de Paddenstoelentuin

De herfst is hét moment om een rijke oogst binnen te halen van allerhande groenten en fruit. Heerlijk in de herfst zijn ook de paddenstoelen. Tegenwoordig vind je tal van mogelijkheden om deze gezonde zwammetjes zelf te kweken, maar de leukste manier voor personen met geduld is waarschijnlijk die waarbij paddenstoelen op houtstammen worden gekweekt. Wij kweekten tot nu toe oesterzwam (zie foto) en populierleemhoed en dat is goed te doen. Je koopt pluggen waar de zwam reeds in zit en klopt die in vers afgezaagde houtstammen die je ergens op een schaduwrijk plekje plant en laat staan. Al na het eerste jaar oogstten wij zo een pak oesterzwammen. Op de populierleemhoed was het een jaartje langer wachten. Ook veel andere soorten zijn zo verkrijgbaar zoals eikhaas, pruikzwam, kammetjesstekelzwam, tobbezwammetje, shiitake, ... Deze paddenstoelen zijn bovendien veel steviger en rijker van smaak dan diegene die je in de winkel kan kopen. Maar niet alle paddenstoelen groeien op hout en het is toch wel jammer dat culinair gezien de lekkerste paddenstoelen vooral symbionten zijn. Soorten dus die samenleven met een boomsoort.

Eetbare symbionten

Morielje, hanenkam, eekhoorntjesbrood (zie foto), stekelzwammen, truffels, hoorn-van-overvloed zijn enkele, bijna mythische

soorten met zeer hoge culinaire waarde. Het grote probleem is zat ze eigenlijk niet te kweken zijn. Diegene die je in de supermarkt vindt zijn dus ook gewoon in de natuur geplukt. Zeker als dit grootschalig gebeurd is dat nefast. Is het dan onmogelijk om deze soorten te kweken. Lang dacht ik van wel, maar dat is niet helemaal correct. Je kan in de tuin immers de natuurlijke omstandigheden nabootsen en zo ook deze soorten kansen bieden. En er zijn enkele goede redenen om het tenminste te proberen:

• een (kortgemaaid) gazon is in bijna elke tuin aanwezig, en laat dat nu ook een van de meest interessante substraten zijn voor deze bijzondere symbionten

• oudere loofbomen zijn niet alleen een streling voor het oog, ook ecologisch zijn ze zeer waardevol

• onder en tussen de bomen kan een bloemrijk grasland ontstaan

• en tenslotte is het toch fantastisch dat je eekhoorntjesbrood kan plukken in je eigen tuin!

Aan de slag

Stel, je beslist van je bestaand gazon om te vormen tot paddenstoelentuin. Hoe begin je eraan? Eerst en vooral stop je met het gazon te bemesten en zeker met pesticiden als dat al niet het geval was. Vervolgens kijk je na welke bomen je kan planten, afhankelijk van de plaats die je hebt. Meestal zal je maar 1 of enkele bomen kunnen planten.

De volgende soorten zijn zeer interessant: Es (Morielje), Eik (Hanenkam, Eekhoontjesbrood) en Berk (Hanenkam, Berkenboleet). Als je wat meer ruimte hebt is ook Beuk zeer interessant. Op zandigere grond kan ook Den een goede aanvulling zijn. Maar stel, je hebt geen al te groot gazon, dan is een eik of een berk waarschijnlijk de beste keuze. Deze soorten laten nog licht toe op de grond zodat niet al het gras op termijn van onder je boom verdwijnt.

Het kan de moeite lonen om eens het bos of natuurgebied in te trekken. Stel dat je daar eekhoorntjesbrood vindt dan kan je van die plek wat eikenbladeren van rond de paddenstoel meenemen en die thuis verspreiden in de tuin rond je eigen eik. Op die manier bestaat de kans dat de schimmelsporen zich kunnen ontwikkelen. Het enige wat je verder nog moet doen is de bodem zoveel mogelijk verschralen en zo weinig mogelijk verstoren. En dan natuurlijk nog lang wachten en hopen dat je werk loont. In het slechtste geval blijf je zitten met een schraal, ecologisch zeer waardevol gazon en enkele prachtige bomen. Het kan slechter he!