Pan odpowiedział Mojżeszowi: «Ja cię uczynię jakby Bogiem dla faraona, a Aaron, brat twój, będzie twoim prorokiem. Ty powiesz mu wszystko, co ci rozkażę, a Aaron, brat twój, będzie przemawiał do faraona, ażeby wypuścił Izraelitów ze swego kraju. (Wj 7, 1-2)

Szósty rozdział Księgo Rodzaju skończył się listą genealogiczną, która w literaturze biblijnej oddziela jedną część opowiadania od następnej. W ostatnich rozdziałach Bóg wyczerpał możliwości zabiegów dyplomatycznych. Skoro faraon nie chce po dobroci wypuścić Izraelitów, Bóg będzie musiał użyć metody siłowej. Tak więc spodziewamy się, że już od początku siódmego rozdziału plagi zaczną spadać jedna po drugiej na Egipt. Zamiast tego słyszymy powtarzanie tego, co już było powiedziane w czwartym rozdziale. Skoro Pismo Święte powtarza dany temat, podkreśla jego znaczenie i zaprasza nas do pogłębienia go. Kto jeszcze nie obejrzał naszego odcinka na temat wyjątkowości słów Mojżesza, musi koniecznie to zrobić teraz (klikając na link).

Szósty rozdział kończył się stwierdzeniem, że Mojżesz miał „nieobrzezane usta”, to znaczy że miał usta zlepione tak, jakby nikt ich nie rozciął, czyli Mojżesz był kiepskim mówcą, był po ludzku najgorszym kandydatem na proroka. Takie przypadłości jednak nie przeszkadzają Bogu, bo prorok nie musi pięknie przemawiać, musi raczej wypełniać Boże plany we własnym życiu. Jest to też dobra nowina dla nas, bo nie każdy z nas posiada łatwość przemawiania Aarona, natomiast każdy z nas może być taki jak Mojżesz, który świadczył o Bogu własnym życiem (odsyłam do odcinka na temat rozpoznawania fałszywych proroków, link). Prorok nie porusza serc kwiecistą mową, ale raczej własnym przykładem posłuszeństwa Woli Bożej. Własnym postępowaniem dajemy świadectwo Prawdzie, jak to pisał święty Paweł do Koryntian:

Wy jesteście naszym listem, pisanym w sercach naszych, listem, który znają i czytają wszyscy ludzie. Powszechnie o was wiadomo, żeście listem Chrystusowym dzięki naszemu posługiwaniu, listem napisanym nie atramentem, lecz Duchem Boga żywego; nie na kamiennych tablicach, lecz na żywych tablicach serc. (2 Kor 3, 2-3)

Skoro szykujemy się do przyjęcia Prawa Bożego, który będzie za chwilę objawiony na Synaju, poświęćmy ten odcinek na wyjaśnienie relacji, które zachodzą między takimi pojęciami jak miłość, wiara i posłuszeństwo. Bo z jednej strony katolicy mają tendencję do powiedzenia, że w Nowym Przymierzu liczy się tylko miłość, z drugiej strony protestanci kładą raczej nacisk na wiarę. Oba poglądy są prawdziwe pod warunkiem, że rozumiemy te wyrażenia w ich biblijnym sensie. Bo w potocznym rozumieniu, miłość jest uczuciem bliżej nieokreślonym, a wiara jest bliżej nieokreśloną deklaracją słowną. W biblijnym rozumieniu, miłość jest posłuszeństwem Prawu Bożemu, a wiara objawia się na zewnątrz właśnie posłuszeństwem Prawu Bożemu.

Podam prosty przykład: jeżeli dziecko kocha swoją Mamę, to znaczy że jej ufa. Skoro jej ufa, jest jej posłuszny. Dziecko nie może kochać Mamy i jednocześnie nie być jej posłuszny lub podważać jej prośby. Na przykład jeśli Mama prosi dziecko, aby myło sobie ręce przed jedzeniem, kochające dziecko będzie wykonywało tę czynność nawet jeśli jej nie rozumie, nawet jeśli nie widzi w tym potrzeby ani sensu. Skoro kocha, jest posłuszne swojej Mamie.

Podobnie jest z pojęciem wiary. Wyobraźmy sobie sytuację, że ktoś mi powie, że dzisiaj w nocy w moim mieszkaniu nastąpi eksplozja gazu. Jeżeli powiem tej osobie, że wierzę jej słowom, ale mimo wszystko prześpię się w moim mieszkaniu, moje postępowanie zaprzeczy moim deklaracjom. Wiara objawia się w postępowaniu.

Teraz zastosujmy tę wiedzę do Słowa Bożego. Jeżeli kochamy Jezusa, kochamy Słowo wcielone, kochamy Słowo Boże. Jeżeli wierzymy w każde Słowo, które wyszło z ust Jezusa, wówczas nasza miłość do Jezusa i nasza wiara w Jego Słowo powinny skutkować naszym posłuszeństwem Słowu Bożemu. W szczególności Prawo Boże jest Słowem Bożym objawionym Mojżeszowi i wiernie przekazanym nam w Piśmie Świętym, tak jak to potwierdził Jezus w swoim kazaniu na Górze (Mt 5, 18).

Ale zastanówmy się najpierw, czym jest Prawo Boże według Pisma Świętego.

Prawo Boże jest Prawdą, jak czytamy w Psalmie 119:

Twa sprawiedliwość to wieczna sprawiedliwość, a Prawo Twoje jest prawdą. (Ps 119, 142, por. Ga 5, 7, oraz J 8, 31-32)

Prawo Boże jest Drogą, jak Bóg powiedział Mojżeszowi:

Pouczaj lud dokładnie o przepisach i prawach, i pouczaj go o drodze, jaką winien chodzić, i o uczynkach, jakie winien spełniać. (Wj 18, 20, por. Pwt 10,12; Joz 22, 5; 1 Krl 2, 3; Ps 119,1; Prz 6,23; Ml 2,8; Mk 12,14; Dz 24,14)

Prawo Boże jest Światłem i Życiem:

Bo lampą jest nakaz, a światłem Prawo, drogą do życia - upomnienie, nagana. (Prz 6, 23 por. Hi 24, 13; 29,3; Iz 51,4)

Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce. (Ps 119, 105)

Czyli według Pisma Świętego, Prawo Boże jest Prawdą, Drogą, Życiem i Światłem. My chrześcijanie ponadto wierzymy, że Jezus jest Prawdą, Drogą, Życiem i Światłem. Czyli wszystko się zgadza: Prawo Boże jest Słowem Bożym, Jezus jest Słowem Wcielonym. Jezus w swoim życiu doskonale wypełnił wszystkie przepisy Prawa Mojżeszowego we własnym ciele, ucieleśnił Prawo Boże. Był doskonałym człowiekiem, to znaczy że nie ma żadnego aspektu Jego człowieczeństwa, które można by poprawić lub ulepszyć. Prawo Boże jest tak samo doskonałe, to znaczy że nie można go ulepszyć (dodając do niego cokolwiek, lub odejmując od niego nawet najmniejsze przykazanie):

Prawo Pana doskonałe - krzepi ducha;

świadectwo Pana niezawodne - poucza prostaczka;

nakazy Pana słuszne - radują serce;

przykazanie Pana jaśnieje i oświeca oczy;

bojaźń Pańska szczera, trwająca na wieki;

sądy Pańskie prawdziwe, wszystkie razem są słuszne.

Cenniejsze niż złoto, niż złoto najczystsze,

a słodsze od miodu płynącego z plastra. (Ps 19, 8-11, por. Jk 1, 25)

Prawo jest doskonałe: nie musimy zastanawiać się nad tym „jak je ulepszać”, ale powinniśmy codziennie zastanawiać się nad tym „jak ja mogę je wypełniać w moim życiu”, na wzór Jezusa, który doskonale wypełniał wszystkie przepisy Prawa Mojżeszowego i zapraszał nas do tego, żebyśmy szli Jego drogą, to znaczy drogą posłuszeństwa Bogu Ojcu w miłości, wolności i radości.

Po tym zaś poznajemy, że Go znamy, jeżeli zachowujemy Jego przykazania. Kto mówi: Znam Go, a nie zachowuje Jego przykazań, ten jest kłamcą i nie ma w nim prawdy. Kto zaś zachowuje Jego naukę, w tym naprawdę miłość Boża jest doskonała. Po tym właśnie poznajemy, że jesteśmy w Nim. Kto twierdzi, że w Nim trwa, powinien również sam postępować tak, jak On postępował. (1 J 2, 3-6)

Jezus przez całe swoje ziemskie życie żebrał naszej miłości. W jaki sposób uczniowie Jezusa mogą odwzajemniać Jego miłość? Poprzez przestrzeganie Jego Prawa - w ten sposób uczniowie dają świadectwo miłości i wiary: przyjmują Jezusa jako swojego Pana, to znaczy jako swojego Prawodawcy i Sędziego. Samo wyrażenie “Królestwo Boże” zakłada, że istnieje Król, który rządzi swoim królestwem za pośrednictwem Prawa. Król jest Panem w tym sensie, że ustanawia i przekazuje Prawo. Wiara w Jezusa, przyjęcie Jezusa jako swojego Pana, prowadzi do posłuszeństwa Prawu Bożemu. Tak samo miłość do Jezusa wyraża się posłuszeństwem Jego Prawu, jak to niedługo usłyszymy w Księdze Wyjścia:

[Jestem Tym, który] okazuje łaskę w tysiącznym pokoleniu tym, którzy Mnie miłują i strzegą moich przykazań. (Wj 20,6)

A w Księdze Powtórzonego Prawa:

Ja dziś nakazuję ci miłować Pana, Boga twego, i chodzić Jego drogami, pełniąc Jego polecenia, prawa i nakazy. (Pwt 30,16 por. Pwt 5,10; 11,13; 11,22)

Czyli widzimy, że wiara, miłość i posłuszeństwo są nierozerwalnie ze sobą powiązane. To właśnie usłyszymy w Nowym Testamencie:

Każdy, kto wierzy, że Jezus jest Mesjaszem, z Boga się narodził, i każdy miłujący Tego, który dał życie, miłuje również tego, który życie od Niego otrzymał. Po tym poznajemy, że miłujemy dzieci Boże, gdy miłujemy Boga i wypełniamy Jego przykazania, albowiem miłość względem Boga polega na spełnianiu Jego przykazań, a przykazania Jego nie są ciężkie. (1 J 5, 1-3)

Nadejść Królestwa Bożego w Nowym Testamencie polega na tym, że jako zbawione dzieci Boże pragniemy przestrzegać Prawo Boże w miłości i wolności, w Duchu i w Prawdzie (por. J 4, 24). Chęć przestrzegania Prawa Bożego jest treścią Nowego Przymierza, jak czytamy w liście do Hebrajczyków:

Takie jest przymierze, które zawrę z domem Izraela w owych dniach, mówi Pan. Dam prawo moje w ich myśli, a na sercach ich wypiszę je, i będę im Bogiem, a oni będą Mi ludem. (Hbr 8, 10)

W Nowym Przymierzu Stare Prawo, Prawo Mojżeszowe, jest wypisane w naszym sercu i wypełnione przez nas z miłością dzieci Bożych, którzy opierają się wyłącznie na Jego łasce. Taki jest właśnie owoc Ducha Świętego:

I dam wam serce nowe i ducha nowego tchnę do waszego wnętrza, odbiorę wam serce kamienne, a dam wam serce z ciała. I dam wam serce nowe i ducha nowego tchnę do waszego wnętrza, odbiorę wam serce kamienne, a dam wam serce z ciała. Ducha mojego chcę tchnąć w was i sprawić, byście żyli według mych nakazów i przestrzegali przykazań, i według nich postępowali. (Ez 36, 26-27)

Widzimy więc, że istnieje nierozerwalny związek między Jezusem (Słowem Wcielonym) i Prawem Mojżeszowym (które jest Słowem Bożym). Nasza miłość i nasza wiara do Jezusa prowadzą nas do przyjęcia Go jako naszego osobistego Pana i Króla. W praktyce objawia się to tym, że przyjmujemy Jego Prawo jako swoje - w miłości, w wolności, w Duchu i w Prawdzie. Jeżeli ktoś nie stara się wypełniać w swoim życiu usłyszanego Słowa Bożego, to oznacza, że nie wierzy. W liście do Rzymian święty Paweł pisze o „posłuszeństwie wierze” (Rz 1, 5; 16, 26) a Jakub pisze:

Pokaż mi wiarę swoją bez uczynków, to ja ci pokażę wiarę ze swoich uczynków. (Jk 2, 18)

Uczynki o których mówi Jakub to wypełnianie micwot, czyli przestrzeganie Prawa Mojżeszowego. Ale jeszcze lepiej widać związek między wiarą i posłuszeństwem w następującym wersecie z Ewangelii Jana:

Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne, kto zaś nie jest posłuszny Synowi, nie doświadczy życia, ale gniew Boży pozostaje nad nim. (J 3, 36, tłumaczenie ekumeniczne)

Czyli ten, kto nie jest posłuszny Słowu Bożemu udowadnia, że nie wierzy. Posłuszeństwo nikogo nie zbawia – wiara zbawia, ale wiara prowadzi do posłuszeństwa Prawu Bożemu, w miłości, w wolności, w radości, w Duchu i w Prawdzie. Bo wiara bez uczynków jest martwa (Jk 2, 17). Najłatwiej to zrozumieć na przykładzie dobrego łotra, powieszonego na krzyżu obok Jezusa. Dobry łotr zanim trafił na krzyż prawdopodobnie łamał po kolei wszystkie Boże przykazania, to jednak nie przeszkodziło jego zbawieniu. Aby dostąpić zbawienia, wystarczyło, żeby uwierzyć w Jezusa i uznał w Nim Króla i Pana. Ale wyobraźmy sobie, że dobry łotr został oszczędzony i zszedł z krzyża. Automatyczną konsekwencją jego wiary byłoby rozpoczęcie przez niego procesu stopniowego przestrzegania całego Prawa Bożego. Gdyby dobry łotr po swoim wyznaniu wiary wykazywał nieposłuszeństwo Prawu Bożemu, swoim postępowaniem zaprzeczył by własnym słowom. Przestrzeganie Prawa Bożego nie przynosi zbawienia, ale jest owocem zbawienia.

Kto ma Ducha Świętego, ten chodzi Bożymi ścieżkami, ten kroczy za Jezusem, który sam doskonale przestrzegał całe Prawo Mojżeszowe:

Kto wypełnia Jego przykazania, trwa w Bogu, a Bóg w nim; a to, że trwa On w nas, poznajemy po Duchu, którego nam dał. (1 J 3, 24)

Czyli miłość nie jest czystym uczuciem, owocuje posłuszeństwem Prawu Bożemu. Posłuszeństwo nikogo nie zbawia, ale jest materialnym owocem żywej wiary, nadziei i miłości.

Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania. (J 14, 15)

Miłość zaś polega na tym, abyśmy postępowali według Jego przykazań. Jest to przykazanie, o jakim słyszeliście od początku, że według niego macie postępować. (2 J 1, 6)

Miłość nie pojawiła dopiero w Nowym Testamencie. Miłość była obecna od początku objawienia: kochać Boga i bliźniego jest streszczeniem całego Prawa Mojżeszowego, jest drogą, którą mamy kroczyć za Jezusem. Streszczenie Prawa nie znosi wszystkich przepisów Prawa, nie oznacza że pozostałe przykazania stały się zbędne lub przestały obowiązywać. W szczególności prawo miłości nie znosi Dekalogu, nie czyni Dekalogu przestarzałym lub zbędnym. Ten kto kocha Boga będzie z automatu chciał chodzić Jego drogami, to znaczy doskonale przestrzegać Dekalog – w miłości, wolności i radości, jak to usłyszeliśmy już w Starym Testamencie:

Prowadź mnie ścieżką Twoich przykazań, bo ja się nimi raduję. (Ps 119, 35)

Szczęśliwy, kto Prawa przestrzega. (Prz 19, 18)

Dzieci Boże znajdują radość i szczęście w wypełnianiu Bożych przykazań.

To była dość długa wycieczka na temat pojęć miłości, wiary i posłuszeństwa. Jako podsumowanie można powiedzieć, że:

1. Kto miłuje Jezusa, ten miłuje Słowo Boże.

2. Kto miłuje Słowo Boże, miłuje Prawo Boże.

3. Kto miłuje i wierzy w Boże Prawo je wypełnia, na wzór Jezusa.

Jesteśmy zaproszeni do wiary w to, że Słowo Boże jest Prawdą, Drogą, Życiem i Światłem. Całe Słowo Boże jest Prawdą. Prawda jest wieczna, nie przemija i nie może być przez nikogo zniesiona. Kto wierzy w Jezusa wierzy w całe Słowo Boże. Taka osoba nie przebiera w Bożych przykazaniach i żadnego nie umniejsza.

Miłować Boga i bliźniego – to jest streszczenie całego Prawa. Ale w jaki sposób mamy miłować? W sposób opisany w Prawie Bożym, w Prawie Mojżeszowym. Nie każdy z nas może być pięknym mówcą jak Aaron, ale każdy z nas może świadczyć o swojej wierze i miłości do Boga wcielając we własne życie Prawo Boże, idąc za przykładem Jezusa, naszego mistrza i nauczyciela: w taki sposób będziemy chodzić Jego drogami i Jego śladami.

Na zakończenie proponuję wam wysłuchać psalm 119, który jest w całości poświęcony temu zagadnieniu. Jest to najdłuższy psalm, a nawet jest to najdłuższy rozdział w całym Piśmie Świętym, co podkreśla jego znaczenie. Jest odczytywany codziennie przez cały rok w modlitwie brewiarzowej, która jest oficjalną modlitwą Kościoła Katolickiego. Czyli Kościół Katolicki chce i nalega, żeby osoby wierzące miłowały Prawo Boże, bo psalm 119 jest pieśnią miłości do Prawa Bożego. Proponuję wam go wysłuchać :