Martin Luther King

Martin Luther King

(*)

Ik heb een droom.

‘I have a dream’. Misschien heb je deze uitspraak wel eens gehoord. Het komt van dominee Martin Luther King. In 1963 houdt hij een beroemde toespraak in Washington, de hoofdstad van Amerika. King droomt dat het in zijn land ooit mogelijk moet zijn dat blanke en zwarte mensen gelijkwaardig en in harmonie kunnen samenleven.
Die droom is in het zuiden van Amerika nog ver weg. Hier groeit Martin Luther King op. De zwarte bevolking leeft er in de zuidelijke staten gescheiden van de blanke bevolking. Bordjes geven aan of er blanke mensen naar binnen mogen, of zwarte mensen. Cafés zijn gescheiden, wachtkamers, zelfs toiletten. In de bus mogen zwarte mensen alleen achterin zitten, de voorste plekken zijn gereserveerd voor blanke mensen.

Rosa Parks

Martin Luther King is hier heel kwaad over. En hij is niet de enige. In 1955 is deze Rosa Parks na haar werkdag op weg naar huis. Ze gaat zitten op een stoel die alleen voor blanken is gereserveerd. Ze weigert op te staan voor een blanke man en wordt daarom zelfs gearresteerd. Martin Luther King hoort van Rosa Parks en roept alle zwarte mensen op om niet meer de bus te nemen zolang daar gescheiden plaatsen zijn. Het wordt het begin van langdurige protesten. De strijd voor gelijke rechten is begonnen. Martin Luther King wil wel dat de strijd waardig en respectvol wordt gestreden. Hij roept op een geweldloze strijd te voeren. Blijf rustig en kalm. Verweer je niet. Je hebt net zoveel recht als blanke mensen.

Geweldloze protesten

Dominee King organiseert massale protestmarsen, waarbij ze bijvoorbeeld allemaal gaan zitten op de openbare weg. En als ze je het recht niet geven om te stemmen, dan ga je dat halen. En als het protest dan met harde hand wordt neergeslagen, geen geweld terug doen. Sla niet terug. Dan toon je nog beter aan dat je in je recht staat. Dat je vrij bent. King wordt vaak gearresteerd, maar vindt dat door zijn arrestatie alleen maar duidelijker wordt dat de regels oneerlijk zijn.

Martin Luther King inspireert duizenden mensen met zijn manier van protesteren. Zo trekken er 200.000 mensen naar de hoofdstad waar ze naar zijn beroemd geworden toespraak luisteren. De mars op Washington verloopt vreedzaam, maar de geweldloze strijd om vrijheid en gelijke rechten duurt voor veel mensen te lang.

Er wordt tóch geplunderd en brand gesticht door zwarte demonstranten. Geweldloos protesteren is voor sommigen te moeilijk. King houdt het bij woorden. Een vreedzame protestmars in het zuiden wordt hardhandig neergeslagen en het gewelddadige optreden van de politie wordt in het hele land afgekeurd. Een paar dagen later maakt de Amerikaanse president bekend dat de rassenscheiding wordt afgeschaft en zwarte Amerikanen krijgen in het hele land dezelfde rechten als de blanke. De beroemde droom is een stuk dichterbij en de woorden van Martin Luther King worden overal herinnerd.

Vermoord

Maar King maakt dat zelf niet lang mee. King zegt het beloofde land te zien in zijn laatste toespraak. En het lijkt wel of hij zijn dood voelt aankomen. Want op 4 april 1968 wordt hij in Memphis doodgeschoten. De geweldloze dominee komt door geweld om het leven. Toch zullen we zijn woorden en zijn droom altijd herinneren.

Wist je dat?

(**)

• King’s geboortenaam was Michael en niet Martin.

De legendarische Amerikaanse burgerrechtenleider kwam op 15 januari 1929 in Atlanta ter wereld als Michael King Jr. In 1934 reisde zijn vader, een pastoor, naar Duitsland waar hij geïnspireerd raakte door de Protestantse Reformatieleider Maarten Luther. King Sr besloot zijn naam te veranderen, net als dat van zijn 5-jarige zoon.

• Hij ging naar de universiteit op zijn vijftiende.

De jonge Martin Luther King was een uitblinker op studiegebied en mocht de derde en zesde klas van de middelbare school overslaan. Al op 15-jarige leeftijd belandde hij op Morehouse College (een college is een twee jaar durende bacheloropleiding). In juni 1948 slaagde hij voor zijn doctoraatsexamen sociologie.

(***)

• King ontving een doctoraat in theologie.

Na zijn bachelor sociologie vertrok King naar de Theological Seminary in Chester, Pennsylvania. Bolleboos Martin behaalde op 5 juni 1955 de graad van doctor in de filosofie.

• King zat 29 keer in de cel.

Volgens het King Center zat de burgerrechtenleider tijdens zijn loopbaan bijna dertig keer in de cel. Regelmatig werd hij in de boeien geslagen voor ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’.

• De familie King gelooft in een complot.

James Earl Ray gaf toe King te hebben vermoord, maar trok later zijn bekentenis weer in. King’s zoon Dexter ontmoette Ray in 1997 en vroeg de zaak te heropenen. Ook zijn weduwe Coretta geloofde niet dat Ray de moord had gepleegd. Het zou een complot zijn van de maffia en de overheid. In 1999 besliste een jury uit Memphis dat de moord inderdaad het resultaat was van een complot waarbij Ray ten onrechte de schuld in de schoenen was geschoven. Maar een onderzoek van het Amerikaanse Ministerie van Justitie uit 2000 concludeerde juist dat er geen bewijs was voor een samenzwering.