Planeten

Om de tekst te beluisteren...

Planeten-met-ezelsbruggetje.mp3

Tekst: Planeten

Planeten en dwergplaneten

Een planeet is een hemellichaam dat in een min of meer cirkelvormige baan rond een ster (zoals onze zon) beweegt. In ons eigen zonnestelsel zijn momenteel acht planeten bekend: Mercurius, Venus, de aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Pluto behoort niet 'meer' tot de planeten, maar is een dwergplaneet.

Een dwergplaneet is een planeetachtig hemellichaam. Een dwergplaneet is dus eigenlijk een ‘te kleine’ planeet. Enkele dwergplaneten in ons zonnestelsel zijn Pluto, Eris en Ceres.

 

In ons zonnestelsel zijn er 8 planeten.

Met het zonnestelsel bedoelen we de zon en de planeten en natuurlijk ook de manen die om de meeste planeten draaien.
Het dichtst bij de zon ontstonden de planeten die vooral uit steen bestaan, zoals Mercurius, Venus, de Aarde en Mars.
De planeten die daarna komen, Jupiter, Uranus, en Neptunus bestaan uit gas. Het zijn grote gasbollen.

Mercurius

Mercurius ligt het dichtst bij de zon. Tegen de middag is het daar ook heter dan een oven met een temperatuur van 350 graden Celsius. Maar ‘s nachts is het er ijskoud, ongeveer -200 °C. Vier miljard jaar geleden had Mercurius een geweldige natuurramp. De planeet kwam in botsing met een reusachtige ruimtesteen van misschien wel 150 kilometer groot, die een reusachtig gat in de korst sloeg.

Venus

Venus is de heetste planeet. Het is daar rond de 480 graden. Mercurius ligt wel dichterbij de zon maar Venus is bedekt met een dikke laag wolken zodat de warmte niet ontsnapt. Door dit wolkendek is Venus vanaf de aarde ook vaak goed te zien, omdat het wolkendek veel licht weerkaatst. Venus ligt 108 miljoen kilometer van de zon af, heeft geen manen en is ongeveer net zo groot als de aarde.

Aarde

De aarde is de enige planeet in het zonnestelsel met lucht, oceanen en leven. Het oppervlak van onze aarde bestaat het meest uit water. Niemand weet precies hoeveel mensen op aarde wonen. Dat komt omdat er iedere dag baby’s worden geboren en ook iedere dag weer mensen sterven. Hoeveel mensen er ongeveer op aarde zijn, dat weten ze wel. Het zijn er ongeveer 8 miljard. Op aarde zijn 7 werelddelen. Namelijk Europa, Azië, Afrika, Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Antarctica en Oceanië. Onze aarde heeft 1 maan. De Romeinen noemden haar Luna.

Mars

Mars is vanaf de zon geteld de vierde planeet en lijkt van alle planeten in ons zonnestelsel het meest op de aarde. Daarom hebben veel mensen zich afgevraagd of er leven is op Mars. Mars wordt ook wel de rode planeet genoemd dankzij zijn rode kleur. Omdat Mars het meeste op de aarde lijkt, denkt men dat daar later misschien mensen kunnen gaan wonen. Dankzij verschillende ruimtesondes weten we nu dat Mars geen leven kan herbergen. De atmosfeer van Mars is heel dun en dikwijls woeden er hevige stofstormen. Een Marsdag is maar iets langer dan een dag op Aarde.

Jupiter

Jupiter is de grootste planeet in ons zonnestelsel. Hij is niet alleen de grootste maar ook de lichtste planeet. Dat komt doordat hij net zoals Saturnus, van gas is. Eén van de meest opvallende dingen van Jupiter is de grote rode vlek. Deze vlek wordt veroorzaakt door een enorme storm, die al minstens 300 jaar duurt. Jupiter heeft de grootste maan. Die heet Ganymedes en is zelfs groter dan Mercurius. Tot nu toe hebben ze minimaal 63 manen van Jupiter ontdekt. Wist je dat Jupiter 1000 keer past in de zon?

Saturnus

Saturnus staat vooral bekend als de planeet met ringen. Dat is op zich niet zo vreemd want je kunt niet zomaar over de ringen heen kijken! Saturnus heeft eigenlijk zeven ringen. De ringen bestaan allemaal uit brokken rots en ijs. Verder hebben ook Neptunus, Uranus en Jupiter ringen.

Uranus

Omdat Uranus zo ver weg staat is hij niet met het blote oog te zien. Hij werd in 1781 ontdekt door William Herschel. De planeet Uranus is blauw groen van kleur. Uranus is ook erg groot. Hij is ongeveer 65 keer zo groot als de aarde. Uranus is de op twee na grootste planeet. En hij is kouder dan Jupiter en Saturnus. Zijn wolken bestaan uit groenblauwe methaanijskristallen.

Neptunus

Neptunus is vanaf de zon geteld de 8e planeet. Neptunus is een blauwe planeet. Op Neptunus is het erg koud. Het is daar 218 graden onder nul. Maar op één van zijn manen is het nog kouder. Triton, hij is de allerkoudste van de manen en planeten. De verre planeet Neptunus werd in 1846 ontdekt. De koudste plek in het zonnestelsel is Triton, een satelliet van de planeet Neptunus, die een gemiddelde temperatuur van -240 °C heeft, wat totaal onleefbaar is voor de mens.

De schijnplaneet of dwergplaneet Pluto

Pluto staat zo ver van de zon, dat er bijna geen licht en vrijwel geen warmte van de zon komt. De temperatuur op Pluto is 240 graden onder nul. Pluto en zijn maan Charon zijn samen kleiner dan onze maan. Eigenlijk is Pluto geen planeet, maar een dwergplaneet. Pluto is te klein om een planeet genoemd te worden. Vandaar de naam ‘dwerg’planeet.

Waar zijn de planeten naar vernoemd?

De meeste planeten in ons zonnestelsel hebben hun naam te danken aan een Romeinse of Griekse god of godin.

Mercurius is de Romeinse god van de handel, reizigers, dieven en de winst.

Venus is de Romeinse godin van de liefde, schoonheid en vruchtbaarheid.

Mars is de Romeinse god van de oorlog.

Jupiter is de Romeinse oppergod en heerser van de hemel en aarde.

Saturnus is de Romeinse god van landbouw en welvaart.

Uranus is de Griekse god van de hemel.

Neptunus is de Romeinse god van de zeeën en oceanen.

 

Er bestaat een ezelsbruggetje om de planeten in de juiste volgorde, vanaf de zon, te onthouden:

Maak van acht meter Japanse stof uw nachtjapon.
Dit is: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus.

Je hebt de tekst gelezen. Knap van jou!

Het wordt nog knapper van jou als je de tekst begrepen hebt. 

Het knapst van al is dat je ons toont wat jij allemaal kan.
Daartoe krijg je nu de kans!

Klik hier om de vraagjes te beantwoorden.
Veel succes!

Ter info: Op het contractwerk krijg je ook nog een opdracht.

Enkele afbeeldingen ter verduidelijking...

Ons zonnestelsel:

Zon - Mercurius -Venus - Aarde - Mars - Jupiter - Saturnus - Uranus - Neptunus (- Pluto)

De planeten staan hier afgebeeld volgens hun onderlinge verhouding qua grootte!

Er bestaat een ezelsbruggetje om de 8 planeten in de juiste volgorde, vanaf de zon, te onthouden:

Maak van acht meter Japanse stof uw nachtjapon.
Dit is: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus.

Mercurius











Romeinse god van de handel en de reizigers

Venus












Romeinse godin van de liefde, schoonheid en vruchtbaarheid

Mars












Romeinse god van de oorlog

Jupiter












Romeinse oppergod en heerser van hemel en aarde

Saturnus
















Romeinse oppergod en heerser van hemel en aarde

Uranus













Griekse god van de hemel

Neptunus












Romeinse god van de zeeën en oceanen

Pluto is eigenlijk geen echte planeet, maar een dwergplaneet. Pluto is 'te klein' om als planeet benoemd te worden.

Pluto












Romeinse god van de onderwereld

Onze Aarde...

Onze unieke aardbol

Onze Aarde opgedeeld in 7 continenten of werelddelen en de belangrijkste oceanen / zeeën.

Waar komt de naam aarde vandaan?


Als we ons baseren op de herkomst van woorden, dan komt het woord “aarde” waarschijnlijk van het Indo-Europese “er”, dat uiteindelijk in het Germaans “ertho” werd en leidde tot het Duitse “erde” en het Nederlandse "aarde”.


Als we er de Griekse mythologie erbij halen dan is onze aarde vernoemd naar Gaia. Zij is een figuur uit de Griekse mythologie en is de oermoeder, de Aarde.