Titanic

De Titanic

(*)

De Titanic was een van de grootste schepen uit de scheepvaartgeschiedenis. Het is bekend en zelfs legendarisch geworden doordat het meteen tijdens zijn eerste tocht over de Atlantische Oceaan tegen een ijsberg voer en daarna zonk, waarbij een groot deel van de opvarenden omkwam. Het schip werd juist onzinkbaar genoemd omdat er dubbele wanden en tussenschotten in zaten.

Het schip was gebouwd in Belfast en te water gelaten op 31 mei 1911. De Titanic woog 41 722 ton, had een lengte van zo’n 270 m, een breedte van 28 m, een hoogte van 53 m en een diepgang (onder het water) van 10,5 m.

Gezonken

Het schip was op haar maidentrip (allereerste reis) onderweg van de Britse havenplaats Southampton naar de stad New York. Op 14 april 1912 nam de uitkijk Frederick Fleet in het kraaiennest een ijsberg waar, maar hij moest drie keer waarschuwen voordat er werd gereageerd. Met 22,5 knopen per uur (zo’n 42 km per uur) voer de Titanic op de ijsberg, slechts 37 seconden nadat de bemanning hem had opgemerkt. Men probeerde het schip weg te draaien van de ijsberg maar het was te laat: de Titanic zou ruim twee uur later na de aanvaring met de ijsberg zinken op 15 april. Het lot wil, dat als de Titanic niet was gaan draaien en de ijsberg vol had geramd, het schip waarschijnlijk niet was gezonken. De ijsberg scheurde de boot over een groot deel open langs de zijkant, waardoor het ‘onzinkbare’ schip toch zonk.

De 16 compartimenten (afdelingen) waaruit het schip bestond waren gescheiden door waterdichte schotten, maar alleen onder de waterlijn. De ijsberg scheurde de scheepswand onder de zeespiegel over een lengte van 100 meter open. Vanaf de boeg tot ongeveer halverwege. Bij het ontwerp van de Titanic was men ervan uitgegaan, dat het schip nog zou blijven drijven, als er vier compartimenten waren volgelopen met water. Maar door de lengte van de scheur liepen er zes vol. Daardoor ging het schip voorover hellen en kwamen dus ook de ruimtes, die niet door waterdichte schotten gescheiden waren, onder water.

Binnen tweeënhalf uur lag het schip op de bodem van de Atlantische Oceaan. Circa 1500 personen van de 2200 die aan boord waren (passagiers en bemanning) kwamen om het leven bij wat één van de grootste scheepsrampen ooit was. Ook waren er te weinig reddingssloepen. Van veel van de mensen die nog aan boord waren is nooit meer iets teruggevonden. Dit geldt ook voor de kapitein, Edward Smith, die na de ramp wel heel bekend is geworden. Dankzij de radiotelegrafie konden andere schepen gewaarschuwd worden voor hulp. Ongeveer 700 mensen werden gered.

(**)

Het wrak ontdekt

Pas in 1985, dus 73 jaar na de ramp, is het wrak van het schip op de zeebodem ontdekt door Robert Ballard. Ze kwamen er toen ook achter dat het schip tijdens het zinken in tweeën is gebroken.

Het wrak ligt op zo'n 3800 meter diepte en is daarom moeilijk te bereiken. Dat is alleen met speciale duikboten te doen. Het wrak wordt als het ware opgegeten door bacteriën en zal op den duur helemaal verdwenen zijn. Ballard dook een tweede keer met de Alvin. De boeg van de Titanic bleek tamelijk heel. De achtersteven is als het ware in elkaar gezakt. De beide delen lagen zo'n 600 meter uit elkaar. Ze vonden nog zaken als kroonluchters (verlichting), borden, spiegels en houten panelen aan de wanden. Ruim 5000 onderdelen zijn er weer naar boven gehaald.

Naast de onderzoeksexpedities zijn er ook toeristische duiken naar het wrak geweest. Zo waren er sinds 2021 excursies naar het wrak met een kleine onderzeeër de Titan van de reisorganisatie Ocean Gate. Deze verongelukte op 18 juni 2023 waarschijnlijk als gevolg van een implosie. De 5 inzittenden kwamen hierbij om het leven.

(***)

Verfilmingen

Er zijn in de loop van de tijd allerlei speelfilms gemaakt over de ondergang van het schip. De eerste, Saved from the Titanic, werd al gemaakt in het jaar van de ramp zelf, 1912 dus. Een andere bekende verfilming is A Night to Remember (1958) van William MacQuitty, die op zijn beurt was gebaseerd op een boek van Walter Lord. Maar veruit de bekendste verfilming is die van James Cameron uit 1997, Titanic. Daarin spelen Leonardo Di Caprio en Kate Winslet de hoofdrol.

Herdenking

Op 15 mei 2012 was het precies 100 jaar geleden dat dit schip zonk. Er werden allerlei speciale dingen gedaan om de ramp te herdenken. Zo werd onder andere de hele route die de Titanic had moeten afleggen opnieuw gevaren.