11 december

Jesaja 35, 1-6a, 10; Matteüs 11,2-11

• 1

Eerlijk gezegd lopen we vandaag wel aan tegen tegenstellingen, paradoxen.

De eerste Lezing uit Jesaja laat enkel vreugde horen. God de Vader zal de schepping en de mens helemaal redden. Er komt een eind aan pijn of gejammer. Er zal letterlijk en figuurlijk geen dorre woestijn meer zijn. Dààrom heet 3^de Advent dus ‘Gaudete’: verheugt u!

• 2

Het Zondagsevangelie van deze Derde Advent vertelt, dat Johannes de Doper door Koning Herodes in de gevangenis is gegooid.

Dit ondermijnt hem. Hij kan geen roepende meer zijn in de vrije woestijn, waar mensen hem opzochten, zich bekeerden en door hem lieten dopen. Ook Jezus liet zich door hem dopen. En een hemelse Stem klonk: “Dit is mijn geliefde Zoon, in wie ik welbehagen heb!”

De gevangenis is intussen voor Johannes de Doper geworden als een vreugdeloze woestijn. Zijn stem is gesmoord. Hij kan niet meer dopen, is de weg kwijt en gaat aan alles twijfelen. Zijn leerlingen mogen hem kennelijk nog in de gevangenis bezoeken. Hij stuurt hen naar Jezus met de vraag: “Bènt u het wel, wiens komst Jesaja voorzegde? Of valt er nog een ander te verwachten?” Een vertwijfelde noodvraag.

• 3

Vandaag horen we dus zowel vreugde-kreten als wanhoops-kreten.

EN: wij kunnen de Volwassen-Doop van Pieter Sondervan vieren. Dat is één groot Feest van de Heilige Geest!

Ik ben benieuwd, hoe wij dit zullen ervaren: ieder voor zich, en wij met elkaar. De meesten van ons zullen als kindje gedoopt zijn. Elk jaar kunnen wij zelf in de Paasnacht onze Doop beamen, de Doopgeloften vernieuwen. In voor- en tegenspoed zijn wij kinderen van God…

Peter laat zich straks als volwassene opnemen in de Kerk van Christus. Door het Doopsel wordt hij een nieuw mens, voorgoed bekleed met Christus. Zijn meter en peter, die tevens zijn dochter en schoonzoon zijn, zullen beloven hem te steunen in zijn zoektocht naar God. In de Vormselviering ontvangt Peter het zegel van de Heilige Geest. Tenslotte vieren we de Eucharistie.

Hoe verbinden wij deze zo verschillende invalshoeken allemaal? – ook in deze korte Overweging? Ik ga het proberen…

• 4

Mag ik u eerst meenemen naar de toespraak van Jezus?

Jezus houdt een toespraak over Johannes de Doper nadat diens leerlingen zijn vertrokken om hem in de gevangenis te rapporteren over Jezus’ antwoord.

Jezus zegt eerst kort en goed, dat waar wordt wat Jesaja voorzegde: ‘Mensen gaan met nieuwe oren en ogen zien en horen, hun kwetsuren en verlammingen worden geheeld – mensen staan op tot nieuw leven!’

Meteen daarna uit Jezus geen enkele kritiek op de twijfel van Johannes de Doper. Hij valt hem bepaald niet af! Nee, Jezus gaat verrassend een soort geloofs-gesprek aan met de menigte om hem heen over hun zoektocht naar God via Johannes de Doper.

Hij stelt vragen aan hen: “Wat zochten jullie in deze Johannes? Waarom gingen jullie naar hem toe?” Eigenlijk hoor ik Jezus ook vragen: “Jullie zoeken – zoeken jullie naar God en zijn Rijk? Maar wat zoeken jullie? Wat verwachten jullie? Waar gaat het jullie om?”

• 5

Jezus vuurt een drietal vragen op de mensen af. Daarin is hij liefdevol over Johannes de Doper.

‘Waar zijn jullie in de woestijn naar gaan kijken?’ vraagt Jezus. Naar een riethalm, door de wind bewogen? Nee toch? Johannes is geen mens, die met alle winden meewaait!

‘Wat zagen jullie in de woestijn?’ vraagt Jezus. Een chic gekleed mens? Nee toch? Zulke mensen vind je in hogere kringen! Johannes de Doper is bepaald geen hofkapelaan. Anders had hij Koning Herodes nooit durven aanpakken! Daarom zit hij nu in de gevangenis.

‘Waar zochten jullie naar in de woestijn?’ vraagt Jezus. Wilden jullie soms een profeet zien, een echte profeet? Ja, dat was Jan de Doper! Dat is evident: hij is zelfs veel méér dan een profeet! ‘Hij is mijn voorbode, mijn wegbereider’ zegt Jezus.

• 6

Met zoveel woorden vraagt Jezus de mensen dus naar hun ervaringen met Johannes de Doper! Laten wij dat evenzeer doen: ervaringen, ook paradoxale en vertwijfelde ervaringen uitwisselen over ònze zoektocht naar de zin van het leven, naar God. Zulke ervaringen delen wij in onze parochie b.v. in de Gesprekskring van Frank de Haas. In diverse parochies, maar b.v. ook in De Bron zijn geloofsgesprekken van de α-cursus gestart – nu wij nog….

• 7

Hoe spreekt Jezus over Johannes de Doper? Hij doet hem recht. Hij eert hem bovenmate! ‘Geen enkel mens, uit een vrouw geboren, is groter dan hij’ zegt Jezus. Maar dan…. Tenslotte volgt een ongelofelijk grote paradox, als Jezus zegt: ‘Niettemin is de kleinste in het Rijk der hemelen groter dan hij!….’

Neemt Jezus nu alles terug? Neemt Jezus Johannes’ twijfel alsnog de maat? Nee, deze Jezuswoorden brengen ons bij de Heilige Geest. Hierna horen we een lied hierover van Hildegard von Bingen: die Geest geeft leven, brengt alles in beweging, laat alles weer opnieuw ontwaken.

Niemand is alleen maar groot. Of alleen maar klein. De eersten worden laatsten, en de laatsten eersten. Heer, wij geloven, kom ons ongeloof te hulp. Laten wij zo Peter Sondervan omringen! In de Naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest. Amen