Cacheos ilegales: Psychische terreur als gevolg van willekeur
Een gunstige wind deed twee ongunstige en verontrustende berichtjes op mijn desktop belanden.
Het eerste kwam uit Frans-Baskenland (zie verder: 1. Bericht uit Iparralde),
het tweede uit Spaans-Baskenland (zie verder: 2. Bericht uit Hegoalde).
Waarover gaat het?
Tijdens het weekend voor Allerheiligen 2009 werden de bezoekers aan de gevangenis van Badajoz gefouilleerd op bevel van Madrid. In het Allerheiligenweekend zelf kwamen daar de gevangenissen van Albacete en Foncalent bij. De cipiers toonden het document met het geschreven bevel waarin stond dat: “familieleden van terroristische bendes”, gefouilleerd moesten worden bij het binnengaan en bij het buitengaan van de gevangenis.
Het weekend na Allerheiligen kregen een twintigtal politieke gevangenen geen bezoek. Iñaki Peña en zijn vrouw konden hun zoon niet zien in de gevangenis van Curtis, in het verre Galicië. De reden: ze weigerden het tweede opeenvolgende weekend gefouilleerd te worden door cipiers. Vader Peña werd zelf door de opgeroepen Guardia Civil enkele uren opgesloten wegens ‘ongehoorzaamheid aan de autoriteit’! Ze hadden er een heenreis van 500 km voor gemaakt en de vraag voor bezoek diende een maand eerder al ingediend te worden! De bezoekers van de gevangenen van “gemeenrecht” konden zonder fouilleren gewoon naar binnen en naar buiten.
Het daaropvolgende weekend van 14 november 2009 was het weer van dat. De naam van de gevangenis “Puerto III” wekt huivering bij menig Bask. Puerto III ligt in Puerto de Santa María in Cádiz en dat ligt op 1.036 km van San Sebastian verwijderd. Wie er naartoe moet rijden, heeft daar één dag voor nodig en dan drie kwartier bezoek en dan nog een dag voor de terugreis. De heen- en terugreis zijn een zekerheid. Het bezoek niet. Dat is afhankelijk van de beslissing van een gestoorde geest.
Het verhaal van een bezoekster op 14 november 2009:
“Aan de detector bij de ingang worden zelfs de sandalen gecontroleerd. Ze moeten uit. In het lokaal dat dient voor de vis à vis bezoeken staan drie mannelijke en een vrouwelijke bewaker klaar die het bevel kregen ons te checken. Wat ze willen is niet legaal. Ze weten het, maar “Madrid gaf orders” en Madrid is de baas, en zij zijn verplicht de orders uit te voeren. De vrouwelijke functionaris gebiedt me naar de aangrenzende zaal te gaan. Ze rolt mijn overhemd naar boven. Ik heb niets te verbergen, maar dat interesseert haar niet. De detectiehark gaat over mijn hele lichaam. Ze dringt er op aan dat ik mijn laarzen uitdoe. Dan beveelt ze mij mijn mouwen op te stropen. Ze betast mijn armen en zegt dat het onderzoek is afgelopen. Ze hebben hun plicht gedaan.
Ik heb de indruk dat ze mij enkel wilden vernederen. Ik vraag me af aan welke obsessie of fobie die mijnheer uit Madrid lijdt die zich ermee vermaakt de Baskische gevangenen te laten uitkleden vóór en opnieuw na een bezoek en de bezoekers te betasten. Ik laat het over aan de moderne psychiatrie, want deze ziekte is nieuw en ze was zelfs niet gekend tijdens de Francodictatuur.”
1. Bericht uit Iparralde
DERNIERE PERVERSITE DE MADRID :
La fouille à corps des familles de prisonniers politiques basques
De laatste perversiteit van Madrid
Het fouilleren van de familieleden van Baskische politieke gevangenen
Hoelang zal men de Spaanse autoriteiten nog laten betijen? Tot hoelang zullen hun methodes onbestraft blijven? Tot nu toe hebben de klachten en de aanmaningen van organisaties als UNO of Amnesty International niet het minste effect gehad. En het stilzwijgen, de leugens en de autocensuur ten aanzien van de regering door de communicatiemedia verergeren de toestand nog. Sinds begin november is er weer een arbitraire stap gezet in de vernedering en het schofferen van vrienden en familieleden van Baskische politieke gevangenen.
Iedere week vertrekken verscheidene familieleden vanuit Bayonne, Anglet of andere plaatsen in Labourd en Basse Navarre (Iparralde) om een slopende reis van 2400km heen en terug aan te vatten ten einde familieleden in de gevangenis te bezoeken. De politieke gevangen worden zo ver als mogelijk opgesloten (zowel in Spanje als in Frankrijk) om op die manier het bezoekrecht te bemoeilijken.
Nu worden zij geconfronteerd met een nieuwe bedreiging die zich sinds een maand als een olievlek aan het uitbreiden is over het hele grondgebied: een nieuw directief vanuit Madrid dat op een discriminerende manier alleen de familieleden van Baskische politieke gevangenen treft. Van af nu worden zij behandeld als delinquenten: bij ieder bezoek aan de gevangenis worden zij langdurig en op een vernederende manier gefouilleerd en betast. Soms (veelal) moeten zij zich helemaal uitkleden. Hun misdrijf is 'verwantschap'.
Het directief uit Madrid wordt door geen enkele wet ondersteund.
Voorbeeld 1
Een bezoeker die zijn compagnon Agurtzane Izarza in de gevangenis van Alicante wilde bezoeken, weigerde zich te ontkleden voor de cipiers. De vier toegesnelde Guardia Civiles hebben hem dan gedwongen zich te ontkleden door de kleren van zijn lichaam te rukken. Zij hebben uiteraard niets gevonden, want de man was voordien al door de elektronische detectiepoort gestapt, en was al een “bewerkt” met de manuele detectiestaaf.
Voorbeeld 2
Op 5 december 2009 weigerden de cipiers een mindervalide man, die Gaizka Gañan bezocht in de gevangenis van Soria, binnen te laten als hij zijn houten krukken niet afgaf. Zonder zelfs voorafgaandelijk gebruik te maken van de manuele detectiestaaf werd hij verplicht zijn broek te laten zakken, wat hij wegens zijn handicap natuurlijk zelf niet kon.
Zijn de woorden “vernedering” en “aanvallen op de waardigheid” hier overdreven?
Gevolgen
Sinds de toepassing van deze nieuwe maatregel en tot op vandaag (25 januari 2010) zijn al 200 politieke gevangenen verstoten gebleven van het bezoekrecht. Advocaten hebben al beroep aangetekend, maar de procedure duurt enorm lang en kan in Spanje oplopen tot meerdere jaren. Tot overmaat van ramp krijgen familieleden geen inzage in het betwiste document.
Les familles Gramont, Toyos et Parot pour ETXERAT, Iparralde
2. Bericht uit Hegoalde
“Wij sturen u dit bericht met de bedoeling er zo veel mogelijk ruchtbaarheid aan te geven, ongeacht welke ideologische politieke idee uw contactpersonen aanhangen. Houdt hen op de hoogte van hoe de Spaanse Grondwet wordt geïnterpreteerd, die zegt: ‘De toepassing van de rechten van de mens, op gelijke basis voor iedereen, te beschermen’.
In onderstaand overzicht zal u kunnen lezen hoe de Spaanse regering de duimschroeven nog wat harder aanspant in de vuile oorlog tegenover ons.
Wij, familieleden van Baskische politieke gevangenen, lijden nu al jaren onder onvoorstelbare en niet te vatten vernederingen, een democratische staat onwaardig.
Met deze oproep willen wij onze precaire toestand openbaar maken, want alle Spaanse communicatiemedia houden er een oorverdovende stilte op na.
Deze regering ageert vandaag op een schandalige manier tegenover ons, maar morgen kan iedereen aan de beurt komen die deze regering op de een of andere manier hindert.
Dit is onaanvaardbaar in een democratie. Stuur daarom zoveel mogelijk berichten rond om deze flagrante schending van onze rechten aan te klagen.”
Milla Esker (duizend maal dank)
Amalia (familiar de preso político vasco )
De Spaanse regering grenst aan de onwettelijkheid en stelt een wraakzucht ten toon ten aanzien van ieder thema dat verband houdt met de rechten van de Baskische politieke gevangenen en hun familie.
VIS-A-VIS: De vis a vis is voor een gevangene de enige mogelijkheid om anderhalf uur tot twee uur per maand contact te hebben met zijn familie
BEZOEKEN: Wekelijks zijn bezoeken toegestaan van maximum 40 minuten (of 2X 20 minuten) achter glas of tralies. De gesprekken worden opgenomen. Voordien moet maandelijks een lijst van 10 personen (verwanten) worden goedgekeurd door de ‘Secretaría General de Instituciones Penitenciarias’, die zonder meer, zonder motivering kunnen weigeren.
TELEFOONGEPREKKEN: Iedere gevangene heeft maandelijks recht op 8 oproepen van exact 5 minuten. Wie dit onbewust overschrijdt, mag het voor de rest van de maand (of langer) vergeten.
CORRESPONDENTIE: Alle inkomende en uitgaande post wordt gecontroleerd en gekopieerd. De correspondentie geschreven in het Euskara blijft in het beste geval 1 maand achterwege of wordt helemaal niet bezorgd (zogezegd verloren gegaan). In veel gevangenissen is de correspondentie beperkt tot 2 brieven per week.
F.I.E.S.: (Ficheros de Internos de Especial Seguimiento). Een gevangenisregime uitgedokterd door de “Dirección General de Instituciones Penitenciarias” in 1991 en met regelmaat toegepast vanaf 1996. Hoewel datFIES-regime volgens de rechtstukken “AP 5ª Madrid 503/1998” van 6 mei 1999 en “92/1999” van 28 januari 2000 niet wettelijk is, wordt het door de gevangenisadministratie nog altijd sluiks toegepast. Er zijn 5 soorten van FIES-regime, gaande van 1 tot 5 en Baskische politieke gevangenen komen altijd terecht bij 3. Tijdens de opsluiting kan er dan willekeurig een strenger regime worden opgelegd.
ORDER VAN MADRID: Wij hebben geen inzicht gekregen in de inhoud van de circulaire die fouilleren toestaat, dus is het ook bijzonder moeilijk om er beroep tegen aan te tekenen. Wij bevinden ons dus in een toestand van juridische weerloosheid
MANUELE FOUILLERING DOOR BESTASTING: Een mannelijke of vrouwelijke functionaris (naar gelang het geslacht van de bezoeker) kan met plastiek handschoenen het hele lichaam van een bezoeker (alleen Baskische) aftasten. Tot voor het uitbrengen van de circulaire volstond de elektronische fouillering, waartegen wij ons trouwens nooit hebben verzet.
ONWETTELIJKHEID: Fouillering, hoewel wettelijk, verglijdt met de nieuwe maatregel naar de onwettelijkheid (deze werkwijze staat niet in de wet). Alleen bij verdachten, kan een gemotiveerde en aan strenge voorwaarde gekopplede manuale fouillering door betasting toegestaan worden.
EEN UNIEK ORDER – DIVERSE TOEPASSINGEN: Hoewel de circulaire eenduidig is, passen de verscheidene gevangenissen de maatregen naar eigen goeddunken en vooral willekeurig toe.
MODALITEITEN: In bepaalde gevangenissen gaan ze altijd op dezelfde manier te werk. Andere spelen een spelletje en veranderen om de haverklap de procedure. Nog anderen gaan selectief te werk. Er zijn gevangenissen waar iedereen op het vernederende gebeuren kan toekijken en er zijn gevangenissen waar de bezoeker een document ter goedkeuring moet worden ondertekend. Als dat niet gebeurt, geen bezoek.
TOEVAL?: Wij moeten rekening houden met de context wanneer dit nieuwe pestmiddel werd ingevoerd. De voorbije zomer werd de foto-oorlog ingevoerd, met de daaropvolgende dreiging om Etxerat te verbieden en nu de betasting. Het objectief is duidelijk: de cohesie tussen familieleden, verenigd in Etxerat, breken.
De Spaanse democraten hebben waarschijnlijk nog nooit gehoord van het woord “waardigheid”. Er bestaat nochtans een ultrarechtse organisatie, die aanstuurt op nog strengere en meer vernederende maatregelen, en die zichzelf ‘Dignidad (waardigheid) y Justicia’ noemt.
De gezagsgetrouwe communicatiemedia zijn medeplichtig. Waarom verzwijgen zij dat een baby van 21 maanden en een mindervalide persoon de vernedering van een manuele betasting moesten ondergaan. Of er sprake was geilende toekijkende Guardia Civiles of niet, doet geen afbreuk aan deze mensonterende omstandigheden.