Cardinales - Τα απόλυτα αριθμητικά
§1
Del 0 hasta 10.
Los numerales cardinales son los siguientes:
ένα
δύο
τρεις, τρεις, τρία
τέσσερις, τέσσερις, τέσσερα
πέντε
έξι
επτά, εφτά
οκτώ, οχτώ
εννιά, εννέα
δέκα
En el apartado Cuadro resumen podemos ver una tabla completa de los numerales.
Los numerales cardinales muestran una determinada multitud de personas, animales o cosas.
Βλέπω τρεις άντρες. = Veo a tres hombres.
Είναι πέντε γυναίκες. = Son cinco mujeres.
Έχω δύο παιδιά. = Tengo dos hijos.
Cuando funcionan como simples números, van determinados por el artículo determinado neutro en singular (menos frecuentemente con el masculino) o bien con el sustantivo αριθμός. En este caso, si se trata de numerales que se declinan, se utiliza el género neutro.
To τρία ≈ El tres.
Ο αριθμός τέσσερα ≈ El número cuatro.
Το πέντε ≈ El cinco.
Ο τρία είναι ο τυχερός μου αριθμός ≈ El tres es mi número de la suerte,
Para el 0 se utiliza la palabra (το) μηδέν.
Cuando contamos utilizamos el género neutro del cardenal: ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε, ...
Se utilizan como pronombres o como adjetivos.
Θέλω πέντε.
Είμαστε πέντε άτομα.
Los adjetivos numerales deben concordar siempre con el sustantivo al que determinan (en caso, número y género).
Ejemplos:
Είμαστε τέσσερα άτομα. ≈ Somos cuatro personas.
Έχω τρία καναρίνια και δύο περιστέρια. ≈ Tengo tres canarios y dos palomas.
Ο Κώστας έχει τέσσερα παιδιά. ≈ Kostas tiene cuatro hijos.
Ο Γιάννης έχει τέσσερις κόρες και τρεις γιους. ≈ Giannis tiene cuatro hijas y tres hijos
Θέλω μια σοκολάτα. ≈ Quiero un chocolate.
Δέκα πλην δέκα ίσον μηδέν. ≈ 10 menos 10 igual a cero
§2
Más cosas
Cuando tienen su función adjetival los numerales cardinales se comportan como los adjetivos y por lo tanto los que se declinan concuerdan en género y número con el sustantivo al que determinan o con el sujeto, si ocupan la posición del atributo.
Η παρέα είχε τρεις κοπέλες και τέσσερα αγόρια = La cuadrilla tenía tres chicas y cuatro chicos
Por otro lado estos numerales pueden comportarse como adjetivos sustantivados, conservando el género, el número y el caso (los que se declinan) o bien llevando el artículo determinado. Pueden acompañarse cuando así lo requiere el significado del artículo determinado de adverbios y de pronombres demostrativos indefinidos interrogativos o personales.
Ζήτησα δύο κορίτσια αλλά ήρθε μόνο μία = Busqué dos chicas pero ha venido solamente una.
Πρέπει να γνωρίσεις αυτούς τους τρεις! = Tienes que conocer a éstos tres.
Χρειάζομαι δυο εργάτες αλλά έχω μόνο έναν. = Necesito dos obreros pero solamente tengo uno.
Los tipos μία, μίαν y δύο se utilizan para dar mayor énfasis, mientras que los μια, μιαν y δυο se usan en un discurso más relajado.
Έχουμε μόνο μία μητέρα, αλλά δεν έχουμε μια μόνο θεία.
Τα γράμματα φτάνουν δυο δυο.
Los números επτά (εφτά), οκτώ (οχτώ) y sus derivados, así como los compuestos que incluyen a éstos números, presentan tipos con πτ y κτ (επτά, οκτώ) y tipos con φτ και χτ (εφτά, οχτώ). Los primeros se utilizan en estilo neutro mientras que los segundos en estilo familiar.
Οι σοφοί της αρχαιότητος ήταν επτά.
Σε παρακαλώ, δώσε του οχτακόσια τριάντα τρία ευρώ.
Lo mismo ocurre con las parejas de εννέα y εννιά, de ένδεκα y έντεκα, y de δεκαέξι y δεκάξι.
Los εννέα/εννιά και εννιακόσιοι, -ες, -α se escriben con νν. El número ενενήντα con una ν.
Los cardinales de 11 a 20 se escriben con una palabra.
11 = ένδεκα
13 = δεκατρία
19 = δεκαεννιά
20 = είκοσι
A partir del 21 en adelante, las unidades, las decenas, las centenas, etc. se escriben con varias palabras.
21 = είκοσι ένα.
321 = τριακόσια είκοσι ένα.
1813 = χίλια οκτακόσια δεκατρία
1821 = χίλια οκτακόσια είκοσι ένα.
2014 = δύο χιλιάδες δεκατέσσερα.
3021 = τρεις χιλιάδες είκοσι ένα.
1953 = χίλια εννιακόσια πενήντα τρία.
Para las centenas, en el discurso oral se utilizan unos tipos con la ausencia del ι: διακόσοι, τριακόσοι, ...
Algunos a la hora de declinarse trasladan su acento de la esdrújula a la penúltima sílaba:
δέκατου / δεκάτου αιώνα, ...
A menudo escribimos los cardinales con números árabes seguidos de una terminación:
ο 20ός αιώνας / του 20ού αιώνα = el siglo XX / del siglo XX
§3
Declinación.
Se declinan los:
ένας, μία / μια, ένα "uno" en singular
τρεις, τρία "tres" en plural.
τέσσερις, τέσσερα "cuatro" en plural.
todos los que se acaban en 1,3 o 4
las centenas 200 - 1000
el cardinal 1000
los miles 2000 - 999.000
los millones 1.000.000 - 999.000.000
Las decenas no se declinan.
Los cardinales (απόλυτα αριθμητικά) del 200 hasta 1000 tienen tres géneros y se declinan solamente en plural según el adjetivo πλούσιος;
διακόσι-οι, διακόσι-ες, διακόσι-α.
πεντακόσ-οι, πεντακόσ-ες, πεντακόσ-α.
El 100 no se declina. Cuando le sigue otro numeral toma al final un ν:
εκατό άντρες, γυναίκες, παιδιά
εκατόν δύο άντρες, γυναίκες, παιδιά
Los cardinales que se declinan, también se declinan cuando son parte de un número mayor.
1204 οι χίλιοι εκατόν τέσσερις άνδρες, οι χίλιες εκατόν τέσσερις γυναίκες, τα χίλια εκατόν τέσσερα παιδιά.
των χιλίων εκατόν τεσσάρων ανδρών, των χιλίων εκατόν τεσσάρων γυναικών, των χιλίων εκατόν τεσσάρων παιδιών,
τους χίλιους εκατόν τέσσερις άνδρες, τις χίλιες εκατόν τέσσερις γυναίκες, τα χίλια εκατόν τέσσερα παιδιά
El cardinal χίλιοι, χίλιες, χίλια se declina como el adjetivo διακόσιοι, διακόσιες, διακόσια.
Después del 1999 sigue el numeral χιλιάδες (miles). Se declina por igual en los 3 géneros.
χιλιάδες, χιλιάδων, χιλιάδες.
Después del 1.999.999 sigue el numeral εκατομμύρια (miles). Se declina por igual en los 3 géneros.
εκατομμύρια, εκατομμυρίων, εκατομμύρια.
§4
Cuadros de declinación:
§5.
Ejemplos:
100 εκατό άντρες / εκατό γυναίκες / εκατό παιδιά
101 εκατόν ένας άντρες /εκατόν μία γυναίκες / εκατόν ένα παιδιά
102 εκατό(ν) δύο άντρες, γυναίκες ή παιδιά
103 εκατόν τρεις άντρες ή γυναίκες, εκατόν τρία παιδιά
104 εκατόν τέσσερις άντρες ή γυναίκες, εκατόν τέσσερα παιδιά
105 εκατόν πέντε άντρες, γυναίκες ή παιδιά
106 εκατόν έξι άντρες, γυναίκες ή παιδιά
107 εκατόν επτά (εφτά) άντρες, γυναίκες ή παιδιά
108 εκατόν οκτώ (οχτώ) άντρες, γυναίκες ή παιδιά
109 εκατόν εννέα (εννιά) άντρες, γυναίκες ή παιδιά
110 εκατόν δέκα άντρες, γυναίκες ή παιδιά
111 εκατόν έντεκα άντρες, γυναίκες ή παιδιά
112 εκατόν δώδεκα άντρες, γυναίκες ή παιδιά
113 εκατόν δεκατρείς άντρες / εκατόν δεκατρείς γυναίκες / εκατόν δεκατρία παιδιά
113 εκατόν δεκατέσσερις άντρες / εκατόν δεκατέσσερις γυναίκες / εκατόν δεκατέσσερα παιδιά
115 εκατόν δεκαπέντε άντρες / εκατόν δεκαπέντε γυναίκες / εκατόν δεκαπέντε παιδιά
[...]
200 διακόσιοι, -ες, -α / διακόσιοι άντρες / διακόσιες γυναίκες / διακόσια παιδιά
300 τριακόσιοι, -ες, -α
400 τετρακόσιοι, -ες,- α
500 πεντακόσιοι, -ες, -α
600 εξακόσιοι, -ες, -α
700 επτακόσιοι, -ες, -α (εφτακόσιοι, -ες, -α)
800 οκτακόσιοι, -ες, -α (οχτακόσιοι, -ες, -α)
900 εννιακόσιοι, -ες, -α
1000 χίλιοι, -ες, -α / χίλιοι άντρες / χίλιες γυναίκες / χίλια παιδιά
1204 χίλιοι εκατόν τέσσερις άνδρες, χίλιες εκατόν τέσσερις γυναίκες, χίλια εκατόν τέσσερα παιδιά,
1100 χίλιοι εκατό άντρες / χίλιες εκατό γυναίκες / χίλια εκατό παιδιά
1101 χίλιοι εκατόν ένας άντρες /εκατόν μία γυναίκες / εκατόν ένα παιδιά
1102 χίλιοι εκατό(ν) δύο άντρες, γυναίκες ή παιδιά
1112 χίλιοι εκατόν δώδεκα άντρες, γυναίκες ή παιδιά
1113 χίλιοι εκατόν δεκατρείς άντρες / εκατόν δεκατρείς γυναίκες / εκατόν δεκατρία παιδιά
[...]
1200 χίλιοι διακόσιοι, -ες, -α / χίλιοι διακόσιοι άντρες / διακόσιες γυναίκες / διακόσια παιδιά
1300 χίλιοι τριακόσιοι, -ες, -α
1400 τετρακόσιοι, -ες,- α
1900 χίλιοι εννιακόσιοι, -ες, -α
1983 χίλιοι εννιακόσιοι ογδόντα τρεις άντρες / χίλιες εννιακόσιες ογδόντα τρεις γυναίκες / χίλια εννιακόσια ογδόντα τρία παιδιά
2000 δύο χιλιάδες άντρες / γυναίκες / παιδιά
3000 τρεις χιλιάδες άντρες / γυναίκες / παιδιά
4000 τέσσερις χιλιάδες άντρες / γυναίκες / παιδιά
5000 πέντε χιλιάδες άντρες / γυναίκες / παιδιά
3.000.000 τρια εκατομμύρια άντρες / γυναίκες / παιδιά
4.000.000 τέσσερα εκατομμύρια άντρες / γυναίκες / παιδιά
100.000.000 εκατό εκατομμύρια άρρωστοι/ μάσκες / τεστ
4.234.983 τέσσερα εκατομμύρια, διακόσιες τριάντα τέσσερις χιλιάδες, εννιακόσιοι ογδόντα τρεις άντρες / τέσσερα εκατομμύρια, διακόσιες τριάντα τέσσερις χιλιάδες, εννιακόσιες ογδόντα τρεις γυναίκες / τέσσερα εκατομμύρια, διακόσιες τριάντα τέσσερις χιλιάδες, εννιακόσια ογδόντα τρία παιδιά
+ Ejemplos:
Το σχολείο έχει τετρακόσιους μαθητές. ≈ La escuela tiene cuatrocientos estudiantes.
Ο χρόνος έχει τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες. ≈ El año tiene trescientos sesenta y cinco días.
Το πεντακόσια δώδεκα είναι ο αγαπημένος μου αριθμός. ≈ El quinientos doce es mi número favorito.
Στο χωριό μου μένουν τριακόσια πενήντα άτομα. ≈ Hay trescientas cincuenta personas en mi pueblo.
Είναι επτακόσιοι άντρες, εξακόσιες σαράντα τέσσερις γυναίκες και διακόσια δέκα τρία παιδιά. ≈ Hay setecientos hombres, seiscientas cuarenta y cuatro mujeres y doscientos trece niños.
Χρειάζονται εκατόν τέσσερις άντρες. ≈ Se necesitan ciento cuatro hombres.
Είναι τριακόσιες δεκατέσσερις γυναίκες. ≈ Hay trescientas catorce mujeres.
Στη συναυλία είχε τρεις χιλιάδες κοπέλες και τέσσερις χιλιάδες αγόρια.