RELAAS ZITTINGEN
MEI 2008
06 mei 2008
Vandaag werd het proces verder gezet. Als getuige werden 14 Ertzainas opgeroepen door de Openbare Aanklager en AVT. Het getuigenis verliep via videoconferentie vanuit Bilbao. Op vragen gesteld door de Openbare Aanklager beperkten zij zich tot het toelichten van de processen-verbaal die zij hadden opgesteld na de aanslagen op de gerechtshoven van Gernika, Errenteria, Arrasate, Elorrio, Mendaro, Abadiño, Zornotza, Azpeitia, Bergara, Lekeitio en Tolosa, maar op geen enkel moment hebben zij geen enkele van de beklaagden in verband gebracht met die aanslagen. Na het reces kwamen nog 14 andere Ertzainas aan het woord. Ook hier was van enige band geen sprake.
Morgen komen getuigen van de verdediging verklaringen afleggen. Er is voorzien dat volgende personen zullen verschijnen: Martxelo Otamendi, Edurne Brouard, Mari Jose Campos, Usoa Esteban, Arantxa Lasa, Goretti Ormazabal en Unai Romano.
07 mei 2008
Vandaag is gestart met de verklaring van 14 getuigen opgeroepen door de verdediging, in plaats van de oorspronkelijke 250. Op de 1ste zittingsdag werd al gemeld dat verdedigen nutteloos was, omdat de veroordeling toch al vastligt. Het proces dient als democratische “schone schijn”.
Martxelo Otamendi, directeur van de verboden krant "Euskaldunon Egunkaria", kwam als eerste aan de beurt. Hij verduidelijkte zijn relatie met de beklaagden als louter professioneel wegens zijn journalistieke bezigheid, en op basis waarvan hij vergaderingen bijwoonde zoals hij dat deed met alle andere sociale, politieke en syndicale vertegenwoordigers. Na zijn arrestatie in 2003, naar aanleiding van de sluiting van de krant "Egunkaria", en de daaropvolgende onmenselijke folteringen, verklaarde hij hulp te hebben ontvangen van de pro-Amnestiebeweging, die hem uitnodigden om in conferenties, het relaas van zijn wedervaren openbaar te maken. Hij ontkende orders van ETA te hebben ontvangen om klacht tegen foltering in te dienen, en hij verwees er naar dat hij nog tijdens zijn incomunicado-detentie klacht had ingediend bij magistraat Juan del Olmo. Als directeur van een krant was het mijn plicht om dit openbaar te maken, opdat er in de toekomst geen foltering meer zou plaatsgrijpen (vergeefs).
De presidente van het Hof, Teresa Palacios, probeerde op alle mogelijke momenten zijn verklaring over foltering te onderbreken en verklaarde dat het haar geen moer kon schelen of hij gefolterd was of niet. Haar interesseerde alleen zijn relatie Gestoras en Askatasuna.
Usoa Esteban herinnerde dat de pro-Amnestiebeweging hem raad gaf na de arrestatie van zijn broer. Zij hielpen hem om inzicht te krijgen in de barre levensomstandigheden in de gevangenis die zijn broer jarenlang moest ondergaan. Zij hielpen ook bij de aanklacht tegen het gebrek aan medische bijstand bij zijn broer. Een paar maanden na zijn vrijlating overleed hij als gevolg van een niet behandelde kanker.
Arantxa Lasa, zuster van Joxean Lasa, ontvoerd door GAL en doodgemarteld in 1983 door de Guardia Civil, verklaarde dat zij na de verdwijning van haar broer niet wist tot wie zich te wenden. Toen de Franse autoriteiten afstand deden van de zaak omdat er Spaanse burgers bij betrokken waren, kreeg zijn hulp van Juan Mari Olano.
Goreti Ormazabal, zuster van Juan Mari Ormazabal, "Tturko", die door de Ertzaintza in 1991 te Bilbao werd neergeschoten, kreeg zij hulp van de pro-Amnestiebeweging. Dank zij hen wist zij dat het om haar broer ging, anders werd ze in het ongewisse gelaten.
Edurne Brouard, dochter van Xanti Brouard, neergeschoten in 1984 door doodseskaders van GAL, verklaarde eveneens gorte steun van de beweging te hebben ontvangen. Toen zij op het punt stond om de gebeurtenissen uit de doeken te doen, onderbrak de presidente haar. Zij moest zich beperken tot haar relatie met de pro-Amnestiebeweging. Zij had met de beweging samengewerkt om acties op het getouw te zetten, omdat er niemand van de daders opgepakt werd.
Jose Campos, gezellin van Bautista Barandalla, deed een gelijkaardig verhaal over haar vriend en klaagde de vreselijke momenten aan van de doodzieke gevangene.
Unai Romano, toonde de onweerlegbare foto’s van de gevolgen van zijn foltering, maar de presidente antwoordde dat dit geen deel uitmaakte van het proces. Een proces tegen een beweging die opnam voor gevangenen die gefolterd werden.
Zowel de Openbare Aanklager als de advocaat van AVT vroeg naar hun relatie met de Gestoras en of zij van hen opdrachten kregen. Alle beklaagden ontkenden met klem. De presidente Teresa Palacios insisteerde dat hier niet de politiek van de Spaanse regeringen terecht stond, maar de werkzaamheden van de beweging. De getuigen moesten zich hiertoe beperken.
Gisteren liet een vertegenwoordiger van het Openbare Ministerie, aan leerlingen die het proces bijwoonden, weten dat er geen enkele individuele aantijging bestond tegen de beklaagden. Er wordt wel geprobeerd via verklaringen te achterhalen dat er een “soort atmosfeer” door de beklaagden zou geschapen zijn, die het mogelijk maakte dat er aanslagen gebeurden.
De zittingen worden hervat op maandag, 12 mei 2008, met verklaringen van nog 7 getuigen van de verdediging.
Europese Associatie van Advocaten
veroordeelt
8 mei 2008
Op 8 mei 2008 veroordeelt de voorzitter, Gilberto Pagani, van de Association of European Democratic Lawyers (EDL), de criminalisatie van de 27 beklaagden in het proces tegen Gestoras pro-Amnistía en Askatasuna en klaagt de schending van de rechten van de verdediging aan. Pagani verwerpt de beschuldiging van “integratie in een gewapende organisatie” van de beklaagden, omwille van de willekeur en de onaanvaardbare, op maat gesneden, verruiming van het begrip terrorisme. Het kan niet dat personen, die geen enkele gewapende actie hebben ondernomen, maar alleen acties van politieke en sociale strijd, gecriminaliseerd worden. Pagani verwijst ook naar een tekst, die op 19 april 2008 te Amsterdam werd goedgekeurd, waarin staat dat de Audiencia Nacional een flagrant gebrek vertoont aan juridische garanties, een eufemisme om aan te tonen dat er helemaal geen juridische garanties zijn. Daarom kondigt EDL aan waarnemers te sturen naar het proces dat momenteel zijn verloop kent. Iedere schending van de rechten van de verdediging zal aangeklaagd worden. Verder wordt aangeklaagd dat de beklaagden totaal weerloos zijn, nadat private gesprekken tussen hen en hun advocaten als bewijsmateriaal in het proces werden aangewend. Bovendien is het “strafbare feit” enorm verwarrend, aangezien er geen individualisatie van de feiten wordt vervolgd (de groep als dusdanig zal veroordeeld worden), maar de uit de licht gegrepen collaboratie met ETA van het collectief.
Het enige en waarachtige “delict”, gepleegd door de beklaagden, staat zelfs niet in de “Código Penal”, het strafwetboek: het gebrek aan rechten aanklagen en vaststellen dat dit een politiek conflict is. Met dergelijke schijnprocessen, zoals dit en het proces 18/98, met de opsluititn van de burgemeester van Arrasate-Mondragón, toont Spanje aan dat er geen marge is voor dissidentie (dat was in Duitsland, Rusland en andere dictaturen ook zo).
De associaties van de landen die behoren tot de EDL:
Le Syndicat des Avocats de France (S.A.F.) (France)
La Confederazione Nazionale Delle Associazioni Sindicali Forensi d 'Italia (Italy)
Der Republikanische Anwältinnen und Anwälteverein (RAV - Germany)
L 'Associació Catalana per a la Defensa dels Drets Humans (A.C.D.D.H- Catalonia)
De Vereniging Sociale Advokatuur Nederland (VSAN - Netherlands)
Le Syndicat des Avocats pour la Démocratie (S.A D. - Belgium)
La Asociación Libre de Abogados (ALA - Madrid)
Euskal Herriko Abokatuen Elkartea (ESKUBIDEAK - Basque Country)
L'Iniziativa Democratica Forense (I.D.F.- Italy)
Legal Team Italia ( L.T.I. - Italy)
12 mei 2008
De 6 laatste getuigen opgeroepen door de verdediging zijn vandaag aan bod gekomen. Zij verklaarden allemaal dat de beklaagden “uitzonderlijke personen” waren die alleen “humanitaire hulp” voor ogen hadden.
Eén van die getuigen was Mari Carmen Mañas, de weduwe van de vermoorde bakker Ángel Berrueta, uit de wijk Donibane van Iruñea-Pamplona, die op 13 maart 2004 door de Guardia Civil, Valeriano de la Peña werd neergeschoten. Zij verklaarde dat de pro-amnestiebeweging haar en haar kinderen geholpen heeft om klacht tegen de moordenaar in te dienen. Het zijn buitengewone personen die ons menselijke hulp hebben aangeboden in moeilijke omstandigheden en ons niet in de steek hebben gelaten. Maar de aanklacht tegen dit soort staatsterrorisme komt hen nu duur te staan.
Ook Kontxi Luna verscheen voor het Hof. Zij was de partner van Jose Mari Sagardui "Gatza", en herinnerde het Hof er aan dat hij de gevangene is met de meeste jaren cel in heel Europa. Zij verklaarde dat haar relatie met “Gatza” begon als gevolg van bezoeken in de gevangenis, in haar functie van lid van het “Comité de Solidaridad con los Presos”, solidariteitscomité met de gevangen, nu al meer dan 28 jaar geleden. Zij klaagde dan ook aan dat straf stelselmatig wordt verlengd en nooit zal eindigen, omdat de wraakgevoelens van de Spaanse staat groter zijn dan de menselijke gevoelens. Zij drukte de vrees uit dat met dit proces de gevangenen nergens meer zullen terecht kunnen: “Wie zullen hen en hun familie dan helpen?”
Mattin Troitiño, zoon en broer van de politieke gevangenen Txomin en Jon Troitiño, zette zijn relatie met de beweging uiteen. Zijn vader werd nooit dichter dan 500km van huis opgesloten en zijn straf werd in 2006 met nog eens 11 jaar verlengd.
Belen Aguilar, weduwe van Justo Elizaran, vermoord door de doodseskaders van het Batallón Vasco-Español en moeder van de politieke gevangene Ugaitz Elizaran, verduidelijkte de hulp die zij kreeg van de pro-amnestiebeweging.
Itxaso Idoiaga, arts uit Osakidetza, verduidelijkte zijn medische bijstand die hij verleende in samenwerking met de beweging: “Wij hebben overlijdens kunnen vaststellen die gemakkelijk hadden kunnen vermeden worden. Ons objectief is dat de Baskische politieke gevangen dezelfde medische hulp moeten kunnen krijgen als overal elders in de beschaafde landen Europa. Het wordt hoogtijd dat erkend wordt dat er gefolterd wordt.
Andoni Txasko, woordvoerder van de “Asociación de Víctimas del 3 de Marzo van Gasteiz”, herinnerde aanhet gebeuren van 3 maart 1976 (Sociale onrust 1976), toen de politie 5 personen vermoord heeft. In 2001, 25 jaar na de feiten, nam hij contact op me de beweging om de krachten te bundelen.
Morgen, 13 mei 2008, komen de “peritos”, de “deskundigen” van de politie en van de Guardia Civil aan bod.
13 mei 2008
Een commissaris van politie, ingelijfd bij de inlichtingendienst UCI-Unidad Central de Inteligencia, verklaarde vandaag dat eind de jaren 70, Gestoras behoorde tot KAS en dat hun missie er in bestond de hulp voor gevangen Etarras te centraliseren. Hij voegde er aan toe dat in de jaren 80, als gevolg van de verhoging van de druk (repressie) door de veiligheidstroepen en de aangroeiende arrestaties, Gestoras zich verplicht voelde in de clandestiniteit te treden. Op het ogenblik dat de regering de strategie van de spreiding van de gevangenen invoerde (mei 1989) en de strategie van de spijtoptanten lanceerde, zou ETA de Gestores hebben geherstructureerd. Bovenal wilde ETA dat Gesteros als een zelfstandige organisatie beschouwd werd, en dat er geen enkele relatie tussen hen bestond. Een in beslag genomen document zou moeten aantonen dat dit onjuist is. Er zou een som van 3.000.000 peseta’s door ETA overgeschreven zijn op de rekening van Gestoras.
Een ander document, in beslag genomen bij Dorronsoro die de politieke documentatie van ETA archiveerde, spreekt over een codenaam voor Gestoras, zijnde “Adidas”. Volgens die “deskundige” zou Gestoras of Adidas alles controleren met betrekking tot de gevangenen, net omdat ze ondergeschikt waren aan de gewapende organisatie. De advocaten van Gestoras, met codenaam “Z” en “ZZ” waren belast met het overbrengen van instructies van ETA aan de gevangenen. Iñaki de Juana Chaos weigerde dat, omdat hij direct met de leiding van ETA in contact wilde komen en niet via tussenpersonen, al waren het dan nog advocaten. De deskundige meende ook te weten dat Iñaki de Juana Chaos bedreigd werd uit het collectief van de gevangenen te worden gezet. De “deskundige” gaf ook commentaar bij een procesverbaal. Daarin staat dat Jose Luis Álvarez Santacristina, 'Txelis', door ETA rekenschap werd gevraagd voor een artikel dat hij, blijkbaar zonder hun medeweten, aan de krant “Egin” verstrekte in 1992. De Etarra rechtvaardige zijn beslissing door te argumenteren dat “ZZ” hem die opdracht gegeven had.
14 mei 2008
De “deskundige”, aangeduid al nr. 19.242, van de Unidad Central de Inteligencia, de inlichtingendienst van de Policía Nacional probeerde de controlerende rol te verduidelijken die KAS en later EKIN speelde in het geheel van de MVLN-Movimiento Vasco de Liberación Nacional. Volgens zijn organigram zouden leden van EKIN de activiteiten van Gestoras pro-Amnistía gecontroleerd hebben en ook de campagne “Alde Hemendik”, wat zoveel betekent als ‘oprotten’ en waarbij de terugtrekking van de Spaanse veiligheidstroepen uit Baskisch gebied geëist werd. Bovendien interpreteerde hij documenten, in beslag genomen bij Dorronsoro Malaxetxebarria in 1993, als zouden advocaten van Baskische politieke gevangenen, tussenpersoon gespeeld hebben en documenten hebben uitgewisseld tussen de ETA-leiding en die gevangenen. Er dient op gewezen dat dit vermeend en niet bewezen feit geen voorwerp uitmaakt van dit proces, terwijl dit in grote delen van de zittingen uitvoerig uitgesmeerd wordt zonder dat de voorzitster van Hof tussenbeide komt.
19 mei 2008
“Deskundige” 19.242 haalt de verantwoordelijkheid aan de Gestoras bij het organiseren van hommages aan overleden ETA-leden, zoals in het geval van Olaia Kastresana. Voortgaande op een ander document meent hij nog verantwoordelijkheden te hebben ontdekt: nationale coördinatie t.b.v. gevangenen, vluchtelingen, solidariteit, democratische vrijheden, internationale pers… De vermelding dat in Bizkaia slecht 587 militanten waren, ontlokte aan de Openbare Aanklager de vraag: “En dat moet dan een massaorganisatie voorstellen?” De “deskundige” antwoordde dat dit een organisatie van kaders was, en dat dit aantal voor de bevolking van slechts 1 provincie een vrij behoorlijk aantal was. In verband met de verantwoordelijkheden verklaarde hij dat de acties wel in het meest strikte vertrouwen moesten verlopen zijn met gelijkgezinde organisaties zoals JARRAI, KAS of EKIN. Of dit strookte met de werkelijkheid werd niet bewezen.
20 mei 2008
Vandaag werden de verklaringen van de “peritos”, de deskundigen beëindigd. Er werd een verslag gegeven van de manier waarop Askatasuna en Etxerat ontstaan zijn, en onmiddellijk werd een verband gelegd met ETA. De bewijzen van de “deskundigen” van de Guardia Civil waren hoofdzakelijk gebaseerd op interviews die Juan Mari Olano had toegestaan aan de verscheidene communicatiemedia. Als voorbeeld toonden zij een titel uit een krant: “El PNV es responsable de la dispersión y el PSOE de su aplicación” (de PNV is verantwoordelijk voor de verspreiding van de gevangenen en de PSOE past die verspreiding toe), en zij koppelden daar zomaar onmiddellijk aan vast dat Olano hiermee directe of ondirecte bedreigingen uitte (dus personen aanduidde die moesten geliquideerd worden). Hierop onderbrak de voorzitster van het Hof de “deskundigen” met de mededeling dat het enkel het Hof toekomt uit te maken of er bedreigingen waren of niet. Voordien hadden leden van de UCI, de inlichtingendienst, al een uiteenzetting gegeven over het ontstaan van beide, in beschuldiging gestelde, bewegingen. Zij maakten er potje van door de bewegingen Askatasuna, Etxerat, Gestoras pro-Amnistía, Koordinaketa, Senideak en Gureak op een hoopje te gooien en te spreken van fusies. Op vraag van de Openbare Aanklager of die fusies spontaan ontstaan waren, antwoordden de “deskundigen” dat fusies opgelegd waren door ETA. De agenten van de inlichtingendienst verklaarden ook dat na de eerste politieoperatie in oktober 2001, toen de beweging verboden werd, de afluisterpraktijken van de militanten zijn blijven doorgaan. Op basis hiervan concludeerden zij dat, ondanks het verbod op activiteiten, de bewegingen toch verder bleven werken.
Er werd beslist om zich in een volgende zitting te focussen op de telefonische taps, maar omwille van technische redenen wordt het opzet beperkt tot het bestuderen van de documenten.
Noot: vandaag schaarde het syndicaat ESK zich achter de vele aanklachten tegen dit proces. Volgens hen kan er over solidariteit niet geoordeeld worden en kan er zeker niet gestraft worden. Dit proces is een politiek proces en het tribunaal gaat niet uit van een gezond oordeel, maar van straf zonder meer.
21 mei 2008
Vandaag zijn wij op het punt in het proces gekomen dat alle documenten die dienen om de aanklacht van het Openbare Ministerie te funderen, worden voorgelezen. Onder die documenten bevind zich van alles wat: agenda’s met notities van vergaderingen, van manifestaties, van persconferenties of documenten over de evaluatie van activiteiten en campagnes. Er wordt ook lezing gegeven van publieke brieven die verstuurd werden aan politieke verantwoordelijken of politieke instituten, met vragen zoals reflexie of actie ten behoeve van de rechten van de politieke gevangenen, de spreidingstrategie voor de gevangenen, de toestand van zij die al ¾ van hun straf hebben uitgezeten of de toestand van hen die doodziek zijn, zonder in vrijheid te worden gesteld.
De documenten werden ook op groot scherm getoond, maar zonder enige rationele uitleg, wat voor een immense verwarring zorgde. Er zaten documenten tussen met vergunningen voor het plaatsen van txoznas (verkoopstalletjes), documenten aangaande loterijen, met loterijbriefjes uit verschillende dorpen en wijken.
26 mei 2008
De lezing van de documenten die als bewijsmateriaal moeten dienen, kende vandaag een vervolg. Het was verbijsterend te moeten vaststellen hoeveel vertaalfouten er gemaakt werden en hoe onhandig en onjuist de vertaling verliep. Naast in beslag genomen stukken, zaten er ook stukken bij uit kranten met commentaren over wat Juan Mari Olano bij persconferenties had verklaard.
27 mei 2008
Persartikels, verschenen in de krant “Gara”, werden er bij gesleurd. Artikels die verwezen naar schending van mensenrechten, die verwezen naar de vuile oorlog, die verwezen naar de folterpraktijken en naar het penitentiaire beleid interviews en verklaringen van verantwoordelijken van Gestoras pro-Amnistía: Julen Zelarain, Maite Diaz de Heredia, Josu Beaumont, Iker Zubia, Julen Larrinaga, Jagoba Terrones, Txema Olabarrieta…
Bij een document die een aanklacht formuleerde tegen folterpraktijken, dook plots de naam van magistrate Teresa Palacios op, de huidige voorzitster van het Hof. In het geval van de folterzaal tegen Igor Solana en Harriet Iragi was zij namelijk onderzoekster bij die aanklacht.
Er dient onderstreept te worden dat de wirwar van documenten het begrip en het inzicht in deze zaak sterk bemoeilijkte. Al die politieke termen, verslagen van debatten, slagzinnen in het Euskara, campagnes, onbestaande en absoluut onbekend in andere delen van Spanje en zeker bij het Hof zelf, droegen er toe bij dat de verwarring compleet was.
28 mei 2008
Zoals gevreesd, als gevolg van de te grote verwarring, kon de lezing van de documenten niet worden verder gezet: verkeerde vertalingen, onmogelijkheid om te vertalen en duizenden pagina’s die nog moesten vertaald worden. De voorzitster besliste daarop, op een twijfelachtige juridische manier, om over te stappen naar de zaak van de telefoontaps.
Bij voorgaande lezing van de documenten dient opgemerkt te worden dat de Openbare Aanklager niet de minste aandacht schonk aan wat voorgelezen werd, hij stak al zijn energie in het spelen met zijn laptop. In zoverre zelfs dat één en hetzelfde document meermaals werd voorgelezen. Toen hierop reactie kwam, antwoordde hij dat dit normaal was, omdat die documenten verwezen naar meerdere personen. Dus als er 10 namen in voorkwamen, werd het document 10 maal voorgelezen.
De zaak van de telefoontaps startte met de telefonische gesprekken die Iñaki Reta gevoerd had met andere militanten, over de organisatie van persconferenties, de organisatie van politieke akten of de organisatie van de ontvangst van de lijkkist van de overleden Etarra Ekain Ruiz