldigt hij de Spaanse regering van informatieve manipulatie in deze zaak. "Ze zeggen dat de Baskische Universiteit slecht bezig is, maar ze zeggen er niet bij waarom, niet wanneer, noch op welke manier." Montero is vooral verontrust omdat minister Michavila zegt "dat de UPV moet ophouden een instrument van ETA te zijn en het gedaan moet zijn met de privileges voor de gevangenen". "Indien dit zo zou zijn moet de regering consequent optreden en de rector arresteren." Minister Michavila van Justitie ontzegt rector Manuel Montero het recht zijn mening te uiten over zijn eigen universiteit, indien hij niet eerst een onderzoek heeft ingesteld en daarbij zal vaststellen dat de onregelmatigheden al dan niet waar zijn. Volgens minister Michavila staan de feiten vast terwijl minister Mariano Rajoy (Binnenlandse Zaken) de maatregelen neemt op basis van "de overtuiging dat het aantal gevangenen dat slaagt niet evenredig is aan de aantallen bij normale personen". UPV legt er meteen de werkelijke cijfers naast: "Tijdens de cursus 2001/2002 haalden van de 272 cursisten/gevangenen slecht 4 een titel van licentiaat of een diploma.