3 januari

DRIEKONINGEN 2021

1

“Zalig Nieuwjaar”, zeggen we vandaag tegen elkaar.

We hopen en bidden, dat 2021 vooral een gezonder nieuw jaar voor ons allen mag worden… De komende week gaan de vaccinaties tegen corona immers beginnen!

De Kersttijd is nog niet helemaal voorbij. Vandaag vieren we Driekoningen: laat u fascineren! En als het ooit weer kan gaat u dan ‘s naar Keulen – zo’n 3 uur reizen met de trein.

Sinds 1164 liggen de relieken van de Driekoningen in een prachtige schrijn in de Dom van Keulen, direct gelegen naast het Hauptbahnhof of centrale station. Deze Dom is de grootste kathedraal van Duitsland. Zij is in verband met de Drie Koningen een magnifiek eeuwenoud pelgrimsoord.

2

Rond de oorspronkelijk onbekende Wijzen uit het Oosten ontstonden in de loop der tijden de mooiste spirituele verhalen vol geloofslessen.

Matteüs noemt hen in het Bijbel-Grieks ‘magiërs’. Misschien waren het priesters van Zarathoestra/Zoroaster. Of ze waren astronomen of astrologen.

Ze zien een Konings-Ster en volgen die door de woestijn. In Jeruzalem zoeken ze naar een koningsbaby. Ze treffen Koning Herodes. Deze koning raadpleegt zijn hogepriesters en theologen, die de Magiërs verwijzen naar Bethlehem.

Naar Bethlehem wijst de Ster de weg aan de Wijzen. Zij vinden de Heilige Familie. Paus Franciscus heeft trouwens het jaar 2021 uitgeroepen tot Jaar van St. Jozef.

Zijn 5^de-eeuwse voorganger Paus Leo de Grote (400-461) zegt dat de Wijzen geen Heer zagen, die in wonderen zijn goddelijke kracht openbaarde. Nee, ze zagen een en al ootmoed en zachtmoedigheid! “Zij zagen Hem als een klein en onmachtig kind, over wie de bezorgde moeder Maria waakte. En aan wie geen spoor van macht viel te ontdekken, maar bij wie alleen maar bleek dat het op de hulp en liefde van anderen aangewezen was.”

Onze grote Amsterdamse poëet Joost van den Vondel (1587-1679) – hij is in Keulen geboren en heette daarom ook wel ‘de Keulse Zwaan’ – hij dicht:

‘De hemel heeft het kleen verkoren;

al wie door ootmoed word geboren,

die is van ’t hemelsche geslacht.’

Het Kerstverhaal is en blijft het goddelijke verhaal van ootmoed en tederheid…

3

De Wijzen bewijzen het Jezuskind hulde met 3 geschenken: goud en wierook en mirre. Daardoor worden zij in de traditie 3 Koningen. Ze zouden later door de apostel Thomas in India gedoopt zijn. Ook krijgen ze ergens in de 6^de eeuw namen: Balthasar, Melchior en Caspar. Zoals het geloof zelf blijkt dit drietal Wijzen of Koningen multicultureel te zijn: Balthasar vertegenwoordigt Azië; Caspar representeert Afrika; en Melchior Europa.

Het Evangelie, begonnen met Kerst, waaierde uit over de hele wereld. De Kerk van Christus is een Wereldkerk. Onze pastor Marianus, met zijn afkomst uit Flores/Indonesia, is daarvan ook een levend teken!

4

Als je je licht ontsteekt aan Christus – dan wordt je leven ‘lichter’: minder donker en minder zwaar….

De Drie Koningen weerspiegelen, en realiseren wat we hoorden in de eerste Lezing uit Jesaja (60,1-6) over een wereld-feest van licht, goud en wierook. Ik citeer: “Laat het Licht u beschijnen, Jeruzalem. Alle bewoners van Sjeba (het huidige Jemen) trekken naar u toe, ze voeren goud en wierook aan…”

Goud, libanon-wierook en mirre zijn de allereerste Kerstgeschenken.

Symbool staat goud voor het koningschap, wierook voor heiligheid, mirre voor het lijden.

Deze 3 kenmerken: koningschap, heiligheid en lijden vermoeden en herkennen de Drie Koningen in het Kerstkind.

Deze 3 geschenken zeggen ook iets over de Drie Wijzen zelf. Van wat en hoe zij geven kunnen ook wij leren. Zij gaan door de knieën. De simpele – en tegelijk moeilijke – vraag is: gaan wij nog wel ’s door de knieën?

5

Bidden en geven: dat heeft iets heel moois. Je doet zogezegd afstand van je zelf. Je maakt jezelf wat leeg. Mystiek gezegd: je ont-ledigt jezelf; je kunt dan weer ontvangen. Ja, je kunt bevrijd worden van woede of angst – ook, zelfs in corona-tijd….

Er is een oud, boeddhistisch verhaal over een Wijze, die een Monnik bezoekt. De monnik begint de oosterse theeceremonie. Maar hij blijft alsmaar thee schenken; het loopt over… De wijze, de geleerde roept: “Stop toch! Mijn kop is allang vol!” “Inderdaad, zegt de monnik, uw kop is vol! Hoe kunt u dan nog ontvangen of geven?….”

De Wijzen liepen bij het Jezuskind en de Heilige Familie vol van vreugde.

Daarna halen ze hun schatten tevoorschijn….

Koninklijk geven de Wijzen hun goud, ze leveren zogezegd hun decoraties in.

Priesterlijk wijden zij hun wierook aan de Heilige Familie. Ze bewieroken het Jezuskind. Profetisch laten ze mirre achter. Die mirre geeft kleur en geur aan het leven: men gebruikte het op het lijf, lijfgoed en beddengoed.

Maar het leven is niet enkel een wellness-salon! Met mirre werden ook de doden gezalfd. Dat zou ook Jezus overkomen. Een vrouw zalfde hem kort voor zijn dood royaal met mirre (Matteüs 26,6v): Jezus’ leerlingen vonden dit toch zelfs een verkwisting. Na zijn dood balsemde Nicodemus Jezus’ lichaam met een mengsel van 30 kg mirre en aloë (Johannes 19,39).

6

Waarom vertel ik dit nu?

Omdat we nooit alleen maar Kerst en Driekoningen op zichzelf vieren. We vieren telkens het gehele verhaal van leven, lijden, sterven en opstaan van Jezus – ons ten goede! Hij is het Brood des Levens om te delen.

7

Tenslotte heb ik nog een enkele vraag voor ons allen – rond het Driekoningen-getal 3…

Wat zijn onze geschenken voor Christus, voor God, voor een ander mens? Hebben we er misschien drie?…

Wat zijn Gods-geschenken voor ons? Waar zijn we dankbaar voor? Kunnen we er ’s drie proberen te noemen?…

Wat zijn de drie beste dingen in ons leven? Wat zijn de zegens, de blessings die wij elkaar in Gods naam voor het nieuwe jaar geven?…

In de Naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest. Amen