Napoleon Bonaparte

Napoleon

(*)

Napoleon is dood en … toch hebben we met hem in ons dagelijkse leven nog heel wat te maken. Vandaag de dag vinden we het allemaal normaal dat we een voornaam en een familienaam hebben.
Maar weet je wie hiervoor gezorgd heeft? Dat was Napoleon. Dankzij Napoleon werd het officieel verplicht om een achternaam op te geven bij de burgerlijke stand. Dit deed hij in alle landen die hij veroverd had.

Wie is Napoleon?
Napoleon Bonaparte werd geboren op 15 augustus 1769 in Ajaccio op het eiland Corsica. De ouders van Napoleon sloten zich aan bij de Franse regering op Corsica en daardoor kon de vader van Napoleon een studiebeurs voor Napoleon krijgen in Frankrijk. Napoleon ging naar de militaire school in Parijs en daar studeert hij af als luitenant. Napoleon was een buitengewoon goede leerling, hij was goed in wiskunde en hield van geschiedenis en aardrijkskunde. Hij had een erg goed geheugen. Napoleon was heel slim en ook enorm eerzuchtig.
De meeste mensen zeggen dat Napoleon klein was. Dat is eigenlijk niet waar. Napoleon was 167 centimeter groot. Voor ons in België in deze tijd is dat eerder klein. De gemiddelde Fransman in Napoleons tijd was echter maar 1,64 meter. Dus eigenlijk was hij groter dan gemiddeld!
En waar komt deze leugen dan vandaan? Engeland was ten tijde van Napoleon  de grote vijand van Frankrijk. De Engelsen zeiden dat hij een klein ventje was om hem te beledigen.

Franse revolutie
In 1789 breekt de Franse revolutie uit. Op dat moment is er in Frankrijk een tijd van grote onrust en geweld. De ene groep Fransen vecht tegen de andere. De Franse koning, Lodewijk XVI wordt in 1793 zelfs onthoofd onder de guillotine.

Napoleon aan de macht
Engelse troepen maken gebruik van die onrust en vallen Frankrijk binnen. Ze krijgen Franse steden in handen, zoals Toulon. Frankrijk lijkt verslagen. Maar Napoleon, een officier in het Franse leger, lukt het om de Engelsen uit Toulon te verjagen. De jonge Napoleon wordt beroemd! En hij wordt generaal. Als generaal van het leger trekt hij met de troepen naar Italië en behaalt daar overwinningen. Napoleon gaat met zijn leger ook naar Oostenrijk. Stukken van Oostenrijk komen nu in handen van Frankrijk. Heel Frankrijk is trots op Napoleon. Maar hij wil méér! In Frankrijk is er nu orde en rust. Napoleon maakt allerlei nieuwe wetten. In de Notre-Dame, de belangrijkste kerk van Parijs, kroont hij zichzelf en zijn eerste vrouw Joséphine tot keizer en keizerin van Frankrijk in 1804. Als alleenheerser heeft hij nu alle macht in handen.
Napoleon voert veel oorlogen. Oostenrijk wordt uitgeschakeld, Pruisen wordt verslagen. Spanje en Portugal komen onder zijn macht. Voor Napoleon is het nog niet genoeg. Hij wil heel Europa veroveren.

(**)

Het begin van het einde en de slag van Waterloo
De Franse legers trekken op door Duitsland en Polen richting Moskou, de hoofdstad van Rusland. Maar de Russische troepen vechten niet, ze trekken zich terug. De Fransen bereiken Moskou. Ook hier trekken de Russen weg. De Russen steken hun eigen stad zelfs in brand. Dan wordt het winter. En de Russen weten hoe ijzig koud het dan kan zijn.

De Fransen zijn daar niet op voorbereid. Hun kleren zijn te dun. Geweren en kanonnen doen het niet meer. Ze moeten wel terugtrekken. Honderdduizenden Franse soldaten sneuvelen.

Napoleon begrijpt dat de grote landen van Europa plannen maken om hem voorgoed te verslaan. Een paar jaar later gebeurt dat ook. Het leger van de Engelsen en de Pruisen verzamelen zich in de Zuidelijke Nederlanden.

Napoleon wacht niet tot ze optrekken naar Parijs. Hij trekt met een groot Frans leger naar de Zuidelijke Nederlanden. Vlakbij Brussel, op de uitgestrekte velden bij Waterloo, vindt de grote slag plaats. Het geluk is niet langer met Napoleon. In 1815 wordt hij in Waterloo volledig verslagen. Napoleon wordt gevangen genomen en wordt verbannen. Hij moet zijn verdere leven doorbrengen op een eilandje, heel ver weg.

Op 5 mei 1821 stierf Napoleon Bonaparte op het eiland Sint-Helena, hij was toen 51 jaar oud.

(***)

Wist je dat?

• Napoleon heeft een roman geschreven. Zoals veel Fransen was Napoleon een echte romanticus. In 1795 schreef hij een roman van 17 pagina’s. De titel is Clisson et Eugénie. Het gaat over een legerofficier die in een badhuis zijn droommeisje, Eugénie Désirée Clary, tegenkomt. Het stelletje trouwt, maar de soldaat moet naar het front. Daar hoort de jonge held dat zijn vrouw een affaire begint met een goede vriend.

• Napoleon stond aan de wieg van het conservenblik. Toen Napoleons troepen Rusland binnenvielen, pasten de Russen hun tactiek van ‘verschroeide aarde’ toe. Dit betekende dat de Russen steden en landbouwgrond in brand staken. Hierdoor bleef er geen eten over voor de Fransen en stierven honderdduizenden soldaten van de honger. Om dit te verhelpen loofde Napoleon een geldprijs van 12.000 Franse frank uit voor wie een oplossing vond. Een banketbakker bedacht in 1809 een manier om gekookt voedsel in een luchtdichte glazen pot te bewaren. Dit was de basis voor het latere conservenblik dat we nu nog steeds kennen.

• Napoleon speelde vals met kaarten. Napoleon boekte op het slagveld vele overwinningen. In de periode dat Napoleon verbannen was naar Elba, doodde hij zijn tijd met kaartspelletjes. En ook daarmee won hij. Alleen kwam dat niet door zijn briljante tactieken, maar doordat hij steevast vals speelde. Soms gooide hij gewoon zijn kaarten op tafel en griste al het geld weg en stopte het in zijn zakken. De volgende dag gaf hij het weer terug aan zijn medespelers om ’s avonds weer opnieuw te gaan spelen.