Grote witte haai

Grote witte haai

(*)

De grote witte haai wordt ook wel mensenhaai of de witte dood genoemd. Hij is ’s werelds grootste roofvis. Ze zijn vooral bekend door de film Jaws. Hier worden ze neergezet als mensetende haaien. Maar in de werkelijkheid vallen ze bijna nooit mensen aan.
Er zijn minder dan 100 gevallen bekend waar een grote witte haai een mens aanvalt. Toch zijn het bijzondere dieren die er behoorlijk eng uitzien. Je kunt ze vinden in de oceanen over de gehele wereld waar ze voornamelijk in kustwateren voorkomen. In de omgeving van Antarctica komen ze alleen niet voor.

Het uiterlijk en de leeftijd van de grote witte haai

Grote witte haaien hebben een spitse snuit, een grijze huid met een witte onderkant. De grote witte haai heeft een krachtige staartvin waarmee ze zichzelf met een snelheid van 56 kilometer per uur kunnen voortstuwen. Daarnaast hebben ze borstvinnen en een rugvin die hun helpen om te sturen en te duiken. De haai heeft tot 300 gekartelde, driehoekige tanden. Deze staan in 5 rijen en zijn ongeveer 4 tot 6 centimeter lang. Hij vervangt de tanden regelmatig om er zo voor te zorgen dat ze altijd kunnen blijven jagen. In totaal kunnen er in hun hele leven maar liefst 200.000 tanden groeien.
Uit onderzoek is gebleken dat ze maar liefst 70 jaar oud kunnen worden.
De grootst gemeten grote witte haai is 7 meter. Gemiddeld schommelt hun lengte rond de 4,5 meter.

Aanvallen en springen

Hoewel de dieren dus eigenlijk geen mensen aanvallen, is het met boten wel anders. Kleine boten tot 10 meter worden regelmatig gebeten. En rubberboten van kleiner formaat overleven de aanval niet altijd. Naast het bijten zijn er ook verhalen dat mensen overboord gestoten worden en komt het wel eens voor dat een haai in de boot springt. Ze kunnen ongeveer 3 meter in de lucht springen wat genoeg is voor de meeste kleine boten. Wat hier precies de reden voor is durven we niet te zeggen. Men vermoedt dat het komt doordat ze denken dat dit een prooi is.

Wat eet een grote witte haai?

De grote witte haai is een carnivoor of vleeseter waar veel mensen en dieren bang voor zijn. Dit is ook niet zo gek aangezien het een gevaarlijk dier is voor eigenlijk alles wat in het water ligt. Toch bestaat hun voedsel niet uit mensen en hoeven we hier over het algemeen ook niet heel erg bang voor te zijn. Ze eten voornamelijk zeehonden, zeeleeuwen, bruinvissen, dolfijnen en kleinere walvissen. De haaien hebben een slecht gezichtsvermogen en zijn dus echt afhankelijk van hun andere zintuigen. Voornamelijk de geur en de trillingen in het water helpen om hun prooi te vinden. Zodra ze weten waar het eten is vallen ze met grote snelheid aan zodat het dier geen schijn van kans heeft.

(**)

Bedreigingen

Aangezien de grote witte haai de grootste roofvis ter wereld is, hoeft het niet heel bang te zijn voor andere dieren. De grootste bedreiging is vooral de mens. Er wordt regelmatig op de dieren gejaagd. Voor vissers is het een trofee om deze dieren te vangen en voor anderen zijn de kaken, tanden en vinnen erg populair.

De voortplanting

Net als bij veel andere haaiensoorten baren de vrouwelijke grote witte haaien levende jongen. Om de twee à drie jaar krijgt de vrouwelijke haai een nieuw nest.

Zodra de bevruchting plaats vindt duurt het ongeveer 12 tot 18 maanden voordat ze de jongen uitwerpt. Dit wordt meestal gedaan in de buurt van warme kustgebieden. Hier hebben de jongen een veilige omgeving om op te groeien.

(***)

Opgroeien jongen grote witte haai

Vanaf de geboorte kunnen de jongen al jagen. Maar zelfs daarvoor zijn ze al volop actief. Zo eten haaienembryo’s kleinere en zwakkere broers en zussen op in de baarmoeder. Hoewel dit best erg eng klinkt zorgt dit er wel voor dat alleen de sterkste dieren geboren worden. En deze hebben dan gelijk ook de grootste overlevingskans. Ook bij volwassenen gaat het er niet altijd even netjes aan toe. Ze zijn geen sociale dieren en zullen andere haaien dan ook aanvallen. Vooral kleinere haaien worden als maaltijd gezien. Het blijft dus niet alleen bij aanvallen, zodra het nodig is zullen ze ook van hun eigen soort eten.